WEBVTT

00:00:07.054 --> 00:00:09.158
Ибупрофен зэрэг өвчин намдаагч эм
уусны дараа

00:00:09.158 --> 00:00:11.964
таны биед ямар өөрчлөлт 
ордог бол гэж гайхаж байсан уу?

00:00:11.964 --> 00:00:14.532
Таны залгиж буй эм нь
толгойн өвчин,

00:00:14.532 --> 00:00:15.704
нурууны өвчин,

00:00:15.704 --> 00:00:17.684
булгарсан шагай зэргийг
эмчлэхэд тусалдаг.

00:00:17.684 --> 00:00:21.283
Гэхдээ тэрхүү эм хүрэх ёстой
газраа яаж олж очдог юм бол?

00:00:21.283 --> 00:00:25.545
Гадны биетийг хөөн, саармагжуулах
зорилготой эд эрхтэн болон молекулаас

00:00:25.545 --> 00:00:28.045
урьтаж үүргээ гүйцэтгэхийн тулд

00:00:28.045 --> 00:00:32.305
тухайн эм цусны эргэлтийн
урсгалд орж, хурдтай тархдаг.

00:00:33.736 --> 00:00:36.955
Энэхүү процесс хоол боловсруулах
системээс эхэлдэг.

00:00:36.955 --> 00:00:40.845
Жишээлбэл та шагайгаа гэмтээснээс
болоод ибупрофен уулаа гэж бодъё.

00:00:40.845 --> 00:00:45.535
Минутын дотор гэдэсний хүчиллэг шингэн
тухайн эмийг задалж эхлэх болно.

00:00:45.736 --> 00:00:48.552
Задарсан эм маань эхлээд нарийн гэдсээр

00:00:48.552 --> 00:00:53.276
дараа нь гэдэсний ханаар дамжин
судасны тогтолцоонд орно.

00:00:53.276 --> 00:00:56.005
Эдгээр судсууд нь Венийн судасруу урсаж,

00:00:56.005 --> 00:00:59.845
Венийн судас нь цус болон түүний доторх
бүхий л зүйлсийг элэг рүү зөөнө.

00:00:59.845 --> 00:01:02.526
Дараагийн алхам нь элгийг даван гарах юм.

00:01:02.526 --> 00:01:06.605
Цус болон эмийн молекулууд элэгний
судсаар дамжих үед

00:01:06.605 --> 00:01:11.085
ферментүүд ибупрофений молекулуудыг
саармагжуулахын тулд

00:01:11.085 --> 00:01:13.305
урвалд орохыг оролдоно.

00:01:13.305 --> 00:01:15.245
Урвалд орсон эмийн молекулууд

00:01:15.245 --> 00:01:19.539
метаболит буюу завсрын бүтээгдэхүүн болж
өвчин намдаах нөлөөгөө алдана.

00:01:20.337 --> 00:01:24.396
Энэ шатанд урвалд ороогүй үлдсэн
эмийн молекулууд

00:01:24.396 --> 00:01:26.477
элгээр бүрэн бүтэн гарч

00:01:26.477 --> 00:01:28.216
цааш Венийн судсаар дамжин

00:01:28.216 --> 00:01:30.206
цусны эргэлтийн
тогтолцооруу шилжинэ.

00:01:30.206 --> 00:01:32.176
Эм ууснаас хагас цагийн дараа

00:01:32.176 --> 00:01:36.987
хэсэг эмийн молекулууд аль хэдийн
цусны эргэлтийн урсгалд орсон байдаг.

00:01:36.987 --> 00:01:40.768
Энэхүү цусны урсгал нь зүрх,
тархи, бөөр зэрэг

00:01:40.768 --> 00:01:44.674
бүхий л эрхтнээр дамжин
буцаад элэгрүү очдог.

00:01:44.674 --> 00:01:46.768
Ибупрофений молекулууд

00:01:46.768 --> 00:01:50.084
биеийн хамгийн өвчтэй хэсгээр
дамжин өнгөрөхдөө

00:01:50.084 --> 00:01:54.611
тухайн урвалын бай молекулуудад холбогддог.

00:01:54.611 --> 00:01:56.981
Ибупрофен зэрэг өвчин намдаагч эмүүд нь


00:01:56.981 --> 00:02:00.859
өвдөлтийн сигнал дамжуулагч бодисын
үйлдвэрлэлийг зогсоодог.

00:02:00.859 --> 00:02:03.368
Эмийн молекулууд цугларч эхэлмэгц

00:02:03.368 --> 00:02:05.848
өвчин намдаах үйлчилгээ ихсэж,

00:02:05.848 --> 00:02:09.084
1- 2 цагийн дотор
дээд хэмжээндээ хүрнэ.

