WEBVTT 00:00:04.200 --> 00:00:08.240 Chương trình được tài trợ bởi: 00:00:08.240 --> 00:00:15.240 Tài trợ phụ bởi: 00:00:33.509 --> 00:00:37.750 Đây là môn học về Công lý và chúng ta hãy bắt đầu với một câu chuyện … 00:00:37.750 --> 00:00:40.179 giả sử bạn là người lái xe điện 00:00:40.179 --> 00:00:44.640 và toa xe điện của bạn đang phóng nhanh trên đường ray với vận tốc 60 dặm một giờ 00:00:44.640 --> 00:00:49.390 và ở cuối đường ray, bạn nhận thấy có năm công nhân đang làm việc trên đường ray 00:00:49.390 --> 00:00:51.799 bạn đã cố gắng dừng lại nhưng không thể 00:00:51.799 --> 00:00:53.829 thắng không hoạt động 00:00:53.829 --> 00:00:56.780 bạn cảm thấy tuyệt vọng vì bạn biết 00:00:56.780 --> 00:00:59.590 rằng nếu bạn đâm vào năm công nhân này 00:00:59.590 --> 00:01:01.490 tất cả họ sẽ chết 00:01:01.490 --> 00:01:05.079 hãy cho rằng bạn biết chắc điều đó 00:01:05.079 --> 00:01:07.420 và vì vậy bạn cảm thấy mình vô dụng 00:01:07.420 --> 00:01:09.450 cho đến khi bạn nhận thấy rằng có một 00:01:09.450 --> 00:01:11.290 ngã rẽ bên phải 00:01:11.290 --> 00:01:13.170 một đường ray phụ 00:01:13.170 --> 00:01:15.579 và ở cuối đường ray đó 00:01:15.579 --> 00:01:17.390 chỉ có một công nhân 00:01:17.390 --> 00:01:19.079 đang làm việc trên đường ray 00:01:19.079 --> 00:01:21.368 Bạn đang cầm lái, 00:01:21.368 --> 00:01:23.030 vì thế bạn có thể 00:01:23.030 --> 00:01:26.010 rẽ xe điện nếu bạn muốn 00:01:26.010 --> 00:01:28.840 vào đường ray phụ đó 00:01:28.840 --> 00:01:30.399 để giết chết một người 00:01:30.399 --> 00:01:33.269 nhưng có thể cứu năm người kia 00:01:33.269 --> 00:01:36.109 Đây là câu hỏi đầu tiên của chúng ta 00:01:36.109 --> 00:01:38.819 Điều gì là đúng nên làm? 00:01:38.819 --> 00:01:40.478 Bạn sẽ làm gì ? 00:01:40.478 --> 00:01:42.560 Hãy làm một khảo sát nhỏ, 00:01:42.560 --> 00:01:45.180 có bao nhiêu người 00:01:45.180 --> 00:01:52.020 sẽ rẽ chiếc xe điện vào đường ray phụ? 00:01:52.019 --> 00:01:53.530 Bao nhiêu chọn không làm? 00:01:53.530 --> 00:01:58.180 Có bao nhiêu người sẽ đi thẳng về phía trước 00:01:58.180 --> 00:02:04.050 giơ tay lên, những người sẽ đi thẳng về phía trước. 00:02:04.049 --> 00:02:08.378 Một số ít người sẽ, đa số sẽ rẽ hướng 00:02:08.378 --> 00:02:09.878 chúng ta hãy nghe số đông này trước 00:02:09.878 --> 00:02:14.149 bây giờ chúng ta cần bắt đầu điều tra tại sao bạn nghĩ 00:02:14.149 --> 00:02:19.799 đó là điều đúng nên làm. Hãy bắt đầu với những người trong nhóm đa số, những người sẽ rẽ hướng 00:02:19.799 --> 00:02:22.058 để đi vào đường ray phụ? 00:02:22.058 --> 00:02:23.669 Tại sao bạn làm điều đó? 00:02:23.669 --> 00:02:25.808 lý do của bạn là gì? 00:02:25.808 --> 00:02:30.188 Ai sẵn sàng xung phong phát biểu một lý do? 00:02:30.188 --> 00:02:32.218 Nào, đứng lên. 00:02:32.218 --> 00:02:39.218 Bỡi nó không ĐÚNG khi giết đi năm người trong khi bạn có thể thay vào đó và chị giết một người. 