WEBVTT

00:00:00.896 --> 00:00:02.600
İşte size ilginç bir gerçek:

00:00:03.240 --> 00:00:05.016
Gelişmiş dünyada,

00:00:05.040 --> 00:00:10.200
her yerde, kadınlar erkeklerden
ortalama 6-8 yıl daha uzun yaşıyorlar.

00:00:10.840 --> 00:00:13.136
6-8 yıl daha uzun.

00:00:13.160 --> 00:00:15.040
Çok büyük bir fark bu.

00:00:16.600 --> 00:00:19.696
2015 'te ''Lancet'' bir makale yayınladı,

00:00:19.720 --> 00:00:22.176
varlıklı ülkelerde erkeklerin her yaşta

00:00:22.200 --> 00:00:25.176
ölüm oranlarının kadınların iki katı

00:00:25.200 --> 00:00:26.400
olduğunu gösterdi.

NOTE Paragraph

00:00:27.080 --> 00:00:29.976
Ancak dünyada erkeklerin kadınlar kadar

00:00:30.000 --> 00:00:31.920
uzun yaşadıkları bir yer var.

00:00:32.479 --> 00:00:34.536
Uzak ve dağlık bir bölge,

00:00:34.560 --> 00:00:35.776
bir mavi bölge.

00:00:35.800 --> 00:00:37.296
Bu bölgede uzun ömürlü olmak

00:00:37.320 --> 00:00:39.120
her iki cinsiyet için de yaygın.

00:00:40.040 --> 00:00:41.856
Sardunya'daki mavi bölge bu,

00:00:41.880 --> 00:00:43.896
Korsika ve Tunus arasında

00:00:43.920 --> 00:00:46.536
Akdenizde bir İtalyan adası.

00:00:46.560 --> 00:00:49.936
Burada yüz yaşını aşmış kişi sayısı

00:00:49.960 --> 00:00:51.856
200 milden daha yakın olan

00:00:51.880 --> 00:00:53.480
İtalya'ya göre 6 kat daha fazla.

00:00:53.920 --> 00:00:55.816
Kuzey Amerika'ya göre ise

00:00:55.840 --> 00:00:57.640
10 kat daha fazla.

00:00:58.040 --> 00:01:00.560
Erkeklerin kadınlar kadar 
uzun yaşadığı tek yer.

NOTE Paragraph

00:01:01.160 --> 00:01:02.456
Peki niçin?

00:01:02.480 --> 00:01:04.120
Merakım cezbedilmişti.

00:01:04.720 --> 00:01:08.056
Bu yerin mekanlarını ve alışkanlıklarını
araştırmaya karar verdim.

00:01:08.080 --> 00:01:10.496
Genetik profil ile başladım.

00:01:10.520 --> 00:01:12.576
Çok geçmeden genlerin uzun ömürlülükte

00:01:12.600 --> 00:01:16.616
yalnızca %25 oranında etkili 
olduğunu keşfettim.

00:01:16.640 --> 00:01:19.160
Diğer %75 yaşam tarzıydı.

NOTE Paragraph

00:01:20.200 --> 00:01:22.760
Peki 100 yaşını aşmak için
ne yapmak gerekiyor?

00:01:23.520 --> 00:01:24.760
Doğru yaptıkları şey ne?

00:01:25.400 --> 00:01:28.656
Bu Villagrande'nin kuş bakışı manzarası.

00:01:28.680 --> 00:01:31.216
Araştırmak üzere gittiğim mavi bölgenin

00:01:31.240 --> 00:01:33.376
dış merkezinde bir köy.

00:01:33.400 --> 00:01:37.120
Gördüğünüz gibi mimari güzellik
başlıca değerleri değil,

00:01:38.840 --> 00:01:40.456
başlıca değerleri, yoğunluk:

00:01:40.480 --> 00:01:42.456
iç içe geçen evler,

00:01:42.480 --> 00:01:45.016
yol ve sokaklardan ibaret.

00:01:45.040 --> 00:01:48.640
Bu da köylülerin hayatlarının
sürekli kesişmesi demek.

00:01:49.280 --> 00:01:51.016
Köy boyunca yürüdüğümde,

00:01:51.040 --> 00:01:54.176
kapı ve perdelerin ardından

00:01:54.200 --> 00:01:56.816
kepenklerin arasından yüzlerce gözün

00:01:56.840 --> 00:01:58.576
bana baktığını hissedebiliyordum.

