0:00:00.920,0:00:02.160
Cách đây một năm

0:00:02.840,0:00:05.216
lần thứ 3 trong đời,[br]não tôi ngừng hoạt động.

0:00:05.240,0:00:09.520
Tôi đã trải qua một cuộc tiểu phẩu,[br]và não tôi chìm đắm trong chất gây mê

0:00:10.520,0:00:13.856
Tôi nhớ cảm giác tách rời[br]và vỡ vụn

0:00:13.880,0:00:14.970
và sự lạnh lẽo.

0:00:14.970,0:00:18.060
Và rồi tôi tỉnh lại, dù mơ hồ [br]và mất phương hướng,

0:00:18.060,0:00:19.690
nhưng cuối cùng thì cũng tỉnh lại.

0:00:19.690,0:00:22.096
Mỗi khi bạn tỉnh dậy[br]từ một giấc ngủ sâu,

0:00:22.120,0:00:25.376
bạn sẽ cảm thấy lẫn lộn về thời gian[br]hoặc lo lắng về việc ngủ quên,

0:00:25.400,0:00:28.136
nhưng luôn có một cảm giác về[br]thời gian trôi qua,

0:00:28.160,0:00:30.376
về sự tiếp nối giữa trước đó và bây giờ.

0:00:30.400,0:00:32.616
Hồi tỉnh sau gây mê mang một[br]cảm giác rất khác

0:00:32.640,0:00:35.136
Tôi có thể đã trải qua 5 phút, 5 giờ,

0:00:35.160,0:00:36.576
5 năm hay thậm chí 50 năm.

0:00:36.600,0:00:38.446
Đơn giản lúc đó tôi không[br]có nhận thức.

0:00:38.446,0:00:40.220
Đó là một sự lãng quên hoàn toàn.

0:00:40.240,0:00:42.296
Gây mê -- là một[br]loại ma thuật hiện đại.

0:00:42.320,0:00:45.496
nó biến con người thành đồ vật,

0:00:45.520,0:00:47.520
và biến lại thành con người.

0:00:47.544,0:00:48.776
Và quá trình này

0:00:48.800,0:00:52.370
là một trong những bí ẩn tuyệt vời[br]nhất của khoa học và triết học.

0:00:52.400,0:00:54.016
Nhận thức xảy ra như thế nào?

0:00:54.040,0:00:56.256
Bằng cách nào đó, trong mỗi bộ não,

0:00:56.280,0:00:59.176
hoạt động kết nối của hàng tỷ nơ ron,

0:00:59.200,0:01:02.216
và mỗi nơ ron là một cỗ máy[br]sinh học nhỏ bé,

0:01:02.240,0:01:04.056
đang tạo nên trải [br]nghiệm nhận thức.

0:01:04.080,0:01:06.016
Không phải là bất kỳ nhận thức nào

0:01:06.040,0:01:08.421
đó chính là nhận thức của bạn[br]ngay tại lúc này đây

0:01:08.445,0:01:09.645
Điều đó xảy ra thế nào?

0:01:10.560,0:01:12.616
Việc trả lời câu hỏi này rất quan trọng

0:01:12.640,0:01:15.496
vì đó là tất cả nhận thức[br]cho mỗi chúng ta.

0:01:15.520,0:01:17.520
Không có nó sẽ không có thế giới,

0:01:17.580,0:01:18.950
không có cái tôi,

0:01:18.950,0:01:20.320
không có gì cả.

0:01:20.320,0:01:23.177
Khi ta đau khổ, chúng ta nhận thức được nó

0:01:23.177,0:01:25.417
dù qua tinh thần hay thể xác

0:01:26.400,0:01:29.336
Và nếu chúng ta có thể[br]trải nghiệm được niềm vui hay nổi đau,

0:01:29.360,0:01:30.720
còn động vật thì sao?

0:01:30.720,0:01:32.736
Có thể chúng cũng[br]có nhận thức phải không?

0:01:32.760,0:01:34.416
Chúng cũng có cảm nhận về cái tôi?

0:01:34.440,0:01:37.576
Khi máy tính trở nên nhanh hơn[br]và thông minh hơn,

0:01:37.600,0:01:39.770
sẽ đến một thời điểm nào đó không xa

0:01:39.770,0:01:42.936
khi iPhone của tôi có được[br]ý thức về sự tồn tại của chính nó.

0:01:42.960,0:01:46.280
Tôi nghĩ viễn cảnh cho trí tuệ nhân tạo[br]có ý thức còn khá xa vời.

0:01:46.280,0:01:49.270
Và tôi nghĩ đến điều đó vì[br]nghiên cứu của tôi mách bảo tôi

0:01:49.270,0:01:52.210
rằng ý thức không liên quan nhiều đến[br]sự thông minh thuần túy

0:01:52.210,0:01:57.616
mà liên quan nhiều đến bản chất tự nhiên[br]của ta như là một tổ chức sống biết thở.

