[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.92,0:00:09.79,Default,,0000,0000,0000,,Czy zastanawialiście się kiedyś,\Nco dzieje się po połknięciu Dialogue: 0,0:00:09.79,0:00:11.67,Default,,0000,0000,0000,,leku przeciwbólowego jak ibuprofen? Dialogue: 0,0:00:11.72,0:00:14.97,Default,,0000,0000,0000,,Lekarstwo to może pomóc,\Ngdy boli nas głowa, Dialogue: 0,0:00:14.97,0:00:16.05,Default,,0000,0000,0000,,plecy Dialogue: 0,0:00:16.05,0:00:17.93,Default,,0000,0000,0000,,czy skręcona kostka. Dialogue: 0,0:00:17.93,0:00:20.53,Default,,0000,0000,0000,,W jaki sposób dociera we właściwe miejsce? Dialogue: 0,0:00:20.84,0:00:24.72,Default,,0000,0000,0000,,Otóż dostaje się do układu krwionośnego, Dialogue: 0,0:00:24.72,0:00:27.44,Default,,0000,0000,0000,,krążąc po organizmie,\Nwykonuje swoje zadanie, Dialogue: 0,0:00:27.44,0:00:30.30,Default,,0000,0000,0000,,po czym jest wychwytywane \Nprzez organy i cząsteczki Dialogue: 0,0:00:30.30,0:00:33.06,Default,,0000,0000,0000,,neutralizujące obce substancje\Ni usuwające je z organizmu. Dialogue: 0,0:00:33.76,0:00:36.44,Default,,0000,0000,0000,,Proces zaczyna się w układzie trawiennym. Dialogue: 0,0:00:36.88,0:00:40.32,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że wzięliście ibuprofen,\Nbo boli was kostka. Dialogue: 0,0:00:40.84,0:00:43.24,Default,,0000,0000,0000,,W ciągu kilku minut kwas w żołądku Dialogue: 0,0:00:43.24,0:00:44.100,Default,,0000,0000,0000,,zaczyna go rozkładać. Dialogue: 0,0:00:45.67,0:00:48.55,Default,,0000,0000,0000,,Rozpuszczony ibuprofen dostaje się\Ndo jelita cienkiego, Dialogue: 0,0:00:48.55,0:00:52.31,Default,,0000,0000,0000,,gdzie przenika przez ścianki\Ndo sieci naczyń krwionośnych. Dialogue: 0,0:00:53.21,0:00:55.78,Default,,0000,0000,0000,,Naczynia te uchodzą do żyły, Dialogue: 0,0:00:55.78,0:00:59.26,Default,,0000,0000,0000,,która transportuje krew\Nwraz z całą zawartością do wątroby. Dialogue: 0,0:00:59.74,0:01:02.15,Default,,0000,0000,0000,,Następnie lek musi\Nprzedostać się przez wątrobę. Dialogue: 0,0:01:02.53,0:01:07.78,Default,,0000,0000,0000,,Gdy krew z jego cząsteczkami przepływa\Nprzez naczynia krwionośne wątroby, Dialogue: 0,0:01:07.78,0:01:11.20,Default,,0000,0000,0000,,enzymy próbują przechwycić\Ncząsteczki ibuprofenu, Dialogue: 0,0:01:11.20,0:01:12.100,Default,,0000,0000,0000,,żeby je zneutralizować. Dialogue: 0,0:01:13.30,0:01:16.77,Default,,0000,0000,0000,,Uszkodzone cząsteczki zwane metabolitami Dialogue: 0,0:01:16.77,0:01:19.09,Default,,0000,0000,0000,,nie mają już działania przeciwbólowego. Dialogue: 0,0:01:19.84,0:01:24.40,Default,,0000,0000,0000,,Na tym etapie jednak większość ibuprofenu\Nprzechodzi przez wątrobę nieuszkodzona. Dialogue: 0,0:01:24.40,0:01:26.53,Default,,0000,0000,0000,,Przemieszcza