1
00:00:06,786 --> 00:00:09,410
Hầu hết chúng ta đều xem mặt trời là bạn.

2
00:00:09,410 --> 00:00:10,854
Nó giúp cây cối phát triển,

3
00:00:10,854 --> 00:00:11,862
sưởi ấm chúng ta,

4
00:00:11,862 --> 00:00:15,035
và ai lại chẳng thích nằm trên bãi biển vào một ngày nắng cơ chứ?

5
00:00:15,035 --> 00:00:16,688
Nhưng ngoài những điểm tốt đó,

6
00:00:16,688 --> 00:00:19,664
mặt trời cũng có thể gây hại rất lớn.

7
00:00:19,664 --> 00:00:22,417
Đó là lí do chúng ta phát minh ra kem chống nắng.

8
00:00:22,417 --> 00:00:24,501
Mục đích của kem chống nắng là bảo vệ cơ thể

9
00:00:24,501 --> 00:00:26,680
khỏi tia cực tím,

10
00:00:26,680 --> 00:00:28,220
vốn có một vài tác hại,

11
00:00:28,220 --> 00:00:29,191
bao gồm sạm nắng,

12
00:00:29,191 --> 00:00:29,839
lão hóa,

13
00:00:29,839 --> 00:00:32,137
và thúc đẩy ung thư da.

14
00:00:32,137 --> 00:00:33,472
Những tia này được phân chia

15
00:00:33,472 --> 00:00:35,112
dựa trên những bước sóng khác nhau

16
00:00:35,112 --> 00:00:36,725
thành các loại như UVA

17
00:00:36,725 --> 00:00:38,311
và UVB,

18
00:00:38,311 --> 00:00:40,524
đều ít nhiều gây ảnh hưởng lên làn da

19
00:00:40,524 --> 00:00:43,305
do sự hấp thụ các mẫu chất chromophore,

20
00:00:43,305 --> 00:00:44,319
các phần của những phân tử

21
00:00:44,319 --> 00:00:46,065
chịu trách nhiệm tạo màu.

22
00:00:46,065 --> 00:00:48,568
Có 2 loại choromophore chính là hemoglobin,

23
00:00:48,568 --> 00:00:50,213
được tìm thấy trong các huyết cầu,

24
00:00:50,213 --> 00:00:53,210
và melanin, tạo nên sắc tố da.

25
00:00:53,210 --> 00:00:56,193
Chúng ta biết rằng tia UVB làm cháy da.

26
00:00:56,193 --> 00:00:58,873
Còn vai trò của tia UVA lại ít được thấy rõ

27
00:00:58,873 --> 00:01:00,414
và chúng xuất hiện để tác động vào

28
00:01:00,414 --> 00:01:02,037
phản ứng của da trước sự sạm nắng,

29
00:01:02,037 --> 00:01:03,128
các chất gây ung thư

30
00:01:03,128 --> 00:01:04,459
và lão hóa.

31
00:01:04,459 --> 00:01:07,122
Vậy, làm thế nào mà kem chống nắng lại bảo vệ được chúng ta khỏi những tia này?

32
00:01:07,122 --> 00:01:09,088
Có hai loại kem chống nắng cơ bản

33
00:01:09,088 --> 00:01:11,790
chống nắng vật lý và chống nắng hóa học.

34
00:01:11,790 --> 00:01:13,342
Các chất chống nắng vật lý như chất zinc ôxít

35
00:01:13,342 --> 00:01:15,410
hay titanum điôxít

36
00:01:15,410 --> 00:01:18,399
phản xạ lại các tia mặt trời bằng cách hoạt động như một lớp bảo vệ cơ thể

37
00:01:18,399 --> 00:01:20,601
Nếu bạn đã từng thấy người cứu hộ với cái mũi màu trắng,

38
00:01:20,601 --> 00:01:22,229
thì bạn sẽ hình dung được điều này như thế nào.

39
00:01:22,229 --> 00:01:24,355
Những thành phần tương tự là thành phần chính

40
00:01:24,355 --> 00:01:25,536
của kem dưỡng ẩm,

41
00:01:25,536 --> 00:01:28,230
mà mục đích cũng là để tạo ra một lớp bảo vệ vật lý.

42
00:01:28,230 --> 00:01:30,534
Chúng không phải bao giờ cũng dễ bôi

43
00:01:30,534 --> 00:01:33,160
và có thể thấy rõ trên da,

44
00:01:33,160 --> 00:01:36,161
nhưng một công thức mới đã làm giảm bớt vấn đề này.

45
00:01:36,161 --> 00:01:37,934
Mặt khác, các chất chống nắng hóa học

46
00:01:37,934 --> 00:01:39,813
hấp thụ các tia mặt trời.

