[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.79,0:00:10.79,Default,,0000,0000,0000,,Yeryüzünün 1 mm üzerinde uçan\Nbir uçak hayal edin. Dialogue: 0,0:00:10.79,0:00:14.03,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın çevresini\Nher 25 saniyede bir turlarken, Dialogue: 0,0:00:14.03,0:00:17.34,Default,,0000,0000,0000,,her bir çim yaprağını da sayıyor olsun. Dialogue: 0,0:00:17.34,0:00:20.55,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi bu manzarayı avuç içinize\Nsığacak kadar küçültün. Dialogue: 0,0:00:20.55,0:00:24.30,Default,,0000,0000,0000,,İşte modern hard disklere\Neşdeğer birşeyiniz oldu. Dialogue: 0,0:00:24.30,0:00:28.46,Default,,0000,0000,0000,,Neredeyse yerel kütüphaneden\Ndaha fazla veri barındırabilir. Dialogue: 0,0:00:28.46,0:00:32.84,Default,,0000,0000,0000,,Peki bu kadar küçük bir alana,\No kadar veri nasıl depolanıyor? Dialogue: 0,0:00:32.84,0:00:37.12,Default,,0000,0000,0000,,Hard disklerin içinde yüksek hızda dönen\Nistiflenmiş diskler bulunur. Dialogue: 0,0:00:37.12,0:00:40.52,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca her bir yüzeyin üzerinde uçan\Nkaydedici kafalar vardır. Dialogue: 0,0:00:40.52,0:00:46.28,Default,,0000,0000,0000,,Her bir disk, mikroskopik manyetize metal\Ntanecikleri şeridi ile kaplıdır. Dialogue: 0,0:00:46.28,0:00:49.59,Default,,0000,0000,0000,,Verileriniz orada pek de\Ntanıdık biçimde depolanmaz. Dialogue: 0,0:00:49.59,0:00:53.26,Default,,0000,0000,0000,,Her şey, şeritteki tanecik toplulukları\Ntarafından biçimlendirilen Dialogue: 0,0:00:53.26,0:00:55.82,Default,,0000,0000,0000,,manyetik bir desen olarak kayıtlıdır. Dialogue: 0,0:00:55.82,0:00:58.17,Default,,0000,0000,0000,,Bit olarak da bilinen her toplulukta, Dialogue: 0,0:00:58.17,0:01:01.37,Default,,0000,0000,0000,,orada bulunan taneciklerin\Nhepsinin manyetiklikleri Dialogue: 0,0:01:01.37,0:01:03.60,Default,,0000,0000,0000,,sıfırlara ve birlere karşılık gelen Dialogue: 0,0:01:03.60,0:01:06.80,Default,,0000,0000,0000,,iki olası durumdan\Nbiri olarak hizalanmıştır. Dialogue: 0,0:01:06.80,0:01:08.45,Default,,0000,0000,0000,,Veriler diske, Dialogue: 0,0:01:08.45,0:01:12.58,Default,,0000,0000,0000,,bit dizilerinin elektromıknatısla\Nbeslenen elektrik akımına Dialogue: 0,0:01:12.58,0:01:14.99,Default,,0000,0000,0000,,dönüştürülmesi ile yazılır. Dialogue: 0,0:01:14.99,0:01:18.61,Default,,0000,0000,0000,,Mıknatıs, metal taneciğinin\Nmanyetikliğinin yönünü Dialogue: 0,0:01:18.61,0:01:21.14,Default,,0000,0000,0000,,değiştirmeye yetecek denli\Ngüçlü bir alan üretir. Dialogue: 0,0:01:21.14,0:01:24.10,Default,,0000,0000,0000,,Bu bilgi diske bir kez yazıldığında, Dialogue: 0,0:01:24.10,0:01:28.84,Default,,0000,0000,0000,,tekrar kullanışlı biçime sokmak için\Nmanyetik bir okuyucu kullanılır; Dialogue: 0,0:01:28.84,0:01:33.47,Default,,0000,0000,0000,,tıpkı bir gramofon iğnesinin\Nkaydı sese dönüştürmesi gibi. Dialogue: 0,0:01:33.47,0:01:37.93,Default,,0000,0000,0000,,Peki ama sadece sıfırlardan ve birlerden\Nnasıl bu kadar çok veri alınabilir? Dialogue: 