WEBVTT

00:00:01.334 --> 00:00:03.781
Este é un pavillón de tuberculosos,

00:00:04.100 --> 00:00:07.758
e cando se tomou a foto, 
a finais do século XIX,

00:00:07.939 --> 00:00:10.448
unha de cada sete persoas

00:00:10.580 --> 00:00:12.354
morría de tuberculose.

00:00:12.780 --> 00:00:15.700
Non tiñamos nin idea de que
estaba a causar esta enfermidade.

00:00:16.140 --> 00:00:18.196
A hipótese era, de feito,

00:00:18.220 --> 00:00:21.239
que a nosa constitución
nos facía susceptibles.

00:00:21.500 --> 00:00:24.236
E foi unha enfermidade moi idealizada.

00:00:24.260 --> 00:00:26.656
Chamóuselle “tise”,

00:00:27.100 --> 00:00:30.236
e era a doenza dos poetas,

00:00:30.260 --> 00:00:32.896
dos artistas e dos intelectuais.

00:00:33.020 --> 00:00:36.441
E había quen pensaba que te transportaba
a unha maior sensibilidade

00:00:36.780 --> 00:00:38.980
e che outorgaba un xenio creativo.

00:00:40.700 --> 00:00:42.460
Durante a década dos 50,

00:00:42.860 --> 00:00:45.460
sóubose que a tuberculose estaba causada

00:00:45.460 --> 00:00:48.609
por unha infección bacteriana
moi contaxiosa,

00:00:48.860 --> 00:00:50.415
o que era ben menos romántico,

00:00:51.060 --> 00:00:53.092
pero tiña a vantaxe

00:00:53.340 --> 00:00:56.424
de que se cadra podiamos 
crear medicinas para tratala.

00:00:56.700 --> 00:00:59.716
Os médicos descubriron un novo fármaco,
a iproniacida,

00:00:59.740 --> 00:01:02.766
coa que tiñan esperanzas 
de curar a tuberculose;

00:01:03.140 --> 00:01:04.744
así que lla deron aos pacientes,

00:01:04.940 --> 00:01:06.586
e os pacientes estaban eufóricos.

00:01:06.740 --> 00:01:09.970
Estaban máis sociables, máis activos.

00:01:10.260 --> 00:01:14.860
Un informe médico indicaba que 
eles estaban a "bailar polos corredores".

00:01:15.500 --> 00:01:16.625
Por desgraza,

00:01:17.140 --> 00:01:19.860
isto non significaba 
que estivesen mellorando.

00:01:20.420 --> 00:01:22.620
Moitos estaban morrendo.

00:01:23.660 --> 00:01:30.260
Outro informe médico describiuno como
"indebidamente felices".

00:01:31.220 --> 00:01:34.820
E así foi como se descubriu 
o primeiro antidepresivo.

00:01:35.980 --> 00:01:39.908
Polo tanto, os descubrimentos accidentais
non son raros na ciencia,

00:01:40.060 --> 00:01:43.134
pero cómpre algo máis 
ca un feliz accidente.

00:01:43.220 --> 00:01:46.660
Debes ser capaz de recoñecelo 
para poder descubrilo.

00:01:47.500 --> 00:01:49.890
Como neurocientífica, vou falar un pouco

00:01:49.890 --> 00:01:51.856
sobre a miña experiencia de primeira man

00:01:51.856 --> 00:01:54.916
con como queirades chamarlle
ao contrario do puro azar,

00:01:54.940 --> 00:01:56.626
podemos chamarlle azar intelixente.

00:01:56.740 --> 00:01:59.460
Pero primeiro, un pouco máis de contexto.

00:02:00.460 --> 00:02:03.116
Afortunadamente, dende os anos 50,

00:02:03.140 --> 00:02:06.760
desenvolvemos outros fármacos
e agora podemos curar a tuberculose.

00:02:07.140 --> 00:02:10.794
E polo menos nos Estados Unidos, aínda 
que non necesariamente noutros países

00:02:10.820 --> 00:02:12.316
pechamos os nosos sanatorios

00:02:12.340 --> 00:02:16.020
e probablemente á maioría de vós
non vos preocupe moito a tuberculose.

00:02:16.900 --> 00:02:19.556
Pero moito do que era certo
a principios do século XX.

00:02:19.580 --> 00:02:21.236
sobre enfermidades infecciosas

00:02:21.460 --> 00:02:24.100
pódese dicir agora 
dos trastornos psíquicos.

