1
00:00:15,448 --> 00:00:18,123
Κάθε μέρα, οι μαθητές στα σχολεία

2
00:00:18,127 --> 00:00:22,725
ξοδεύουν ατελείωτες ώρες μαθαίνοντας
τις απαντήσεις σε διάφορα ερωτήματα,

3
00:00:22,725 --> 00:00:25,321
αλλά εδώ θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο:

4
00:00:26,194 --> 00:00:28,844
θα επικεντρωθούμε σε ερωτήματα
τις απαντήσεις των οποίων

5
00:00:28,844 --> 00:00:31,057
δε μπορούμε να μάθουμε
γιατί είναι άγνωστες.

6
00:00:31,320 --> 00:00:36,622
Όταν ήμουν μικρός, με βασάνιζαν 
πολλά ερωτήματα, όπως για παράδειγμα:

7
00:00:36,622 --> 00:00:38,991
Πώς θα ένοιωθα αν ήμουν σκύλος;

8
00:00:39,061 --> 00:00:40,976
Πονούν τα ψάρια;

9
00:00:41,412 --> 00:00:42,862
Τα έντομα;

10
00:00:43,784 --> 00:00:46,648
Μήπως η Μεγάλη Έκρηξη 
ήταν απλώς ένα τυχαίο γεγονός;

11
00:00:47,607 --> 00:00:48,970
Υπάρχει Θεός;

12
00:00:49,570 --> 00:00:53,297
Κι εάν όντως υπάρχει, πώς είμαστε βέβαιοι
πως είναι άντρας και όχι γυναίκα;

13
00:00:53,487 --> 00:00:57,012
Γιατί τόσοι αθώοι άνθρωποι και ζώα 
βιώνουν φριχτές εμπειρίες;

14
00:00:57,544 --> 00:01:00,154
Υπάρχει όντως κάποιο πλάνο 
για την ζωή μας;

15
00:01:00,596 --> 00:01:02,341
Το μέλλον μας γράφεται στην πορεία,

16
00:01:02,341 --> 00:01:05,658
ή είναι προδιαγεγραμμένο 
και απλώς δεν το ξέρουμε;

17
00:01:05,738 --> 00:01:07,876
Αν ναι, τότε υπάρχει ελεύθερη βούληση;


18
00:01:07,876 --> 00:01:10,710
Ποιος είμαι τελικά;
Είμαι απλώς μια βιολογική μηχανή;

19
00:01:11,371 --> 00:01:14,976
Τότε γιατί έχω συνείδηση, 
και τι είναι συνείδηση;

20
00:01:15,768 --> 00:01:18,425
Τα ρομπότ θα αποκτήσουν 
συνείδηση κάποια μέρα;

21
00:01:19,291 --> 00:01:25,267
Πίστευα πως κάποια μέρα θα μάθαινα 
τις απαντήσεις σε όλα αυτά.

22
00:01:25,597 --> 00:01:28,147
Κάποιος πρέπει να γνωρίζει
τις απαντήσεις, σωστά;

23
00:01:28,467 --> 00:01:29,817
Κι όμως, μαντέψτε! 


24
00:01:29,817 --> 00:01:31,371
Κανείς δεν τις γνωρίζει!

25
00:01:31,771 --> 00:01:35,146
Τα περισσότερα από αυτά τα ερωτήματα
με προβληματίζουν ακόμα και σήμερα.

26
00:01:35,146 --> 00:01:38,054
Αλλά, με εξιτάρει να τα σκέφτομαι

27
00:01:38,054 --> 00:01:43,377
γιατί με εξωθούν στα όρια της γνώσης
και είναι άγνωστο το τι υπάρχει εκεί.

28
00:01:43,377 --> 00:01:50,231
Ορίστε, λοιπόν, δύο ερωτήματα που κανείς
στην Γη δεν ξέρει να απαντήσει.

29
00:01:50,531 --> 00:01:52,614
(Μουσική)

30
00:01:52,614 --> 00:01:55,489
[Πόσα σύμπαντα υπάρχουν;]

31
00:01:57,839 --> 00:02:00,442
Ενίοτε, όταν ταξιδεύω πολλές ώρες
με το αεροπλάνο,

32
00:02:00,442 --> 00:02:02,966
χαζεύω τα βουνά και τις ερήμους

33
00:02:02,966 --> 00:02:06,488
και προσπαθώ να συλλάβω με το μυαλό μου
πόσο απέραντη είναι η Γη.