0,0:01:37.93,0:01:40.30,Default,,0000,0000,0000,,Onlardan çok çok fazlasını\Nbiraraya getirerek. Dialogue: 0,0:01:40.30,0:01:45.25,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, tek bir harf\Nbir byte (8 bit) ile temsil edilir. Dialogue: 0,0:01:45.25,0:01:47.88,Default,,0000,0000,0000,,Ortalama bir fotoğraf\Nbirkaç megabyte yer tutar. Dialogue: 0,0:01:47.88,0:01:50.86,Default,,0000,0000,0000,,Her bir megabyte ise\N8 milyon bit demektir. Dialogue: 0,0:01:50.86,0:01:54.78,Default,,0000,0000,0000,,Her bitin diskteki fiziksel bir alana\Nyazılması gerektiğinden, Dialogue: 0,0:01:54.78,0:01:58.83,Default,,0000,0000,0000,,hep diskin alansal yoğunluğunu\Narttırma yolları ararız. Dialogue: 0,0:01:58.83,0:02:03.57,Default,,0000,0000,0000,,Bir inç karelik alana sığabilecek\Nbit sayısını arttırmak isteriz. Dialogue: 0,0:02:03.57,0:02:08.91,Default,,0000,0000,0000,,Modern bir hard diskin alansal yoğunluğu\Ninç kare başına yaklaşık 600 gigabittir. Dialogue: 0,0:02:08.91,0:02:15.52,Default,,0000,0000,0000,,IBM'in 1957'de ürettiği ilk hard diskten\N300 milyon kat büyüktür bu. Dialogue: 0,0:02:15.52,0:02:17.93,Default,,0000,0000,0000,,Depolama kapasitesindeki\Nbu inanılmaz ilerleme, Dialogue: 0,0:02:17.93,0:02:20.73,Default,,0000,0000,0000,,herşeyi küçültme meselesinden\Nibaret değildi. Dialogue: 0,0:02:20.73,0:02:22.91,Default,,0000,0000,0000,,Çok sayıda başka yenilikle de ilgisi var. Dialogue: 0,0:02:22.91,0:02:26.15,Default,,0000,0000,0000,,İnce film litografi işlenmesi\Ndenilen bir teknik Dialogue: 0,0:02:26.15,0:02:29.85,Default,,0000,0000,0000,,mühendislerin okuyucuyu ve\Nyazıcıyı küçültebilmesini sağladı. Dialogue: 0,0:02:29.85,0:02:32.77,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca okuyucu küçülmesine rağmen\Ndaha duyarlı hale geldi. Dialogue: 0,0:02:32.77,0:02:39.09,Default,,0000,0000,0000,,Bu da maddenin manyetik ve kuantum\Nözelliklerindeki keşifler sayesindedir. Dialogue: 0,0:02:39.09,0:02:43.38,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca gürültüyü manyetik girişimden\Nayırabilen ve geri okunan sinyalin Dialogue: 0,0:02:43.38,0:02:47.53,Default,,0000,0000,0000,,her öbeğindeki en uygun bit dizilerini\Nbulan matematiksel algoritmalarla, Dialogue: 0,0:02:47.53,0:02:51.47,Default,,0000,0000,0000,,bitlerin birbirlerine daha yakın\Npaketlenmeleri mümkün oldu. Dialogue: 0,0:02:51.47,0:02:54.46,Default,,0000,0000,0000,,Kafanın ısısal genleşme kontrolü, Dialogue: 0,0:02:54.46,0:02:58.40,Default,,0000,0000,0000,,manyetik yazıcının altına\Nbir ısıtıcı yerleştirilerek sağlandı. Dialogue: 0,0:02:58.40,0:03:02.50,Default,,0000,0000,0000,,Böylece kafa, disk\Nyüzeyinden 9 nanometreden, Dialogue: 0,0:03:02.50,0:03:06.66,Default,,0000,0000,0000,,yani iki DNA teli genişliğinden\Ndaha alçakta uçabildi. Dialogue: 0,0:03:06.66,0:03:08.42,Default,,0000,0000,0000,,Geçtiğimiz birkaç on yıl içinde, Dialogue: 0,0:03:08.42,0:03:12.56,Default,,0000,0000,0000,,bilgisayar depolama kapasitesindeki ve\Nişlemci gücündeki üstel büyüme, Dialogue: 