00:02:24.820 --> 00:02:27.836
Estamos no medio dunha epidemia 
de trastornos emocionais

00:02:27.860 --> 00:02:31.620
coma a depresión 
ou o estrés postraumático.

00:02:32.300 --> 00:02:36.156
Un de cada catro adultos nos EE. UU.

00:02:36.180 --> 00:02:37.660
sofre unha enfermidade mental,

00:02:38.180 --> 00:02:41.156
o que significa que 
se non a viviches en persoa

00:02:41.340 --> 00:02:43.218
nin ninguén da túa familia a tivo,

00:02:43.660 --> 00:02:46.549
é moi probable
que a teña alguén que coñezas,

00:02:46.940 --> 00:02:48.580
aínda que non fale dela.

00:02:50.220 --> 00:02:53.099
A depresión superou

00:02:53.540 --> 00:02:58.249
á sida, á malaria, á diabetes e á guerra

00:02:58.420 --> 00:03:01.285
coma primeira causa 
de discapacidade no mundo.

00:03:01.700 --> 00:03:04.856
E tamén, coma a tuberculose nos 50,

00:03:05.340 --> 00:03:07.117
non sabemos qué a provoca.

00:03:07.420 --> 00:03:09.236
Unha vez que se desenvolve, é crónica,

00:03:09.236 --> 00:03:10.876
dura toda a vida,

00:03:10.900 --> 00:03:13.220
e non hai cura coñecida.

00:03:14.660 --> 00:03:16.876
O segundo antidepresivo que descubrimos

00:03:16.900 --> 00:03:19.194
tamén por accidente, nos anos 50,

00:03:19.380 --> 00:03:22.580
a partir dun antiestamínico 
que estaba volvendo maníaca á xente,

00:03:23.860 --> 00:03:25.060
foi a imipramina.

00:03:26.220 --> 00:03:29.876
E no caso do pavillón de tuberculosos
e mais no do antiestamínico,

00:03:29.900 --> 00:03:31.596
alguén se deu conta

00:03:31.620 --> 00:03:34.036
de que o fármaco creado 
para facer unha cousa,

00:03:34.060 --> 00:03:36.636
--tratar a tuberculose
ou suprimir alerxias--

00:03:36.660 --> 00:03:39.132
podería usarse para algo moi diferente

00:03:39.270 --> 00:03:40.470
--tratar a depresión.

00:03:41.380 --> 00:03:44.396
Este tipo de redeseño
é bastante estimulante.

00:03:44.420 --> 00:03:48.147
Cando os médicos viron por primeira vez
como a iproniacida melloraba o ánimo,

00:03:48.380 --> 00:03:50.631
non se decataron do que estaban vendo.

00:03:50.860 --> 00:03:52.716
Estaban tan habituados a pensar

00:03:52.740 --> 00:03:55.516
dende o marco de que era un fármaco
para a tuberculose

00:03:55.540 --> 00:03:57.596
que se limitaron a anotalo

00:03:57.620 --> 00:04:00.286
como un efecto secundario, 
un efecto secundario negativo.

00:04:00.420 --> 00:04:01.571
Como podedes ver aquí,

00:04:01.596 --> 00:04:05.620
moitos deses pacientes en 1954
estaban experimentando euforia extrema.

00:04:06.900 --> 00:04:10.516
E eles estaban preocupados por se isto
podería interferir dalgún xeito

00:04:10.540 --> 00:04:13.208
coa súa recuperación da tuberculose.

00:04:13.420 --> 00:04:19.676
Así que se recomendou que a iproniacida
se empregase só en tuberculoses extremas

00:04:19.700 --> 00:04:23.380
e en pacientes que fose
moi estables emocionalmente,

00:04:24.220 --> 00:04:27.593
que é o modo contrario 
a como se emprega un antidepresivo.

00:04:28.140 --> 00:04:32.388
Estaban tan habituados a velo
dende a perspectiva dunha soa doenza

00:04:32.620 --> 00:04:36.540
que non podían ver as grandes implicacións
para outra distinta.

00:04:37.380 --> 00:04:39.801
E sendo sinceros, non é só culpa súa.

00:04:40.100 --> 00:04:42.876
A fixación funcional é
un prexuízo que nos afecta a todos.

00:04:42.900 --> 00:04:46.356
É a tendencia de dar pensado nun obxecto

00:04:46.380 --> 00:04:48.980
só en termos da súa función tradicional.

