0:00:06.070,0:00:07.120
हाय, माझं नाव जॉन.

0:00:07.510,0:00:10.140
मी गुगलमध्ये सर्च आणि मशीन लर्निंग टीम्सचा[br]प्रमुख आहे.

0:00:12.130,0:00:14.230
मला वाटतं

0:00:14.230,0:00:16.214
सगळ्या जगातले लोक साधे-सोपे प्रश्न [br]विचारण्यासाठी आणि खूप महत्त्वाचे

0:00:16.215,0:00:19.160
प्रश्न विचारण्यासाठी सर्च इंजिनकडे वळतात,

0:00:19.160,0:00:20.930
हे खूप प्रेरणादायी आहे.

0:00:20.930,0:00:23.450
त्यामुळं आपल्याला शक्य आहेत तितकी

0:00:23.450,0:00:24.864
सर्वोत्तम उत्तरं त्यांना देणं ही मोठी [br]जबाबदारी आहे.

0:00:26.710,0:00:30.610
हाय, माझं नाव अक्षया आहे आणि [br]मी बिंग सर्च टीममध्ये काम करते.

0:00:30.910,0:00:33.190
अनेकदा आम्ही कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा आणि [br]मशीन

0:00:33.190,0:00:35.800
लर्निंगचा अभ्यास करतो,

0:00:35.830,0:00:39.010
पण युजर्स याचा वापर कसा करतील, याचा विचार[br]आम्हाला करावा लागतो,

0:00:39.140,0:00:42.390
कारण शेवटी आपल्याला समाजावर प्रभाव [br]टाकायचा असतो.

0:00:43.780,0:00:45.400
एक साधा प्रश्न विचारूया.

0:00:45.820,0:00:48.070
मंगळापर्यंत प्रवास करण्यासाठी किती वेळ [br]लागतो?

0:00:49.330,0:00:50.950
हे निकाल कुठून आले आणि

0:00:51.370,0:00:54.100
हा इतर निकालांच्या आधी यादीत का आला?

0:00:55.700,0:00:58.150
ठीक आहे, जरा बघूया की सर्च इंजिननं[br]तुमच्या विनंतीचं

0:00:58.150,0:00:59.860
निकालात कसं रूपांतर केलं.

0:01:00.690,0:01:03.360
तुम्हाला एक गोष्ट पहिल्यांदा माहिती पाहिजे[br]की जेव्हा तुम्ही सर्च करता तेव्हा

0:01:03.430,0:01:06.480
प्रत्यक्षात सर्च इंजिन वर्ल्ड वाईड वेबकडे[br]जाऊन तुमचा शोध

0:01:06.480,0:01:08.010
त्यावेळी रन करत नाही.

0:01:08.140,0:01:10.610
आणि त्याचं कारण म्हणजे इंटरनेटवर कोट्यावधी[br]वेबसाईट्स आहेत आणि

0:01:10.610,0:01:14.140
दर मिनिटाला नवीन शेकडो वेबसाईट्स तयार होत[br]आहेत.

0:01:14.140,0:01:16.210
त्यामुळं जर सर्च इंजिनला

0:01:16.240,0:01:18.690
तुम्हाला जे हवंय ते शोधण्यासाठी[br]प्रत्येक साईटवर जावं लागलं

0:01:18.690,0:01:20.120
तर त्याला अनंत काळ लागेल.

0:01:20.500,0:01:21.940
त्यामुळं हा शोध अधिक जलद करण्यासाठी,

0:01:21.970,0:01:24.940
सर्च इंजिन्स वेबवर सतत आधीच स्कॅनिंग[br]करत असतात.

0:01:25.420,0:01:28.560
तुम्ही नंतर सर्च केल्यावर मदत करण्यासाठी[br]आधीच माहिती नोंदवून ठेवत असतात.

0:01:28.930,0:01:31.270
अशाप्रकारे, जेव्हा तुम्ही मंगळापर्यंतच्या[br]प्रवासाबद्दल सर्च करता,

0:01:31.630,0:01:33.700
तेव्हा सर्च इंजिनकडं तुम्हाला त्याचवेळी माहिती[br]देण्यासाठी आवश्यक

0:01:33.700,0:01:35.728
गोष्टी आधीच असतात.

0:01:36.250,0:01:37.540
हे कसं काम करतं ते पाहूया.

0:01:37.900,0:01:42.010
इंटरनेट म्हणजे एकमेकांना हायपरलिंकनं[br]जोडलेल्या पानांचं जाळं आहे.

0:01:42.400,0:01:44.680
सर्च इंजिन्स सातत्यानं एक प्रोग्रॅम[br]रन करत असतात

0:01:44.680,0:01:47.380
त्याला स्पायडर असं म्हणतात, तो सगळ्या वेब पेजेसना[br]भेट देऊन

0:01:47.380,0:01:49.040
त्यांच्याबद्दलची माहिती गोळा करतो.