00:02:39.579 --> 00:02:42.239 sẽ không đúng khi giết năm người 00:02:42.239 --> 00:02:47.069 nếu thay vào đó bạn có thể giết một người 00:02:47.068 --> 00:02:48.528 đó là một lý do tốt 00:02:48.528 --> 00:02:52.959 đó là một lý do tốt 00:02:52.959 --> 00:02:53.778 ai nữa?Xin mời ý kiến khác? 00:02:53.778 --> 00:02:56.658 mọi người có đồng ý 00:02:56.658 --> 00:03:01.218 với lý do đó không? cứ tự nhiên 00:03:01.218 --> 00:03:03.620 Chà, tôi nghĩ đó cũng là lý do tại sao 00:03:03.620 --> 00:03:05.459 vào ngày 11/9, chúng ta coi những người [giành lại quyền] lái máy bay, 00:03:05.459 --> 00:03:08.009 những người đã lái máy bay vào 00:03:08.008 --> 00:03:09.528 cánh đồng Pennsylvania như những người hùng 00:03:09.528 --> 00:03:11.718 vì họ chọn giết những người trên máy bay 00:03:11.718 --> 00:03:14.418 chứ không giết nhiều người hơn 00:03:14.419 --> 00:03:16.109 trong các tòa nhà lớn. 00:03:16.109 --> 00:03:19.260 Vì vậy, nguyên tắc là giống nhau vào ngày 11/9, 00:03:19.259 --> 00:03:21.638 đó là một tình huống bi thảm 00:03:21.639 --> 00:03:25.359 nhưng thà là giết một người để năm người có thể sống 00:03:25.359 --> 00:03:30.748 đó là lý do của hầu hết các bạn, những người sẽ rẽ hướng phải không? 00:03:30.748 --> 00:03:32.628 Bây giờ chúng ta hãy nghe 00:03:32.628 --> 00:03:33.628 từ 00:03:33.628 --> 00:03:35.508 những người thuộc nhóm thiểu số 00:03:35.508 --> 00:03:40.558 những người sẽ không rẽ hướng. 00:03:40.558 --> 00:03:45.709 Được rồi, tôi nghĩ rằng tâm lý trên đây là cùng loại với các biện minh cho tội ác diệt chủng và chủ nghĩa toàn trị. 00:03:45.468 --> 00:03:50.358 Để cứu một chủng tộc bạn sẽ xóa sổ các chủng tộc khác. 00:03:50.359 --> 00:03:53.278 vậy bạn sẽ làm gì trong trường hợp này? Bạn sẽ 00:03:53.278 --> 00:03:55.378 tránh 00:03:55.378 --> 00:03:57.798 nỗi kinh hoàng của nạn diệt chủng? 00:03:57.799 --> 00:04:03.989 bạn sẽ lao vào năm người và giết họ? 00:04:03.989 --> 00:04:07.628 Có lẽ là có. 00:04:07.628 --> 00:04:09.929 Được rồi, còn ai nữa? 00:04:09.930 --> 00:04:14.498 Đó là một câu trả lời dũng cảm, cảm ơn bạn. 00:04:14.498 --> 00:04:16.079 Hãy xem xét một trường hợp khác 00:04:16.978 --> 00:04:20.238 trường hợp xe điện 00:04:20.238 --> 00:04:21.688 và xem 00:04:21.689 --> 00:04:24.189 liệu 00:04:24.189 --> 00:04:27.429 đa số các bạn 00:04:27.428 --> 00:04:30.989 muốn tuân theo nguyên tắc, 00:04:30.990 --> 00:04:33.500 thà một người nên chết để năm người được sống hay không? 