[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.88,0:00:11.07,Default,,0000,0000,0000,,W futurystycznej powieści\NMargaret Atwood "Opowieść Podręcznej" Dialogue: 0,0:00:11.07,0:00:15.09,Default,,0000,0000,0000,,chrześcijański reżim fundamentalistyczny,\Nzwany Republiką Gileadu, Dialogue: 0,0:00:15.09,0:00:19.49,Default,,0000,0000,0000,,dokonuje wojskowego zamachu stanu\Ni ustanawia teokrację Dialogue: 0,0:00:19.49,0:00:21.51,Default,,0000,0000,0000,,w Stanach Zjednoczonych. Dialogue: 0,0:00:21.51,0:00:24.24,Default,,0000,0000,0000,,Teoretycznie reżim ogranicza wszystkich, Dialogue: 0,0:00:24.24,0:00:30.12,Default,,0000,0000,0000,,ale w praktyce całą władzę\Nsprawuje w Gileadzie kilku mężczyzn, Dialogue: 0,0:00:30.12,0:00:33.33,Default,,0000,0000,0000,,zwłaszcza nad kobietami. Dialogue: 0,0:00:33.33,0:00:37.71,Default,,0000,0000,0000,,"Opowieść Podręcznej" to,\Njak mówi Atwood, proza spekulatywna, Dialogue: 0,0:00:37.71,0:00:40.71,Default,,0000,0000,0000,,która rozpatruje różne wizje przyszłości. Dialogue: 0,0:00:40.71,0:00:42.58,Default,,0000,0000,0000,,To podstawowa cecha Dialogue: 0,0:00:42.58,0:00:46.18,Default,,0000,0000,0000,,utopijnych i dystopicznych tekstów. Dialogue: 0,0:00:46.18,0:00:50.86,Default,,0000,0000,0000,,Wersje przyszłości w powieściach Atwood\Nsą zwykle negatywne albo dystopiczne, Dialogue: 0,0:00:50.86,0:00:57.41,Default,,0000,0000,0000,,gdzie działania niewielkiej grupy\Nniszczą znane nam społeczeństwo. Dialogue: 0,0:00:57.41,0:01:02.27,Default,,0000,0000,0000,,Utopie i dystopie zwykle\Nodzwierciedlają tendencje polityczne. Dialogue: 0,0:01:02.27,0:01:05.62,Default,,0000,0000,0000,,Utopie często przedstawiają\Nwyidealizowane społeczeństwo Dialogue: 0,0:01:05.62,0:01:09.52,Default,,0000,0000,0000,,stawiane przez autora za wzór,\Ndo którego należy dążyć. Dialogue: 0,0:01:09.52,0:01:11.32,Default,,0000,0000,0000,,Natomiast dystopie Dialogue: 0,0:01:11.32,0:01:14.72,Default,,0000,0000,0000,,niekoniecznie przewidują\Napokaliptyczną przyszłość, Dialogue: 0,0:01:14.72,0:01:18.60,Default,,0000,0000,0000,,ale ostrzegają przed tym,\Njak społeczeństwo może znaleźć się Dialogue: 0,0:01:18.60,0:01:21.90,Default,,0000,0000,0000,,na drodze do samozagłady. Dialogue: 0,0:01:21.90,0:01:24.60,Default,,0000,0000,0000,,"Opowieść Podręcznej"\Nukazała się w 1985 roku, Dialogue: 0,0:01:24.60,0:01:26.34,Default,,0000,0000,0000,,kiedy wiele konserwatywnych grup Dialogue: 0,0:01:26.34,0:01:30.26,Default,,0000,0000,0000,,krytykowało osiągnięcia\Nfeminizmu drugiej fali. Dialogue: 0,0:01:30.26,0:01:34.38,Default,,0000,0000,0000,,Ruch ten promował większą równość\Nspołeczną i prawną kobiet Dialogue: 0,0:01:34.38,0:01:37.42,Default,,0000,0000,0000,,od wczesnych lat 60. Dialogue: 0,0:01:37.42,0:01:39.74,Default,,0000,0000,0000,,"Opowieść Podręcznej" opisuje przyszłość, Dialogue: 0,0:01:39.74,0:01:43.59,Default,,0000,0000,0000,,w