00:01:58.600 --> 00:02:01.016
Tüm eski köyler gibi,

00:02:01.040 --> 00:02:03.616
Villagrande de,bu yapı olmadan

00:02:03.640 --> 00:02:06.896
duvarları, katedrali olmadan,
köy meydanı olmadan,

00:02:06.920 --> 00:02:08.816
ayakta kalamazdı,

00:02:08.840 --> 00:02:13.000
çünkü korunma ve sosyal bağlar
onun tasarımını belirlemiş.

NOTE Paragraph

00:02:13.920 --> 00:02:17.896
Sanayi devrimine yaklaştıkça
kırsal önceliklerimiz de değişti

00:02:17.920 --> 00:02:20.776
çünkü bulaşıcı hastalıklar
o zamanın endişe konusuydu.

00:02:20.800 --> 00:02:22.000
Peki ya şimdi?

00:02:22.560 --> 00:02:27.280
Şimdi ise sosyal izolasyon
günümüzün kamu sağlığı riski.

00:02:27.960 --> 00:02:30.456
Nüfusun 3'te 1'i güvenebilecekleri

00:02:30.480 --> 00:02:33.080
en fazla 2 insan olduğunu söylüyor.

NOTE Paragraph

00:02:33.960 --> 00:02:36.736
Bir de Villagrande'de yaşayan

00:02:36.760 --> 00:02:38.816
100 yaşını aşmış kişilere soralım.

NOTE Paragraph

00:02:38.840 --> 00:02:42.736
Giuseppe Murinu ile tanışın.
102 yaşında,

00:02:42.760 --> 00:02:45.816
hayatı boyunca Villagrande köylüsü
olarak yaşadı.

00:02:45.840 --> 00:02:47.776
Çok sosyal biri.

00:02:47.800 --> 00:02:50.096
Sürekli geçmişe dair hikayeler anlatmayı,

00:02:50.120 --> 00:02:51.776
kuş gibi nasıl yaşadığını,

00:02:51.800 --> 00:02:54.096
iki dünya savaşı boyunca
ormanda ne bulursa

00:02:54.120 --> 00:02:57.496
onu yiyerek yaşadığını,

00:02:57.520 --> 00:03:00.616
karısıyla birlikte 100 yaşını 
nasıl aştığını anlatmaya bayılyor.

00:03:00.640 --> 00:03:03.976
Görüşmeyi yaptığım yerde,
küçük sevimli bir mutfakta

00:03:04.000 --> 00:03:05.910
altı çocuk yetiştirmişler.

00:03:05.960 --> 00:03:08.576
Oğulları Angelo ve Domenico,

00:03:08.600 --> 00:03:11.656
ikisi de 70'li yaşlarda 
ve babalarına bakıyorlar.

00:03:11.680 --> 00:03:15.936
Bana ve bu araştırma gezisinde
bana eşlik eden kızıma karşı

00:03:15.960 --> 00:03:18.696
çok ihtiyatlı davranıyorlardı

00:03:18.720 --> 00:03:21.536
çünkü sosyal bağların bir özelliği de

00:03:21.560 --> 00:03:24.376
yabancılara karşı temkinli olmaktır.

00:03:24.400 --> 00:03:28.296
Guiseppe hiç şüpheli değildi ama

00:03:28.320 --> 00:03:30.256
tasasız bir adamdı,

00:03:30.280 --> 00:03:33.936
olumlu ve iyi geçinen bir tabiatı vardı.

00:03:33.960 --> 00:03:38.496
Kendime sordum: 
Acaba 100 yaşını aşmanın sırrı

00:03:38.520 --> 00:03:39.720
pozitif düşünce mi?

00:03:42.000 --> 00:03:43.216
Aslında, hayır.

NOTE Paragraph

00:03:43.240 --> 00:03:47.800
(Kahkaha)

NOTE Paragraph

00:03:48.840 --> 00:03:51.456
101 yaşındaki Giovanni Corrias 
ile tanışın,

00:03:51.480 --> 00:03:54.496
tanıdığım en somurtkan insan.

NOTE Paragraph

00:03:54.520 --> 00:03:56.016
(Kahkaha)

NOTE Paragraph

00:03:56.040 --> 00:03:57.736
Uzun yaşamak için pozitif olunması

00:03:57.760 --> 00:04:00.320
konseptini yalan çıkardı.

00:04:01.400 --> 00:04:03.136
Bu da onun kanıtı.

