[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:09.84,0:00:11.04,Default,,0000,0000,0000,,Nauka. Dialogue: 0,0:00:11.76,0:00:15.16,Default,,0000,0000,0000,,Słowo, które u wielu z was\Nprzywołuje nieprzyjemne wspomnienia Dialogue: 0,0:00:15.16,0:00:18.08,Default,,0000,0000,0000,,z nudnych lekcji biologii i fizyki. Dialogue: 0,0:00:18.08,0:00:21.20,Default,,0000,0000,0000,,Gwarantuję jednak, że te lekcje Dialogue: 0,0:00:21.20,0:00:23.40,Default,,0000,0000,0000,,miały niewiele wspólnego\Nz prawdziwą nauką. Dialogue: 0,0:00:23.40,0:00:25.71,Default,,0000,0000,0000,,Mówiły raczej o tym, czym jest nauka, Dialogue: 0,0:00:25.71,0:00:28.48,Default,,0000,0000,0000,,o historii czegoś, co zostało już odkryte. Dialogue: 0,0:00:29.72,0:00:34.20,Default,,0000,0000,0000,,Jako naukowca najbardziej\Ninteresuje mnie tworzenie nauki, Dialogue: 0,0:00:34.20,0:00:38.05,Default,,0000,0000,0000,,bo nauka ciągle się tworzy. Dialogue: 0,0:00:38.05,0:00:41.52,Default,,0000,0000,0000,,Robimy obserwacje,\Nzgadujemy ich wyjaśnienia Dialogue: 0,0:00:41.52,0:00:43.60,Default,,0000,0000,0000,,i tworzymy hipotezy, które badamy Dialogue: 0,0:00:43.60,0:00:45.66,Default,,0000,0000,0000,,poprzez eksperymenty lub obserwacje. Dialogue: 0,0:00:46.08,0:00:47.39,Default,,0000,0000,0000,,Kilka przykładów. Dialogue: 0,0:00:47.39,0:00:51.01,Default,,0000,0000,0000,,Na początku ludzie dostrzegli,\Nże Ziemia jest na dole, a niebo na górze, Dialogue: 0,0:00:51.01,0:00:54.92,Default,,0000,0000,0000,,a zarówno Słońce jak i Księżyc\Nwydawały się krążyć dookoła. Dialogue: 0,0:00:55.72,0:01:00.27,Default,,0000,0000,0000,,Wymyślali wyjaśnienia, że Ziemia\Nmusi być centrum wszechświata. Dialogue: 0,0:01:01.24,0:01:04.44,Default,,0000,0000,0000,,Przewidywania: wszystko\Npowinno krążyć wokół Ziemi. Dialogue: 0,0:01:05.12,0:01:06.76,Default,,0000,0000,0000,,Pierwszy prawdziwy test odbył się, Dialogue: 0,0:01:06.76,0:01:09.62,Default,,0000,0000,0000,,gdy Galileo dostał jeden\Nz pierwszych teleskopów Dialogue: 0,0:01:09.62,0:01:12.01,Default,,0000,0000,0000,,i, nocą patrząc w niebo, Dialogue: 0,0:01:12.01,0:01:19.80,Default,,0000,0000,0000,,odkrył planetę Jowisz,\Nwokół której krążyły cztery księżyce. Dialogue: 0,0:01:23.26,0:01:27.63,Default,,0000,0000,0000,,Potem wykorzystał te księżyce,\Nby śledzić tor, którym Jowisz podążał Dialogue: 0,0:01:27.63,0:01:31.39,Default,,0000,0000,0000,,i odkrył, że również Jowisz\Nnie krąży dookoła Ziemi, Dialogue: 0,0:01:31.39,0:01:33.38,Default,,0000,0000,0000,,ale dookoła Słońca. Dialogue: 0,0:01:35.66,0:01:37.94,Default,,0000,0000,0000,,Czyli wcześniejsze przewidywania zawiodły. Dialogue: 0,0:01:38.90,0:01:43.19,Default,,0000,0000,0000,,Doprowadziło to do odrzucenia teorii,\Nże Ziemia jest centrum wszechświata. Dialogue: 0,0:01:43.19,0:01:47.30,Default,,0000,0000,0000,,Kolejny przykład: Isaac Newton dostrzegł,\Nże przedmioty spadają na Ziemię. Dialogue: 0,0:01:47.30,0:01:50.26,Default,,0000,0000,0000,,Odgadł, że wyjaśnieniem jest grawitacja, Dialogue: 0,0:01:51.09,0:01:54.14,Default,,0000,0000,0000,,a hipoteza głosiła, że wszystko\Npowinno spadać na Ziemię. Dialogue: 0,0:01:54.62,0:01:58.27,Default,,0000,0000,0000,,Ale oczywiście nie wszystko\Nspada na Ziemię. Dialogue: 0,0:01:59.64,0:02:01.24,Default,,0000,0000,0000,,Czy mamy odrzucić grawitację? Dialogue: 0,0:02:02.37,0:02:03.97,Default,,0000,0000,0000,,Nie, ulepszyliśmy teorię, mówiąc, Dialogue: 0,0:02:03.97,0:02:06.97,Default,,0000,0000,0000,,że grawitacja przyciąga\Nprzedmioty do Ziemi, Dialogue: 0,0:02:06.97,0:02:11.95,Default,,0000,0000,0000,,chyba że oddziałuje na nie równa,\Nprzeciwna siła w innym kierunku. Dialogue: 0,0:02:11.95,0:02:14.10,Default,,0000,0000,0000,,To doprowadziło do czegoś nowego. Dialogue: 0,0:02:15.19,0:02:18.36,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęliśmy zwracać większą\Nuwagę na ptaki i ich skrzydła Dialogue: 0,0:02:18.36,0:02:20.61,Default,,0000,0000,0000,,i tylko pomyśl o wszystkich odkryciach, Dialogue: 0,0:02:20.61,0:02:23.15,Default,,0000,0000,0000,,które z tych rozmyślań wynikły. Dialogue: 0,0:02:23.88,0:02:28.88,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie niepowodzenia, testy,\Nprzewidywania i inne nietypowe kwestie Dialogue: 0,0:02:28.88,0:02:34.48,Default,,0000,0000,0000,,uczą nas, czego nie wiemy\Ni prowadzą do zupełnie nowych odkryć. Dialogue: 0,0:02:35.38,0:02:38.27,Default,,0000,0000,0000,,W ten sposób nauka rozwija się.