00:04:49.660 --> 00:04:51.636
E o contexto mental é diferente, non si?

00:04:51.660 --> 00:04:53.676
É con esta especie de marco preconcibido

00:04:53.700 --> 00:04:55.301
con quen afrontamos os problemas.

00:04:55.500 --> 00:04:58.756
E isto fainos moi complicado 
facer ese redeseño,

00:04:58.780 --> 00:05:02.316
supoño que por iso lle deron
un programa de TV a un tipo

00:05:02.340 --> 00:05:04.140
ao que se lle dá tan ben facelos.

00:05:04.660 --> 00:05:06.540
(Risas)

00:05:07.960 --> 00:05:11.516
Os efectos, nos dous casos, 
da iproniacida e da imipramina

00:05:11.540 --> 00:05:12.566
foron tan fortes

00:05:12.580 --> 00:05:15.366
que había maníacos, 
ou persoas bailando polos corredores.

00:05:15.546 --> 00:05:17.840
Non é tan sorprendente que se detectasen.

00:05:18.340 --> 00:05:21.820
Pero isto fai que te preguntes 
qué máis pasamos por alto.

00:05:23.020 --> 00:05:25.196
A iproniacida e a imipramina,

00:05:25.220 --> 00:05:27.486
son máis que un caso de redeseño.

00:05:27.660 --> 00:05:30.636
Teñen en común outras dúas cousas 
moi importantes.

00:05:30.660 --> 00:05:33.156
Primeira: terribles efectos secundarios.

00:05:33.180 --> 00:05:35.796
Entre outros, toxicidade hepática,

00:05:35.820 --> 00:05:38.796
incremento de peso de preto de 25 quilos,

00:05:38.820 --> 00:05:40.182
tendencias suicidas.

00:05:40.620 --> 00:05:44.796
E segundo: os dous aumentan 
os niveis de serotonina,

00:05:44.820 --> 00:05:47.156
que é un sinal químico no cerebro,

00:05:47.180 --> 00:05:48.380
un neurotransmisor.

00:05:49.380 --> 00:05:51.806
E se collemos as cousas xuntas,
--cada unha delas,

00:05:51.806 --> 00:05:53.410
separada non é tan importante--

00:05:53.410 --> 00:05:56.967
pero xuntas significaban que cumpría
desenvolver fármacos máis seguros,

00:05:57.300 --> 00:06:00.745
e que a serotonina parecía 
un bo sitio para comezar.

00:06:01.660 --> 00:06:05.556
Por iso, desenvolvemos fármacos
que se centrasen máis na serotonina,

00:06:05.580 --> 00:06:09.236
os inhibidores selectivos 
de recaptación da serotonina (ISRS),

00:06:09.260 --> 00:06:11.708
o máis famoso dos cales é o Prozac.

00:06:12.020 --> 00:06:13.513
Diso hai 30 anos,

00:06:14.020 --> 00:06:17.220
e dende aquela viñémonos centrando
en mellorar eses fármacos.

00:06:17.740 --> 00:06:20.956
E os ISRS son mellores ca os fármacos 
que había antes ,

00:06:20.980 --> 00:06:23.076
pero aínda teñen 
moitos efectos secundarios:

00:06:23.100 --> 00:06:25.996
suba de peso, insomnio,

00:06:26.020 --> 00:06:27.220
tendencias suicidas...

00:06:28.100 --> 00:06:30.436
e tardan moito en facer efecto,

00:06:30.460 --> 00:06:32.756
unhas catro ou seis semanas
en moitos pacientes.

00:06:32.770 --> 00:06:34.496
E iso naqueles en que funcionan.

00:06:34.640 --> 00:06:37.665
Hai moitos pacientes 
aos que estes fármacos non lles funcionan.

00:06:38.100 --> 00:06:41.137
E iso significa que agora, en 2016,

00:06:41.500 --> 00:06:45.316
aínda non temos cura
para ningún trastorno emocional,

00:06:45.340 --> 00:06:47.396
só fármacos que suprimen síntomas,

00:06:47.420 --> 00:06:51.213
o que é como se para unha infección
tomamos un analxésico

00:06:51.500 --> 00:06:52.916
ou un antibiótico.

00:06:52.940 --> 00:06:54.716
Co analxésico pódeste sentir mellor,

00:06:54.720 --> 00:06:57.900
pero non vai facer nada
para tratar a enfermidade subxacente.

