[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:10.27,0:00:13.87,Default,,0000,0000,0000,,Dużo ostatnio myślałem\Nnad pewnym zagadnieniem:
Dialogue: 0,0:00:13.88,0:00:16.79,Default,,0000,0000,0000,,co by się stało, gdybyśmy\Nprzestali wierzyć w wolną wolę?
Dialogue: 0,0:00:16.80,0:00:19.59,Default,,0000,0000,0000,,Jak by to się przeniosło na nasze relacje,
Dialogue: 0,0:00:19.59,0:00:22.13,Default,,0000,0000,0000,,społeczeństwo, moralność, prawo?
Dialogue: 0,0:00:22.13,0:00:25.86,Default,,0000,0000,0000,,Czy odrzucenie idei wolnej woli\Nmiałoby tragiczne konsekwencje
Dialogue: 0,0:00:25.86,0:00:27.57,Default,,0000,0000,0000,,dla naszego społeczeństwa?
Dialogue: 0,0:00:27.57,0:00:30.11,Default,,0000,0000,0000,,A może uczłowieczyłoby nasze działania
Dialogue: 0,0:00:30.11,0:00:31.91,Default,,0000,0000,0000,,i zasady, wyzwalając nas
Dialogue: 0,0:00:31.91,0:00:34.90,Default,,0000,0000,0000,,z negatywnych skutków\Nwiary w wolną wolę?
Dialogue: 0,0:00:34.90,0:00:36.60,Default,,0000,0000,0000,,Chcę dzisiaj pokazać,
Dialogue: 0,0:00:36.60,0:00:39.56,Default,,0000,0000,0000,,że wiara w wolną wolę ma swoją złą stronę,
Dialogue: 0,0:00:39.56,0:00:42.65,Default,,0000,0000,0000,,bez której byłoby nam lepiej.
Dialogue: 0,0:00:42.65,0:00:44.65,Default,,0000,0000,0000,,Wiem, że to sprzeczne z intuicją.
Dialogue: 0,0:00:44.65,0:00:47.94,Default,,0000,0000,0000,,Wiele osób obawia się, że życie\Nbez wolnej woli prowadzi do nihilizmu,
Dialogue: 0,0:00:47.94,0:00:51.37,Default,,0000,0000,0000,,że nie byłoby sensu życia,\Nalbo że osłabiłoby to moralność.
Dialogue: 0,0:00:51.37,0:00:53.70,Default,,0000,0000,0000,,Albo że przestalibyśmy karać przestępców,
Dialogue: 0,0:00:53.70,0:00:56.56,Default,,0000,0000,0000,,skoro nie ponoszą\Nmoralnej odpowiedzialności.
Dialogue: 0,0:00:56.56,0:00:59.47,Default,,0000,0000,0000,,Chciałbym przedstawić wam\Nten problem z innej strony.
Dialogue: 0,0:00:59.47,0:01:01.86,Default,,0000,0000,0000,,Zacznijmy od sceptycyzmu wolnej woli.
Dialogue: 0,0:01:01.86,0:01:05.22,Default,,0000,0000,0000,,Jestem sceptykiem wolnej woli.\NKwestionuję istnienie wolnej woli.
Dialogue: 0,0:01:05.22,0:01:08.50,Default,,0000,0000,0000,,Sceptycy wolnej woli uważają,\Nże to, kim jesteśmy i co robimy,
Dialogue: 0,0:01:08.50,0:01:11.46,Default,,0000,0000,0000,,nie jest zależne od nas,
Dialogue: 0,0:01:11.46,0:01:13.89,Default,,0000,0000,0000,,przez co nie ponosimy \Nmoralnej odpowiedzialności
Dialogue: 0,0:01:13.89,0:01:16.50,Default,,0000,0000,0000,,za swoje działania\Nw najbardziej podstawowym sensie,
Dialogue: 0,0:01:16.50,0:01:21.00,Default,,0000,0000,0000,,więc nie należą nam się\Nani pochwały ani kary.
