1
00:00:10,899 --> 00:00:13,759
کاتێک بۆ ساتێک بیر لە
ئارخەمیدس یورکا دەکەیتەوە،

2
00:00:13,759 --> 00:00:16,294
بە دڵنیاییەوە ئەمە دێتە خەیاڵت.

3
00:00:16,294 --> 00:00:19,998
دەردەکەوێت کە
دەکرێت زیاتر وەکو ئەمە بێت.

4
00:00:19,998 --> 00:00:25,457
لە سەدەی سێیەمی پێش زاین،
هایرۆن، پاشایی شاری سیسیلیانی سیراکیوس،

5
00:00:25,457 --> 00:00:26,907
ئارخەمیدسی کردە سەرپەرشتیاری

6
00:00:26,907 --> 00:00:30,925
پڕۆژەیەکی ئەندازیاری
کە تا ئێستا درووست نەکراوە.

7
00:00:30,925 --> 00:00:33,010
هایرۆن بڕیاری درووستکردنی بەلەمی دا

8
00:00:33,010 --> 00:00:37,219
کە ٥٠ جار گەورەتر بوون لە
کەشتییە جەنگییە کۆنەکان،

9
00:00:37,219 --> 00:00:39,759
بەلەمەکانی بە ناوی شارەکەیەوە ناونا
کە سیراکیوس بوو.

10
00:00:39,759 --> 00:00:42,745
هایرۆن ویستی گەورەترین 
کەشتی در,وست بکات،

11
00:00:42,745 --> 00:00:45,443
و بیکات بە دیاری

12
00:00:45,443 --> 00:00:48,334
بۆ پاشای میسر، پتۆڵمی.

13
00:00:48,334 --> 00:00:51,845
بەڵام کەشتیەک کە بەقەد کۆشکێکە،
دەخرێتە ناو ئاوەوە؟

14
00:00:51,845 --> 00:00:55,752
لە سەردەمی ئارخەمید،
کەس هەوڵی شتێکی ئاوای نەدابوو.

15
00:00:55,752 --> 00:00:58,994
وەکو ئەوە وابوو بڵێیت:
"شاخ دەتوانێت بفڕێت؟"

16
00:00:58,994 --> 00:01:01,895
پاشا هایرۆن هیوایەکی زۆری هەڵچنی بوو
لەسەر ئەو پرسیارە.

17
00:01:01,895 --> 00:01:06,038
هەزاران کرێکار بۆ چەندین ساڵ
کاریان لەسەر درووستکردنی سیراکیوسدا کرد،

18
00:01:06,038 --> 00:01:09,728
شێلمانی کەشتییەکە لە دار سنۆبەری
چیای ئیتنا درووست دەکرا و،

19
00:01:09,728 --> 00:01:11,820
پەتەکانی کەشتییەکەش لە
حەشیشی ئیسپانیا و

20
00:01:11,820 --> 00:01:14,040
قیڕەکەشی لە فەڕەنساوە.

21
00:01:14,040 --> 00:01:17,379
پشتی کەشتییەکە کە ٨ تاوەری
چاودێڕی لەسەر بوون،

22
00:01:17,379 --> 00:01:19,621
بە هیچ پایەیەک ڕاگیر نەکرا بوون،

23
00:01:19,621 --> 00:01:25,506
بەڵکو بەوێنەی دارینی ئەتڵەسی ڕاگیر کرابوون
کە نەخشەی جیهانیان لە باوەش گرتبوو.

24
00:01:25,506 --> 00:01:27,053
لەسەر نووکی کەشتییەکە،

25
00:01:27,053 --> 00:01:33,469
چەکێکی لەسەر بوو کە دەیتوانی
بەردی ١٨٠ پاوەندی ئاڕاستە بکات.

26
00:01:33,469 --> 00:01:35,233
بۆ کات بەسەربردنی گەشتیارانی،

27
00:01:35,233 --> 00:01:38,220
کەشتییەکە چەندین گوڵی لەسەر چاندرا بوو،

28
00:01:38,220 --> 00:01:40,121
مەلەوانگەی لەسەر درووست کرابوو،

29
00:01:40,121 --> 00:01:42,791
گەرماو و ئاوی گەرمی هەبوو،

30
00:01:42,791 --> 00:01:46,350
کتێبخانەیەک پڕ لە کتێب و پەیکەر،

31
00:01:46,350 --> 00:01:48,954
پەرستگەیەک بۆ خواوەندی ئافرۆدیت،

32
00:01:48,954 --> 00:01:52,069
و هۆڵێ لەشجوانییشی هەبوو.

33
00:01:52,069 --> 00:01:54,896
هایرۆین تەنها بۆ ئەوەی کاری
ئارخەمید ئەستەم بکات،

34
00:01:54,896 --> 00:01:58,661
بڕیاریدا بە درووست کردنی عەمبارێک
کە پڕ بێت لە شتومەک،

35
00:01:58,661 --> 00:02:00,803
٤٠٠ تەن لە تۆو،

36
00:02:00,803 --> 00:02:03,470
١٠،٠٠٠ قوتوی ماسی خۆشکراو،

37
00:02:03,470 --> 00:02:06,074
٧٤ تەن لە ئاوی خواردنەوە و

38
00:02:06,074 --> 00:02:09,199
٦٠٠ تەن لە خوری.

39
00:02:09,199 --> 00:02:12,982
کەشتییەکە دەیتوانی زیاتر
لە هەزار کەس هەڵبگرێت،

40
00:02:12,982 --> 00:02:15,393
بە ٦٠٠ سەربازەوە.

