WEBVTT

00:00:01.280 --> 00:00:02.659
Możemy zaczynać.

00:00:02.660 --> 00:00:03.787
No to zaczynamy.

00:00:03.787 --> 00:00:05.040
Jeśli chcecie. 
Obojętne.

00:00:05.040 --> 00:00:06.500
Byłem wykładowcą w SUNY,

00:00:06.500 --> 00:00:08.270
nowojorskim uniwersytecie stanowym.

00:00:08.270 --> 00:00:10.785
Miałem studenta, 
który nigdy nie był na zajęciach.

00:00:10.785 --> 00:00:11.905
Zdarza się.

00:00:11.905 --> 00:00:14.245
Ale oto nagle pojawia się i mówi:

00:00:14.245 --> 00:00:16.273
"Chcę żeby podpisał pan to oświadczenie,

00:00:16.273 --> 00:00:19.009
że mnie zwalania z tych zajęć."

00:00:19.009 --> 00:00:20.989
"Nie był pan u mnie przez cały semestr.

00:00:20.989 --> 00:00:22.730
Nie zwolnie pana w ostatnim dniu."

00:00:22.730 --> 00:00:23.780
Oblał pan semestr.

00:00:23.780 --> 00:00:25.490
On na to: "Niech pan to podpisze!"

00:00:25.490 --> 00:00:26.437
Ja na to:

00:00:26.437 --> 00:00:28.040
"To nawet nie jest pańska grupa,

00:00:28.040 --> 00:00:29.790
a ja prowadzę zajęcia."

00:00:29.790 --> 00:00:32.120
Wszystkiemu przygląda się 
dwudziestu studentów,

00:00:32.120 --> 00:00:34.240
a on wtedy nachyla sie ku mnie tak,

00:00:34.240 --> 00:00:35.050
że muszę wstać,

00:00:35.050 --> 00:00:36.580
a on przywala mi z klatki.

00:00:36.580 --> 00:00:38.240
Gdy ląduję na ścianie,

00:00:38.240 --> 00:00:40.480
on wrzeszczy:
- Podpisz to gówno!

00:00:40.480 --> 00:00:42.690
A potem jednym machnięciem

00:00:42.690 --> 00:00:45.045
zrzuca wszystko z biurka na podłogę.

00:00:45.045 --> 00:00:47.560
- Jaki z ciebie wykładowca!
Krzyczy.

00:00:47.560 --> 00:00:49.300
- Uczysz sztuki!

00:00:49.300 --> 00:00:50.659
Tacy jak ty, to ciule!

00:00:50.659 --> 00:00:52.349
Mam sztukę w dupie!

00:00:52.349 --> 00:00:53.090
Oblałem go.

00:00:53.090 --> 00:00:54.450
Oczywiście!

00:00:54.450 --> 00:00:57.820
"Wielki zwrot Bryana Zanisnika."

00:00:57.820 --> 00:01:01.300
Zaczęło się chyba od marzenia

00:01:01.300 --> 00:01:04.240
żeby być artystą w Nowym Jorku.

00:01:04.240 --> 00:01:04.920
W pewnym stopniu 
nadal żyję tym marzeniem.

00:01:04.920 --> 00:01:05.170
Codziennie coś tworzę.

00:01:05.170 --> 00:01:05.690
Pracuję ze wspaniałymi ludźmi,

00:01:05.690 --> 00:01:08.180
instytucjami.

00:01:10.020 --> 00:01:12.280
Ale z drugiej strony,

00:01:12.280 --> 00:01:13.820
realia pracy i życia

00:01:13.820 --> 00:01:15.000
w Nowym Jorku

00:01:15.380 --> 00:01:16.460
chyba nie zawsze spełniają nasze oczekiwania.

00:01:16.460 --> 00:01:18.580
Tutaj, to artysta musi

00:01:18.590 --> 00:01:20.289
przedstawić swoją twórczość

00:01:20.289 --> 00:01:22.100
i ją finansować.

00:01:23.400 --> 00:01:26.939
Żeby być artystą, poświęcasz wszystko

00:01:26.939 --> 00:01:28.459
i nie martwisz się o pieniądze.

00:01:28.459 --> 00:01:29.670
Robiłem projekty, w których 
zbierałem tysiące obiektów.

