WEBVTT

00:00:06.786 --> 00:00:09.250
Çoğumuz güneşin dostumuz olduğunu düşünür.

00:00:09.250 --> 00:00:10.874
Bitkilerin büyümesine yardım eder,

00:00:10.874 --> 00:00:11.862
bizi sıcak tutar

00:00:11.862 --> 00:00:15.035
ve güneşli bir günde kumsalda
güneşlenmeyi kim sevmez?

00:00:15.035 --> 00:00:16.768
Bu kadar olumlu özelliklerine rağmen

00:00:16.768 --> 00:00:19.664
güneş çok zararlı olabilir.

00:00:19.664 --> 00:00:22.417
İşte bu yüzden güneş kremini icat ettik.

00:00:22.417 --> 00:00:25.261
Güneş kreminin amacı vücudu güneşten gelen

00:00:25.261 --> 00:00:29.011
güneş yanığı, yaşlanma, cilt kanseri gibi

00:00:29.011 --> 00:00:32.129
birçok zarara neden olan
ultraviyole ışınlarından korumaktır.

00:00:32.139 --> 00:00:38.312
Bu ışınlar dalga boylarına göre
UVA ve UVB gibi farklı çeşitlere ayrılır

00:00:38.312 --> 00:00:40.774
ve hücrenin renginden sorumlu olan

00:00:40.774 --> 00:00:43.305
kromofor emilimlerine bağlı olarak

00:00:43.319 --> 00:00:46.065
cilt üzerinde farklı etkilere yol açarlar.

00:00:46.065 --> 00:00:47.768
Birincil iki kromofor,

00:00:47.768 --> 00:00:50.213
kırmızı kan hücremizde bulunan hemoglobin

00:00:50.213 --> 00:00:53.210
ve cildimize rengin veren
pigment melanindir.

00:00:53.210 --> 00:00:56.193
UVB ışınlarının cildin yanmasına
neden olduğunu biliyoruz.

00:00:56.193 --> 00:00:59.283
UVA ışınları hakkında 
daha az bilgi sahibiyiz

00:00:59.283 --> 00:01:02.754
ve bu ışınların bronzlaşma tepkisi,
kanserojen, ve yaşlanma üzerinde

00:01:02.754 --> 00:01:04.460
etkisi olduğu görülmektedir.


00:01:04.460 --> 00:01:07.122
Peki, güneş kremleri 
bizi bu ışınlardan nasıl korur?

00:01:07.122 --> 00:01:09.508
Fiziksel ve kimyasal 
önleyiciler olmak üzere

00:01:09.508 --> 00:01:11.790
2 farklı çeşit güneş koruyucu vardır.

00:01:11.790 --> 00:01:15.110
Çinko oksit ve titanyum dioksit 
gibi fiziksel engelleyiciler

00:01:15.110 --> 00:01:18.399
cilt üzerinde bir bariyer etkisi 
yaratarak güneş ışınlarını yansıtır.

00:01:18.399 --> 00:01:21.021
Burunları beyazla kaplanmış 
cankurtaranlar gördüyseniz

00:01:21.021 --> 00:01:22.739
neye benzediklerini anlamışsınızdır.

00:01:22.739 --> 00:01:25.515
Aynı maddeler bebek 
kremlerinin ana bileşenleridir.

00:01:25.515 --> 00:01:28.216
Bundaki amaç fiziksel
bir bariyer oluşturmaktır.

00:01:28.230 --> 00:01:31.084
Bu kremlerin uygulanması
her zaman bu kadar kolay değildi

00:01:31.084 --> 00:01:33.270
ve cilt üzerinde 
rahatlıkla görülebiliyorlardı

00:01:33.270 --> 00:01:36.161
ama yeni formülasyonları bu sorunu çözdü.



00:01:36.161 --> 00:01:39.804
Öte yandan kimyasal engelleyiciler
güneş ışınlarını emer.

00:01:39.814 --> 00:01:42.791
Güneşi emme yetenekleri azaldığından

00:01:42.791 --> 00:01:46.099
fiziksel güneş kremlerinden
daha hızlı bozulurlar.

00:01:46.099 --> 00:01:49.504
Cilde uygulandıklarında daha saydamlardır

00:01:49.504 --> 00:01:53.542
ama bazı insanlar içindeki kimyasallara
alerjik reaksiyon gösterebilir.

00:01:53.542 --> 00:01:55.765
Türünden bağımsız olarak

00:01:55.765 --> 00:02:00.661
bütün güneş kremleri güneş koruma faktörü
yani SPF açısından test edilir.

00:02:00.663 --> 00:02:03.271
SPF temel olarak güneş kreminin

00:02:03.271 --> 00:02:06.991
bir insanı güneş yanığından
ne kadar koruyabildiğidir.

00:02:07.009 --> 00:02:09.052
Eğer bir mağarada yaşamıyorsanız

00:02:09.052 --> 00:02:11.544
veya güneşin etkilerine karşı 
bağışıklığınız yoksa

00:02:11.544 --> 00:02:14.496
güneşlenmeseniz bile güneş kremi
kullanmaya ihtiyacınız var.

00:02:14.496 --> 00:02:17.524
Koyu ten renkli
ve hızlıca bronzlaşan insanlar

00:02:17.524 --> 00:02:20.323
güneş yanıklarına karşı 
doğal olarak daha savunmalılardır.

00:02:20.323 --> 00:02:23.812
Ama onlar da UVA'nın 
etkilerine karşı savunmasızdır.

