0:00:06.924,0:00:09.788 Czy zastanawialiście się kiedyś,[br]co dzieje się po połknięciu 0:00:09.788,0:00:11.674 leku przeciwbólowego jak ibuprofen? 0:00:11.724,0:00:14.972 Lekarstwo to może pomóc,[br]gdy boli nas głowa, 0:00:14.972,0:00:16.054 plecy 0:00:16.054,0:00:17.934 czy skręcona kostka. 0:00:17.934,0:00:20.533 W jaki sposób dociera we właściwe miejsce? 0:00:20.843,0:00:24.715 Otóż dostaje się do układu krwionośnego, 0:00:24.715,0:00:27.445 krążąc po organizmie,[br]wykonuje swoje zadanie, 0:00:27.445,0:00:30.295 po czym jest wychwytywane [br]przez organy i cząsteczki 0:00:30.295,0:00:33.056 neutralizujące obce substancje[br]i usuwające je z organizmu. 0:00:33.756,0:00:36.435 Proces zaczyna się w układzie trawiennym. 0:00:36.885,0:00:40.315 Powiedzmy, że wzięliście ibuprofen,[br]bo boli was kostka. 0:00:40.845,0:00:43.245 W ciągu kilku minut kwas w żołądku 0:00:43.245,0:00:44.996 zaczyna go rozkładać. 0:00:45.666,0:00:48.552 Rozpuszczony ibuprofen dostaje się[br]do jelita cienkiego, 0:00:48.552,0:00:52.306 gdzie przenika przez ścianki[br]do sieci naczyń krwionośnych. 0:00:53.206,0:00:55.775 Naczynia te uchodzą do żyły, 0:00:55.775,0:00:59.255 która transportuje krew[br]wraz z całą zawartością do wątroby. 0:00:59.735,0:01:02.146 Następnie lek musi[br]przedostać się przez wątrobę. 0:01:02.526,0:01:07.775 Gdy krew z jego cząsteczkami przepływa[br]przez naczynia krwionośne wątroby, 0:01:07.775,0:01:11.195 enzymy próbują przechwycić[br]cząsteczki ibuprofenu, 0:01:11.195,0:01:12.995 żeby je zneutralizować. 0:01:13.305,0:01:16.769 Uszkodzone cząsteczki zwane metabolitami 0:01:16.769,0:01:19.087 nie mają już działania przeciwbólowego. 0:01:19.837,0:01:24.396 Na tym etapie jednak większość ibuprofenu[br]przechodzi przez wątrobę nieuszkodzona. 0:01:24.396,0:01:26.527 Przemieszcza się dalej 0:01:26.527,0:01:27.766 żyłami 0:01:27.766,0:01:30.206 do układu krążenia. 0:01:30.206,0:01:32.176 Pół godziny po połknięciu tabletki 0:01:32.176,0:01:35.977 część dawki krąży już we krwi. 0:01:36.987,0:01:39.698 Dociera do każdej części ciała,[br]do każdego organu, 0:01:39.698,0:01:44.034 serca, mózgu, nerek i znów do wątroby. 0:01:44.584,0:01:47.218 Kiedy cząsteczki ibuprofenu[br]napotykają miejsce, 0:01:47.218,0:01:50.084 gdzie rozwija się reakcja bólowa, 0:01:50.084,0:01:54.131 wiążą się z cząsteczkami,[br]które uczestniczą w tej reakcji. 0:01:54.611,0:01:57.681 Środki przeciwbólowe blokują[br]produkcję związków chemicznych, 0:01:57.681,0:02:00.599 które przekazują informację o bólu. 0:02:00.859,0:02:02.758 Uwalnianie kolejnych cząsteczek leku 0:02:02.758,0:02:05.388 zwiększa efekt przeciwbólowy, 0:02:05.388,0:02:08.574 który osiąga swoje maksimum[br]w ciągu jednej do dwóch godzin. 