1
00:00:00,490 --> 00:00:04,980
Hoe leren dove kinderen lezen?
Vertaling Sibylle Fonzé

2
00:00:06,225 --> 00:00:10,515
"École et Surdité" en haar ervaringen omtrent tweetalig en inclusief onderwijs.

3
00:00:10,515 --> 00:00:14,593
Illustraties
Kibo

4
00:00:15,516 --> 00:00:20,366
Goeiedag iedereen.
Ik ben Magaly Ghesquière.

5
00:00:21,239 --> 00:00:26,781
Ik ben een tweetalige lerares en werk
sinds 25 jaar bij Sainte-Marie de Namur.

6
00:00:28,518 --> 00:00:32,568
Daar lopen horende en dove leerlingen 
samen school.

7
00:00:33,532 --> 00:00:36,532
Gedurende de voorbije 25 jaar 
heb ik niet altijd dezelfde functie gehad.

8
00:00:37,515 --> 00:00:40,794
Eerst haalde ik mijn lerarendiploma
voor het lager onderwijs

9
00:00:40,794 --> 00:00:44,539
alsook het Frans Belgische Gebarentaal 
certificaat (UF12).

10
00:00:47,509 --> 00:00:52,319
Vanaf de opstart van de tweetalige klassen,
werkte ik als kleuterjuf gedurende vier jaar.

11
00:00:52,715 --> 00:00:57,565
Dan was ik de klastitularis in het eerste 
en tweede leerjaar gedurende acht jaar.

12
00:00:58,502 --> 00:01:01,302
Daarna nam ik afstand van deze functie 
en richtte ik me op het onderzoek.

13
00:01:03,253 --> 00:01:07,433
Nu heb ik drie functies: ten eerste ben ik 
de coordinator van de tweetalige klassen

14
00:01:07,433 --> 00:01:12,501
in het kleuter en het lager onderwijs, en werk samen 
met het team, de leerlingen en hun ouders.

15
00:01:12,501 --> 00:01:15,358
Ik coördineer het allemaal 
en ondersteun de directeur.

16
00:01:16,754 --> 00:01:20,934
Daarnaast, voer ik onderzoeken uit. 
Momenteel richt ik me op de leesvaardigheden


17
00:01:20,934 --> 00:01:23,335
van dove leerlingen, 
maar niet meer bij de jongsten.

18
00:01:23,335 --> 00:01:26,948
Dit heb ik al gedaan en 
er werd een boek hierover uitgegeven.

19
00:01:26,948 --> 00:01:32,669
Nu focus ik me op de dove tieners.
Ik onderzoek hun leervoortgang

20
00:01:32,669 --> 00:01:37,424
in verband met het lezen en schrijven.
met als doel hen beter te ondersteunen.

21
00:01:37,437 --> 00:01:40,277
Dit is het onderzoek die ik nu uitvoer.

22
00:01:40,766 --> 00:01:48,546
Ten derde, geef ik nog altijd lessen 
samen met mijn dove collega Sibylle Fonzé.

23
00:01:48,779 --> 00:01:52,656
Haar moedertaal is de Frans Belgische 
Gebarentaal en de mijne is het Frans.

24
00:01:52,656 --> 00:01:58,006
Samen bieden we een complementair aanpak
in onze tweetalige lessen waar leerlingen

25
00:01:58,006 --> 00:02:02,253
leren met beide talen te werken 
gelijkaardig aan de vertalingslessen.

26
00:02:02,314 --> 00:02:05,465
Deze lessen worden gegeven vanaf 
het eerste leerjaar in het lager onderwijs

27
00:02:05,465 --> 00:02:08,865
tot het zesde leerjaar 
in het middelbaar onderwijs.

28
00:02:09,225 --> 00:02:13,905
Hoe werden de tweetalige klassen 
25 jaar geleden opgericht?

