[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.79,0:00:09.41,Default,,0000,0000,0000,,Dla wielu osób słońce to przyjaciel.
Dialogue: 0,0:00:09.41,0:00:10.85,Default,,0000,0000,0000,,Pomaga roślinom rosnąć,
Dialogue: 0,0:00:10.85,0:00:11.86,Default,,0000,0000,0000,,ogrzewa nas,
Dialogue: 0,0:00:11.86,0:00:15.04,Default,,0000,0000,0000,,no i kto nie lubi leżeć na plaży?
Dialogue: 0,0:00:15.04,0:00:16.69,Default,,0000,0000,0000,,Pomimo zalet,
Dialogue: 0,0:00:16.69,0:00:19.66,Default,,0000,0000,0000,,słońce w dużych ilościach może szkodzić.
Dialogue: 0,0:00:19.66,0:00:22.42,Default,,0000,0000,0000,,Wynaleźliśmy więc kremy do opalania.
Dialogue: 0,0:00:22.42,0:00:24.50,Default,,0000,0000,0000,,Chronią ciało
Dialogue: 0,0:00:24.50,0:00:26.68,Default,,0000,0000,0000,,przed promieniami UV,
Dialogue: 0,0:00:26.68,0:00:28.22,Default,,0000,0000,0000,,które dają szkodliwe efekty,
Dialogue: 0,0:00:28.22,0:00:29.19,Default,,0000,0000,0000,,włącznie z oparzeniami,
Dialogue: 0,0:00:29.19,0:00:29.84,Default,,0000,0000,0000,,starzeniem się,
Dialogue: 0,0:00:29.84,0:00:32.14,Default,,0000,0000,0000,,i rakiem skóry.
Dialogue: 0,0:00:32.14,0:00:33.47,Default,,0000,0000,0000,,Promienie dzielą się
Dialogue: 0,0:00:33.47,0:00:35.11,Default,,0000,0000,0000,,ze względu na długość fal na:
Dialogue: 0,0:00:35.11,0:00:36.72,Default,,0000,0000,0000,,UVA
Dialogue: 0,0:00:36.72,0:00:38.31,Default,,0000,0000,0000,,i UVB,
Dialogue: 0,0:00:38.31,0:00:40.52,Default,,0000,0000,0000,,które wpływają różnie na skórę,
Dialogue: 0,0:00:40.52,0:00:43.30,Default,,0000,0000,0000,,dzięki sposobom wchłaniania chromoforów,
Dialogue: 0,0:00:43.30,0:00:44.32,Default,,0000,0000,0000,,części cząsteczek
Dialogue: 0,0:00:44.32,0:00:46.06,Default,,0000,0000,0000,,odpowiedzialnych za ich kolor.
Dialogue: 0,0:00:46.06,0:00:48.57,Default,,0000,0000,0000,,2 główne chromofory to: hemoglobina,
Dialogue: 0,0:00:48.57,0:00:50.21,Default,,0000,0000,0000,,składnik czerwonych krwinek,
Dialogue: 0,0:00:50.21,0:00:53.21,Default,,0000,0000,0000,,i melanina, dająca kolor skórze.
Dialogue: 0,0:00:53.21,0:00:56.19,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy, że promienie UVB parzą skórę.
Dialogue: 0,0:00:56.19,0:00:58.87,Default,,0000,0000,0000,,Mniej oczywista jest rola UVA.
Dialogue: 0,0:00:58.87,0:01:00.41,Default,,0000,0000,0000,,Możliwe, że ma wpływ
Dialogue: 0,0:01:00.41,0:01:02.04,Default,,0000,0000,0000,,na reakcję na opalanie,
Dialogue: 0,0:01:02.04,0:01:03.13,Default,,0000,0000,0000,,karcynogenezę,
Dialogue: 0,0:01:03.13,0:01:04.46,Default,,0000,0000,0000,,i starzenie.
Dialogue: 0,0:01:04.46,0:01:07.12,Default,,0000,0000,0000,,Jak chroni nas krem do opalania?
Dialogue: 0,0:01:07.12,0:01:09.09,Default,,0000,0000,0000,,Są 2 typy kremów:
Dialogue: 0,0:01:09.09,0:01:11.79,Default,,0000,0000,0000,,fizyczne i chemiczne.
Dialogue: 0,0:01:11.79,0:01:13.34,Default,,0000,0000,0000,,Fizyczne blokery, jak tlenek cynkowy
Dialogue: 0,0:01:13.34,0:01:15.41,Default,,0000,0000,0000,,czy dwutlenek tytanu,
Dialogue: 0,0:01:15.41,0:01:18.40,Default,,0000,0000,0000,,odbijają promienie słoneczne.