0:01:57.640,0:02:00.336
Ý thức và sự thông minh là[br]những thứ rất khác nhau.

0:02:00.360,0:02:04.330
Bạn không cần phải thông minh thì mới biết[br]đau khổ, nhưng trước hết bạn phải sống.

0:02:04.420,0:02:06.470
Trong câu chuyện tôi sắp kể,

0:02:06.470,0:02:09.200
kinh nghiệm về ý thức của chúng ta[br]về thế giới xunh quanh,

0:02:09.200,0:02:10.616
và về chính cái tôi trong đó,

0:02:10.639,0:02:13.176
là một loại ảo giác có kiểm tra

0:02:13.200,0:02:17.040
nó xảy ra nhờ vào chính vì cơ thể[br]sống của chúng ta.

0:02:17.840,0:02:21.176
Có lẽ các bạn đã nghe nói[br]là chúng ta không biết gì

0:02:21.200,0:02:23.936
về cách não và cơ thể tạo ra[br]sự nhận thức.

0:02:23.960,0:02:27.096
Và người ta thậm chí còn nói nó[br]vượt ra ngoài tầm của khoa học.

0:02:27.120,0:02:28.336
Nhưng thực ra,

0:02:28.360,0:02:32.496
25 năm qua đã chứng kiến sự bùng nổ[br]của công trình khoa học về lĩnh vực này.

0:02:32.520,0:02:35.296
Nếu bạn đến phòng thí nghiệm của tôi[br]tại đại học Sussex,

0:02:35.320,0:02:38.480
bạn sẽ thấy các nhà khoa học[br]của nhiều chuyên ngành

0:02:39.200,0:02:41.120
và đôi khi có cả các triết gia.

0:02:41.800,0:02:45.776
Tất cả chúng tôi cố gắng tìm hiểu[br]cách ý thức hoạt động

0:02:45.800,0:02:47.890
và điều gì xảy ra khi nó bị nhầm lẫn.

0:02:47.890,0:02:50.016
Và cách làm rất đơn giản.

0:02:50.040,0:02:52.016
Tôi mời các bạn nghĩ về ý thức

0:02:52.040,0:02:54.256
như là bạn nghĩ về sự sống.

0:02:54.280,0:02:56.896
Trước hết, mọi người nghĩ[br]bản chất của sự sống

0:02:56.920,0:02:59.536
có thể không được giải thích[br]bởi vật lý và hóa học--

0:02:59.560,0:03:02.430
rằng sự sống phải phức tạp[br]hơn vấn đề hóa học nhiều.

0:03:02.440,0:03:04.290
Nhưng rồi không ai nghĩ như vậy nữa.

0:03:04.290,0:03:06.166
Khi các nhà sinh học tham gia nhiên cứu

0:03:06.166,0:03:08.616
về việc giải thích các đặc tính[br]của các tổ chức sống

0:03:08.640,0:03:10.456
trong mức độ vật lý và hóa học--

0:03:10.480,0:03:13.536
mọi thứ như là sự trao đổi chất,[br]sinh sản, cân bằng vật lý--

0:03:13.560,0:03:17.376
bí ẩn của định nghĩa sự sống[br]bắt đầu được khai phá,

0:03:17.400,0:03:20.456
và người ta không nhắm tới[br]các giải pháp huyền bí nữa,

0:03:20.480,0:03:23.210
như là một sức mạnh của sự sống[br]hay là lực đẩy sự sống.

0:03:23.210,0:03:25.360
Vậy sự sống cũng như ý thức.

0:03:25.360,0:03:28.056
Một khi chúng ta bắt đầu giải thích những[br]đặc tính của nó

0:03:28.080,0:03:31.776
trong phạm vi mọi sự[br]xảy ra bên trong não và cơ thể,

0:03:31.800,0:03:35.216
thì sự huyền bí về ý thức

0:03:35.240,0:03:36.976
hình như bắt đầu được giải mã.

0:03:37.000,0:03:38.720
Ít ra là một phác họa.

0:03:39.280,0:03:40.536
Vậy chúng ta bắt đầu nhé.

0:03:40.560,0:03:42.536
Đặc tính của ý thức là gì?

0:03:42.560,0:03:45.084
Khoa học về ý thức nên cố gắng[br]giải thích điều gì?

0:03:45.960,0:03:49.656
Ngày nay, tôi thường nghĩ về ý thức[br]trong 2 hướng khác nhau.

0:03:49.680,0:03:52.056
Ta có những trải nghiệm[br]về thế giới xung quanh,

0:03:52.080,0:03:54.296
nhờ ánh sáng, âm thanh và mùi vị,

0:03:54.320,0:03:58.240
còn có những tín hiệu đa xúc cảm, toàn[br]cảnh, 3 chiều, tràn ngập các bộ phim.

0:03:58.580,0:04:00.550
Và còn có ý thức về chính mình.