34
00:02:06,778 --> 00:02:09,324
Μετά θυμάμαι πως υπάρχει
κάτι που βλέπουμε καθημερινά

35
00:02:09,324 --> 00:02:13,000
μέσα στο οποίο θα χώραγε 
ένα εκατομμύριο φορές η Γη.

36
00:02:13,200 --> 00:02:15,372
Μιλώ για τον Ήλιο, μοιάζει τεράστιος.

37
00:02:15,762 --> 00:02:19,286
Αλλά, εάν τον δούμε συγκριτικά,
είναι σαν κεφάλι καρφίτσας,

38
00:02:19,286 --> 00:02:23,330
μόλις ένα από τα 400 δις αστέρια
του Γαλαξία μας,

39
00:02:23,330 --> 00:02:25,010
ευδιάκριτα όταν έχει ξαστεριά

40
00:02:25,010 --> 00:02:27,918
σαν μία λευκή ομίχλη
που απλώνεται στον ουρανό.

41
00:02:28,638 --> 00:02:31,261
Γίνεται ακόμη χειρότερο:
υπάρχουν κάπου 100 δις γαλαξίες

42
00:02:31,261 --> 00:02:33,580
που μπορούμε να εντοπίσουμε 
με το τηλεσκόπιο.

43
00:02:33,870 --> 00:02:38,039
Άρα, εάν κάθε αστέρι είχε το μέγεθος 
ενός κόκκου άμμου,

44
00:02:38,039 --> 00:02:40,307
ο Γαλαξίας μας και μόνο 
έχει αρκετά αστέρια

45
00:02:40,307 --> 00:02:43,231
για να γεμίσει μία παραλία μεγέθους
10 επί 10 μέτρων,


46
00:02:43,231 --> 00:02:45,383
και ύψους τριών μέτρων.

47
00:02:45,673 --> 00:02:48,598
Ούτε ολόκληρη η Γη 
δεν έχει αρκετές παραλίες

48
00:02:48,598 --> 00:02:51,155
για να χωρέσει όλα τα αστέρια
του σύμπαντος.

49
00:02:51,425 --> 00:02:55,429
Μια τέτοια παραλία θα εκτεινόταν σε μήκος
εκατοντάδων εκατομμυρίων χιλιομέτρων.

50
00:02:55,689 --> 00:02:59,564
Μα τον Στίβεν Χόκινγκ, 
μιλάμε για πολλά αστέρια!!!

51
00:03:00,034 --> 00:03:01,976
Αλλά ο Χόκινγκ και άλλοι φυσικοί

52
00:03:01,976 --> 00:03:05,782
πιστεύουν ότι η πραγματικότητα
είναι αφάνταστα μεγαλύτερη.

53
00:03:06,132 --> 00:03:09,644
Δηλαδή, αρχικά, τα 100 δις γαλαξιών
που διακρίνονται με το τηλεσκόπιο

54
00:03:09,644 --> 00:03:12,476
πιθανότατα δεν είναι 
παρά ένα ελάχιστο κομμάτι.

55
00:03:12,476 --> 00:03:16,439
Το ίδιο το σύμπαν επεκτείνεται 
με πολύ γρήγορους ρυθμούς.

56
00:03:16,439 --> 00:03:18,965
Η μεγάλη πλειονότητα των γαλαξιών

57
00:03:18,965 --> 00:03:23,238
βρίσκονται τόσο μακριά μας που ποτέ 
δεν θα φτάσει έως εδώ το φως τους.

58
00:03:23,248 --> 00:03:26,029
Κι όμως, η φυσική πραγματικότητα στην Γη

59
00:03:26,029 --> 00:03:29,821
συνδέεται πολύ στενά με αυτούς
τους μακρινούς και αόρατους γαλαξίες.

60
00:03:30,011 --> 00:03:32,577
Είναι και αυτοί μέρος του σύμπαντός μας.

61
00:03:32,857 --> 00:03:35,256
Αποτελούν ένα μοναδικό, 
τεράστιο οικοδόμημα

62
00:03:35,256 --> 00:03:38,386
με τους ίδιους φυσικούς νόμους
που αποτελείται από τα ίδια άτομα,

63
00:03:38,386 --> 00:03:42,560
ηλεκτρόνια, πρωτόνια, κουάρκ 
και νετρίνα, όπως και εμείς.