00:04:33.500 --> 00:04:38.528 Lần này bạn không phải là người điều khiển xe điện, bạn là người chứng kiến 00:04:38.528 --> 00:04:42.678 đứng trên cầu nhìn xuống đường ray xe điện 00:04:42.678 --> 00:04:45.658 và dưới đường ray đó một chiếc xe điện đang đến 00:04:45.658 --> 00:04:49.620 ở cuối đường ray có năm công nhân 00:04:49.620 --> 00:04:51.739 phanh xe không hoạt động 00:04:51.738 --> 00:04:55.948 chiếc xe điện sắp lao vào năm người và giết họ. 00:04:55.949 --> 00:04:57.218 và bây giờ 00:04:57.218 --> 00:04:58.788 bạn không phải là người lái xe, 00:04:58.788 --> 00:05:01.308 bạn thực sự cảm thấy không làm gì được 00:05:01.309 --> 00:05:03.259 cho đến khi bạn nhận ra 00:05:03.259 --> 00:05:06.879 đứng bên cạnh bạn, 00:05:06.879 --> 00:05:08.639 dựa vào 00:05:08.639 --> 00:05:09.889 cây cầu 00:05:09.889 --> 00:05:16.889 là một người đàn ông rất béo. 00:05:17.218 --> 00:05:20.178 và bạn có thể 00:05:20.178 --> 00:05:22.668 xô anh xuống 00:05:22.668 --> 00:05:24.728 anh ta sẽ ngã khỏi cầu, 00:05:24.728 --> 00:05:27.949 vào đường ray 00:05:27.949 --> 00:05:29.538 ngay trên đường đi 00:05:29.538 --> 00:05:32.199 của xe điện 00:05:32.199 --> 00:05:33.419 anh ta sẽ chết 00:05:33.418 --> 00:05:38.930 nhưng anh ta sẽ cứu năm người kia 00:05:38.930 --> 00:05:41.108 Bây giờ, bao nhiêu người sẻ đồng ý đẩy 00:05:41.108 --> 00:05:48.089 người đàn ông mập khỏi cầu ? Giơ tay lên. 00:05:48.089 --> 00:05:51.198 Bao nhiêu sẽ không làm? 00:05:51.199 --> 00:05:54.069 Phần lớn mọi ngườ sẽ không làm 00:05:54.069 --> 00:05:55.789 Đây là câu hỏi rõ ràng. 00:05:55.788 --> 00:05:56.878 điều gì đả xảy ra 00:05:56.879 --> 00:06:00.169 với nguyên lý 00:06:00.168 --> 00:06:05.109 tốt nhất là cứu năm mạng ngay cả khi nó có nghĩa hi sinh đi một, nguyên lý đã trở thành điều gì 00:06:05.110 --> 00:06:07.490 mà làm cho gần như mọi người đồng ý 00:06:07.490 --> 00:06:09.240 trong hoàn cảnh thứ nhất 00:06:09.240 --> 00:06:12.809 Tôi cần nghe từ ai đó đã trong đa số của cả hai 00:06:12.809 --> 00:06:13.580 trường hợp là 00:06:13.579 --> 00:06:17.758 làm cách nào bạn giải thích sự khác nhau ở cả hai ? 00:06:17.759 --> 00:06:21.860 Điều thứ hai tôi đoán nó gồm một sự chọn lựa có chủ đích 00:06:21.860 --> 00:06:22.509 là xô một người 00:06:22.509 --> 00:06:24.279 xuống 00:06:24.279 --> 00:06:25.198 Tôi đoán rằng 00:06:25.199 --> 00:06:29.830 người đó anh ta hầu như không hề liên quan tới hoàn cảnh chút nào 00:06:29.829 --> 00:06:31.269 và cho nên 00:06:31.269 --> 00:06:33.769 việc đại diện cho anh ta, tôi đoán 00:06:33.769 --> 00:06:36.769 để 00:06:36.769 --> 00:06:39.990 bao gồm anh ta vào cái gì đó trong khi anh ta có thể đã tránh khỏi 00:06:39.990 --> 00:06:41.788 tối đoán nghiêng về 00:06:41.788 --> 00:06:43.620 điều bạn chọn trong trường hợp một, nơi mà 00:06:43.620 --> 00:06:45.968 có ba nhóm, người lái xe và 00:06:45.968 --> 00:06:47.668 hai nhóm người công nhân là 00:06:47.668 --> 00:06:50.598 đã hoàn toàn đoán được hoàn cảnh 00:06:50.598 --> 00:06:55.108 nhưng người đang làm việc trên đường ray lân cận 00:06:55.108 --> 00:07:02.068 anh ta không hề chọn hiến mình hơn gả mập, phải không nào? 00:07:02.069 --> 00:07:05.420 Điều đó đúng, anh ta ở trên đường ray 00:07:05.399 --> 00:07:10.438 