0:04:00.550,0:04:03.536
Đó là kinh nghiệm về chính bản thân mình[br]của bạn và của tôi.

0:04:03.560,0:04:05.576
Nhân vật chính trong phim,

0:04:05.600,0:04:08.960
và có thể phương diện ý thức[br]mà chúng ta bám vào rất chặt chẽ.

0:04:09.840,0:04:12.296
Hãy bắt đầu với kinh nghiệm về thế[br]giới quanh ta,

0:04:12.320,0:04:16.055
và với ý tưởng quan trọng của[br]não là động cơ ban đầu.

0:04:16.079,0:04:17.839
Hãy tưởng tượng mình là bộ não.

0:04:17.880,0:04:19.869
Bạn bị nhốt trong hộp sọ,

0:04:19.869,0:04:22.496
cố hình dung những gì[br]đang xảy ra ở thế giới bên ngoài.

0:04:22.520,0:04:25.536
Không có ánh sáng trong hộp sọ.[br]Âm thanh cũng không.

0:04:25.560,0:04:28.336
Tất cả chúng ta có là những dòng[br]xung điện

0:04:28.360,0:04:30.890
mà chỉ được truyền gián tiếp[br]từ bên ngoài,

0:04:30.890,0:04:33.010
dù cho các vật bên ngoài có[br]thế nào đi nữa.

0:04:33.010,0:04:35.656
Đó là nhận thức --[br]hình ảnh của thế giới bên ngoài --

0:04:35.680,0:04:38.536
nhận thức phải là một[br]quá trình trung gian

0:04:38.560,0:04:41.696
ở đó não kết nối những[br]tín hiệu giác quan này

0:04:41.720,0:04:45.776
với sự phán đoán hay tin tưởng[br]về cách thức thế giới tồn tại

0:04:45.800,0:04:48.936
từ những ước đoán tốt nhất[br]của cái tạo ra những tín hiệu.

0:04:48.960,0:04:51.656
Não không nghe âm hay thấy ánh sáng.

0:04:51.680,0:04:56.040
Cái mà ta nhận được là những phán đoán tốt[br]nhất về điều xảy ra trong thế giới.

0:04:57.040,0:04:59.960
Tôi xin đưa vài ví dụ.

0:05:00.400,0:05:02.376
Bạn có thể thấy ảo ảnh này trước đây,

0:05:02.400,0:05:04.656
nhưng tôi muốn bạn nghĩ về nó[br]theo cách khác.

0:05:04.680,0:05:06.736
Nếu bạn nhìn 2 ô này, A và B,

0:05:06.760,0:05:10.080
đúng là chúng rất khác nhau về[br]độ tối phải không?

0:05:10.220,0:05:13.680
Nhưng chúng thật ra chúng cùng màu.

0:05:13.680,0:05:15.376
Và tôi có thể minh họa điều này.

0:05:15.400,0:05:17.616
Nếu tôi đặt một hình khác ở đây

0:05:17.640,0:05:20.460
và nối 2 ô vuông đó[br]với một thanh màu xám,

0:05:20.460,0:05:22.336
bạn có thể thấy không có gì khác cả.

0:05:22.360,0:05:24.136
Chúng có cùng màu xám như nhau.

0:05:24.160,0:05:25.816
Và nếu bạn vẫn không tin tôi,

0:05:25.840,0:05:28.080
tôi sẽ mang thanh đặt ngang[br]để nối chúng lại.

0:05:28.680,0:05:32.040
Nó là một khối màu xám,[br]không có gì khác cả.

0:05:32.760,0:05:34.456
Đây không phải là trò ảo thuật.

0:05:34.480,0:05:35.896
Nó chỉ có cùng màu xám,

0:05:35.920,0:05:38.120
nhưng lấy nó đi lần nữa,[br]và nó trông rất khác.

0:05:39.240,0:05:40.496
Vậy điều đang xảy ra

0:05:40.520,0:05:43.336
là não sử dụng khả năng[br]phán đoán ưu tiên

0:05:43.360,0:05:46.456
để xây dựng trên cung tiếp nối[br]của vỏ não thị giác

0:05:46.480,0:05:49.176
mà một cái bóng làm mờ[br]hình dạng của một bề mặt,

0:05:49.200,0:05:52.800
làm cho chúng ta thấy ô B sáng hơn[br]so với thực tế.

0:05:52.800,0:05:54.890
Đây là ví dụ khác,

0:05:54.890,0:05:58.376
ví dụ này cho thấy vận tốc não sử dụng[br]những phán đoán nhanh như thế nào

0:05:58.400,0:06:00.696
để thay đổi cái mà ta trải nghiệm thực.

0:06:00.720,0:06:01.920
Hãy nghe đoạn này.

0:06:03.440,0:06:06.480
(Giọng nói biến dạng)

0:06:07.320,0:06:08.896
Nghe có vẻ kỳ lạ phải không?

