0:00:00.000,0:00:02.740
Хэрвээ би охинтой болвол

0:00:02.740,0:00:05.340
охин минь намайг "Ээж" гэхийн оронд

0:00:05.340,0:00:08.000
"Б цэг" гэж дуудах болно.

0:00:08.000,0:00:10.420
Учир нь тэр минь юу ч болж байсан

0:00:10.420,0:00:14.000
үргэлж над руу ирэх замаа[br]олж чадна гэдгээ мэднэ.

0:00:14.000,0:00:16.720
Би түүний гарын ар талд [br]нарны системийг зурж,

0:00:16.720,0:00:20.000
охин минь "Өө, би үүнийг гарын ар шигээ[br]сайн мэднэ" гэж хэлэхээсээ

0:00:20.000,0:00:23.650
өмнө бүхий л ертөнцтэй[br]танилцсан байх болно.

0:00:23.650,0:00:27.070
Мөн тэр минь амьдрал түүнийг хүчтэй[br]цохиж, түлхэж,

0:00:27.070,0:00:30.170
гагцхүү дахин сөхрүүлэх гэж[br]эргэж сэхэхийг нь хүлээнэ

0:00:30.170,0:00:31.730
гэдгийг сурч авна.

0:00:31.730,0:00:34.020
Хэдийн хэцүү ч бүхий л амьсгаагаа[br]шавхах нь

0:00:34.020,0:00:36.130
уушгиндаа агаар хичнээн хэрэгтэйг сануулах

0:00:36.130,0:00:38.180
цорын ганц арга гэдгийг сурна.

0:00:38.180,0:00:39.830
Өвдөлт байна, яг энд, тэглээ гээд

0:00:39.830,0:00:41.960
шархны наалт, эсвэл утга зохиол[br]эдгээхгүй.

0:00:41.960,0:00:44.170
Иймд тэр Гайхамшигт Хүүхэн ирэхгүй гэдгийг

0:00:44.170,0:00:45.480
анх удаа ойлгох үед,

0:00:45.480,0:00:47.810
би түүнд бүх ачааг цор ганцаар[br]үүрэх хэрэггүй

0:00:47.810,0:00:49.350
гэдгийг ойлгуулах болно.

0:00:49.350,0:00:51.310
Учир чи хуруугаа хичнээн сунгаад ч

0:00:51.310,0:00:54.210
чиний гар чинь эдгээхийг хүссэн[br]бүх өвдөлтөө

0:00:54.210,0:00:56.470
тосож авахад дэндүү жижиг[br]байсаар л байх болно.

0:00:56.470,0:00:58.630
Надад итгээрэй, би өөрөө үүнийг үзсэн.

0:00:58.630,0:01:00.300
Би түүнд "Хонгор минь,[br]хамраа агаарт

0:01:00.310,0:01:01.890
бүү ийм өндөр өргө"[br]гэж сануулна.

0:01:01.890,0:01:02.886
Би энэ залийг мэднэ;

0:01:02.886,0:01:04.252
би өөрөө зөндөө хэрэглэсэн.

0:01:04.252,0:01:05.688
Чи шатаж буй байшингийн[br]

0:01:05.688,0:01:07.124
утаа суунаглах зүгийг дагаж,

0:01:07.124,0:01:08.850
түймэрт бүхнээ алдсан[br]хөвгүүнийг олж,

0:01:08.850,0:01:10.910
түүнийг аварч чадах эсэхээ үзэхийг л

0:01:10.910,0:01:12.410
хүсч байгаа.

0:01:12.410,0:01:14.920
Эсвэл түймэр тавьсан тэр хүүг олж, түүнийг

0:01:14.920,0:01:18.490
өөрчилж чадах эсэхээ үзэхийг[br]оролдож байгаа."

0:01:18.490,0:01:20.870
Гэсэн ч тэр үүнийг хийнэ гэдгийг[br]би мэдэж байна.

0:01:20.870,0:01:22.593
Иймд би үргэлж амттан нөөцөлж,[br]

0:01:22.593,0:01:24.316
борооны гутал ойр байлгана.

0:01:24.316,0:01:26.520
Учир нь шоколад эдгээж чадахгүй

0:01:26.520,0:01:28.110
шарх гэж үгүй.

0:01:28.110,0:01:30.910
За яахав, шоколад эдгээж чадахгүй[br]хэдэн шарх бий.

0:01:30.910,0:01:33.540
Тэрэнд л борооны гутал зориулагдсан юм.

0:01:33.540,0:01:36.820
Учир нь чи л зөвшөөрвөл бороо бүхнийг[br]урсган авч одно.

0:01:36.820,0:01:39.040
Би охиноо шилэн ёроолтой завьны

0:01:39.040,0:01:41.210
доод талаас хорвоог харахыг,

0:01:41.210,0:01:43.210
хүний оюуны туйл дээр оршдог

0:01:43.210,0:01:44.710
гариг, огторгуйг

0:01:44.710,0:01:46.390
микроскопоор харахыг хүсч байна.

0:01:46.390,0:01:49.060
Учир нь ээж маань намайг ингэж л сургасан.

0:01:49.060,0:01:50.760
Ийм өдрүүд ирнэ гэж.

0:01:50.760,0:01:53.590
Ийм өдрүүд байх л болно гэж[br]ээж минь сургасан.

0:01:53.590,0:01:55.260
Гараа тосон дэлгээд гагц цэврүү,

0:01:55.260,0:01:57.000
шархтай хоцрох тэр үед;

0:01:57.000,0:01:59.280
Утасны бүхээгээс гарч, нисэх гэж оролдоход

0:01:59.280,0:02:01.540
аврахыг хүссэн тэр хэдэн хүн

0:02:01.540,0:02:04.000
нөмрөгөн дээр чинь зогсож байхад;

0:02:04.000,0:02:06.000
борооны ус гутлаар чинь дүүрч,

0:02:06.000,0:02:08.000
урам хугаралт сөхрүүлэх мөчид...

