1
00:00:00,490 --> 00:00:04,980
Hoe leren dove kinderen lezen?
Vertaling Sibylle Fonzé

2
00:00:06,225 --> 00:00:10,515
"École et Surdité" en haar ervaringen omtrent tweetalig en inclusief onderwijs.

3
00:00:10,515 --> 00:00:14,593
Illustraties
Kibo

4
00:00:15,516 --> 00:00:20,366
Goeiedag iedereen.
Ik ben Magaly Ghesquière.

5
00:00:21,239 --> 00:00:26,781
Ik ben een tweetalige lerares en werk
sinds 25 jaar bij Sainte-Marie de Namur.

6
00:00:28,518 --> 00:00:32,568
Daar lopen horende en dove leerlingen 
samen school.

7
00:00:33,532 --> 00:00:36,532
Gedurende de voorbije 25 jaar 
heb ik niet altijd dezelfde functie gehad.

8
00:00:37,515 --> 00:00:40,794
Eerst haalde ik mijn lerarendiploma
voor het lager onderwijs

9
00:00:40,794 --> 00:00:44,539
alsook het Frans Belgische Gebarentaal 
certificaat (UF12).

10
00:00:47,509 --> 00:00:52,319
Vanaf de opstart van de tweetalige klassen,
werkte ik als kleuterjuf gedurende vier jaar.

11
00:00:52,715 --> 00:00:57,565
Dan was ik de klastitularis in het eerste 
en tweede leerjaar gedurende acht jaar.

12
00:00:58,502 --> 00:01:01,302
Daarna nam ik afstand van deze functie 
en richtte ik me op het onderzoek.

13
00:01:03,253 --> 00:01:07,433
Nu heb ik drie functies: ten eerste ben ik 
de coordinator van de tweetalige klassen

14
00:01:07,433 --> 00:01:12,501
in het kleuter en het lager onderwijs, en werk samen 
met het team, de leerlingen en hun ouders.

15
00:01:12,501 --> 00:01:15,358
Ik coördineer het allemaal 
en ondersteun de directeur.

16
00:01:16,754 --> 00:01:20,934
Daarnaast, voer ik onderzoeken uit. 
Momenteel richt ik me op de leesvaardigheden


17
00:01:20,934 --> 00:01:23,335
van dove leerlingen, 
maar niet meer bij de jongsten.

18
00:01:23,335 --> 00:01:26,948
Dit heb ik al gedaan en 
er werd een boek hierover uitgegeven.

19
00:01:26,948 --> 00:01:32,669
Nu focus ik me op de dove tieners.
Ik onderzoek hun leervoortgang

20
00:01:32,669 --> 00:01:37,424
in verband met het lezen en schrijven.
met als doel hen beter te ondersteunen.

21
00:01:37,437 --> 00:01:40,277
Dit is het onderzoek die ik nu uitvoer.

22
00:01:40,766 --> 00:01:48,546
Ten derde, geef ik nog altijd lessen 
samen met mijn dove collega Sibylle Fonzé.

23
00:01:48,779 --> 00:01:52,656
Haar moedertaal is de Frans Belgische 
Gebarentaal en de mijne is het Frans.

24
00:01:52,656 --> 00:01:58,006
Samen bieden we een complementair aanpak
in onze tweetalige lessen waar leerlingen

25
00:01:58,006 --> 00:02:02,253
leren met beide talen te werken 
gelijkaardig aan de vertalingslessen.

26
00:02:02,314 --> 00:02:05,465
Deze lessen worden gegeven vanaf 
het eerste leerjaar in het lager onderwijs

27
00:02:05,465 --> 00:02:08,865
tot het zesde leerjaar 
in het middelbaar onderwijs.

28
00:02:09,225 --> 00:02:13,905
Hoe werden de tweetalige klassen 
25 jaar geleden opgericht?

29
00:02:14,491 --> 00:02:18,481
Het begon met horende ouders 
van dove kinderen

30
00:02:18,481 --> 00:02:23,330
die geen geschikte school in Namen
vonden voor doven.

31
00:02:23,330 --> 00:02:27,177
Ze wouden hun kind in een gewone school niet
laten integreren wegens isolement en

32
00:02:27,177 --> 00:02:31,493
de dichtste gespecialiseerde school was ver 
gelegen met een matige onderwijskwaliteit.

33
00:02:32,768 --> 00:02:36,508
Daarom besloten ze het in Namen
op te richten.

34
00:02:36,722 --> 00:02:44,013
Deze ouders hebben de vereniging
"École et Surdité" 25 jaar geleden opgericht.

35
00:02:44,013 --> 00:02:47,519
Deze vereniging verleent nu nog steun
aan de school door fondsenwerving,

36
00:02:47,519 --> 00:02:51,239
bevordert de reflecties rond de pedagogie
van tweetalig onderwijs, en

37
00:02:51,239 --> 00:02:55,492
biedt dagelijks ondersteuning aan de school
en zijn directeur. Dit ondersteuningswerk

38
00:02:55,492 --> 00:02:59,262
is waardevol want zonder de vereniging 
zou de school het niet kunnen.

