0:00:07.853,0:00:11.336
Jestem z pokolenia, dla którego szczytem[br]marzeń było pojechać do Niemiec,

0:00:11.361,0:00:12.718
zarobić trochę marek,

0:00:12.738,0:00:15.568
kupić golfa rozbitego,[br]przywieźć go do Polski

0:00:15.593,0:00:17.101
i czuć się lepszym człowiekiem.

0:00:17.126,0:00:19.768
A największym marzeniem[br]było pojechać do Stanów,

0:00:19.793,0:00:22.969
posiedzieć trzy lata,[br]zarobić 15 tysięcy dolarów

0:00:22.970,0:00:25.490
i do końca życia być ustawionym.

0:00:25.515,0:00:27.679
W związku z tym jak przyszedł 1989 rok,

0:00:27.704,0:00:30.932
to dla mnie było to wydarzenie[br]epokowe i wielka szansa.

0:00:30.957,0:00:32.179
Nigdy nie przypuszczałem,

0:00:32.204,0:00:33.377
że dożyję takich czasów,

0:00:33.402,0:00:36.806
a one zaczęły się w momencie,[br]kiedy wchodziłem w dorosłe życie.

0:00:36.831,0:00:41.438
Jak chodziłem na imprezy,[br]to moi koledzy palili papierosy i mówili:

0:00:41.463,0:00:43.834
"Życie ucieka, trzeba by coś zrobić".

0:00:43.859,0:00:45.091
Ja mówię: "To zróbmy".

0:00:45.116,0:00:46.366
"Ale co?"

0:00:46.391,0:00:47.692
"No to polej".

0:00:47.717,0:00:48.725
(Śmiech)

0:00:48.750,0:00:50.630
Ja mówiłem: "Knajpę otwórzmy!".

0:00:50.655,0:00:52.113
Oni: "Ale gdzie?"

0:00:52.138,0:00:54.676
Mówię: "Nie wiem, bo jeszcze[br]z imprezy nie wyszliśmy".

0:00:54.701,0:00:56.594
"No to polej".

0:00:56.619,0:00:58.776
A potem mówili: "Ale skąd weźmiemy kasę?".

0:00:58.801,0:01:01.063
Mówię: "Pójdziemy do banku.[br]Tam dają pieniądze".

0:01:01.088,0:01:02.207
"Ale który bank ci da?"

0:01:02.232,0:01:04.431
"Nie wiem, bo jeszcze[br]z imprezy nie wyszliśmy".

0:01:04.456,0:01:05.459
"No to polej".

0:01:05.483,0:01:07.115
I tak było w następnym roku.

0:01:07.140,0:01:08.359
Mówili: "Rok już minął".

0:01:08.384,0:01:09.388
I znowu.

0:01:09.413,0:01:10.706
Po pięciu latach ktoś mówi:

0:01:10.731,0:01:14.366
"Wiecie, a mój szwagier otworzył[br]cztery lata temu i świetnie mu idzie".

0:01:14.391,0:01:16.827
Ja mówię: "A ja mówiłem pięć lat temu!".

0:01:16.852,0:01:20.114
A oni: "A kto wiedział,[br]że szwagier się wstrzeli w temat?".

0:01:20.139,0:01:21.170
(Śmiech)

0:01:21.195,0:01:23.494
"No to polej!".

0:01:25.264,0:01:28.963
Mam czworo dzieci[br]i staram się ich czegoś nauczyć.

0:01:28.988,0:01:30.388
Dzieci nie można powstrzymać.

0:01:30.413,0:01:31.690
Można je tylko ostrzec.

0:01:31.691,0:01:34.381
I tak zrobią swoje.

0:01:35.352,0:01:38.278
Ale życie mnie czegoś nauczyło.

0:01:38.984,0:01:42.094
Być może to by się nigdy nie wydarzyło,

0:01:42.119,0:01:44.814
gdyby nie moje dalsze[br]doświadczenia zawodowe.

0:01:44.839,0:01:49.285
Na pewno chciałem powiedzieć,[br]że nikt się nie "wstrzeliwuje w temat".

0:01:49.310,0:01:52.383
Profesjonalizm nigdy[br]nie jest dziełem przypadku.

0:01:52.384,0:01:54.048
Pasja rodzi profesjonalizm.

0:01:54.073,0:01:55.714
Profesjonalizm daje jakość.

0:01:55.739,0:01:57.914
A jakość to jest luksus w życiu.

0:01:57.939,0:02:00.163
W dzisiejszych czasach szczególnie.

0:02:00.188,0:02:02.871
Jak słuchałem Państwa cudownych wystąpień,

0:02:02.896,0:02:05.604
naprawdę niezwykłych,[br]bo jeżeli wychodzi człowiek i mówi,

0:02:05.629,0:02:07.717
że przeciął zeszyt i mówi to z pasją

0:02:07.742,0:02:11.421
i oddał temu kawałek życia[br]i zapalił do tego innych ludzi

0:02:11.446,0:02:13.659
i dzwonił czy pisał do Coveya,

0:02:13.684,0:02:14.716
to to jest niezwykłe.

0:02:14.741,0:02:17.656
Tego można słuchać w nieskończoność.

0:02:17.681,0:02:19.145
Ale jak słuchałem Państwa,

0:02:19.170,0:02:23.445
to przypomina mi się to,[br]co powiedział mi kiedyś mój mistrz,

0:02:23.470,0:02:24.627
a brzmiało to tak:

0:02:24.652,0:02:27.754
"Zmień swoje słownictwo,[br]a zmienisz swoje życie".

