1
00:00:00,149 --> 00:00:02,916
Kada sam bila trudna,
mnogo sam se nervirala.

2
00:00:02,940 --> 00:00:05,625
Nemoj jesti suhomesnato,
uradi baš ovaj prenatalni test.

3
00:00:05,649 --> 00:00:08,124
Zašto si to odlučila?
Zašto nisi uradila nešto drugo?

4
00:00:08,154 --> 00:00:13,458
Osećala sam da mi se govori šta da radim,
a nikada mi nije rečeno zašto.

5
00:00:13,482 --> 00:00:16,440
[Način na koji radimo]

6
00:00:17,815 --> 00:00:21,125
Ponekad u svetu modernog roditeljstva
kao da ne možete da pobedite.

7
00:00:21,149 --> 00:00:23,729
Ako nastavim da radim,
provodim manje vremena sa decom.

8
00:00:23,759 --> 00:00:26,776
Šta ako ne dobiju pažnju
koja im je potrebna za pravilan razvoj?

9
00:00:26,940 --> 00:00:29,249
Ako ostanem kod kuće
i odreknem se izvora zarade,

10
00:00:29,249 --> 00:00:31,416
da li ću zažaliti zbog te odluke kasnije?

11
00:00:31,440 --> 00:00:33,625
Postoji mnogo kontradiktornih saveta

12
00:00:33,649 --> 00:00:35,833
o tome da li da se vratite
na posao ili ne,

13
00:00:35,857 --> 00:00:39,500
i izbor može biti zbunjujuć i emotivan.

14
00:00:39,524 --> 00:00:41,833
Volite svoju decu
i želite najbolje za njih,

15
00:00:41,857 --> 00:00:45,583
ali kako da odredite šta je najbolje
kada svi imaju drugačije mišljenje?

16
00:00:45,607 --> 00:00:48,635
Domaćinstvo može imati
razlličite varijante roditelja

17
00:00:48,649 --> 00:00:51,370
i mislim da bi više porodica
trebalo da se zapita

18
00:00:51,404 --> 00:00:54,125
da li ima smisla da muškarac
ostane kod kuće.

19
00:00:54,149 --> 00:00:56,208
Istina je da se u današnje vreme

20
00:00:56,232 --> 00:00:58,373
većina rasprava na temu
roditelja koji ne radi

21
00:00:58,407 --> 00:00:59,690
fokusira naročito na žene.

22
00:00:59,725 --> 00:01:02,291
I obično su žene te koje kažu da osećaju

23
00:01:02,315 --> 00:01:06,375
da ono što rade tokom dana
na dubljem nivou određuje

24
00:01:06,399 --> 00:01:08,625
kakva su osoba i majka.

25
00:01:08,649 --> 00:01:11,166
To je ogroman teret
koji nosite kao roditelj.

26
00:01:11,190 --> 00:01:12,781
I kada vas neko pogleda ispod oka

27
00:01:12,811 --> 00:01:15,016
kad im kažete da li se vraćate na posao,

28
00:01:15,040 --> 00:01:16,921
to vam može srušiti samopouzdanje.

29
00:01:16,955 --> 00:01:19,068
Odlučila sam da otkrijem.

30
00:01:19,072 --> 00:01:21,644
Da li je bolje ostati kod kuće
ili se vratiti na posao?

31
00:01:21,644 --> 00:01:23,083
Da, to je emotivna odluka,

32
00:01:23,107 --> 00:01:25,990
ali sam kao ekonomista naučila
da možemo da koristimo podatke

33
00:01:25,990 --> 00:01:28,041
da bismo upravljali tim emotivnim odlukama

34
00:01:28,065 --> 00:01:31,249
i osećali se sigurno da donosimo
najbolju odluku za svoju porodicu.

35
00:01:31,249 --> 00:01:34,916
Razmotrite ova tri faktora
pre nego što odlučite.

36
00:01:34,940 --> 00:01:36,416
Prvo, trebalo bi da razmislite

37
00:01:36,440 --> 00:01:38,791
kako će ova odluka uticati
na porodični budžet.

38
00:01:38,815 --> 00:01:40,083
Hajde da malo računamo.

39
00:01:40,107 --> 00:01:42,999
Recimo da su ukupni prihodi
vašeg domaćinstva 100 000 dolara,

40
00:01:42,999 --> 00:01:45,416
gde partner i vi zarađujete po 50 000.