00:06:58.700 --> 00:07:01.036
E grazas a esta flexibilidade 
no noso pensamento

00:07:01.060 --> 00:07:03.996
puidemos recoñecer
que a iproniacida e a imipramina

00:07:04.020 --> 00:07:06.026
poderían redeseñarse dese xeito,

00:07:06.140 --> 00:07:08.116
o que nos levou á hipótese da serotonina,

00:07:08.140 --> 00:07:11.140
coa que, ironicamente, nos obsesionamos.

00:07:11.980 --> 00:07:14.240
Estes son sinais no cerebro, serotonina,

00:07:14.240 --> 00:07:15.986
dun anuncio de ISRS.

00:07:16.020 --> 00:07:18.389
Por se non está claro, 
isto é unha dramatización.

00:07:19.450 --> 00:07:22.716
E na ciencia, 
intentamos eliminar os prexuízos

00:07:22.740 --> 00:07:25.116
facendo estudos de dobre cego

00:07:25.140 --> 00:07:28.836
ou sendo estatisticamente agnósticos 
sobre os resultados que podemos atopar.

00:07:28.860 --> 00:07:33.156
Pero os nesgos entran raposeiramente
naquilo que decidimos estudar

00:07:33.180 --> 00:07:35.180
e en como decidimos estudalo.

00:07:36.260 --> 00:07:39.836
E así, nos últimos 30 anos, 
centrámonos na serotonina,

00:07:39.860 --> 00:07:42.100
excluíndo con frecuencia outros elementos.

00:07:42.860 --> 00:07:44.220
Seguimos sen ter cura.

00:07:45.180 --> 00:07:48.596
E se a serotonina non fose 
o único factor da depresión?

00:07:48.620 --> 00:07:50.676
E se nin sequera fose unha parte esencial?

00:07:50.700 --> 00:07:52.876
Isto significa que tanto ten o tempo

00:07:52.900 --> 00:07:55.636
os cartos ou o esforzo que lle adiquemos,

00:07:55.660 --> 00:07:57.580
nunca nos levará a unha cura.

00:07:58.160 --> 00:08:01.076
Nos últimos anos, os médicos descubriron
o que probablemente é

00:08:01.100 --> 00:08:06.020
o primeiro antidepresivo real dende os
inhibidores de recaptación da serotonina,

00:08:06.540 --> 00:08:07.546
o Calipsol,

00:08:07.860 --> 00:08:11.316
e este fármaco funciona moi rápido,
nunhas poucas horas ou un día,

00:08:11.340 --> 00:08:13.236
e non se basea en serotonina.

00:08:13.260 --> 00:08:15.940
Faino no glutamato, outro neurotransmisor.

00:08:16.380 --> 00:08:17.876
E tamén tiña outra función.

00:08:17.900 --> 00:08:20.980
Tradicionalmente empregábase
coma anestesia en operacións.

00:08:21.420 --> 00:08:23.196
Pero ao revés cós fármacos anteriores

00:08:23.220 --> 00:08:25.036
que se identificaron bastante axiña,

00:08:25.060 --> 00:08:26.756
levou 20 anos darse conta

00:08:26.780 --> 00:08:29.436
de que o Calipsol era un antidepresivo,

00:08:29.460 --> 00:08:32.176
a pesar de ser, en realidade, 
un antidepresivo mellor

00:08:32.200 --> 00:08:33.806
ca a maioría dos outros fármacos.

00:08:33.980 --> 00:08:38.076
E probablemente, 
por ser un antidepresivo mellor

00:08:38.100 --> 00:08:39.995
custounos máis recoñecelo.

00:08:40.019 --> 00:08:42.190
Non había loucura
que amosase os seus efectos.

00:08:42.580 --> 00:08:45.676
En 2013, na Universidade de Columbia,

00:08:45.700 --> 00:08:47.456
estaba a traballar coa miña colega,

00:08:47.476 --> 00:08:49.276
a dra. Christine Ann Denny,

00:08:49.300 --> 00:08:53.100
estabamos estudando o Calipsol
como un antidepresivo en ratos.

00:08:53.660 --> 00:08:56.476
O Calipsol ten unha vida media moi curta,

00:08:56.500 --> 00:08:59.379
o que significa que permanece no corpo
só unhas poucas horas.

00:08:59.380 --> 00:09:00.966
Estábamos facendo probas piloto.

00:09:01.020 --> 00:09:03.276
Poñeriámoslle unha inxección aos ratos,

00:09:03.300 --> 00:09:04.596
e esperariamos unha semana,

00:09:04.620 --> 00:09:07.630
e despois fariamos outro experimento
para poder aforrar cartos.

