WEBVTT

00:00:09.577 --> 00:00:21.773
(Chuông)

00:00:27.966 --> 00:00:32.567
(Tiếng Pháp) Câu hỏi của chúng con là: 
Có sự sống sau cái chết?

00:00:37.142 --> 00:00:40.906
(Tiếng Anh) Câu hỏi là: 
Có sự sống sau cái chết?

00:00:43.085 --> 00:00:45.051
Hai người, một câu hỏi?

00:00:45.051 --> 00:00:46.997
(Cười)

00:00:49.961 --> 00:00:53.912
Sự sống luôn luôn có mặt 
vào cùng một thời điểm với cái chết,

00:00:55.365 --> 00:00:58.122
chứ không phải chỉ có trước cái chết!

00:01:03.533 --> 00:01:04.633
Và...

00:01:08.565 --> 00:01:10.641
Nó không thể tách rời khỏi cái chết.

00:01:12.084 --> 00:01:18.288
Nơi nào có sự sống, nơi đó có cái chết.
Nơi nào có cái chết, nơi đó có sự sống.

00:01:19.423 --> 00:01:22.828
Điều này cần đến thiền định một chút.

00:01:33.458 --> 00:01:35.792
Trong Đạo Phật, chúng ta 
thường nói về "tương tức",

00:01:37.616 --> 00:01:38.793
"Tương tức".

00:01:39.718 --> 00:01:43.130
Nghĩa là con không đứng một mình.

00:01:44.295 --> 00:01:48.162
Con luôn tương tức với các thứ khác.

00:01:50.438 --> 00:01:52.441
Giống như bên trái và bên phải.

00:01:54.354 --> 00:01:57.263
Nếu không có bên phải
thì không có bên trái.

00:02:00.238 --> 00:02:02.630
Nếu không có bên trái 
thì không có bên phải.

00:02:04.110 --> 00:02:08.197
Không thể tách bên trái khỏi bên phải.

00:02:09.384 --> 00:02:12.944
Không thể tách bên phải khỏi bên trái.

00:02:13.268 --> 00:02:18.710
Ví như Thầy bảo một trong hai con 
mang bên trái đi về Xóm Hạ.

00:02:19.855 --> 00:02:23.162
và người kia mang bên phải 
đi về Xóm Mới.

00:02:23.162 --> 00:02:24.381
Điều đó là không thể!

00:02:25.213 --> 00:02:28.912
Bên phải và bên trái, 
chúng muốn được cùng nhau.

00:02:30.016 --> 00:02:32.844
Bởi nếu không có bên kia, 
bên này cũng không thể tồn tại.

00:02:33.648 --> 00:02:35.062
Điều này rất rõ ràng.

00:02:35.938 --> 00:02:37.924
Cũng giống như bên trên và bên dưới.

00:02:39.467 --> 00:02:42.373
Không thể có bên trên
nếu không có bên dưới.

00:02:43.679 --> 00:02:48.929
Trong đạo Bụt, chúng ta 
gọi đó là 'tương tức', 'interêtre'.

00:02:50.719 --> 00:02:53.672
Mọi sự đều có mặt cùng nhau và cùng lúc.

00:02:54.584 --> 00:02:56.727
Bởi vậy khi Chúa nói:

00:02:59.271 --> 00:03:00.905
"Để ánh sáng ngự trị",

00:03:03.753 --> 00:03:05.114
ánh sáng nói:

00:03:05.114 --> 00:03:08.126
"Con cần phải đợi, 
thưa Chúa, con cần phải đợi".

00:03:08.714 --> 00:03:11.071
Chúa nói:" Con đang đợi điều gì?"

00:03:11.690 --> 00:03:16.194
Ánh sáng trả lời: 
"Con đang đợi bóng tối đến cùng hiển hiện".

00:03:17.777 --> 00:03:20.531
Bởi ánh sáng và bóng tối, chúng tương tức.

00:03:24.386 --> 00:03:26.934
Và Chúa nói:
" Bóng tối đã luôn ở đây rồi".

00:03:26.934 --> 00:03:30.165
Ánh sáng thưa:
"Thế thì, con cũng đã ở đây rồi".

00:03:33.068 --> 00:03:35.609
Trường hợp của
cái tốt và cái xấu cũng vậy.

00:03:37.328 --> 00:03:39.180
Trước và sau,

00:03:39.964 --> 00:03:42.275
đây và đó,
bạn và tôi.