29
00:02:14,491 --> 00:02:18,481
Het begon met horende ouders 
van dove kinderen

30
00:02:18,481 --> 00:02:23,330
die geen geschikte school in Namen
vonden voor doven.

31
00:02:23,330 --> 00:02:27,177
Ze wouden hun kind in een gewone school niet
laten integreren wegens isolement en

32
00:02:27,177 --> 00:02:31,493
de dichtste gespecialiseerde school was ver 
gelegen met een matige onderwijskwaliteit.

33
00:02:32,768 --> 00:02:36,508
Daarom besloten ze het in Namen
op te richten.

34
00:02:36,722 --> 00:02:44,013
Deze ouders hebben de vereniging
"École et Surdité" 25 jaar geleden opgericht.

35
00:02:44,013 --> 00:02:47,519
Deze vereniging verleent nu nog steun
aan de school door fondsenwerving,

36
00:02:47,519 --> 00:02:51,239
bevordert de reflecties rond de pedagogie
van tweetalig onderwijs, en

37
00:02:51,239 --> 00:02:55,492
biedt dagelijks ondersteuning aan de school
en zijn directeur. Dit ondersteuningswerk

38
00:02:55,492 --> 00:02:59,262
is waardevol want zonder de vereniging 
zou de school het niet kunnen.

39
00:02:59,763 --> 00:03:07,093
Naast beide organisaties, is er ook de 
Universiteit van Namen en haar LSFB-Lab.

40
00:03:07,752 --> 00:03:12,242
Ze werken alledrie samen sinds 25 jaar al.

41
00:03:13,994 --> 00:03:19,754
Het thema van de video van vandaag gaat over
hoe doven leren lezen.

42
00:03:21,480 --> 00:03:25,040
Denken jullie dat er maar één methode is
die geschikt is voor doven?

43
00:03:25,040 --> 00:03:29,161
Nee. Er zijn er meerdere wegens de nood
aan aanpassingen voor de verschillende

44
00:03:29,161 --> 00:03:34,414
profielen van doven zodanig iedere van hen
kan leren lezen en schrijven.

45
00:03:36,230 --> 00:03:42,896
Vandaar is het belangrijk voor mij 
om eerst uitleg te geven over het werkkader

46
00:03:42,896 --> 00:03:47,256
van Sainte-Marie en het context
waarin deze school zich bevindt.

47
00:03:47,488 --> 00:03:53,268
Dit heeft invloed op ons manier van werken en 
de sterke princiepen die we volgen.

48
00:03:53,598 --> 00:03:57,598
De structuur en het context waarin jullie jullie
bevinden zijn verschillend van ons,

49
00:03:57,598 --> 00:04:00,768
bijgevolg is het niet mogelijk om heel ons aanpak 
direct bij jullie toe te passen.

50
00:04:01,245 --> 00:04:04,245
Het is dus belangrijk om ons context goed
te begrijpen om daarna na te denken

51
00:04:04,245 --> 00:04:07,844
hoe het in jullie context kan toegepast worden.

52
00:04:08,750 --> 00:04:13,310
Ik ga nu jullie vertellen over de principes
van Sainte-Marie.

53
00:04:13,310 --> 00:04:16,988
Daarin licht ik ook toe over de verschillende
profielen van doven zodanig ik later

54
00:04:16,988 --> 00:04:22,726
de geschikte leesmethode bij de start 
voor iedere van hen kan uitleggen.

55
00:04:25,928 --> 00:04:31,728
Jullie zullen merken dat deze principes 
een belangrijke rol spelen op jullie werk

56
00:04:31,728 --> 00:04:36,756
en de pedagogische methoden aangepast 
voor de leerlingen. Ze beïnvloeden ons werk.

57
00:04:36,970 --> 00:04:41,900
Er zijn er drie: 
ten eerste, de tweetaligheid,

58
00:04:41,900 --> 00:04:44,742
ten tweede, de inclusie, en 
ten derde,

59
00:04:44,742 --> 00:04:49,422
het gelijkwaardig onderwijs dat verstrekt 
wordt aan zowel horende als dove leerlingen.