0:06:08.920,0:06:11.349
Hãy nghe lại[br]và xem thử bạn có nghe được gì không.

0:06:11.760,0:06:14.720
(Giọng nói biến dạng)

0:06:14.950,0:06:16.990
Vẫn còn mờ lắm.

0:06:16.990,0:06:18.360
Bây giờ hãy nghe đoạn này.

0:06:18.510,0:06:21.976
(Đoạn ghi âm) Anil Seth: Tôi nghĩ Brexit[br]là một ý tưởng thật khủng khiếp.

0:06:22.000,0:06:23.336
(Cười)

0:06:23.360,0:06:24.576
Như vậy đó.

0:06:24.600,0:06:26.416
Bạn nghe được vài từ phải không?

0:06:26.440,0:06:29.536
Bây giờ hãy nghe lại đoạn lúc nảy.[br]Tôi mới tua tại.

0:06:29.560,0:06:32.616
(Giọng nói biến dạng)

0:06:32.640,0:06:35.136
Bạn nghe được các từ rồi đó.

0:06:35.160,0:06:36.360
Một lần nữa xem.

0:06:37.040,0:06:40.040
(Giọng nói biến dạng)

0:06:41.000,0:06:43.256
Ok, có điều gì ở đó?

0:06:43.280,0:06:46.856
Điều đáng chú ý là những thông tin[br]âm thanh vào trong não

0:06:46.880,0:06:48.080
không thay đổi gì cả.

0:06:48.100,0:06:51.216
Cái được thay đổi chính[br]là sự phán đoán tốt hơn của não

0:06:51.240,0:06:53.296
về những tác động trên thông tin âm thanh.

0:06:53.320,0:06:55.680
Và cái đó làm thay đổi điều bạn nghe được.

0:06:55.690,0:06:59.470
Tất cả điều đó làm cho não[br]có được cơ sở nhận dạng

0:06:59.470,0:07:01.176
trong tình trạng nhận thức khác.

0:07:01.200,0:07:05.216
Thay vì nhận dạng phụ thuộc nhiều[br]vào tín hiện vào trong não

0:07:05.240,0:07:06.776
từ thế giới bên ngoài,

0:07:06.800,0:07:09.296
nó phụ thuộc rất nhiều

0:07:09.320,0:07:12.610
và sự phán đoán do nhận thức[br]theo hướng ngược lại.

0:07:12.610,0:07:15.590
Chúng ta không nhận thức[br]thế giới một cách thụ động,

0:07:15.590,0:07:17.880
chúng ta có được những[br]nhận thức rất chủ động.

0:07:17.880,0:07:20.186
Thế giới mà chúng ta trải nghiệm[br]lại xuất hiện

0:07:20.186,0:07:22.226
từ bên trong ra ngoài bằng hoặc nhiều hơn

0:07:22.226,0:07:23.590
từ ngoài vào trong.

0:07:23.640,0:07:25.816
Tôi xin đưa thêm 1 ví dụ về nhận thức

0:07:25.840,0:07:28.720
như là một hoạt động chủ động,[br]một quá trình suy diễn.

0:07:29.400,0:07:34.536
Chúng ta kết nối thực tế ảo[br]với quá trình tạo hình ảnh

0:07:34.560,0:07:37.270
để mô phỏng hiệu ứng[br]về phỏng đoán nhận thức siêu sức mạnh

0:07:37.270,0:07:38.570
trên kinh nghiệm bản thân.

0:07:38.570,0:07:41.926
Trong đoạn video toàn cảnh này,[br]chúng tôi đã làm biến đổi khung cảnh --

0:07:41.926,0:07:44.346
đó là trong khung viên của trường[br]đại học Susex --

0:07:44.346,0:07:45.740
thành một sân chơi huyền ảo.

0:07:45.760,0:07:49.616
Chúng tôi sử lý cảnh quay bằng[br]thuật toán Deep Dream của Google

0:07:49.640,0:07:53.270
để mô phỏng hiệu ứng phỏng đoán[br]nhận thức về siêu sức mạnh.

0:07:53.270,0:07:55.376
Trong trường hợp này[br]để thấy những con chó.

0:07:55.400,0:07:57.536
Bạn có thể thấy[br]cảnh tượng rất kỳ lạ.

0:07:57.560,0:07:59.656
Khi phán đoán nhận thức[br]mạnh như thế,

0:07:59.680,0:08:01.056
như trong trường hợp này,

0:08:01.080,0:08:03.976
kết quả rất giống với[br]ảo giác

0:08:04.000,0:08:06.656
người ta có thể nói mình ở trong[br]trạng thái bị biến đổi,

0:08:06.656,0:08:08.360
hay có thể là loạn tinh thần.

0:08:08.360,0:08:10.787
Bây giờ hãy nghĩ về điều đó trong 1 phút.