Dialogue: 0,0:01:18.40,0:01:20.60,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli widziałeś ratowników z białymi nosami,
Dialogue: 0,0:01:20.60,0:01:22.23,Default,,0000,0000,0000,,wiesz jak to wygląda.
Dialogue: 0,0:01:22.23,0:01:24.36,Default,,0000,0000,0000,,Składniki te znajdują się
Dialogue: 0,0:01:24.36,0:01:25.54,Default,,0000,0000,0000,,w zasypkach dla dzieci,
Dialogue: 0,0:01:25.54,0:01:28.23,Default,,0000,0000,0000,,gdzie tworzą fizyczną barierę.
Dialogue: 0,0:01:28.23,0:01:30.53,Default,,0000,0000,0000,,Nie zawsze łatwe w użyciu
Dialogue: 0,0:01:30.53,0:01:33.16,Default,,0000,0000,0000,,były widoczne na skórze,
Dialogue: 0,0:01:33.16,0:01:36.16,Default,,0000,0000,0000,,ale nowe formuły to ułatwiły.
Dialogue: 0,0:01:36.16,0:01:37.93,Default,,0000,0000,0000,,Chemiczne blokery
Dialogue: 0,0:01:37.93,0:01:39.81,Default,,0000,0000,0000,,wchłaniają promienie słoneczne.
Dialogue: 0,0:01:39.81,0:01:42.37,Default,,0000,0000,0000,,Niszczą się szybciej niż fizyczne filtry,
Dialogue: 0,0:01:42.37,0:01:46.10,Default,,0000,0000,0000,,bo zmniejsza się ich zdolność \Ndo wchłaniania słońca.
Dialogue: 0,0:01:46.10,0:01:48.02,Default,,0000,0000,0000,,Są bardziej przezroczyste
Dialogue: 0,0:01:48.02,0:01:49.49,Default,,0000,0000,0000,,po wtarciu w skórę,
Dialogue: 0,0:01:49.49,0:01:51.63,Default,,0000,0000,0000,,ale niektórzy mają alergię
Dialogue: 0,0:01:51.63,0:01:53.52,Default,,0000,0000,0000,,na pewne składniki chemiczne.
Dialogue: 0,0:01:53.52,0:01:55.34,Default,,0000,0000,0000,,Każdy typ kremu
Dialogue: 0,0:01:55.34,0:01:56.91,Default,,0000,0000,0000,,jest testowany, żeby ustalić
Dialogue: 0,0:01:56.91,0:01:59.26,Default,,0000,0000,0000,,wskaźnik ochrony przed słońcem,
Dialogue: 0,0:01:59.26,0:02:00.66,Default,,0000,0000,0000,,czyli SPF.
Dialogue: 0,0:02:00.66,0:02:02.43,Default,,0000,0000,0000,,To miara ochrony,
Dialogue: 0,0:02:02.43,0:02:05.30,Default,,0000,0000,0000,,jaką daje krem przeciw UVB,
Dialogue: 0,0:02:05.30,0:02:07.01,Default,,0000,0000,0000,,zanim zacznie się oparzenie.
Dialogue: 0,0:02:07.01,0:02:08.30,Default,,0000,0000,0000,,Nawet jeśli się nie opalasz,
Dialogue: 0,0:02:08.30,0:02:09.90,Default,,0000,0000,0000,,musisz używać kremu z filtrem,
Dialogue: 0,0:02:09.90,0:02:11.68,Default,,0000,0000,0000,,bo jeśli nie żyjesz w jaskini,
Dialogue: 0,0:02:11.68,0:02:14.50,Default,,0000,0000,0000,,jesteś narażony na oparzenia.
Dialogue: 0,0:02:14.50,0:02:16.49,Default,,0000,0000,0000,,Ludzie z ciemną skórą
Dialogue: 0,0:02:16.49,0:02:17.60,Default,,0000,0000,0000,,i ci, którzy łatwo się opalają,
Dialogue: 0,0:02:17.60,0:02:20.32,Default,,0000,0000,0000,,mają lepszą samoochronę,
Dialogue: 0,0:02:20.32,0:02:21.99,Default,,0000,0000,0000,,lecz wciąż są podatni
Dialogue: 0,0:02:21.99,0:02:23.82,Default,,0000,0000,0000,,na efekty UVA.