0,0:03:12.56,0:03:15.82,Default,,0000,0000,0000,,Moore Yasası olarak\Nbilinen bir desen izledi. Dialogue: 0,0:03:15.82,0:03:20.10,Default,,0000,0000,0000,,Yasa 1975'te bilgi yoğunluğunun\Nher iki yılda bir, Dialogue: 0,0:03:20.10,0:03:23.10,Default,,0000,0000,0000,,iki katına çıkacağını öngörmüştü. Dialogue: 0,0:03:23.10,0:03:25.99,Default,,0000,0000,0000,,Ama inç kare başına 100 gigabit için Dialogue: 0,0:03:25.99,0:03:30.18,Default,,0000,0000,0000,,manyetik tanecikleri küçültüp sıkıştırmak Dialogue: 0,0:03:30.18,0:03:34.36,Default,,0000,0000,0000,,süpermanyetik etki denilen\Nyeni bir risk doğurdu. Dialogue: 0,0:03:34.36,0:03:37.54,Default,,0000,0000,0000,,Bir manyetik tanecik hacmi\Naşırı küçük olduğunda, Dialogue: 0,0:03:37.54,0:03:41.48,Default,,0000,0000,0000,,manyetizasyonu ısı enerjisi\Nile kolayca etkilenip, Dialogue: 0,0:03:41.48,0:03:44.43,Default,,0000,0000,0000,,bitlerin istenmeyen değişimlerine ve\Ndolayısıyla veri kaybına Dialogue: 0,0:03:44.43,0:03:46.71,Default,,0000,0000,0000,,neden olabiliyor. Dialogue: 0,0:03:46.71,0:03:50.82,Default,,0000,0000,0000,,Bilimciler bu sınırlamayı\Noldukça basit bir yolla çözdü: Dialogue: 0,0:03:50.82,0:03:55.90,Default,,0000,0000,0000,,Kaydın yönünü yataydan\Ndikeye çevirdiler. Dialogue: 0,0:03:55.90,0:04:01.22,Default,,0000,0000,0000,,Bu da alansal yoğunluğun 2,5cm (1 inç) kare\Nbaşına bir terabite yaklaşmasını sağladı. Dialogue: 0,0:04:01.22,0:04:04.86,Default,,0000,0000,0000,,Yakın zamanda, ısı yardımlı\Nmanyetik kayıt yoluyla Dialogue: 0,0:04:04.86,0:04:07.68,Default,,0000,0000,0000,,potansiyel limit daha da arttırıldı. Dialogue: 0,0:04:07.68,0:04:11.45,Default,,0000,0000,0000,,Bu, belli bir noktanın Dialogue: 0,0:04:11.45,0:04:14.89,Default,,0000,0000,0000,,lazerle ısıtılarak manyetik direnci Dialogue: 0,0:04:14.89,0:04:18.52,Default,,0000,0000,0000,,anında düşürülen ve\Nveri yazılmasını sağlayan, Dialogue: 0,0:04:18.52,0:04:20.54,Default,,0000,0000,0000,,ısısal olarak daha\Ndengeli bir ortam sağlıyor. Dialogue: 0,0:04:20.54,0:04:23.56,Default,,0000,0000,0000,,Bu diskler şu anda\Nprototip aşamasında olsa da, Dialogue: 0,0:04:23.56,0:04:28.30,Default,,0000,0000,0000,,bilimciler bir başka yeniliğin peşinde: Dialogue: 0,0:04:28.30,0:04:30.29,Default,,0000,0000,0000,,bit-desenli ortam. Dialogue: 0,0:04:30.29,0:04:35.27,Default,,0000,0000,0000,,Burada bit konumları ayrı ayrı,\Nnano boyutlu yapılarda Dialogue: 0,0:04:35.27,0:04:40.30,Default,,0000,0000,0000,,düzenleniyor ve potansiyel olarak\Nalansal yoğunlukların Dialogue: 0,0:04:40.30,0:04:41.78,Default,,0000,0000,0000,,2,5 cm kare başına 20 terabite\Nkadar çıkmasını sağlıyor. Dialogue: 0,0:04:41.78,0:04:46.25,Default,,0000,0000,0000,,Avucunuza sığabilen bu güçlü araç, Dialogue: 0,0:04:46.25,0:04:48.01,Default,,0000,0000,0000,,çok sayıda Dialogue: 0,0:04:48.01,0:04:49.98,Default,,0000,0000,0000,,malzeme bilimci Dialogue: 0,0:04:49.98,0:04:53.02,Default,,0000,0000,0000,,ve kuantum fizikçisinin Dialogue: 0,0:04:53.02,0:04:55.81,Default,,0000,0000,0000,,ortak çabalarının bir ürünü.