0:02:09.084,0:02:11.948 Po tym czasie organizm zaczyna[br]skutecznie usuwać ibuprofen, 0:02:11.948,0:02:15.799 którego stężenie we krwi zmniejsza się[br]średnio o połowę co dwie godziny. 0:02:16.299,0:02:19.238 Po odczepieniu od cząsteczek docelowych 0:02:19.238,0:02:22.528 cząsteczki ibuprofenu[br]wracają do dużego krwiobiegu. 0:02:22.698,0:02:24.132 Gdy znów docierają do wątroby, 0:02:24.132,0:02:29.069 kolejna porcja leku zostaje[br]przekształcona w metabolity, 0:02:29.069,0:02:32.328 które później będą przefiltrowane[br]przez nerki i usunięte z moczem. 0:02:32.638,0:02:36.260 Cały cykl przepływu krwi[br]z wątroby przez organizm do nerek 0:02:36.260,0:02:38.220 trwa około minuty. 0:02:38.220,0:02:41.808 Z każdym cyklem neutralizuje się[br]i filtruje coraz więcej leku. 0:02:42.398,0:02:45.570 Proces ten jest identyczny[br]dla każdego leku przyjmowanego doustnie, 0:02:45.570,0:02:47.119 ale jego prędkość 0:02:47.119,0:02:49.936 i ilość substancji aktywnej,[br]która dostaje się do krwi, 0:02:49.936,0:02:51.538 zależy od lekarstwa, 0:02:51.538,0:02:52.456 osoby 0:02:52.456,0:02:54.709 i jak zostało podane. 0:02:54.709,0:02:57.320 Dawkowanie zalecane w ulotce[br]daje pewne wskazówki, 0:02:57.320,0:03:00.109 ale jest ono uśrednione[br]i opiera się na próbce populacji, 0:03:00.109,0:03:02.583 która nie jest reprezentatywna[br]dla każdego pacjenta. 0:03:02.863,0:03:05.201 Przyjęcie właściwej dawki[br]jest bardzo ważne. 0:03:05.201,0:03:07.989 Przy zbyt niskiej, lek nie zadziała. 0:03:07.989,0:03:12.210 Przy zbyt wysokiej, lekarstwo[br]i jego metabolity mogą być toksyczne. 0:03:12.210,0:03:14.151 Dotyczy to każdego leku. 0:03:14.151,0:03:18.350 Najtrudniej jest ustalić[br]właściwe dawki dla dzieci. 0:03:18.350,0:03:22.320 Bardzo szybko zmienia się ich ciało,[br]co wpływa na metabolizm leków. 0:03:22.740,0:03:26.629 Na przykład poziom enzymów wątrobowych,[br]które neutralizują lekarstwa, 0:03:26.629,0:03:29.301 ulega dużym zmianom[br]u niemowląt i dzieci. 0:03:29.741,0:03:32.590 To tylko jeden z wielu[br]utrudniających czynników. 0:03:32.590,0:03:33.421 Geny, 0:03:33.421,0:03:34.201 wiek, 0:03:34.201,0:03:34.941 dieta, 0:03:34.941,0:03:35.685 choroby, 0:03:35.685,0:03:40.030 nawet ciąża wpływają na efektywność[br]metabolizowania leku przez organizm. 0:03:40.700,0:03:45.841 Może kiedyś rutynowe testy DNA[br]pozwolą dobrać dokładną dawkę leku 0:03:45.841,0:03:49.570 dopasowaną do wydolności wątroby[br]i innych czynników, 0:03:49.570,0:03:50.702 ale na razie 0:03:50.702,0:03:52.271 najbezpieczniej przeczytać ulotkę 0:03:52.271,0:03:54.423 czy skonsultować się[br]z lekarzem lub farmaceutą 0:03:54.423,0:03:57.922 i przyjmować zalecane dawki[br]w zalecanych odstępach czasowych.