Dialogue: 0,0:02:23.82,0:02:25.81,Default,,0000,0000,0000,,Natomiast dzieci poniżej 6 miesięcy
Dialogue: 0,0:02:25.81,0:02:26.66,Default,,0000,0000,0000,,Natomiast dzieci poniżej 6 miesięcy
Dialogue: 0,0:02:26.66,0:02:28.53,Default,,0000,0000,0000,,powinny unikać słońca,
Dialogue: 0,0:02:28.53,0:02:29.95,Default,,0000,0000,0000,,bo ich mechanizmy ochronne
Dialogue: 0,0:02:29.95,0:02:31.49,Default,,0000,0000,0000,,nie działają w pełni,
Dialogue: 0,0:02:31.49,0:02:33.08,Default,,0000,0000,0000,,a ich skóra łatwiej wchłania
Dialogue: 0,0:02:33.08,0:02:35.45,Default,,0000,0000,0000,,kremy z filtrem.
Dialogue: 0,0:02:35.45,0:02:37.01,Default,,0000,0000,0000,,Ich stosowanie chroni
Dialogue: 0,0:02:37.01,0:02:40.30,Default,,0000,0000,0000,,przed trzema odmianami raka skóry:
Dialogue: 0,0:02:40.30,0:02:42.34,Default,,0000,0000,0000,,podstawnokomórkowym,
Dialogue: 0,0:02:42.34,0:02:44.22,Default,,0000,0000,0000,,płaskonabłonkowym,
Dialogue: 0,0:02:44.22,0:02:45.84,Default,,0000,0000,0000,,i czerniakiem.
Dialogue: 0,0:02:45.84,0:02:47.97,Default,,0000,0000,0000,,Co dzień DNA w komórkach
Dialogue: 0,0:02:47.97,0:02:49.92,Default,,0000,0000,0000,,odkrywa mutacje i błędy,
Dialogue: 0,0:02:49.92,0:02:51.60,Default,,0000,0000,0000,,które zwalcza mechanizm w komórkach,
Dialogue: 0,0:02:51.60,0:02:53.68,Default,,0000,0000,0000,,które zwalcza mechanizm w komórkach,
Dialogue: 0,0:02:53.68,0:02:57.16,Default,,0000,0000,0000,,lecz promienie UV tworzą mutacje,
Dialogue: 0,0:02:57.16,0:02:59.22,Default,,0000,0000,0000,,których komórka może nie pokonać,
Dialogue: 0,0:02:59.22,0:03:00.86,Default,,0000,0000,0000,,a które będą się rozrastać
Dialogue: 0,0:03:00.86,0:03:02.69,Default,,0000,0000,0000,,i powodować raka skóry.
Dialogue: 0,0:03:02.69,0:03:04.19,Default,,0000,0000,0000,,Najstraszniejsze jest to,
Dialogue: 0,0:03:04.19,0:03:06.46,Default,,0000,0000,0000,,że nie można tego zobaczyć,
Dialogue: 0,0:03:06.46,0:03:08.16,Default,,0000,0000,0000,,dopóki nie jest za późno.
Dialogue: 0,0:03:08.16,0:03:10.58,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli jednak to ryzyko
Dialogue: 0,0:03:10.58,0:03:13.61,Default,,0000,0000,0000,,nie przekonuje cię do kremów z filtrem,
Dialogue: 0,0:03:13.61,0:03:16.12,Default,,0000,0000,0000,,istnieją też estetyczne powody.
Dialogue: 0,0:03:16.12,0:03:17.60,Default,,0000,0000,0000,,Razem z paleniem papierosów,
Dialogue: 0,0:03:17.60,0:03:20.75,Default,,0000,0000,0000,,urazy słoneczne powodują wczesne starzenie.
Dialogue: 0,0:03:20.75,0:03:22.75,Default,,0000,0000,0000,,Fotostarzenie od słońca
Dialogue: 0,0:03:22.75,0:03:25.51,Default,,0000,0000,0000,,odbiera skórze elastyczność.
Dialogue: 0,0:03:25.51,0:03:28.33,Default,,0000,0000,0000,,Skóra robi się obwisła.
Dialogue: 0,0:03:28.33,0:03:29.43,Default,,0000,0000,0000,,Spójrz na kierowcę ciężarówki,
Dialogue: 0,0:03:29.43,0:03:32.17,Default,,0000,0000,0000,,z lewym policzkiem \Nchronicznie wystawionym na słońce,
Dialogue: 0,0:03:32.17,0:03:33.91,Default,,0000,0000,0000,,i zauważ różnicę.
Dialogue: 0,0:03:33.91,0:03:35.85,Default,,0000,0000,0000,,To ważne.