47
00:01:39,813 --> 00:01:42,371
Chúng phân hủy nhanh hơn 
chất chống nắng vật lý

48
00:01:42,371 --> 00:01:46,099
bởi khả năng hấp thụ ánh nắng mặt trời của chúng giảm đi theo thời gian.

49
00:01:46,099 --> 00:01:48,024
Nói chung, điều này sẽ rõ ràng hơn

50
00:01:48,024 --> 00:01:49,494
khi thoa lên da,

51
00:01:49,494 --> 00:01:51,632
nhưng một số người lại có những phản ứng dị ứng

52
00:01:51,632 --> 00:01:53,522
với một số hóa chất.

53
00:01:53,522 --> 00:01:55,345
Bất kể loại kem chống nắng nào,

54
00:01:55,345 --> 00:01:56,911
tất cả đều phải qua thử nghiệm

55
00:01:56,911 --> 00:01:59,263
để quyết định yếu tố bảo vệ sạm nắng của chúng

56
00:01:59,263 --> 00:02:00,663
hoặc SPF.

57
00:02:00,663 --> 00:02:02,431
Đây thực chất là một biện pháp bảo vệ

58
00:02:02,431 --> 00:02:05,301
mà kem chống nắng sẽ cung cấp chống lại các tia UVB

59
00:02:05,301 --> 00:02:07,009
trước khi cơ thể bắt đầu bị cháy nắng.

60
00:02:07,009 --> 00:02:08,303
Nhưng thậm chí nếu bạn không bị nắng cháy

61
00:02:08,303 --> 00:02:09,895
bạn vẫn cần sử dụng kem chống nắng

62
00:02:09,895 --> 00:02:11,684
bởi vì trừ khi bạn sống trong hang động,

63
00:02:11,684 --> 00:02:14,496
bạn không thể tránh khỏi tác động của ánh nắng mặt trời.

64
00:02:14,496 --> 00:02:16,492
Điều này cũng đúng với những người có màu da tối

65
00:02:16,492 --> 00:02:17,604
và những người dễ bị rám nắng

66
00:02:17,604 --> 00:02:20,323
tuy sở hữu nhiều sự bảo vệ nội sinh hơn khỏi cháy nắng,

67
00:02:20,323 --> 00:02:21,992
nhưng họ vẫn sẽ tổn thương

68
00:02:21,992 --> 00:02:23,822
do tác động của UVA.

69
00:02:23,822 --> 00:02:25,808
Mặt khác

70
00:02:25,808 --> 00:02:26,660
Trẻ em dưới 6 tháng,

71
00:02:26,660 --> 00:02:28,532
hầu như không nên cho phơi nắng

72
00:02:28,532 --> 00:02:29,951
vì cơ cấu bảo vệ của chúng

73
00:02:29,951 --> 00:02:31,489
chưa thật hoàn chỉnh về chức năng,

74
00:02:31,489 --> 00:02:33,075
và da của trẻ sẽ có nhiều khả năng hấp thụ

75
00:02:33,075 --> 00:02:35,454
bất kì một loại kem chống nắng nào được bôi.

76
00:02:35,454 --> 00:02:37,012
Thoa kem chống nắng giúp bảo vệ

77
00:02:37,012 --> 00:02:40,300
chống lại sự phát triển của cả 3 loại ung thư da:

78
00:02:40,300 --> 00:02:42,341
carcinôm tế bào đáy

79
00:02:42,341 --> 00:02:44,216
carcinôm tế bào vảy,

80
00:02:44,216 --> 00:02:45,843
và mêlanôm.

81
00:02:45,843 --> 00:02:47,969
Đều đặn mỗi ngày, các DNA trong tế bào

82
00:02:47,969 --> 00:02:49,925
gia tăng các đột biến và những sai sót

83
00:02:49,925 --> 00:02:51,596
mà thông thường có thể điều chỉnh được

84
00:02:51,596 --> 00:02:53,681
bởi bộ máy cơ cấu trong các tế bào của bạn,

85
00:02:53,681 --> 00:02:57,163
nhưng các tia cực tím từ mặt trời thúc đẩy những biến đổi

86
00:02:57,163 --> 00:02:59,223
mà các tế bào có thể không khắc phục được,

87
00:02:59,223 --> 00:03:00,859
dẫn đến sự phát triển không kiểm soát

88
00:03:00,859 --> 00:03:02,690
và thậm chí là ung thư da

89
00:03:02,690 --> 00:03:04,191
Điều đáng sợ nhất ở đây

90
00:03:04,191 --> 00:03:06,456
là bạn thường không thể nhận ra

91
00:03:06,456 --> 00:03:08,162
cho đến khi điều đó trở nên quá muộn.

92
00:03:08,162 --> 00:03:10,584
Nhưng nếu những nguy hiểm đáng kể này đối với sức khỏe của bạn

93
00:03:10,584 --> 00:03:13,613
mà vẫn chưa đủ thuyết phục bạn dùng kem chống nắng,

94
00:03:13,613 --> 00:03:16,119
thì còn có những lý do về thẩm mĩ nữa.