60
00:04:50,490 --> 00:04:56,800
Ik ga nu uitgebreid uitleggen over ieder principe.

61
00:05:00,470 --> 00:05:03,866
De tweetaligheid.

62
00:05:03,866 --> 00:05:07,866
Ik zal eerst toelichten over 
het algemeen concept van tweetaligheid,

63
00:05:07,866 --> 00:05:11,513
daarna over de doelstelling van tweetaligheid
gehanteerd bij Sainte-Marie.

64
00:05:12,060 --> 00:05:20,458
Het reden is dat dovenscholen verklaren dezelfde 
doelstelling van tweetaligheid na te strijven

65
00:05:20,458 --> 00:05:28,478
maar bij nader inzien, merkt men dat
de toepassing ervan anders

66
00:05:28,478 --> 00:05:31,628
wordt bekeken en aangepakt bij iedere dovenschool.

67
00:05:33,080 --> 00:05:37,520
Daarom is het belangrijk om de doelstelling
van de tweetaligheid

68
00:05:37,520 --> 00:05:41,805
bij Sainte-Marie goed toe te lichten.

69
00:05:42,988 --> 00:05:55,999
Als we aan mensen in het algemeen vragen
wat een tweetalige persoon kan doen

70
00:05:55,999 --> 00:06:06,599
men antwoordt meestal dat een persoon
die tweetalig is beheerst perfect beide talen

71
00:06:06,599 --> 00:06:12,799
en beide talen staan op gelijke voet 
in alle hun modaliteiten (spreken, enz).

72
00:06:13,096 --> 00:06:16,106
Is dit het juiste antwoord? Nee.

73
00:06:16,873 --> 00:06:21,693
Wat vertellen onderzoekers in hun publicaties
rond tweetaligheid dan?

74
00:06:23,223 --> 00:06:29,033
Een persoon die tweetalig is 
beheerst meerdere talen

75
00:06:29,307 --> 00:06:37,517
maar de graad van beheersing bij iedere
van deze talen kan niet gelijk en perfect zijn.

76
00:06:39,137 --> 00:06:45,127
Het ideaal van tweetaligheid waar men talen
op perfecte niveau beheren

77
00:06:45,127 --> 00:06:50,547
is voor de mens in de praktijk onhaalbaar.

78
00:06:51,495 --> 00:06:58,655
Wereldwijd zijn er veel mensen die
twee of meerdere talen beheerst

79
00:06:58,655 --> 00:07:06,903
maar niemand kan twee talen perfect
beheersen op gelijkwaardig niveau.

80
00:07:08,468 --> 00:07:09,738
Waarom?

81
00:07:09,803 --> 00:07:15,038
Ik geef een voorbeeld: een persoon die 
tweetalig is in het Spaans en het Engels

82
00:07:15,038 --> 00:07:20,766
gebruikt Engels op het werk
in het domein van informatica

83
00:07:20,766 --> 00:07:23,979
en spreekt Spaans thuis
met zijn hele familie.

84
00:07:24,252 --> 00:07:28,744
Die persoon kan in diepte 
over informatica spreken

85
00:07:28,744 --> 00:07:31,072
met een rijke lexicon in het Engels

86
00:07:31,072 --> 00:07:35,542
maar thuis spreekt hij amper over informatica 
daar er geen nood hiervoor is.

87
00:07:35,672 --> 00:07:41,103
Hij zal specifieke termen in het Engels kennen
maar niet in het Spaans.

88
00:07:41,773 --> 00:07:49,488
Trouwens, zal hij thuis zijn Spaanse taalgebruik 
aanpassen tegenover jonge kinderen

89
00:07:49,488 --> 00:07:52,839
alsook tegenover oudere mensen.