której konserwatywny\Nruch oporu zdobywa przewagę Dialogue: 0,0:01:43.59,0:01:47.38,Default,,0000,0000,0000,,i nie tylko niweczy postęp,\Njaki kobiety poczyniły na rzecz równości, Dialogue: 0,0:01:47.38,0:01:51.80,Default,,0000,0000,0000,,ale w pełni uzależnia je od mężczyzn. Dialogue: 0,0:01:51.80,0:01:55.58,Default,,0000,0000,0000,,W Gileadzie kobiety są podzielone\Nna różne klasy społeczne Dialogue: 0,0:01:55.58,0:01:59.07,Default,,0000,0000,0000,,na podstawie ich funkcji\Njako atrybutu społecznego mężczyzn. Dialogue: 0,0:01:59.07,0:02:01.48,Default,,0000,0000,0000,,Nawet ich ubiór jest oznaczony kolorami. Dialogue: 0,0:02:01.48,0:02:03.21,Default,,0000,0000,0000,,Kobietom nie wolno czytać, Dialogue: 0,0:02:03.21,0:02:05.58,Default,,0000,0000,0000,,swobodnie się przemieszczać, Dialogue: 0,0:02:05.58,0:02:08.76,Default,,0000,0000,0000,,a płodne kobiety są gwałcone\Nza zgodą państwa, Dialogue: 0,0:02:08.76,0:02:13.63,Default,,0000,0000,0000,,żeby rodziły dzieci dla reżimu. Dialogue: 0,0:02:13.63,0:02:16.09,Default,,0000,0000,0000,,Choć "Opowieść Podręcznej"\Ndzieje się w przyszłości, Dialogue: 0,0:02:16.09,0:02:19.20,Default,,0000,0000,0000,,Atwood podczas pisania założyła, Dialogue: 0,0:02:19.20,0:02:21.51,Default,,0000,0000,0000,,że w książce pojawią się\Nwyłącznie wydarzenia Dialogue: 0,0:02:21.51,0:02:25.39,Default,,0000,0000,0000,,i praktyki, które miały\Njuż miejsce w przeszłości. Dialogue: 0,0:02:25.39,0:02:28.36,Default,,0000,0000,0000,,Akcja książki rozgrywa się\Nw Cambridge, Massachusetts, Dialogue: 0,0:02:28.36,0:02:30.99,Default,,0000,0000,0000,,w mieście, które w czasach kolonialnych Dialogue: 0,0:02:30.99,0:02:34.63,Default,,0000,0000,0000,,było pod teokratycznymi rządami purytanów. Dialogue: 0,0:02:34.63,0:02:37.70,Default,,0000,0000,0000,,Pod wieloma względami\NGilead przypomina surowe zasady, Dialogue: 0,0:02:37.70,0:02:40.41,Default,,0000,0000,0000,,które panowały w społeczności purytanów: Dialogue: 0,0:02:40.41,0:02:41.67,Default,,0000,0000,0000,,żelazny kodeks moralny, Dialogue: 0,0:02:41.67,0:02:43.16,Default,,0000,0000,0000,,skromny ubiór, Dialogue: 0,0:02:43.16,0:02:45.04,Default,,0000,0000,0000,,wygnanie dysydentów Dialogue: 0,0:02:45.04,0:02:50.35,Default,,0000,0000,0000,,i regulacja każdego aspektu\Nżycia i związków. Dialogue: 0,0:02:50.35,0:02:53.71,Default,,0000,0000,0000,,Dla Atwood podobieństwa do purytanów Dialogue: 0,0:02:53.71,0:02:56.40,Default,,0000,0000,0000,,były nie tylko teoretyczne,\Nale i osobiste. Dialogue: 0,0:02:56.40,0:02:59.35,Default,,0000,0000,0000,,Przez wiele lat studiowała\Npurytanizm na Harvardzie Dialogue: 0,0:02:59.35,0:03:01.92,Default,,0000,0000,0000,,i być może jest potomkinią Mary Webster, Dialogue: 0,0:03:01.92,0:03:07.55,Default,,0000,0000,0000,,oskarżonej o czary purytanki,\Nktóra przeżyła własne powieszenie. Dialogue: 0,0:03:07.55,0:03:10.18,Default,,0000,0000,0000,,Atwood