00:02:23.822 --> 00:02:27.782
Diğer yandan güneşten korunma
mekanizmaları tam anlamıyla çalışmadığı

00:02:27.782 --> 00:02:31.785
ve ciltleri güneş kremini emebileceğinden
çok daha fazla ışın emdiği için

00:02:31.785 --> 00:02:35.454
6 aydan küçük çocukların güneş 
ışınlarına maruz kalmamaları gerekir.

00:02:35.454 --> 00:02:40.302
Güneş kremi kullanmak 3 tip
cilt kanserinin de oluşumunu engeller:

00:02:40.302 --> 00:02:42.341
bazal hücreli karsinom,

00:02:42.341 --> 00:02:44.216
skuamoz hücreli karsinom

00:02:44.216 --> 00:02:45.823
ve melanom.

00:02:45.823 --> 00:02:50.310
Hücrelerimizdeki DNA'lar günlük olarak
hücre içindeki mekanizmalar tarafından

00:02:50.310 --> 00:02:53.816
düzeltilebilen mutasyon 
ve hatalar geliştiriyor.

00:02:53.816 --> 00:02:57.053
Ancak güneşten gelen ultraviyole 
ışınlarının oluşturduğu mutasyonlar

00:02:57.053 --> 00:02:59.323
hücrelerimiz tarafından düzeltilemeyebilir

00:02:59.323 --> 00:03:02.999
bu da cilt kanserine yol açan kontrolsüz
hücre bölünmesine sebep olabilir.

00:03:03.000 --> 00:03:04.821
En korkutucu tarafı ise

00:03:04.821 --> 00:03:08.146
çok geç olana kadar bu durumun
farkına varamıyor olmanız.

00:03:08.162 --> 00:03:10.824
Sağlığınıza karşı bu somut riskler

00:03:10.824 --> 00:03:13.653
sizi güneş kremi kullanmaya 
ikna etmek için yeterli değilse

00:03:13.653 --> 00:03:16.119
estetik açıdan zararlarına değinelim.

00:03:16.119 --> 00:03:18.313
Güneş ışınları 
sigara kullanımıyla birlikte

00:03:18.313 --> 00:03:20.747
erken yaşlanmaya yol açan önemli nedendir.

00:03:20.747 --> 00:03:23.328
Işınlara maruz kalmaktan oluşan
güneşe bağlı yaşlanma

00:03:23.328 --> 00:03:25.511
cildin esnekliğini kaybetmesine yol açar.

00:03:25.511 --> 00:03:28.330
Diğer bir deyişle cildinizin 
sarkmasına neden olur.

00:03:28.330 --> 00:03:31.324
Sol tarafı düzenli olarak 
güneşe maruz kalan

00:03:31.324 --> 00:03:33.911
bu tır şoförüne bakıp farklı anlayın.

00:03:33.911 --> 00:03:35.848
Dikkat edilmesi gereken nokta:

00:03:35.848 --> 00:03:38.745
Araba camları yakıcı
UVB ışınlarını engeller

00:03:38.745 --> 00:03:41.691
ama yaşlandırıcı UVA 
ışınlarını durduramaz.

00:03:41.691 --> 00:03:44.276
Her gün güneş kremi 
kullanılması öneriliyor

00:03:44.276 --> 00:03:47.687
ama uzun süreli güneşe 
maruz kalmadan önce

00:03:47.687 --> 00:03:50.594
plajdayken, karların arasındayken
özellikle dikkat etmelisiniz

00:03:50.594 --> 00:03:54.795
çünkü su ve buzun yansıtma özelliği
güneş ışınlarının etkisini arttırır.

00:03:54.795 --> 00:03:57.829
Böyle durumlarda dışarı çıkmadan
15 ile 30 dakika önce

00:03:57.829 --> 00:04:01.161
ve dışarı çıktıktan hemen sonra
güneş koruyucunuzu sürmelisiniz.

00:04:01.161 --> 00:04:04.115
Özellikle yüzdükten veya terledikten sonra

00:04:04.115 --> 00:04:06.909
her 2-3 saatte bir güneş kreminizi 
tekrar uygulamalısınız.

00:04:06.909 --> 00:04:09.538
Bunun dışında ultraviyole koruma faktörlü

00:04:09.538 --> 00:04:12.168
ya da diğer bir adıyla 
UPF'li kıyafetler giymelisiniz.

00:04:12.168 --> 00:04:15.040
Ayrıca ağaç veya şemsiye altı gibi
gölgelik alanlarda durup

00:04:15.052 --> 00:04:18.527
güneşin tepede olduğu 10:00 - 16:00 
arası güneşten kaçınmalısınız.

00:04:18.527 --> 00:04:21.015
Peki, en iyi koruma sağlayan
güneş kremi hangisidir?

00:04:21.015 --> 00:04:24.654
Kendi tercihinizi yapmadan 
şunlara dikkat edin:

00:04:24.664 --> 00:04:25.852

geniş spektrum,

00:04:25.852 --> 00:04:27.859
en az 30 SPF

00:04:27.859 --> 00:04:29.361
ve suya dayanıklılık.

00:04:29.361 --> 00:04:33.311
30 SPF içeren bir nemlendirici
günlük kullanımlar için yeterli olabilir.

00:04:33.311 --> 00:04:35.885
Sprey güneş kremi kullanmadan
önce şunu dikkate alın ki

00:04:35.885 --> 00:04:38.696
cildinizi tamamen kaplaması için
birkaç kat uygulamalısınız.

00:04:38.696 --> 00:04:41.957
Aynı bir duvarı sprey boya
veya fırçayla boyamak gibi.

00:04:41.967 --> 00:04:43.831
Güneşin keyfini çıkarın

00:04:43.831 --> 00:04:46.223
ama güneş kremi kullanarak çıkarın.