0:02:08.000,0:02:11.320
Тэр л өдрүүдэд чи баярлалаа гэж хэлэх[br]учраа ойлгоно.

0:02:11.320,0:02:14.090
Учир нь хичнээн олон буцаан шидэгдсэн ч,

0:02:14.090,0:02:17.020
эргээ орхилгүй ирдэг далайн үнсэлтээс

0:02:17.020,0:02:18.690
илүү сайхан зүйл гэж үгүй.

0:02:18.690,0:02:22.586
Чи баяр баясалд салхи татуулна,[br]алдаа гаргана.

0:02:22.586,0:02:24.470
Дахин, дахин эхлэх бүрдээ

0:02:24.470,0:02:26.000
од зоон давшина.

0:02:26.000,0:02:28.780
Минутанд хэдэн ч бөмбөг тэсэрч үсэрсэн,

0:02:28.780,0:02:31.000
амьдрал гэдэг энэ инээдтэй газрын

0:02:31.000,0:02:33.000
сайн сайханг олж оноорой.

0:02:33.000,0:02:36.500
Тийм ээ, нэгээс хэт-их-итгэл хүртэлх[br]хэмжүүрээр

0:02:36.500,0:02:38.340
би нилээд гэнэнд тооцогддог.

0:02:38.340,0:02:40.293
Гэхдээ би охиноо энэ ертөнц элсэн чихэрнээс

0:02:40.293,0:02:42.246
тогтдогийг мэдээсэй гэж хүсч байна.

0:02:42.246,0:02:44.200
Хормын дотор үйрч чадах энэ хорвоог

0:02:44.200,0:02:46.270
амталж үзэхээс бүү эмээгээрэй.

0:02:46.270,0:02:49.080
"Хонгор минь, ээжийгээ санаа-зовогч,

0:02:49.080,0:02:51.820
аав нь тэмцэгч, харин чи бяцхан гар,

0:02:51.820,0:02:53.470
том нүдтэй, илүү ихэд тэмүүлэгч

0:02:53.470,0:02:55.880
тэр охин гэдгээ санаарай." гэж би захина.

0:02:55.880,0:02:57.710
Сайн зүйлс гурав байдаг шиг,

0:02:57.710,0:02:59.500
муу ч гурав байна.

0:02:59.500,0:03:02.220
Буруу зүйл хийвэл үргэлж уучлал гуйгаарай,

0:03:02.220,0:03:04.940
харин нүднээс чинь тусах гэрэл[br]бүдэгрээгүйд

0:03:04.940,0:03:06.670
хэзээ ч битгий уучлал хүсээрэй.

0:03:06.670,0:03:09.000
Дуу чинь аяр ч, дуулахаа бүү азнаарай.

0:03:09.000,0:03:11.220
Эцэст нь тэд чамд хайрын өвдөлт[br]гардуулахад,

0:03:11.220,0:03:14.000
хаалган доогуур чинь дайн,[br]хорсол шургуулахад,

0:03:14.000,0:03:16.430
булан тойроод доромжлол, зүхэл

0:03:16.430,0:03:19.730
тараахад, чи тэдэнд тэд ээжтэй чинь уулзах

0:03:19.730,0:03:23.346
маш хэрэгтэй гэж хэлээрэй.

0:03:23.346,0:03:24.782
(Алга ташилт)

0:03:24.782,0:03:27.084
Баярлалаа, баярлалаа.

0:03:27.084,0:03:30.179
(Алга ташилт)

0:03:30.179,0:03:32.249
Баярлалаа.

0:03:32.249,0:03:36.759
(Алга ташилт)

0:03:36.759,0:03:38.736
Баярлалаа.

0:03:38.736,0:03:43.493
(Алга ташилт)

0:03:43.493,0:03:46.860
Одоо би та бүхнийг үнэн

0:03:46.860,0:03:49.150
гэдгийг нь баттай мэддэг

0:03:49.150,0:03:52.000
3 зүйлээ бодохыг хүсч байна.

0:03:52.000,0:03:54.000
Юу ч байж болно--

0:03:54.000,0:03:56.180
Технологи, Энтертайнмент, Дизайн,

0:03:56.180,0:03:58.640
гэр бүл, өглөөний унд.

0:03:58.640,0:04:01.000
Ганц дүрэм нь хэт их юм бодохгүй байх.

0:04:01.000,0:04:05.000
Болсон уу, эхлээрэй!

0:04:10.110,0:04:10.950
Эхлэе.

0:04:10.950,0:04:13.000
Миний баттай мэдэх 3 үнэн:

0:04:13.000,0:04:15.000
Жон-Лүк Годард "сайн өгүүллэг

0:04:15.000,0:04:17.000
эхлэл, өрнөл, төгсгөлтэй байдаг ч,

0:04:17.000,0:04:19.310
заавал ийм дараалалтай байх албагүй."

0:04:19.310,0:04:22.000
гэж хэлэхдээ алдаагүй гэдгийг мэднэ.

0:04:22.000,0:04:25.000
Энд зогсож байгаадаа итгэмээргүй[br]сандарч, догдолж,

0:04:25.000,0:04:28.910
үүнээс болж тайван байх аргагүй[br]байгаагаа би мэдэж байна.

0:04:28.910,0:04:31.250
Мөн би бүтэн долоо хоног

0:04:31.250,0:04:35.250
энэ тоглоомыг хэлэхийг хүлээж ядснаа[br]мэдэж байна.

0:04:35.250,0:04:39.510
Яагаад мануухай TED-д уригдсан бэ?

0:04:39.510,0:04:41.770
Учир нь тэр "газартаа ялгарч[br]зогсож чадсан".

0:04:41.770,0:04:44.940
(Инээд.)

0:04:44.940,0:04:47.000
Уучлаарай.