00:09:08.020 --> 00:09:10.156
E nun dos meus experimentos

00:09:10.520 --> 00:09:11.836
estresabamos aos ratos,

00:09:11.860 --> 00:09:14.076
e usabamos isto 
como un modelo de depresión.

00:09:14.100 --> 00:09:17.436
Ao comezo parecía 
que non funcionaba en absoluto.

00:09:17.460 --> 00:09:18.980
Puidemos parar nese momento.

00:09:19.540 --> 00:09:22.182
Pero usei este modelo de depresión
durante moitos anos,

00:09:22.460 --> 00:09:24.356
e os resultados parecían estraños.

00:09:24.380 --> 00:09:26.236
Parecíame que estaban mal.

00:09:26.260 --> 00:09:27.387
Volvín atrás,

00:09:27.500 --> 00:09:28.996
o e reanaliceinos

00:09:29.020 --> 00:09:32.836
baseándome en se recibiran ou non
unha inxección de Calipsol

00:09:32.860 --> 00:09:34.060
a semana anterior.

00:09:34.940 --> 00:09:36.804
E eran algo coma isto.

00:09:36.980 --> 00:09:38.673
Se mirades á esquerda,

00:09:39.140 --> 00:09:41.636
se poñedes un rato nun novo espazo,

00:09:41.660 --> 00:09:43.916
a caixa neste caso, é moi emocionante,

00:09:43.940 --> 00:09:46.076
o rato camiñará e explorará a contorna

00:09:46.100 --> 00:09:50.230
e pódese ver a liña rosa,
que á a medida do que camiñan.

00:09:50.420 --> 00:09:53.359
Tamén puxemos outro rato
nun gobelete

00:09:53.620 --> 00:09:55.676
co que podía decidir interaccionar.

00:09:55.700 --> 00:09:58.666
Isto tamén é unha dramatización,
por se non está claro.

00:09:58.940 --> 00:10:02.636
Un rato normal explorará.

00:10:02.660 --> 00:10:03.900
Será sociable.

00:10:04.620 --> 00:10:05.996
Mirade o que está a pasar.

00:10:06.020 --> 00:10:08.916
Se estresas un rato 
neste modelo de depresión,

00:10:08.940 --> 00:10:10.220
que é a caixa do medio,

00:10:11.100 --> 00:10:12.996
non son sociables, non exploran.

00:10:13.020 --> 00:10:16.300
Eles, sobre todo, escóndense
nesa esquina, detrás do gobelete.

00:10:17.020 --> 00:10:20.116
Porén, os ratos que recibiron 
a inxección de Calipsol,

00:10:20.140 --> 00:10:21.340
védelo á vosa dereita,

00:10:22.060 --> 00:10:24.020
estaban explorando, eran sociables.

00:10:24.740 --> 00:10:27.220
Parecía coma se nunca antes
estiveran estresados,

00:10:28.020 --> 00:10:29.220
o que era imposible.

00:10:30.260 --> 00:10:31.980
Poderíamos parar aquí,

00:10:32.780 --> 00:10:36.812
pero Christine tamén usara antes 
Calipsol como anestesia,

00:10:36.990 --> 00:10:38.566
e había uns anos que detectara

00:10:38.566 --> 00:10:40.990
que parecía ter algúns efectos 
estraños nas células

00:10:40.990 --> 00:10:42.356
e nalgún outro comportamento

00:10:42.356 --> 00:10:45.300
que tamén parecía manterse 
moito despois de tomar o fármaco,

00:10:45.300 --> 00:10:46.796
se cadra, unhas poucas semanas.

00:10:46.916 --> 00:10:47.916
Así que nos dixemos,

00:10:47.940 --> 00:10:50.116
ao mellor isto non é de todo imposible”,

00:10:50.140 --> 00:10:51.636
pero eramos moi escépticas.

00:10:51.660 --> 00:10:54.416
E fixemos o que se fai en ciencia
cando un non está seguro:

00:10:54.436 --> 00:10:55.520
intentámolo outra vez.

00:10:56.460 --> 00:10:59.476
Lembro de estar no cuarto dos animais,

00:10:59.500 --> 00:11:03.156
movendo ratos dunha caixa á outra
para analizalos,

00:11:03.180 --> 00:11:06.796
e Christine estaba sentada no chan
co ordenador no colo

00:11:06.820 --> 00:11:08.326
para que os ratos non a visen,

00:11:08.330 --> 00:11:10.516
e ela estaba analizando os datos
en tempo real.