0:08:11.160,0:08:16.256
Nếu ảo giác là một loại nhận[br]thức không kiểm soát,

0:08:16.280,0:08:20.736
thì nhận thức ở đây và lúc này[br]cũng là một loại ảo ảnh,

0:08:20.760,0:08:22.776
nhưng là một loại ảo[br]ảnh có kiểm soát

0:08:22.800,0:08:25.696
ở đó những phán đoán của não[br]được bao trùm

0:08:25.720,0:08:27.600
bởi thông tin cảm giác từ bên ngoài.

0:08:28.200,0:08:31.176
Thật ra, chúng ta luôn[br]ảo giác về thời gian,

0:08:31.200,0:08:32.576
kể cả lúc này.

0:08:32.600,0:08:35.416
Khi chúng ta đồng ý với[br]nhau về những ảo giác đó

0:08:35.440,0:08:37.240
thì chúng ta gọi nó là thực tế.

0:08:37.280,0:08:41.216
(Cười)

0:08:41.240,0:08:44.576
Bây giờ, tôi xin nói với bạn rằng[br]trải nghiệm của bạn về bản thân,

0:08:44.600,0:08:46.416
trải nghiệm về chính bạn,

0:08:46.440,0:08:49.936
cũng chỉ là một ảo giác[br]được tạo ra bởi não.

0:08:49.960,0:08:51.900
Đó là ý tưởng kỳ lạ phải không?

0:08:51.900,0:08:54.136
Vâng, ảo tưởng thị giác có thể[br]lừa dối mắt bạn,

0:08:54.160,0:08:57.680
nhưng làm cách nào để tôi có thể bị[br]đánh lừa về việc tôi là tôi?

0:08:58.200,0:08:59.416
Phần lớn chúng ta,

0:08:59.440,0:09:01.016
trải nghiệm mình là một con người

0:09:01.040,0:09:03.136
là đồng nhất, thống nhất[br]và liên tục

0:09:03.160,0:09:05.270
điều đó rất khó đạt được.

0:09:05.270,0:09:07.386
Nhưng chúng ta không nên[br]xem nó như đạt được.

0:09:07.386,0:09:10.456
Có nhiều cách khác để[br]chúng ta cảm nghiệm về mình.

0:09:10.480,0:09:12.576
Đó là trải nghiệm về việc mình có[br]một cơ thể

0:09:12.600,0:09:14.056
và là một cơ thể.

0:09:14.080,0:09:16.216
Có trải nghiệm về nhận thức thế giới

0:09:16.240,0:09:17.880
từ người đầu tiên nhìn thấy.

0:09:18.240,0:09:20.456
Có trải nghiệm về ý định muốn làm điều gì

0:09:20.480,0:09:23.200
và về nguyên nhân sự việc[br]xảy ra trên thực tế.

0:09:23.200,0:09:24.490
Và có những trải nghiệm

0:09:24.490,0:09:28.046
là 1 con người liên tục và riêng biệt,

0:09:28.046,0:09:31.680
được xây dựng từ 1 tập hợp những kỷ niệm[br]phong phú và tương tác xã hội.

0:09:31.680,0:09:33.000
Nhiều trải nghiệm cho thấy,

0:09:33.000,0:09:35.580
và nhiều bác sĩ tâm thần và thần kinh[br]biết rất rõ,

0:09:35.580,0:09:38.776
rằng những cách khác biệt này[br]chúng ta trải nghiệm về chính mình

0:09:38.800,0:09:40.496
có thể bị vỡ vụn ra.

0:09:40.520,0:09:43.416
Điều đó muốn nói là[br]trải nghiệm trong quá khứ

0:09:43.440,0:09:47.810
về chính mình là một hình ảnh được[br]xây dựng của bộ não.

0:09:47.810,0:09:50.696
1 trải nghiệm khác, cũng[br]giống như những trải nghiệm ở trên,

0:09:50.720,0:09:51.920
cần được làm rõ.

0:09:51.950,0:09:53.800
Hãy quay lại chính cái cơ thể của bạn.

0:09:53.800,0:09:57.546
Làm thế nào để não sản sinh ra được[br]trải nghiệm về việc chính mình là 1 cơ thể

0:09:57.546,0:09:58.986
và về việc mình có 1 cơ thể?

0:09:58.986,0:10:00.716
Vâng, cùng nguyên tắc được áp dụng.

0:10:00.716,0:10:02.756
Não làm những phán đoán tốt nhất

0:10:02.766,0:10:04.570
về cái không thuộc về cơ thể.

0:10:04.570,0:10:08.310
Và có 1 kết quả thực nghiệm đẹp trong[br]khoa học thần kinh để minh họa điều đó.

0:10:08.310,0:10:11.166
Và không giống với hầu hết những[br]thực nghiệm thần kinh khác,

0:10:11.166,0:10:13.156
thực nghiệm này bạn có thể làm tại nhà.