\NW ten sposób nauka się uczy. Dialogue: 0,0:02:39.13,0:02:43.54,Default,,0000,0000,0000,,Zdarza się czasami, że w mediach jakiś\Nnaukowiec mówi o rzeczach, Dialogue: 0,0:02:43.54,0:02:46.66,Default,,0000,0000,0000,,które zostały udowodnione naukowo. Dialogue: 0,0:02:47.14,0:02:51.71,Default,,0000,0000,0000,,Ale mam nadzieję, że rozumiesz,\Niż nauka nigdy nie będzie mogła Dialogue: 0,0:02:51.71,0:02:53.93,Default,,0000,0000,0000,,udowodnić czegoś\Nostatecznie i definitywnie. Dialogue: 0,0:02:55.01,0:02:58.13,Default,,0000,0000,0000,,Mam nadzieję, że nauka\Npozostanie wystarczająco ciekawska, Dialogue: 0,0:02:58.13,0:02:59.12,Default,,0000,0000,0000,,by poszukiwać, Dialogue: 0,0:02:59.99,0:03:01.29,Default,,0000,0000,0000,,i wystarczająco pokorna, Dialogue: 0,0:03:01.29,0:03:02.77,Default,,0000,0000,0000,,by rozpoznać, kiedy dotarliśmy Dialogue: 0,0:03:03.48,0:03:05.21,Default,,0000,0000,0000,,do następnej nietypowej kwestii, Dialogue: 0,0:03:05.21,0:03:06.54,Default,,0000,0000,0000,,do następnego wyjątku, Dialogue: 0,0:03:06.73,0:03:08.73,Default,,0000,0000,0000,,który, jak księżyce Jowisza, Dialogue: 0,0:03:08.73,0:03:11.84,Default,,0000,0000,0000,,nauczy nas, że jeszcze czegoś nie wiemy. Dialogue: 0,0:03:12.18,0:03:14.36,Default,,0000,0000,0000,,Zmienimy na chwilę tryb. Dialogue: 0,0:03:14.75,0:03:16.69,Default,,0000,0000,0000,,Kaduceusz, znany symbol medycyny, Dialogue: 0,0:03:16.69,0:03:18.48,Default,,0000,0000,0000,,dla każdego może oznaczać coś innego, Dialogue: 0,0:03:18.48,0:03:21.60,Default,,0000,0000,0000,,ale większość publicznych\Ndyskusji medycznych Dialogue: 0,0:03:21.60,0:03:24.33,Default,,0000,0000,0000,,faktycznie zmienia\Nto w problem inżynieryjny. Dialogue: 0,0:03:24.33,0:03:28.49,Default,,0000,0000,0000,,W korytarzach Kongresu i salach\Nkonferencyjnych firm ubezpieczeniowych Dialogue: 0,0:03:28.49,0:03:30.20,Default,,0000,0000,0000,,próbują wymyślić, jak za to płacić. Dialogue: 0,0:03:30.75,0:03:32.33,Default,,0000,0000,0000,,Etycy i epidemiolodzy Dialogue: 0,0:03:32.33,0:03:35.15,Default,,0000,0000,0000,,próbują wymyślić\Nnajlepszą dystrybucję leków, Dialogue: 0,0:03:35.15,0:03:39.79,Default,,0000,0000,0000,,a szpitale i lekarze mają obsesję\Nna punkcie protokołów i list kontrolnych, Dialogue: 0,0:03:39.79,0:03:43.31,Default,,0000,0000,0000,,próbując wymyślić najbezpieczniejszy\Nsposób praktykowania medycyny. Dialogue: 0,0:03:43.31,0:03:45.54,Default,,0000,0000,0000,,To wszystko jest dobre. Dialogue: 0,0:03:46.16,0:03:48.89,Default,,0000,0000,0000,,Jednak to wszystko również zakłada, Dialogue: 0,0:03:48.89,0:03:50.63,Default,,0000,0000,0000,,w pewnym sensie, Dialogue: 0,0:03:50.63,0:03:53.91,Default,,0000,0000,0000,,że podręcznik medycyny jest już zamknięty. Dialogue: 0,0:03:54.97,0:03:57.65,Default,,0000,0000,0000,,Zaczynamy mierzyć jakość opieki zdrowotnej Dialogue: 0,0:03:57.65,0:03:59.71,Default,,0000,0000,0000,,pod względem szybkości dostępu. Dialogue: 0,0:03:59.99,0:04:02.11,Default,,0000,0000,0000,,Nie dziwi mnie to w obecnych czasach. Dialogue: 0,0:04:02.11,0:04:04.79,Default,,0000,0000,0000,,Wiele instytucji służby zdrowia Dialogue: 0,0:04:04.79,0:04:07.35,Default,,0000,0000,0000,,zaczyna przypominać serwis samochodowy. Dialogue: 0,0:04:07.35,0:04:09.66,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech) Dialogue: 0,0:04:10.43,0:04:13.91,Default,,0000,0000,0000,,Problem w tym,\Nże na koniec szkoły medycznej Dialogue: 0,0:04:13.91,0:04:16.10,Default,,0000,0000,0000,,nie dali mi żadnego ustrojstwa, Dialogue: 0,0:04:16.10,0:04:18.65,Default,,0000,0000,0000,,które mechanik podłącza do samochodu, Dialogue: 0,0:04:18.65,0:04:21.03,Default,,0000,0000,0000,,by dokładnie zobaczyć, gdzie leży problem, Dialogue: 0,0:04:21.03,0:04:23.10,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ podręcznik medycyny Dialogue: 0,0:04:23.10,0:04:25.17,Default,,0000,0000,0000,,nie jest ostatecznie zamknięty. Dialogue: 0,0:04:25.17,0:04:27.34,Default,,0000,0000,0000,,Medycyna jest nauką. Dialogue: 0,0:04:27.35,0:04:30.43,Default,,0000,0000,0000,,Medycyna jest nauką,\Nktóra wciąż się tworzy. Dialogue: 0,0:04:30.86,0:04:32.56,Default,,0000,0000,0000,,Prowadzimy obserwacje, Dialogue: 0,0:04:32.56,0:04:34.61,Default,,0000,0000,0000,,opracowujemy wyjaśnienia tych obserwacji Dialogue: 0,0:04:34.61,0:04:37.26,Default,,0000,0000,0000,,i