00:11:10.540 --> 00:11:11.916
Recordo que berramos,

00:11:11.940 --> 00:11:15.203
algo que non debes facer nunha sala
con animais que estás analizando,

00:11:15.263 --> 00:11:16.485
porque funcionou.

00:11:16.860 --> 00:11:20.710
Parecía coma se estes ratos
estivesen protexidos contra o estrés,

00:11:21.260 --> 00:11:24.316
ou estaban indebidamente felices,
coma lle queirades chamar.

00:11:25.130 --> 00:11:26.780
E estabamos moi emocionadas.

00:11:27.820 --> 00:11:31.510
E despois eramos realmente escépticas,
porque era demasiado bo para ser certo.

00:11:31.860 --> 00:11:33.060
Así que volvémolo probar.

00:11:33.740 --> 00:11:36.476
Volvemos probalo nun modelo 
de estrés postraumático,

00:11:36.500 --> 00:11:38.916
e outra vez nun modelo fisiolóxico,

00:11:38.940 --> 00:11:41.156
onde só lles demos hormonas do estrés.

00:11:41.180 --> 00:11:42.796
Tiñamos estudantes facendo probas.

00:11:42.820 --> 00:11:46.940
E tamén os nosos colaboradores 
do outro lado do mundo, en Francia.

00:11:47.780 --> 00:11:50.850
E cada vez que alguén facía probas 
confirmábanos o mesmo.

00:11:51.020 --> 00:11:53.836
Parecía que esta inxección de Calipsol

00:11:53.860 --> 00:11:56.620
dalgunha maneira protexía 
do estrés durante semanas.

00:11:57.180 --> 00:11:59.036
Publicamos isto hai só un ano,

00:11:59.060 --> 00:12:03.140
pero dende aquela outros laboratorios
confirmaron este efecto independentemente.

00:12:03.940 --> 00:12:05.860
Non sabemos qué causa a depresión,

00:12:06.460 --> 00:12:10.156
pero si que o estrés é a causa inicial

00:12:10.180 --> 00:12:11.961
no 80 por cento dos casos,

00:12:11.991 --> 00:12:14.867
e a depresión e o estrés postraumático
son doenzas distintas,

00:12:14.867 --> 00:12:16.357
pero isto é algo que comparten.

00:12:16.820 --> 00:12:18.636
O estrés traumático,

00:12:18.660 --> 00:12:21.556
coma un combate ou un desastre natural

00:12:21.580 --> 00:12:24.036
ou violencia nas comunidades
ou unha agresión sexual

00:12:24.060 --> 00:12:26.340
que causa 
trastorno por estrés postraumático,

00:12:26.980 --> 00:12:32.596
e non todo o mundo exposto ao estrés
desenvolve un trastorno emocional.

00:12:32.620 --> 00:12:35.516
E esta capacidade de
sentir estrés e resistilo

00:12:35.540 --> 00:12:39.700
e recuperarse e non desenvolver 
depresión ou estrés postraumático

00:12:40.500 --> 00:12:42.656
coñécese como resistencia ó estrés,

00:12:42.780 --> 00:12:44.636
e varía de persoa a persoa.

00:12:44.660 --> 00:12:47.996
Sempre pensamos que se trataba 
dun tipo de capacidade pasiva.

00:12:48.020 --> 00:12:50.556
Non hai factores de susceptibilidade

00:12:50.580 --> 00:12:52.860
nin factores de risco 
para estes trastornos.

00:12:53.620 --> 00:12:55.500
Pero e se fose unha capacidade activa?

00:12:56.420 --> 00:12:57.916
Se cadra, poderiamos mellorala,

00:12:57.940 --> 00:13:00.100
algo así como poñer unha armadura.

00:13:01.220 --> 00:13:05.820
Descubrimos accidentalmente o primeiro 
fármaco que mellora a resistencia.

00:13:06.600 --> 00:13:09.696
E como dixen, só administramos 
unha pequena cantidade de fármaco

00:13:09.696 --> 00:13:11.116
e o efecto durou semanas,

00:13:11.140 --> 00:13:14.223
algo que non se parece en nada
ao que vemos cos antidepresivos.

00:13:14.380 --> 00:13:18.700
Parécese máis ao que pasa coas vacinas.