0:04:47.000,0:04:50.370
Тэгэхээр энэ бол миний мэдэх 3 үнэн зүйлс.

0:04:50.370,0:04:54.280
Гэхдээ миний ойлгож чаддаггүй[br]зөндөө зүйлс бий тул

0:04:54.280,0:04:56.720
тэднийг ойлгохоор би шүлэг бичдэг.

0:04:56.730,0:04:59.260
Зарим нэг зүйлсийн учрыг олох[br]цорын ганц арга бол

0:04:59.260,0:05:01.500
шүлэг бичих гэдгийг би мэднэ.

0:05:01.500,0:05:03.800
Заримдаа би шүлэгний төгсгөлд ирээд,[br]эргэж хараад

0:05:03.800,0:05:05.433
"Өө, энэ ийм учиртай[br]байж шүү дээ"

0:05:05.433,0:05:06.566
гээд ойлгодог.

0:05:06.566,0:05:08.210
Харин заримдаа төгсгөлд ирсэн ч,

0:05:08.210,0:05:09.610
юу л ойлгоогүй үе байдаг.

0:05:09.610,0:05:12.010
Гэхдээ л ядаж шинэ шүлэгтэй[br]болчихсон байдаг.

0:05:12.010,0:05:14.880
Яруу найраг, шүлгэн үзүүлбэрийн[br]урлаг бол энэ.

0:05:14.880,0:05:18.170
Хүмүүст би үүнийг зүгээр цаасан дээр[br]суухаас татгалздаг

0:05:18.170,0:05:19.820
шүлэг бичих урлаг гэж хэлдэг.

0:05:19.820,0:05:22.140
Хүнд харагдаж, чанга сонсогдохыг хүсдэг,

0:05:22.140,0:05:23.440
хүмүүст хүрэх ёстой шүлэг.

0:05:23.440,0:05:25.750
Ахлах сургуулийн 1-р ангидаа би

0:05:25.750,0:05:29.000
сандарсан гормонуудын[br]амьд хувилбар байлаа.

0:05:29.000,0:05:31.000
Би дутуу-боловсорсон,

0:05:31.000,0:05:33.000
хэт-хөөрсөн хүүхэд байлаа.

0:05:33.000,0:05:35.500
Хүн намайг хэт удаан ширтэхээс айдаг

0:05:35.500,0:05:37.770
айдсаа үл тоон, шүлэх унших урлагийг

0:05:37.770,0:05:40.000
үнэн голоосоо биширсэн юм.

0:05:40.000,0:05:44.110
Миний нууцхан 2 хайр болох утга зохиол,[br]театр хоёр гэрлэж,

0:05:44.110,0:05:46.370
миний уулзах ёстой хүүхдийг

0:05:46.370,0:05:48.750
төрүүлсэн мэт надаа санагдаж байлаа.

0:05:48.750,0:05:50.680
Ингээд би оролдож үзэхээр шийдсэн юм.

0:05:50.680,0:05:52.860
14 настын бүхий л цэц билгээр дүүрэн

0:05:52.860,0:05:55.460
анхны шүлэг-өгүүлэмж маань

0:05:55.460,0:05:58.000
эмэгтэйлэг биш гэж тооцогддог байх нь

0:05:58.000,0:06:00.000
хичнээн шудрага бус талаар байлаа.

0:06:00.000,0:06:02.056
Шүлэг мань их хилэгнэсэн өнгөтэй,

0:06:02.056,0:06:04.000
хэтрүүлэн давсалсан байсан ч

0:06:04.000,0:06:07.000
тэр мөч хүртэлх миний мэдэх[br]бүх өгүүлэмж-шүлэг

0:06:07.000,0:06:09.000
голчлон эгдүүцсэн хэв маягтай байсан юм.

0:06:09.000,0:06:11.000
Ийм л зүйл бичих ёстой гэж бодож байлаа.

0:06:11.000,0:06:13.000
Намайг анх удаагаа шүлгээ уншихад

0:06:13.000,0:06:16.000
үзэгч өсвөр настнууд дэмжиж, орилж,

0:06:16.000,0:06:19.000
би тайзнаас чичирчихсэн бууж ирлээ.

0:06:19.000,0:06:21.000
Мөрөн дээр минь цохиход

0:06:21.000,0:06:22.366
эргэж хараад олны дундаас

0:06:22.366,0:06:23.916
малгатай цамцтай, том[br]биетэй охин

0:06:23.916,0:06:25.000
нааш ирэхийг харлаа.

0:06:25.000,0:06:27.000
Тэр бараг 2 метр өндөр, нэг гараараа

0:06:27.000,0:06:29.000
намайг цохиж чадахаар харагдаж байлаа.

0:06:29.000,0:06:31.000
Оронд нь тэр над руу толгой дохиж,

0:06:31.000,0:06:35.150
"Шүлэг чинь үнэхээр сэтгэлд ойр байлаа.[br]Баярлалаа" гэв.

0:06:35.150,0:06:36.970
Цахилгаан цохих мэт.

0:06:36.970,0:06:38.490
Би тэр чигтээ дурлалаа.

0:06:38.490,0:06:41.580
Манхэттений Лоур Ийст Сайд хэсэгт[br]долоо хоног бүр

0:06:41.580,0:06:44.610
нээлттэй тайзны шүлгийн өдөрлөг болдгийг[br]мэдэж авлаа.

0:06:44.610,0:06:47.000
Гайхширсан ч, намайг дэмждэг эцэг эх маань

0:06:47.000,0:06:51.020
намайг өгүүлэмж-шүлэгтэй аль болох[br]ойр байлгадаг байлаа.

0:06:51.020,0:06:53.000
Би хамгийн бага нь, багадаа 10-аар дүү ч

0:06:53.000,0:06:56.000
Боури Шүлгийн Клубын яруу найрагчид

0:06:56.000,0:06:59.000
тэрүүгээр эргэлдсэн 14-настыг[br]гадуурхсангүй.