wtedy wysuwamy hipotezy, które badamy. Dialogue: 0,0:04:37.26,0:04:42.31,Default,,0000,0000,0000,,Większość hipotez w medycynie\Ntestuje się na ludziach. Dialogue: 0,0:04:42.62,0:04:45.86,Default,,0000,0000,0000,,Może pamiętasz z tych\Nnudnych lekcji biologii w szkole, Dialogue: 0,0:04:45.86,0:04:49.40,Default,,0000,0000,0000,,że populacja zwykle\Nrozkłada się wokół średniej, Dialogue: 0,0:04:49.40,0:04:51.75,Default,,0000,0000,0000,,jako rozkład normalny lub rozkład Gaussa. Dialogue: 0,0:04:52.32,0:04:53.89,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego w medycynie, Dialogue: 0,0:04:53.89,0:04:57.98,Default,,0000,0000,0000,,gdy tworzymy hipotezy\Nz wcześniej wymyślonych wyjaśnień, Dialogue: 0,0:04:57.98,0:04:59.90,Default,,0000,0000,0000,,później testujemy to na ludziach. Dialogue: 0,0:05:00.83,0:05:03.71,Default,,0000,0000,0000,,To znaczy, że wszystko,\Nco wiemy o medycynie, Dialogue: 0,0:05:03.71,0:05:05.94,Default,,0000,0000,0000,,nasza wiedza teoretyczna i praktyczna, Dialogue: 0,0:05:05.94,0:05:08.34,Default,,0000,0000,0000,,pochodzi od ludzi, Dialogue: 0,0:05:08.34,0:05:10.95,Default,,0000,0000,0000,,jednak ciągnie się tylko do momentu, Dialogue: 0,0:05:10.95,0:05:12.78,Default,,0000,0000,0000,,gdy kolejne nietypowe kwestie, Dialogue: 0,0:05:12.78,0:05:14.23,Default,,0000,0000,0000,,kolejne wyjątki, Dialogue: 0,0:05:14.23,0:05:15.79,Default,,0000,0000,0000,,jak księżyce Jowisza, Dialogue: 0,0:05:15.79,0:05:18.39,Default,,0000,0000,0000,,nauczą nas tego, czego jeszcze nie wiemy. Dialogue: 0,0:05:19.62,0:05:21.05,Default,,0000,0000,0000,,Jestem chirurgiem, Dialogue: 0,0:05:21.05,0:05:23.09,Default,,0000,0000,0000,,zajmuję się ludźmi cierpiącymi na mięsaka. Dialogue: 0,0:05:23.10,0:05:26.13,Default,,0000,0000,0000,,Mięsak jest bardzo rzadkim rodzajem raka. Dialogue: 0,0:05:26.14,0:05:28.20,Default,,0000,0000,0000,,Jest to nowotwór\Ntkanek miękkich oraz kości. Dialogue: 0,0:05:28.68,0:05:32.97,Default,,0000,0000,0000,,Każdy z moich pacjentów\Njest nietypowym przypadkiem, Dialogue: 0,0:05:32.97,0:05:34.38,Default,,0000,0000,0000,,każdy jest wyjątkiem. Dialogue: 0,0:05:35.57,0:05:38.56,Default,,0000,0000,0000,,Żadną z moich operacji\Nna pacjencie z mięsakiem, Dialogue: 0,0:05:38.56,0:05:42.93,Default,,0000,0000,0000,,nie kierowały randomizowane\Nbadania kliniczne, Dialogue: 0,0:05:42.93,0:05:46.69,Default,,0000,0000,0000,,które uważane są za najlepsze źródło\Ndanych medycznych bazujące na populacji. Dialogue: 0,0:05:47.75,0:05:50.09,Default,,0000,0000,0000,,Ludzie mówią o nieszablonowym myśleniu, Dialogue: 0,0:05:50.09,0:05:53.13,Default,,0000,0000,0000,,ale nigdy nie mieliśmy żadnych\Nszablonów w walce z mięsakiem. Dialogue: 0,0:05:53.61,0:05:56.95,Default,,0000,0000,0000,,Tonąc w fali niepewności, Dialogue: 0,0:05:56.95,0:06:01.07,Default,,0000,0000,0000,,niewiadomych, wyjątków\Ni nietypowych kwestii w tej walce, Dialogue: 0,0:06:01.08,0:06:05.37,Default,,0000,0000,0000,,mamy łatwy dostęp do dwóch,\Nmoim zdaniem najważniejszych, Dialogue: 0,0:06:05.37,0:06:07.25,Default,,0000,0000,0000,,wartości dla każdej nauki, a są nimi: Dialogue: 0,0:06:07.25,0:06:09.65,Default,,0000,0000,0000,,pokora i ciekawość. Dialogue: 0,0:06:10.35,0:06:12.62,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego, że jestem pokorny i ciekawski, Dialogue: 0,0:06:12.62,0:06:15.12,Default,,0000,0000,0000,,gdy pacjent zadaje mi pytanie, Dialogue: 0,0:06:15.12,0:06:17.00,Default,,0000,0000,0000,,a ja nie znam odpowiedzi, Dialogue: 0,0:06:17.44,0:06:18.52,Default,,0000,0000,0000,,idę i pytam kolegów, Dialogue: 0,0:06:18.52,0:06:21.83,Default,,0000,0000,0000,,którzy mogli się zetknąć z przypadkiem\Nw jakimś stopniu podobnym. Dialogue: 0,0:06:21.83,0:06:24.56,Default,,0000,0000,0000,,Czasami nawet nawiązujemy\Nmiędzynarodową współpracę. Dialogue: 0,0:06:24.56,0:06:27.43,Default,,0000,0000,0000,,Pacjenci zaczynają rozmawiać\Nz innymi pacjentami na czacie Dialogue: 0,0:06:27.43,0:06:28.90,Default,,0000,0000,0000,,i w grupach wsparcia. Dialogue: 0,0:06:29.47,0:06:32.84,Default,,0000,0000,0000,,Poprzez taką współpracę\Npełną pokory i ciekawości Dialogue: 0,0:06:32.84,0:06:36.75,Default,,0000,0000,0000,,zaczynamy próbować\Ni uczyć się nowych rzeczy. Dialogue: 0,0:06:37.62,0:06:39.91,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład to jest mój pacjent, Dialogue: 