00:03:44.094 --> 00:03:46.505
Tôi không thể tồn 
tại ở đó mà không có bạn.

00:03:50.256 --> 00:03:53.961
Hoa sen không thể tồn tại mà không có bùn.

00:03:56.312 --> 00:03:59.483
Không thể.

00:04:01.269 --> 00:04:04.200
Không có hạnh phúc 
nào không đi cùng với khổ đau.

00:04:06.183 --> 00:04:08.541
Không có sự sống nào mà
tách rời với cái chết.

00:04:10.762 --> 00:04:13.392
Khi một nhà sinh học quan sát...

00:04:14.711 --> 00:04:17.337
cơ thể con người,

00:04:19.856 --> 00:04:24.240
ông thấy rằng sự sống 
và cái chết xảy ra cùng nhau trong cơ thể.

00:04:25.962 --> 00:04:27.524
Mỗi khoảnh khắc,

00:04:30.439 --> 00:04:33.263
hàng nghìn tế bào đang chết.

00:04:39.121 --> 00:04:44.566
Khi con thử gãi như thế này,
rất nhiều tế bào khô rơi xuống.

00:04:46.194 --> 00:04:47.407
Đó là các tế bào chết.

00:04:50.747 --> 00:04:55.388
Và hàng ngày mỗi phút giây 
rất nhiều tế bào chết.

00:04:58.535 --> 00:05:02.537
Con quá bận nên con
không chú ý rằng con đang chết.

00:05:04.321 --> 00:05:06.067
Khi chúng chết, tức là con đang chết.


00:05:06.773 --> 00:05:09.039
Con nghĩ là con chưa chết,

00:05:09.537 --> 00:05:13.719
rằng phải 50 hay 70 năm nữa.

00:05:14.048 --> 00:05:15.535
Điều này không đúng!

00:05:16.641 --> 00:05:20.689
Sự chết không phải ở đâu xa, sự chết
xảy ra ở ngay tại đây và ngay lúc này.

00:05:22.876 --> 00:05:28.118
"la mort", hay sự chết,
đang xảy ra vào mỗi khoảnh khắc.

00:05:29.585 --> 00:05:32.776
Và vì nhờ sự chết của các tế bào,

00:05:33.284 --> 00:05:36.635
mới có sự sinh ra của các tế bào khác.

00:05:37.780 --> 00:05:41.214
Vào khoảnh khắc hiện tại rất 
nhiều tế bào cũng đang được sinh ra.

00:05:43.192 --> 00:05:46.980
Chúng ta không có đủ thì giờ 
tổ chức sinh nhật cho chúng.

00:05:52.426 --> 00:05:56.817
Sự thật là,
về mặt khoa học mà nói,

00:05:59.888 --> 00:06:04.178
ta cũng có thể thấy sinh
và diệt đang xảy ra lúc này.

00:06:05.799 --> 00:06:11.536
và nhờ các tế bào chết đi 
mà tế bào khác được sinh ra.

00:06:13.186 --> 00:06:19.103
Vì có tế bào sinh ra, 
nên có tế bào chết đi.

00:06:20.449 --> 00:06:22.498
Chúng dựa vào nhau để hiện hữu.

00:06:23.646 --> 00:06:28.216
Con đang trải qua sự diệt và sự sinh

00:06:29.207 --> 00:06:30.385
vào mỗi khoảnh khắc.

00:06:31.173 --> 00:06:34.398
Đừng nghĩ con chỉ được 
sinh ra vào một khoảnh khắc nào đó.

00:06:34.398 --> 00:06:37.255
Giây phút được viết vào giấy khai sinh

00:06:37.255 --> 00:06:38.622
chỉ là một khoảnh khắc.

00:06:40.410 --> 00:06:42.443
Và đó cũng không phải là khoảnh khắc 
đầu tiên của con trên đời.

00:06:43.102 --> 00:06:47.126
Trước khoảnh khắc đó, con đã có mặt 
trên đời từ nhiều giây phút trước rồi.

00:06:48.738 --> 00:06:52.318
Trước khi con được thụ thai trong bụng mẹ,

00:06:52.530 --> 00:06:56.331
con đã hiện hữu trong ba và mẹ con rồi,

00:06:56.331 --> 00:06:57.765
dưới một dạng thể khác.

00:06:59.796 --> 00:07:05.324
Vì vậy không có sinh, không có sự 
bắt đầu thực sự, và không có kết thúc.