0:02:28.992,0:02:32.592
Przez całe to spotkanie[br]większość prelegentów mówiło:

0:02:32.617,0:02:37.865
"Udało mi się zrealizować.[br]Udało się to. Udało się tamto".

0:02:37.890,0:02:41.012
Chciałem powiedzieć,[br]że ludziom się nic w życiu nie udaje.

0:02:41.037,0:02:42.774
Wszystko wynika z czegoś.

0:02:42.799,0:02:44.377
Nigdy nie jest dziełem przypadku.

0:02:44.402,0:02:47.068
Słowo "udało się" sugeruje przypadkowość.

0:02:47.093,0:02:51.044
Niektórzy jeszcze mówią:[br]"Daj Boże, żeby się udało".

0:02:51.069,0:02:54.828
Oczywiście jeśli mówimy:[br]"Nie udało się", to zwalamy to na los,

0:02:54.853,0:02:56.472
ale jeśli mówimy "udało się",

0:02:56.497,0:02:59.680
to tak naprawdę nie przypisujemy[br]sobie sprawstwa.

0:02:59.705,0:03:02.610
Zawsze, stojąc przed ludźmi,[br]przed tymi, którymi zarządzamy,

0:03:02.635,0:03:04.228
przed dziećmi, trzeba powiedzieć:

0:03:04.253,0:03:07.853
"Zrobiłeś. Zdałeś maturę.[br]Zrobiliśmy projekt. Zrealizowaliśmy".

0:03:07.878,0:03:09.153
Za wszystkim stoją ludzie

0:03:09.178,0:03:12.833
i za wszystkim stoją czasami[br]miesiące i lata ciężkiej pracy.

0:03:12.858,0:03:17.411
Jak sportowcy wracali z Olimpiady[br]i mówili: "Udało się zdobyć medal",

0:03:17.436,0:03:19.690
to myślałem sobie,[br]że raczej powinni powiedzieć:

0:03:19.715,0:03:21.671
"Warto pracować, warto być konsekwentnym,

0:03:21.696,0:03:23.228
warto włożyć kawałek życia w to,

0:03:23.253,0:03:25.397
żeby odnosić sukces".

0:03:25.422,0:03:30.008
Staram się moje dzieci[br]nauczyć tego, co najważniejsze.

0:03:30.033,0:03:32.183
Nauczyłem się tego[br]w swojej pierwszej pracy,

0:03:32.208,0:03:35.026
w okresie formatywnym,[br]kiedy miałem 27 lat.

0:03:35.051,0:03:38.877
Pracowałem w gazecie codziennej[br]po 12 do 14 godzin na dobę.

0:03:38.902,0:03:41.435
Pracowaliśmy w systemie,[br]który nazywał się oficjalnie:

0:03:41.460,0:03:43.222
"Praca w systemie - pożar w burdelu".

0:03:43.247,0:03:46.436
Nikt nie wie, o co chodzi. Trzeba biegać.

0:03:46.461,0:03:49.123
A kiedyś się zorientujemy, o co chodziło.

0:03:49.148,0:03:52.230
Jak patrzę z perspektywy czasu,[br]to dzisiaj wiem, o co chodziło.

0:03:52.255,0:03:54.624
Gazeta musi wychodzić w rytmie dziennym.

0:03:54.649,0:03:56.902
W związku z tym cały zespół[br]musi być skuteczny.

0:03:56.927,0:03:58.366
Ona nie może wyjść pojutrze.

0:03:58.391,0:04:00.031
Musi wyjść jutro.

0:04:00.056,0:04:03.829
Gazeta nauczyła mnie[br]życiowej skuteczności.

0:04:03.854,0:04:05.908
Czegoś takiego,[br]że albo się jest skutecznym,

0:04:05.933,0:04:07.127
albo się nie jest.

0:04:07.152,0:04:09.752
I że skuteczność jest miarą prawdy.

0:04:09.777,0:04:11.783
Jeżeli człowiek[br]nie jest w życiu skuteczny,

0:04:11.808,0:04:16.404
to znaczy, że prawda, którą się posługuje,[br]jest nieaktualna i warto ją zmienić.

0:04:19.362,0:04:21.678
Przez całe życie[br]słyszałem wiele tekstów typu:

0:04:21.704,0:04:23.923
"Człowiek się uczy na błędach".

0:04:23.948,0:04:26.015
"Co nie zabije to wzmocni".

0:04:26.040,0:04:28.767
"Podróże kształcą".

0:04:28.792,0:04:30.275
To wszystko nieprawda.

0:04:30.300,0:04:33.794
Nie podpisałbym się pod tym[br]i moim dzieciom bym tego nie powiedział.

0:04:33.819,0:04:36.821
Bo jestem psychologiem od 25 lat

0:04:36.846,0:04:39.824
i znam ludzi, którzy potrafią[br]dziesięć lat walić głową w ścianę

0:04:39.849,0:04:42.787
i ciągle są zdziwieni,[br]że ich głowa boli, a ściana stoi.

0:04:42.812,0:04:44.506
Człowiek uczy się na błędach wtedy,

0:04:44.531,0:04:46.284
kiedy wie, że je popełnia.

0:04:46.309,0:04:47.317
Podróże kształcą?

0:04:47.342,0:04:50.031
Tak, ale tylko wykształconych ludzi.

0:04:50.056,0:04:52.507
Ludzie jadą do Egiptu,[br]stoją pod piramidami i mówią:

0:04:52.532,0:04:55.749
"Patrz jaka niska. Wyższa się wydawała".

0:04:55.774,0:04:59.781
I to jest koniec refleksji[br]na temat trzech tysięcy lat historii.

