0:00:00.960,0:00:03.936
Dit verhaal begint in 1985

0:00:03.960,0:00:05.936
toen ik als 22-jarige

0:00:05.960,0:00:08.336
wereldkampioen schaken werd,

0:00:08.360,0:00:11.560
na Anatoly Karpov te hebben verslagen.

0:00:12.480,0:00:13.736
Eerder dat jaar

0:00:13.760,0:00:17.086
speelde ik simultaan

0:00:17.100,0:00:21.416
tegen 32 van 's werelds [br]beste schaakmachines

0:00:21.430,0:00:23.200
in Hamburg, Duitsland.

0:00:24.160,0:00:25.600
Ik won alle partijen,

0:00:26.560,0:00:29.736
en destijds verbaasde het niemand

0:00:29.760,0:00:33.800
dat ik 32 computers tegelijk kon verslaan.

0:00:34.480,0:00:37.056
Voor mij was dat de gouden eeuw.

0:00:37.080,0:00:39.176
(Gelach)

0:00:39.200,0:00:40.720
Machines waren zwak,

0:00:41.440,0:00:43.016
en mijn haar was sterk.

0:00:43.040,0:00:45.240
(Gelach)

0:00:46.720,0:00:48.776
Maar slechts 12 jaar later

0:00:48.800,0:00:53.140
vocht ik voor mijn leven [br]tegen slechts één computer

0:00:53.140,0:00:54.620
in een wedstrijd

0:00:54.620,0:00:57.150
die Newsweek op zijn cover betitelde als:

0:00:57.150,0:00:59.366
‘De Ultieme Strijd van het Brein’.

0:00:59.366,0:01:00.456
Geen druk.

0:01:00.480,0:01:02.000
(Gelach)

0:01:03.040,0:01:05.616
In de mythologie en in science fiction

0:01:05.640,0:01:08.376
werd mens-tegen-machine

0:01:08.400,0:01:11.160
vaak afgeschilderd [br]als een zaak van leven of dood.

0:01:11.960,0:01:13.536
John Henry,

0:01:13.560,0:01:15.256
de 'stalen man' genoemd

0:01:15.280,0:01:18.896
in de 19e eeuwse [br]Afro-Amerikaanse volkslegende,

0:01:18.910,0:01:20.456
moest een wedstrijd aangaan

0:01:20.480,0:01:23.216
tegen een stoomaangedreven hamer

0:01:23.240,0:01:25.600
om een tunnel door een berg te hakken.

0:01:26.800,0:01:31.000
John Henry's legende is een deel [br]van een lang historisch verhaal

0:01:31.680,0:01:34.760
van strijd tussen mens en technologie.

0:01:36.200,0:01:39.080
Deze competitieve retoriek [br]is nu standaard.

0:01:39.560,0:01:41.520
We zitten in een race [br]tegen de machines

0:01:42.360,0:01:44.440
in een gevecht of zelfs een oorlog.

0:01:45.880,0:01:47.496
Jobs vallen weg.

0:01:47.520,0:01:51.080
Mensen worden vervangen [br]alsof ze van de aarde zijn verdwenen.

0:01:51.990,0:01:55.736
Je zou bijna gaan denken dat films [br]als ‘The Terminator’ of ‘The Matrix’

0:01:55.760,0:01:57.110
non-fictie zijn.

0:01:59.640,0:02:03.960
Er zijn zeer weinig gevallen van een arena

0:02:05.360,0:02:09.616
waarbij de mens lichamelijk en geestelijk [br]op gelijke voorwaarden kan concurreren

0:02:09.639,0:02:11.480
met een computer of een robot.

0:02:12.280,0:02:14.608
Eigenlijk wou ik dat er wat meer waren.

0:02:15.760,0:02:16.960
In plaats daarvan

0:02:17.840,0:02:22.496
was het mijn zegen en mijn vloek

0:02:22.520,0:02:25.466
om letterlijk uit te groeien [br]tot de spreekwoordelijke man

0:02:25.466,0:02:28.336
in de mens-versus-machinecompetitie

0:02:28.360,0:02:30.240
waar iedereen nog steeds over praat.

0:02:33.120,0:02:38.136
In de meest bekende [br]mens-machinecompetitie sinds John Henry

0:02:38.160,0:02:40.736
speelde ik twee wedstrijden

0:02:40.760,0:02:44.200
tegen de IBM-supercomputer Deep Blue.

0:02:47.040,0:02:49.706
Niemand herinnert zich [br]dat ik de eerste wedstrijd won --

0:02:49.706,0:02:51.576
(Gelach)

0:02:51.600,0:02:55.000
(Applaus)

0:02:55.920,0:03:00.896
in Philadelphia voordat ik de terugmatch [br]het jaar daarop in New York verloor.