00:02:09.084 --> 00:02:11.948
Үүний дараа бие
ибупрофеныг гадагшлуулж эхлэх ба

00:02:11.948 --> 00:02:16.299
дунджаар хоёр цаг тутамд цусан дахь
эмийн хэмжээ хагасаар багасна.

00:02:16.299 --> 00:02:19.238
Эмийн молекулууд өвчний голомтоос салахад

00:02:19.238 --> 00:02:22.828
цусны урсгал тэднийг дахин
элэг рүү аваачдаг.

00:02:22.828 --> 00:02:26.412
Элгэн дотор дахин нэг хэсэг
эмийн молекулууд

00:02:26.412 --> 00:02:29.169
метаболит болон хувирч

00:02:29.169 --> 00:02:32.728
яваандаа бөөрөнд шүүгдэн
шээсээр гадагшилна.

00:02:32.728 --> 00:02:35.350
Элэгнээс бие, биеэс бөөр лүү
гэх хөдөлгөөн нь

00:02:35.350 --> 00:02:39.340
минут тутамд нэг бүтэн
цусны эргэлтийн хурдтай өрнөнө.

00:02:39.340 --> 00:02:42.398
Эргэлт тутамд хэсэг эм
шүүгдэн гарна.

00:02:42.398 --> 00:02:45.800
Энэхүү процесс нь амаар уух
ямар ч эмийн хувьд адилхан боловч

00:02:45.800 --> 00:02:47.349
процесс-ийн хурд болон

00:02:47.349 --> 00:02:50.086
цусны эргэлтэд орох
эмийн хэмжээ нь

00:02:50.086 --> 00:02:51.538
тухайн эм,

00:02:51.538 --> 00:02:52.456
хүн,

00:02:52.456 --> 00:02:54.709
биед хэрхэн орсноос
хамааран ондоо байдаг.

00:02:54.709 --> 00:02:57.320
Эмийн заавар дээр
тунгийн хэмжээ байдаг ч

00:02:57.320 --> 00:03:00.109
тэр нь хүн амын дундаж
дээр суурилсан учир

00:03:00.109 --> 00:03:02.933
хүн бүрийг төлөөлж чадахгүй.

00:03:02.933 --> 00:03:05.421
Эмийн тохирсон тун гэдэг маш чухал.

00:03:05.421 --> 00:03:08.289
Хэрэв хэт бага тунгаар уувал,
эм нөлөө үзүүлэхгүй.

00:03:08.289 --> 00:03:12.330
Харин хэт өндөр тунгаар уувал
эм болон метаболитууд хордуулах аюултай.

00:03:12.330 --> 00:03:14.151
Ямар ч эм үүнд хамаарна.

00:03:14.151 --> 00:03:17.900
Эмийн тунг тааруулахад
хамгийн хэцүү бүлэг бол хүүхдүүд юм.

00:03:17.900 --> 00:03:22.930
Учир нь тэдний эм боловсруулах систем
ба бие нь хурдан өөрчлөгддөг.

00:03:22.930 --> 00:03:26.629
Жишээ нь эм саармагжуулдаг
элэгний ферментийн хэмжээ

00:03:26.629 --> 00:03:29.781
нялх болон бага насанд ихээр
хэлбэлздэг байна.

00:03:29.781 --> 00:03:32.590
Энэ бол олон хүчин зүйлсийн
зөвхөн нэг нь юм.

00:03:32.590 --> 00:03:33.461
Ген,

00:03:33.461 --> 00:03:34.051
нас,

00:03:34.051 --> 00:03:34.941
хоолны дэглэм,

00:03:34.941 --> 00:03:35.685
өвчин,

00:03:35.685 --> 00:03:40.700
жирэмслэлт хүртэл
биеийн эмийн боловсруулалтад нөлөөлдөг.

00:03:40.700 --> 00:03:45.551
Ирээдүйд ДНХ-ийн тогтмол шинжилгээгээр
таны элэгний байдал болон

00:03:45.551 --> 00:03:49.510
бусад хүчин зүйлсэд таарсан
нарийн тунг тохируулдаг болж магадгүй.

00:03:49.510 --> 00:03:51.752
Гэхдээ тэр хүртэл
хамгийн найдвартай арга бол

00:03:51.752 --> 00:03:52.999
эмийн зааврийг унших,

00:03:52.999 --> 00:03:55.371
эсвэл эмч болон
эмийн санчтай зөвлөлдөх,

00:03:55.371 --> 00:03:58.501
мөн эмийг зөв цагт зааварлагдсан
хэмжээгээр уух явдал юм.