95
00:03:16,119 --> 00:03:17,603
Cùng với việc hút thuốc lá,

96
00:03:17,603 --> 00:03:20,747
sự tổn hại từ ánh nắng mặt trời là nguyên nhân dẫn đến lão hóa.

97
00:03:20,747 --> 00:03:22,748
Lão hóa da do phơi nắng thường xuyên

98
00:03:22,748 --> 00:03:25,511
dẫn đến da mất độ đàn hồi,

99
00:03:25,511 --> 00:03:28,330
hay nói cách khác, làm da trông chùng nhão.

100
00:03:28,330 --> 00:03:29,434
Hãy nhìn vào người lái xe tải này

101
00:03:29,434 --> 00:03:32,171
phía bên trái của ông bị phơi nắng thường xuyên

102
00:03:32,171 --> 00:03:33,911
và hãy để ý đến sự khác biệt.

103
00:03:33,911 --> 00:03:35,848
Đây là một điểm quan trọng.

104
00:03:35,848 --> 00:03:38,745
Cửa kính xe hơi ngăn cản UVB - các tia đốt cháy,

105
00:03:38,745 --> 00:03:41,691
nhưng không ngăn UVS - những tia lão hóa.

106
00:03:41,691 --> 00:03:44,276
Thế nên cần dùng kem chống nắng hằng ngày,

107
00:03:44,276 --> 00:03:45,747
nhưng bạn cũng nên đặc biệt chú ý

108
00:03:45,747 --> 00:03:47,694
trước khi phơi nắng lâu

109
00:03:47,694 --> 00:03:48,904
hay khi ở bãi biển

110
00:03:48,904 --> 00:03:50,119
hay giữa trời tuyết

111
00:03:50,119 --> 00:03:52,415
bởi vì sự phản chiếu của nước và băng

112
00:03:52,415 --> 00:03:54,758
làm khuếch đại các tia mặt trời.

113
00:03:54,758 --> 00:03:56,834
Đối với những trường hợp này, bôi một lượng nhỏ

114
00:03:56,834 --> 00:03:58,956
15 đến 30 phút trước khi bạn ra ngoài

115
00:03:58,956 --> 00:04:01,161
và một lần nữa ngay sau khi bạn ra ngoài.

116
00:04:01,161 --> 00:04:04,325
Sau đó, bạn nên bôi lại mỗi 2-3 giờ,

117
00:04:04,325 --> 00:04:06,909
đặc biệt là sau khi bơi hay đổ mồ hôi.

118
00:04:06,909 --> 00:04:08,508
Nếu không, bạn nên mặc quần áo bảo hộ

119
00:04:08,508 --> 00:04:12,166
với các yếu tố bảo vệ tia cực tím, hoặc UPF.

120
00:04:12,166 --> 00:04:13,250
Ở trong những chỗ râm mát

121
00:04:13,250 --> 00:04:15,052
như dưới cây hoặc dưới ô,

122
00:04:15,052 --> 00:04:16,637
và tránh ánh nắng mặt trời vào những giờ cao điểm

123
00:04:16,637 --> 00:04:18,603
trong khoảng 10h sáng đến 4h chiều.

124
00:04:18,603 --> 00:04:20,985
Loại kem chống nắng nào là tốt nhất?

125
00:04:20,985 --> 00:04:22,544
Mỗi người sẽ có sở thích riêng,

126
00:04:22,544 --> 00:04:24,674
nhưng hãy cố gắng tìm kiếm những tiêu chuẩn sau đây:

127
00:04:24,674 --> 00:04:25,752
phổ rộng,

128
00:04:25,752 --> 00:04:27,859
SPF tối thiểu là 30,

129
00:04:27,859 --> 00:04:29,361
và chịu nước.

130
00:04:29,361 --> 00:04:31,365
Một loại kem dưỡng ẩm nhẹ với SPF 30

131
00:04:31,365 --> 00:04:33,521
tốt cho việc sử dụng hàng ngày.

132
00:04:33,521 --> 00:04:35,495
Hãy lưu ý nếu bạn quyết định sử dụng một bình xịt.

133
00:04:35,495 --> 00:04:38,416
Chúng mất một vài lần xịt để phủ hết da bạn một cách hiệu quả,

134
00:04:38,416 --> 00:04:40,327
giống như sơn một bức tường bằng một bình xịt

135
00:04:40,327 --> 00:04:41,967
so với một cái chổi sơn.

136
00:04:41,967 --> 00:04:43,831
Thế nên, cứ tận hưởng ánh nắng mặt trời,

137
00:04:43,831 --> 00:04:46,223
nhưng hãy làm điều đó với kem chống nắng.