1
00:00:06,786 --> 00:00:09,250
Çoğumuz güneşin dostumuz olduğunu düşünür.

2
00:00:09,250 --> 00:00:10,874
Bitkilerin büyümesine yardım eder,

3
00:00:10,874 --> 00:00:11,862
bizi sıcak tutar

4
00:00:11,862 --> 00:00:15,035
ve güneşli bir günde kumsalda
güneşlenmeyi kim sevmez?

5
00:00:15,035 --> 00:00:16,768
Bu kadar olumlu özelliklerine rağmen

6
00:00:16,768 --> 00:00:19,664
güneş çok zararlı olabilir.

7
00:00:19,664 --> 00:00:22,417
İşte bu yüzden güneş kremini icat ettik.

8
00:00:22,417 --> 00:00:25,261
Güneş kreminin amacı vücudu güneşten gelen

9
00:00:25,261 --> 00:00:29,011
güneş yanığı, yaşlanma, cilt kanseri gibi

10
00:00:29,011 --> 00:00:32,129
birçok zarara neden olan
ultraviyole ışınlarından korumaktır.

11
00:00:32,139 --> 00:00:38,312
Bu ışınlar dalga boylarına göre
UVA ve UVB gibi farklı çeşitlere ayrılır

12
00:00:38,312 --> 00:00:40,774
ve hücrenin renginden sorumlu olan

13
00:00:40,774 --> 00:00:43,305
kromofor emilimlerine bağlı olarak

14
00:00:43,319 --> 00:00:46,065
cilt üzerinde farklı etkilere yol açarlar.

15
00:00:46,065 --> 00:00:47,768
Birincil iki kromofor,

16
00:00:47,768 --> 00:00:50,213
kırmızı kan hücremizde bulunan hemoglobin

17
00:00:50,213 --> 00:00:53,210
ve cildimize rengin veren
pigment melanindir.

18
00:00:53,210 --> 00:00:56,193
UVB ışınlarının cildin yanmasına
neden olduğunu biliyoruz.

19
00:00:56,193 --> 00:00:59,283
UVA ışınları hakkında 
daha az bilgi sahibiyiz

20
00:00:59,283 --> 00:01:02,754
ve bu ışınların bronzlaşma tepkisi,
kanserojen, ve yaşlanma üzerinde

21
00:01:02,754 --> 00:01:04,460
etkisi olduğu görülmektedir.


22
00:01:04,460 --> 00:01:07,122
Peki, güneş kremleri 
bizi bu ışınlardan nasıl korur?

23
00:01:07,122 --> 00:01:09,508
Fiziksel ve kimyasal 
önleyiciler olmak üzere

24
00:01:09,508 --> 00:01:11,790
2 farklı çeşit güneş koruyucu vardır.

25
00:01:11,790 --> 00:01:15,110
Çinko oksit ve titanyum dioksit 
gibi fiziksel engelleyiciler

26
00:01:15,110 --> 00:01:18,399
cilt üzerinde bir bariyer etkisi 
yaratarak güneş ışınlarını yansıtır.

27
00:01:18,399 --> 00:01:21,021
Burunları beyazla kaplanmış 
cankurtaranlar gördüyseniz

28
00:01:21,021 --> 00:01:22,739
neye benzediklerini anlamışsınızdır.

29
00:01:22,739 --> 00:01:25,515
Aynı maddeler bebek 
kremlerinin ana bileşenleridir.

30
00:01:25,515 --> 00:01:28,216
Bundaki amaç fiziksel
bir bariyer oluşturmaktır.

31
00:01:28,230 --> 00:01:31,084
Bu kremlerin uygulanması
her zaman bu kadar kolay değildi

32
00:01:31,084 --> 00:01:33,270
ve cilt üzerinde 
rahatlıkla görülebiliyorlardı

33
00:01:33,270 --> 00:01:36,161
ama yeni formülasyonları bu sorunu çözdü.