90
00:07:52,839 --> 00:07:55,129
Hij gebruikt daar Spaans 
op een verrijkende manier

91
00:07:55,129 --> 00:07:57,572
in verschillende contexten
en tegenover verschillende mensen.

92
00:07:57,755 --> 00:08:02,639
Maar op het werk is er geen variatie,
hij ontmoet steeds dezelfde personen.

93
00:08:02,639 --> 00:08:06,999
Er zijn geen jonge noch oudere 
personen met wie hij kan spreken.

94
00:08:08,216 --> 00:08:14,103
Beide situaties hebben invloed op
de evolutie van zijn talen.

95
00:08:16,526 --> 00:08:20,716
Hetzelfde geldt voor de dove leerlingen
van Sainte-Marie.

96
00:08:21,150 --> 00:08:26,360
Inderdaad, sommigen van hen komen 
uit gezinnen van horende mensen

97
00:08:26,360 --> 00:08:32,232
waar Frans, de eerste taal, wordt gesproken.
Het kind kan daar deze taal spreken.

98
00:08:32,517 --> 00:08:37,277
Maar het kind gebruikt de gebarentaal nooit
buiten school.

99
00:08:37,277 --> 00:08:42,757
Daarentegen, een dove kind van dove ouders
die uit een dove familie komt


100
00:08:42,757 --> 00:08:46,807
en die zowel jonge als oude doven 
ontmoet zal gebarentaal met hen gebruiken.

101
00:08:46,807 --> 00:08:50,461
Op school gebruikt hij ook gebarentaal en
hoewel hij Frans kan lezen,

102
00:08:50,461 --> 00:08:55,892
zal het beperkt zijn wegens weinige
blootstelling aan deze taal.

103
00:08:55,892 --> 00:09:02,041
Hij komt in contact met de Franse taal pas 
wanneer hij het leest maar rondom hem niet.

104
00:09:02,833 --> 00:09:08,498
In beide situaties, zien we duidelijk dat elk kind, 
sinds zijn jonge leeftijd, anders evolueert

105
00:09:08,498 --> 00:09:14,988
qua tweetaligheid. 
Het gebeurt anders bij ieder van hen.

106
00:09:15,806 --> 00:09:20,988
En het is belangrijk om bewust te zijn
van de verschillende profielen van kinderen

107
00:09:20,988 --> 00:09:24,988
naargelang hun levenssituaties en 
familiecontexten.

108
00:09:25,128 --> 00:09:29,708
We moeten rekening ervan houden
in ons werk met deze kinderen en

109
00:09:29,708 --> 00:09:33,128
zodanig we onze pedagogische methoden
kunnen aanpassen bij elk kind.

110
00:09:34,198 --> 00:09:38,218
Ik zal later nog verdiepen over
de verschillenden profielen van de leerlingen.

111
00:09:39,510 --> 00:09:43,910
Tweetaligheid bij Sainte-Marie.

112
00:09:45,487 --> 00:09:49,192
Wat bevat de doelstelling van tweetaligheid
bij Sainte-Marie in?

113
00:09:51,252 --> 00:09:54,462
Eerst laten we naar dit beeld 
die over balans gaat.

114
00:09:55,216 --> 00:09:59,276
Zoals ik het eerder verteld heb, 
dat een tweetalige persoon

115
00:09:59,276 --> 00:10:02,300
een perfect evenwicht kan vinden 
tussen twee talen is onmogelijk.

116
00:10:02,498 --> 00:10:08,098
Ja, maar we moeten dit beeld
in ons hoofd houden.

117
00:10:08,098 --> 00:10:11,400
We mogen het beoogde doel
nooit vergeten en

118
00:10:11,400 --> 00:10:14,843
we moeten verder proberen
om zo dichtbij mogelijk te geraken

119
00:10:14,843 --> 00:10:20,455
en natuurlijk zonder het te kunnen halen, 
zoals we het al weten.