00:04:03.160 --> 00:04:05.696
Ona nasıl bu kadar 
uzun yaşadığını sorduğumda,

00:04:05.720 --> 00:04:09.136
göz ucuyla bana 
sivri bir bakış attı ve kükredi:

00:04:09.160 --> 00:04:11.296
''Kimse sırlarımı bilmek zorunda değil.''

NOTE Paragraph

00:04:11.320 --> 00:04:13.536
(Kahkaha)

NOTE Paragraph

00:04:13.560 --> 00:04:15.776
Huysuz olmasına rağmen,

00:04:15.800 --> 00:04:18.136
onunla yaşayan ve ona bakan yeğeni

00:04:18.160 --> 00:04:20.720
ona ''hazinem'' anlamına gelen
''Il Tesoro'' diyordu.

00:04:21.360 --> 00:04:24.536
Onu seviyor, ona saygı duyuyordu,

00:04:24.560 --> 00:04:28.240
ona özgürlüğünü kaybetmesi ile ilgili
soru sorduğumda bana şöyle dedi:

00:04:29.400 --> 00:04:31.256
''Anlayamıyorsun, değil mi?

00:04:31.280 --> 00:04:33.976
Bu adama bakmak bir zevk.

00:04:34.000 --> 00:04:35.976
Benim için büyük bir ayrıcalık.

00:04:36.000 --> 00:04:37.320
Bu benim mirasım.''

00:04:38.040 --> 00:04:41.696
Gerçekten de 100 yaşını aşmış bu kişilerle
ne zaman buluşma noktasına gitsem,

00:04:41.720 --> 00:04:43.000
bir mutfak partisi vardı.

00:04:43.461 --> 00:04:45.176
Giovanni ve iki yeğeni,

00:04:45.200 --> 00:04:46.416
Üssteki Maria,

00:04:46.440 --> 00:04:48.376
arkasındaki büyük yeğeni Sara,

00:04:48.400 --> 00:04:52.176
oradayken bana taze meyve ve sebze
ikramı yapmıştı.

00:04:52.200 --> 00:04:55.496
Oradayken hemen fark ettim ki

00:04:55.520 --> 00:04:57.776
mavi bölgede insanlar yaşlanırken

00:04:57.800 --> 00:05:00.256
ve aslında hayatları boyunca,

00:05:00.280 --> 00:05:04.376
her zaman uzak veya yakın aile
ve arkadaşlarıyla çevriliydiler,

00:05:04.400 --> 00:05:07.696
komşular, papaz, bar işletmecisi, manav.

00:05:07.720 --> 00:05:10.016
İnsanlar her zaman geçerken uğrardı.

00:05:10.040 --> 00:05:13.160
Tek başına yaşamaya 
terk edilmiyorlardı hiçbir zaman.

00:05:13.760 --> 00:05:16.296
Gelişmiş dünyaya ters düşüyordu bu,

00:05:16.320 --> 00:05:17.776
George Burns'un sözü gibi:

00:05:17.800 --> 00:05:21.840
''Mutluluk, başka bir şehirde büyük,
sevgi dolu bir aileye sahip olmaktır.''

NOTE Paragraph

00:05:22.280 --> 00:05:23.976
(Kahkaha)

NOTE Paragraph

00:05:24.000 --> 00:05:27.416
Şimdiye dek yalnızca uzun ömürlü
erkeklerle tanıştık

00:05:27.440 --> 00:05:29.536
ama kadınlarla da tanıştım,

00:05:29.560 --> 00:05:31.160
bu gördüğünüz Zia Teresa,

00:05:31.640 --> 00:05:36.056
100 yaşın üzerinde bana
culurgiones adındaki

00:05:36.080 --> 00:05:37.736
yerel yemeklerini yapmayı öğretti,

00:05:37.760 --> 00:05:40.536
bu büyük makarna bohçaları,

00:05:40.560 --> 00:05:42.720
o boyda mantı gibi yani,

00:05:43.440 --> 00:05:44.656
şu boyda,

00:05:44.680 --> 00:05:47.216
içi yağlı rikota peyniri ve nane dolu

00:05:47.240 --> 00:05:49.016
ve domates sosuna batırılıyor.

00:05:49.040 --> 00:05:52.280
Ağızları açılmasın diye
bana tam olarak

00:05:53.000 --> 00:05:54.776
nasıl büzeceğimi gösterdi.

00:05:54.800 --> 00:05:57.816
Kendisi kızlarıyla her Pazar bunu yapıyor

00:05:57.840 --> 00:06:00.800
ve komşu ve arkadaşlarına 
düzinelerce dağıtıyorlarmış.