39
00:02:59,763 --> 00:03:07,093
Naast beide organisaties, is er ook de 
Universiteit van Namen en haar LSFB-Lab.

40
00:03:07,752 --> 00:03:12,242
Ze werken alledrie samen sinds 25 jaar al.

41
00:03:13,994 --> 00:03:19,754
Het thema van de video van vandaag gaat over
hoe doven leren lezen.

42
00:03:21,480 --> 00:03:25,040
Denken jullie dat er maar één methode is
die geschikt is voor doven?

43
00:03:25,040 --> 00:03:29,161
Nee. Er zijn er meerdere wegens de nood
aan aanpassingen voor de verschillende

44
00:03:29,161 --> 00:03:34,414
profielen van doven zodanig iedere van hen
kan leren lezen en schrijven.

45
00:03:36,230 --> 00:03:42,896
Vandaar is het belangrijk voor mij 
om eerst uitleg te geven over het werkkader

46
00:03:42,896 --> 00:03:47,256
van Sainte-Marie en het context
waarin deze school zich bevindt.

47
00:03:47,488 --> 00:03:53,268
Dit heeft invloed op ons manier van werken en 
de sterke princiepen die we volgen.

48
00:03:53,598 --> 00:03:57,598
De structuur en het context waarin jullie jullie
bevinden zijn verschillend van ons,

49
00:03:57,598 --> 00:04:00,768
bijgevolg is het niet mogelijk om heel ons aanpak 
direct bij jullie toe te passen.

50
00:04:01,245 --> 00:04:04,245
Het is dus belangrijk om ons context goed
te begrijpen om daarna na te denken

51
00:04:04,245 --> 00:04:07,844
hoe het in jullie context kan toegepast worden.

52
00:04:08,750 --> 00:04:13,310
Ik ga nu jullie vertellen over de principes
van Sainte-Marie.

53
00:04:13,310 --> 00:04:16,988
Daarin licht ik ook toe over de verschillende
profielen van doven zodanig ik later

54
00:04:16,988 --> 00:04:22,726
de geschikte leesmethode bij de start 
voor iedere van hen kan uitleggen.

55
00:04:25,928 --> 00:04:31,728
Jullie zullen merken dat deze principes 
een belangrijke rol spelen op jullie werk

56
00:04:31,728 --> 00:04:36,756
en de pedagogische methoden aangepast 
voor de leerlingen. Ze beïnvloeden ons werk.

57
00:04:36,970 --> 00:04:41,900
Er zijn er drie: 
ten eerste, de tweetaligheid,

58
00:04:41,900 --> 00:04:44,742
ten tweede, de inclusie, en 
ten derde,

59
00:04:44,742 --> 00:04:49,422
het gelijkwaardig onderwijs dat verstrekt 
wordt aan zowel horende als dove leerlingen.

60
00:04:50,490 --> 00:04:56,800
Ik ga nu uitgebreid uitleggen over ieder principe.

61
00:05:00,470 --> 00:05:03,866
De tweetaligheid.

62
00:05:03,866 --> 00:05:07,866
Ik zal eerst toelichten over 
het algemeen concept van tweetaligheid,

63
00:05:07,866 --> 00:05:11,513
daarna over de doelstelling van tweetaligheid
gehanteerd bij Sainte-Marie.

64
00:05:12,060 --> 00:05:20,458
Het reden is dat dovenscholen verklaren dezelfde 
doelstelling van tweetaligheid na te strijven

65
00:05:20,458 --> 00:05:28,478
maar bij nader inzien, merkt men dat
de toepassing ervan anders

66
00:05:28,478 --> 00:05:31,628
wordt bekeken en aangepakt bij iedere dovenschool.

67
00:05:33,080 --> 00:05:37,520
Daarom is het belangrijk om de doelstelling
van de tweetaligheid

68
00:05:37,520 --> 00:05:41,805
bij Sainte-Marie goed toe te lichten.

69
00:05:42,988 --> 00:05:55,999
Als we aan mensen in het algemeen vragen
wat een tweetalige persoon kan doen

70
00:05:55,999 --> 00:06:06,599
men antwoordt meestal dat een persoon
die tweetalig is beheerst perfect beide talen

71
00:06:06,599 --> 00:06:12,799
en beide talen staan op gelijke voet 
in alle hun modaliteiten (spreken, enz).

72
00:06:13,096 --> 00:06:16,106
Is dit het juiste antwoord? Nee.

73
00:06:16,873 --> 00:06:21,693
Wat vertellen onderzoekers in hun publicaties
rond tweetaligheid dan?