0:01:49.780,0:01:51.550
प्रत्येकवेळी त्याला हायपरलिंक मिळाली की,

0:01:52.090,0:01:55.000
तो इंटरनेटवर सापडणाऱ्या प्रत्येक पेजला भेट दिली

0:01:55.030,0:01:57.240
जाईपर्यंत तिचं अनुसरण करतो.

0:01:57.335,0:01:59.170
स्पायडर भेट देत असलेल्या प्रत्येक पेजसाठी,

0:01:59.200,0:02:02.320
तो त्याला सर्चसाठी आवश्यक असेल [br]अशी कोणतीही माहिती सर्च इंडेक्स

0:02:02.500,0:02:05.650
नावाच्या एका खास डेटाबेसमध्ये नोंदवून[br]ठेवतो.

0:02:07.166,0:02:09.530
आता, आपण पुन्हा आधीच्या सर्चकडं जाऊया

0:02:09.590,0:02:11.990
आणि सर्च इंजिनला या शोधाचा निकाल

0:02:11.990,0:02:13.333
कसा सापडला, ते शोधूया.

0:02:13.640,0:02:16.460
जेव्हा तुम्ही मंगळापर्यंत प्रवास करण्यासाठी किती वेळ[br]लागतो असं विचारता,

0:02:16.640,0:02:18.860
तेव्हा सर्च इंजिन हे शब्द सर्च इंडेक्समध्ये

0:02:18.920,0:02:21.410
शोधतं आणि ताबडतोब इंटरनेटवरच्या ज्या पानांवर[br]हे शब्द आहेत

0:02:21.410,0:02:24.500
त्यांची यादी आणतं.

0:02:24.890,0:02:26.870
पण फक्त हे सर्च केलेले शब्द शोधले तर

0:02:26.870,0:02:28.760
कोट्यावधी पानं येतील,

0:02:28.760,0:02:31.110
त्यामुळं तुम्हाला आधी दाखवण्यासाठी[br]सर्वांत चांगली जुळणारी

0:02:31.110,0:02:33.120
पानं कुठली आहेत, हे सर्च इंजिनला ठरवता[br]येणं आवश्यक असतं.

0:02:33.340,0:02:36.010
इथं हे थोडं अवघड होतं कारण सर्च इंजिनला

0:02:36.010,0:02:38.040
तुम्ही काय शोधत आहात त्याचा अंदाज करणं[br]आवश्यक असतं.

0:02:38.930,0:02:41.360
प्रत्येक सर्च इंजिन त्याचा स्वत:चा अल्गोरिदम

0:02:41.360,0:02:44.230
वापरून तुम्हाला काय हवं आहे याचा विचार करून[br]त्यानुसार या पानांची क्रमवारी लावतं.

0:02:44.930,0:02:47.660
सर्च इंजिनचा हा रँक अल्गोरिदम

0:02:47.990,0:02:50.360
तुम्ही शोधलेला शब्दसमूह पानाच्या शीर्षकात [br]आहे का, ते पाहू शकतं,

0:02:50.900,0:02:53.820
किंवा सगळे शब्द एकमेकांजवळ आहेत का ते[br]पाहू शकतं,

0:02:54.520,0:02:57.020
किंवा इतर असंख्य कॅलक्युलेशन्स करतं

0:02:57.020,0:02:58.610
त्यामुळं त्याला तुम्हाला पहायची असलेली

0:02:58.670,0:03:01.420
आणि पहायची नसलेली पानं ठरवायला [br]मदत होते.

0:03:02.960,0:03:04.960
गुगलनं सर्वांत सुयोग्य निकाल शोधण्यासाठी

0:03:04.960,0:03:08.530
सर्वांत प्रसिद्ध अल्गोरिदम शोधला आहे. [br]दिलेल्या पानाला इतर किती वेब पेजेस जोडलेली

0:03:08.560,0:03:11.230
आहेत, ते यात विचारात घेतलं जातं.

0:03:11.830,0:03:14.140
यामागची कल्पना अशी आहे की[br]खूप वेबसाईट्सना हे

0:03:14.140,0:03:15.660
वेबपेज रंजक आहे, असं वाटत असेल तर,

0:03:15.660,0:03:17.940
ते कदाचित तुम्ही शोधत असलेलं[br]पान असेल.

0:03:18.190,0:03:20.020
या अल्गोरिदमला पेज रँक असं म्हणतात.

0:03:20.590,0:03:22.330
तो वेब पेजेसना रँकिंग देतो म्हणून नव्हे,

0:03:22.570,0:03:25.210
तर त्याचा संशोधक लॅरी पेजवरून हे नाव दिलं आहे.