się dalej Dialogue: 0,0:01:26.53,0:01:27.77,Default,,0000,0000,0000,,żyłami Dialogue: 0,0:01:27.77,0:01:30.21,Default,,0000,0000,0000,,do układu krążenia. Dialogue: 0,0:01:30.21,0:01:32.18,Default,,0000,0000,0000,,Pół godziny po połknięciu tabletki Dialogue: 0,0:01:32.18,0:01:35.98,Default,,0000,0000,0000,,część dawki krąży już we krwi. Dialogue: 0,0:01:36.99,0:01:39.70,Default,,0000,0000,0000,,Dociera do każdej części ciała,\Ndo każdego organu, Dialogue: 0,0:01:39.70,0:01:44.03,Default,,0000,0000,0000,,serca, mózgu, nerek i znów do wątroby. Dialogue: 0,0:01:44.58,0:01:47.22,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy cząsteczki ibuprofenu\Nnapotykają miejsce, Dialogue: 0,0:01:47.22,0:01:50.08,Default,,0000,0000,0000,,gdzie rozwija się reakcja bólowa, Dialogue: 0,0:01:50.08,0:01:54.13,Default,,0000,0000,0000,,wiążą się z cząsteczkami,\Nktóre uczestniczą w tej reakcji. Dialogue: 0,0:01:54.61,0:01:57.68,Default,,0000,0000,0000,,Środki przeciwbólowe blokują\Nprodukcję związków chemicznych, Dialogue: 0,0:01:57.68,0:02:00.60,Default,,0000,0000,0000,,które przekazują informację o bólu. Dialogue: 0,0:02:00.86,0:02:02.76,Default,,0000,0000,0000,,Uwalnianie kolejnych cząsteczek leku Dialogue: 0,0:02:02.76,0:02:05.39,Default,,0000,0000,0000,,zwiększa efekt przeciwbólowy, Dialogue: 0,0:02:05.39,0:02:08.57,Default,,0000,0000,0000,,który osiąga swoje maksimum\Nw ciągu jednej do dwóch godzin. Dialogue: 0,0:02:09.08,0:02:11.95,Default,,0000,0000,0000,,Po tym czasie organizm zaczyna\Nskutecznie usuwać ibuprofen, Dialogue: 0,0:02:11.95,0:02:15.80,Default,,0000,0000,0000,,którego stężenie we krwi zmniejsza się\Nśrednio o połowę co dwie godziny. Dialogue: 0,0:02:16.30,0:02:19.24,Default,,0000,0000,0000,,Po odczepieniu od cząsteczek docelowych Dialogue: 0,0:02:19.24,0:02:22.53,Default,,0000,0000,0000,,cząsteczki ibuprofenu\Nwracają do dużego krwiobiegu. Dialogue: 0,0:02:22.70,0:02:24.13,Default,,0000,0000,0000,,Gdy znów docierają do wątroby, Dialogue: 0,0:02:24.13,0:02:29.07,Default,,0000,0000,0000,,kolejna porcja leku zostaje\Nprzekształcona w metabolity, Dialogue: 0,0:02:29.07,0:02:32.33,Default,,0000,0000,0000,,które później będą przefiltrowane\Nprzez nerki i usunięte z moczem. Dialogue: 0,0:02:32.64,0:02:36.26,Default,,0000,0000,0000,,Cały cykl przepływu krwi\Nz wątroby przez organizm do nerek Dialogue: 0,0:02:36.26,0:02:38.22,Default,,0000,0000,0000,,trwa około minuty. Dialogue: 0,0:02:38.22,0:02:41.81,Default,,0000,0000,0000,,Z każdym cyklem neutralizuje się\Ni filtruje coraz więcej leku. Dialogue: 0,0:02:42.40,0:02:45.57,Default,,0000,0000,0000,,Proces ten jest identyczny\Ndla każdego leku przyjmowanego doustnie, Dialogue: 0,0:02:45.57,0:02:47.12,Default,,0000,0000,0000,,ale jego