00:07:09.434 --> 00:07:14.421
Khi chúng ta biết
sinh và diệt luôn ở cùng nhau

00:07:15.072 --> 00:07:17.254
ta không còn sợ cái chết nữa

00:07:17.549 --> 00:07:20.143
bởi trong giây phút sinh cũng đã có tử.

00:07:21.917 --> 00:07:24.444
(Tiếng Pháp) Sự sống đến từ cái chết

00:07:25.436 --> 00:07:27.029
Chúng không thể tách rời nhau.

00:07:27.446 --> 00:07:29.753
Đây là phép thiền định rất sâu.

00:07:31.525 --> 00:07:35.200
Con không nên chỉ thiền định
bằng tư duy.

00:07:36.104 --> 00:07:38.161
Con còn cần quan sát 
cuộc sống xung quanh...

00:07:40.918 --> 00:07:42.995
trong đời sống hàng ngày.

00:07:45.985 --> 00:07:50.109
Và con sẽ thấy cái sinh và cái diệt
tương tức với nhau trong mọi thứ:

00:07:53.069 --> 00:08:00.822
cây cối, động vật, thời tiết,
các vấn đề, năng lượng...

00:08:02.692 --> 00:08:04.895
Các nhà khoa học đã nói,

00:08:05.842 --> 00:08:08.201
không có sinh, không có diệt.

00:08:08.881 --> 00:08:11.568
(Tiếng Pháp) Chẳng cái gì được tạo ra, 
chẳng cái gì mất đi.

00:08:11.568 --> 00:08:13.586
Chỉ có sự chuyển hóa.

00:08:14.121 --> 00:08:17.935
Sự chuyển hóa là có thể, là thực.

00:08:18.256 --> 00:08:20.596
Sinh diệt là không thực.

00:08:21.806 --> 00:08:25.262
Cái mà con gọi là sống và chết
đó chỉ là sự chuyển hóa mà thôi.

00:08:28.362 --> 00:08:31.328
Khi con thực hiện một phản ứng hóa học,

00:08:32.536 --> 00:08:36.644
con trộn các chất với nhau.

00:08:38.839 --> 00:08:43.224
Khi các chất tiếp xúc với nhau,
chúng tạo ra sự chuyển hóa.

00:08:44.266 --> 00:08:47.598
Có lúc con nghĩ chất đó không còn nữa,

00:08:48.760 --> 00:08:50.243
nó đã biến mất.

00:08:50.588 --> 00:08:54.625
Nhưng thực ra, nếu nhìn sâu,
con sẽ thấy chất đó vẫn còn

00:08:55.087 --> 00:08:56.794
dưới một hình thức khác.

00:08:58.113 --> 00:09:02.893
Khi con nhìn lên trời
con không thấy đám mây.

00:09:02.893 --> 00:09:05.499
Con nghĩ đám mây đã chết,

00:09:05.499 --> 00:09:11.831
nhưng thực ra, đám mây liên tục chuyển
thành cơn mưa và cứ vậy...

00:09:14.884 --> 00:09:18.128
Tức là sống và chết chỉ là thứ thấy 
trên bề mặt.

00:09:19.043 --> 00:09:22.816
Nếu con tiếp tục, nhìn sâu hơn,
sẽ không còn sống và chết.

00:09:22.816 --> 00:09:24.699
Chỉ có sự tiếp nối.

00:09:30.090 --> 00:09:34.325
Và khi con chạm đến sự tiếp nối, 
đến bản chất của sinh và diệt,

00:09:34.632 --> 00:09:37.309
con sẽ không còn sợ hãi cái chết nữa.

00:09:40.528 --> 00:09:44.983
Không phải chỉ có đạo Bụt mới nói về
không sinh không diệt,

00:09:46.063 --> 00:09:49.146
mà các nhà khoa học cũng nói về
không sinh không diệt.

00:09:50.089 --> 00:09:54.167
Hai bên có thể trao đổi kiến thức với nhau
Rất là thú vị.

00:09:55.422 --> 00:09:59.188
Chúng ta được mời sống cuộc đời mình
một cách sâu sắc hơn.

00:10:00.139 --> 00:10:04.774
Như thế ta có thể chạm tới
tự tánh của không sinh, không diệt.

00:10:12.109 --> 00:10:15.061
Và, câu trả lời của Thầy là...

00:10:16.681 --> 00:10:21.908
lời mời thực tập.