64
00:03:42,560 --> 00:03:47,161
Ωστόσο, πρόσφατες θεωρίες της φυσικής,
όπως η θεωρία των χορδών,

65
00:03:47,161 --> 00:03:50,499
υποστηρίζουν ότι ίσως 
και να υπάρχουν άπειρα σύμπαντα,

66
00:03:50,499 --> 00:03:52,336
φτιαγμένα από διάφορα είδη σωματιδίων,

67
00:03:52,336 --> 00:03:55,026
με διαφορετικές ιδιότητες,
που έχουν διαφορετικούς νόμους.

68
00:03:55,026 --> 00:03:57,611
Στα πιο πολλά δεν θα μπορούσε
να υπάρξει ζωή

69
00:03:57,611 --> 00:04:01,216
και ενδέχεται να εξαφανιστούν και να
επανεμφανιστούν σε νανοδευτερόλεπτα.

70
00:04:01,216 --> 00:04:04,526
Ωστόσο, όλα μαζί συνθέτουν 
ένα τεράστιο πολυσύμπαν

71
00:04:04,526 --> 00:04:07,910
που αποτελείται από πιθανά σύμπαντα
έως και 11 διαστάσεων

72
00:04:07,910 --> 00:04:11,762
που περιέχουν πράγματα που δεν μπορούμε
ούτε να τα φανταστούμε.

73
00:04:12,156 --> 00:04:14,253
Η επικρατέστερη εκδοχή
της θεωρίας των χορδών

74
00:04:14,253 --> 00:04:17,370
προβλέπει ένα πολυσύμπαν 
που αποτελείται από 10-500 σύμπαντα.

75
00:04:17,370 --> 00:04:21,909
Το ένα με 500 μηδενικά,
έναν αριθμό τόσο μεγάλο,

76
00:04:21,909 --> 00:04:27,174
που αν κάθε άτομο στο γνωστό μας σύμπαν 
είχε το δικό του σύμπαν, 


77
00:04:27,424 --> 00:04:31,104
και αν όλα τα άτομα σε αυτά τα σύμπαντα 
είχαν το δικό τους σύμπαν,

78
00:04:32,000 --> 00:04:34,402
και αυτό επαναλαμβανόταν 
σε άλλους δύο κύκλους,

79
00:04:34,582 --> 00:04:37,741
θα φτάνατε σε μόνο ένα μικρό 
μέρος του συνόλου

80
00:04:37,741 --> 00:04:44,812
συγκεκριμένα ένα τρις τρις τρις τρις τρις 
τρις τρις τρις τρις τρις τρις τρις τρις

81
00:04:44,812 --> 00:04:46,648
τρις τρισεκατομμυριοστό.

82
00:04:47,728 --> 00:04:50,492
Αλλά ακόμα και αυτός ο αριθμός 
είναι μικροσκοπικός,

83
00:04:50,492 --> 00:04:54,150
αν τον συγκρίνουμε 
με έναν άλλον αριθμό: το άπειρο.

84
00:04:54,508 --> 00:04:57,603
Κάποιοι φυσικοί πιστεύουν
ότι το χωροχρονικό συνεχές είναι άπειρο,

85
00:04:57,603 --> 00:05:01,074
και ότι περιέχει άπειρο αριθμό 
από μικρά σύμπαντα

86
00:05:01,074 --> 00:05:02,757
με διαφορετικές ιδιότητες.

87
00:05:03,107 --> 00:05:04,856
Πώς πάει το μυαλό σας μέχρι τώρα;

88
00:05:05,061 --> 00:05:07,350
Η κβαντική θεωρία προσθέτει
και άλλες επιπλοκές.

89
00:05:07,350 --> 00:05:09,976
Η ίδια η θεωρία έχει αποδειχτεί 
πέραν αμφιβολίας,

90
00:05:09,976 --> 00:05:11,975
αλλά η ερμηνεία της προκαλεί σύγχυση,

91
00:05:11,975 --> 00:05:14,800
και κάποιοι φυσικοί πιστεύουν 
ότι για να ξεμπερδευτεί

92
00:05:14,800 --> 00:05:17,702
πρέπει να φανταστείτε τεράστιους
αριθμούς παράλληλων συμπάντων

93
00:05:17,702 --> 00:05:19,997
να γεννιούνται κάθε στιγμή,

94
00:05:20,241 --> 00:05:23,769
και πολλά από αυτά να μοιάζουν πολύ
με τον κόσμο όπου ζούμε,

95
00:05:23,769 --> 00:05:25,961
και να περιέχουν πολλούς σωσίες μας.