34
00:01:36,161 --> 00:01:39,804
Öte yandan kimyasal engelleyiciler
güneş ışınlarını emer.

35
00:01:39,814 --> 00:01:42,791
Güneşi emme yetenekleri azaldığından

36
00:01:42,791 --> 00:01:46,099
fiziksel güneş kremlerinden
daha hızlı bozulurlar.

37
00:01:46,099 --> 00:01:49,504
Cilde uygulandıklarında daha saydamlardır

38
00:01:49,504 --> 00:01:53,542
ama bazı insanlar içindeki kimyasallara
alerjik reaksiyon gösterebilir.

39
00:01:53,542 --> 00:01:55,765
Türünden bağımsız olarak

40
00:01:55,765 --> 00:02:00,661
bütün güneş kremleri güneş koruma faktörü
yani SPF açısından test edilir.

41
00:02:00,663 --> 00:02:03,271
SPF temel olarak güneş kreminin

42
00:02:03,271 --> 00:02:06,991
bir insanı güneş yanığından
ne kadar koruyabildiğidir.

43
00:02:07,009 --> 00:02:09,052
Eğer bir mağarada yaşamıyorsanız

44
00:02:09,052 --> 00:02:11,544
veya güneşin etkilerine karşı 
bağışıklığınız yoksa

45
00:02:11,544 --> 00:02:14,496
güneşlenmeseniz bile güneş kremi
kullanmaya ihtiyacınız var.

46
00:02:14,496 --> 00:02:17,524
Koyu ten renkli
ve hızlıca bronzlaşan insanlar

47
00:02:17,524 --> 00:02:20,323
güneş yanıklarına karşı 
doğal olarak daha savunmalılardır.

48
00:02:20,323 --> 00:02:23,812
Ama onlar da UVA'nın 
etkilerine karşı savunmasızdır.

49
00:02:23,822 --> 00:02:27,782
Diğer yandan güneşten korunma
mekanizmaları tam anlamıyla çalışmadığı

50
00:02:27,782 --> 00:02:31,785
ve ciltleri güneş kremini emebileceğinden
çok daha fazla ışın emdiği için

51
00:02:31,785 --> 00:02:35,454
6 aydan küçük çocukların güneş 
ışınlarına maruz kalmamaları gerekir.

52
00:02:35,454 --> 00:02:40,302
Güneş kremi kullanmak 3 tip
cilt kanserinin de oluşumunu engeller:

53
00:02:40,302 --> 00:02:42,341
bazal hücreli karsinom,

54
00:02:42,341 --> 00:02:44,216
skuamoz hücreli karsinom

55
00:02:44,216 --> 00:02:45,823
ve melanom.

56
00:02:45,823 --> 00:02:50,310
Hücrelerimizdeki DNA'lar günlük olarak
hücre içindeki mekanizmalar tarafından

57
00:02:50,310 --> 00:02:53,816
düzeltilebilen mutasyon 
ve hatalar geliştiriyor.

58
00:02:53,816 --> 00:02:57,053
Ancak güneşten gelen ultraviyole 
ışınlarının oluşturduğu mutasyonlar

59
00:02:57,053 --> 00:02:59,323
hücrelerimiz tarafından düzeltilemeyebilir

60
00:02:59,323 --> 00:03:02,999
bu da cilt kanserine yol açan kontrolsüz
hücre bölünmesine sebep olabilir.

61
00:03:03,000 --> 00:03:04,821
En korkutucu tarafı ise

62
00:03:04,821 --> 00:03:08,146
çok geç olana kadar bu durumun
farkına varamıyor olmanız.

63
00:03:08,162 --> 00:03:10,824
Sağlığınıza karşı bu somut riskler

64
00:03:10,824 --> 00:03:13,653
sizi güneş kremi kullanmaya 
ikna etmek için yeterli değilse

65
00:03:13,653 --> 00:03:16,119
estetik açıdan zararlarına değinelim.