74
00:06:23,223 --> 00:06:29,033
Een persoon die tweetalig is 
beheerst meerdere talen

75
00:06:29,307 --> 00:06:37,517
maar de graad van beheersing bij iedere
van deze talen kan niet gelijk en perfect zijn.

76
00:06:39,137 --> 00:06:45,127
Het ideaal van tweetaligheid waar men talen
op perfecte niveau beheren

77
00:06:45,127 --> 00:06:50,547
is voor de mens in de praktijk onhaalbaar.

78
00:06:51,495 --> 00:06:58,655
Wereldwijd zijn er veel mensen die
twee of meerdere talen beheerst

79
00:06:58,655 --> 00:07:06,903
maar niemand kan twee talen perfect
beheersen op gelijkwaardig niveau.

80
00:07:08,468 --> 00:07:09,738
Waarom?

81
00:07:09,803 --> 00:07:15,038
Ik geef een voorbeeld: een persoon die 
tweetalig is in het Spaans en het Engels

82
00:07:15,038 --> 00:07:20,766
gebruikt Engels op het werk
in het domein van informatica

83
00:07:20,766 --> 00:07:23,979
en spreekt Spaans thuis
met zijn hele familie.

84
00:07:24,252 --> 00:07:28,744
Die persoon kan in diepte 
over informatica spreken

85
00:07:28,744 --> 00:07:31,072
met een rijke lexicon in het Engels

86
00:07:31,072 --> 00:07:35,542
maar thuis spreekt hij amper over informatica 
daar er geen nood hiervoor is.

87
00:07:35,672 --> 00:07:41,103
Hij zal specifieke termen in het Engels kennen
maar niet in het Spaans.

88
00:07:41,773 --> 00:07:49,488
Trouwens, zal hij thuis zijn Spaanse taalgebruik 
aanpassen tegenover jonge kinderen

89
00:07:49,488 --> 00:07:52,839
alsook tegenover oudere mensen.

90
00:07:52,839 --> 00:07:55,129
Hij gebruikt daar Spaans 
op een verrijkende manier

91
00:07:55,129 --> 00:07:57,572
in verschillende contexten
en tegenover verschillende mensen.

92
00:07:57,755 --> 00:08:02,639
Maar op het werk is er geen variatie,
hij ontmoet steeds dezelfde personen.

93
00:08:02,639 --> 00:08:06,999
Er zijn geen jonge noch oudere 
personen met wie hij kan spreken.

94
00:08:08,216 --> 00:08:14,103
Beide situaties hebben invloed op
de evolutie van zijn talen.

95
00:08:16,526 --> 00:08:20,716
Hetzelfde geldt voor de dove leerlingen
van Sainte-Marie.

96
00:08:21,150 --> 00:08:26,360
Inderdaad, sommigen van hen komen 
uit gezinnen van horende mensen

97
00:08:26,360 --> 00:08:32,232
waar Frans, de eerste taal, wordt gesproken.
Het kind kan daar deze taal spreken.

98
00:08:32,517 --> 00:08:37,277
Maar het kind gebruikt de gebarentaal nooit
buiten school.

99
00:08:37,277 --> 00:08:42,757
Daarentegen, een dove kind van dove ouders
die uit een dove familie komt


100
00:08:42,757 --> 00:08:46,807
en die zowel jonge als oude doven 
ontmoet zal gebarentaal met hen gebruiken.

101
00:08:46,807 --> 00:08:50,461
Op school gebruikt hij ook gebarentaal en
hoewel hij Frans kan lezen,

102
00:08:50,461 --> 00:08:55,892
zal het beperkt zijn wegens weinige
blootstelling aan deze taal.

103
00:08:55,892 --> 00:09:02,041
Hij komt in contact met de Franse taal pas 
wanneer hij het leest maar rondom hem niet.

104
00:09:02,833 --> 00:09:08,498
In beide situaties, zien we duidelijk dat elk kind, 
sinds zijn jonge leeftijd, anders evolueert

105
00:09:08,498 --> 00:09:14,988
qua tweetaligheid. 
Het gebeurt anders bij ieder van hen.

106
00:09:15,806 --> 00:09:20,988
En het is belangrijk om bewust te zijn
van de verschillende profielen van kinderen

107
00:09:20,988 --> 00:09:24,988
naargelang hun levenssituaties en 
familiecontexten.

108
00:09:25,128 --> 00:09:29,708
We moeten rekening ervan houden
in ons werk met deze kinderen en

109
00:09:29,708 --> 00:09:33,128
zodanig we onze pedagogische methoden
kunnen aanpassen bij elk kind.

110
00:09:34,198 --> 00:09:38,218
Ik zal later nog verdiepen over
de verschillenden profielen van de leerlingen.

111
00:09:39,510 --> 00:09:43,910
Tweetaligheid bij Sainte-Marie.

112
00:09:44,081 --> 00:09:45,081


113
00:09:45,252 --> 00:09:49,612