96
00:05:25,965 --> 00:05:28,525
Σε ένα από αυτά τα σύμπαντα 
θα αποφοιτήσετε με έπαινο

97
00:05:28,525 --> 00:05:30,983
και θα παντρευτείτε 
τον σύντροφο των ονείρων σας,

98
00:05:30,983 --> 00:05:32,683
και σε ένα άλλο όχι.

99
00:05:33,173 --> 00:05:36,277
Είναι και μερικοί επιστήμονες 
που αυτά τα χαρακτηρίζουν βλακείες,

100
00:05:36,291 --> 00:05:40,206
και λένε ότι η μόνη απάντηση 
στο πόσα σύμπαντα υπάρχουν, είναι: ένα.

101
00:05:40,822 --> 00:05:42,336
Μόνο ένα σύμπαν.

102
00:05:42,678 --> 00:05:45,450
Μερικοί φιλόσοφοι και μυστικιστές μάλιστα

103
00:05:45,450 --> 00:05:48,929
λένε ότι ακόμα και το δικό μας 
σύμπαν είναι μια ψευδαίσθηση.

104
00:05:49,502 --> 00:05:51,053
Όπως βλέπετε, αυτή τη στιγμή

105
00:05:51,057 --> 00:05:54,522
δεν υπάρχει ομοφωνία 
σε αυτό το θέμα, κάθε άλλο.

106
00:05:54,732 --> 00:05:58,839
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η απάντηση
είναι μεταξύ του μηδέν και του άπειρου.

107
00:05:59,173 --> 00:06:01,407
Υποθέτω ότι ξέρουμε κι άλλο ένα πράγμα:

108
00:06:01,782 --> 00:06:05,200
αυτή είναι μια πολύ καλή εποχή
για να μελετά κανείς φυσική.

109
00:06:05,200 --> 00:06:08,637
Ίσως να διανύουμε την περίοδο
με την μεγαλύτερη εξέλιξη σε γνώσεις

110
00:06:08,637 --> 00:06:10,848
που έζησε ποτέ η ανθρωπότητα.

111
00:06:10,848 --> 00:06:13,211
(Μουσική)

112
00:06:14,609 --> 00:06:17,409
[Γιατί δεν έχουμε ενδείξεις
για την ύπαρξη εξωγήινης ζωής;]

113
00:06:17,704 --> 00:06:20,847
Κάπου εκεί έξω στο τεράστιο σύμπαν

114
00:06:20,847 --> 00:06:24,081
σίγουρα πρέπει να υπάρχουν
κι άλλοι πλανήτες που σφύζουν από ζωή,

115
00:06:24,081 --> 00:06:26,376
αλλά γιατί δε βλέπουμε ίχνη της;

116
00:06:27,265 --> 00:06:30,286
Αυτή ήταν η πρώτη ερώτηση
που έκανε ο Ενρίκο Φέρμι το 1950:

117
00:06:30,286 --> 00:06:32,046
«Μα, που πήγαν όλοι;»

118
00:06:33,006 --> 00:06:36,876
Σύμφωνα με τις θεωρίες συνωμοσίας, 
μας επισκέπτονται συχνά ιπτάμενοι δίσκοι

119
00:06:36,876 --> 00:06:38,974
και οι ειδήσεις κουκουλώνονται -

120
00:06:38,974 --> 00:06:41,692
αλλά, ειλικρινά, αυτό δεν μας πείθει..

121
00:06:41,832 --> 00:06:43,981
Δημιουργεί όμως ένα ερώτημα.

122
00:06:44,330 --> 00:06:47,014
Τον τελευταίο χρόνο,
το διαστημικό παρατηρητήριο Κέπλερ

123
00:06:47,014 --> 00:06:50,375
βρήκε εκατοντάδες πλανήτες 
γύρω από κοντινά μας αστέρια,

124
00:06:50,390 --> 00:06:52,295
και αν παρεκτείνουμε αυτά τα δεδομένα

125
00:06:52,295 --> 00:06:55,661
φαίνεται σαν να υπάρχουν 
μισό τρισεκατομμύριο πλανήτες

126
00:06:55,661 --> 00:06:57,566
στο δικό μας γαλαξία και μόνο.