còn gả này trên cầu. 00:07:10.439 --> 00:07:13.550 Tiếp tục nào, bạn có thể trở lại nếu bạn muốn 00:07:13.550 --> 00:07:15.329 Thôi được, đó là một câu hỏi khó 00:07:15.329 --> 00:07:18.658 nhưng bạn đã làm tốt , đó là một câu hỏi khó 00:07:19.629 --> 00:07:21.180 ai nửa 00:07:21.180 --> 00:07:22.598 có thể 00:07:22.598 --> 00:07:26.028 tìm giải pháp để dung hòa 00:07:26.028 --> 00:07:30.158 phản ứng của đại đa số trong hai trường hợp này? Vâng? 00:07:30.158 --> 00:07:31.550 Tôi đoán rằng 00:07:31.550 --> 00:07:32.540 trong trường hợp thứ nhất nơi mà 00:07:32.540 --> 00:07:35.179 bạn có một người công nhân và năm người còn lại 00:07:35.178 --> 00:07:37.429 nó là lựa chọn giữa một trong hai, và bạn phải 00:07:37.430 --> 00:07:41.218 làm một lựa chọn và cái chết sẽ đến bỡi chiếc xe toa 00:07:41.218 --> 00:07:45.029 không nhất thiết bởi hành động trực tiếp của bạn. Chiếc xe toa vẩn sẻ chạy 00:07:45.029 --> 00:07:48.209 điều và bạn cần phải làm trong sự lựa chọn một trong hai 00:07:48.209 --> 00:07:52.658 trong khi đẩy người đàn ông mập là thực chất một hành động giết người trong chính bạn 00:07:52.658 --> 00:07:54.490 và bạn tự nhủ trong điều đó 00:07:54.490 --> 00:07:57.278 trong khi bạn có thể không điều khiên được chiếc xe toa 00:07:57.278 --> 00:08:00.089 Vậy tôi nghỉ đó sẻ là trường hợp khác nhau một chút 00:08:00.089 --> 00:08:04.359 Thôi được ai sẻ trả lờ? Ai có câu trả lời cho điều đó ? điều đó rất hay, ai có cách 00:08:04.360 --> 00:08:06.319 ai muốn trả lời ? 00:08:06.319 --> 00:08:09.490 Có không một lối đi cho điều này ? 00:08:09.490 --> 00:08:12.439 Tôi không nghĩ đó sẻ là một lý do rất tốt bởi bạn chọn 00:08:12.439 --> 00:08:16.889 cả hai đường bạn phải chọn ai chết ,bởi cả hai lựa chọn đó đều đi đến giết chết một người 00:08:16.889 --> 00:08:18.500 hành động nào là hành động của ý thức 00:08:18.500 --> 00:08:19.718 phải rẻ, 00:08:19.718 --> 00:08:21.319 hay bạn chọn đẩy người đàn ông 00:08:21.319 --> 00:08:23.609 tất cả đều là hành động chủ ý 00:08:23.608 --> 00:08:27.688 hành động ý thức có thể hiệu cả hai đường bạn đang làm một lựa chọn 00:08:27.689 --> 00:08:29.729 Bạn có muốn trả lời ? 00:08:29.728 --> 00:08:34.189 Có lẻ tôi không thực sự chắc rằng đó là trường hợp, nó chỉ cỏ vẻ như khác nhau, nhưng hành động thực tế 00:08:34.190 --> 00:08:38.230 đẫy một người đàn ông vào đường ray và giết họ 00:08:38.230 --> 00:08:42.600 bạn thực tế chính bạn giết anh ta, bạn đang đẩy anh ta bằng chính đổi tay mình và 00:08:42.600 --> 00:08:43.710 đó là điều khác nhau 00:08:43.710 --> 00:08:47.090 hơn bẻ lái một thứ gì đó sắp gây ra cái chết 00:08:47.090 --> 00:08:48.670 vào một cái gì đó .. ông biết đấy 00:08:48.669 --> 00:08:52.829 nó không có vẻ đúng khi nói bây giờ khi tôi đang đứng đây 00:08:52.830 --> 00:08:54.740 Không, rất tốt, tên bạn là gì ? 