00:01:29.670 --> 00:01:32.719
Układałem je na różne sposoby, 
fotografowałem je,

00:01:32.720 --> 00:01:34.680
przenosiłem do innych miejsc, 
budowałem instalacje.

00:01:40.240 --> 00:01:43.240
Podoba mi się idea animizmu,

00:01:43.249 --> 00:01:46.139
która polega na tym, że martwe przedmioty
mają duszę

00:01:46.140 --> 00:01:47.860
lub osobowość.

00:01:49.220 --> 00:01:51.060
Wydaje mi się, że bardzo pociągała mnie

00:01:51.060 --> 00:01:54.619
tajemnica

00:01:54.620 --> 00:01:56.600
lub przygoda jaka towarzyszyła zbieraniu tych przedmiotów.

00:01:57.260 --> 00:01:59.180
W świecie sztuki łatwo jest ulec złudzeniu,

00:01:59.180 --> 00:02:00.840
że ci się powiodło, gdy tymczasem jest odwrotnie.

00:02:00.840 --> 00:02:04.640
Mam na myśli to, że nawet gdy się ma 
ogromne wsparcie instytucjonalne,

00:02:06.640 --> 00:02:10.840
to nie ma gwarancji przyzwoitego zysku finansowego.

00:02:10.840 --> 00:02:13.380
Miałem wystawę w jednej z galerii,

00:02:13.380 --> 00:02:17.040
gdzie zbudowałem ogromną instalację.

00:02:17.040 --> 00:02:20.220
Zacząłem tworzyć rzeźby,

00:02:21.640 --> 00:02:24.420
które wyglądały jak wysokie kolumny
z doklejonymi do nich objektami.

00:02:24.420 --> 00:02:26.030
Jeśli je sprzedam, to położy się je na boku

00:02:26.030 --> 00:02:27.440
i wyśle do nabywcy.

00:02:27.440 --> 00:02:30.460
- Wystawcie mi czek

00:02:31.360 --> 00:02:33.579
i możecie zabrać te kolumny.

00:02:33.580 --> 00:02:35.480
Zaczynam budować instalację,

00:02:35.480 --> 00:02:36.360
aż tu nagle pojawia się ekipa techniczna i mówi:

00:02:36.360 --> 00:02:37.540
- Mamy problem.

00:02:39.360 --> 00:02:40.580
- Jaki problem?

00:02:40.599 --> 00:02:42.770
- Boimy się,

00:02:42.770 --> 00:02:43.980
że te kolumny się zawalą

00:02:43.980 --> 00:02:44.820
i kogoś zabiją.

00:02:44.820 --> 00:02:46.180
Ja na to:
- Okej, to co proponujecie?

00:02:46.180 --> 00:02:48.240
A oni na to:

00:02:48.240 --> 00:02:49.560
- Musimy je przytwierdzić do betonowej posadzki.

00:02:51.400 --> 00:02:52.940
A ja na to:
- A co zrobicie, gdy będzie po wszystkim?

00:02:52.940 --> 00:02:53.620
- Oh, po prostu je zburzymy.

00:02:53.620 --> 00:02:57.000
Ja na to:

00:02:57.000 --> 00:02:59.700
- Co takiego?!

00:02:59.700 --> 00:03:00.840
Zburzycie kolumny, które mogę sprzedać?!

00:03:01.640 --> 00:03:02.520
Nagle zapragnąłem rzucić wszystko


00:03:02.530 --> 00:03:05.569
i zastanowić się, co robić dalej.

00:03:05.569 --> 00:03:07.400
Musiałem zrobić sobie przerwę.

00:03:08.640 --> 00:03:12.260
Pamiętam, że gdy powiedziałem znajomym, 
że jadę do Szwecji

00:03:12.260 --> 00:03:14.579
usłyszałem w odpowiedzi:
- No, to ci się udało!

00:03:14.580 --> 00:03:15.680
Szwecja, ziemia obiecana.

00:03:20.020 --> 00:03:22.040
Tam nie trzeba martwić się o fundusze,

00:03:22.040 --> 00:03:24.780
ani o opiekę zdrowotną.