127
00:06:58,267 --> 00:07:00,348
Αν έστω και ένας στους 10.000 πλανήτες

128
00:07:00,348 --> 00:07:02,970
έχει συνθήκες κατάλληλες 
για να συντηρήσει ζωή,

129
00:07:02,970 --> 00:07:07,820
αυτό μας κάνει 50 εκατομμύρια πλανήτες
με πιθανότητα ζωής στο γαλαξία μας.

130
00:07:08,451 --> 00:07:09,913
Και το ερώτημα είναι:

131
00:07:09,913 --> 00:07:14,866
η Γη δημιουργήθηκε εννέα δισεκατομμύρια
χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

132
00:07:15,525 --> 00:07:19,047
Στο μεταξύ αμέτρητοι άλλοι πλανήτες
στο γαλαξία μας είχαν δημιουργηθεί ήδη,

133
00:07:19,047 --> 00:07:21,559
και η ζωή εκεί είχε το χρόνο να εξελιχτεί

134
00:07:21,569 --> 00:07:24,908
για δισεκατομμύρια ή τουλάχιστον
πολλά εκατομμύρια χρόνια,

135
00:07:24,908 --> 00:07:26,958
προτού ξεκινήσει η ζωή στην Γη.

136
00:07:27,268 --> 00:07:29,971
Αν μερικοί είχαν ευφυή ζωή,

137
00:07:29,971 --> 00:07:32,309
και άρχιζαν να αναπτύσσουν τεχνολογία,

138
00:07:32,539 --> 00:07:35,793
αυτή η τεχνολογία 
θα είχε εκατομμύρια χρόνια

139
00:07:35,793 --> 00:07:38,837
για να εξελιχτεί σε κάτι 
πολύπλοκο και παντοδύναμο.

140
00:07:39,166 --> 00:07:42,054
Στη Γη είδαμε πόσο δραματικά

141
00:07:42,054 --> 00:07:45,425
μπορεί να εξελιχτεί η τεχνολογία
σε μόλις 100 χρόνια.

142
00:07:46,407 --> 00:07:50,006
Μέσα σε εκατομμύρια χρόνια,
ένας ευφυής εξωγήινος πολιτισμός

143
00:07:50,006 --> 00:07:52,691
θα μπορούσε εύκολα
να είχε εξαπλωθεί στον γαλαξία,

144
00:07:52,691 --> 00:07:56,114
ίσως δημιουργώντας τεράστιους
συλλέκτες ενέργειας

145
00:07:56,118 --> 00:07:59,339
ή και στόλους από διαστημόπλοια
για να δημιουργήσουν αποικίες

146
00:07:59,339 --> 00:08:02,259
ή κομψοτεχνήματα που θα γέμιζαν
τον νυκτερινό ουρανό.

147
00:08:02,770 --> 00:08:05,813
Με κάποιον τρόπο τέλος πάντων,
θα είχε φανερωθεί η παρουσία τους,

148
00:08:05,813 --> 00:08:10,963
είτε σκόπιμα είτε όχι,
με κάποια ηλεκτρομαγνητικά σήματα.

149
00:08:11,271 --> 00:08:13,774
Και όμως δεν είχαμε καμία
από αυτές τις ενδείξεις.

150
00:08:13,774 --> 00:08:14,816
Γιατί;

151
00:08:15,940 --> 00:08:20,829
Υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις,
μερικές αρκετά ανησυχητικές.

152
00:08:21,331 --> 00:08:26,566
Ίσως ένας υπερευφυής πολιτισμός
να έχει όντως κυριεύσει το γαλαξία,

153
00:08:27,105 --> 00:08:29,791
και να έχει επιβάλλει 
πλήρη ραδιοφωνική σιγή

154
00:08:29,791 --> 00:08:32,521
γιατί δε θέλει να έχει συναγωνισμό.

155
00:08:32,926 --> 00:08:35,821
Απλά καραδοκεί, και ψάχνει 
μια αφορμή για να εξαφανίσει

156
00:08:35,821 --> 00:08:38,418
οτιδήποτε μοιάζει να αποτελεί απειλή.