00:06:01.560 --> 00:06:04.656
İşte bu noktada anladım ki
yağsız ve glutensiz beslenme

00:06:04.680 --> 00:06:07.296
mavi bölgede 100 yaşına gelme
nedeni değilmiş.

NOTE Paragraph

00:06:07.320 --> 00:06:10.576
(Alkış)

NOTE Paragraph

00:06:10.600 --> 00:06:15.216
Yüz yaşındaki bu insanların
hikayeleri ve bilim ışığında

00:06:15.240 --> 00:06:18.056
kendime de bazı sorular sordum,

00:06:18.080 --> 00:06:21.720
örneğin, ne zaman öleceğim
ve bunu nasıl ertelerim?

00:06:22.320 --> 00:06:26.040
Gördüğünüz gibi yanıtı 
umduğumuz gibi değil.

00:06:26.840 --> 00:06:30.736
Julianne Holt-Lunstad, Brigham Young
Üniversitesinde araştırma görevlisi

00:06:30.760 --> 00:06:32.656
ve bu soruya

00:06:32.680 --> 00:06:34.176
buradaki dinleyiciler gibi

00:06:34.200 --> 00:06:37.096
binlerce orta yaşlı insanın dahil olduğu

00:06:37.120 --> 00:06:39.256
bir dizi çalışmada yanıt aramaya çalıştı.

00:06:39.280 --> 00:06:42.216
Yaşam tarzlarını her yönden inceledi:

00:06:42.240 --> 00:06:44.376
beslenme şekillerini, egzersizlerini,

00:06:44.400 --> 00:06:45.896
medeni durumlarını,

00:06:45.920 --> 00:06:47.576
doktora gitme sıklıklarını,

00:06:47.600 --> 00:06:50.096
sigara ve içki içip içmediklerini vs.

00:06:50.120 --> 00:06:52.336
Bunların tümünü kaydetti,

00:06:52.360 --> 00:06:56.936
sonra iş arkadaşlarıyla birlikte
yedi yıl boyunca

00:06:56.960 --> 00:06:58.680
kimin hayatta kalacağını bekledi.

00:06:59.760 --> 00:07:01.880
Hayatta kalanlar arasında,

00:07:02.880 --> 00:07:05.880
ölme ihtimallerini azaltan şey neydi?

00:07:06.440 --> 00:07:08.056
İşte bu soruya yanıt aradı.

NOTE Paragraph

00:07:08.080 --> 00:07:11.616
Şimdi özetle verilerine göz atalım,

00:07:11.640 --> 00:07:16.376
en düşük etkenden en güçlüsüne doğru.

00:07:16.400 --> 00:07:17.616
Tamam mı?

00:07:17.640 --> 00:07:19.896
Temiz hava, harika tabii

00:07:19.920 --> 00:07:21.960
ama ne kadar yaşayacağınızı öngörmüyor.

00:07:23.000 --> 00:07:25.736
Yüksek tansiyon için tedavi görmeniz,

00:07:25.760 --> 00:07:27.096
bu da güzel,

00:07:27.120 --> 00:07:28.896
yine de güçlü bir belirleyici değil.

00:07:28.920 --> 00:07:32.416
Peki zayıf veya kilolu olmanız,
bu konuda suçlu hissetmenize gerek yok,

00:07:32.440 --> 00:07:34.816
çünkü sıralamada yalnızca üçüncü.

00:07:34.840 --> 00:07:37.336
Ne kadar spor yaptığınız var sonra,

00:07:37.360 --> 00:07:39.696
ortalarda bir belirleyici.

00:07:39.720 --> 00:07:44.456
Bir kalp krizi geçirmiş, tedavi
görüyor ve spor yapıyor olmanız,

00:07:44.480 --> 00:07:46.016
şimdi artmaya başlıyor.

00:07:46.040 --> 00:07:47.656
Grip aşısı yaptırmış olmanız.

00:07:47.680 --> 00:07:48.936
Burdaki kimse

00:07:48.960 --> 00:07:52.760
grip aşısının bizi spordan daha çok
koruduğunu biliyor muydu?

00:07:54.720 --> 00:07:57.216
İçki içip bırakmış olmanız

00:07:57.240 --> 00:07:59.216
veya ortalama düzeyde içmeniz,

00:07:59.240 --> 00:08:02.720
sigara içmiyor olmanız,
içtiyseniz bırakmış olmanız,

00:08:03.560 --> 00:08:07.176
en üst belirleyicilere doğru gidiyoruz

00:08:07.200 --> 00:08:10.736
sosyal hayatınıza dair iki özellik.