Dialogue: 0,0:01:21.00,0:01:24.84,Default,,0000,0000,0000,,Historia zna wiele filozoficznych\Ni naukowych argumentów
Dialogue: 0,0:01:24.84,0:01:26.52,Default,,0000,0000,0000,,na rzecz sceptyków wolnej woli,
Dialogue: 0,0:01:26.52,0:01:29.10,Default,,0000,0000,0000,,napisałem o nich w mojej książce,
Dialogue: 0,0:01:29.10,0:01:32.49,Default,,0000,0000,0000,,ale nie przyszedłem tutaj was przekonywać,\Nże nie macie wolnej woli.
Dialogue: 0,0:01:32.49,0:01:33.94,Default,,0000,0000,0000,,Nie o to mi chodzi.
Dialogue: 0,0:01:33.94,0:01:36.70,Default,,0000,0000,0000,,Interesuje mnie coś innego:
Dialogue: 0,0:01:36.70,0:01:39.37,Default,,0000,0000,0000,,Co by się stało, gdybyśmy\Nzaakceptowali ten pogląd?
Dialogue: 0,0:01:39.37,0:01:43.20,Default,,0000,0000,0000,,Co by się stało, gdybyśmy\Nprzestali wierzyć w wolną wolę?
Dialogue: 0,0:01:43.20,0:01:46.22,Default,,0000,0000,0000,,Czy wyszłoby nam to na dobre czy na złe?
Dialogue: 0,0:01:46.22,0:01:48.39,Default,,0000,0000,0000,,Jestem w tej kwestii optymistą.
Dialogue: 0,0:01:48.39,0:01:51.39,Default,,0000,0000,0000,,Z optymizmem myślę\No życiu bez wolnej woli.
Dialogue: 0,0:01:51.39,0:01:53.35,Default,,0000,0000,0000,,Nazywam siebie optymistycznym sceptykiem.
Dialogue: 0,0:01:53.36,0:01:55.83,Default,,0000,0000,0000,,Jako optymistyczny sceptyk
Dialogue: 0,0:01:55.83,0:01:57.72,Default,,0000,0000,0000,,uważam, że życie bez wolnej woli
Dialogue: 0,0:01:57.72,0:01:59.95,Default,,0000,0000,0000,,jest nie tylko możliwe, ale i lepsze.
Dialogue: 0,0:01:59.95,0:02:01.77,Default,,0000,0000,0000,,Szukanie sensu życia
Dialogue: 0,0:02:01.77,0:02:04.74,Default,,0000,0000,0000,,i dobre relacje międzyludzkie
Dialogue: 0,0:02:04.74,0:02:06.18,Default,,0000,0000,0000,,nie byłyby zagrożone.
Dialogue: 0,0:02:06.18,0:02:08.11,Default,,0000,0000,0000,,Choć pewne formy kar,
Dialogue: 0,0:02:08.11,0:02:11.03,Default,,0000,0000,0000,,jak te oparte na zasadzie\Nodwetu lub nagrody
Dialogue: 0,0:02:11.03,0:02:12.33,Default,,0000,0000,0000,,zostałyby zniesione,
Dialogue: 0,0:02:12.33,0:02:15.81,Default,,0000,0000,0000,,działania prewencyjne i resocjalizacja\Nwciąż miałyby sens.
Dialogue: 0,0:02:15.81,0:02:18.32,Default,,0000,0000,0000,,Za chwilę rozwinę tę kwestię.
Dialogue: 0,0:02:18.32,0:02:20.12,Default,,0000,0000,0000,,Jako optymistyczny sceptyk
Dialogue: 0,0:02:20.12,0:02:24.55,Default,,0000,0000,0000,,twierdzę, że życie bez wolnej woli\Nbyłoby dobre dla nas
Dialogue: 0,0:02:24.55,0:02:26.20,Default,,0000,0000,0000,,i dla relacji międzyludzkich,
Dialogue: 0,0:02:26.20,0:02:29.70,Default,,0000,0000,0000,,bo mogłoby wyeliminować\Nczęsto destrukcyjny moralny gniew,
Dialogue: 0,0:02:29.70,0:02:31.27,Default,,0000,0000,0000,,moralny gniew,
Dialogue: 0,0:02:31.28,0:02:35.31,Default,,0000,0000,0000,,który niszczy nasze związki\Ni nasze społeczne zasady.
