0:00:00.566,0:00:02.301 Chúng ta hãy tính[br]tích phân xác định 0:00:02.301,0:00:07.566 từ 0 đến 1 của[br]x bình phương 0:00:07.566,0:00:13.500 nhân với 2 mũ[br]x mũ 3, dx. 0:00:13.500,0:00:15.900 Như mọi khi, tôi khuyên[br]bạn nên tạm dừng video 0:00:15.900,0:00:20.233 và thử tự giải bài toán. 0:00:20.940,0:00:22.634 Vậy coi như bạn đã[br]thử rồi nhé. 0:00:22.634,0:00:24.300 Có một vài điều khá[br]thú vị ở đây. 0:00:24.300,0:00:26.100 Thứ đầu tiên mà[br]tôi thấy là: 0:00:26.100,0:00:28.367 "Chúng ta mới biết tính[br]đạo hàm và nguyên hàm 0:00:28.367,0:00:31.700 của e mũ x, chứ không phải[br]một cơ số khác mũ x." 0:00:31.700,0:00:34.700 Chúng ta đã biết[br]đạo hàm của e mũ x 0:00:34.700,0:00:38.100 là e mũ x, hoặc chúng ta[br]cũng có thể nói 0:00:38.100,0:00:43.700 nguyên hàm của e mũ x[br]là e mũ x cộng c. 0:00:43.700,0:00:46.900 Vì ở biểu thức này,[br]chúng ta có trường hợp 0:00:47.930,0:00:49.900 một cơ số được[br]nâng lên lũy thừa 0:00:49.900,0:00:52.500 là một hàm của x,[br]nên ở đây chúng ta 0:00:52.500,0:00:56.433 cần biến đổi cơ số này,[br]nhưng chúng ta sẽ làm thế nào? 0:00:56.433,0:01:00.866 Cách tôi làm sẽ là[br]biểu diễn lại 2 theo số e 0:01:01.100,0:01:03.233 Vậy 2 biểu diễn theo số e[br]sẽ là gì? 0:01:03.233,0:01:09.900 2 sẽ bằng e, bằng e[br]được nâng lên lũy thừa 0:01:09.900,0:01:13.033 mà chúng ta cần nâng e[br]lên để được 2. 0:01:13.033,0:01:14.367 Vậy số mũ mà ta cần 0:01:14.367,0:01:16.500 nâng e lên để[br]được 2 là gì? 0:01:16.500,0:01:18.600 Đó sẽ là logarit[br]tự nhiên của 2. 0:01:18.633,0:01:21.633 Vậy logarit tự nhiên của 2[br]là lũy thừa ta cần 0:01:21.633,0:01:24.100 để nâng e lên để được 2. 0:01:24.100,0:01:27.700 Vậy nếu bạn nâng e lên[br]lũy thừa này, bạn sẽ có 2. 0:01:27.700,0:01:29.567 Chúng ta đã biểu diễn được 2. 0:01:29.567,0:01:31.567 Giờ thì 2 mũ x mũ 3 là gì? 0:01:31.567,0:01:34.500 Vậy nếu chúng ta nâng cả hai[br]phía lên lũy thừa x mũ 3, 0:01:34.500,0:01:38.166 nâng cả hai phía lên[br]lũy thừa bậc x mũ 3, 0:01:38.166,0:01:40.967 2 mũ x mũ 3 sẽ bằng,[br]nếu ta nâng một cơ số lên 0:01:40.967,0:01:43.433 một lũy thừa và lại[br]nâng lũy thừa đó lên 0:01:43.433,0:01:49.266 lũy thừa nữa, ở đây sẽ bằng[br]e mũ x mũ 3, 0:01:49.633,0:01:53.000 x mũ 3, nhân với logarit[br]tự nhiên của 2, 0:01:53.100,0:01:56.134 nhân với logarit[br]tự nhiên của 2. 