0:00:00.782,0:00:02.727
Φανταστείτε ότι βρίσκεστε στη Ρώμη,

0:00:02.727,0:00:05.890
κι έχετε φτάσει στα Μουσεία του Βατικανού.

0:00:06.301,0:00:09.544
Και περιφέρεστε σε μεγάλους διαδρόμους,

0:00:09.544,0:00:13.984
βλέποντας αγάλματα, νωπογραφίες,[br]και διάφορα άλλα πράγματα.

0:00:14.380,0:00:16.725
Κατευθύνεστε προς την Καπέλα Σιξτίνα.

0:00:16.725,0:00:22.101
Επιτέλους, ένας μακρύς διάδρομος,[br]μερικά σκαλιά και μια πόρτα.

0:00:22.101,0:00:24.929
Βρίσκεστε στο κατώφλι της Καπέλα Σιξτίνα.

0:00:25.195,0:00:26.959
Τι περιμένετε λοιπόν να δείτε;

0:00:26.959,0:00:29.483
Πανύψηλους τρούλους; Χορωδίες αγγέλων;

0:00:29.483,0:00:31.641
Δεν έχουμε τίποτα από αυτά εδώ.

0:00:32.109,0:00:35.772
Ίσως να αναρωτηθείτε, [br]τι έχουμε αντί γι' αυτά;

0:00:36.022,0:00:38.556
Λοιπόν, ας σηκωθεί η αυλαία [br]για την Καπέλα Σιξτίνα.

0:00:38.556,0:00:41.811
Κυριολεκτικά περιστοιχιζόμαστε [br]από ζωγραφισμένες κουρτίνες,

0:00:41.811,0:00:44.106
την αρχική διακόσμηση του παρεκκλησίου.

0:00:44.106,0:00:48.632
Οι εκκλησίες είχαν παραπετάσματα [br]όχι μόνο για το κρύο κατά τη Λειτουργία,

0:00:48.632,0:00:52.267
αλλά ως έναν τρόπο απεικόνισης [br]του ευρύτερου θεάτρου της ζωής.

0:00:52.631,0:00:56.096
Το ανθρώπινο δράμα στο οποίο [br]ο καθένας μας παίζει ένα ρόλο

0:00:56.096,0:01:00.595
είναι μια υπέροχη ιστορία [br]που περικλείει ολόκληρο τον κόσμο

0:01:00.595,0:01:03.660
και που εκτυλίσσεται σε τρία στάδια

0:01:03.660,0:01:05.902
στη ζωγραφική της Καπέλα Σιξτίνα.

0:01:06.382,0:01:08.567
Αυτό το κτίριο ξεκίνησε ως ένας χώρος

0:01:08.567,0:01:12.109
για μια μικρή ομάδα εύπορων [br]και μορφωμένων χριστιανών κληρικών.

0:01:12.528,0:01:15.075
Εκεί προσεύχονταν. [br]Εκεί εξέλεγαν τον Πάπα τους.

0:01:15.075,0:01:16.387
Πριν από πεντακόσια χρόνια,

0:01:16.387,0:01:19.014
ήταν το απόλυτο εκκλησιαστικό [br]ανδρικό καταφύγιο.

0:01:19.548,0:01:24.473
Έτσι μπορεί να αναρωτηθείτε,[br]πώς γίνεται σήμερα να προσελκύει

0:01:24.473,0:01:28.109
και να ευχαριστεί [br]πέντε εκατομμύρια ανθρώπους το χρόνο,

0:01:28.109,0:01:30.368
από τελείως διαφορετικά υπόβαθρα;

0:01:30.368,0:01:34.836
Επειδή σε αυτόν τον συμπαγή χώρο [br]συνέβη μια έκρηξη δημιουργίας,

0:01:34.836,0:01:39.692
που πυροδοτήθηκε από τον ενθουσιασμό[br]των νέων γεωπολιτικών συνόρων,

0:01:39.692,0:01:44.107
δραστηριοποίησε έντονα την αρχαία [br]αποστολική εκκλησιαστική παράδοση

0:01:44.107,0:01:47.495
και παρήγαγε ένα από τα μεγαλύτερα [br]έργα τέχνης στην ιστορία.

0:01:48.064,0:01:52.578
Αυτή η ανάπτυξη έλαβε χώρα[br]ως μια μεγαλειώδης εξέλιξη,

0:01:52.578,0:01:55.313
ξεκινώντας από μια αρχική [br]μικρή ομάδα εκλεκτών,

0:01:55.313,0:01:58.744
και τελικά καταφέρνοντας να απευθυνθεί [br]σε μια ευρύτερη ομάδα ανθρώπων

0:01:58.744,0:02:00.846
που προέρχονταν απ' όλο τον κόσμο.

0:02:01.222,0:02:03.976
Αυτή η εξέλιξη πραγματοποιήθηκε[br]σε τρία στάδια,

0:02:03.976,0:02:07.087
καθένα από τα οποία συνδέεται [br]με ένα ιστορικό γεγονός.

0:02:07.087,0:02:09.238
Το πρώτο είχε μάλλον[br]περιορισμένη έκταση.

0:02:09.238,0:02:11.723
Απεικόνιζε μια αρκετά στενόμυαλη άποψη.

0:02:12.096,0:02:16.220
Το δεύτερο έλαβε χώρα[br]αφού άλλαξαν ριζικά οι κοσμοθεωρίες,

0:02:16.220,0:02:18.891
μετά το ιστορικό ταξίδι του Κολόμβου.