66
00:03:16,119 --> 00:03:18,313
Güneş ışınları 
sigara kullanımıyla birlikte

67
00:03:18,313 --> 00:03:20,747
erken yaşlanmaya yol açan önemli nedendir.

68
00:03:20,747 --> 00:03:23,328
Işınlara maruz kalmaktan oluşan
güneşe bağlı yaşlanma

69
00:03:23,328 --> 00:03:25,511
cildin esnekliğini kaybetmesine yol açar.

70
00:03:25,511 --> 00:03:28,330
Diğer bir deyişle cildinizin 
sarkmasına neden olur.

71
00:03:28,330 --> 00:03:31,324
Sol tarafı düzenli olarak 
güneşe maruz kalan

72
00:03:31,324 --> 00:03:33,911
bu tır şoförüne bakıp farklı anlayın.

73
00:03:33,911 --> 00:03:35,848
Dikkat edilmesi gereken nokta:

74
00:03:35,848 --> 00:03:38,745
Araba camları yakıcı
UVB ışınlarını engeller

75
00:03:38,745 --> 00:03:41,691
ama yaşlandırıcı UVA 
ışınlarını durduramaz.

76
00:03:41,691 --> 00:03:44,276
Her gün güneş kremi 
kullanılması öneriliyor

77
00:03:44,276 --> 00:03:47,687
ama uzun süreli güneşe 
maruz kalmadan önce

78
00:03:47,687 --> 00:03:50,594
plajdayken, karların arasındayken
özellikle dikkat etmelisiniz

79
00:03:50,594 --> 00:03:54,795
çünkü su ve buzun yansıtma özelliği
güneş ışınlarının etkisini arttırır.

80
00:03:54,795 --> 00:03:57,829
Böyle durumlarda dışarı çıkmadan
15 ile 30 dakika önce

81
00:03:57,829 --> 00:04:01,161
ve dışarı çıktıktan hemen sonra
güneş koruyucunuzu sürmelisiniz.

82
00:04:01,161 --> 00:04:04,115
Özellikle yüzdükten veya terledikten sonra

83
00:04:04,115 --> 00:04:06,909
her 2-3 saatte bir güneş kreminizi 
tekrar uygulamalısınız.

84
00:04:06,909 --> 00:04:09,538
Bunun dışında ultraviyole koruma faktörlü

85
00:04:09,538 --> 00:04:12,168
ya da diğer bir adıyla 
UPF'li kıyafetler giymelisiniz.

86
00:04:12,168 --> 00:04:15,040
Ayrıca ağaç veya şemsiye altı gibi
gölgelik alanlarda durup

87
00:04:15,052 --> 00:04:18,527
güneşin tepede olduğu 10:00 - 16:00 
arası güneşten kaçınmalısınız.

88
00:04:18,527 --> 00:04:21,015
Peki, en iyi koruma sağlayan
güneş kremi hangisidir?

89
00:04:21,015 --> 00:04:24,654
Kendi tercihinizi yapmadan 
şunlara dikkat edin:

90
00:04:24,664 --> 00:04:25,852

geniş spektrum,

91
00:04:25,852 --> 00:04:27,859
en az 30 SPF

92
00:04:27,859 --> 00:04:29,361
ve suya dayanıklılık.

93
00:04:29,361 --> 00:04:33,311
30 SPF içeren bir nemlendirici
günlük kullanımlar için yeterli olabilir.

94
00:04:33,311 --> 00:04:35,885
Sprey güneş kremi kullanmadan
önce şunu dikkate alın ki

95
00:04:35,885 --> 00:04:38,696
cildinizi tamamen kaplaması için
birkaç kat uygulamalısınız.

96
00:04:38,696 --> 00:04:41,957
Aynı bir duvarı sprey boya
veya fırçayla boyamak gibi.

97
00:04:41,967 --> 00:04:43,831
Güneşin keyfini çıkarın

98
00:04:43,831 --> 00:04:46,223
ama güneş kremi kullanarak çıkarın.