0,0:06:39.91,0:06:42.06,Default,,0000,0000,0000,,który miał raka w okolicy kolana. Dialogue: 0,0:06:42.06,0:06:44.52,Default,,0000,0000,0000,,Dzięki działaniom prowadzonym\Nz pokorą i ciekawością Dialogue: 0,0:06:44.52,0:06:46.43,Default,,0000,0000,0000,,w czasie współpracy międzynarodowej, Dialogue: 0,0:06:46.43,0:06:51.05,Default,,0000,0000,0000,,zmieniliśmy pierwotne przeznaczenie\Nkostki tak, by służyła jako kolano, Dialogue: 0,0:06:51.05,0:06:53.30,Default,,0000,0000,0000,,gdy trzeba było usunąć\Nkolano objęte nowotworem. Dialogue: 0,0:06:53.30,0:06:56.99,Default,,0000,0000,0000,,W konsekwencji pacjent może założyć\Nprotezę i biegać, skakać i bawić się. Dialogue: 0,0:06:56.99,0:06:59.88,Default,,0000,0000,0000,,Dostał tę szansę Dialogue: 0,0:06:59.88,0:07:02.76,Default,,0000,0000,0000,,dzięki współpracy międzynarodowej. Dialogue: 0,0:07:02.76,0:07:04.32,Default,,0000,0000,0000,,Chciał tego, Dialogue: 0,0:07:04.32,0:07:07.93,Default,,0000,0000,0000,,bo miał kontakt z innymi pacjentami,\Nktórzy tego doświadczyli. Dialogue: 0,0:07:08.58,0:07:12.30,Default,,0000,0000,0000,,Wyjątki i nietypowe kwestie w medycynie Dialogue: 0,0:07:12.30,0:07:17.38,Default,,0000,0000,0000,,uczą nas, czego jeszcze nie wiemy,\Ni prowadzą do całkiem nowych rzeczy. Dialogue: 0,0:07:17.68,0:07:19.52,Default,,0000,0000,0000,,Teraz coś bardzo ważnego, Dialogue: 0,0:07:19.52,0:07:23.40,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie nietypowe nowe sprawy\Nprowadzą do nowego punktu. Dialogue: 0,0:07:23.40,0:07:26.80,Default,,0000,0000,0000,,Nie jest to związane jedynie z medycyną. Dialogue: 0,0:07:27.52,0:07:30.69,Default,,0000,0000,0000,,Nie jest to coś, co poznajemy jedynie Dialogue: 0,0:07:30.69,0:07:33.21,Default,,0000,0000,0000,,podczas doglądania pacjentów\Ncierpiących na mięsaka. Dialogue: 0,0:07:33.52,0:07:35.57,Default,,0000,0000,0000,,Czasami kwestie nietypowe Dialogue: 0,0:07:35.57,0:07:37.29,Default,,0000,0000,0000,,i wyjątki Dialogue: 0,0:07:37.29,0:07:40.56,Default,,0000,0000,0000,,uczą nas rzeczy bardzo\Nważnych dla całej ludzkości. Dialogue: 0,0:07:41.88,0:07:43.80,Default,,0000,0000,0000,,Jak drzewa stojące na skraju lasu, Dialogue: 0,0:07:43.80,0:07:47.84,Default,,0000,0000,0000,,kwestie nietypowe i wyjątki zwracają uwagę Dialogue: 0,0:07:48.63,0:07:53.64,Default,,0000,0000,0000,,i prowadzą do znacznie większego\Nzrozumienia, czym jest drzewo. Dialogue: 0,0:07:53.64,0:07:56.70,Default,,0000,0000,0000,,Mówi się o traceniu z oczu lasu\Nprzez skupianie się na drzewach, Dialogue: 0,0:07:56.70,0:07:58.74,Default,,0000,0000,0000,,ale tracimy też drzewa Dialogue: 0,0:07:58.74,0:08:00.58,Default,,0000,0000,0000,,w środku lasu. Dialogue: 0,0:08:01.72,0:08:03.47,Default,,0000,0000,0000,,Ale drzewa stojące samotnie Dialogue: 0,0:08:03.47,0:08:06.26,Default,,0000,0000,0000,,tworzą relacje definiujące drzewo, Dialogue: 0,0:08:06.26,0:08:10.16,Default,,0000,0000,0000,,relacje między pniem,\Nkorzeniami i gałęziami Dialogue: 0,0:08:10.17,0:08:11.86,Default,,0000,0000,0000,,w bardziej widoczny sposób. Dialogue: 0,0:08:11.86,0:08:13.71,Default,,0000,0000,0000,,Nawet jeśli drzewo jest krzywe, Dialogue: 0,0:08:13.71,0:08:16.69,Default,,0000,0000,0000,,bądź ma niecodzienne połączenia Dialogue: 0,0:08:16.69,0:08:18.96,Default,,0000,0000,0000,,między pniem, korzeniami i gałęziami, Dialogue: 0,0:08:18.96,0:08:21.71,Default,,0000,0000,0000,,mimo wszystko przyciąga uwagę Dialogue: 0,0:08:21.71,0:08:23.51,Default,,0000,0000,0000,,i umożliwia obserwacje, Dialogue: 0,0:08:23.51,0:08:26.51,Default,,0000,0000,0000,,które będzie można\Ntestować na całej populacji. Dialogue: 0,0:08:26.51,0:08:28.65,Default,,0000,0000,0000,,Mówiłem, że mięsak występuje rzadko. Dialogue: 0,0:08:28.65,0:08:31.81,Default,,0000,0000,0000,,Stanowi około 1% wszystkich nowotworów. Dialogue: 0,0:08:31.81,0:08:36.05,Default,,0000,0000,0000,,Jak wiadomo, nowotwory\Nuchodzą za choroby genetyczne, Dialogue: 0,0:08:36.47,0:08:39.82,Default,,0000,0000,0000,,przez co rozumiemy,\Nże raka powodują onkogeny Dialogue: 0,0:08:39.82,0:08:41.27,Default,,0000,0000,0000,,zmieniające się w nowotwór, Dialogue: 0,0:08:41.27,0:08:44.74,Default,,0000,0000,0000,,i antyonkogeny, które przestają\Nfunkcjonować, powodując raka. Dialogue: 0,0:08:44.74,0:08:47.10,Default,,0000,0000,0000,,Można pomyśleć, że uczymy się o onkogenach Dialogue: 0,0:08:47.10,0:08:49.34,Default,,0000,0000,0000,,oraz