0:02:19.089,0:02:20.496
Και το τρίτο,

0:02:20.496,0:02:23.472
όταν η Εποχή των Ανακαλύψεων [br]είχε ήδη έρθει για τα καλά

0:02:23.472,0:02:25.881
και η εκκλησία είχε να αντιμετωπίσει[br]την πρόκληση

0:02:25.881,0:02:27.754
του να εξαπλωθεί σε παγκόσμιο επίπεδο.

0:02:28.330,0:02:32.266
Η αρχική διακόσμηση της εκκλησίας[br]αντικατόπτριζε έναν μικρότερο κόσμο.

0:02:32.266,0:02:33.870
Υπήρχαν πολυπληθείς σκηνές

0:02:33.870,0:02:37.561
που διηγούνταν τις ζωές [br]του Ιησού και του Μωυσή,

0:02:37.561,0:02:41.428
και απεικόνιζαν την εξέλιξη των Ιουδαίων [br]και των Χριστιανών.

0:02:41.596,0:02:44.223
Ο άνθρωπος που τη χρηματοδότησε,[br]ο Πάπας Σίξτος Δ',

0:02:44.223,0:02:47.392
συνέταξε μια ομάδα κορυφαίων [br]καλλιτεχνών από τη Φλωρεντία,

0:02:47.392,0:02:50.203
συμπεριλαμβανομένου του Σάντρο Μποτιτσέλι,

0:02:50.203,0:02:53.824
και αυτού που θα γινόταν ο μελλοντικός[br]δάσκαλος του Μιχαήλ Άγγελου,

0:02:53.824,0:02:55.192
του Γκιρλαντάιο.

0:02:55.436,0:03:00.755
Αυτοί οι άνθρωποι κάλυψαν τους τοίχους [br]με μια ζωφόρο αμιγών χρωμάτων

0:03:00.755,0:03:04.060
και μέσα στις αναπαραστάσεις [br]θα αναγνωρίσετε οικεία τοπία,

0:03:04.060,0:03:08.056
καθώς οι καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν[br]ρωμαϊκά μνημεία ή ένα τοσκάνικο τοπίο

0:03:08.056,0:03:11.448
για να αποδώσουν σε μια μακρινή[br]ιστορία, ένα πιο οικείο πρόσωπο.

0:03:11.448,0:03:15.093
Με την προσθήκη εικόνων των φίλων[br]και της οικογένειας του Πάπα,

0:03:15.093,0:03:17.926
ήταν η τέλεια διακόσμηση [br]για μια μικρή αυλή παλατιού

0:03:17.926,0:03:19.845
που περιοριζόταν στην ευρωπαϊκή ήπειρο.

0:03:20.244,0:03:25.114
Αλλά το 1492 ανακαλύφθηκε ο Νέος Κόσμος,

0:03:25.114,0:03:27.058
οι ορίζοντες επεκτάθηκαν,

0:03:27.058,0:03:33.164
και ο μικρόκοσμος των 40 επί 14 μέτρων[br]έπρεπε να επεκταθεί επίσης.

0:03:33.486,0:03:34.806
Και το έκανε,

0:03:34.806,0:03:36.758
χάρη σε μια δημιουργική ιδιοφυΐα,

0:03:36.758,0:03:39.835
έναν οραματιστή [br]και μια εκπληκτική ιστορία.

0:03:40.208,0:03:42.941
Η δημιουργική ιδιοφυΐα ήταν[br]ο Μιχαήλ Άγγελος Μπουοναρότι,

0:03:42.941,0:03:47.171
33 χρονών όταν κλήθηκε να διακοσμήσει [br]τα 3.650 τετραγωνικά μέτρα οροφής,

0:03:47.171,0:03:49.052
και οι συνθήκες δεν ήταν υπέρ του -

0:03:49.052,0:03:52.028
είχε σπουδάσει ζωγραφική[br]αλλά την άφησε για να μάθει γλυπτική.

0:03:52.028,0:03:54.562
Πολλοί πελάτες του στη Φλωρεντία [br]ήταν θυμωμένοι

0:03:54.562,0:03:57.176
γιατί το πλήθος παραγγελιών[br]που δεν είχε παραδώσει,

0:03:57.176,0:04:00.839
αφού παρασύρθηκε στη Ρώμη με την προοπτική[br]ενός μεγάλου έργου για γλύπτη,

0:04:00.839,0:04:03.290
και τελικά το έργο δεν ευδοκίμησε.

0:04:03.492,0:04:06.621
Και έμεινε με μια ανάθεση [br]να ζωγραφίσει τους 12 Αποστόλους

0:04:06.621,0:04:09.312
σε ένα διακοσμητικό φόντο [br]στην οροφή της Καπέλα Σιξτίνα,

0:04:09.312,0:04:13.120
που θα έμοιαζε [br]σαν κάθε άλλη οροφή στην Ιταλία.

0:04:13.639,0:04:15.470
Αλλά η ιδιοφυΐα επικράτησε.

0:04:15.470,0:04:18.968
Σε μια εποχή που ο άνθρωπος τόλμησε [br]να διαπλεύσει τον Ατλαντικό Ωκεανό,

0:04:18.968,0:04:22.576
ο Μιχαήλ Άγγελος τόλμησε να χαράξει [br]νέα καλλιτεχνικά μονοπάτια.

0:04:23.027,0:04:25.263
Και αυτός θα έλεγε μια ιστορία

0:04:25.263,0:04:28.795
-χωρίς Αποστόλους-[br]αλλά μια ιστορία για μεγάλες αρχές,

0:04:28.795,0:04:30.467
την ιστορία της Γέννεσης.