120
00:10:20,455 --> 00:10:23,575
We moeten proberen om leerlingen 
aan te moedigen,

121
00:10:23,575 --> 00:10:27,315
door middel van aangepaste 
pedagogische methoden,

122
00:10:27,315 --> 00:10:31,485
om samen dit doel na te streven,

123
00:10:31,485 --> 00:10:36,541
We moeten hen zo goed mogelijk 
aanzetten tot dit doel.

124
00:10:38,024 --> 00:10:42,194
Stel dat we het tegenovergesteld doen: 
we weten dat het onmogelijk is

125
00:10:42,194 --> 00:10:45,334
om de perfecte balans te vinden.

126
00:10:45,334 --> 00:10:49,555
Dan geven we er geen aandacht voor
en laten we de leerlingen in de kou staan

127
00:10:49,555 --> 00:10:51,968
want sowieso gaan ze het nooit
kunnen halen.

128
00:10:52,202 --> 00:10:56,632
Nee! Het is dus belangrijk
om dit doel vasthouden.

129
00:10:56,632 --> 00:11:03,648
We moeten hen aanmoedigen 
om bij dit doel zo dicht mogelijk te zijn.

130
00:11:05,296 --> 00:11:08,406
Dit beeld toont een vrouw 
die volvertrouwen aan het gebaren is.

131
00:11:08,406 --> 00:11:10,154
Waarom?

132
00:11:10,154 --> 00:11:18,898
Dankzij gebarentaal kunnen mensen
in een groep, of ze horend of doof zijn,

133
00:11:18,898 --> 00:11:22,500
en bij doven met verschillende profielen,
zoals de ene die spreekt en de andere niet,

134
00:11:22,500 --> 00:11:27,428
of de ene die een hoorapparaat draagt 
en de andere die een CI draagt, enz.,

135
00:11:27,428 --> 00:11:30,688
ze kunnen allemaal communiceren 
op gelijkwaardige manier.

136
00:11:36,453 --> 00:11:40,213
Dit beeld toont een vrouw die schrijft.
Waarom?

137
00:11:41,435 --> 00:11:45,525
Tweetaligheid betekent het beheersen van
de gebarentaal maar ook de Franse taal.

138
00:11:45,525 --> 00:11:49,195
Wat zijn onze verwachtingen omtrent dit laatste?

139
00:11:49,195 --> 00:11:53,145
Ten eerste, wat betreft het geschreven Frans, 
zijn er verschillende profielen van doven,

140
00:11:53,145 --> 00:11:57,051
of ze spreken of niet, 
of ze hoorapparaten of CI dragen, 


141
00:11:57,051 --> 00:12:00,180
voor wie gebarentaal de eerste taal 
of de tweede taal is, enz,

142
00:12:00,180 --> 00:12:05,468
uiteindelijk kunnen ze allemaal
het geschreven Frans beheersen.

143
00:12:05,468 --> 00:12:14,660
Natuurlijk kan het leerproces en -tempo
van ieder van hen verschillend zijn.

144
00:12:14,797 --> 00:12:22,247
We moeten dus het beoogde doel van 
perfecte balans in onze gedachten houden

145
00:12:22,247 --> 00:12:30,552
en dit proberen na te strijven want ze 
kunnen allemaal zo dicht mogelijk te komen.

146
00:12:33,962 --> 00:12:40,047
Dit beeld toont een tekstballon.
Waarom?

147
00:12:40,838 --> 00:12:45,048
Tweetaligheid betekent het beheersen van 
gebarentaal en het geschreven Frans

148
00:12:45,048 --> 00:12:49,546
maar wat met gesproken Frans?

149
00:12:50,967 --> 00:12:55,167
Zoals jullie het al weten, 
bij de verschillende profielen van doven

150
00:12:55,167 --> 00:12:59,299
zijn er sommige doven die heel goed 
kunnen spreken, sommigen minder en

151
00:12:59,299 --> 00:13:00,617
sommigen helemaal niet.