0:10:13.156,0:10:15.366
Cái các bạn cần chỉ là 1 trong[br]những thứ này.

0:10:15.366,0:10:16.396
(Cười)

0:10:16.396,0:10:17.740
Và vài cái chổi quét sơn.

0:10:18.880,0:10:20.256
Trong ảo giác tay cao su,

0:10:20.280,0:10:22.256
cánh tay thật của 1 người được giấu đi,

0:10:22.280,0:10:24.896
và cánh tay cao su được đặc[br]phía trước.

0:10:24.920,0:10:28.176
Rồi cả hai tay đồng thời được[br]tô với chổi sơn

0:10:28.200,0:10:30.880
trong khi người đó nhìn vào[br]bàn tay giả đó.

0:10:31.320,0:10:33.296
Phần lớn mọi người, sau 1 lúc,

0:10:33.320,0:10:35.416
điều đó dẫn đến một cảm giác rất huyền bí

0:10:35.440,0:10:38.040
rằng tay giả là 1 phần của cơ thể họ.

0:10:39.640,0:10:43.816
Và ý tưởng rằng sự tương thích giữa[br]tiếp xúc thị giác và tiếp xúc xúc giác

0:10:43.840,0:10:48.216
trên 1 đồ vật giống bàn tay[br]ở vị trí của bàn tay thật,

0:10:48.240,0:10:51.016
là đủ bằng chứng cho não[br]nghĩ rằng

0:10:51.040,0:10:54.256
bàn tay giả là 1 bộ phận của cơ thể.

0:10:54.280,0:10:56.880
(Cười)

0:11:03.240,0:11:05.496
Vậy bạn có thể thử mọi thứ.

0:11:05.520,0:11:08.816
Bạn có thể đo độ dẫn truyền của da[br]và phản xạ cơ thể,

0:11:08.840,0:11:10.096
nhưng không cần đâu.

0:11:10.120,0:11:13.056
Rõ ràng là người mặc đồ xanh[br]tưởng nhầm bàn tay giả.

0:11:13.080,0:11:16.330
Điều đó có nghĩa là thậm chí trải[br]nghiệm của việc cơ thể là gì

0:11:16.330,0:11:18.056
thì cũng là sự phán đoán tốt nhất--

0:11:18.080,0:11:20.560
một loại ảo giác có kiểm soát[br]bởi não.

0:11:21.480,0:11:22.680
Còn một điều nữa.

0:11:23.020,0:11:27.080
Chúng ta không chỉ trải nghiệm cơ thể[br]như đồ vật trong môi trường xung quanh,

0:11:27.080,0:11:29.536
chúng ta còn trải nghiệm[br]chúng từ bên trong.

0:11:29.560,0:11:33.800
Chúng ta cảm nghiệm được những[br]cảm giác về cơ thể từ bên trong.

0:11:35.000,0:11:37.576
Và những tín hiệu cảm giác từ bên trong[br]của cơ thể

0:11:37.600,0:11:41.656
liên tục thông tin cho não về[br]trạng thái của những cơ quan bên trong,

0:11:41.680,0:11:44.336
cách thức tim hoạt động,[br]huyết áp như thế nào,

0:11:44.360,0:11:45.576
nhiều thứ lắm.

0:11:45.600,0:11:48.080
Loại nhận thức này,[br]ta gọi là nhận thức bên trong,

0:11:48.840,0:11:50.096
thường bị bỏ qua.

0:11:50.120,0:11:51.536
Nhưng nó vô cùng quan trọng

0:11:51.560,0:11:54.896
vì nhận thức và trạng thái bình[br]thường của cơ thể --

0:11:54.920,0:11:56.520
cái đó giúp ta sống.

0:11:56.560,0:11:58.990
Đây là cách nhìn khác về[br]bàn tay giả.

0:11:58.990,0:12:01.336
Bàn tay này từ phòng thí nghiệm[br]đại học Succex.

0:12:01.360,0:12:04.776
Và đây, người ta thấy 1 thực tế ảo[br]về tay của họ,

0:12:04.800,0:12:06.376
bàn tay này chuyển màu đỏ và đen

0:12:06.376,0:12:09.456
đúng theo nhịp hay không đúng[br]nhịp tim của họ.

0:12:09.480,0:12:11.936
Khi nó nhấp nháy đúng nhịp tim,

0:12:11.960,0:12:15.080
thì người ta cảm thấy rõ hơn[br]rằng nó là một phần của cơ thể họ.

0:12:15.720,0:12:19.216
Vậy những trải nghiệm về việc có cơ thể[br]được cắm sâu

0:12:19.240,0:12:21.640
trong việc nhận thức cơ thể từ bên trong.

0:12:23.680,0:12:26.336
Cuối cùng, tôi muốn các bạn chú ý đến,

0:12:26.360,0:12:30.016
những trải nghiệm về cơ thể từ bên trong,[br]chúng rất khác với

0:12:30.040,0:12:32.096
những trải nghiệm về thế giới quanh ta.