157
00:08:39,010 --> 00:08:41,476
Ίσως πάλι και να μην είναι τόσο ευφυής.

158
00:08:42,299 --> 00:08:47,055
Ίσως η εξέλιξη μιας ευφυίας ικανής 
να δημιουργεί εξελιγμένη τεχνολογία,

159
00:08:47,055 --> 00:08:49,017
είναι πιο σπάνια από ότι πιστεύαμε.

160
00:08:49,021 --> 00:08:53,824
Στη Γη έτσι κι αλλιώς έγινε μόνο μια φορά
στα τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια,

161
00:08:53,828 --> 00:08:55,976
και ίσως αυτή να ήταν μια μεγάλη σύμπτωση.

162
00:08:56,452 --> 00:09:00,379
Ίσως να είμαστε ο πρώτος τέτοιος
πολιτισμός στο γαλαξία μας.

163
00:09:01,042 --> 00:09:05,994
Ίσως ακόμα ο πολιτισμός να φέρει μαζί του
και το σπόρο της καταστροφής του

164
00:09:05,994 --> 00:09:10,212
μέσω της ανικανότητας να ελέγξουμε 
την τεχνολογία που έχουμε δημιουργήσει.

165
00:09:11,198 --> 00:09:13,600
Υπάρχουν όμως και πολλές
πιο αισιόδοξες απαντήσεις.

166
00:09:13,604 --> 00:09:15,595
Έτσι για αρχή, δε ψάχνουμε και τόσο πολύ

167
00:09:15,595 --> 00:09:18,206
και ξοδεύουμε ελάχιστα 
χρήματα στην έρευνα.

168
00:09:18,547 --> 00:09:21,841
Από όλα τα αστέρια στο γαλαξία μας
μόνο ένα μικρό ποσοστό

169
00:09:21,841 --> 00:09:25,412
έχουμε εξετάσει για ίχνη ζωής,

170
00:09:26,144 --> 00:09:28,582
και ίσως να μη ψάχνουμε με το σωστό τρόπο.

171
00:09:29,000 --> 00:09:30,960
Ίσως όσο οι πολιτισμοί αναπτύσσονται,

172
00:09:30,960 --> 00:09:33,700
να ανακαλύπτουν τεχνολογίες επικοινωνίας

173
00:09:33,700 --> 00:09:37,386
πολύ πιο ανεπτυγμένες και χρήσιμες 
από τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα.

174
00:09:38,053 --> 00:09:40,047
Ίσως όλη η δραστηριότητα να εκτυλίσσεται

175
00:09:40,047 --> 00:09:42,697
μέσα στη μυστηριώδη πρόσφατη ανακάλυψη,

176
00:09:42,697 --> 00:09:45,048
τη σκοτεινή ύλη, ή σκοτεινή ενέργεια,

177
00:09:45,048 --> 00:09:48,387
από την οποία αποτελείται το μεγαλύτερο 
μέρος της μάζας του σύμπαντος.

178
00:09:49,348 --> 00:09:52,340
Ή ίσως να ψάχνουμε στη λάθος κλίμακα.

179
00:09:52,340 --> 00:09:54,976
Ίσως οι ευφυείς πολιτισμοί 
να έχουν συνειδητοποιήσει

180
00:09:54,980 --> 00:09:57,810
ότι η ζωή δεν είναι άλλο από πολύπλοκα 
μοτίβα πληροφοριών

181
00:09:57,824 --> 00:10:00,022
που αλληλεπιδρούν με όμορφους τρόπους,

182
00:10:00,022 --> 00:10:03,219
και ότι αυτό μπορεί να γίνει
πιο αποτελεσματικά σε μικρή κλίμακα.

183
00:10:03,379 --> 00:10:05,840
Όπως στη Γη τα ογκώδη μουσικά συστήματα

184
00:10:05,840 --> 00:10:08,010
συρρικνώθηκαν σε όμορφα μικροσκοπικά iPod,

185
00:10:08,010 --> 00:10:11,740
ίσως και η ευφυής ζωή, για να είναι 
πιο οικολογικά αποτελεσματική,

186
00:10:11,740 --> 00:10:13,665
να έχει και αυτή συρρικνωθεί.