0:03:00.920,0:03:02.680
Maar ik denk dat het eerlijk is.

0:03:04.320,0:03:09.416
Er is geen bijzondere herdenkingsdag

0:03:09.440,0:03:12.936
voor iedereen die de top [br]van de Everest niet haalde

0:03:12.960,0:03:15.696
voordat Sir Edmund Hillary [br]en Tenzing Norgay

0:03:15.720,0:03:16.920
de top bereikten.

0:03:17.960,0:03:21.720
En in 1997 was ik [br]nog steeds de wereldkampioen

0:03:24.520,0:03:28.720
toen de schaakcomputers [br]eindelijk volwassen werden.

0:03:29.520,0:03:31.496
Ik was de Everest

0:03:31.520,0:03:33.120
en Deep Blue bereikte de top.

0:03:34.600,0:03:38.656
Ik moet natuurlijk zeggen [br]dat niet Deep Blue het deed,

0:03:38.680,0:03:40.816
maar wel zijn menselijke makers --

0:03:40.840,0:03:44.176
Anantharaman, Campbell, Hoane, Hsu.

0:03:44.370,0:03:45.550
Petje af voor hen.

0:03:46.840,0:03:51.256
Zoals altijd was de triomf [br]van de machine een menselijke triomf,

0:03:51.280,0:03:56.040
iets wat we wel eens vergeten wanneer [br]onze eigen creaties ons overtreffen.

0:03:58.360,0:03:59.990
Deep Blue heeft gezegevierd,

0:04:01.240,0:04:02.600
maar was hij intelligent?

0:04:03.360,0:04:05.120
Nee, nee, hij was het niet,

0:04:06.200,0:04:09.260
althans niet [br]op de manier waarop Alan Turing

0:04:09.260,0:04:12.480
en andere grondleggers [br]van de informatica het hadden gehoopt.

0:04:13.240,0:04:18.016
Het bleek dat schaken kon worden [br]gekraakt door brute kracht,

0:04:18.040,0:04:22.296
zodra de hardware snel genoeg werd

0:04:22.320,0:04:25.280
en de algoritmen slim genoeg.

0:04:26.760,0:04:30.456
Maar naar de definitie van het resultaat,

0:04:30.480,0:04:33.696
schaken op grootmeesterniveau,

0:04:33.720,0:04:35.220
was Deep Blue intelligent.

0:04:37.320,0:04:39.720
Maar ondanks de ongelooflijke snelheid

0:04:40.560,0:04:43.760
van 200 miljoen posities per seconde,

0:04:45.360,0:04:47.460
verschafte Deep Blue's methode

0:04:47.480,0:04:50.500
weinig van het gedroomde inzicht

0:04:50.990,0:04:55.180
in de mysteries [br]van de menselijke intelligentie.

0:04:56.960,0:04:58.776
Spoedig

0:04:58.800,0:05:01.376
zullen machines taxichauffeurs,

0:05:01.400,0:05:03.816
artsen en professoren zijn,

0:05:03.840,0:05:06.440
maar zullen ze ‘intelligent’ zijn?

0:05:07.840,0:05:10.336
Ik zou deze definities liever overlaten

0:05:10.360,0:05:13.920
aan filosofen en woordenboeken.

0:05:15.440,0:05:19.320
Wat echt belangrijk is, [br]is hoe wij mensen

0:05:20.320,0:05:23.920
ons voelen over leven [br]en werken met deze machines.

0:05:26.160,0:05:31.146
Toen ik voor het eerst Deep Blue [br]in februari 1996 ontmoette,

0:05:31.170,0:05:34.040
was ik al meer [br]dan 10 jaar wereldkampioen,

0:05:36.080,0:05:40.096
en had ik 182 WK-partijen gespeeld

0:05:40.120,0:05:41.400
en honderden partijen

0:05:41.400,0:05:44.780
tegen andere topspelers [br]in andere wedstrijden.

0:05:45.240,0:05:50.296
Ik wist wat te verwachten [br]van mijn tegenstanders

0:05:50.320,0:05:52.000
en wat te verwachten van mezelf.

0:05:52.680,0:05:57.856
Ik was gewend [br]om hun zetten in te schatten

0:05:57.880,0:06:01.496
en hun emotionele toestand te peilen

0:06:01.520,0:06:05.360
door te kijken [br]naar hun lichaamstaal en hun ogen.

0:06:05.880,0:06:09.880
Maar toen zat ik [br]aan het schaakbord tegenover Deep Blue.