41
00:01:45,440 --> 00:01:49,416
To znači da, kad platite porez,
zarada vam je 85 000 dolara.

42
00:01:49,440 --> 00:01:50,916
Ako oboje radite,

43
00:01:50,940 --> 00:01:54,125
a mesečno plaćate 1 500 dolara za vrtić,

44
00:01:54,149 --> 00:01:57,625
na raspolaganju imate ukupno
67 000 dolara godišnje.

45
00:01:57,649 --> 00:01:58,916
Da li me pratite?

46
00:01:58,940 --> 00:02:00,291
Ako odlučite da ne radite,

47
00:02:00,315 --> 00:02:02,890
porodica će manje zarađivati,
ali nećete plaćati vrtić.

48
00:02:02,914 --> 00:02:05,015
U ovoj varijanti imate
manje na raspolaganju,

49
00:02:05,049 --> 00:02:07,956
ali i dalje više
nego kad biste plaćali vrtić.

50
00:02:08,000 --> 00:02:11,303
Stvar se komplikuje
ako je u vašem kraju vrtić skuplji.

51
00:02:11,337 --> 00:02:14,797
Dadilja sa punim radnim vremenom
može biti 40-50 000 godišnje,

52
00:02:14,817 --> 00:02:16,234
zavisno od toga gde živite.

53
00:02:16,264 --> 00:02:19,583
Ako je tako u vašem kraju,
u slučaju koji sam prikazala,

54
00:02:19,607 --> 00:02:22,500
to bi potpuno pojelo
primanja jednog roditelja,

55
00:02:22,524 --> 00:02:25,572
i finansijski bi vam bilo bolje
da jedan roditelj ne radi.

56
00:02:25,596 --> 00:02:27,916
Naravno, ovo je samo kratkoročna analiza.

57
00:02:27,940 --> 00:02:31,875
Ponekad je čuvanje dece jeftinije
kada deca idu u školu,

58
00:02:31,899 --> 00:02:36,083
a kasnije možete više zarađivati,
pa želite da uračunate i to ako možete.

59
00:02:36,107 --> 00:02:38,708
Kada ste sve izračunali,
znaćete šta je moguće

60
00:02:38,732 --> 00:02:40,745
i moći ćete da donesete bolju odluku,

61
00:02:40,779 --> 00:02:42,183
što će vas ohrabriti.

62
00:02:42,217 --> 00:02:45,272
Drugo, vreme je da govorimo
o onome što je najbolje za vaše dete.

63
00:02:45,302 --> 00:02:47,345
Možda mislite da je ovo
suština vaše odluke,

64
00:02:47,369 --> 00:02:50,860
ali zapravo nema pravog odgovora.

65
00:02:50,894 --> 00:02:53,875
Prema nekim studijama iz Evrope i Amerike,

66
00:02:53,899 --> 00:02:56,250
odluka da li raditi ili ne

67
00:02:56,274 --> 00:02:59,125
neće zapravo uticati
na detetov budući uspeh.

68
00:02:59,149 --> 00:03:01,958
Istraživanja pokazuju
da dvoje stalno zaposlenih roditelja

69
00:03:01,982 --> 00:03:05,583
imaju sličan uticaj na detetove
buduće rezultate na testovima i primanja

70
00:03:05,607 --> 00:03:07,791
kao i kad jedan roditelj radi a drugi ne.

71
00:03:07,815 --> 00:03:10,208
Najvažnija je okolina

72
00:03:10,232 --> 00:03:12,583
u kojoj dete provodi slobodno vreme.

73
00:03:12,607 --> 00:03:14,933
Sve dok se bave aktivnostima
koje ih obogaćuju,

74
00:03:14,967 --> 00:03:18,333
čitaju, vežbaju motoriku,
druže se sa drugom decom,

75
00:03:18,357 --> 00:03:21,250
dobro će se razvijati
nezavisno da li ste s njima.

76
00:03:21,274 --> 00:03:23,125
Postoje i nijanse u podacima.

77
00:03:23,149 --> 00:03:25,375
Na primer, istraživanja pokazuju da,

78
00:03:25,399 --> 00:03:27,250
ako oba roditelja rade,

79
00:03:27,274 --> 00:03:31,000
to pozitivno utiče na decu
iz siromašnijih porodica,

80
00:03:31,024 --> 00:03:34,291
a na decu iz bogatijih porodica
manje pozitivno.