0:04:31.087,0:04:34.018
Δεν ήταν και εύκολη δουλειά[br]η ζωγραφική σε οροφή.

0:04:34.018,0:04:38.826
Πώς θα μπορούσατε να εξετάσετε μια σκηνή[br]με τόσα πρόσωπα σε 19 μέτρα ύψος;

0:04:38.826,0:04:42.791
Η τεχνική ζωγραφικής που εφαρμοζόταν[br]για 200 χρόνια στα στούντιο της Φλωρεντίας

0:04:42.791,0:04:45.217
δεν επαρκούσε[br]για μια τέτοιου είδους απεικόνιση.

0:04:45.694,0:04:48.662
Αλλά ο Μιχαήλ Άγγελος [br]δεν ήταν ακριβώς ζωγράφος,

0:04:48.662,0:04:50.746
και έτσι δούλεψε με όσα γνώριζε.

0:04:50.994,0:04:54.476
Αντί, όπως συνηθιζόταν, να γεμίσει [br]την επιφάνεια με δραστηριότητα,

0:04:54.476,0:04:58.275
πήρε σφυρί και καλέμι [br]και σκάλισε ένα κομμάτι μάρμαρο

0:04:58.275,0:05:00.775
για να αποκαλύψει τη μορφή μέσα του.

0:05:00.775,0:05:03.493
Ο Μιχαήλ Άγγελος έδινε έμφαση[br]στην ουσία των σωμάτων.

0:05:03.493,0:05:07.075
Θα διηγούταν την ιστορία του [br]με ογκώδη δυναμικά σώματα.

0:05:07.379,0:05:12.236
Το σχέδιο ενέκρινε ο Πάπας Ιούλιος Β',[br]ένας άνθρωπος με έντονη προσωπικότητα,

0:05:12.236,0:05:15.755
που δεν τον φόβιζε η αυθάδης ιδιοφυΐα[br]του Μιχαήλ Άγγελου.

0:05:15.755,0:05:17.697
Ήταν ανιψιός του Πάπα Σίξτου Δ',

0:05:17.697,0:05:21.804
και είχε εμβαθύνει στην τέχνη[br]για 30 χρόνια και γνώριζε τη δύναμή της.

0:05:21.812,0:05:24.916
Και η ιστορία του απέδωσε το παρατσούκλι [br]του Πολεμοχαρή Πάπα

0:05:24.916,0:05:28.706
αλλά το κληροδότημα του στο Βατικανό [br]δεν ήταν φρούρια και εξοπλισμοί,

0:05:28.706,0:05:30.062
ήταν η τέχνη.

0:05:30.062,0:05:32.697
Μας άφησε τα Δωμάτια του Ραφαήλ, [br]την Καπέλα Σιξτίνα.

0:05:32.697,0:05:34.622
Μας άφησε τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου

0:05:34.622,0:05:40.053
καθώς και μια υπέροχη συλλογή [br]Ελληνορωμαϊκών γλυπτών -

0:05:40.053,0:05:44.233
σαφέστατα μη χριστιανικά έργα,[br]τα οποία θα γίνονταν η βάση

0:05:44.233,0:05:48.118
για το πρώτο σύγχρονο μουσείο του κόσμου, [br]τα Μουσεία του Βατικανού.

0:05:48.847,0:05:50.271
Ο Ιούλιος ήταν άνθρωπος

0:05:50.271,0:05:51.845
που οραματιζόταν ένα Βατικανό

0:05:51.845,0:05:56.066
που θα ήταν αιώνια αλληλένδετο[br]με το μεγαλείο και την ομορφιά,

0:05:56.066,0:05:57.458
και είχε δίκιο.

0:05:57.612,0:06:02.584
Η επαφή των δύο γιγάντων,[br]του Μιχαήλ Άγγελου και του Ιούλιου Β',

0:06:02.584,0:06:05.061
αυτή μας έδωσε την Καπέλα Σιξτίνα.

0:06:05.641,0:06:08.428
Ο Μιχαήλ Άγγελος είχε αφιερωθεί[br]τόσο πολύ σε αυτό το έργο,

0:06:08.428,0:06:12.811
που κατάφερε να το ολοκληρώσει[br]σε τρία και μισό χρόνια,

0:06:12.811,0:06:17.080
με ελάχιστο προσωπικό [br]και περνώντας ολόκληρες ώρες

0:06:17.080,0:06:20.771
με το χέρι τεντωμένο πάνω από κεφάλι του[br]για να ζωγραφίσει σκηνές στην οροφή.

0:06:21.424,0:06:23.474
Ας κοιτάξουμε λοιπόν την οροφή

0:06:23.474,0:06:26.365
και να δούμε τις ιστορίες [br]να φτάνουν σε όλο τον κόσμο.

0:06:26.365,0:06:30.765
Δεν υπάρχουν πλέον οικείες καλλιτεχνικές[br]αναφορές στον κόσμο γύρω σας.

0:06:30.765,0:06:35.078
Υπάρχει απλά χώρος, δομή και ενέργεια.

0:06:35.456,0:06:39.803
Ένα μνημειώδες ζωγραφισμένο πλαίσιο[br]που ανοίγει σε εννέα ταμπλώ,

0:06:39.803,0:06:42.443
και κυριαρχείται περισσότερο[br]από το σχήμα της γλυπτικής

0:06:42.443,0:06:44.034
παρά από το χρώμα της ζωγραφικής.