00:08:54.740 --> 00:08:55.570 Andrew 00:08:55.740 --> 00:08:59.570 Andrew và để tôi hỏi bạn điều này nhé Andrew 00:08:59.570 --> 00:09:02.240 cho rằng 00:09:02.240 --> 00:09:03.680 đứng trên cầu 00:09:03.679 --> 00:09:04.809 cạnh anh béo 00:09:04.809 --> 00:09:07.849 Tôi đã không phải đầy anh ta, cho rằng anh ta đang đứng 00:09:07.850 --> 00:09:14.850 ló ra ngoài cửa sập và tôi có thể mở cửa ra bằng cách lái bánh lái giống như vậy để anh ta rơi xuống 00:09:17.450 --> 00:09:18.690 liệu bạn có lái nó không? 00:09:18.690 --> 00:09:20.960 Trong một vài lý do có vẻ vẩn 00:09:20.960 --> 00:09:24.129 sai lầm hơn 00:09:24.129 --> 00:09:30.350 Tôi có ý rằng có thể nếu bạn chĩ cần bất cẩn như nhích một chút bánh lái hoặc điều gì đó như vậy 00:09:30.350 --> 00:09:31.060 hay là 00:09:31.059 --> 00:09:33.118 hoặc nói rằng chiếc xe 00:09:33.119 --> 00:09:37.850 với về một công tắc sẻ làm rơi cửa sập 00:09:37.850 --> 00:09:39.230 sau đó tôi có thể đồng ý với điều đó 00:09:39.850 --> 00:09:42.230 Công bằng phải không, nó vẩn có vẻ như vậy 00:09:42.230 --> 00:09:45.500 bạn nói, sai trong cách nó không hề có vẻ sai trong hoàn cảnh thứ nhất để bẻ lái 00:09:45.500 --> 00:09:50.419 và trong hoàn cảnh khác, ý tôi là trong hoàn cảnh thứ nhất bạn đả liên quan trực tiếp vào hoàn cảnh 00:09:50.419 --> 00:09:52.449 trong cái thứ hai, bạn củng là một người chứng kiến vậy thôi. 00:09:52.450 --> 00:09:56.920 Vậy nên bạn phải chọn phải dích liếu hay không bằng cách đầy người đành ông béo 00:09:56.919 --> 00:09:59.549 Hảy quên đi một lúc về trường hợp này 00:09:59.549 --> 00:10:01.269 rất tốt 00:10:01.269 --> 00:10:06.460 nhưng hảy tưởng tượng trường hợp khác. Lần này, bạn là bác sỉ trong phòng cấp cứu 00:10:06.460 --> 00:10:11.629 và sáu bệnh nhân đến với bạn 00:10:11.629 --> 00:10:18.500 họ đả bị một chiếc xe toa cán qua 00:10:18.500 --> 00:10:23.889 năm người trong họ bị thương khác nặng một người khác bị thương nặng bạn có thể phải bỏ ra cả ngày 00:10:23.889 --> 00:10:27.720 lo cho một người nặng nhất 00:10:27.720 --> 00:10:32.330 nhưng trong lúc đó năm người khác sẻ chết, hay bạn có thể trong nom cho năm người và hồi phục sức khỏe cho họ, nhưng 00:10:32.330 --> 00:10:35.490 trong lúc đó người bị nặng sẻ chết 00:10:35.490 --> 00:10:36.470 một người sẻ chết 00:10:36.470 --> 00:10:37.660 Bạn sẻ cứu bao nhiêu 00:10:37.659 --> 00:10:39.539 nhóm năm 00:10:39.539 --> 00:10:40.849 bây giờ như một bác sỉ ? 00:10:40.850 --> 00:10:44.480 Bao nhiêu sẻ cứu người nặng nhất ? 