0:12:32.120,0:12:34.816
Khi tôi nhìn quanh,[br]thế giới đầy các đồ vật --

0:12:34.840,0:12:37.016
bàn, ghế, tay giả,

0:12:37.040,0:12:38.510
người, nhiều người --

0:12:38.510,0:12:40.010
có cả cơ thể tôi nữa,

0:12:40.010,0:12:43.056
tôi có thể nhận thức nó[br]như là 1 đồ vật trong thế giới bên ngoài.

0:12:43.080,0:12:45.266
Nhưng những trải nghiệm về[br]thế giới bên trong,

0:12:45.266,0:12:46.576
chúng không giống như vậy.

0:12:46.600,0:12:48.656
Tôi không cảm nhận được quả thận ở đây,

0:12:48.680,0:12:50.256
gan ở đây,

0:12:50.280,0:12:51.536
lá lách ở đây ...

0:12:51.560,0:12:53.456
Tôi không biết lá lách ở đâu cả,

0:12:53.480,0:12:54.856
nhưng nó có ở đó.

0:12:54.880,0:12:57.706
Tôi không cảm nhận những thứ bên trong[br]như là những đồ vật.

0:12:57.706,0:13:01.320
Thật ra, tôi không trải nghiệm chúng[br]trừ phi chúng bị vấn đề.

0:13:01.320,0:13:02.880
Tôi nghĩ điều đó rất quan trọng.

0:13:02.900,0:13:05.530
Cảm nhận trạng thái bên trong của[br]cơ thể

0:13:05.530,0:13:07.520
không phải là xác nhận nó là gì,

0:13:07.520,0:13:09.736
mà là sự kiểm soát và tình[br]trạng bình thường --

0:13:09.760,0:13:13.656
việc giữ cho các thay đổi sinh lý[br]không vượt qua các giới hạn

0:13:13.680,0:13:15.520
để tương thích với sự sống còn.

0:13:15.540,0:13:19.290
Khi não dùng những phán đoán[br]để vẽ ra những thứ đó,

0:13:19.290,0:13:22.616
chúng ta nhận thấy được sự vật[br]như là những nguyên nhân tạo cảm giác.

0:13:22.640,0:13:26.256
Khi não dùng những phán đoán[br]để kiểm tra và bình thường hóa mọi thứ,

0:13:26.280,0:13:29.440
thì chúng ta trải nghiệm được[br]sự kiểm soát đang tốt hay không ổn.

0:13:29.880,0:13:32.696
Vậy phần lớn những trải nghiệm cơ bản[br]về chính mình,

0:13:32.720,0:13:34.776
về chính cơ thể của mình,

0:13:34.800,0:13:38.760
được ăn sâu trong cơ chế sinh học[br]để giữ cho ta sống còn.

0:13:40.760,0:13:43.096
Và khi chúng ta suy nghĩ theo[br]cách này,

0:13:43.120,0:13:46.816
chúng ta có thể bắt đầu thấy[br]rằng tất cả những trải nghiệm nhận thức,

0:13:46.840,0:13:51.576
vì chúng ta phụ thuộc vào cơ chế[br]nhận thức phán đoán,

0:13:51.600,0:13:55.016
tất cả xuất phát từ điều cơ bản này[br]để giúp ta sống còn.

0:13:55.040,0:13:57.656
Chúng ta trải nghiệm thế giới và[br]chính chúng ta

0:13:57.680,0:14:00.760
với cơ thể, thông qua cơ thể[br]và nhờ vào cơ thể.

0:14:01.560,0:14:03.950
Cho phép tôi nói lại cụ thể từng bước.

0:14:03.950,0:14:05.980
Điều mà chúng ta thấy đều[br]phụ thuộc

0:14:05.980,0:14:08.456
vào khả năng phán đoán của não[br]về vạn vật bên ngoài.

0:14:08.480,0:14:10.856
Thế giới được trải nghiệm[br]xuất phát từ bên trong,

0:14:10.880,0:14:12.570
chứ không phải chỉ riêng bên ngoài.

0:14:12.600,0:14:15.856
Ảo tưởng bàn tay giả cho thấy[br]về trải nghiệm từ bên trong

0:14:15.880,0:14:18.160
về cái mà cơ thể của ta là[br]hay không phải là.

0:14:18.230,0:14:22.136
Và những phán đoán liên quan đến bản[br]thân phụ thuộc nhiều vào tín hiệu cảm xúc

0:14:22.160,0:14:23.920
xuất phát từ bên trong cơ thể.

0:14:24.400,0:14:25.616
Và cuối cùng,

0:14:25.640,0:14:30.016
những trải nghiệm về cơ thể mình chính[br]là sự kiểm soát và trạng thái bình thường

0:14:30.040,0:14:32.750
chứ không phải là vẽ ra lại cơ thể mình.