00:08:10.760 --> 00:08:13.136
Birincisi yakın ilişkileriniz.

00:08:13.160 --> 00:08:17.456
Bunlar acil paraya ihtiyacınız olduğunda,

00:08:17.480 --> 00:08:20.096
arayıp borç isteyebileceğiniz insanlar,

00:08:20.120 --> 00:08:22.696
kendinizi iyi hissetmediğinizde
doktoru arayacak

00:08:22.720 --> 00:08:24.536
veya sizi hastaneye götürecek,

00:08:24.560 --> 00:08:29.376
hayata dair bir sorununuz olduğunda
veya depresyonda iken

00:08:29.400 --> 00:08:31.376
yanınızda oturacak olan insanlar.

00:08:31.400 --> 00:08:34.015
Bu küçük insanlar kümesine sahipseniz,

00:08:34.039 --> 00:08:37.576
ne kadar yaşayacağınıza dair
güçlü bir etken bu.

00:08:37.600 --> 00:08:39.936
Sonra bir şey beni şaşırttı,

00:08:39.960 --> 00:08:42.576
sosyal entegrasyon denen bir şey.

00:08:42.600 --> 00:08:46.656
Bu gün içinde insanlarla
kurduğunuz etkileşim

00:08:46.680 --> 00:08:48.080
anlamına geliyor.

00:08:48.760 --> 00:08:50.856
Kaç insanla konuşuyorsunuz?

00:08:50.880 --> 00:08:54.456
Bu hem zayıf hem de 
güçlü bağlarınızı kapsıyor,

00:08:54.480 --> 00:08:56.976
yalnızca çok yakın olduğunuz,
sizin için çok değerli

00:08:57.000 --> 00:08:58.376
insanları değil,

00:08:58.400 --> 00:09:02.936
peki her gün kahvenizi yapan adamla
konuşuyor musunuz?

00:09:02.960 --> 00:09:04.736
Postacınızla?

00:09:04.760 --> 00:09:08.216
Köpeğini evinizin yanından 
gezdiren kadınla?

00:09:08.240 --> 00:09:11.216
İskambil, poker oynuyor,
kitap kulübü kuruyor musunuz?

00:09:11.240 --> 00:09:14.416
Bu etkileşimler ne kadar
yaşayacağımızın en güçlü

00:09:14.440 --> 00:09:15.776
göstergelerinden biri.

NOTE Paragraph

00:09:15.800 --> 00:09:17.760
Bu da beni bir sonraki soruya getiriyor:

00:09:18.840 --> 00:09:24.256
tüm diğer aktivitelerden daha çok
internette vakit geçiriyorsak,

00:09:24.280 --> 00:09:25.936
buna uyumak da dahil,

00:09:25.960 --> 00:09:28.136
şu anki oran 11 saate kadar,

00:09:28.160 --> 00:09:30.656
geçen yıla oranla 1 yıl daha fazla,

00:09:30.680 --> 00:09:32.496
bu bir fark yaratıyor mu?

00:09:32.520 --> 00:09:36.536
Bizzat etkileşim kurmakla
sosyal medya üzerinden

00:09:36.560 --> 00:09:38.776
etkileşim arasında neden fark olsun?

00:09:38.800 --> 00:09:41.656
Eğer çocuklarınızla sürekli mesajlaşarak

00:09:41.680 --> 00:09:45.360
iletişim halindeyseniz, bu orada olmakla
aynı olabilir mi?

00:09:46.200 --> 00:09:48.336
Bu sorunun kısa yanıtı hayır.

00:09:48.360 --> 00:09:50.016
Aynı şey değil.

00:09:50.040 --> 00:09:54.856
Yüzyüze etkileşim bir dizi
nörotransmiter salınımı sağlıyor,

00:09:54.880 --> 00:09:58.176
tıpkı bir aşı gibi, sizi şu an

00:09:58.200 --> 00:10:00.056
ve gelecek için koruyor.

00:10:00.080 --> 00:10:02.600
Yani biriyle göz teması kurmak,

00:10:03.600 --> 00:10:06.176
el sıkışmak, beşlik çakmak

00:10:06.200 --> 00:10:08.256
oksitosin salgılanması için yeterli,

00:10:08.280 --> 00:10:10.496
bu da güven duygunuzu arttırıyor

00:10:10.520 --> 00:10:12.360
ve kortizol seviyenizi düşürüyor.