0:04:59.806,0:05:02.057
Jadą do Meksyku[br]i na pytanie: "Jak było?" mówią:

0:05:02.082,0:05:04.711
"Meksyk jak Meksyk. Ciepło było".

0:05:04.736,0:05:08.805
25 lat temu szczytem marzeń[br]były wczasy z FWP,

0:05:08.830,0:05:11.050
a dzisiaj Egipt nie robi wrażenia.

0:05:11.075,0:05:13.983
"Co nie zabije to wzmocni".

0:05:14.008,0:05:15.014
To nieprawda.

0:05:15.039,0:05:17.674
Co nie zabije, to nie zabije.[br]W cale nie musi wzmacniać.

0:05:17.699,0:05:19.922
Potrafi sponiewierać[br]i zostać na całe życie.

0:05:19.947,0:05:23.548
Dołożyłbym jeszcze dwie maksymy,[br]które za mną gdzieś szły przez całe życie.

0:05:23.573,0:05:25.547
"W życiu trzeba być artystą i dyplomatą"

0:05:25.572,0:05:27.931
i "Pokorne ciele dwie matki ssie".

0:05:27.956,0:05:28.963
Też nieprawda.

0:05:28.988,0:05:30.836
To jest pochwała hipokryzji.

0:05:30.861,0:05:32.365
Mówisz "tak", myślisz "nie".

0:05:32.390,0:05:34.945
Co innego mówisz,[br]co innego myślisz, co innego robisz.

0:05:34.970,0:05:37.389
Za to się zawsze potem płaci cenę.

0:05:37.414,0:05:38.631
Moi przedmówcy już mówili

0:05:38.656,0:05:42.387
o prawdzie, o spójności,[br]o wewnętrznej integralności.

0:05:42.412,0:05:46.705
Proszę pamiętać, że człowiek[br]przez całe życie buduje własną prawdę.

0:05:46.730,0:05:49.977
Swoją skuteczność opiera na tym,[br]co jest jego prawdą,

0:05:50.002,0:05:54.365
a prawdą jest to,[br]co wynika z naszych doświadczeń.

0:05:54.390,0:05:56.845
I to jest pewnie najcenniejsze.

0:05:56.870,0:06:00.427
Kiedyś spytałem studentów piątego roku,

0:06:00.452,0:06:02.800
jaki mają cel w życiu[br]na najbliższe 10 lat.

0:06:02.825,0:06:04.566
Wszyscy powiedzieli to samo.

0:06:04.591,0:06:05.958
Stabilizacja.

0:06:05.983,0:06:08.688
Ja mówię: "Wiecie, największą miałem,[br]jak mi dysk wypadł,

0:06:08.713,0:06:12.102
bo byłem ustabilizowany przez miesiąc.

0:06:12.127,0:06:15.134
I nigdy więcej nie chciałbym[br]być ustabilizowany".

0:06:15.159,0:06:17.017
Sztaudynger nawet napisał:

0:06:17.042,0:06:20.168
"Stabilizacja motylka to szpilka".

0:06:20.193,0:06:23.160
Jeżeli ktoś, niezależnie[br]od tego, ile ma lat,

0:06:23.185,0:06:26.349
postawi sobie za cel[br]ustabilizować siebie czy firmę,

0:06:26.374,0:06:28.413
to to jest droga donikąd, to jest pułapka.

0:06:28.438,0:06:29.868
Proszę o tym pamiętać.

0:06:29.893,0:06:32.667
Życie nie jest stabilne,[br]nigdy nie było, nigdy nie będzie.

0:06:32.692,0:06:36.570
Zawsze pozostanie tajemnicą,[br]niezależnie od tego, co byśmy zrobili.

0:06:36.595,0:06:38.837
Jest wiele rzeczy, których nie rozumiemy.

0:06:38.862,0:06:42.586
Była mowa o przyciąganiu[br]pewnych możliwości.

0:06:42.611,0:06:46.230
Jestem zafascynowany[br]dokładnie tym, o czym było mówione,

0:06:46.255,0:06:49.405
że poprzez ludzi możemy[br]zrealizować wszystkie marzenia.

0:06:49.430,0:06:52.416
Jeżeli na sali jest 100 osób[br]i każdy zna 65 osób,

0:06:52.441,0:06:55.145
to mamy dostęp[br]do prawie sześciu tysięcy ludzi.

0:06:55.170,0:06:56.802
Nie wiem, jak to jest,

0:06:56.827,0:06:58.315
może Państwo tego doświadczyli,

0:06:58.340,0:07:00.164
ale wchodzi się czasami do mieszkania,

0:07:00.189,0:07:02.856
które się kupuje z drugiej ręki[br]i człowiek nic nie czuje.

0:07:02.881,0:07:04.311
Wchodzi się do drugiego i nic.

0:07:04.336,0:07:06.201
Wchodzi do trzeciego i wie, że je kupi.

0:07:06.226,0:07:07.313
Skąd to wie?

0:07:07.338,0:07:10.801
Nie wiem. Po prostu wie.

0:07:10.826,0:07:16.975
Tak naprawdę jeżeli patrzymy na rozwój,

0:07:17.000,0:07:19.056
to rozwój i doświadczenie zdobywamy wtedy,

0:07:19.081,0:07:20.801
gdy wychodzimy poza sferę komfortu

0:07:20.826,0:07:24.476
i gdy sytuacja wykracza[br]poza nasze pierwotne plany i oczekiwania.

0:07:24.501,0:07:29.504
Człowiek może doświadczyć[br]czegoś nowego tylko wchodząc w coś nowego,

0:07:29.529,0:07:31.176
w coś, co jest z zewnątrz.