0:06:44.034,0:06:46.465
Και στεκόμαστε στην άλλη άκρη,[br]

0:06:46.465,0:06:51.865
δίπλα στην είσοδο, μακριά από το ιερό[br]και τον περιφραγμένο χώρο για τον κλήρο,

0:06:51.865,0:06:56.851
και κοιτάζουμε μακριά[br]ψάχνοντας να βρούμε την αρχή.

0:06:57.236,0:07:01.252
Και είτε ως επιστημονική αναζήτηση,[br]είτε ως βιβλική παράδοση,

0:07:01.252,0:07:04.572
σκεφτόμαστε κάτι σαν μια πρωτόγονη σπίθα.

0:07:04.572,0:07:06.825
Ο Μιχαήλ Άγγελος [br]μας έδωσε μια αρχική ενέργεια

0:07:06.825,0:07:09.518
όταν μας έδωσε τον διαχωρισμό [br]φωτός και σκοταδιού,

0:07:09.518,0:07:12.907
μια έντονη φιγούρα [br]που διαγράφεται θολά κάπου μακριά,

0:07:12.907,0:07:15.391
συμπιεσμένη σε έναν μικρό χώρο.

0:07:15.391,0:07:17.720
Η επόμενη φιγούρα στέκει μεγαλύτερη,

0:07:17.720,0:07:21.147
και τη βλέπετε να τρέχει [br]από τη μία πλευρά στην άλλη.

0:07:21.147,0:07:26.103
Αφήνει στο διάβα της τον ήλιο, [br]το φεγγάρι, τη βλάστηση.

0:07:26.277,0:07:32.034
Ο Μιχαήλ Άγγελος δεν εστίασε -όπως όλοι[br]οι άλλοι καλλιτέχνες- στα δημιουργήματα.

0:07:32.376,0:07:35.409
Επικεντρώθηκε στην πράξη της δημιουργίας.

0:07:35.743,0:07:39.971
Και μετά η κίνηση παύει, [br]όπως μια παύση στην ποίηση,

0:07:39.971,0:07:41.543
και ο δημιουργός υπερίπταται.

0:07:41.543,0:07:42.766
Τι κάνει λοιπόν;

0:07:42.766,0:07:45.539
Μήπως δημιουργεί την ξηρά; [br]Μήπως δημιουργεί τη θάλασσα;

0:07:45.539,0:07:50.350
Ή μήπως αναλογίζεται το εργόχειρό του,[br]το σύμπαν και τους θησαυρούς του,

0:07:50.350,0:07:52.335
όπως μάλλον έκανε και ο Μιχαήλ Άγγελος,

0:07:52.335,0:07:54.660
βλέποντας το έργο του στην οροφή

0:07:54.660,0:07:57.914
και διαπιστώνοντας, «Είναι ωραίο».

0:07:58.388,0:08:00.493
Τώρα λοιπόν η σκηνή έχει ολοκληρωθεί,

0:08:00.493,0:08:04.171
και έχετε την κορύφωση της δημιουργίας, [br]που είναι ο άνθρωπος.

0:08:04.171,0:08:08.501
Ο Αδάμ προβάλει στο οπτικό μας πεδίο,[br]μια φωτεινή φιγούρα σε σκούρο φόντο.

0:08:08.501,0:08:10.259
Κοιτάζοντας καλύτερα όμως,

0:08:10.259,0:08:12.911
το πόδι του κείται μάλλον αδύναμο[br]πάνω στο έδαφος,

0:08:12.911,0:08:15.201
το χέρι γέρνει βαρύ πάνω στο γόνατο.

0:08:15.345,0:08:19.022
Ο Αδάμ δεν έχει την εσωτερική σπίθα

0:08:19.022,0:08:21.140
που θα τον ανυψώσει στο μεγαλείο.

0:08:21.358,0:08:26.123
Η σπίθα πρόκειται να δοθεί [br]από τον δημιουργό σε εκείνο το δάκτυλο,

0:08:26.123,0:08:28.844
που απέχει ένα χιλιοστό [br]από το χέρι του Αδάμ.

0:08:28.844,0:08:30.787
Μας κάνει να αγωνιούμε

0:08:30.787,0:08:33.802
γιατί απέχουμε μια στιγμή [br]από αυτή την επαφή,

0:08:33.802,0:08:36.653
μέσω της οποίας εκείνος ο άνθρωπος [br]θα βρει τον σκοπό του,

0:08:36.653,0:08:39.789
θα ορμήσει και θα πάρει τη θέση του[br]στο πάνθεον της δημιουργίας.

0:08:39.789,0:08:42.840
Και τότε ο Μιχαήλ Άγγελος μας ξαφνιάζει.

0:08:43.080,0:08:44.896
Ποιος βρίσκεται στο άλλο χέρι;

0:08:45.531,0:08:47.127
Η Εύα, η πρώτη γυναίκα.

0:08:47.127,0:08:49.384
Όχι, δεν είναι σκέψη [br]της τελευταίας στιγμής.

0:08:49.384,0:08:52.517
Είναι μέρος του σχεδίου.[br]Πάντα την είχε στο μυαλό του.

0:08:52.517,0:08:57.032
Δείτε την, τόσο κοντά με τον Θεό,[br]με το χέρι της γύρω από το μπράτσο του.

0:08:57.329,0:09:02.737
Και για μένα, μια Αμερικάνα [br]ιστορικό τέχνης του 21ου αιώνα,

0:09:02.737,0:09:05.389
αυτή ήταν η στιγμή που το έργο μου μίλησε.