0:06:59.000,0:07:01.000
Харин ч тэд намайг найрсгаар хүлээн авлаа.

0:07:01.000,0:07:02.946
Энд, яруу найрагчдын өөрсдийн түүхээ

0:07:02.946,0:07:04.332
хуваалцахыг сонсож байхдаа би

0:07:04.332,0:07:06.530
өгүүлэмж-шүлэг бүр уцаартай[br]байх шаардлагагүй,

0:07:06.530,0:07:08.300
зугаатай, шаналалтай, гүн утгатай,

0:07:08.300,0:07:11.000
инээдтэй ямар ч байж болохыг ойлгосон юм.

0:07:11.000,0:07:14.000
Боури Утга зохиолын клуб миний анги,[br]миний гэр болж

0:07:14.000,0:07:16.000
тэндхийн яруу найрагчид намайг

0:07:16.000,0:07:18.000
14-хөн настай ч гэсэн[br]өөрийнхөө

0:07:18.000,0:07:20.000
түүхийг хуваалцахыг уриалсан.

0:07:20.000,0:07:23.000
Тэд "14-тай байх ямар байдгийг[br]бич" гэсэн.

0:07:23.000,0:07:25.700
Ингээд долоо хоног бүр[br]тэр мундаг, том болсон

0:07:25.700,0:07:28.000
найрагчид надтай инээж, намайг ойлгож,

0:07:28.000,0:07:31.666
алга ташиж, ойлгож, "Надад ч[br]мөн адил байсан"

0:07:31.666,0:07:33.390
гэх бүрд улам гайхширч байлаа.

0:07:34.170,0:07:38.600
Би шүлэгтэй холбосон аянаа гурван шатад[br]хувааж болох юм.

0:07:38.600,0:07:41.000
"Би чадна. Би үүнийг чадна"[br]гэж хэлсэн мөч

0:07:41.000,0:07:43.000
шатны эхний гишгүүр байлаа.

0:07:43.000,0:07:45.290
Тэр малгайтай цамцтай охины ачаар.

0:07:45.290,0:07:48.170
2-дахь шат харин "Би үүнийг хийнэ.

0:07:48.170,0:07:50.710
Үргэлжлүүлнэ. Би шүлгэн-өгүүлэмжинд

0:07:50.710,0:07:53.080
хайртай тул 7 хоног бүр ирж байна."[br]гэхэд эхэлсэн.

0:07:53.080,0:07:55.500
Харин би заавал хилигнэсэн шүлэг бичих

0:07:55.500,0:07:58.450
хэрэггүй, тэр бол би биш гэдгийг

0:07:58.450,0:08:00.190
ойлгох мөчид 3-дахь шатандаа[br]гарсан.

0:08:00.190,0:08:01.980
Миний гэх өвөрмөц талууд байсан ба

0:08:01.980,0:08:04.090
тэдгээрийг шүлгэндээ гаргах[br]тусам

0:08:04.090,0:08:05.550
шүлэг минь "сонин" болж,

0:08:05.550,0:08:07.720
илүү миний илэрхийлэл мэт[br]санагдах болсон.

0:08:07.720,0:08:11.150
Энэ бол "мэддэгээ л бич" гэдэг[br]хуучны зүйр үг биш.

0:08:11.150,0:08:13.000
Энэ бол өдийг хүртэл мэдсэн,[br]мэдэрсэн

0:08:13.000,0:08:15.000
бүх зүйлсээ цуглуулж, мэдэхгүй[br]зүйлс рүүгээ

0:08:15.000,0:08:18.000
шумбан ороход туслах зэмсэг.

0:08:18.000,0:08:20.000
Би ойлгоогүй зүйлийнхээ[br]учрыг тайлахаар

0:08:20.000,0:08:22.000
шүлэг бичдэг ч харсан бүхнээр минь

0:08:22.000,0:08:24.000
дүүрэн үүргэвчээ үүрсээр

0:08:24.000,0:08:26.000
шинэ шүлэг бүрийг угтдаг.

0:08:26.000,0:08:28.490
Их сургуульд ороод би[br]өгүүлэмж-шүлэгний

0:08:28.490,0:08:32.000
чадалд итгэдэг өөр нэгэн шүлэгчтэй[br]танилцлаа.

0:08:32.000,0:08:34.520
Үнэндээ Фил Кая бид хоёр

0:08:34.520,0:08:37.000
ижил овогтой болж таарсан.

0:08:37.000,0:08:40.000
Ахлах сургуульдаа би ДУУ ХООЛОЙ[br]төслийг

0:08:40.000,0:08:43.000
найзуудаа надтай шүлэг уншихад уриалахаар[br]эхлүүлсэн.

0:08:43.000,0:08:46.000
Гэхдээ Фил бид 2 энэ төслийг дахин[br]эхлүүлэхээр шийдлээ-

0:08:46.000,0:08:47.666
харин энэ удаа зорилгыг нь[br]

0:08:47.666,0:08:49.402
зугаа, наадам биш

0:08:49.402,0:08:52.930
бусдыг хөгжүүлэх, урам өгөх[br]болгон өөрчиллөө.

0:08:52.930,0:08:55.380
Бүтэн цагаар сурахын зэрэгцээ[br]

0:08:55.380,0:08:58.640
Калифорниагаас Энэтхэг хүртэл аялж,

0:08:58.640,0:09:01.320
үзүүлбэр үзүүлж, бүхий л үе[br]тэнгийхэнд,

0:09:01.320,0:09:06.620
ахлах сургуулиудаас оюутны байрандаа[br]сургалт явуулж байлаа.

0:09:06.620,0:09:09.450
Бид дахин дахин утга зохиол

0:09:09.450,0:09:11.660
хэрхэн хүнийг нээдгийг харж байлаа.

0:09:11.660,0:09:12.910
Гэхдээ

0:09:13.390,0:09:15.350
Заримдаа шүлэг маш аймшигтай

0:09:15.350,0:09:16.680
байж болдог байв.