antyonkogenach\Nz najczęstszych nowotworów, Dialogue: 0,0:08:49.34,0:08:52.85,Default,,0000,0000,0000,,takich jak rak piersi,\Nrak prostaty, czy rak płuc, Dialogue: 0,0:08:52.85,0:08:54.61,Default,,0000,0000,0000,,ale to nieprawda. Dialogue: 0,0:08:54.61,0:08:57.62,Default,,0000,0000,0000,,Dowiedzieliśmy się\No onkogenach i antyonkogenach Dialogue: 0,0:08:57.62,0:08:58.82,Default,,0000,0000,0000,,po raz pierwszy Dialogue: 0,0:08:58.82,0:09:02.65,Default,,0000,0000,0000,,z tego malutkiego procenta\Nnowotworów nazywanych mięsakami. Dialogue: 0,0:09:03.38,0:09:06.12,Default,,0000,0000,0000,,W 1966 roku Peyton Rous\Ndostał Nagrodę Nobla Dialogue: 0,0:09:06.12,0:09:08.10,Default,,0000,0000,0000,,za odkrycie, że u kurczaków Dialogue: 0,0:09:08.10,0:09:11.43,Default,,0000,0000,0000,,występuje zakaźna postać mięsaka. Dialogue: 0,0:09:11.98,0:09:14.58,Default,,0000,0000,0000,,30 lat później Harold Varmus\Ni Michael Bishop odkryli, Dialogue: 0,0:09:14.58,0:09:17.23,Default,,0000,0000,0000,,czym jest ten zakaźny element. Dialogue: 0,0:09:17.23,0:09:18.89,Default,,0000,0000,0000,,To był wirus Dialogue: 0,0:09:18.89,0:09:20.43,Default,,0000,0000,0000,,przenoszący geny, Dialogue: 0,0:09:20.43,0:09:22.39,Default,,0000,0000,0000,,onkogeny SRC. Dialogue: 0,0:09:22.39,0:09:26.24,Default,,0000,0000,0000,,SRC jest najważniejszym onkogenem, Dialogue: 0,0:09:26.24,0:09:30.80,Default,,0000,0000,0000,,SRC jest najczęściej uaktywniającym się\Nonkogenem we wszystkich rodzajach raka. Dialogue: 0,0:09:30.80,0:09:33.81,Default,,0000,0000,0000,,To był pierwszy onkogen. Dialogue: 0,0:09:34.69,0:09:36.95,Default,,0000,0000,0000,,Wyjątek, coś nietypowego, Dialogue: 0,0:09:36.95,0:09:39.94,Default,,0000,0000,0000,,co zwróciło naszą uwagę\Ni pozwoliło nauczyć się Dialogue: 0,0:09:39.94,0:09:44.82,Default,,0000,0000,0000,,bardzo ważnych rzeczy\Nna temat innych stron biologii. Dialogue: 0,0:09:45.62,0:09:49.52,Default,,0000,0000,0000,,Białko p53 jest\Nnajważniejszym antyonkogenem, Dialogue: 0,0:09:49.52,0:09:52.37,Default,,0000,0000,0000,,który najczęściej przestaje funkcjonować Dialogue: 0,0:09:52.37,0:09:54.84,Default,,0000,0000,0000,,w prawie każdym rodzaju nowotworów. Dialogue: 0,0:09:54.84,0:09:57.18,Default,,0000,0000,0000,,Nie nauczyły nas tego\Nnajpopularniejsze nowotwory. Dialogue: 0,0:09:57.18,0:09:59.61,Default,,0000,0000,0000,,Dowiedzieliśmy się tego,\Ngdy doktorzy Li i Fraumeni Dialogue: 0,0:09:59.61,0:10:01.42,Default,,0000,0000,0000,,przyglądali się pewnym rodzinom Dialogue: 0,0:10:01.42,0:10:03.57,Default,,0000,0000,0000,,i zdali sobie sprawę, że w tych rodzinach Dialogue: 0,0:10:03.57,0:10:06.57,Default,,0000,0000,0000,,mięsak występuje zbyt często. Dialogue: 0,0:10:06.57,0:10:08.43,Default,,0000,0000,0000,,Jak mówiłem, mięsak jest bardzo rzadki. Dialogue: 0,0:10:08.43,0:10:11.55,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli diagnoza widywana raz na milion Dialogue: 0,0:10:11.55,0:10:13.81,Default,,0000,0000,0000,,zostanie postawiona\Ndwa razy w jednej rodzinie, Dialogue: 0,0:10:13.81,0:10:16.29,Default,,0000,0000,0000,,jest to zbyt częste,\Njak dla jednej rodziny. Dialogue: 0,0:10:17.30,0:10:20.06,Default,,0000,0000,0000,,Fakt, że występuje to rzadko, Dialogue: 0,0:10:20.06,0:10:21.61,Default,,0000,0000,0000,,zwrócił naszą uwagę Dialogue: 0,0:10:22.44,0:10:24.81,Default,,0000,0000,0000,,i sprowadził na nową drogę myślenia. Dialogue: 0,0:10:26.13,0:10:27.51,Default,,0000,0000,0000,,Wielu z was może stwierdzić, Dialogue: 0,0:10:27.51,0:10:29.17,Default,,0000,0000,0000,,stwierdzić poprawnie, Dialogue: 0,0:10:29.17,0:10:31.07,Default,,0000,0000,0000,,że tak, Kevin, to świetnie, Dialogue: 0,0:10:31.07,0:10:33.09,Default,,0000,0000,0000,,ale nie mówisz o ptasich skrzydłach. Dialogue: 0,0:10:33.09,0:10:36.81,Default,,0000,0000,0000,,Nie mówisz o księżycach Jowisza. Dialogue: 0,0:10:37.20,0:10:38.66,Default,,0000,0000,0000,,To jest człowiek. Dialogue: 0,0:10:38.66,0:10:42.04,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie nietypowe kwestie, wyjątki\Nmogą doprowadzić do postępów nauki, Dialogue: 0,0:10:42.04,0:10:43.37,Default,,0000,0000,0000,,ale to jest człowiek. Dialogue: 0,0:10:44.94,0:10:46.55,Default,,0000,0000,0000,,Mogę tylko powiedzieć, Dialogue: 0,0:10:46.55,0:10:49.19,Default,,0000,0000,0000,,że wiem to aż zbyt dobrze. Dialogue: 0,0:10:50.32,0:10:54.48,Default,,0000,0000,0000,,Rozmawiam