00:10:12.920 --> 00:10:14.760
Yani stresinizi azaltıyor

00:10:15.440 --> 00:10:18.256
ve dopamin ortaya çıkıyor,
biraz uyuşturucu etkisi yapıyor

00:10:18.280 --> 00:10:19.496
ve acıyı dindiriyor.

00:10:19.520 --> 00:10:22.440
Doğal yolla salgılanan morfin gibi.

NOTE Paragraph

00:10:23.160 --> 00:10:25.856
Tüm bunlar bizim bilinç radarımız
altında gerçekleşiyor,

00:10:25.880 --> 00:10:29.560
bu yüzden gerçek ve internet
hayatını bağdaştırıyoruz.

00:10:30.200 --> 00:10:32.536
Ancak şimdi elimizde yeni kanıtlar var,

00:10:32.560 --> 00:10:33.896
bir fark olduğuna dair.

00:10:33.920 --> 00:10:35.976
Beyin bilimine bir göz atalım.

00:10:36.000 --> 00:10:39.296
Maryland Üniversitesinde nöro bilimci
Elizabeth Redcay,

00:10:39.320 --> 00:10:41.136
bizzat etkileşim kurduğumuzda

00:10:41.160 --> 00:10:44.816
ve statik bir şey izlediğimizde beynimizde
yaşanan farklılıkların

00:10:44.840 --> 00:10:48.056
bir haritasını çıkarmaya çalıştı.

00:10:48.080 --> 00:10:50.509
Yaptığı şey iki grup insanın
beyin fonksiyonlarını

00:10:50.533 --> 00:10:52.576
karşılaştırmaktı,

00:10:52.600 --> 00:10:55.896
onunla veya araştırma ortaklarıyla

00:10:55.920 --> 00:10:58.056
canlı etkileşim kurup

00:10:58.080 --> 00:11:00.256
dinamik bir sohbet gerçekleştirenleri,

00:11:00.280 --> 00:11:02.776
kendisinin aynı konu hakkında konuştuğu

00:11:02.800 --> 00:11:06.536
kayıtlı bir videoyu izleyen bir grubun

00:11:06.560 --> 00:11:09.040
beyin aktivitesi ile karşılaştırdı.

00:11:09.880 --> 00:11:11.576
Bu arada iki grubu aynı anda

00:11:11.600 --> 00:11:14.416
nasıl MR cihazına nasıl sığdırdığını
bilmek isterseniz,

00:11:14.440 --> 00:11:15.640
benimle sonra görüşün.

NOTE Paragraph

00:11:16.360 --> 00:11:18.760
Peki fark neydi?

00:11:19.280 --> 00:11:22.000
İşte bu gerçek sosyal etkileşim 
halindeyken beyniniz.

00:11:22.840 --> 00:11:25.736
Gördüğünüz şey bizzat etkileşimde
bulunma ve statik içerik

00:11:25.760 --> 00:11:30.896
almak arasındaki beyin aktivitesi farkı.

00:11:30.920 --> 00:11:35.896
Turuncu alanlar, beyninizin
ilgi ve sosyal zekayla

00:11:35.920 --> 00:11:37.136
ilgili alanları --

00:11:37.160 --> 00:11:39.736
başka birinin ne düşündüğünü
tahmin etmeye çalışma,

00:11:39.760 --> 00:11:41.496
hissetme ve planlama

00:11:41.520 --> 00:11:43.056
ve duygusal ödül.

00:11:43.080 --> 00:11:45.856
Bu alanlar gerçek biriyle
etkileşim kurduğumuzda

00:11:45.880 --> 00:11:48.160
daha meşgul bir hale geliyorlar.

NOTE Paragraph

00:11:50.120 --> 00:11:52.816
Şimdi bu daha yoğun beyin sinyalleri

00:11:52.840 --> 00:11:56.896
Fortune 500 şirketlerinin
işe başvuran adayları değerlendiren

00:11:56.920 --> 00:11:58.856
insan kaynakları çalışanlarının,

00:11:58.880 --> 00:12:01.656
seslerini duydukları adayların,

00:12:01.680 --> 00:12:03.160
eposta veya mektuplarına

00:12:04.160 --> 00:12:07.416
baktıkları adaylara göre daha zeki
olduklarını düşünmelerinin,

00:12:07.440 --> 00:12:08.856
sebebi olabilir.