0:06:12.960,0:06:15.816
Ik voelde meteen iets nieuws,

0:06:15.840,0:06:17.160
iets verontrustends.

0:06:19.440,0:06:22.240
Een soortgelijk gevoel [br]zal je misschien ervaren

0:06:23.320,0:06:25.856
de eerste keer dat je rijdt [br]in een zelfrijdende auto

0:06:25.880,0:06:29.270
of de eerste keer [br]dat je nieuwe computer-manager

0:06:29.270,0:06:31.580
je iets beveelt op het werk.

0:06:33.800,0:06:36.920
Maar bij dat eerste spel

0:06:38.080,0:06:40.216
wist ik niet zeker

0:06:40.240,0:06:43.920
waartoe dit ding in staat was.

0:06:44.920,0:06:48.500
Technologie kan sprongsgewijs vooruitgaan [br]en IBM had er zwaar in geïnvesteerd.

0:06:48.530,0:06:50.090
Ik verloor die wedstrijd.

0:06:52.200,0:06:54.216
En ik kon niet anders dan me afvragen

0:06:54.240,0:06:55.990
of hij onklopbaar kon zijn.

0:06:56.600,0:06:58.960
Was mijn geliefde schaakspel om zeep?

0:07:00.800,0:07:04.776
Dit waren menselijke twijfels, [br]menselijke angsten,

0:07:04.800,0:07:06.560
en het enige wat ik zeker wist,

0:07:06.560,0:07:08.400
was dat mijn tegenstander Deep Blue

0:07:08.400,0:07:10.620
zich daar helemaal [br]geen zorgen over maakte.

0:07:10.620,0:07:12.080
(Gelach)

0:07:13.920,0:07:15.320
Ik vocht terug

0:07:16.400,0:07:18.260
na deze verwoestende klap

0:07:19.000,0:07:20.830
om de eerste wedstrijd te winnen,

0:07:20.960,0:07:22.880
maar het was een teken aan de wand.

0:07:24.400,0:07:26.536
Uiteindelijk verloor ik van de machine

0:07:26.560,0:07:29.616
maar ik onderging niet [br]het lot van John Henry

0:07:29.640,0:07:32.680
die won, maar stierf [br]met zijn hamer in de hand.

0:07:37.720,0:07:40.256
Het bleek dat de schaakwereld

0:07:40.280,0:07:43.520
nog steeds een menselijke [br]schaakkampioen wilde hebben.

0:07:44.920,0:07:46.600
En zelfs vandaag, nu

0:07:48.080,0:07:51.536
een gratis schaak-app [br]op de nieuwste mobiele telefoon

0:07:51.560,0:07:53.576
sterker is dan Deep Blue,

0:07:53.600,0:07:55.600
zijn mensen nog steeds aan het schaken,

0:07:56.680,0:07:58.920
zelfs meer dan ooit tevoren.

0:07:59.650,0:08:03.016
Doemdenkers voorspelden dat [br]niemand het spel zou willen spelen

0:08:03.040,0:08:05.296
dat door een machine bedwongen kon worden

0:08:05.320,0:08:07.536
maar ze bleken het fout te hebben,

0:08:07.560,0:08:11.016
maar doemdenken was altijd al [br]een populair tijdverdrijf

0:08:11.040,0:08:12.600
als het over technologie gaat.

0:08:14.360,0:08:17.096
Wat ik van mijn eigen ervaring leerde,

0:08:17.120,0:08:21.776
is dat we onze angsten [br]onder ogen moeten zien

0:08:21.800,0:08:25.520
als we het maximale [br]uit onze technologie willen halen,

0:08:26.360,0:08:28.736
en we moeten die angsten overwinnen

0:08:28.760,0:08:34.000
als we het beste [br]uit onze menselijkheid willen halen.

0:08:36.120,0:08:37.895
Terwijl ik mijn wonden likte,

0:08:37.919,0:08:39.880
kreeg ik heel wat inspiratie

0:08:41.080,0:08:43.775
door mijn gevechten tegen Deep Blue.

0:08:43.799,0:08:45.710
Zoals het oude Russische gezegde gaat:

0:08:45.710,0:08:48.330
als je ze niet kunt verslaan, [br]sluit je dan bij hen aan.

0:08:48.880,0:08:50.256
Toen dacht ik:

0:08:50.280,0:08:52.616
wat als ik samen [br]met een computer kon spelen --

0:08:52.640,0:08:55.800
met een computer aan mijn zijde [br]onze krachten kon bundelen:

0:08:57.160,0:09:00.936
menselijke intuïtie [br]plus machineberekening,

0:09:00.960,0:09:03.656
menselijk strategie, machinetactiek,

0:09:03.680,0:09:06.096
menselijke ervaring, machinegeheugen.