0:09:05.637,0:09:08.985
Επειδή συνειδητοποίησα ότι αυτή [br]η αναπαράσταση του ανθρώπινου δράματος

0:09:08.985,0:09:11.898
αφορούσε πάντα άνδρες και γυναίκες -

0:09:11.898,0:09:15.688
σε τέτοιο βαθμό που το ακριβές επίκεντρο,[br]η καρδιά της οροφής,

0:09:15.688,0:09:18.102
είναι η δημιουργία της γυναίκας[br]και όχι του Αδάμ.

0:09:18.102,0:09:21.966
Και το γεγονός είναι ότι[br]όταν τους βλέπεις μαζί στον Κήπο της Εδέμ,

0:09:21.966,0:09:23.793
ταπεινώνται μαζί

0:09:23.793,0:09:28.099
και μαζί η υπερήφανη στάση τους[br]μεταμορφώνεται σε κεκαλυμμένη ντροπή.

0:09:28.647,0:09:31.316
Τώρα είστε σε μια κρίσιμη καμπή [br]πάνω στην οροφή.

0:09:31.316,0:09:33.587
Βρίσκεστε ακριβώς στο σημείο [br]όπου εσείς και εγώ

0:09:33.587,0:09:35.942
δεν μπορούμε να προχωρήσουμε [br]μέσα στην εκκλησία.

0:09:35.942,0:09:39.226
Τα κάγκελα μας κρατούν μακριά από το Ιερό,

0:09:39.226,0:09:41.869
και μας αφήνουν έξω,[br]κάπως σαν τον Αδάμ και την Εύα.

0:09:41.869,0:09:43.599
Οι υπόλοιπες σκηνές πάνω στην οροφή

0:09:43.599,0:09:46.353
αντικατοπτρίζουν το πολυπληθές χάος [br]στον κόσμο γύρω μας.

0:09:46.353,0:09:48.947
Βρίσκετε τον Νώε με την Κιβωτό του[br]και την πλημμύρα.

0:09:48.947,0:09:52.329
Βλέπετε τον Νώε να κάνει μια θυσία [br]κι ένα συμβόλαιο με τον Θεό.

0:09:52.329,0:09:54.001
Ίσως αυτός να είναι ο Σωτήρας.

0:09:54.001,0:09:56.677
Όμως όχι, ο Νώε είναι[br]αυτός που καλλιέργησε τα σταφύλια,

0:09:56.677,0:10:00.165
επινόησε το κρασί, μέθυσε,[br]και λιποθύμησε γυμνός στον αχυρώνα του.

0:10:00.409,0:10:02.783
Πολύ παράξενος τρόπος[br]να σχεδιάσεις μια οροφή,

0:10:02.783,0:10:04.707
ξεκινώντας με τον Θεό να δημιουργεί ζωή,

0:10:04.707,0:10:07.622
και καταλήγοντας με έναν τύπο[br]τύφλα στο μεθύσι στον στάβλο.

0:10:07.622,0:10:09.706
Και σε σύγκριση με τον Αδάμ,

0:10:09.706,0:10:12.224
ίσως σκεφτείτε ότι ο Μιχαήλ Άγγελος [br]μας κάνει πλάκα.

0:10:12.693,0:10:14.796
Αλλά πρόκειται να φωτίσει το σκοτάδι

0:10:14.796,0:10:18.242
χρησιμοποιώντας έντονα χρώματα[br]ακριβώς κάτω από τον Νώε:

0:10:18.242,0:10:21.692
σμαραγδί, τοπάζι, πορφυρό,[br]πάνω στον προφήτη Ζαχαρία.

0:10:21.692,0:10:24.701
Ο Ζαχαρίας προβλέπει ένα φως[br]να έρχεται από την Ανατολή,

0:10:24.701,0:10:28.389
και εδώ αλλάζουμε πορεία [br]προς έναν νέο προορισμό,

0:10:28.389,0:10:32.344
με μάντισσες και προφήτες[br]που μας οδηγούν σε μια παρέλαση.

0:10:32.344,0:10:35.628
Έχετε τους ήρωες και τις ηρωίδες [br]που εξασφαλίζουν το δρόμο,

0:10:35.628,0:10:38.112
και ακολουθούμε τις μητέρες [br]και τους πατέρες.

0:10:38.112,0:10:42.057
Αυτοί είναι που κινούν τη μεγάλη[br]ανθρώπινη μηχανή προς τα εμπρός.

0:10:42.269,0:10:45.176
Και τώρα βρισκόμαστε[br]στο κέντρο της οροφής,

0:10:45.176,0:10:47.355
την αποκορύφωση όλου αυτού του πράγματος,

0:10:47.355,0:10:50.515
με μια μορφή που μοιάζει έτοιμη[br]να πέσει από το δικό της διάστημα

0:10:50.515,0:10:52.021
στο δικό μας διάστημα,

0:10:52.021,0:10:53.304
να εισβάλει στο χώρο μας.

0:10:53.304,0:10:55.615
Αυτή είναι η πιο σημαντική στιγμή.

0:10:55.893,0:10:57.695
Το παρελθόν συναντά το παρόν.