0:01:56.233,0:01:59.166 Trông có vẻ khá thú vị rồi đó. 0:01:59.166,0:02:01.567 Chúng ta sẽ viết lại[br]phần này, và tôi sẽ, 0:02:01.567,0:02:04.100 ta tập trung tính tích phân[br]bất định trước, sẽ xem 0:02:04.100,0:02:05.166 ta có tính được không. 0:02:05.166,0:02:06.500 Sau đó chúng ta sẽ có thể 0:02:06.500,0:02:08.566 tính tiếp tích phân xác định. 0:02:08.566,0:02:11.566 Chúng ta hãy cùng nghĩ,[br]hãy thử tính 0:02:11.566,0:02:15.033 tích phân bất định của[br]x bình phương nhân với 0:02:15.033,0:02:18.500 2 mũ x mũ 3 dx. 0:02:18.500,0:02:20.566 Chúng ta đang muốn tìm[br]nguyên hàm của nó. 0:02:20.566,0:02:23.166 Tích phân này sẽ bằng 0:02:23.166,0:02:28.433 tích phân của - tôi vẫn[br]viết x bình phương, 0:02:28.433,0:02:30.366 nhưng thay vì 2 mũ x mũ 3, 0:02:30.366,0:02:32.166 tôi sẽ viết phần[br]chúng ta vừa tính. 0:02:32.166,0:02:33.833 Tôi sẽ copy phần đó sang đây. 0:02:33.833,0:02:35.300 Chúng ta vừa biết[br]biểu thức này 0:02:35.300,0:02:38.500 chính là 2 mũ x mũ 3. 0:02:38.500,0:02:42.867 Chúng ta copy và dán vào đây. 0:02:43.433,0:02:47.800 Cuối cùng là dx. 0:02:48.838,0:02:51.767 Tôi đã có thể biến đổi[br]cơ số ở đây thành e. 0:02:51.767,0:02:53.434 Thuận tiện hơn chút rồi nhưng 0:02:53.434,0:02:55.366 biểu thức vẫn còn[br]khá phức tạp. 0:02:55.366,0:02:57.700 Bạn có thể nghĩ rằng: 0:02:57.700,0:03:00.966 "Ồ, ta có thể dùng phương pháp[br]đổi biến số xem sao." 0:03:00.966,0:03:05.033 Vì ở đây ta có biểu thức rất[br]phức tạp này, x mũ 3 nhân với 0:03:05.033,0:03:08.000 logarit tự nhiên của 2,[br]nhưng đạo hàm của nó là gì? 0:03:08.033,0:03:09.366 Nó sẽ là 3x bình phương 0:03:09.366,0:03:11.167 nhân với logarit[br]tự nhiên của 2, 0:03:11.167,0:03:13.966 hay 3 nhân logarit tự nhiên[br]của 2 rồi nhân x bình phương. 0:03:13.966,0:03:16.166 Tức là một hằng số[br]nhân với x bình phương. 0:03:16.166,0:03:18.766 Chúng ta cũng có x bình phương[br]ở đây rồi nên 0:03:18.766,0:03:22.934 chúng ta có thể biến đổi nó[br]để có hằng số ở đây nữa. 0:03:22.967,0:03:24.233 Hãy thử nghĩ nhé. 0:03:24.233,0:03:27.900 Vậy nếu làm theo cách đó,[br]chúng ta đặt phần này là u, 0:03:27.900,0:03:33.233 nếu chúng ta đặt u bằng[br]x mũ 3 nhân với 0:03:33.233,0:03:36.234 logarit tự nhiên của 2,[br]d u sẽ bằng bao nhiêu? 0:03:36.234,0:03:39.900 d u ở đây sẽ bằng -[br]logarit tự nhiên của 2 0:03:39.900,0:03:42.033 chỉ là một hằng số[br]nên d u sẽ bằng 0:03:42.033,0:03:45.933 3x bình phương nhân với[br]logarit tự nhiên của 2. 