00:03:25.580 --> 00:03:27.080
Po prostu przyjeżdżasz

00:03:27.080 --> 00:03:30.079
i od razu możesz mieć trzydzieści wystaw.

00:03:30.080 --> 00:03:32.340
Jedyny problem w tym, 
że nie mówię po szwedzku.

00:03:33.180 --> 00:03:34.580
Więc gdy mówiłem:

00:03:34.580 --> 00:03:37.240
- Jestem artystą, proszę o bezzwrotną pożyczkę.

00:03:37.800 --> 00:03:41.420
W odpowiedzi słyszałem:

00:03:41.420 --> 00:03:42.999
- Okej, proszę wypełnić ten plik formularzy po szwedzku.

00:03:43.000 --> 00:03:45.040
Zyczymy powodzenia.

00:03:45.040 --> 00:03:46.480
W Szwecji pociągało mnie to, 
że kariera artysty

00:03:46.480 --> 00:03:49.060
nie jest ściśle związana z jego tożsamością.

00:03:49.060 --> 00:03:49.980
Zacząłem więc włączać się 
w typowo szwedzkie zajęcia.

00:03:53.280 --> 00:03:56.200
Oczywiście bardzo popularne są tam 
piesze wycieczki,

00:03:56.200 --> 00:04:01.660
ale nic nie przebije zbierania grzybów

00:04:04.960 --> 00:04:10.320
i uczenie się, jak grzyby rozpoznawać.

00:04:14.400 --> 00:04:16.060
Pamiętam, jak raz wracałem do miasta autobusem

00:04:16.070 --> 00:04:18.440
z parku narodowego

00:04:18.440 --> 00:04:19.960
i w tym autobusie było ze czterdzieści osób

00:04:20.380 --> 00:04:22.620
i wszyscy porównywali grzyby zebrane przez siebie tego dnia.

00:04:22.620 --> 00:04:24.780
W Nowym Jorku ludzie są bardzo bezpośredni.

00:04:24.780 --> 00:04:26.540
Spotykasz kogoś w mieście i słyszysz:

00:04:26.540 --> 00:04:30.580
- Czym się zajmujesz?

00:04:32.380 --> 00:04:34.820
Po czym w nieco bardziej zawoalowany sposób dopytują

00:04:34.830 --> 00:04:35.830
na ile odniosłeś sukces w tym co robisz,

00:04:35.830 --> 00:04:37.110
jakby chcieli wiedzieć: 
- Czy chcę lub czy powinienem cię znać?

00:04:37.110 --> 00:04:39.419
W Szwecji spotykasz kogoś na ulicy i słyszysz:

00:04:39.419 --> 00:04:41.870
- Jakie jest twoje ulubione ciastko?

00:04:41.870 --> 00:04:45.040
Dla mnie to właśnie wydaje się naturalne.

00:04:45.040 --> 00:04:47.800
Ale w naszej dzisiejszej kulturze

00:04:48.240 --> 00:04:49.920
jeśli nie ogłaszasz co tydzień na Instagramie

00:04:52.740 --> 00:04:54.480
nad czym właśnie pracujesz,

00:04:54.490 --> 00:04:55.770
dokąd chodzisz,

00:04:55.770 --> 00:04:58.550
czy co robisz w studio,

00:04:58.550 --> 00:04:59.550
ludzie, zwłaszcza w Nowym Jorku, mówią:

00:04:59.550 --> 00:05:00.550
- Och, ten czy taka już sztuki nie robi.

00:05:00.550 --> 00:05:01.360
Myślę, że najlepiej w takiej sytuacji jest 
spojrzeć wgłąb siebie i zapytać:

00:05:02.220 --> 00:05:03.620
- Czy niepotrzebnie utrudniam sobie życie?

00:05:03.620 --> 00:05:05.860
Być może jest tak, że jeśli

00:05:07.160 --> 00:05:11.240
coś przychodzi zbyt łatwo

00:05:12.000 --> 00:05:15.320
lub staje się zbyt przyjemne

00:05:15.330 --> 00:05:17.150
to czy nadal można mówić o osiągnięciu?

00:05:17.150 --> 00:05:19.980
Zacząłem tworzyć coś nowego.