41
00:02:15,393 --> 00:02:19,773
جێگەی ٢٠ ئەسپ لەسەری ئامادەکرابوو.

42
00:02:19,773 --> 00:02:21,430
بۆ بەدیهێنانی خەیاڵێکی ئاوا،

43
00:02:21,430 --> 00:02:24,132
کە ئایا دەکرێت بخرێتە ئاوەوە و
گەشتی پێ بکرێت؟

44
00:02:24,132 --> 00:02:26,107
باشە، با بڵێین کە شكست خواردن

45
00:02:26,107 --> 00:02:29,432
ئەنجامێکی باش نە دەبوو بۆ ئارخەمیدس.

46
00:02:29,432 --> 00:02:32,614
بۆیە توشی کێشە بوو: ئایا نقوم دەبێت؟

47
00:02:32,614 --> 00:02:34,929
ڕەنگە ڕۆژێک لە گەرماوەکەیدا دانیشتبێت،

48
00:02:34,929 --> 00:02:37,853
بیری لەوە کردبێتەوە کە چۆن
گەرماوێکی ئاوا قورس سەر ئاو دەکەوێت

49
00:02:37,853 --> 00:02:40,324
کاتێک کە داوای لێکراوە ئەنجامی بدات.

50
00:02:40,324 --> 00:02:44,952
ڕوویەکی تەنێک لە شلە نقوم دەبێت
و بەهۆی هێزێکەوە سەر ئاو دەکەوێت

51
00:02:44,952 --> 00:02:49,711
کە یەکسانە بە کێشی ڕووی ئەو
تەنەی کە نقوم بووە.

52
00:02:49,711 --> 00:02:55,747
بە واتایەکی تر، ئەگەر کەشتییەکە بە کێشی
٢٠٠٠ تەن لە ٢٠٠٠ تەن ئاودا نقوم ببێت،

53
00:02:55,747 --> 00:02:58,243
ئەوا بە ئاستەم کەشتییەکە سەرئاو دەکەوێت.

54
00:02:58,243 --> 00:03:02,469
بەڵام ئەگەر کەشتییەکە لە ٤٠٠٠ تەن ئاودا
نقوم ببێت، ئەوا بەبێ کێشە سەر ئاو دەکەوێت.

55
00:03:02,469 --> 00:03:05,895
بەدڵنیاییەوە، ئەگەر ئەمە ١٠٠٠
تۆن لە ئاو لاببات

56
00:03:05,895 --> 00:03:09,752
باشە، هایرۆن زۆر دڵخۆش نابێت.

57
00:03:09,752 --> 00:03:12,644
ئەمە یاسای سەرئاو کەوتنە،

58
00:03:12,644 --> 00:03:16,085
ئەندازیارەکان تا ئێستا
بە بنەمای ئارخەمیدس ناوی دێنن.

59
00:03:16,085 --> 00:03:20,932
ئەمە ڕونی دەکاتەوە بۆچی کەشتی زۆر گەورەی
ستیل دەتوانێت وەکو بەلەمێکی دار یان

60
00:03:20,932 --> 00:03:22,636
وەکو بانیۆیەک سەرئاو بکەوێت.

61
00:03:22,636 --> 00:03:25,780
ئەگەر کێشی ئاوی ژێر عەمباری
کەشتییەکە یەکسان بوو

62
00:03:25,780 --> 00:03:28,088
کێشی عەمبارەکە،

63
00:03:28,088 --> 00:03:32,425
ئەوکات کەشتییەکە هەر چییەکی لەسەر بێت
نقوم نابێت.

64
00:03:32,425 --> 00:03:36,441
ئەمە وەکو چیرۆکێکی تر وایە
کە باسی ئارخەمیدس و بانیۆکە دەکات،

65
00:03:36,441 --> 00:03:39,691
ئەمە ئاساییە، چونکە لە ڕاستی
هەردووکیان هەمان چیرۆکن،

66
00:03:39,691 --> 00:03:42,253
کە بەهۆی ڕووداوەکانی مێژووەوە
شێوێندراون.

67
00:03:42,253 --> 00:03:47,131
چیرۆکی کلاسیکی یورکای ئارخەمیدس!
و پاشکۆی ماوەیەک قسەوباس بوو

68
00:03:47,131 --> 00:03:50,767
لەسەر شەقامەکان و ناوەندە شاهانەییەکان

69
00:03:50,767 --> 00:03:56,771
دڵی چیرۆکی کەشتییەکە ڕووەکەیەتی،
کە بە لاتینی پێی دەڵێن کۆرۆنی.

70
00:03:56,771 --> 00:03:58,951
دەکرێت ئەم دوو وشەیە تێکەڵ بووبن؟

71
00:03:58,951 --> 00:04:00,659
لەوانەیە هەرگیز نەزانین.

72
00:04:00,659 --> 00:04:05,507
ئەو ڕۆژەی کە کەشتییەکە گەیشتە میسر،
کە یەکەم و تەنها گەشتی بوو،

73
00:04:05,507 --> 00:04:09,333
دەتوانین تەنها وێنای ئەوە بکەین
کە چۆن خەڵکی ئەلێکسەندەریا کۆببونەوە

74
00:04:09,333 --> 00:04:14,084
بۆ ئەوەی سەیری گەیشتنی
کەشتییە جادووی، قەڵای سەرئاو کەتوو بکەن.

75
00:04:14,084 --> 00:04:18,515
ئەم کەشتییە، وەکو کەشتی
تایتانیک بووە بۆیان،

76
00:04:18,515 --> 00:04:23,240
بەبێ ئەوەی نقوم بێت،
سوپاس بۆ هاوڕێکەمان، ئارخەمیدس.