00:13:19.180 --> 00:13:22.116
Coas vacinas, pos unha inxección,

00:13:22.140 --> 00:13:25.516
e durante semanas, meses ou anos,

00:13:25.540 --> 00:13:27.876
cando te expós á bacteria

00:13:27.900 --> 00:13:30.356
non é a vacina do teu corpo
quen te protexe,

00:13:30.380 --> 00:13:32.056
é o teu propio sistema inmunolóxico

00:13:32.056 --> 00:13:35.833
que desenvolveu resistencia e resiliencia
contra esta bacteria e pode combatela,

00:13:35.940 --> 00:13:37.721
e ti non colles a infección,

00:13:38.100 --> 00:13:41.156
o que é moi distinto
a tratar a infección, non si?

00:13:41.180 --> 00:13:44.996
Neste segundo caso, 
colles a infección, exposte á bacteria,

00:13:45.020 --> 00:13:48.876
enfermas, e despois
tomas un antibiótico que a cura,

00:13:48.900 --> 00:13:52.140
e eses fármacos traballan
para eliminar a bacteria.

00:13:52.670 --> 00:13:55.546
Nin se parece ao que comentei antes,
dos fármacos paliativos,

00:13:55.546 --> 00:13:58.156
tomarás algo que eliminará os síntomas,

00:13:58.180 --> 00:14:00.876
pero non tratará a infección subxacente,

00:14:00.900 --> 00:14:04.236
e tan só te atoparás mellor 
mentres esteas tomando o fármaco,

00:14:04.260 --> 00:14:06.048
por iso tes que seguir tomándoo.

00:14:06.220 --> 00:14:08.916
E para a depresión
e o estrés postraumático

00:14:08.940 --> 00:14:10.916
--velaquí temos a exposición ao estrés--

00:14:10.940 --> 00:14:13.556
só temos tratamentos paliativos.

00:14:13.580 --> 00:14:16.076
Os antidepresivos só eliminan os síntomas,

00:14:16.100 --> 00:14:18.956
e esa é basicamente a razón pola cal
hai que seguir tomándoos

00:14:18.980 --> 00:14:20.676
durante a duración da enfermidade,

00:14:20.700 --> 00:14:22.900
que é, con frecuencia, a da propia vida.

00:14:23.940 --> 00:14:28.156
Por iso lles chamamos aos nosos fármacos
que melloran a resistencia “paravacinas”,

00:14:28.180 --> 00:14:29.716
que significa "coma unha vacina"

00:14:29.740 --> 00:14:32.236
porque parece que tivesen o potencial

00:14:32.260 --> 00:14:34.076
de protexernos contra o estrés

00:14:34.100 --> 00:14:37.516
e previr que os ratos desenvolvan

00:14:37.540 --> 00:14:40.300
depresión e estrés postraumático.

00:14:41.590 --> 00:14:44.220
Non todos os antidepresivos
son paravacinas.

00:14:45.300 --> 00:14:46.916
Tamén probamos co Prozac,

00:14:46.940 --> 00:14:48.300
e non tivo efecto ningún.

00:14:49.060 --> 00:14:52.076
Se isto se trasladase aos seres humanos

00:14:52.100 --> 00:14:54.540
poderíamos protexer á xente

00:14:54.540 --> 00:14:56.966
que está potencialmente en perigo

00:14:56.966 --> 00:14:58.790
de trastornos provocados polo estrés

00:14:58.790 --> 00:15:00.860
coma a depresión 
ou o estrés postraumático.

00:15:00.860 --> 00:15:03.996
Persoas como traballadores 
de primeiros auxilios e bombeiros,

00:15:04.020 --> 00:15:08.156
refuxiados, reclusos
e funcionarios de prisións,

00:15:08.180 --> 00:15:10.260
soldados, por citar algúns.

00:15:11.220 --> 00:15:15.020
Para darvos unha idea da magnitude
deste tipo de enfermidades,

00:15:15.620 --> 00:15:18.676
en 2010, a carga global destas doenzas

00:15:18.700 --> 00:15:22.540
estimouse en 2,5 billóns de dólares

00:15:23.060 --> 00:15:24.596
e como son crónicas,

00:15:24.620 --> 00:15:27.836
o custo é acumulativo
polo que se prevé que medre

00:15:27.860 --> 00:15:31.100
en seis billóns de dólares 
só nos próximos 15 anos.

00:15:32.460 --> 00:15:33.719
Como mencionei antes,

00:15:34.064 --> 00:15:38.140
redeseñar un fármaco pode ser complexo
por causa dos nosos nesgos previos.