00:10:23.935 --> 00:10:28.036
Chúng ta hãy sống đời mình
chánh niệm hơn, tập trung hơn

00:10:28.036 --> 00:10:32.216
để xúc chạm một cách sâu sắc hơn
với những gì đang xảy ra.

00:10:33.152 --> 00:10:37.416
Khi đó ta sẽ có cơ hội được tiếp xúc với
tự tánh chân thật của thực tại:

00:10:37.733 --> 00:10:39.412
không sinh không diệt.

00:10:42.477 --> 00:10:47.716
Đó là cái mà đạo Bụt nhắc đến
với khái niệm "Niết bàn".

00:10:48.563 --> 00:10:50.859
'Niết bàn' là không sinh, không diệt.

00:10:52.409 --> 00:10:54.976
Trong Thiên Chúa giáo các con gọi là:

00:10:57.256 --> 00:10:59.010
'Đấng Tối cao', là 'Chúa'

00:11:00.005 --> 00:11:03.109
Chúa là tự tánh chân thật của
không sinh không diệt.

00:11:04.704 --> 00:11:07.391
Chúng ta không phải đi tìm Chúa.

00:11:08.800 --> 00:11:10.393
Chúa là tự tánh chân thật của chính ta.

00:11:11.050 --> 00:11:12.682
Như là một con sóng.

00:11:14.722 --> 00:11:18.301
Con sóng tin rằng nó có sinh và diệt.

00:11:21.382 --> 00:11:26.454
Mỗi khi nhô lên, và bắt đầu lao xuống,

00:11:26.663 --> 00:11:28.341
nó sợ chết.

00:11:32.361 --> 00:11:35.115
Con sóng sợ chết.

00:11:36.372 --> 00:11:39.309
Nhưng nếu nó nhận ra rằng 
nó là nước,

00:11:40.669 --> 00:11:42.219
nó sẽ chẳng còn sợ nữa.

00:11:44.027 --> 00:11:48.321
Trước khi đi lên, nó là nước.
Đi xuống, nó là nước.

00:11:48.965 --> 00:11:52.269
Sau khi đi xuống,
nó vẫn tiếp tục là nước.

00:11:54.068 --> 00:11:55.268
Không có cái chết.

00:11:57.814 --> 00:12:03.477
Vì vậy quan trọng là 
con sóng phải biết thiền,

00:12:05.739 --> 00:12:11.027
để nhận ra rằng nó là sóng,
nhưng đồng thời cũng là nước.

00:12:12.487 --> 00:12:17.348
Và khi nó biết nó là nước,
nó sẽ không còn sợ hãi nữa.

00:12:18.291 --> 00:12:22.497
Đi lên nó cảm thấy tốt,
đi xuống nó cũng cảm thấy tốt.

00:12:22.887 --> 00:12:24.370
Nó không còn sợ hãi.

00:12:25.684 --> 00:12:29.949
Đám mây cũng vậy,
sẽ không còn sợ chết.

00:12:29.949 --> 00:12:34.478
Chúng biết rằng, nếu chúng không là mây,
chúng có thể là cái gì đó khác,

00:12:34.485 --> 00:12:37.410
cũng đẹp như vậy, như là mưa
hay là tuyết.

00:12:48.704 --> 00:12:52.148
Vì thế sóng không đi tìm nước.

00:12:54.484 --> 00:12:58.903
Nó không phải đi đâu tìm nước,

00:12:59.090 --> 00:13:01.877
Bởi vì ngay lúc này, ngay ở đây,
nó đã là nước.

00:13:02.253 --> 00:13:04.341
Với Chúa cũng vậy.

00:13:04.341 --> 00:13:05.789
Ta không phải...


00:13:07.525 --> 00:13:08.785
đi tìm Chúa.

00:13:09.556 --> 00:13:12.484
Chúng ta là Chúa,
Chúa là tự tánh chân thật của chúng ta.

00:13:14.533 --> 00:13:17.106
Con không phải đi đâu
để tìm kiếm Niết bàn.

00:13:17.106 --> 00:13:18.579
Niết bàn là bản chất của chúng ta.

00:13:20.588 --> 00:13:22.841
Đó là lời dạy của Bụt.

00:13:23.536 --> 00:13:26.691
Một số chúng ta đã có thể
nhận ra điều đó.

00:13:28.185 --> 00:13:30.607
Chúng ta tận hưởng
giây phút hiện tại.

00:13:30.813 --> 00:13:33.612
Chúng ta biết rằng 
chúng ta không thể chết.

00:13:46.541 --> 00:13:51.805
(Chuông)