0:10:57.695,0:11:00.911
Η μορφή του Ιωνά, που πέρασε[br]τρεις ημέρες στην κοιλιά μιας φάλαινας,

0:11:00.911,0:11:03.944
για τους χριστιανούς είναι σύμβολο[br]ανανέωσης της ανθρωπότητας

0:11:03.944,0:11:05.379
μέσα από τη θυσία του Χριστού,

0:11:05.379,0:11:08.635
αλλά για τα πλήθη των επισκεπτών [br]από διάφορες θρησκείες

0:11:08.635,0:11:10.785
που επισκέπτονται το μουσείο κάθε μέρα,

0:11:10.785,0:11:17.455
είναι η στιγμή που το μακρινό παρελθόν [br]συναντά την άμεση πραγματικότητα.

0:11:18.091,0:11:22.684
Όλο αυτό μας φέρνει στην πανύψηλη αψίδα[br]πάνω από την είσοδο για την Αγία Τράπεζα,

0:11:22.684,0:11:25.447
όπου βλέπουμε από τον Μιχαήλ Άγγελο[br]την Ημέρα της Κρίσης,

0:11:25.447,0:11:28.995
ζωγραφισμένη το 1534 [br]αφού ο κόσμος είχε αλλάξει ξανά.

0:11:28.995,0:11:31.339
Η Μεταρρύθμιση[br]είχε κατακερματίσει την Εκκλησία,

0:11:31.339,0:11:34.437
η Οθωμανική Αυτοκρατορία [br]έκανε το Ισλάμ μια καθημερινή λέξη,

0:11:34.437,0:11:37.763
και ο Μαγγελάνος είχε βρει δρόμο [br]προς τον Ειρηνικό Ωκεανό.

0:11:37.763,0:11:42.459
Πώς ένας 59χρονος καλλιτέχνης, που δεν[br]είχε ταξιδέψει πιο πέρα από τη Βενετία,

0:11:42.459,0:11:44.723
θα μπορούσε να μιλήσει[br]σε αυτό τον νέο κόσμο;

0:11:44.723,0:11:47.766
Ο Μιχαήλ Άγγελος επέλεξε [br]να ζωγραφίσει το πεπρωμένο,

0:11:47.766,0:11:49.586
αυτή την πανανθρώπινη επιθυμία,

0:11:49.586,0:11:51.266
κοινή σε όλους μας,

0:11:51.266,0:11:54.215
για να αφήσει ένα κληροδότημα υπεροχής.

0:11:54.465,0:11:57.756
Ερμηνευόμενο σύμφωνα με το χριστιανικό [br]όραμα της Ημέρας της Κρίσης,

0:11:57.756,0:11:58.872
το τέλος του κόσμου,

0:11:58.872,0:12:01.924
ο Μιχαήλ Άγγελος σας έδωσε[br]μια σειρά από μορφές

0:12:01.924,0:12:04.919
που ενδύονται αυτά [br]τα εντυπωσιακά όμορφα σώματα.

0:12:05.127,0:12:07.849
Δεν έχουν άλλα καλύμματα,[br]όχι άλλα πορτραίτα,

0:12:07.849,0:12:09.086
εκτός από κάνα δυο.

0:12:09.086,0:12:11.804
Είναι μια σύνθεση μόνο από σώματα,

0:12:11.804,0:12:15.330
391 σώματα, όλα διαφορετικά μεταξύ τους,

0:12:15.330,0:12:17.740
μοναδικά όπως ο καθένας από εμάς.

0:12:17.740,0:12:21.482
Αρχίζουν από την κάτω γωνία,[br]ξεκολλάνε από το έδαφος,

0:12:21.482,0:12:24.114
αγωνίζονται και παλεύουν να ανυψωθούν.

0:12:24.300,0:12:27.186
Όσοι υψώθηκαν τεντώνουν το χέρι [br]να βοηθήσουν και τους άλλους

0:12:27.186,0:12:28.787
και σε μια καταπληκτική βινιέτα

0:12:28.787,0:12:31.909
έχουμε έναν μαύρο και έναν λευκό [br]να τραβιούνται προς τα πάνω μαζί

0:12:31.909,0:12:34.455
σε ένα απίστευτο όραμα [br]για την ανθρώπινη ομόνοια

0:12:34.455,0:12:35.897
σε αυτόν τον νέο κόσμο.

0:12:35.897,0:12:39.404
Η μερίδα του λέοντος από τον χώρο [br]πάει στο κύκλο του νικητή.

0:12:39.404,0:12:44.090
Εκεί βρίσκεις άνδρες και γυναίκες [br]τελείως γυμνούς σαν αθλητές.

0:12:44.336,0:12:46.648
Είναι αυτοί που έχουν ξεπεράσει[br]τις αντιξοότητες,

0:12:46.648,0:12:50.412
και είναι το όραμα του Μιχαήλ Άγγελου[br]οι άνθρωποι να μάχονται τις αντιξοότητες,

0:12:50.412,0:12:51.714
να ξεπερνούν τα εμπόδια -

0:12:51.714,0:12:53.602
αυτοί είναι ακριβώς σαν αθλητές.

0:12:53.602,0:12:57.031
Έχουμε λοιπόν γυναίκες και άνδρες [br]που τεντώνονται και ποζάρουν

0:12:57.031,0:12:59.145
σε αυτό τον εξωπραγματικό προβολέα.

0:12:59.555,0:13:01.950
Ο Ιησούς ηγείται σε αυτή τη σύναξη,

0:13:01.950,0:13:04.288
πρώτα ως άνθρωπος[br]που υποφέρει πάνω στον σταυρό,

0:13:04.288,0:13:06.570
κατόπιν ως παμμέγιστος [br]Βασιλεύς των Ουρανών.