0:07:31.201,0:07:34.933
Jeżeli patrzę na siebie,[br]jak stoję w supermarkecie

0:07:34.958,0:07:39.748
i wybieram ser, który kupię,[br]i tam jest 120 gatunków sera,

0:07:39.773,0:07:40.960
a ja podchodzę i mówię:

0:07:40.985,0:07:43.142
"Goudę poproszę".

0:07:43.167,0:07:44.943
A za tydzień przychodzę, myślę sobie:

0:07:44.968,0:07:46.148
"Boże, kto to kupuje?

0:07:46.173,0:07:50.075
Trzeba coś w swoim życiu zmienić.[br]Goudę i Królewskiego proszę".

0:07:50.100,0:07:52.874
To pojawia się refleksja,[br]po co była cała ta zmiana.

0:07:52.899,0:07:54.620
Dlaczego nie przychodzimy co tydzień

0:07:54.645,0:07:56.613
i nie mówimy: "Co tydzień zjem nowy ser!

0:07:56.638,0:07:59.570
A w tym tygodniu nawet taki,[br]co sam chodzi po talerzu".

0:08:02.101,0:08:04.836
Jeżeli patrzymy na codzienność,

0:08:04.861,0:08:07.942
to oczywiście naturalnie[br]chcielibyśmy się znaleźć

0:08:07.967,0:08:09.465
w obszarze sfery komfortu,

0:08:09.490,0:08:11.359
takiego spokojnego życia,

0:08:11.384,0:08:15.441
gdzie wszystko toczy się[br]bez większych zagrożeń.

0:08:15.466,0:08:18.113
Natomiast to, co w życiu[br]jest najpiękniejsze,

0:08:18.138,0:08:20.202
pojawia się kawałek dalej.

0:08:20.227,0:08:24.271
To tak, jakbyśmy powoli wypływali w morze.

0:08:24.296,0:08:25.787
To jest doświadczanie życia.

0:08:25.812,0:08:29.144
Jedna z najcenniejszych rzeczy,[br]jakie można w życiu osiągnąć,

0:08:29.169,0:08:31.061
czyli poznać jego smaki.

0:08:31.086,0:08:37.025
Poznać smak radości,[br]smutku, żalu, tęsknoty, ciekawości.

0:08:37.051,0:08:39.539
One wszystkie mają[br]swój smak i swoją wibrację,

0:08:39.563,0:08:43.224
dlatego warto ich doświadczać.

0:08:43.249,0:08:44.940
Jak czasami patrzę na ludzi,

0:08:44.965,0:08:47.215
to mam wrażenie,[br]że ludzie nie chcą doświadczać.

0:08:47.240,0:08:49.782
Natomiast w sferze komfortu[br]niewiele się może zdarzyć.

0:08:49.807,0:08:52.388
Ale to, co jest piękniejsze,[br]jest jeszcze dalej.

0:08:52.413,0:08:55.541
Następny okrąg, do którego trzeba wejść.

0:08:55.566,0:09:00.068
Dzisiaj dużo było o tym[br]i z ogromną przyjemnością tego słuchałem.

0:09:00.093,0:09:01.292
To są marzenia.

0:09:01.317,0:09:03.204
Marzenia są tam, gdzie jest wolność,

0:09:03.229,0:09:06.675
a my w 1989 roku wywalczyliśmy wolność,

0:09:06.700,0:09:08.607
a nie bezpieczeństwo.

0:09:08.632,0:09:10.699
Pewnie nigdy bym[br]do tych marzeń nie dotarł,

0:09:10.724,0:09:12.539
gdyby nie mój syn.

0:09:12.564,0:09:14.471
Od dzieci można się bardzo dużo nauczyć.

0:09:14.496,0:09:16.925
Nie wiem, czy zauważyliście,[br]że dzieci są prawdziwe.

0:09:16.950,0:09:17.950
Dzieci nie udają.

0:09:17.975,0:09:19.987
Dziecko jak widzi kogoś bez nogi, to mówi:

0:09:20.012,0:09:21.017
"O! Pan bez nogi!".

0:09:21.042,0:09:22.686
A my mówimy: "Cicho! Przestań!".

0:09:22.711,0:09:24.333
"A on nie wie, że nie ma nogi?"

0:09:24.358,0:09:25.496
(Śmiech)

0:09:25.521,0:09:26.528
"Wie".

0:09:26.553,0:09:28.868
"No to dlaczego mam przestać?".

0:09:30.876,0:09:35.731
Mój syn stanął przede mną[br]i powiedział do mnie, miał 14 lat,

0:09:35.756,0:09:37.083
bujając się, powiedział:

0:09:37.108,0:09:39.212
"Tato, kup mi trampolinę do skakania.

0:09:39.237,0:09:40.506
W GoSporcie widziałem.

0:09:40.531,0:09:43.671
120 złotych kosztuje. Kup mi na urodziny".

0:09:43.696,0:09:44.941
To jest kompletny projekt.

0:09:44.966,0:09:47.806
Nawet Unia płaci za takie projekty.

0:09:47.831,0:09:50.214
A ja, patrząc na niego, mówię:

0:09:50.239,0:09:53.591
"Jasiu, po co ci taka trampolina?".

0:09:53.616,0:09:54.956
A on, patrząc na mnie, mówi:

0:09:54.981,0:09:56.559
"Żeby skakać, ojciec!".

0:09:56.584,0:09:58.586
(Śmiech)

0:09:58.611,0:10:02.584
W psychologii jest takie pojęcie: błysk.