00:05:19.980 --> 00:05:21.540
Wykorzystuję przy tym proces malarski.

00:05:22.400 --> 00:05:24.340
Dużo przy tym myślę o uczuciu radości w ogóle

00:05:32.360 --> 00:05:34.180
i o tym, co mnie sprawia radość.

00:05:35.740 --> 00:05:37.840
Towarzyszy temu stan bezruchu.

00:05:38.880 --> 00:05:42.760
Po prostu siedzę w miejscu

00:05:42.760 --> 00:05:44.400
i powtarzam czynność ręką.

00:05:45.480 --> 00:05:46.860
Gdy tak opisuję ten fizyczny bezruch,

00:05:48.140 --> 00:05:50.280
to myślę, że jest też tam bezruch 
w postaci odprężenia umysłowego.

00:05:50.280 --> 00:05:53.720
Być może ludziom nie spodoba się

00:05:53.720 --> 00:05:56.840
to nad czym teraz pracuję.

00:05:56.840 --> 00:06:01.060
Być może niektórzy powiedzą

00:06:03.660 --> 00:06:05.400
- Och, Bryan nie jest już tym narwańcem.

00:06:05.400 --> 00:06:06.500
- Już się tak nie zadręcza.

00:06:06.500 --> 00:06:07.340
- Przestał wozić po pięć tysięcy kafli ceramicznych
na drugi koniec kraju.

00:06:07.340 --> 00:06:09.380
Pewnie też z wiekiem

00:06:09.390 --> 00:06:10.830
przychodzi pewność siebie, która pozwala
artyście robić, to co naprawdę kocha,

00:06:10.830 --> 00:06:15.970
i nie karze mu się martwić 
jak jego prace zostaną odebrane.

00:06:15.970 --> 00:06:18.319
Myślę, że doszedłem do punktu, gdzie
będę tworzyć sztukę

00:06:18.319 --> 00:06:22.350
nawet jeśli nie będę miał zleceń

00:06:22.350 --> 00:06:25.120
i zostanę jak szaleniec mieszkający w lesie

00:06:26.860 --> 00:06:30.120
który

00:06:30.120 --> 00:06:31.580
wrzeszczy na ludzi, 
gdy ci próbują wejść na jego posiadłość.

00:06:31.580 --> 00:06:34.500
Bedą wtedy mówić: 
- Och, to artysta.

00:06:34.500 --> 00:06:35.500
Kiedyś był w Art21,

00:06:35.500 --> 00:06:37.310
a teraz mieszka w tej chałupie
jak jakiś odludek. 


00:06:37.310 --> 00:06:38.600
Poddałbym się temu doświadczeniu po stokroć

00:06:38.600 --> 00:06:40.620
gdzie spotykam kogoś,

00:06:40.620 --> 00:06:44.000
kto mówi:

00:06:46.280 --> 00:06:48.639
- Zbliża się przesilenie letnie,

00:06:48.639 --> 00:06:50.080
ogromne szwedzkie święto.

00:06:50.080 --> 00:06:51.130
A ja na to: "Tak, wiem."

00:06:51.130 --> 00:06:52.580
- Będzie zwariowana impreza.

00:06:52.580 --> 00:06:53.580
Idziemy do lasu,

00:06:53.580 --> 00:06:54.580
rozbieramy sie i biegamy na golasa,

00:06:54.580 --> 00:06:56.250
będziemy pić i tańczyć.

00:06:56.250 --> 00:06:57.660
Ludzie przebierają się za słonie
i tańczą

00:06:57.660 --> 00:06:58.919
A ja na to: "Ojej!"

00:06:58.919 --> 00:07:01.240
A wtedy on mówi:
- Urządzam taką imprezę w weekend.

00:07:01.240 --> 00:07:03.939
A ja na to:
- Och, nic nie robię w weekend.

00:07:04.580 --> 00:07:05.780
A on na to:

00:07:05.780 --> 00:07:08.939
- No to musisz rozejrzeć się za taką imprezą 
i może cię zaproszą.

00:07:08.939 --> 00:07:10.949
A na koniec powie: "Miłego dnia!"

00:07:10.949 --> 00:07:11.600


00:07:11.600 --> 00:07:14.460


00:07:14.460 --> 00:07:16.040