0:09:16.680,0:09:18.870
Заримдаа өсвөр настнуудыг шүлэг

0:09:18.870,0:09:21.410
бичүүлэх арга сэдэх хэрэгтэй[br]болдог байв.

0:09:21.410,0:09:23.434
Хэн ч ямар нэг зүйлсийг жагсааж[br]чадах тул

0:09:23.434,0:09:24.958
би хэдэн жагсаалт бодож оллоо.

0:09:24.958,0:09:26.733
Миний даалгавар болгох эхний[br]жагсаалт

0:09:26.733,0:09:29.366
"Чиний Үнэн Гэж Мэдэх 10 Зүйлс"[br]байв.

0:09:29.366,0:09:32.000
Та бүгд өөрсдийн бичсэн жагсаалтаа[br]хуваалцвал

0:09:32.000,0:09:34.000
ийм зүйл болно.

0:09:34.000,0:09:36.480
Нэг л мэдэхэд та, өөр нэг хүн[br]таны

0:09:36.480,0:09:39.420
жагсаалт дээрхтэй яг ижил,

0:09:39.420,0:09:41.630
эсвэл маш адилхан зүйл

0:09:41.630,0:09:43.863
бичсэн байхыг олж харна.

0:09:43.863,0:09:46.210
Харин өөр нэг хүн таны бичснээс

0:09:46.210,0:09:48.200
огт эсрэгээр бичсэн байж болно.

0:09:48.200,0:09:51.080
Гуравдахь хүн таны хэзээ ч сонсож[br]байгаагүй зүйлийн талаар

0:09:51.080,0:09:52.300
бичсэн байх болно.

0:09:52.300,0:09:54.620
Харин дөрөвдэх хүн таны маш сайн[br]мэднэ гэж боддог

0:09:54.620,0:09:57.144
зүйлийг тэс өөр өнцгөөс[br]харуулах болно.

0:09:57.144,0:10:00.872
Би хүмүүст эндээс л агуу бүхэн[br]эхэлдэг гэж хэлдэг.

0:10:00.872,0:10:03.370
Таны болон бусдын эрхэмлэдэг

0:10:03.370,0:10:06.000
4 зүйлсийн огтлолцлоос.

0:10:06.000,0:10:09.000
Ихэнх хүмүүст энэ дасгал маш[br]сайн нөлөөлдөг.

0:10:09.000,0:10:13.010
Гэхдээ Шарлотт гэдэг сурагч мань[br]нэг л итгэлгүй,

0:10:13.010,0:10:15.250
жагсаалт гаргахдаа маш сайн ч,

0:10:15.250,0:10:17.590
шүлэг бичихээс татгалзаж байв.

0:10:17.590,0:10:20.510
"Хатагтай, би сонирхолтой хүн биш.

0:10:20.510,0:10:23.000
Надад хэлэх зүйл юу ч байхгүй."[br]гэв.

0:10:23.000,0:10:25.153
Би түүнд жагсаалт бичихийг[br]даалгасаар

0:10:25.153,0:10:28.166
"Өдийд Мэддэг Болсон Байх 10[br]зүйлс"

0:10:28.166,0:10:29.640
гэдэг жагсаалт бичихийг даалгав.

0:10:29.640,0:10:31.180
Шарлоттын бичсэн 3 дахь[br]зүйл

0:10:31.180,0:10:33.480
"Өөрөөсөө 3 дахин ах хүнд[br]сайн болох

0:10:33.480,0:10:35.950
ёсгүй гэдгийг мэдэх[br]хэрэгтэй байж"

0:10:35.950,0:10:37.560
Түүнээс энэ талаар асуухад[br]Шарлотт:

0:10:37.560,0:10:40.320
"Хатагтай, энэ нилээд урт[br]түүх байгаа юм" гэв.

0:10:40.320,0:10:43.150
Би: "Шарлотт, надад лав маш сонирхолтой[br]санагдаж байна" гэв.

0:10:43.150,0:10:46.320
Ингээд Шарлотт анхны, мөн[br]миний өмнө сонсож байснаас

0:10:46.320,0:10:48.170
тэс өөр хайрын шүлэг бичив.

0:10:48.170,0:10:49.400
Шүлэг эхлэхдээ:

0:10:49.400,0:10:52.920
"Эндэрсон Күпер бол гайхалтай[br]залуу."

0:10:52.920,0:10:54.560
(Инээд.)

0:10:54.560,0:10:57.140
"Түүнийг 60 Минут нэвтрүүлгээр усан[br]санд

0:10:57.140,0:10:59.310
Майкл Фелпстэй уралдаж байхыг харав уу--

0:10:59.310,0:11:01.470
усны шортноос өөр юмгүй, дэлхийн[br]аваргыг

0:11:01.470,0:11:03.610
хожихоор зорин, ус руу[br]шумбахыг нь харсан уу?

0:11:03.610,0:11:06.100
Уралдааны дараа нойтон, үүлэн[br]цагаан үсээ хаялж,

0:11:06.100,0:11:07.470
"Чи бол бурхан" гэж тэр хэлсэн.

0:11:07.470,0:11:09.700
Үгүй ээ, Эндэрсон. Чи харин[br]бурхан."

0:11:09.700,0:11:12.520
(Инээд.)

0:11:12.520,0:11:15.000
(Алга ташилт.)

0:11:15.000,0:11:17.780
Янзтай нэгэн байхын хамгийн[br]эхний дүрэм бол

0:11:17.780,0:11:20.430
тайван байж, юу ч чамайг айлгаж,

0:11:20.430,0:11:23.770
сэтгэлийг чинь хөдөлгөж, догдлуулдаггүй[br]мэт

0:11:23.770,0:11:25.890
харагдах гэдгийг би мэднэ.