0:10:02.609,0:10:06.217
To jest moment, kiedy się człowiekowi[br]w głowie wszystko zmienia.

0:10:06.242,0:10:08.673
Kiedy nagle dociera do niego coś,

0:10:08.698,0:10:10.338
co było oczywiste od lat,

0:10:10.363,0:10:12.491
ale teraz nabrało innego wymiaru.

0:10:12.516,0:10:16.400
Do mnie dotarło, jak miałem 37 lat,[br]że marzenia są po nic.

0:10:16.425,0:10:18.187
Po prostu po to, żeby je zrealizować.

0:10:18.212,0:10:20.131
Jeżeli ktoś chce wejść na Kilimandżaro,

0:10:20.156,0:10:21.782
to idzie na Kilimandżaro.

0:10:21.807,0:10:25.979
Jeżeli Ingvar Kamprad[br]chciał zbudować IKEA, to zbudował IKEA.

0:10:26.004,0:10:27.571
One są bardzo różne.

0:10:27.596,0:10:32.634
I tak naprawdę ani nie są negocjowalne,

0:10:32.659,0:10:34.807
ani nie polegają ocenie.

0:10:34.832,0:10:36.950
Marzenia są czymś uroczystym.

0:10:36.975,0:10:38.375
Są czymś odświętnym.

0:10:38.400,0:10:41.329
Natomiast dochodzimy do nich[br]przez normalną prozę życia.

0:10:41.354,0:10:42.359
Przez codzienność.

0:10:42.384,0:10:43.862
Tutaj była o tym mowa.

0:10:43.887,0:10:45.345
O mrówczej pracy.

0:10:45.370,0:10:47.574
Ale gdzieś tam dalej są marzenia.

0:10:47.599,0:10:51.446
W ciągu trzech lat,[br]między 37. a 40. rokiem życia,

0:10:51.471,0:10:54.577
zrealizowałem większość[br]marzeń z dzieciństwa.

0:10:54.602,0:10:56.196
Ale dopiero wtedy.

0:10:56.221,0:10:59.997
Natomiast takim niezwykłym wydarzeniem[br]było to, co się wydarzyło trzy lata temu,

0:11:00.022,0:11:04.409
ponieważ mogłem zrealizować[br]swoje największe życiowe marzenie.

0:11:06.509,0:11:09.466
Zawsze marzyłem o tym,[br]jak jeździłem na kempingi za granicę,

0:11:09.491,0:11:11.676
żeby nie mieć małego namiotu,

0:11:11.701,0:11:16.345
tylko żeby, tak jak Niemcy,[br]mieć porządną przyczepę - kampera.

0:11:16.370,0:11:18.875
Trzy lata temu postanowiłem,[br]że kupię sobie kampera,

0:11:18.897,0:11:20.303
bo marzyłem o nim 20 lat.

0:11:20.328,0:11:23.016
Stać mnie na niego i mogę go sobie kupić.

0:11:23.041,0:11:26.151
Znalazłem taki samochód na Allegro.

0:11:26.176,0:11:27.901
Pojechałem do Łodzi i obejrzałem go.

0:11:27.926,0:11:28.945
Wróciłem do Warszawy,

0:11:28.970,0:11:32.360
wpłaciłem właścicielowi[br]trzy tysiące zaliczki za 4-letni samochód.

0:11:32.385,0:11:33.797
I wpadłem w depresję.

0:11:33.822,0:11:34.826
W taki smutek.

0:11:34.851,0:11:37.179
W takie poczucie "nie wiem, co dalej".

0:11:37.204,0:11:38.637
Po paru dniach moja żona mówi:

0:11:38.662,0:11:40.374
"Kupujesz tego kampera czy nie?".

0:11:40.399,0:11:41.894
Ja mówię: "Wiesz co, nie wiem".

0:11:41.919,0:11:44.167
"Czego nie wiesz?"[br]"No nie wiem, czy go kupuję".

0:11:44.194,0:11:45.832
"Ale przecież wpłaciłeś zaliczkę".

0:11:45.847,0:11:47.064
Ja: "Tak".

0:11:47.089,0:11:49.381
"Ale coś jest z nim nie tak?"[br]"Wszystko jest OK".

0:11:49.407,0:11:53.135
"To o co chodzi?"[br]"Wiesz co, 20 lat o tym marzyłem.

0:11:53.160,0:11:57.300
Dzisiaj mogę to zrobić[br]i nie wiem, czy tego chcę".

0:11:57.325,0:11:59.079
To jest straszne uczucie.

0:11:59.104,0:12:00.542
I wtedy ona mówi:

0:12:00.567,0:12:04.001
"Jacek, zawsze mi mówiłeś,[br]że marzenia są po to, żeby je realizować.

0:12:04.026,0:12:06.419
Zrób to, bo nie będziesz wiedział,

0:12:06.444,0:12:08.346
jak to jest mieć kampera".

0:12:08.371,0:12:10.286
(Śmiech)

0:12:10.311,0:12:12.227
(Brawa)

0:12:16.160,0:12:21.249
Dosłałem 97 tysięcy i za 100 tysięcy[br]kupiłem 4-letni samochód,

0:12:21.274,0:12:23.597
który przez 11 miesięcy stoi pod domem,

0:12:23.622,0:12:25.184
bo jest do niczego niepotrzebny.

0:12:25.209,0:12:26.216
(Śmiech)

0:12:26.241,0:12:27.597
Pojechaliśmy do Chorwacji.

0:12:27.622,0:12:29.055
Wjechaliśmy na kemping.

0:12:29.080,0:12:31.870
Żona poszła na spacer, wraca i mówi:

0:12:31.895,0:12:34.027
"Jacek, nasz jest najstarszy!