z pacjentami\Ncierpiącymi na rzadkie i zabójcze choroby. Dialogue: 0,0:10:54.49,0:10:56.38,Default,,0000,0000,0000,,Piszę o tych rozmowach. Dialogue: 0,0:10:56.38,0:10:58.61,Default,,0000,0000,0000,,To strasznie napięte rozmowy. Dialogue: 0,0:10:58.61,0:11:00.71,Default,,0000,0000,0000,,Jeżą się od okropnych zwrotów typu: Dialogue: 0,0:11:00.71,0:11:03.97,Default,,0000,0000,0000,,"Mam złe wieści" albo\N"Nic więcej nie możemy zrobić". Dialogue: 0,0:11:04.50,0:11:07.77,Default,,0000,0000,0000,,Czasami te rozmowy nakręca jedno słowo: Dialogue: 0,0:11:08.32,0:11:09.77,Default,,0000,0000,0000,,"nieuleczalny". Dialogue: 0,0:11:17.52,0:11:20.72,Default,,0000,0000,0000,,Cisza może być równie kłopotliwa. Dialogue: 0,0:11:22.04,0:11:24.32,Default,,0000,0000,0000,,Puste pola w medycynie Dialogue: 0,0:11:24.32,0:11:26.56,Default,,0000,0000,0000,,mogą być tak samo ważne, Dialogue: 0,0:11:26.56,0:11:29.26,Default,,0000,0000,0000,,jak słowa używane w tych rozmowach. Dialogue: 0,0:11:29.81,0:11:31.19,Default,,0000,0000,0000,,Jakie są niewiadome? Dialogue: 0,0:11:31.19,0:11:33.50,Default,,0000,0000,0000,,Jakie eksperymenty są prowadzone? Dialogue: 0,0:11:34.30,0:11:36.02,Default,,0000,0000,0000,,Zróbcie ze mną to łatwe ćwiczenie. Dialogue: 0,0:11:36.02,0:11:39.22,Default,,0000,0000,0000,,Na ekranie widać angielskie\Nwyrażenie "no where" ("nigdzie"). Dialogue: 0,0:11:39.22,0:11:41.14,Default,,0000,0000,0000,,Zauważcie, gdzie jest spacja. Dialogue: 0,0:11:41.14,0:11:44.51,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli przesuniemy ją o jedno miejsce, Dialogue: 0,0:11:45.30,0:11:46.91,Default,,0000,0000,0000,,z "no where" robi się Dialogue: 0,0:11:46.91,0:11:49.36,Default,,0000,0000,0000,,"now here" ("teraz tutaj"), Dialogue: 0,0:11:49.36,0:11:51.63,Default,,0000,0000,0000,,wprost przeciwne znaczenie, Dialogue: 0,0:11:51.63,0:11:54.55,Default,,0000,0000,0000,,wyłącznie dzięki przesunięciu\Nspacji o jedno miejsce. Dialogue: 0,0:11:56.30,0:11:57.89,Default,,0000,0000,0000,,Nigdy nie zapomnę nocy, Dialogue: 0,0:11:57.89,0:12:00.32,Default,,0000,0000,0000,,gdy wszedłem do pokoju\Njednego z pacjentów. Dialogue: 0,0:12:00.75,0:12:02.34,Default,,0000,0000,0000,,Miałem za sobą długą operację, Dialogue: 0,0:12:02.34,0:12:04.21,Default,,0000,0000,0000,,ale chciałem się z nim zobaczyć. Dialogue: 0,0:12:04.66,0:12:08.52,Default,,0000,0000,0000,,U tego chłopca kilka dni wcześniej\Nzdiagnozowałem raka kości. Dialogue: 0,0:12:08.52,0:12:12.25,Default,,0000,0000,0000,,Wcześniej tego dnia on i jego mama\Nspotkali się z lekarzem od chemioterapii. Dialogue: 0,0:12:12.25,0:12:15.52,Default,,0000,0000,0000,,Przyjęto go do szpitala na chemioterapię. Dialogue: 0,0:12:15.52,0:12:17.53,Default,,0000,0000,0000,,Dotarłem do jego pokoju o północy. Dialogue: 0,0:12:17.53,0:12:20.34,Default,,0000,0000,0000,,Spał, ale znalazłem jego matkę, Dialogue: 0,0:12:20.34,0:12:23.02,Default,,0000,0000,0000,,która czytała coś przy świetle latarki,\Nobok jego łóżka. Dialogue: 0,0:12:23.32,0:12:26.36,Default,,0000,0000,0000,,Wyszliśmy pomówić na korytarz. Dialogue: 0,0:12:26.39,0:12:28.36,Default,,0000,0000,0000,,Okazało się, że czytała właśnie protokół, Dialogue: 0,0:12:28.36,0:12:31.62,Default,,0000,0000,0000,,który lekarz chemioterapii\Ndał jej tego dnia. Dialogue: 0,0:12:32.89,0:12:34.54,Default,,0000,0000,0000,,Nauczyła się go na pamięć. Dialogue: 0,0:12:35.79,0:12:39.29,Default,,0000,0000,0000,,Powiedziała: "Doktorze Jones, mówił pan, Dialogue: 0,0:12:39.29,0:12:41.39,Default,,0000,0000,0000,,że nie zawsze wygrywamy Dialogue: 0,0:12:41.39,0:12:42.78,Default,,0000,0000,0000,,z tym rodzajem nowotworu, Dialogue: 0,0:12:44.09,0:12:48.46,Default,,0000,0000,0000,,ale przestudiowałam ten protokół\Ni myślę, że dam radę. Dialogue: 0,0:12:48.46,0:12:52.02,Default,,0000,0000,0000,,Mogę trzymać się tej trudnej kuracji. Dialogue: 0,0:12:52.02,0:12:54.73,Default,,0000,0000,0000,,Porzucę pracę. Zamieszkam z rodzicami. Dialogue: 0,0:12:54.73,0:12:57.55,Default,,0000,0000,0000,,Sprawię, że moje dziecko\Nbędzie bezpieczne". Dialogue: 0,0:12:59.94,0:13:01.14,Default,,0000,0000,0000,,Nic nie powiedziałem. Dialogue: 0,0:13:02.46,0:13:05.71,Default,,0000,0000,0000,,Nie przerywałem,\Nnie próbowałem wyprowadzić z błędu. Dialogue: 0,0:13:05.71,0:13:08.46,Default,,0000,0000,0000,,Nie przestawiałem spacji na miejsce. Dialogue: 