Dialogue: 0,0:03:35.85,0:03:38.74,Default,,0000,0000,0000,,Okna samochodu blokują UVB,
Dialogue: 0,0:03:38.74,0:03:41.69,Default,,0000,0000,0000,,ale nie UVA.
Dialogue: 0,0:03:41.69,0:03:44.28,Default,,0000,0000,0000,,Kremów z filtrem powinno używać się co dzień,
Dialogue: 0,0:03:44.28,0:03:45.75,Default,,0000,0000,0000,,należy też zwrócić uwagę
Dialogue: 0,0:03:45.75,0:03:47.69,Default,,0000,0000,0000,,na długie przebywanie na słońcu,
Dialogue: 0,0:03:47.69,0:03:48.90,Default,,0000,0000,0000,,na plaży
Dialogue: 0,0:03:48.90,0:03:50.12,Default,,0000,0000,0000,,lub na śniegu,
Dialogue: 0,0:03:50.12,0:03:52.42,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ odbicie wody i lodu
Dialogue: 0,0:03:52.42,0:03:54.76,Default,,0000,0000,0000,,wzmacnia promienie słoneczne.
Dialogue: 0,0:03:54.76,0:03:56.83,Default,,0000,0000,0000,,Stosuj więc około 28 g kremu
Dialogue: 0,0:03:56.83,0:03:58.96,Default,,0000,0000,0000,,15-30 minut przed wyjściem,
Dialogue: 0,0:03:58.96,0:04:01.16,Default,,0000,0000,0000,,a potem jeszcze raz, niedługo po wyjściu.
Dialogue: 0,0:04:01.16,0:04:04.32,Default,,0000,0000,0000,,Powtarzaj to co 2-3 godziny,
Dialogue: 0,0:04:04.32,0:04:06.91,Default,,0000,0000,0000,,np. po pływaniu, poceniu się.
Dialogue: 0,0:04:06.91,0:04:08.51,Default,,0000,0000,0000,,W przeciwnym razie noś odzież ochronną
Dialogue: 0,0:04:08.51,0:04:12.17,Default,,0000,0000,0000,,z czynnikiem UPF.
Dialogue: 0,0:04:12.17,0:04:13.25,Default,,0000,0000,0000,,Trzymaj się cienia,
Dialogue: 0,0:04:13.25,0:04:15.05,Default,,0000,0000,0000,,pod drzewami lub parasolem,
Dialogue: 0,0:04:15.05,0:04:16.64,Default,,0000,0000,0000,,i unikaj słońca w godzinach
Dialogue: 0,0:04:16.64,0:04:18.60,Default,,0000,0000,0000,,od 10 do 16.
Dialogue: 0,0:04:18.60,0:04:20.98,Default,,0000,0000,0000,,Który krem jest najlepszy?
Dialogue: 0,0:04:20.98,0:04:22.54,Default,,0000,0000,0000,,Każdy ma swoje typy,
Dialogue: 0,0:04:22.54,0:04:24.67,Default,,0000,0000,0000,,jednak szukaj takich:
Dialogue: 0,0:04:24.67,0:04:25.75,Default,,0000,0000,0000,,przeciw UVA i UVB,
Dialogue: 0,0:04:25.75,0:04:27.86,Default,,0000,0000,0000,,z SPF od 30,
Dialogue: 0,0:04:27.86,0:04:29.36,Default,,0000,0000,0000,,i wodoodpornych.
Dialogue: 0,0:04:29.36,0:04:31.36,Default,,0000,0000,0000,,Krem nawilżający z SPF 30
Dialogue: 0,0:04:31.36,0:04:33.52,Default,,0000,0000,0000,,jest dobry do codziennego użytku.
Dialogue: 0,0:04:33.52,0:04:35.50,Default,,0000,0000,0000,,Uważaj stosując spray.
Dialogue: 0,0:04:35.50,0:04:38.42,Default,,0000,0000,0000,,Trzeba kilku warstw, \Nżeby skutecznie pokryć skórę,
Dialogue: 0,0:04:38.42,0:04:40.33,Default,,0000,0000,0000,,jak przy malowaniu ściany sprayem
Dialogue: 0,0:04:40.33,0:04:41.97,Default,,0000,0000,0000,,w porównaniu do malowania pędzlem.
Dialogue: 0,0:04:41.97,0:04:43.83,Default,,0000,0000,0000,,Ciesz się słońcem,
Dialogue: 0,0:04:43.83,0:04:46.22,Default,,0000,0000,0000,,ale używaj kremów z filtrem.