00:15:38.860 --> 00:15:40.380
O calipsol ten outro nome,

00:15:41.100 --> 00:15:42.300
ketamina,

00:15:43.380 --> 00:15:44.940
que tamén é coñecida como

00:15:45.460 --> 00:15:46.548
Special K,

00:15:46.900 --> 00:15:49.300
unha droga de deseño e un estupefaciente.

00:15:50.540 --> 00:15:53.636
Aínda se emprega ao redor do mundo
como anestésico.

00:15:53.660 --> 00:15:56.516
Emprégase en nenos.
Empregámola nos campos de batalla.

00:15:56.540 --> 00:15:59.626
De feito é o fármaco elixido 
en moitos países en desenvolvemento

00:15:59.626 --> 00:16:01.396
porque non afecta á respiración.

00:16:01.420 --> 00:16:06.100
Está na lista de fármacos esenciais
da Organización Mundial da Saúde.

00:16:06.580 --> 00:16:10.140
Se descubrísemos a ketamina 
primeiro com unha paravacina,

00:16:10.820 --> 00:16:13.493
sería bastante doado desenvolvérmola,

00:16:13.700 --> 00:16:17.556
pero temos que competir
contra a fixación funcional

00:16:17.580 --> 00:16:20.380
e os construtos mentais que interfiren.

00:16:21.700 --> 00:16:25.556
Por sorte, non é
o único composto que descubrimos

00:16:25.580 --> 00:16:29.020
con esas calidades 
profilácticas e paravacinais,

00:16:29.700 --> 00:16:31.900
pero os outros fármacos que atopamos,

00:16:32.710 --> 00:16:34.964
ou compostos se prefiren,
son totalmente novos,

00:16:34.984 --> 00:16:38.373
teñen que superar o proceso completo
de aceptación da FDA

00:16:38.620 --> 00:16:41.973
antes de poder usarse en seres humanos.

00:16:42.220 --> 00:16:43.736
E iso vai supoñer anos.

00:16:43.900 --> 00:16:45.923
Se queremos algo máis axiña,

00:16:46.180 --> 00:16:48.556
a ketamina xa está aprobada pola FDA.

00:16:48.580 --> 00:16:50.914
É xenérica, está dispoñible.

00:16:51.300 --> 00:16:55.460
Podería desenvolverse 
pola metade de prezo e de tempo.

00:16:56.380 --> 00:17:00.756
Pero, máis alá da fixación funcional
e o construto mental,

00:17:00.780 --> 00:17:03.872
hai outro desafío para 
o redeseño de fármacos:

00:17:04.380 --> 00:17:05.579
as políticas.

00:17:06.179 --> 00:17:08.265
Non existen incentivos

00:17:08.419 --> 00:17:12.155
--se o fármaco é xenérico e sen patente
e non existe unha exclusividade--

00:17:12.179 --> 00:17:14.516
que animen ás farmacéuticas
a desenvolvelos,

00:17:14.540 --> 00:17:15.969
porque non gañan cartos.

00:17:16.380 --> 00:17:19.500
Isto non só é certo para a ketamina. 
Éo para todos os fármacos.

00:17:20.579 --> 00:17:26.236
De todos os xeitos, a propia idea
é totalmente novidosa en psiquiatría,

00:17:26.260 --> 00:17:30.156
usar drogas para previr
enfermidades mentais

00:17:30.180 --> 00:17:31.540
no canto de tratalas.

00:17:32.740 --> 00:17:37.796
É posible que en 20, 50, ou 100 anos

00:17:37.820 --> 00:17:41.916
miremos a depresión 
e o estrés postraumático

00:17:41.940 --> 00:17:45.156
como miramos hoxe
os sanatorios de tuberculosos,

00:17:45.180 --> 00:17:46.380
como cousas do pasado.

00:17:47.180 --> 00:17:52.420
Isto podería ser o principio da fin 
dunha epidemia de saúde mental.

00:17:53.380 --> 00:17:56.580
Pero como un gran científico dixo,

00:17:57.900 --> 00:17:59.911
" Só un tolo está seguro de algo,

00:18:00.180 --> 00:18:02.570
o sabio segue intentando adiviñar."

00:18:02.980 --> 00:18:03.984
[MacGyver]

00:18:04.304 --> 00:18:05.444
Grazas.

00:18:05.780 --> 00:18:09.846
(Aplausos)