0,0:13:09.20,0:13:13.93,Default,,0000,0000,0000,,Nie chodziło o to, czy mogła dostosować\Nsię do tego skomplikowanego protokołu. Dialogue: 0,0:13:15.37,0:13:17.37,Default,,0000,0000,0000,,Wierzyła w protokół, Dialogue: 0,0:13:17.37,0:13:20.89,Default,,0000,0000,0000,,który nawet mimo przestrzegania Dialogue: 0,0:13:20.89,0:13:23.45,Default,,0000,0000,0000,,niekoniecznie uratowałby jej syna. Dialogue: 0,0:13:25.49,0:13:26.53,Default,,0000,0000,0000,,Nie powiedziałem jej. Dialogue: 0,0:13:27.99,0:13:29.60,Default,,0000,0000,0000,,Nie zapełniłem tej spacji. Dialogue: 0,0:13:30.70,0:13:32.20,Default,,0000,0000,0000,,Półtora roku później Dialogue: 0,0:13:32.59,0:13:35.67,Default,,0000,0000,0000,,jej syn zmarł mimo wszystko. Dialogue: 0,0:13:37.05,0:13:38.68,Default,,0000,0000,0000,,Czy powinienem był jej powiedzieć? Dialogue: 0,0:13:40.96,0:13:43.40,Default,,0000,0000,0000,,Wielu z was może powiedzieć: "No i co? Dialogue: 0,0:13:43.40,0:13:44.64,Default,,0000,0000,0000,,Nie mam mięsaka. Dialogue: 0,0:13:44.64,0:13:46.43,Default,,0000,0000,0000,,Żaden mój krewny nie ma mięsaka. Dialogue: 0,0:13:46.43,0:13:47.99,Default,,0000,0000,0000,,Wszystko, co mówisz, jest ważne, Dialogue: 0,0:13:47.99,0:13:50.62,Default,,0000,0000,0000,,ale prawdopodobnie nie ma\Nznaczenia w moim życiu". Dialogue: 0,0:13:50.62,0:13:51.97,Default,,0000,0000,0000,,Pewnie masz rację. Dialogue: 0,0:13:51.97,0:13:54.93,Default,,0000,0000,0000,,Mięsak może nic dla ciebie nie znaczyć. Dialogue: 0,0:13:56.54,0:13:59.17,Default,,0000,0000,0000,,Ale ma dla ciebie znaczenie, Dialogue: 0,0:13:59.17,0:14:01.15,Default,,0000,0000,0000,,gdzie są puste pola w medycynie. Dialogue: 0,0:14:02.27,0:14:04.45,Default,,0000,0000,0000,,Nie wspomniałem o jednym małym sekrecie. Dialogue: 0,0:14:04.45,0:14:08.65,Default,,0000,0000,0000,,Powiedziałem, że testujemy\Nhipotezy na ludziach, Dialogue: 0,0:14:08.99,0:14:10.25,Default,,0000,0000,0000,,ale nie powiedziałem Dialogue: 0,0:14:10.25,0:14:12.55,Default,,0000,0000,0000,,i zazwyczaj nie powie tego medycyna, Dialogue: 0,0:14:12.55,0:14:15.18,Default,,0000,0000,0000,,że zawsze, gdy chory Dialogue: 0,0:14:15.18,0:14:17.35,Default,,0000,0000,0000,,ma kontakt z medycyną, Dialogue: 0,0:14:17.36,0:14:21.32,Default,,0000,0000,0000,,to nawet jeśli jest mocno\Nwkomponowany w ogólną populację, Dialogue: 0,0:14:24.17,0:14:26.24,Default,,0000,0000,0000,,ani on, ani lekarze nie wiedzą, Dialogue: 0,0:14:26.24,0:14:29.19,Default,,0000,0000,0000,,jak ostatecznie wypadnie na tle populacji. Dialogue: 0,0:14:29.91,0:14:32.42,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego każde spotkanie z medycyną Dialogue: 0,0:14:32.42,0:14:33.74,Default,,0000,0000,0000,,jest eksperymentem. Dialogue: 0,0:14:34.70,0:14:36.75,Default,,0000,0000,0000,,Będziesz obiektem Dialogue: 0,0:14:36.75,0:14:37.96,Default,,0000,0000,0000,,eksperymentu. Dialogue: 0,0:14:39.51,0:14:44.55,Default,,0000,0000,0000,,Wynik będzie albo korzystny,\Nalbo szkodliwy. Dialogue: 0,0:14:45.54,0:14:47.69,Default,,0000,0000,0000,,O ile medycyna działa poprawnie, Dialogue: 0,0:14:47.69,0:14:50.74,Default,,0000,0000,0000,,zgadzamy się na szybkie usługi, Dialogue: 0,0:14:50.74,0:14:54.16,Default,,0000,0000,0000,,zuchwalstwo, chełpliwość. Dialogue: 0,0:14:54.93,0:14:56.84,Default,,0000,0000,0000,,Ale gdy sprawy się komplikują, Dialogue: 0,0:14:56.84,0:14:58.83,Default,,0000,0000,0000,,czasami chcemy czegoś innego. Dialogue: 0,0:14:59.70,0:15:03.27,Default,,0000,0000,0000,,Kolega usunął guz z kończyny pacjentki. Dialogue: 0,0:15:04.10,0:15:06.05,Default,,0000,0000,0000,,Martwił się tym nowotworem. Dialogue: 0,0:15:06.05,0:15:08.58,Default,,0000,0000,0000,,Mówił o tym na konferencji lekarskiej, Dialogue: 0,0:15:08.58,0:15:10.28,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ był to rodzaj nowotworu, Dialogue: 0,0:15:10.28,0:15:13.34,Default,,0000,0000,0000,,który niósł wysokie ryzyko\Nnawrotu w tej samej kończynie. Dialogue: 0,0:15:14.08,0:15:15.84,Default,,0000,0000,0000,,Ale jego rozmowa z pacjentką Dialogue: 0,0:15:15.84,0:15:18.40,Default,,0000,0000,0000,,była właśnie taka,\Njakiej się pewnie spodziewała: Dialogue: 0,0:15:18.43,0:15:19.60,Default,,0000,0000,0000,,przepełniona pewnością. Dialogue: 0,0:15:19.60,0:15:22.55,Default,,0000,0000,0000,,Powiedział: "Wszystko usunąłem,\Njesteś całkiem zdrowa". Dialogue: 