Dialogue: 0,0:02:35.32,0:02:39.45,Default,,0000,0000,0000,,Żeby lepiej zrozumieć\Nmroczną stronę wolnej woli,
Dialogue: 0,0:02:39.45,0:02:41.36,Default,,0000,0000,0000,,chcę omówić
Dialogue: 0,0:02:41.37,0:02:44.33,Default,,0000,0000,0000,,nowe badania w dziedzinie\Nmoralnej i politycznej psychologii.
Dialogue: 0,0:02:44.33,0:02:46.78,Default,,0000,0000,0000,,Badania wykazały
Dialogue: 0,0:02:46.78,0:02:50.58,Default,,0000,0000,0000,,interesujące i potencjalnie\Nniepokojące korelacje
Dialogue: 0,0:02:50.58,0:02:52.32,Default,,0000,0000,0000,,między wiarą w wolną wolę,
Dialogue: 0,0:02:52.32,0:02:55.04,Default,,0000,0000,0000,,a innymi przekonaniami\Nreligijnymi i politycznymi.
Dialogue: 0,0:02:55.04,0:02:58.42,Default,,0000,0000,0000,,Wykazały przede wszystkim,\Nże wiara w wolną wolę wiąże się
Dialogue: 0,0:02:58.43,0:03:01.57,Default,,0000,0000,0000,,z dużą dewocją, skłonnością do karania
Dialogue: 0,0:03:01.57,0:03:04.08,Default,,0000,0000,0000,,i konserwatywnymi przekonaniami,
Dialogue: 0,0:03:04.08,0:03:06.80,Default,,0000,0000,0000,,jak wiara w sprawiedliwy świat\Ni prawicowy autorytaryzm.
Dialogue: 0,0:03:06.80,0:03:09.14,Default,,0000,0000,0000,,Omówię dziś tylko dwa z nich:
Dialogue: 0,0:03:09.14,0:03:12.56,Default,,0000,0000,0000,,związek między wiarą w wolną wolę\Ni skłonnością do karania
Dialogue: 0,0:03:12.56,0:03:16.30,Default,,0000,0000,0000,,oraz wiarą w wolną wolę\Ni w sprawiedliwy świat.
Dialogue: 0,0:03:16.30,0:03:18.80,Default,,0000,0000,0000,,Weźmy skłonność do karania.
Dialogue: 0,0:03:18.80,0:03:22.38,Default,,0000,0000,0000,,Badania wykazały, że jeśli\Nwiara w wolną wolę jest silna,
Dialogue: 0,0:03:22.38,0:03:24.06,Default,,0000,0000,0000,,wzrasta skłonność do karania,
Dialogue: 0,0:03:24.06,0:03:27.43,Default,,0000,0000,0000,,bo ludzie są bardziej skłonni\Ndomagać się surowszych kar
Dialogue: 0,0:03:27.43,0:03:29.14,Default,,0000,0000,0000,,w różnych sytuacjach.
Dialogue: 0,0:03:29.14,0:03:32.14,Default,,0000,0000,0000,,Ma to sens: jeśli wierzycie,\Nże ludzie mają wolną wolę,
Dialogue: 0,0:03:32.14,0:03:35.97,Default,,0000,0000,0000,,uważacie, że sprawiedliwie jest\Nchwalić i ganić ich działania.
Dialogue: 0,0:03:35.97,0:03:40.03,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli popełnią coś niemoralnego,\Nchcecie ich za to ukarać, prawda?
Dialogue: 0,0:03:40.03,0:03:42.09,Default,,0000,0000,0000,,Blisko temu do zasady "oko za oko":
Dialogue: 0,0:03:42.10,0:03:45.83,Default,,0000,0000,0000,,chcecie ich skrzywdzić za krzywdę, \Nktórą oni wyrządzili innym.
Dialogue: 0,0:03:45.83,0:03:48.83,Default,,0000,0000,0000,,Ale w ten sposób\Nmożecie wywołać moralny gniew,
Dialogue: 0,0:03:48.83,0:03:53.14,Default,,0000,0000,0000,,który niszczy relacje z innymi ludźmi\Ni nasze społeczne zasady.