0:03:46.033,0:03:47.433 Chúng ta còn có thể 0:03:47.433,0:03:49.033 hoán đổi thứ tự các thừa số. 0:03:49.033,0:03:50.500 Chúng ta có thể viết thành 0:03:50.500,0:03:55.567 x bình phương nhân với[br]3 nhân logarit tự nhiên của 2, 0:03:55.567,0:03:58.566 và sử dụng các tính chất[br]của logarit, nó sẽ bằng 0:03:58.566,0:04:03.766 x bình phương nhân với[br]logarit tự nhiên của 2 mũ 3. 0:04:03.766,0:04:05.100 3 nhân với logarit tự nhiên 0:04:05.100,0:04:07.166 của 2 là logarit tự nhiên của 2 mũ 3. 0:04:07.166,0:04:13.333 Vậy nó sẽ là x bình phương[br]nhân với logarit tự nhiên của 8. 0:04:13.700,0:04:16.433 Vậy nếu đây là u, d u sẽ ở đâu? 0:04:16.433,0:04:19.466 À và chúng ta cũng không[br]được bỏ sót dx nhé. 0:04:19.966,0:04:25.800 Ta có dx ở đây, dx, dx, và dx. 0:04:25.833,0:04:29.767 Vậy d u nằm ở đâu? Chúng ta đã[br]có dx. Tôi sẽ đánh dấu chúng. 0:04:29.767,0:04:32.767 Có dx ở đây, có dx đây nữa. 0:04:32.767,0:04:36.100 Có x bình phương ở đây,[br]x bình phương ở đây. 0:04:36.100,0:04:38.234 Vậy chúng ta sẽ cần 0:04:38.234,0:04:40.900 logarit tự nhiên của 8. 0:04:40.900,0:04:43.834 Lý tưởng nhất là chúng ta[br]có logarit tự nhiên của 8 0:04:43.834,0:04:46.966 ở đây, và chúng ta có thể[br]đặt nó ở đó, miễn là, 0:04:46.966,0:04:49.233 chúng ta có thể nhân với[br]logarit tự nhiên của 8 0:04:49.233,0:04:53.333 miễn là chúng ta cũng chia cho[br]logarit tự nhiên của 8. 0:04:53.366,0:04:56.300 Chúng ta có thể làm ở ngay đây, 0:04:56.300,0:04:58.833 chia cho logarit tự nhiên của 8. 0:04:58.833,0:05:01.366 Nhưng chúng ta cũng biết[br]nguyên hàm của một hằng số 0:05:01.366,0:05:04.033 nhân với một hàm số[br]cũng sẽ bằng hằng số 0:05:04.033,0:05:06.300 nhân với nguyên hàm[br]của hàm số đó. 0:05:06.300,0:05:08.433 Vậy chúng ta sẽ đưa[br]nó ra ngoài. 0:05:08.433,0:05:12.333 Chúng ta có 1 trên[br]logarit tự nhiên của 8. 0:05:12.566,0:05:15.433 Chúng ta sẽ biến đổi tích phân[br]dưới dạng u và d u. 0:05:15.433,0:05:18.566 Nó sẽ được rút gọn thành[br]1 trên logarit tự nhiên 0:05:18.566,0:05:23.346 của 8 nhân với nguyên hàm của 0:05:24.453,0:05:31.766 e mũ u, e mũ u, đó là u, d u. 0:05:31.766,0:05:36.509 Phần này nhân với phần này[br]nhân với phần đó là d u, d u. 0:05:36.509,0:05:38.700 Đến đây thì đơn giản hơn rồi, 0:05:38.700,0:05:40.900 chúng ta có thể đoán được[br]nó sẽ là gì. 0:05:40.900,0:05:43.100 Nó sẽ bằng - để tôi[br]viết 1 trên 0:05:43.100,0:05:45.600 logarit tự nhiên[br]của 