152
00:13:01,113 --> 00:13:02,883
Hoe kunnen we hiermee omgaan?

153
00:13:02,883 --> 00:13:06,801
Professionals moeten hen allemaal
respecteren en

154
00:13:06,801 --> 00:13:14,291
hun vaardigheden, of ze geavanceerd 
of matig zijn of ontbreken, verder bevorderen.

155
00:13:14,291 --> 00:13:17,357
Ze mogen niet de ene opzij houden 
of de andere weglaten.

156
00:13:17,357 --> 00:13:21,722
Bijvoorbeeld, je zegt aan een leerling 
die heel goed spreekt

157
00:13:21,722 --> 00:13:27,603
dat hij in de klas moet gebaren
want het is de dovenmethode

158
00:13:27,603 --> 00:13:30,295
en dus is het niet nodig om te spreken.

159
00:13:30,295 --> 00:13:33,855
Integendeel! We moeten 
zijn spraakvaardigheid erkennen

160
00:13:33,855 --> 00:13:36,675
en hem betrekken door verbindingen maken
tussen zijn vaardigheden en het geschreven Frans.

161
00:13:36,675 --> 00:13:38,455
Zo moedigen we hem aan 
in wat betreft zijn vaardigheden.

162
00:13:39,773 --> 00:13:45,803
Nu zijn we met een leerling die niet zo goed
kan spreken, dus hij heeft al de basis!

163
00:13:45,803 --> 00:13:49,608
Daar spelen we in: we moedigen hem aan 
om zijn basisvaardigheden te gebruiken

164
00:13:49,608 --> 00:13:53,499
bij het leren van het geschreven Frans door 
associaties maken met wat hij al beheerst.

165
00:13:54,506 --> 00:13:58,666
Nu hebben we een leerling die 
niet kan spreken, geen probleem!

166
00:13:58,666 --> 00:14:03,423
We kunnen andere methoden gebruiken
om de taal aan te leren.

167
00:14:04,658 --> 00:14:08,138
Het is belangrijk dat de professional 
iedere leerling respecteert.

168
00:14:09,522 --> 00:14:21,501
Dit beeld toont twee vogels die zitten 
naast een muis met een snavel en veren.

169
00:14:21,501 --> 00:14:28,366
De muis doet de vogels na en is niet op gemak.
De vogels zijn aan het peinzen over haar.

170
00:14:29,216 --> 00:14:33,726
Het illustreert de identiteitsontwikkeling

171
00:14:34,517 --> 00:14:41,017
Zoals jullie het weten, wanneer doven groeien
kampen ze soms met worstelingen

172
00:14:41,017 --> 00:14:44,335
in de ontwikkeling van hun identiteit.

173
00:14:44,335 --> 00:14:51,372
Maar de tweetaligheid kan hen helpen
om hun identiteit met gemak te bouwen.

174
00:14:54,545 --> 00:15:00,865
Zowel de gebarentaal als het Frans
zijn verbonden aan een cultuur

175
00:15:00,865 --> 00:15:04,865
die de leerlingen moeten aanleren.

176
00:15:04,865 --> 00:15:08,865
Het is belangrijk dat ze beide talen en
hun respectievelijke culturen verwerven
.

177
00:15:08,865 --> 00:15:12,865
voor een harmonieuse
identiteitsontwikkeling.

178
00:15:16,744 --> 00:15:21,734
We moeten, als professionals, hen
hiermee niet alleen aanmoedigen

179
00:15:21,734 --> 00:15:27,256
maar ook beide talen en culturen 
op gelijke voet waarderen.

180
00:15:28,194 --> 00:15:32,704
Het reden is dat het aanleren van talen
en hun culturen die evenwaardig benaderd worden

181
00:15:32,704 --> 00:15:36,704
zal de leerling toelaten om de waarden
van beiden goed te verinnerlijken.