0:11:25.890,0:11:27.610
Нэг хүн надаа энэ нь галан дундуур

0:11:27.620,0:11:29.790
ингэж алхаж байгаатай ижил гэж[br]хэлж байсан.

0:11:29.790,0:11:31.930
Чамд тохиож болох бүхий л санамсаргүй

0:11:31.930,0:11:34.000
өвдөлт, гунигаас чи өөрийгөө[br]хамгаалдаг.

0:11:34.000,0:11:37.000
Гэхдээ би амьдралыг ингэж туулахыг[br]хичээдэг.

0:11:37.000,0:11:40.310
Тийм ээ, тэр бүх өвдөлт, шаналлыг тосно[br]гэсэн үг.

0:11:40.310,0:11:43.420
Гэхдээ мөн байж боломгүй сайхан зүйлс[br]гэнэт тэнгэрээс

0:11:43.420,0:11:45.130
унахад би барихад

0:11:45.130,0:11:46.570
бэлэн байна гэсэн үг.

0:11:46.570,0:11:48.000
Би өгүүлэмж-шүлгийг сурагчдаа[br]гайхшралтай

0:11:48.000,0:11:51.820
шинээр учирч, дүр эсгэхгүй[br]байхаар тэмцэж,

0:11:51.820,0:11:56.050
эргэн тойрондоо өрнөж буй зүйлсд[br]оролцохыг дэмжихэд ашигладаг.

0:11:56.050,0:11:58.330
Ингэснээр тэд ямар нэг зүйл[br]өөртөө буулгаж,

0:11:58.330,0:12:00.200
шинэ зүйл гарган авч чадна.

0:12:00.200,0:12:02.200
Би өгүүлэмж-шүлгийг хамгийн шилдэг

0:12:02.200,0:12:04.290
урлагийн хэлбэр гэж хэлэх гээгүй.

0:12:04.290,0:12:07.290
Би түүхээ өгүүлэх хамгийн сайн аргыг[br]олох гэж л хичээдэг.

0:12:07.290,0:12:09.990
Би дуун жүжиг бичиж, богино кино [br]хийдэг.

0:12:09.990,0:12:12.380
Харин хэн болгонд хүртээмжтэй тул

0:12:12.380,0:12:14.380
би шүлэг бичихийг заадаг.

0:12:14.380,0:12:15.980
Хүн болгон нот уншиж,

0:12:15.980,0:12:17.400
камер авч чадахгүй ч

0:12:17.400,0:12:20.100
хүн болгон ямар нэг байдлаар харилцаж,

0:12:20.100,0:12:22.360
мөн бидэнд сургамжтай түүхийг

0:12:22.360,0:12:23.580
хүүрнэж чадна.

0:12:23.580,0:12:26.120
Мөн шүлэг хүмүүсийг хормын дотор[br]холбодог.

0:12:26.120,0:12:28.450
Хүмүүст ганцаардаж буй мэт, хэн ч тэднийг

0:12:28.450,0:12:31.270
ойлгохгүй байгаа мэт санагдах нь[br]ховор биш.

0:12:31.270,0:12:34.530
Харин амьд үг бидэнд үнэхээр[br]өөрийгөө илэрхийлэх чадвар,

0:12:34.530,0:12:37.650
өөрийн түүх, санаагаа танилцуулах зориг[br]байвал

0:12:37.650,0:12:39.250
түүнийхээ төлөө бид биднийг[br]сонсох

0:12:39.250,0:12:41.700
өрөө дүүрэн нөхөд, нийгэмлэгээр

0:12:41.700,0:12:43.410
шагнуулах болно гэдгийг[br]харуулдаг..

0:12:43.410,0:12:45.750
Малгайтай цамцтай, том[br]биетэй охин таны

0:12:45.750,0:12:48.260
хуваалцсан мэдрэмжийг хуваалцахыг[br]үгүйсгэхгүй.

0:12:48.260,0:12:50.340
Үүнийг ойлгох, мэдэх үнэхээр сайхан[br]байсан.

0:12:50.340,0:12:52.150
Ялангуяа 14-тэй байхад.

0:12:52.150,0:12:54.510
Мөн, YouTube байгаа тул бидний энэ[br]харилцаа

0:12:54.510,0:12:57.070
энэ өрөөгөөр хязгаарлагдах албагүй.

0:12:57.070,0:12:59.400
Сурагчидтайгаа хуваалцах үзүүлбэрийн[br]энэ их архив

0:12:59.400,0:13:01.330
байдаг тул би үнэхээр азтай.

0:13:01.330,0:13:03.640
Энэ нь тэдэнд тэдний ойлголцох

0:13:03.640,0:13:05.830
яруу найрагч, шүлгийг олох

0:13:05.830,0:13:08.000
илүү их боломж олгодог.

0:13:08.000,0:13:10.240
Шүлэг бичиж эхэлмэгц нэгэн ижил[br]шүлгээ бичих,

0:13:10.240,0:13:12.180
нижигнэсэн алга ташилт авсны дараа

0:13:12.180,0:13:15.000
нэгэн ижил түүхээ дахин дахин[br]хүүрнэхийг завдах нь

0:13:15.000,0:13:17.000
маш элбэг.

0:13:17.000,0:13:20.240
Өөрийгөө илэрхийлж сурна гэдэг хангалттай биш.

0:13:20.240,0:13:22.000
Чи цаашид хөгжин, дэвшиж,

0:13:22.000,0:13:25.290
эрсдэлтэй алхмаар өөрийг сорих[br]хэрэгтэй.

0:13:25.290,0:13:27.000
Энэ бол 3-р алхам:

0:13:27.000,0:13:29.000
хийж буй зүйлдээ чамайг "чи" болгодог

0:13:29.000,0:13:31.000
тэр онцгой чанарыг шингээх.

0:13:31.000,0:13:33.430
Тэр чанар үргэлж хувьсдаг[br]байж ч болно.

0:13:33.430,0:13:36.510
Учир нь энэ алхам хэзээ ч[br]дуусдаггүй.