8 ra đây - 0:05:45.633,0:05:53.879 1 trên logarit tự nhiên[br]của 8, nhân với e mũ u, 0:05:55.771,0:05:57.700 và tất nhiên nếu chúng ta[br]đang tính nguyên hàm 0:05:57.700,0:06:00.433 thì sẽ còn hằng số[br]C ở đây nữa. 0:06:00.433,0:06:02.900 Sau đó chúng ta sẽ[br]thay thế lại u. 0:06:02.900,0:06:04.500 Chúng ta đã biết u là gì rồi. 0:06:04.500,0:06:07.300 Vậy ở đây sẽ bằng[br]nguyên hàm của 0:06:07.300,0:06:11.566 biểu thức này, là 1 trên[br]logarit tự nhiên của 8 0:06:11.566,0:06:15.367 nhân với e mũ, thay vì u,[br]chúng ta đã biết u là 0:06:15.367,0:06:19.100 x mũ 3 nhân với[br]logarit tự nhiên của 2. 0:06:19.100,0:06:21.866 Và tất nhiên chúng ta sẽ[br]viết cộng C ở đây. 0:06:22.100,0:06:24.234 Giờ chúng ta quay về với[br]bài toán ban đầu. 0:06:24.234,0:06:26.566 Chúng ta cần tính nguyên hàm[br]của phần này 0:06:26.566,0:06:29.500 tại mỗi cận này. 0:06:29.500,0:06:30.967 Chúng ta sẽ viết lại. 0:06:30.967,0:06:36.066 Từ những gì chúng ta vừa tính,[br]tôi sẽ copy phần này ra đây. 0:06:36.301,0:06:39.120 Tích phân này sẽ bằng 0:06:40.181,0:06:43.966 giá trị của nguyên hàm tại 1 0:06:43.966,0:06:47.100 trừ đi giá trị của[br]nguyên hàm tại 0. 0:06:47.100,0:06:48.033 Chúng ta không cần 0:06:48.033,0:06:50.033 tính đến hằng số vì chúng[br]sẽ trừ đi nhau. 0:06:50.033,0:06:53.566 Vậy chúng ta sẽ có,[br]chúng ta sẽ có 1 - 0:06:53.566,0:06:55.966 tôi sẽ tính giá trị tại 1 trước. 0:06:56.596,0:06:59.500 Chúng ta sẽ có 1 trên[br]logarit tự nhiên của 8 0:06:59.500,0:07:05.433 nhân với e mũ 1 mũ 3, 0:07:05.433,0:07:08.100 tức là 1, nhân với logarit[br]tự nhiên của 2, 0:07:08.100,0:07:10.834 logarit tự nhiên của 2,[br]đó là giá trị tại 1. 0:07:10.834,0:07:15.066 Sau đó chúng ta sẽ trừ đi[br]giá trị của nguyên hàm tại 0. 0:07:15.100,0:07:18.033 Vậy nó sẽ là 1 trên logarit[br]tự nhiên của 8 0:07:18.033,0:07:21.633 nhân với e mũ, khi x bằng 0 0:07:21.633,0:07:23.766 thì toàn bộ chỗ này sẽ bằng 0. 0:07:23.766,0:07:29.100 e mũ 0 bằng 1, và e mũ[br]logarit tự nhiên của 2 0:07:29.100,0:07:32.233 sẽ trở thành 2 0:07:32.233,0:07:33.966 như ta đã biết từ trước, 0:07:33.966,0:07:35.766 vậy phần này sẽ bằng 2. 0:07:35.766,0:07:39.366 Vậy chúng ta còn 2 trên[br]logarit tự nhiên của 8 0:07:39.366,0:07:42.500 trừ đi 1 trên logarit[br]tự nhiên của 8, tức là 0:07:42.500,0:07:47.533 bằng với 1 trên logarit[br]tự nhiên của 8. 0:07:47.900,0:07:52.266 Và chúng ta đã xong rồi đó.