0:12:34.052,0:12:35.059
(Śmiech)

0:12:35.084,0:12:36.887
Niemcy mają nowsze!".

0:12:40.380,0:12:42.570
Czy to ma sens?

0:12:42.595,0:12:45.344
Jest taki człowiek,[br]którego uznałbym za swojego mistrza,

0:12:45.369,0:12:48.304
którego uwielbiam,[br]lubię go słuchać, jest niezwykły.

0:12:48.329,0:12:51.397
Ma energię większą[br]niż moje dzieci razem wzięte i ja,

0:12:51.422,0:12:53.487
bo jak mój syn spuści rano nogi, to mówi:

0:12:53.512,0:12:54.563
"Zmęczony jestem".

0:12:54.564,0:12:56.365
Ja mówię: "Jeszcze nic nie zrobiłeś".

0:12:56.390,0:12:58.572
On mówi: "No, a już jestem zmęczony".

0:12:58.597,0:13:00.731
Po tym człowieku nigdy tego nie widziałem.

0:13:00.756,0:13:03.042
To jest profesor Bartoszewski.

0:13:03.067,0:13:05.480
Ma 90 lat.

0:13:05.505,0:13:08.012
Kiedyś powiedział,[br]że są rzeczy w życiu, które warto

0:13:08.037,0:13:09.796
i są rzeczy, które się opłaca.

0:13:09.821,0:13:11.784
Nie zawsze to, co warto, się opłaca.

0:13:11.809,0:13:14.390
Nie zawsze to, co się opłaca, warto.

0:13:14.415,0:13:16.879
Nie opłaca się kupić[br]samochodu za 100 tysięcy,

0:13:16.904,0:13:19.424
którego utrzymanie[br]kosztuje pięć tysięcy rocznie,

0:13:19.449,0:13:23.807
jest wykorzystywany[br]przez jeden miesiąc i traci na wartości.

0:13:23.832,0:13:25.553
Ale warto.

0:13:25.578,0:13:27.156
Wiecie dlaczego?

0:13:27.181,0:13:29.994
Bo spełnione marzenia nie mają ceny.

0:13:30.019,0:13:31.264
Bo to dopiero się rozumie,

0:13:31.289,0:13:34.425
jak się ma 80 lat i się mówi do wnuków:

0:13:34.450,0:13:37.174
"Ach, dziadek zawsze marzył o kamperze!".

0:13:37.199,0:13:39.925
"I co dziadku?"[br]"Ach, babcia nie pozwoliła".

0:13:39.950,0:13:42.155
(Śmiech)

0:13:42.180,0:13:44.451
Nigdy bym go nie kupił,

0:13:44.476,0:13:47.840
gdyby moja żona powiedziała[br]zupełnie inne zdanie, typu:

0:13:47.865,0:13:49.784
"Tobie się chyba w głowie poprzewracało.

0:13:49.809,0:13:51.577
Chyba nie masz co z pieniędzmi robić.

0:13:51.602,0:13:54.024
Kupisz sobie grata,[br]który będzie stał pod domem".

0:13:54.049,0:13:55.411
To bym go nie kupił.

0:13:55.436,0:13:59.533
Tak ważne jest to, kto nas otacza[br]i kto czasami nas popchnie i powie:

0:13:59.558,0:14:02.257
"Zrób! Nie bij piany. Po prostu zrób".

0:14:02.282,0:14:04.910
Richard Branson w swojej książce[br]"Screw it, let's do it"

0:14:04.935,0:14:06.001
dokładnie o tym pisze.

0:14:06.026,0:14:07.976
Jego rodzice mówili: "Let's do it".

0:14:08.001,0:14:09.314
Nie gadaj, zrób.

0:14:09.339,0:14:11.021
On jest nazywany Doktorem Yes.

0:14:11.046,0:14:13.121
Tak. Zawsze "tak". Do przodu.

0:14:13.146,0:14:16.416
Takich miał rodziców.

0:14:16.441,0:14:19.228
To, co dajemy innym ludziom, wraca.

0:14:19.253,0:14:22.081
Kto przewiezie swoją łodzią[br]innego człowieka na drugi brzeg,

0:14:22.106,0:14:23.155
sam też tam dopływa.

0:14:23.180,0:14:25.609
Aby zapalać innych, samemu trzeba płonąć.

0:14:25.634,0:14:29.717
Ważne jest, jakie pole[br]będziecie wokół siebie tworzyli

0:14:29.742,0:14:32.893
i kto was będzie otaczał[br]i kogo wy będziecie wspierali.

0:14:32.918,0:14:37.873
Czasami na niektóre marzenia[br]czeka się całymi latami.

0:14:37.898,0:14:41.685
Jedno z tych marzeń będę realizował[br]w ciągu najbliższych dwóch tygodni.

0:14:41.710,0:14:43.567
Otwieram w Warszawie przy Chmielnej 10

0:14:43.592,0:14:44.964
swoja autorską księgarnię.

0:14:44.989,0:14:47.456
Marzyłem o tym lata całe.

0:14:47.481,0:14:51.815
Okazało się to możliwe do zrealizowania,

0:14:51.840,0:14:55.871
bo miasto ogłosiło przetarg[br]na pięć miejsc w Warszawie,

0:14:55.896,0:14:59.279
żeby stworzyć centrum księgarniowe.

0:14:59.304,0:15:02.711
Na niektóre rzeczy musimy poczekać,

0:15:02.736,0:15:04.544
a niektóre możemy zrobić szybciej.

0:15:04.569,0:15:07.143
Co jest dalej?