00:12:08.880 --> 00:12:11.656
Sesimiz ve beden dilimiz
yoğun bir sinyal iletiyor.

00:12:11.680 --> 00:12:13.696
Düşündüğümüzü, hissettiğimizi,

00:12:13.720 --> 00:12:15.376
hassas insanlar olduğumuzu

00:12:15.400 --> 00:12:17.896
bir algoritmadan daha fazlası
olduğumuzu gösteriyor.

00:12:17.920 --> 00:12:19.976
Chicago Üniversitesi
İşletme Fakültesinden

00:12:20.000 --> 00:12:23.280
Nicholas Epley'in bu araştırması

00:12:24.440 --> 00:12:27.120
harika çünkü bize çok basit
bir şey söylüyor.

00:12:27.760 --> 00:12:29.816
Birisi sesinizi duyuyorsa,

00:12:29.840 --> 00:12:31.740
daha zeki olduğunuzu düşünüyor.

00:12:31.840 --> 00:12:33.920
Bu gerçekten oldukça basit bir şey.

NOTE Paragraph

00:12:35.320 --> 00:12:37.240
Şimdi başa dönelim,
kadınlar neden

00:12:38.040 --> 00:12:39.936
erkeklerden daha uzun yaşıyor?

00:12:39.960 --> 00:12:42.296
Çok büyük bir sebep
kadınların hayatları boyunca

00:12:42.320 --> 00:12:45.696
yüz yüze ilişkilerini 
nispeten daha çok önemseyip

00:12:45.720 --> 00:12:47.376
biçimlendirmesi.

00:12:47.400 --> 00:12:49.056
Yeni kanıtlar öyle gösteriyor ki

00:12:49.080 --> 00:12:50.776
bu yüz yüze arkadaşlıklar

00:12:50.800 --> 00:12:54.776
hastalık ve düşüşe ilişkin
biyolojik bir güç alanı yaratıyor.

00:12:54.800 --> 00:12:56.976
Bu yalnızca insanlar için geçerli değil,

00:12:57.000 --> 00:13:00.376
primatların ilişkilerinde de aynı.

00:13:00.400 --> 00:13:04.056
Antropolog Joan Silk'in çalışmasında
dişi bir grup arkadaşı olan

00:13:04.080 --> 00:13:06.976
dişi babunların

00:13:07.000 --> 00:13:10.576
kortizol seviyelerine bakıldığında
daha düşük stres gözlemleniyor,

00:13:10.600 --> 00:13:14.080
daha uzun yaşıyorlar
ve yavruları daha çok hayatta kalıyor.

00:13:14.640 --> 00:13:17.016
En az üç dengeli ilişki.

00:13:17.040 --> 00:13:18.536
Sihirli sayı bu.

00:13:18.560 --> 00:13:19.776
Bunu bir düşünün.

00:13:19.800 --> 00:13:21.086
Umarım üç ilişkiniz vardır.

NOTE Paragraph

00:13:22.440 --> 00:13:25.720
Bu tür bir yüz yüze iletişimin gücü

00:13:26.480 --> 00:13:29.296
sosyal insanlar arasında bunama oranının

00:13:29.320 --> 00:13:32.136
neden en düşük olduğunu açıklıyor.

00:13:32.160 --> 00:13:33.976
Meme kanserine yakalanan kadınların

00:13:34.000 --> 00:13:39.296
hastalığı atlatma oranlarının yalnızlara
göre dört kat fazla olması da bu sebepten.

00:13:39.320 --> 00:13:43.296
Felç geçiren ve poker oynamak için
arkadaşlarıyla buluşan erkekler

00:13:43.320 --> 00:13:44.976
veya kahve içmek

00:13:45.000 --> 00:13:47.256
ya da eski günlerin hatrına 
hokey oynamak için

00:13:47.280 --> 00:13:48.576
Ben Kanadalıyım sonuçta -

NOTE Paragraph

00:13:48.600 --> 00:13:49.736
(Kahkaha)

NOTE Paragraph

00:13:49.760 --> 00:13:52.256
bu sosyal iletişim sayesinde

00:13:52.280 --> 00:13:54.296
ilaçtan daha iyi korunuyorlar.

00:13:54.320 --> 00:13:57.416
Felç geçirmiş ve düzenli olarak 
sosyalleşen erkekler --

00:13:57.440 --> 00:13:59.896
bu yapabilecekleri en güçlü şey.