0,0:15:22.55,0:15:24.03,Default,,0000,0000,0000,,Ona i jej mąż byli zachwyceni. Dialogue: 0,0:15:24.03,0:15:28.67,Default,,0000,0000,0000,,Poszli świętować, zjedli dobry obiad,\Notworzyli butelkę szampana. Dialogue: 0,0:15:29.35,0:15:31.65,Default,,0000,0000,0000,,Tylko że kilka tygodni później Dialogue: 0,0:15:31.65,0:15:34.60,Default,,0000,0000,0000,,pacjentka zaczęła dostrzegać\Nkolejne guzki w tej samej okolicy. Dialogue: 0,0:15:34.98,0:15:38.84,Default,,0000,0000,0000,,Okazało się, że nie wszystko usunął\Ni nie była całkiem zdrowa. Dialogue: 0,0:15:40.07,0:15:43.39,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy jednak zdarzyło coś,\Nco absolutnie mnie zafascynowało. Dialogue: 0,0:15:43.83,0:15:45.17,Default,,0000,0000,0000,,Kolega powiedział mi: Dialogue: 0,0:15:45.17,0:15:48.34,Default,,0000,0000,0000,,"Kevin, czy mógłbyś zająć się\Ntą pacjentką zamiast mnie?". Dialogue: 0,0:15:48.79,0:15:52.20,Default,,0000,0000,0000,,Zapytałem: "Dlaczego, wiesz,\Njak to robić, tak samo jak ja. Dialogue: 0,0:15:52.21,0:15:53.49,Default,,0000,0000,0000,,Nie zrobiłeś nic złego". Dialogue: 0,0:15:53.49,0:15:58.80,Default,,0000,0000,0000,,Powiedział: "Proszę, zrób\Nto dla mnie i zajmij się nią". Dialogue: 0,0:15:59.77,0:16:01.46,Default,,0000,0000,0000,,Było mu wstyd, Dialogue: 0,0:16:01.46,0:16:02.66,Default,,0000,0000,0000,,nie przez to co zrobił, Dialogue: 0,0:16:03.66,0:16:06.29,Default,,0000,0000,0000,,ale przez tamtą rozmowę z pacjentką, Dialogue: 0,0:16:06.29,0:16:09.00,Default,,0000,0000,0000,,przez to, że był zbyt pewny siebie. Dialogue: 0,0:16:09.29,0:16:11.74,Default,,0000,0000,0000,,Wykonałem bardziej\Ninwazyjny zabieg chirurgiczny, Dialogue: 0,0:16:11.74,0:16:14.28,Default,,0000,0000,0000,,a późniejsza rozmowa była zupełnie inna. Dialogue: 0,0:16:14.28,0:16:17.57,Default,,0000,0000,0000,,Powiedziałem: "Najprawdopodobniej\Nwszystko usunąłem Dialogue: 0,0:16:17.57,0:16:19.82,Default,,0000,0000,0000,,i najprawdopodobniej\Nmożesz wrócić do domu, Dialogue: 0,0:16:19.82,0:16:23.44,Default,,0000,0000,0000,,ale to, czego się podejmujemy\Njest eksperymentem. Dialogue: 0,0:16:23.63,0:16:25.56,Default,,0000,0000,0000,,Musisz to obserwować. Dialogue: 0,0:16:25.56,0:16:27.35,Default,,0000,0000,0000,,Ja też będę to obserwował. Dialogue: 0,0:16:27.65,0:16:31.48,Default,,0000,0000,0000,,Razem dowiemy się, czy operacja poskutkuje Dialogue: 0,0:16:31.48,0:16:33.41,Default,,0000,0000,0000,,pozbyciem się tego nowotworu. Dialogue: 0,0:16:33.41,0:16:35.44,Default,,0000,0000,0000,,Gwarantuję wam, że ona i jej mąż Dialogue: 0,0:16:35.44,0:16:38.50,Default,,0000,0000,0000,,nie otworzyli kolejnej butelki\Nszampana po rozmowie ze mną. Dialogue: 0,0:16:40.07,0:16:43.34,Default,,0000,0000,0000,,Ale od tego momentu ona była naukowcem, Dialogue: 0,0:16:43.34,0:16:45.52,Default,,0000,0000,0000,,nie tylko przedmiotem eksperymentu. Dialogue: 0,0:16:48.49,0:16:50.34,Default,,0000,0000,0000,,Więc zachęcam was, Dialogue: 0,0:16:50.34,0:16:53.58,Default,,0000,0000,0000,,byście żądali pokory i ciekawości Dialogue: 0,0:16:53.58,0:16:55.60,Default,,0000,0000,0000,,od swoich lekarzy. Dialogue: 0,0:16:56.79,0:17:00.05,Default,,0000,0000,0000,,Prawie 20 miliardów razy każdego roku Dialogue: 0,0:17:00.05,0:17:03.91,Default,,0000,0000,0000,,ktoś przychodzi do lekarza Dialogue: 0,0:17:03.91,0:17:06.32,Default,,0000,0000,0000,,i staje się pacjentem. Dialogue: 0,0:17:07.25,0:17:11.50,Default,,0000,0000,0000,,Ty lub ktoś, kogo kochasz, niedługo\Nbędzie jednym z tych pacjentów. Dialogue: 0,0:17:11.78,0:17:13.94,Default,,0000,0000,0000,,Jak będziesz rozmawiać z lekarzami? Dialogue: 0,0:17:14.69,0:17:16.26,Default,,0000,0000,0000,,Co im powiesz? Dialogue: 0,0:17:16.87,0:17:18.53,Default,,0000,0000,0000,,Co oni będą mówić tobie? Dialogue: 0,0:17:20.80,0:17:22.78,Default,,0000,0000,0000,,Nie mogą ci powiedzieć Dialogue: 0,0:17:22.78,0:17:24.95,Default,,0000,0000,0000,,tego, czego nie wiedzą, Dialogue: 0,0:17:25.53,0:17:29.73,Default,,0000,0000,0000,,ale mogą ci powiedzieć,\Nkiedy czegoś nie wiedzą, Dialogue: 0,0:17:30.43,0:17:31.79,Default,,0000,0000,0000,,jeśli tylko o to zapytasz. Dialogue: 0,0:17:32.44,0:17:35.30,Default,,0000,0000,0000,,Proszę, dołącz do tej rozmowy. Dialogue: 0,0:17:36.31,0:17:37.51,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję. Dialogue: 0,0:17:37.51,0:17:42.94,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)