0:15:07.168,0:15:09.290
Dalej są cuda.

0:15:09.315,0:15:12.614
Kiedy grupa niepełnosprawnych[br]wchodzi na Kilimandżaro.

0:15:12.639,0:15:17.420
Kiedy polscy naukowcy w zwykłych[br]warunkach wymyślają produkcję grafenu.

0:15:17.445,0:15:19.602
Kiedy ludzie potrafią zrobić rzeczy,

0:15:19.627,0:15:20.889
które są niewyobrażalne.

0:15:20.914,0:15:23.666
Bez nich byśmy stali w miejscu.

0:15:23.691,0:15:26.287
W sferze komfortu jest spokojne życie.

0:15:26.312,0:15:29.049
Proszę pamiętać, że to jest droga donikąd.

0:15:31.160,0:15:33.699
Jeżeli człowiek jest gotów wyjść,

0:15:33.724,0:15:36.311
to naprawdę może doświadczyć[br]tylko więcej, nigdy mniej,

0:15:36.336,0:15:37.336
nauczyć się więcej.

0:15:37.361,0:15:40.370
Bycie bohaterem[br]swojego życia to akt odwagi.

0:15:41.353,0:15:47.197
Bycie głównym aktorem[br]w filmie pt. "Moje życie", to akt odwagi.

0:15:47.222,0:15:49.033
Churchill powiedział kiedyś:

0:15:49.058,0:15:51.148
"Jeśli w życiu brakuje miejsca na odwagę,

0:15:51.173,0:15:53.214
to inne cnoty są bez znaczenia".

0:15:53.239,0:15:55.851
Dwoma rękami się pod tym podpisuję.

0:15:55.876,0:15:58.049
Puk puk - Strach puka do drzwi.

0:15:58.074,0:16:00.530
Otwiera mu Odwaga, a tam nikogo nie ma.

0:16:01.680,0:16:06.185
Różnica między mną - dzisiaj,[br]a mną - 20 lat temu jest taka:

0:16:06.210,0:16:09.347
20 lat temu bałem się i nie robiłem,

0:16:09.372,0:16:11.503
dzisiaj boję się i robię.

0:16:11.528,0:16:15.306
Nauczyłem się żyć ze strachem,[br]traktować go jak sprzymierzeńca.

0:16:15.331,0:16:18.276
Być może pobyty u Indian pomogły mi.

0:16:18.301,0:16:21.245
Tam się dowiedziałem,[br]kim jest prawdziwy wojownik.

0:16:21.270,0:16:24.643
Prawdziwy wojownik to człowiek,[br]który zmierza się sam ze sobą.

0:16:24.668,0:16:25.777
Oni powiedzieli mi tak:

0:16:25.802,0:16:30.910
"Jacek, jak pokonasz samego siebie,[br]to już ci nikt nie stanie na drodze".

0:16:30.935,0:16:35.162
Człowiek ma prawo się bać,

0:16:35.187,0:16:36.962
bo tylko idiota się nie boi.

0:16:36.987,0:16:41.590
Strach jest sprzymierzeńcem wojownika,[br]ponieważ pozwala być uważnym i czujnym.

0:16:41.615,0:16:44.148
Jeżeli nauczymy się z nim żyć,

0:16:44.173,0:16:47.607
to tak naprawdę[br]wszystko się w życiu zmienia.

0:16:47.632,0:16:49.380
Czym jest odwaga?

0:16:49.405,0:16:50.657
To cztery elementy.

0:16:50.682,0:16:53.936
Pierwszy to zaufanie. Do siebie.

0:16:53.961,0:16:56.264
To jest jeden z największych[br]życiowych kapitałów.

0:16:56.289,0:16:58.028
Proszę mi wierzyć. Ufać sobie.

0:16:58.053,0:17:00.936
Dam radę. - A jak nie?[br]Dam! - A jak nie? - Dam.

0:17:00.961,0:17:01.972
A jak się przewrócę?

0:17:01.997,0:17:03.130
To się podniosę.

0:17:03.155,0:17:05.483
A jak się nie podniosę? - To sobie poleżę.

0:17:05.509,0:17:07.174
(Śmiech)

0:17:09.210,0:17:11.969
To jest trochę tak,[br]że jak dziecko zaczyna chodzić,

0:17:11.993,0:17:14.046
to rodzice mówią: "Brawo! Chodzisz!".

0:17:14.070,0:17:15.742
A przecież już wtedy mogliby mówić:

0:17:15.767,0:17:18.531
"Trzy dni próbujesz,[br]nie będziesz chodził. Będziesz pełzał!

0:17:18.557,0:17:21.040
Nie będziesz chodził.[br]Maciuś chodził po dwóch dniach.

0:17:21.066,0:17:22.448
Koniec. Skończyło się".

0:17:22.473,0:17:23.892
(Śmiech)

0:17:24.701,0:17:27.804
Jak dzieci idą do przedszkola,[br]to rodzice mówią: "Skończyło się!".

0:17:27.829,0:17:29.318
Jak idą do szkoły, to słyszą:

0:17:29.343,0:17:31.974
"Skończyło się! Będziesz się uczył.[br]Laba się skończyła".

0:17:31.999,0:17:33.842
Potem szkoła średnia: "Skończyło się".

0:17:33.867,0:17:37.102
Człowiek się żeni i słyszy:[br]"Synu, skończyło się".

0:17:37.127,0:17:38.300
To jest akurat prawda.

0:17:38.325,0:17:39.981
(Śmiech)

0:17:40.541,0:17:42.550
(Brawa)

0:17:45.420,0:17:48.099
Zaufanie do siebie nie jest[br]tym samym, co wiara w siebie.