00:13:59.920 --> 00:14:03.616
Yüz yüze iletişimin 
inanılmaz faydaları var,

00:14:03.640 --> 00:14:08.120
ama nüfusun bir çeyreği
konuşacak kimseleri olmadığını söylüyor.

NOTE Paragraph

00:14:09.160 --> 00:14:11.496
Bu konuda bir şey yapabiliriz.

00:14:11.520 --> 00:14:13.296
Sardunya köylüleri gibi,

00:14:13.320 --> 00:14:17.016
ait olduğumuzu bilmek 
biyolojik bir gerekliliktir,

00:14:17.040 --> 00:14:19.056
yalnızca aramızdaki kadınlar değil.

00:14:19.080 --> 00:14:23.216
Kentlerimize, iş yerlerimize
kişisel etkileşim getirmek,

00:14:23.240 --> 00:14:24.720
bunu günlük hayatımıza işlemek,

00:14:25.320 --> 00:14:27.296
bağışıklık sistemini güçlendiriyor,

00:14:27.320 --> 00:14:31.336
hem kan dolaşımı hem de beyinde
iyi hissettiren hormonları tetikliyor

00:14:31.360 --> 00:14:32.960
ve uzun yaşamamıza yardım ediyor.

00:14:33.840 --> 00:14:36.496
Ben buna kendi köyünüzü kurmak diyorum,

00:14:36.520 --> 00:14:40.120
bunu kurmak ve korumak
ölüm ve yaşam meselesi.

00:14:40.760 --> 00:14:41.976
Teşekkür ederim.

NOTE Paragraph

00:14:42.000 --> 00:14:45.680
(Alkış)

NOTE Paragraph

00:14:48.130 --> 00:14:50.896
Helen Walters: Susan, geri gel lütfen.
Sana bir sorum var.

00:14:50.920 --> 00:14:52.816
Orta yol olur mu diye merak ediyorum.

00:14:52.840 --> 00:14:56.256
Yüz yüze iletişimde hareketlenen
nörotransmiterlerden bahsettin,

00:14:56.280 --> 00:14:57.936
peki ya dijital teknoloji?

00:14:57.960 --> 00:15:00.536
Dijital teknolojide inanılmaz
ilerlemelere şahit olduk,

00:15:00.560 --> 00:15:03.016
FaceTime ve benzeri şeyler.

00:15:03.040 --> 00:15:04.296
Bunlar da işe yarıyor mu?

00:15:04.320 --> 00:15:05.576
Yeğenimi görüyorum.

00:15:05.600 --> 00:15:08.016
Minecraft oynuyor
ve arkadaşlarına bağırıyor.

00:15:08.040 --> 00:15:10.056
İyi bir bağlantı kurmuş gibi görünüyor.

00:15:10.080 --> 00:15:11.856
Bu da faydalı mı? Yardımı olur mu?

NOTE Paragraph

00:15:11.880 --> 00:15:14.216
Pinker: Verilerin bir kısmı
yeni ortaya çıkıyor.

00:15:14.240 --> 00:15:17.216
O kadar yeni ki
dijital devrim yaşandı

00:15:17.240 --> 00:15:19.976
ve arkasından sağlık verileri geldi.

00:15:20.000 --> 00:15:21.376
Biz de yeni öğreniyoruz,

00:15:21.400 --> 00:15:23.416
Yine de teknoloji dünyasında da

00:15:23.440 --> 00:15:25.256
yapabileceğimiz iyileştirmeler var.

00:15:25.280 --> 00:15:28.736
Örneğin dizüstümüzün kamerası
ekranın üstünde,

00:15:28.760 --> 00:15:31.816
Ekrana baktığımızda,

00:15:31.840 --> 00:15:33.736
göz teması kurmuş olmuyoruz.

00:15:33.760 --> 00:15:36.936
Doğrudan kameraya bakmak bile
bu nörotransmiterlerin

00:15:36.960 --> 00:15:39.216
sayısını arttıracaktır,

00:15:39.240 --> 00:15:41.816
belki de kameranın yerini değiştirmek de
faydalı olur.

00:15:41.840 --> 00:15:45.536
Aynı şey değil tabii ama bence
teknoloji ile de buna yaklaşıyoruz.

NOTE Paragraph

00:15:45.560 --> 00:15:47.296
HW: Harika. Çok teşekkür ederim.

NOTE Paragraph

00:15:47.320 --> 00:15:48.536
SP: Ben teşekkür ederim.

NOTE Paragraph

00:15:48.560 --> 00:15:49.710
(Alkış)