0:03:25.480,0:03:27.333
तो गुगलच्या संस्थापकांपैकी एक आहे.

0:03:27.940,0:03:30.520
जेव्हा तुम्ही एखाद्या वेबसाईटला भेट देता, तेव्हा ती[br]बऱ्याचदा पैसे कमवत असल्यामुळं,

0:03:30.820,0:03:32.950
स्पॅमर्स नेहमी सर्च अल्गोरिदमला

0:03:32.950,0:03:35.741
फसवण्याचे मार्ग शोधत असतात. त्यांची पाने

0:03:35.742,0:03:37.931
निकालात जास्त वर दिसावीत म्हणून.

0:03:38.260,0:03:40.750
खोटया किंवा अविश्वासार्ह साईट्स सर्वांत वर दिसू नयेत म्हणून सर्च इंजिन्स त्यांचे

0:03:40.750,0:03:44.296
अल्गोरिदम नियमितपणे अद्ययावत करत असतात.

0:03:44.680,0:03:47.350
शेवटी, अविश्वासार्ह पानांवर लक्ष ठेवणं

0:03:47.500,0:03:49.450
तुमचंच काम आहे. तुम्ही वेब अॅड्रेस पाहून

0:03:49.690,0:03:52.990
हा स्रोत विश्वासार्ह आहे, हे सुनिश्चित करू [br]शकता.

0:03:53.680,0:03:55.390
अल्गोरिदम्सनी अधिक चांगले निकाल आणावेत, आणि

0:03:55.420,0:03:58.420
ते निकाल प्रतिस्पर्ध्यांपेक्षा जास्त जलद आणावेत

0:03:58.540,0:04:00.460
म्हणून सर्च प्रोग्रॅम्स नेहमी सुधारले जात असतात.

0:04:01.000,0:04:03.100
तुमचा शोध अजून विशिष्ट करण्यासाठी

0:04:03.100,0:04:06.820
हल्लीची सर्च इंजिन्स तुम्ही स्पष्टपणे[br]न दिलेली माहितीसुद्धा वापरतात.

0:04:07.150,0:04:10.120
उदा. जर तुम्ही कुत्र्यांच्या उद्यानांसाठी[br]सर्च केलात तर

0:04:10.240,0:04:12.190
अनेक सर्च इंजिन्स तुम्हाला

0:04:12.190,0:04:13.840
तुमच्या जवळच्या सगळ्या कुत्र्यांच्या उद्यानांबद्दलचे[br]शोध निकाल दाखवतील,

0:04:14.080,0:04:16.260
तुम्ही तुमचे ठिकाण टाईप केलेले नसले तरीही.

0:04:17.800,0:04:20.530
आधुनिक सर्च इंजिन्सना पानांवरील[br]शब्दांव्यतिरिक्तसुद्धा

0:04:20.530,0:04:22.060
अनेक जास्त गोष्टी समजतात.

0:04:22.300,0:04:24.970
तुम्ही शोधत असलेल्या गोष्टीसाठी

0:04:24.970,0:04:26.750
सगळ्यात जुळणारे निकाल आणण्यासाठी त्यांना या[br]शब्दांचा अर्थही कळतो.

0:04:27.130,0:04:29.980
उदा. जर तुम्ही वेगवान पिचर असे सर्च [br]केलेत तर

0:04:30.280,0:04:32.300
त्याला तुम्ही खेळाडू शोधत आहात हे कळेल.

0:04:32.500,0:04:34.450
पण तुम्ही मोठा पिचर असे सर्च केलेत तर

0:04:34.450,0:04:36.730
तो तुम्हाला तुमच्या स्वयंपाकघरासाठीचे पर्याय[br]दाखवेल.

0:04:38.420,0:04:41.910
शब्द अधिक चांगले समजून घेण्यासाठी,[br]आम्ही मशीन लर्निंग, हा कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा

0:04:41.910,0:04:43.985
प्रकार वापरतो.

0:04:43.985,0:04:46.050
त्यामुळं अल्गोरिदम्सना त्या पानामध्ये केवळ सुट्टी अक्षरे किंवा

0:04:46.090,0:04:48.400
सुट्टे शब्द शोधण्याची क्षमताच नव्हे तर

0:04:48.400,0:04:51.280
त्यांचा अर्थसुद्धा कळण्याची क्षमता येते.

0:04:53.690,0:04:55.850
इंटरनेटची घातांकीय वाढ होते आहे,

0:04:56.210,0:04:59.810
पण सर्च इंजिन डिझाईन करणाऱ्या टीम्स[br]आपले काम व्यवस्थित करत आहेत,

0:05:00.080,0:05:04.090
तुम्हाला हवी असलेली माहिती काही कीज [br]दाबायचा अवकाश की लगेच हजर आहे.