0:17:48.124,0:17:50.452
Zaufanie do siebie wynika z doświadczenia.

0:17:50.477,0:17:54.018
Jeżeli przeżyłem tyle, ile przeżyłem,

0:17:54.043,0:17:56.291
to na pewno dam sobie radę dalej.

0:17:56.316,0:17:58.485
Drugim elementem jest ryzyko.

0:17:58.510,0:17:59.690
Nie ma życia bez ryzyka.

0:17:59.715,0:18:01.100
Nie ma biznesu bez ryzyka.

0:18:01.125,0:18:03.728
Nie ma możliwości zrobienia[br]kroku do przodu bez ryzyka,

0:18:03.753,0:18:06.075
ale żeby zaryzykować, trzeba zaufać sobie.

0:18:06.100,0:18:07.711
Trzecim są decyzje.

0:18:07.736,0:18:11.107
Na ogół to ludzi hamuje. Podjęcie decyzji.

0:18:11.132,0:18:12.838
Chcieliby wszystko przeanalizować.

0:18:12.863,0:18:15.458
Powiem wam, gdzie zapada[br]decyzja o kupnie kampera.

0:18:15.483,0:18:16.892
Nie w głowie.

0:18:16.917,0:18:18.106
W sercu.

0:18:18.131,0:18:21.096
Bo te prawdziwe projekty[br]realizuje się z pozycji serca,

0:18:21.121,0:18:23.791
a nie z pozycji umysłu,[br]bo tam jest czysta kalkulacja

0:18:23.816,0:18:25.873
i tam się opłaca lub się nie opłaca.

0:18:25.898,0:18:30.418
Nie mielibyśmy ani iPadów,[br]ani iPhonów, ani wielu innych rzeczy,

0:18:30.443,0:18:34.270
gdyby człowiek posługiwał się[br]tylko i wyłącznie czystą kalkulacją.

0:18:34.295,0:18:36.514
I ostatni element to zaangażowanie.

0:18:36.539,0:18:38.830
Życie na cały etat. Z pasją.

0:18:38.855,0:18:43.497
Życie, gdzie człowiek czuje smak tego,[br]co się dookoła niego dzieje.

0:18:44.448,0:18:46.450
Jak byłem w Nowej Zelandii,[br]jedno z marzeń,

0:18:46.475,0:18:48.286
które zrealizowałem, mając 40 lat,

0:18:48.311,0:18:50.313
to wziąłem udział w raftingu ekstremalnym.

0:18:50.338,0:18:52.179
Od tego miejsca do tego jest 7 metrów.

0:18:52.204,0:18:53.487
To jest bardzo wysoko.

0:18:53.512,0:18:55.807
Pontony podpływają z dużą prędkością

0:18:55.832,0:19:00.200
i z dużej wysokości wpadają w miejsce,

0:19:00.225,0:19:02.843
gdzie wir nie pozwala im odpłynąć.

0:19:02.868,0:19:04.274
To jest impreza dla turystów.

0:19:04.299,0:19:05.471
Kosztuje 100 dolarów.

0:19:05.496,0:19:06.691
To się musi udać.

0:19:06.716,0:19:08.436
Ale mówiono nam wcześniej,

0:19:08.461,0:19:11.511
że będziemy się topić[br]i to jest największa atrakcja.

0:19:11.536,0:19:15.540
Bo topiąc się, człowiek doświadcza[br]swoich prawdziwych emocji.

0:19:15.565,0:19:18.339
Na pontonie jest trzech ratowników.

0:19:18.364,0:19:21.430
I wszystko dalej się uspokaja.

0:19:21.455,0:19:23.444
A zespół się cieszy.

0:19:23.469,0:19:26.684
To jest jeden ratownik. Drugi. I trzeci.

0:19:26.709,0:19:28.019
I czterech turystów.

0:19:28.044,0:19:30.361
Natomiast emocje są prawdziwe.

0:19:30.386,0:19:33.385
Oczywiście, że mógłbym nie wziąć udziału,

0:19:33.410,0:19:35.639
ale za 30 lat na pytanie wnuka:

0:19:35.664,0:19:37.012
"Dziadek, gdzie tam jesteś?"

0:19:37.037,0:19:39.308
musiałbym odpowiedzieć:[br]"Dziadek zdjęcia robił".

0:19:39.333,0:19:40.333
(Śmiech)

0:19:40.358,0:19:42.606
A dziadek jest tutaj.

0:19:42.631,0:19:47.038
Chciałbym Państwu powiedzieć,[br]że zwycięzcy nigdy nie rezygnują.

0:19:47.063,0:19:49.711
Rezygnujący nigdy nie zwyciężają.

0:19:49.736,0:19:52.549
Jeżeli kiedykolwiek[br]będziecie mieli poczucie,

0:19:52.574,0:19:55.071
że straciliście zaufanie do siebie,

0:19:55.096,0:19:57.821
jeżeli będziecie mieli poczucie,[br]że wszystko nie ma sensu,

0:19:57.846,0:19:58.998
napiszcie do mnie maila.

0:19:59.023,0:20:02.238
Życzę wam, żebyście nigdy[br]nie stracili radości z tego, co robicie,

0:20:02.263,0:20:05.482
zaufania do siebie,[br]gotowości do doświadczania strachu

0:20:05.507,0:20:08.713
i wchodzenia w to, co nowe i nieznane.

0:20:08.738,0:20:10.758
Idźcie i bądźcie odważni.

0:20:10.783,0:20:11.792
Dziękuję bardzo.

0:20:11.817,0:20:13.427
(Brawa)