81
00:03:34,315 --> 00:03:36,625
U zavisnosti od karakteristika
vašeg domaćinstva,

82
00:03:36,625 --> 00:03:39,333
efekti na dete mogu biti donekle pozitivni

83
00:03:39,357 --> 00:03:40,625
ili donekle negativni,

84
00:03:40,649 --> 00:03:42,458
ali je sveukupni uticaj zanemarljiv.

85
00:03:42,482 --> 00:03:45,458
Želim da ukažem na izuzetak:
porodiljsko odsustvo.

86
00:03:45,482 --> 00:03:49,000
Sve je više dokaza koji pokazuju
da je za bebe bolje

87
00:03:49,024 --> 00:03:51,166
kada majke koriste porodiljsko odsustvo.

88
00:03:51,190 --> 00:03:54,208
Rani dani sa vašim detetom
mogu uticati na njegov razvoj,

89
00:03:54,232 --> 00:03:57,084
pa ako imate plaćeno odsustvo,
trebalo bi da ga iskoristite,

90
00:03:57,084 --> 00:03:58,458
a ako ne, možda razmislite

91
00:03:58,482 --> 00:04:01,202
da uzmete neplaćeno odsustvo
u tih prvih nekoliko meseci,

92
00:04:01,202 --> 00:04:02,489
ako vam budžet dozvoljava.

93
00:04:02,489 --> 00:04:05,041
I konačno, zapitajte se, šta ja želim?

94
00:04:05,065 --> 00:04:06,625
Ovo može delovati jednostavno,

95
00:04:06,649 --> 00:04:09,333
ali to je faktor
oko kog ima najviše tabua.

96
00:04:09,357 --> 00:04:12,750
Kada razgovaram sa roditeljima,
i žena odluči da ostane kod kuće,

97
00:04:12,774 --> 00:04:14,791
često oseća obavezu da kaže

98
00:04:14,815 --> 00:04:18,125
da je to odlučila zbog
optimalnog razvoja svoje dece.

99
00:04:18,149 --> 00:04:20,916
Naravno, to može biti deo razloga,

100
00:04:20,940 --> 00:04:25,083
ali potpuno prihvatljiv odgovor je:
„Želim takav stil života,“

101
00:04:25,107 --> 00:04:27,000
ili „Ovako odgovara mojoj porodici.“

102
00:04:27,024 --> 00:04:28,833
Isto važi za majke koje rade.

103
00:04:28,857 --> 00:04:32,208
Dovoljno je reći: „Volim svoj posao
i zato sam se vratila.“

104
00:04:32,232 --> 00:04:34,458
Ako želite da se vratite na posao, sjajno.

105
00:04:34,482 --> 00:04:36,416
Srećni ste što imate posao koji volite

106
00:04:36,440 --> 00:04:39,333
i imate puno pravo da ga zadržite
kada postanete roditelj.

107
00:04:39,357 --> 00:04:41,875
Budite iskreni prema sebi
u vezi s tim šta želite.

108
00:04:41,899 --> 00:04:44,358
Ako ste iskreni,
sigurno ćete biti srećniji,

109
00:04:44,382 --> 00:04:47,656
a tako ćete biti najbolja verzija
roditelja koja možete biti,

110
00:04:47,700 --> 00:04:49,118
a zar nije to cela poenta?

111
00:04:49,142 --> 00:04:51,923
U roditeljstvu nema ispravnog i pogrešnog.

112
00:04:51,977 --> 00:04:53,540
Najbolja odluka je ona

113
00:04:53,574 --> 00:04:56,375
koja će vas i vašu porodicu
učiniti najsrećnijim.

114
00:04:56,399 --> 00:04:58,297
Na vama je da odlučite šta je sledeće.

115
00:04:58,297 --> 00:05:00,890
Kad osvestimo da je izbor
da li da radimo ili ne

116
00:05:00,890 --> 00:05:02,875
samo to, izbor,

117
00:05:02,899 --> 00:05:05,500
sa faktorima koji nas guraju
u raznim pravcima,

118
00:05:05,524 --> 00:05:09,815
možemo da odbacimo krivicu i uživamo
radeći u najboljem interesu porodice.