1
00:00:06,924 --> 00:00:09,788
Czy zastanawialiście się kiedyś,
co dzieje się po połknięciu

2
00:00:09,788 --> 00:00:11,674
leku przeciwbólowego jak ibuprofen?

3
00:00:11,724 --> 00:00:14,972
Lekarstwo to może pomóc,
gdy boli nas głowa,

4
00:00:14,972 --> 00:00:16,054
plecy

5
00:00:16,054 --> 00:00:17,934
czy skręcona kostka.

6
00:00:17,934 --> 00:00:20,533
W jaki sposób dociera we właściwe miejsce?

7
00:00:20,843 --> 00:00:24,715
Otóż dostaje się do układu krwionośnego,

8
00:00:24,715 --> 00:00:27,445
krążąc po organizmie,
wykonuje swoje zadanie,

9
00:00:27,445 --> 00:00:30,295
po czym jest wychwytywane 
przez organy i cząsteczki

10
00:00:30,295 --> 00:00:33,056
neutralizujące obce substancje
i usuwające je z organizmu.

11
00:00:33,756 --> 00:00:36,435
Proces zaczyna się w układzie trawiennym.

12
00:00:36,885 --> 00:00:40,315
Powiedzmy, że wzięliście ibuprofen,
bo boli was kostka.

13
00:00:40,845 --> 00:00:43,245
W ciągu kilku minut kwas w żołądku

14
00:00:43,245 --> 00:00:44,996
zaczyna go rozkładać.

15
00:00:45,666 --> 00:00:48,552
Rozpuszczony ibuprofen dostaje się
do jelita cienkiego,

16
00:00:48,552 --> 00:00:52,306
gdzie przenika przez ścianki
do sieci naczyń krwionośnych.

17
00:00:53,206 --> 00:00:55,775
Naczynia te uchodzą do żyły,

18
00:00:55,775 --> 00:00:59,255
która transportuje krew
wraz z całą zawartością do wątroby.

19
00:00:59,735 --> 00:01:02,146
Następnie lek musi
przedostać się przez wątrobę.

20
00:01:02,526 --> 00:01:07,775
Gdy krew z jego cząsteczkami przepływa
przez naczynia krwionośne wątroby,

21
00:01:07,775 --> 00:01:11,195
enzymy próbują przechwycić
cząsteczki ibuprofenu,

22
00:01:11,195 --> 00:01:12,995
żeby je zneutralizować.

23
00:01:13,305 --> 00:01:16,769
Uszkodzone cząsteczki zwane metabolitami

24
00:01:16,769 --> 00:01:19,087
nie mają już działania przeciwbólowego.

25
00:01:19,837 --> 00:01:24,396
Na tym etapie jednak większość ibuprofenu
przechodzi przez wątrobę nieuszkodzona.

26
00:01:24,396 --> 00:01:26,527
Przemieszcza się dalej

27
00:01:26,527 --> 00:01:27,766
żyłami

28
00:01:27,766 --> 00:01:30,206
do układu krążenia.

29
00:01:30,206 --> 00:01:32,176
Pół godziny po połknięciu tabletki

30
00:01:32,176 --> 00:01:35,977
część dawki krąży już we krwi.

31
00:01:36,987 --> 00:01:39,698
Dociera do każdej części ciała,
do każdego organu,

32
00:01:39,698 --> 00:01:44,034
serca, mózgu, nerek i znów do wątroby.

33
00:01:44,584 --> 00:01:47,218
Kiedy cząsteczki ibuprofenu
napotykają miejsce,

34
00:01:47,218 --> 00:01:50,084
gdzie rozwija się reakcja bólowa,

35
00:01:50,084 --> 00:01:54,131
wiążą się z cząsteczkami,
które uczestniczą w tej reakcji.

36
00:01:54,611 --> 00:01:57,681
Środki przeciwbólowe blokują
produkcję związków chemicznych,

37
00:01:57,681 --> 00:02:00,599
które przekazują informację o bólu.

38
00:02:00,859 --> 00:02:02,758
Uwalnianie kolejnych cząsteczek leku

39
00:02:02,758 --> 00:02:05,388
zwiększa efekt przeciwbólowy,

40
00:02:05,388 --> 00:02:08,574
który osiąga swoje maksimum
w ciągu jednej do dwóch godzin.