182
00:15:36,823 --> 00:15:41,193
Stel dat je, bijvoorbeeld, de ene taal
en cultuur minder waardeert dan de andere,

183
00:15:41,193 --> 00:15:45,193
dan zal de leerling zijn tweetaligheid
met onzekerheid en frustratie beleven.

184
00:15:45,866 --> 00:15:49,526
Vandaar het belang van het aankaarten
van beiden op gelijkwaardig manier.

185
00:15:50,481 --> 00:15:57,497
Bijvoorbeeld: we weten dat geïmplanteerde
dove kinderen van horende ouders

186
00:15:57,497 --> 00:16:01,497
soms met moeilijkheden omtrent
hun identiteit kampen.

187
00:16:02,510 --> 00:16:09,220
Wij, als professionals, moeten hen
steunen en zoveel mogelijk

188
00:16:09,220 --> 00:16:15,480
beide talen en culturen met hen 
op een verrijking manier aanbieden.

189
00:16:15,480 --> 00:16:18,960
Dan zullen ze hun identiteit
beter kunnen ontwikkelen.

190
00:16:21,136 --> 00:16:25,586
Ik geef nu een andere voorbeeld: 
een doof kind van dove ouders

191
00:16:25,586 --> 00:16:29,586
vanuit een dove familie zal soms 
weerstand tonen tegenover

192
00:16:29,586 --> 00:16:34,873
de gesproken taal en anderen oordelen: 
"als je houdt van spreken,

193
00:16:34,873 --> 00:16:38,543
dan ben je geen echte dove persoon"

194
00:16:38,771 --> 00:16:42,911
Dit is een risico die we, als professionals,
moeten helpen vermijden door hen

195
00:16:42,911 --> 00:16:46,911
aan te leren om elkaar te respecteren 
zoals we het doen bij iedere leerling.

196
00:16:46,911 --> 00:16:51,018
We respecteren de diversiteit bij
de leerlingen en ondersteunen hen

197
00:16:51,018 --> 00:16:53,018
in hun identiteitsontwikkelingsproces.

198
00:16:58,508 --> 00:17:02,828
Er bestaat geen unieke identiteit die
gelijkaardig bij iedere dove persoon is

199
00:17:02,828 --> 00:17:07,717
want de identiteit wordt gevormd 
door verschillende beïnvloedende aspecten.

200
00:17:08,120 --> 00:17:12,300
Of je een meisje of een jongen bent, 
of je horend of doof bent,

201
00:17:12,300 --> 00:17:16,775
of je uit een horende of dove familie komt,
of je volledig doof of slechthorend bent,

202
00:17:16,775 --> 00:17:20,675
of je geïmplanteerd bent, 
of je kan spreken of niet,

203
00:17:20,675 --> 00:17:24,963
of je houdt van spreken of niet, 
of jouw gezin werkend is of niet,

204
00:17:24,963 --> 00:17:30,756
of jouw ouders met een hoge of gemiddelde
of lage sociaal economische status zijn,

205
00:17:30,756 --> 00:17:31,751
enzovoort.

206
00:17:31,841 --> 00:17:37,461
Alle deze aspecten hebben invloed
op de veelzijdige identiteit en

207
00:17:37,461 --> 00:17:42,231
vandaar hebben de leerlingen
zeer verschillende identiteiten.

208
00:17:42,760 --> 00:17:51,640
Professionals moeten ieder van hen helpen
en met respect ondersteunen.

209
00:17:53,978 --> 00:17:58,278
Dit beeld toont dat tweetaligheid kan 
beter helpen in de identiteitsontwikkeling

210
00:17:58,278 --> 00:18:03,108
met gemak en vertrouwen.

211
00:18:05,417 --> 00:18:09,367
De inclusie.

212
00:18:10,844 --> 00:18:15,014
Laten we nu de tweede principe bekijken:
de inclusie.

213
00:18:15,474 --> 00:18:19,604
In 2005, toen École et Surdité opgericht werd,