prędkość Dialogue: 0,0:02:47.12,0:02:49.94,Default,,0000,0000,0000,,i ilość substancji aktywnej,\Nktóra dostaje się do krwi, Dialogue: 0,0:02:49.94,0:02:51.54,Default,,0000,0000,0000,,zależy od lekarstwa, Dialogue: 0,0:02:51.54,0:02:52.46,Default,,0000,0000,0000,,osoby Dialogue: 0,0:02:52.46,0:02:54.71,Default,,0000,0000,0000,,i jak zostało podane. Dialogue: 0,0:02:54.71,0:02:57.32,Default,,0000,0000,0000,,Dawkowanie zalecane w ulotce\Ndaje pewne wskazówki, Dialogue: 0,0:02:57.32,0:03:00.11,Default,,0000,0000,0000,,ale jest ono uśrednione\Ni opiera się na próbce populacji, Dialogue: 0,0:03:00.11,0:03:02.58,Default,,0000,0000,0000,,która nie jest reprezentatywna\Ndla każdego pacjenta. Dialogue: 0,0:03:02.86,0:03:05.20,Default,,0000,0000,0000,,Przyjęcie właściwej dawki\Njest bardzo ważne. Dialogue: 0,0:03:05.20,0:03:07.99,Default,,0000,0000,0000,,Przy zbyt niskiej, lek nie zadziała. Dialogue: 0,0:03:07.99,0:03:12.21,Default,,0000,0000,0000,,Przy zbyt wysokiej, lekarstwo\Ni jego metabolity mogą być toksyczne. Dialogue: 0,0:03:12.21,0:03:14.15,Default,,0000,0000,0000,,Dotyczy to każdego leku. Dialogue: 0,0:03:14.15,0:03:18.35,Default,,0000,0000,0000,,Najtrudniej jest ustalić\Nwłaściwe dawki dla dzieci. Dialogue: 0,0:03:18.35,0:03:22.32,Default,,0000,0000,0000,,Bardzo szybko zmienia się ich ciało,\Nco wpływa na metabolizm leków. Dialogue: 0,0:03:22.74,0:03:26.63,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład poziom enzymów wątrobowych,\Nktóre neutralizują lekarstwa, Dialogue: 0,0:03:26.63,0:03:29.30,Default,,0000,0000,0000,,ulega dużym zmianom\Nu niemowląt i dzieci. Dialogue: 0,0:03:29.74,0:03:32.59,Default,,0000,0000,0000,,To tylko jeden z wielu\Nutrudniających czynników. Dialogue: 0,0:03:32.59,0:03:33.42,Default,,0000,0000,0000,,Geny, Dialogue: 0,0:03:33.42,0:03:34.20,Default,,0000,0000,0000,,wiek, Dialogue: 0,0:03:34.20,0:03:34.94,Default,,0000,0000,0000,,dieta, Dialogue: 0,0:03:34.94,0:03:35.68,Default,,0000,0000,0000,,choroby, Dialogue: 0,0:03:35.68,0:03:40.03,Default,,0000,0000,0000,,nawet ciąża wpływają na efektywność\Nmetabolizowania leku przez organizm. Dialogue: 0,0:03:40.70,0:03:45.84,Default,,0000,0000,0000,,Może kiedyś rutynowe testy DNA\Npozwolą dobrać dokładną dawkę leku Dialogue: 0,0:03:45.84,0:03:49.57,Default,,0000,0000,0000,,dopasowaną do wydolności wątroby\Ni innych czynników, Dialogue: 0,0:03:49.57,0:03:50.70,Default,,0000,0000,0000,,ale na razie Dialogue: 0,0:03:50.70,0:03:52.27,Default,,0000,0000,0000,,najbezpieczniej przeczytać ulotkę Dialogue: 0,0:03:52.27,0:03:54.42,Default,,0000,0000,0000,,czy skonsultować się\Nz lekarzem lub farmaceutą Dialogue: 0,0:03:54.42,0:03:57.92,Default,,0000,0000,0000,,i przyjmować zalecane dawki\Nw zalecanych odstępach czasowych.