0:09:06.120,0:09:08.520
Zou dat het meest [br]perfecte spel ooit kunnen zijn?

0:09:10.000,0:09:11.790
Mijn idee kwam tot leven

0:09:12.890,0:09:14.050
in 1998

0:09:14.540,0:09:16.296
onder de naam Geavanceerd Schaken

0:09:16.320,0:09:22.000
toen ik een mens-plus-machinewedstrijd [br]speelde tegen een andere topspeler.

0:09:23.280,0:09:25.176
Maar in dit eerste experiment,

0:09:25.200,0:09:27.310
slaagden we er allebei niet in

0:09:27.380,0:09:31.760
om mens- en machinevaardigheden [br]effectief te combineren.

0:09:34.920,0:09:37.950
Geavanceerd Schaken [br]vond zijn thuis op het internet

0:09:38.160,0:09:42.760
en in 2005 zorgde een zogenaamd [br]freestyle schaaktoernooi

0:09:42.790,0:09:44.400
voor een openbaring.

0:09:47.240,0:09:50.776
Een team van grootmeesters [br]en topmachines nam deel,

0:09:50.800,0:09:53.536
maar de winnaars [br]waren noch de grootmeesters

0:09:53.560,0:09:54.920
noch de supercomputer.

0:09:55.680,0:10:00.016
De winnaars waren [br]een paar Amerikaanse schaakamateurs

0:10:00.040,0:10:03.200
die drie gewone pc's [br]tegelijk bedienden.

0:10:05.560,0:10:08.576
Hun vaardigheid [br]in het coachen van hun machines

0:10:08.600,0:10:14.060
counterde effectief [br]de superieure schaakkennis

0:10:14.080,0:10:16.176
van hun grootmeester-tegenstanders

0:10:16.176,0:10:20.160
en de grotere rekenkracht van anderen.

0:10:21.600,0:10:23.560
Ik kwam tot deze formulering:

0:10:24.560,0:10:27.936
een zwakke menselijke speler [br]met een computer

0:10:27.960,0:10:31.216
en een betere procesbeheersing [br]is superieur

0:10:31.240,0:10:33.656
aan een zeer krachtige machine alleen,

0:10:33.680,0:10:37.576
maar, nog opmerkelijker, is superieur [br]aan een sterke menselijke speler

0:10:37.600,0:10:39.560
met machine en...

0:10:41.120,0:10:43.520
een inferieure procesbeheersing.

0:10:46.180,0:10:47.630
Dit overtuigde me ervan

0:10:47.630,0:10:51.120
dat we betere interfaces[br]nodig zouden hebben

0:10:51.120,0:10:53.910
om ons te helpen bij[br]het coachen van onze machines

0:10:53.920,0:10:56.240
richting een nuttiger intelligentie.

0:10:58.320,0:11:01.616
Mens plus machine is niet de toekomst,

0:11:01.640,0:11:02.856
het is er al.

0:11:02.880,0:11:07.016
Iedereen die ooit [br]onlinevertaling gebruikte

0:11:07.040,0:11:11.336
om iets van een nieuwsartikel [br]van een buitenlandse krant te snappen,

0:11:11.360,0:11:13.270
weet dat ze verre van perfect is.

0:11:13.680,0:11:15.776
Dan gebruiken we onze menselijke ervaring

0:11:15.800,0:11:17.896
om er iets zinvols uit te distilleren,

0:11:17.920,0:11:20.696
waarna de machine [br]leert van onze correcties.

0:11:20.720,0:11:23.440
Dit model verspreidt zich [br]en wordt toegepast

0:11:23.440,0:11:26.440
bij medische diagnose [br]en veiligheidsanalyse.

0:11:26.440,0:11:28.560
De machine verwerkt data,

0:11:29.320,0:11:31.056
berekent waarschijnlijkheden,

0:11:31.080,0:11:34.736
legt 80-90% van het traject af,

0:11:34.760,0:11:39.136
waardoor analyse en besluitvorming

0:11:39.160,0:11:41.760
makkelijker wordt [br]voor de menselijke partij.

0:11:42.280,0:11:47.120
Maar je stuurt je kinderen niet

0:11:48.000,0:11:51.560
naar school in een zelfrijdende [br]auto met 90% nauwkeurigheid,

0:11:52.600,0:11:54.200
zelfs niet met 99%.