0:14:32.840,0:14:36.056
Vậy những kinh nghiệm về thế giới quanh ta[br]và chính ta trong đó --

0:14:36.080,0:14:38.336
đó là những ảo giác được kiểm soát

0:14:38.360,0:14:41.256
được vẽ từ hơn triệu năm tiến hóa

0:14:41.280,0:14:44.440
để giữ cho ta sống được trong[br]thế giới nhiều nguy cơ và cơ hội.

0:14:44.480,0:14:47.160
Chúng ta phán đoán để tồn tại.

0:14:47.200,0:14:51.000
Bây giờ, tôi chia tay các bạn[br]với 3 áp dụng cho kiến thức này.

0:14:51.000,0:14:53.700
Trước hết, chỉ khi ta có thể nhầm lẫn[br]về thế giới,

0:14:53.700,0:14:55.656
thì ta mới có thể nhầm lẫn về chính mình

0:14:55.680,0:14:57.816
khi cơ chế phán đoán có vấn đề.

0:14:57.840,0:15:02.056
Hiểu điều này mở ra nhiều cơ hội[br]cho ngành tâm thần học và thần kinh học,

0:15:02.080,0:15:04.696
vì ta có thể biết được cơ chế

0:15:04.720,0:15:06.616
hơn là chỉ xử lý những triệu chứng

0:15:06.640,0:15:09.160
trong điều kiện như[br]trầm cảm và tâm thần phân liệt.

0:15:09.720,0:15:10.936
Thứ hai:

0:15:10.960,0:15:14.776
Điều làm cho tôi chính là tôi[br]không thể thu nhỏ lại hay sử dụng

0:15:14.800,0:15:17.176
một chương trình phần mềm trên rô bốt,

0:15:17.200,0:15:19.416
dù cho nó có thông minh và[br]tinh vi đến đâu.

0:15:19.440,0:15:22.056
Chúng ta là động vật sinh học bằng[br]xương bằng thịt

0:15:22.080,0:15:25.336
có trải nghiệm nhận thức[br]ở nhiều mức độ định dạng

0:15:25.360,0:15:28.336
bởi cơ chế sinh học[br]để giữ cho ta sinh tồn.

0:15:28.360,0:15:32.000
Việc làm cho máy tính thông minh hơn[br]không thể làm cho chúng có nhận thức.

0:15:33.000,0:15:34.296
Cuối cùng,

0:15:34.320,0:15:36.296
thế giới bên trong của mỗi cá nhân,

0:15:36.320,0:15:37.976
cách chúng ta nhận thức,

0:15:38.000,0:15:40.760
chính là cách cảm nhận được nhận thức.

0:15:40.810,0:15:43.816
Và thậm chí sự nhận thức của con[br]người nói chung --

0:15:43.840,0:15:47.816
đó chính là vùng rất nhỏ bé trong không[br]gian rộng lớn của sự nhận thức có thể.

0:15:47.840,0:15:51.496
Cái tôi và thế giới bên ngoài là duy nhất[br]đối với mỗi người chúng ta,

0:15:51.520,0:15:54.736
nhưng nó được cắm rễ sâu[br]trong cái cơ chế sinh học

0:15:54.760,0:15:57.360
được chia sẻ với nhiều sinh vật sống khác.

0:15:57.400,0:16:00.710
Bây giờ đây là những thay đổi cở bản

0:16:00.710,0:16:03.500
trong cách thức chúng ta hiểu chính mình,

0:16:03.500,0:16:05.260
nhưng tôi nghĩ chúng thật tuyệt vời,

0:16:05.260,0:16:08.090
vì khi trong khoa học,[br]từ Copernic--

0:16:08.090,0:16:10.320
chúng ta không xem mình là trung tâm[br]vũ trụ --

0:16:10.344,0:16:11.576
rồi đến Darwin --

0:16:11.600,0:16:14.556
chúng ta xem mình có mối liên quan với[br]tất cả sinh vật khác --

0:16:14.556,0:16:16.280
cho đến ngày nay.

0:16:16.320,0:16:19.056
Với cảm giác tuyệt vời hơn về[br]tầm hiểu biết

0:16:19.080,0:16:21.496
đưa đến cảm giác tuyệt hơn về cảm nhận

0:16:21.520,0:16:23.376
và một nhận thức thú vị hơn

0:16:23.400,0:16:28.000
ở đó chúng ta là một phần[br]không thể tách rời của toàn thể vũ trụ.

0:16:28.920,0:16:30.120
Và ...

0:16:30.720,0:16:33.096
Khi kết thúc sự nhận thức,

0:16:33.120,0:16:35.920
sẽ không có gì phải lo sợ cả.

0:16:36.560,0:16:37.760
Không gì cả.

0:16:38.480,0:16:39.696
Cảm ơn.

0:16:39.720,0:16:47.746
(Vỗ tay)