41
00:02:09,084 --> 00:02:11,948
Po tym czasie organizm zaczyna
skutecznie usuwać ibuprofen,

42
00:02:11,948 --> 00:02:15,799
którego stężenie we krwi zmniejsza się
średnio o połowę co dwie godziny.

43
00:02:16,299 --> 00:02:19,238
Po odczepieniu od cząsteczek docelowych

44
00:02:19,238 --> 00:02:22,528
cząsteczki ibuprofenu
wracają do dużego krwiobiegu.

45
00:02:22,698 --> 00:02:24,132
Gdy znów docierają do wątroby,

46
00:02:24,132 --> 00:02:29,069
kolejna porcja leku zostaje
przekształcona w metabolity,

47
00:02:29,069 --> 00:02:32,328
które później będą przefiltrowane
przez nerki i usunięte z moczem.

48
00:02:32,638 --> 00:02:36,260
Cały cykl przepływu krwi
z wątroby przez organizm do nerek

49
00:02:36,260 --> 00:02:38,220
trwa około minuty.

50
00:02:38,220 --> 00:02:41,808
Z każdym cyklem neutralizuje się
i filtruje coraz więcej leku.

51
00:02:42,398 --> 00:02:45,570
Proces ten jest identyczny
dla każdego leku przyjmowanego doustnie,

52
00:02:45,570 --> 00:02:47,119
ale jego prędkość

53
00:02:47,119 --> 00:02:49,936
i ilość substancji aktywnej,
która dostaje się do krwi,

54
00:02:49,936 --> 00:02:51,538
zależy od lekarstwa,

55
00:02:51,538 --> 00:02:52,456
osoby

56
00:02:52,456 --> 00:02:54,709
i jak zostało podane.

57
00:02:54,709 --> 00:02:57,320
Dawkowanie zalecane w ulotce
daje pewne wskazówki,

58
00:02:57,320 --> 00:03:00,109
ale jest ono uśrednione
i opiera się na próbce populacji,

59
00:03:00,109 --> 00:03:02,583
która nie jest reprezentatywna
dla każdego pacjenta.

60
00:03:02,863 --> 00:03:05,201
Przyjęcie właściwej dawki
jest bardzo ważne.

61
00:03:05,201 --> 00:03:07,989
Przy zbyt niskiej, lek nie zadziała.

62
00:03:07,989 --> 00:03:12,210
Przy zbyt wysokiej, lekarstwo
i jego metabolity mogą być toksyczne.

63
00:03:12,210 --> 00:03:14,151
Dotyczy to każdego leku.

64
00:03:14,151 --> 00:03:18,350
Najtrudniej jest ustalić
właściwe dawki dla dzieci.

65
00:03:18,350 --> 00:03:22,320
Bardzo szybko zmienia się ich ciało,
co wpływa na metabolizm leków.

66
00:03:22,740 --> 00:03:26,629
Na przykład poziom enzymów wątrobowych,
które neutralizują lekarstwa,

67
00:03:26,629 --> 00:03:29,301
ulega dużym zmianom
u niemowląt i dzieci.

68
00:03:29,741 --> 00:03:32,590
To tylko jeden z wielu
utrudniających czynników.

69
00:03:32,590 --> 00:03:33,421
Geny,

70
00:03:33,421 --> 00:03:34,201
wiek,

71
00:03:34,201 --> 00:03:34,941
dieta,

72
00:03:34,941 --> 00:03:35,685
choroby,

73
00:03:35,685 --> 00:03:40,030
nawet ciąża wpływają na efektywność
metabolizowania leku przez organizm.

74
00:03:40,700 --> 00:03:45,841
Może kiedyś rutynowe testy DNA
pozwolą dobrać dokładną dawkę leku

75
00:03:45,841 --> 00:03:49,570
dopasowaną do wydolności wątroby
i innych czynników,

76
00:03:49,570 --> 00:03:50,702
ale na razie

77
00:03:50,702 --> 00:03:52,271
najbezpieczniej przeczytać ulotkę

78
00:03:52,271 --> 00:03:54,423
czy skonsultować się
z lekarzem lub farmaceutą

79
00:03:54,423 --> 00:03:57,922
i przyjmować zalecane dawki
w zalecanych odstępach czasowych.