0:13:36.510,0:13:39.270
Гэхдээ чи 1-р алхмыг давалгүйгээр

0:13:39.270,0:13:41.880
3-р алхамд хүрэхгүй: Би чадна[br]гэдэг алхмыг.

0:13:41.880,0:13:44.170
Сургах явцдаа би маш их аялж, сурагчдаа

0:13:44.170,0:13:47.300
3-р алхамд хүрэхийг тэр болгон[br]харж амждаггүй ч,

0:13:47.300,0:13:50.220
Шарлоттын аялал хэрхэн өрнөхийг[br]харсан минь

0:13:50.220,0:13:52.080
маш азтай.

0:13:52.080,0:13:54.010
Би түүнийг мэддэг үнэнээ тусган,

0:13:54.010,0:13:55.820
ганцхан Шарлоттын бичих шүлгийг[br]

0:13:55.820,0:13:58.430
бүтээх юм байна гэдгийг анзаарахыг[br]харсан.

0:13:58.430,0:14:00.953
Нүд, Дора охины тухай гээд л.

0:14:00.953,0:14:02.976
Би ч мөн ганцхан миний өгүүлж чадах

0:14:02.976,0:14:05.060
түүхийг өгүүлэхийг хичээж байгаа-

0:14:05.060,0:14:06.360
Яг л энэ түүх шиг.

0:14:06.360,0:14:10.320
Би түүхээ хүүрнэж яавал хамгийн сайн[br]хүргэх талаар бодож,

0:14:10.320,0:14:12.790
PowerPoint уу, богино[br]кино үзүүлэх үү,

0:14:12.790,0:14:15.310
эхлэх, өрнөл, төгсгөл нь хаанаа[br]байх вэ гэж эргэлзсэн.

0:14:15.310,0:14:18.000
Яриагаа дуусгаж чадах болов уу[br]гэж гайхширч,

0:14:18.000,0:14:21.000
эцэст нь учрыг нь олсон. Үгүй ч байж[br]магад.

0:14:21.000,0:14:23.710
Би гараагаа Боури Клубээс эхэлсэн[br]гэж боддог байсан ч

0:14:23.710,0:14:26.000
түүнээс ч эрт эхэлсэн байж[br]магадгүй.

0:14:26.000,0:14:28.000
TED-д бэлтгэж байхдаа би

0:14:28.000,0:14:30.000
хуучин дэвтрээсээ нэгэн[br]тэмдэглэл олсон.

0:14:30.000,0:14:34.000
12 сарын 54-н гэдэг огноо бодвол 24-н[br]байсан байх.

0:14:34.000,0:14:36.550
Хүүхэд байхдаа би амьдралыг яг[br]ингэж туулахыг

0:14:36.550,0:14:38.220
хүсдэг байсан нь ойлгомжтой байв.

0:14:38.220,0:14:40.000
Бид бүгд л үүнийг хүсдэг байсан[br]байх.

0:14:40.000,0:14:42.760
Би хүмүүст тэр гайхшрал, бишрэлээ[br]дахин олж авах,

0:14:42.760,0:14:45.000
тэр бүхэнтэй холбох, сурахыг хүсэх,

0:14:45.000,0:14:47.360
сурснаа, ойлгосон үнэнээ, мөн одоо ч[br]ойлгоогүй

0:14:47.360,0:14:51.070
бүхнээ хуваалцахыг[br]хүсэхэд нь тусламаар байна.

0:14:51.070,0:14:54.697
Тиймээс би энэ шүлгээр яриагаа[br]өндөрлөмөөр байна.

0:14:54.697,0:14:57.000
Тэд Хирошимаг бөмбөгдөхөд

0:14:57.000,0:15:00.000
тэсрэлт жижиг-супернова үүсгэж,

0:15:00.000,0:15:03.000
амьд хүн, амьтан, ургамал бүр

0:15:03.000,0:15:05.000
нарны илгээх цацрагтай

0:15:05.000,0:15:07.000
шууд холбогдон, хүрч,

0:15:07.000,0:15:09.000
хормын төдийд үнс болсон.

0:15:09.000,0:15:11.530
Хотоос үлдсэн бүхэн ч удалгүй[br]үгүй болсон.

0:15:11.530,0:15:13.550
Цөмийн цацрагаас үлдсэн их гамшиг

0:15:13.550,0:15:16.000
бүтэн хот, хотын иргэдийг

0:15:16.000,0:15:19.000
нунтаг болгон, үгүй хийсэн.

0:15:19.000,0:15:22.630
Хорвоод мэндлээд би "Үүнийг би өмнө хийж[br]байсан" гэсэн харцтай

0:15:22.630,0:15:26.000
өрөөгөө тойруулан хардаг байсан гэж[br]ээж маань хэлдэг.

0:15:26.000,0:15:28.000
Тэр намайг хөгшин нүдтэй гэдэг[br]байлаа.

0:15:28.000,0:15:31.000
Гэнжи өвөө маань нас барахад би[br]тавхан настай байсан ч

0:15:31.000,0:15:33.000
би ээжийнхээ гарыг атгаад,

0:15:33.000,0:15:36.000
"Бүү санаа зов, тэр хүүхэд болоод[br]эргээд ирнэ" гэсэн.

0:15:36.000,0:15:39.000
Гэсэн ч, "үүнийг өмнө нь хийж" үзсэн[br]нэгэн гэхэд

0:15:39.000,0:15:42.000
би одоо ч юу ч ойлгоогүй л байна.

0:15:42.000,0:15:45.000
Тайзан дээр гарах бүрт өвдөг минь[br]нугардаг хэвээрээ.

0:15:45.000,0:15:47.990
Өөртөө итгэх итгэлийг минь яруу[br]найрагтай хутгаад,

0:15:47.990,0:15:50.090
цайны халбагаар хэмжиж болох ч

0:15:50.090,0:15:52.000
сонин амттай хэвээр л байдаг.