0:13:06.570,0:13:09.588
Και όπως ο Μιχαήλ Άγγελος[br]φανέρωσε σ' αυτόν τον πίνακα,

0:13:09.588,0:13:12.166
οι ταλαιπωρίες, οι αναποδιές [br]και τα εμπόδια,

0:13:12.166,0:13:15.680
δεν περιορίζουν την υπεροχή,[br]την ισχυροποιούν.

0:13:16.276,0:13:18.864
Αυτό βέβαια μας οδηγεί[br]σε ένα παράξενο πράγμα.

0:13:18.864,0:13:20.861
Είναι το ιδιωτικό παρεκκλήσι του Πάπα,

0:13:20.861,0:13:23.936
και η πιο κατάλληλη περιγραφή[br]όντως θα ήταν ως ένα μάτσο γυμνών.

0:13:23.936,0:13:27.673
Αλλά ο Μιχαήλ Άγγελος απλώς επιχείρησε[br]να μιλήσει με την καλύτερη γλώσσα,

0:13:27.673,0:13:30.511
την πανανθρώπινη καλλιτεχνική γλώσσα[br]που θα φανταζόμαστε:

0:13:30.511,0:13:32.069
αυτή του ανθρώπινου σώματος.

0:13:32.069,0:13:37.755
Έτσι, αντί να δείξει την αρετή [br]ως γενναιότητα και αυτοκυριαρχία,

0:13:37.755,0:13:42.240
δανείστηκε από τη θαυμάσια [br]συλλογή γλυπτών του Ιούλιου Β'

0:13:42.240,0:13:46.573
για να δείξει την εσωτερική ρώμη[br]ως εξωτερική δύναμη.

0:13:47.368,0:13:50.783
Βέβαια κάποιος σύγχρονος όντως έγραψε

0:13:50.783,0:13:54.695
ότι το παρεκκλήσι προκάλεσε αναστάτωση[br]λόγω υπερβολικής ομορφιάς.

0:13:54.695,0:13:56.018
Και βέβαια έτσι έγινε.

0:13:56.018,0:13:59.550
Ο Μιχαήλ Άγγελος σύντομα ανακάλυψε [br]ότι χάρη στον έντυπο τύπο,

0:13:59.550,0:14:02.672
παντού έγιναν παράπονα [br]σχετικά με τα γυμνά,

0:14:02.672,0:14:07.028
και σύντομα το αριστούργημά του για το[br]ανθρώπινο δράμα βαφτίστηκε πορνογράφημα,

0:14:07.028,0:14:09.063
οπότε και πρόσθεσε δύο επιπλέον πορτρέτα,

0:14:09.063,0:14:11.717
ένα του ανθρώπου τον κατέκρινε, [br]ενός αυλικού του Πάπα,

0:14:11.717,0:14:15.819
και ένα άλλο του εαυτού του [br]σαν στεγνωμένο σαρκίο, όχι ως αθλητή,

0:14:15.819,0:14:18.310
στα χέρια ενός πολύπαθου μάρτυρα.

0:14:18.310,0:14:21.978
Τη χρονιά που πέθανε είδε[br]πολλές από τις φιγούρες να σκεπάζονται,

0:14:21.978,0:14:24.577
έναν θρίαμβο των περισπασμών [br]της καθημερινότητας

0:14:24.577,0:14:27.737
επί της δικής του προτροπής προς τη δόξα.

0:14:27.737,0:14:31.673
Έτσι τώρα βρισκόμαστε στο εδώ και το τώρα.

0:14:31.673,0:14:34.053
Βρισκόμαστε παγιδευμένοι σε αυτό τον χώρο

0:14:34.053,0:14:36.318
ανάμεσα στις αρχές και τις καταλήξεις,

0:14:36.318,0:14:40.550
στην τεράστια ολότητα[br]της ανθρώπινης εμπειρίας.

0:14:40.550,0:14:44.391
Η Καπέλα Σιξτίνα μας κάνει να κοιτάζουμε[br]τριγύρω σαν να είναι ένας καθρέφτης.

0:14:44.391,0:14:45.888
Ποιος είμαι εγώ στην εικόνα;

0:14:45.888,0:14:47.124
Είμαι ένας από το πλήθος;

0:14:47.124,0:14:48.497
Είμαι ο μεθυσμένος;

0:14:48.497,0:14:49.953
Μήπως είμαι ο αθλητής;

0:14:49.953,0:14:52.953
Και αφήνοντας αυτό το καταφύγιο[br]της ομορφιάς που μας ανυψώνει,

0:14:52.953,0:14:56.349
εμπνεόμαστε να αναρωτηθούμε [br]για τα μεγαλύτερα ερωτήματα της ζωής:

0:14:56.349,0:15:01.187
Ποιος είμαι εγώ και τι ρόλο παίζω [br]στο ευρύτερο θέατρο της ζωής;

0:15:01.549,0:15:02.620
Σας ευχαριστώ.

0:15:02.620,0:15:05.108
(Χειροκρότημα)

0:15:06.216,0:15:08.707
Μπρούνο Τζιουσάνι: [br]Ελίζαμπεθ Λεβ, σε ευχαριστούμε.

0:15:09.211,0:15:13.067
Μας ανέφερες το θέμα της πορνογραφίας,

0:15:13.067,0:15:16.595
τα πάρα πολλά γυμνά και τις πολλές σκηνές[br]από την καθημερινή ζωή

0:15:16.595,0:15:20.110
και απρεπή πράγματα [br]για τη νοοτροπία της εποχής.

0:15:20.110,0:15:22.174
Αλλά βασικά η ιστορία είναι μεγαλύτερη.