187
00:10:13,665 --> 00:10:16,138
Το ηλιακό μας σύστημα ίσως
να είναι γεμάτο εξωγήινους

188
00:10:16,138 --> 00:10:17,637
που απλά δεν τους βλέπουμε -

189
00:10:17,637 --> 00:10:21,196
ίσως και οι ίδιες οι ιδέες μας
να είναι μια μορφή εξωγήινης ζωής.

190
00:10:21,580 --> 00:10:24,054
Εντάξει, αυτή είναι μια τρελή ιδέα,

191
00:10:24,244 --> 00:10:26,139
οι εξωγήινοι με εξανάγκασαν να την πω.

192
00:10:26,445 --> 00:10:30,217
Είναι όμως συναρπαστικό που οι ιδέες 
φαίνονται να έχουν δική τους υπόσταση

193
00:10:30,217 --> 00:10:33,398
και που ζουν ακόμα και μετά
τον θάνατο των δημιουργών τους.

194
00:10:33,724 --> 00:10:37,507
Ίσως η βιολογική ζωή να είναι 
μια προσωρινή κατάσταση.

195
00:10:39,459 --> 00:10:40,960
Στα επόμενα 15 χρόνια

196
00:10:40,960 --> 00:10:43,960
ίσως να αρχίσουμε να λαμβάνουμε
φασματοσκοπικές πληροφορίες

197
00:10:43,960 --> 00:10:46,340
από γειτονικούς πλανήτες, 
που θα μας αποκαλύψουν

198
00:10:46,340 --> 00:10:48,494
τις πιθανότητες της ύπαρξης ζωής εκεί.

199
00:10:48,724 --> 00:10:51,950
Στο μεταξύ το SETI, που αναζητά 
εξωγήινη ευφυΐα

200
00:10:51,950 --> 00:10:53,970
θα δημοσιοποιήσει τις ανακαλύψεις του

201
00:10:53,970 --> 00:10:56,976
και έτσι εκατομμύρια πολίτες 
επιστήμονες, ίσως και σεις,

202
00:10:56,980 --> 00:10:59,797
θα μπορούν να συμβάλουν στις έρευνες.

203
00:11:00,392 --> 00:11:03,060
Και εδώ στη Γη διεξάγονται
απίστευτα πειράματα

204
00:11:03,060 --> 00:11:05,610
για τη δημιουργία ζωής από το μηδέν.

205
00:11:05,610 --> 00:11:08,944
Μια ζωή που θα διαφέρει πολύ
από τη γνωστή, με βάση το DNA.

206
00:11:09,320 --> 00:11:11,820
Όλα αυτά θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε

207
00:11:11,820 --> 00:11:14,393
αν υπάρχει ζωή στο σύμπαν,


208
00:11:14,393 --> 00:11:18,353
ή αν στην πραγματικότητα
υπάρχουμε μόνο εμείς.

209
00:11:19,823 --> 00:11:22,308
Καθεμιά από τις πιθανότητες

210
00:11:22,312 --> 00:11:24,658
με τον τρόπο της εμπνέει δέος.

211
00:11:25,407 --> 00:11:27,250
Γιατί έστω και αν είμαστε μόνοι,


212
00:11:27,250 --> 00:11:31,515
το γεγονός ότι σκεφτόμαστε, ονειρευόμαστε,
και κάνουμε αυτές τις ερωτήσεις,

213
00:11:31,515 --> 00:11:35,511
μπορεί τελικά να είναι
το πιο σημαντικό γεγονός στο σύμπαν.

214
00:11:36,347 --> 00:11:38,625
Σας έχω ένα ακόμα καλό νέο:

215
00:11:39,075 --> 00:11:42,085
η αναζήτηση της γνώσης και της κατανόησης
δεν είναι ποτέ ανιαρή.

216
00:11:42,085 --> 00:11:43,855
Είναι ακριβώς το αντίθετο.

217
00:11:43,990 --> 00:11:47,306
Όσο περισσότερα μαθαίνεις, 
τόσο πιο υπέροχος φαίνεται ο κόσμος.

218
00:11:47,698 --> 00:11:50,975
Ακριβώς αυτές οι τρελές πιθανότητες, 
και οι αναπάντητες ερωτήσεις,

219
00:11:50,975 --> 00:11:52,426
μας κάνουν να τραβάμε μπροστά.

220
00:11:52,426 --> 00:11:55,629
Συνεχίστε, λοιπόν, να έχετε περιέργεια.