0:15:52.000,0:15:55.000
Харин Хирошимад хүмүүсийг юу ч үгүй[br]хоморч,

0:15:55.000,0:15:58.000
бугуйн цаг, дэвтрийн хуудас л үлдсэн.

0:15:58.000,0:16:01.000
Хэдий халаас бүрээ дүүргэх боломжгүй ч,

0:16:01.000,0:16:03.000
би хичээсээр,

0:16:03.000,0:16:05.000
нэг л өдөр би үзүүлэн болгон бахдах,

0:16:05.000,0:16:07.000
намайг байсныг нотлох,

0:16:07.000,0:16:10.160
тэр нэг шүлгийг бичнэ гэж найдсаар л[br]байна.

0:16:10.160,0:16:11.790
Эцэг эх минь надаад Сара гэдэг буюу

0:16:11.790,0:16:13.380
Библийн нэг хайрласан.

0:16:13.380,0:16:17.390
Бурхан Сарад түүнийг биелэшгүй зүйл[br]хийж чадна гэж хэлэхэд

0:16:17.390,0:16:19.000
Сара инээдэг.

0:16:19.000,0:16:21.000
Учир нь анхны Сара биелэшгүй зүйл[br]хийх

0:16:21.000,0:16:23.000
ямар учир байгааг ойлгоогүй.

0:16:23.000,0:16:26.000
Би юу? Би ч гэсэн мэдэхгүй л дээ,

0:16:26.000,0:16:28.000
гэхдээ би өдөр бүр бүтэшгүй[br]зүйлсийг хардаг.

0:16:28.000,0:16:31.000
Биелэшгүй гэдэг бол энэ хорвоод бусадтай[br]холбогдох,

0:16:31.000,0:16:33.780
эргэн тойрон тэр чигтээ чичрэхэд[br]бусдыг түших гэж оролдох,

0:16:33.780,0:16:35.830
ярьж байхад чинь тэд өөрсдийн ярих

0:16:35.830,0:16:38.650
ээлжээ л хүлээж байдаг ч -- тэд чамайг[br]сонсох юм.

0:16:38.650,0:16:40.380
Тэд яг чамд төрсөн мэдрэмжийг

0:16:40.380,0:16:42.000
чамтай зэрэг мэдэрдэг.

0:16:42.000,0:16:44.580
Энэ бол миний амаа нээх бүрдээ зорьдог[br]зүйл --

0:16:44.580,0:16:46.460
тэр л байж боломгүй холбоо.

0:16:46.460,0:16:49.000
Хирошимад бөмбөгдөлтөнд өртөн тас[br]хар болсоон

0:16:49.000,0:16:52.000
хана байдаг.

0:16:52.000,0:16:54.000
Гэхдээ нэг шатан дээр сууж байсан хүн

0:16:54.000,0:16:56.000
чулууг цацрагнаас халхалсан[br]байдаг.

0:16:56.000,0:16:58.000
Түүнээс үлдсэн ганц зүйл бол

0:16:58.000,0:17:00.000
эерэг гэлийн мөнхийн сүүдэр.

0:17:00.000,0:17:02.000
Атомын бөмбөгний дараа,

0:17:02.000,0:17:04.000
эрдэмтэд Хирошима хотын хөрс

0:17:04.000,0:17:06.290
75 жилийн дараа л ургамал ургах

0:17:06.290,0:17:09.000
хэмжээнд хүрнэ гэж хэлсэн.

0:17:09.000,0:17:12.000
Гэсэн ч тэр хавар дэлхийгээс булцруу[br]ургаж эхэлсэн.

0:17:12.000,0:17:14.000
Тэр мөчид, би чамтай уулзахад

0:17:14.000,0:17:16.000
би чиний ирээдүйн нэг хэсэг[br]байхаа больно.

0:17:16.000,0:17:18.590
Би чиний өнгөрсний хэлтэрхий[br]болж эхэлдэг.

0:17:18.590,0:17:21.000
Гэхдээ тэр хоромд, чиний амьдралын хэдэн[br]мөчийг хуваалцдаг.

0:17:21.000,0:17:23.000
Харин чи минийхаас хуваалцдаг.

0:17:23.000,0:17:25.000
Тэр л хамгийн агуу бэлэг.

0:17:25.000,0:17:27.530
Хэрвээ чи намайг боломжгүй зүйлийг[br]хийж чадна гэвэл,

0:17:27.530,0:17:29.000
би чамайг шоолж магад.

0:17:29.000,0:17:31.000
Би хорвоог өөрчилж чадах эсэхээ[br]мэдэхгүй,

0:17:31.000,0:17:33.000
учир нь би тэр талаар тийм их зүйл[br]мэдэхгүй--

0:17:33.000,0:17:35.660
дахин төрлөө олох талаар ч адил,

0:17:35.660,0:17:38.250
гэхдээ чи намайг үнэхээр инээлгэж[br]чадах юм бол,

0:17:38.250,0:17:40.900
би аль зуунд амьдарч байгаагаа[br]мартана.

0:17:40.900,0:17:43.000
Энд байгаа минь анхных ч, сүүлийнх ч биш.

0:17:43.000,0:17:45.000
Миний хуваалцах эцсийн үгс ч эд биш.

0:17:45.000,0:17:48.000
Гэхдээ юмыг яаж мэдэх вэ, би бүгдийг

0:17:48.000,0:17:51.000
зөвөөр хийх гэж хамаг чадлаараа[br]хичээж байгаа.

0:17:51.000,0:17:53.000
Баярлалаа.

0:17:53.000,0:17:55.220
(Алга ташилт)

0:17:55.220,0:17:57.740
Баярлалаа.

0:17:57.740,0:17:59.430
(Алга ташилт)

0:17:59.430,0:18:00.760
Баярлалаа.

0:18:00.760,0:18:07.000
(Алга ташилт)