0:11:55.560,0:11:58.416
Voor de sprong voorwaarts moeten er

0:11:58.440,0:12:04.600
nog wat cruciale decimalen bijkomen.

0:12:07.160,0:12:11.200
Twintig jaar na mijn match met Deep Blue,

0:12:12.200,0:12:13.816
na de tweede wedstrijd,

0:12:13.840,0:12:19.890
is de sensationele kop:[br]‘De Ultieme Strijd van het Brein’

0:12:19.920,0:12:21.736
gemeengoed geworden,

0:12:21.760,0:12:24.296
nu intelligente machines

0:12:24.320,0:12:26.060
hun intrede doen

0:12:26.080,0:12:28.930
in elke sector, bijna dagelijks.

0:12:30.160,0:12:33.256
Maar in tegenstelling tot het verleden,

0:12:33.280,0:12:34.920
toen machines

0:12:36.480,0:12:38.856
boerderijdieren en handenarbeid vervingen,

0:12:38.880,0:12:41.486
gaan ze dat nu doen [br]met mensen met academische graden

0:12:41.486,0:12:42.880
en politieke invloed.

0:12:44.120,0:12:46.426
Als iemand [br]die met machines vocht en verloor,

0:12:46.426,0:12:48.880
vertel ik jullie [br]dat dit geweldig nieuws is.

0:12:51.000,0:12:53.216
Uiteindelijk zal elk beroep

0:12:53.240,0:12:55.336
deze druk moeten ondergaan

0:12:55.360,0:12:59.760
of anders zou het betekenen

0:12:59.760,0:13:02.430
dat de mensheid [br]ophoudt met vooruitgang boeken.

0:13:02.760,0:13:03.960
We zullen niet

0:13:05.440,0:13:07.160
kunnen kiezen

0:13:08.480,0:13:11.200
wanneer en waar [br]de technologische vooruitgang stopt.

0:13:13.160,0:13:14.520
We kunnen niet

0:13:15.960,0:13:17.456
vertragen.

0:13:17.480,0:13:19.296
Eigenlijk

0:13:19.320,0:13:21.240
moeten we versnellen.

0:13:24.600,0:13:27.240
Onze technologie [br]blinkt uit in het wegnemen

0:13:29.200,0:13:32.560
van moeilijkheden [br]en onzekerheden uit ons leven,

0:13:35.000,0:13:37.816
en dus moeten we op zoek gaan naar

0:13:37.840,0:13:39.696
steeds moeilijker,

0:13:39.720,0:13:43.800
steeds onzekerder uitdagingen.

0:13:48.200,0:13:49.400
Machines hebben

0:13:51.880,0:13:53.696
berekeningen.

0:13:53.720,0:13:55.296
Wij hebben begrip.

0:13:55.320,0:13:57.360
Machines hebben instructies.

0:13:58.840,0:14:00.696
Wij hebben doel.

0:14:00.720,0:14:03.000
Machines hebben

0:14:04.950,0:14:06.296
objectiviteit.

0:14:06.320,0:14:07.760
Wij hebben passie.

0:14:08.600,0:14:11.600
We moeten ons geen zorgen maken

0:14:11.600,0:14:14.600
over wat onze machines [br]vandaag kunnen.

0:14:14.600,0:14:16.920
In plaats daarvan [br]moeten we ons zorgen maken

0:14:16.920,0:14:19.200
over wat ze vandaag [br]nog steeds niet kunnen,

0:14:19.200,0:14:24.696
omdat we de hulp van de nieuwe, [br]intelligente machines nodig hebben

0:14:24.720,0:14:28.800
om onze grootste dromen [br]om te zetten in realiteit.

0:14:30.000,0:14:31.320
En als we falen,

0:14:32.240,0:14:36.896
als we falen, is het niet [br]omdat onze machines te intelligent

0:14:36.920,0:14:38.570
of niet intelligent genoeg zijn.

0:14:39.200,0:14:42.280
Als we falen, dan is dat [br]omdat we zelfgenoegzaam werden

0:14:43.680,0:14:45.240
en onze ambities inperkten.

0:14:46.520,0:14:49.560
Onze menselijkheid wordt [br]niet bepaald door vaardigheden

0:14:51.280,0:14:53.960
als met een hamer zwiepen[br]of zelfs als schaken.

0:14:54.560,0:14:57.576
Er is één ding dat [br]alleen maar een mens kan doen.

0:14:57.600,0:14:58.800
Dat is dromen.

0:15:00.120,0:15:02.656
Laten we dus groots dromen.

0:15:02.680,0:15:03.896
Dank je.

0:15:03.920,0:15:07.347
(Applaus)