0:15:22.174,0:15:25.094
Δεν αφορά μόνο την παρέμβαση[br]στις μορφές ή την κάλυψή τους.

0:15:25.094,0:15:28.248
Αυτό το έργο τέχνης σχεδόν καταστράφηκε [br]από τέτοιες παρεμβάσεις.

0:15:28.383,0:15:31.408
Ελίζαμπεθ Λεβ: Η αντίδραση[br]στην Ημέρα της Κρίσης ήταν τεράστια.

0:15:31.408,0:15:34.178
Ο έντυπος τύπος φρόντισε να τη δουν όλοι.

0:15:34.178,0:15:37.363
Έτσι, δεν ήταν κάτι που έγινε [br]μέσα σε λίγες εβδομάδες.

0:15:37.363,0:15:42.011
Ήταν κάτι που έγινε σε διάστημα 20 χρόνων

0:15:42.011,0:15:44.025
από άρθρα σε εφημερίδες και παράπονα,

0:15:44.025,0:15:45.233
που έλεγαν στην Εκκλησία,

0:15:45.233,0:15:47.958
«Δεν μπορείτε να μας υποδείξετε[br]πώς θα ζήσουμε.

0:15:47.958,0:15:51.286
Δεν είδατε ότι έχετε πορνογραφήματα [br]στο παρεκκλήσι του Πάπα;»

0:15:51.286,0:15:53.746
Και μετά από τα παράπονα και την επιμονή

0:15:53.746,0:15:56.272
για να καταστραφεί το έργο,

0:15:56.272,0:15:58.503
ήταν τη χρονιά που πέθανε ο Μιχαήλ Άγγελος

0:15:58.503,0:16:00.874
που η Εκκλησία έφτασε τελικά[br]σε έναν συμβιβασμό,

0:16:00.874,0:16:02.355
έναν τρόπο να σωθεί ο πίνακας,

0:16:02.355,0:16:05.772
και ήταν βάζοντας[br]αυτά τα 30 έξτρα καλύμματα,

0:16:05.772,0:16:08.421
και τότε προέκυψαν αρχικά τα φύλλα συκής.

0:16:08.421,0:16:10.079
Τότε έγιναν όλα αυτά

0:16:10.079,0:16:14.017
και προήλθε από μια εκκλησία[br]που προσπαθούσε να σώσει ένα έργο τέχνης,

0:16:14.017,0:16:16.638
όχι ουσιαστικά να το καλύψουν [br]ή να το καταστρέψουν.

0:16:16.888,0:16:19.815
ΜΤ: Αυτό που μας προσφέρατε [br]δεν είναι η κλασική ξενάγηση

0:16:19.815,0:16:22.673
που παίρνουν σήμερα οι επισκέπτες [br]της Καπέλα Σιξτίνα.

0:16:22.673,0:16:24.776
(Γέλια)

0:16:24.776,0:16:26.667
ΕΛ: Δεν ξέρω, διαφήμιση είναι αυτό;

0:16:26.667,0:16:28.306
(Γέλια)

0:16:28.306,0:16:31.262
ΜΓ: Όχι απαραίτητα, είναι δήλωση.

0:16:31.262,0:16:35.040
Η επαφή με την τέχνη σήμερα[br]έχει κάποια προβλήματα.

0:16:35.040,0:16:37.899
Υπερβολικά πολλοί άνθρωποι[br]θέλουν να δουν αυτό εκεί,

0:16:37.899,0:16:41.426
με αποτέλεσμα πέντε εκατομμύρια άνθρωποι[br]να περνούν αυτή τη μικρή πόρτα

0:16:41.426,0:16:43.647
και να το ζουν εντελώς διαφορετικά

0:16:43.647,0:16:44.863
από ό,τι εμείς τώρα.

0:16:44.863,0:16:48.364
ΕΛ: Συμφωνώ. Νομίζω ότι είναι καλό[br]να μπορείς να σταματήσεις και να δεις.

0:16:48.364,0:16:50.459
Αλλά σκεφτείτε, ακόμα κι εκείνες τις μέρες

0:16:50.459,0:16:52.735
με 28.000 επισκέπτες την ημέρα,

0:16:52.735,0:16:55.479
ακόμα κι αύτες τις μέρες[br]με όλους αυτούς τους ανθρώπους,

0:16:55.479,0:16:58.288
κοιτάξτε τριγύρω σας και σκεφτείτε[br]πόσο εκπληκτικό είναι

0:16:58.288,0:17:01.934
που κάποια ζωγραφική πάνω σε γύψο[br]πάνω από 500 ετών

0:17:01.934,0:17:04.972
καταφέρνει ακόμη να κάνει όλους[br]αυτούς που στέκονται δίπλα σου

0:17:04.972,0:17:07.327
να κοιτάζουν προς τα πάνω[br]και να μένουν έκθαμβοι.

0:17:07.327,0:17:12.014
Είναι τρανή απόδειξη του πώς η ομορφιά[br]μπορεί πραγματικά να μιλήσει σε όλους μας

0:17:12.014,0:17:14.701
σε όλες τις εποχές[br]και σε όλα τα γεωγραφικά πλάτη.

0:17:14.701,0:17:15.895
ΜΤ: Λιζ, σε ευχαριστούμε.

0:17:15.895,0:17:17.102
ΕΛ: Σας ευχαριστώ κι εγώ.

0:17:17.102,0:17:18.278
ΜΤ: Ευχαριστούμε.

0:17:18.278,0:17:19.401
(Χειροκρότημα)