jest wybitną pisarką. Dialogue: 0,0:03:10.18,0:03:13.64,Default,,0000,0000,0000,,Szczegóły życia w Gileadzie,\Nktóre ledwo zarysowaliśmy, Dialogue: 0,0:03:13.64,0:03:17.55,Default,,0000,0000,0000,,zaczynają powoli nabierać kształtu\Ndzięki bohaterom powieści, Dialogue: 0,0:03:17.55,0:03:20.40,Default,,0000,0000,0000,,głównie protagonistce Fredzie, Dialogue: 0,0:03:20.40,0:03:23.69,Default,,0000,0000,0000,,Podręcznej w domu Komendanta. Dialogue: 0,0:03:23.69,0:03:25.74,Default,,0000,0000,0000,,Przed przewrotem ustanawiającym Gilead Dialogue: 0,0:03:25.74,0:03:31.90,Default,,0000,0000,0000,,Freda ma męża, dziecko, pracę\Ni wiedzie typowe życie klasy średniej. Dialogue: 0,0:03:31.90,0:03:34.58,Default,,0000,0000,0000,,Ale kiedy władzę obejmuje\Nfundamentalistyczny reżim, Dialogue: 0,0:03:34.58,0:03:37.21,Default,,0000,0000,0000,,Freda zostaje pozbawiona\Nwłasnej tożsamości, Dialogue: 0,0:03:37.21,0:03:38.50,Default,,0000,0000,0000,,oddzielona od rodziny Dialogue: 0,0:03:38.50,0:03:41.20,Default,,0000,0000,0000,,i sprowadzona do bycia, w jej słowach, Dialogue: 0,0:03:41.20,0:03:46.23,Default,,0000,0000,0000,,"dwunogim łonem" służącym\Nzwiększeniu malejącej populacji Gileadu. Dialogue: 0,0:03:46.23,0:03:49.27,Default,,0000,0000,0000,,Początkowo godzi się z utratą\Npodstawowych praw człowieka Dialogue: 0,0:03:49.27,0:03:52.87,Default,,0000,0000,0000,,w imię stabilizacji nowego rządu. Dialogue: 0,0:03:52.87,0:03:57.28,Default,,0000,0000,0000,,Ale wkrótce państwo posuwa się\Ndo prób kontrolowania języka, Dialogue: 0,0:03:57.28,0:03:58.14,Default,,0000,0000,0000,,zachowania Dialogue: 0,0:03:58.14,0:04:01.64,Default,,0000,0000,0000,,oraz sposobu postrzegania siebie i innych. Dialogue: 0,0:04:01.64,0:04:03.63,Default,,0000,0000,0000,,Na początku Freda mówi: Dialogue: 0,0:04:03.63,0:04:05.68,Default,,0000,0000,0000,,"Czekam. Dialogue: 0,0:04:05.68,0:04:13.41,Default,,0000,0000,0000,,Muszę się pozbierać,\Ntak jak się zbiera rzeczy". Dialogue: 0,0:04:13.41,0:04:17.36,Default,,0000,0000,0000,,Porównuje język do tworzenia tożsamości. Dialogue: 0,0:04:17.36,0:04:21.65,Default,,0000,0000,0000,,Jej słowa uznają możliwość oporu, Dialogue: 0,0:04:21.65,0:04:26.36,Default,,0000,0000,0000,,a to właśnie opór, działania ludzi,\Nktórzy ośmielają się złamać polityczne, Dialogue: 0,0:04:26.36,0:04:27.32,Default,,0000,0000,0000,,intelektualne Dialogue: 0,0:04:27.32,0:04:28.62,Default,,0000,0000,0000,,i seksualne zasady, Dialogue: 0,0:04:28.62,0:04:32.27,Default,,0000,0000,0000,,napędzają fabułę "Opowieści Podręcznej". Dialogue: 0,0:04:32.27,0:04:37.40,Default,,0000,0000,0000,,Ostatecznie to, jak powieść\Nzgłębia konsekwencje bierności, Dialogue: 0,0:04:37.40,0:04:40.42,Default,,0000,0000,0000,,i nadużywanie władzy, Dialogue: 0,0:04:40.42,0:04:45.38,Default,,0000,0000,0000,,czyni przerażającą wizję\Ndystopicznego reżimu zawsze aktualną.