00:10:44.480 --> 00:10:46.300 rất ít người 00:10:46.299 --> 00:10:49.269 một vài cánh tay 00:10:49.269 --> 00:10:51.439 tôi cho rằng là cùng một lý do 00:10:51.440 --> 00:10:55.570 một đấu năm 00:10:55.570 --> 00:10:57.230 Bây giờ cân nhắc 00:10:57.230 --> 00:10:59.070 một trường hợp bác sỉ khác 00:10:59.070 --> 00:11:02.080 lần này bạn là nhà phẩu thuật cấy ghép 00:11:02.080 --> 00:11:06.160 và bạn có năm bệnh nhân trong lúc nguy cấp cần 00:11:06.159 --> 00:11:09.639 nội tạng để có thể sinh tồn 00:11:09.639 --> 00:11:12.220 một cần trái tim , một cần phổi 00:11:12.220 --> 00:11:13.550 một cần thân, 00:11:13.549 --> 00:11:15.089 một cần gan 00:11:15.090 --> 00:11:16.680 và người thứ năm 00:11:16.679 --> 00:11:20.209 một tuyến tụy 00:11:20.210 --> 00:11:22.780 và bạn không có người cho nội tạng 00:11:22.779 --> 00:11:24.909 bạn sắp phải 00:11:24.909 --> 00:11:27.649 xem họ chết 00:11:27.649 --> 00:11:28.860 và rồi 00:11:28.860 --> 00:11:30.649 một sự kiện xảy ra 00:11:30.649 --> 00:11:32.470 phòng bên cạnh 00:11:32.470 --> 00:11:35.720 có một gả khỏe mạnh đến khám sức khỏe 00:11:39.450 --> 00:11:43.740 và anh ta 00:11:43.740 --> 00:11:47.159 bạn thích điều đó 00:11:47.159 --> 00:11:50.740 và anh ta đánh một giấc 00:11:53.269 --> 00:11:56.769 bạn có thể đi vào yên lặng 00:11:56.769 --> 00:12:00.600 moi ra năm nội tang, anh ta sẻ chết 00:12:00.600 --> 00:12:03.170 nhưng có thể cứu sống được năm người 00:12:03.169 --> 00:12:10.169 Bao nhiêu sẻ làm điều đó? Có ai không ? 00:12:10.389 --> 00:12:17.389 Bao nhiêu? Giơ tay cao nếu bạn muốn làm điều đó 00:12:18.100 --> 00:12:21.840 Có ai ngồi trên ban công ? 00:12:21.840 --> 00:12:24.280 bạn sẻ làm sao ? Cẩn thận đừng vòi ra quá 00:12:26.269 --> 00:12:29.340 Bao nhiêu sẻ không ? 00:12:29.340 --> 00:12:30.360 Tốt 00:12:30.360 --> 00:12:33.600 Bạn nói gì, nói lên nào trên ban công, ai sẽ làm 00:12:33.600 --> 00:12:35.840 moi nội tạng ra, tai sao ? 00:12:35.840 --> 00:12:38.629 Tôi thực tế thích khám phá một chút khác biệt 00:12:38.629 --> 00:12:40.188 khả thi của việc lấy của một 00:12:40.188 --> 00:12:44.419 trong năm người họ của người sẻ chết trước 00:12:44.419 --> 00:12:50.229 và dùng nó để cứu bốn người kia 00:12:50.230 --> 00:12:54.639 Đó là ý kiến rất hay 00:12:54.639 --> 00:12:57.830 Đó là ý kiến hay 00:12:57.830 --> 00:13:00.160 trừ thực tế rằng 00:13:00.159 --> 00:13:06.159 bạn vừa bẻ gảy điểm triết lý 00:13:06.159 --> 00:13:07.360 Hảy trở lại một chút 00:13:07.360 --> 00:13:10.240 từ những câu chuyện và những lập luận 00:13:10.240 --> 00:13:12.750 để chú ý một số điều 00:13:12.750 --> 00:13:17.809 về cách lý luận phải được phơi bày 00:13:17.809 --> 00:13:18.649 Chắc chắn 00:13:18.649 --> 00:13:20.360 nguyên lý đạo đức 00:13:20.360 --> 00:13:23.340 đả bắt đầu mở ra 00:13:23.340 --> 00:13:25.879 từ những tranh luận chúng ta đả có 00:13:25.879 --> 00:13:27.570 và hảy cân nhắc 00:13:27.570 --> 00:13:29.740 nhửng nguyên lý đạo đức đó 00:13:29.740 --> 00:13:31.250 trông như thế nào 00:13:31.250 --> 00:13:35.710 đạo lý thức nhất đả nổi lên từ tranh luận nói rằng 00:13:35.710 --> 00:13:39.110 đó là điều đúng khi làm theo điều đạo lý làm 00:13:39.110 --> 00:13:43.139 dựa vào nhửng kết luận sẻ dẩn đến kết quả 00:13:43.139 --> 99:59:59.999 từ hành động của bạn