Dialogue: 0,0:03:53.14,0:03:55.56,Default,,0000,0000,0000,,Rozważcie to na poziomie makro.
Dialogue: 0,0:03:55.56,0:03:59.73,Default,,0000,0000,0000,,Wiara w wolną wolę jest dość silna w USA.
Dialogue: 0,0:03:59.73,0:04:01.91,Default,,0000,0000,0000,,Jest wbudowana w mit człowieka,
Dialogue: 0,0:04:01.91,0:04:05.00,Default,,0000,0000,0000,,który sam do wszystkiego doszedł, \Ncausa sui,
Dialogue: 0,0:04:05.02,0:04:07.88,Default,,0000,0000,0000,,osoby, która sama stanie na nogi
Dialogue: 0,0:04:07.88,0:04:10.04,Default,,0000,0000,0000,,i pokona życiowe problemy.
Dialogue: 0,0:04:10.04,0:04:12.32,Default,,0000,0000,0000,,Przez taką wiarę
Dialogue: 0,0:04:12.32,0:04:14.79,Default,,0000,0000,0000,,jesteśmy skłonni karać.
Dialogue: 0,0:04:14.79,0:04:16.99,Default,,0000,0000,0000,,Rozważcie to:
Dialogue: 0,0:04:16.99,0:04:20.31,Default,,0000,0000,0000,,USA mają 5% światowej populacji,
Dialogue: 0,0:04:20.31,0:04:23.60,Default,,0000,0000,0000,,ale 25% światowej populacji więźniów.
Dialogue: 0,0:04:23.60,0:04:26.65,Default,,0000,0000,0000,,Powtórzę, bo te dane są uderzające:
Dialogue: 0,0:04:26.66,0:04:30.38,Default,,0000,0000,0000,,stanowimy niewielką część\Nświatowej ludności, około 5%,
Dialogue: 0,0:04:30.38,0:04:33.95,Default,,0000,0000,0000,,ale trzymamy 25%\Nwszystkich więźniów świata.
Dialogue: 0,0:04:33.95,0:04:37.87,Default,,0000,0000,0000,,Chyba nie wywołam kontrowersji mówiąc,\Nże nasze sądownictwo jest wadliwe.
Dialogue: 0,0:04:37.87,0:04:41.66,Default,,0000,0000,0000,,Nie wzmaga bezpieczeństwa,\Nnie redukuje przestępczości,
Dialogue: 0,0:04:41.66,0:04:44.39,Default,,0000,0000,0000,,w żaden sposób nie spełnia swoich zadań
Dialogue: 0,0:04:44.40,0:04:47.80,Default,,0000,0000,0000,,i nie zmniejsza odsetku recydywistów,\Nczyli wielokrotnych przestępców.
Dialogue: 0,0:04:47.80,0:04:51.46,Default,,0000,0000,0000,,Ale może gdybyśmy przyjęli\Npoglądy sceptyków,
Dialogue: 0,0:04:51.46,0:04:55.74,Default,,0000,0000,0000,,stworzylibyśmy bardziej efektywne\Ni ludzkie zasady.
Dialogue: 0,0:04:55.74,0:04:57.80,Default,,0000,0000,0000,,Pozwólcie, że pokrótce przedstawię,
Dialogue: 0,0:04:57.80,0:05:00.89,Default,,0000,0000,0000,,jak sceptyk wolnej woli podszedłby\Ndo kwestii przestępczości.
Dialogue: 0,0:05:00.90,0:05:03.53,Default,,0000,0000,0000,,Niedaleko stąd mieszka profesor:
Dialogue: 0,0:05:03.53,0:05:06.47,Default,,0000,0000,0000,,nazywa się Derek Pereboom,\Nwykłada na uniwersytecie Cornell,
Dialogue: 0,0:05:06.47,0:05:08.44,Default,,0000,0000,0000,,tak jak ja jest sceptykiem wolnej woli
Dialogue: 0,0:05:08.44,0:05:11.31,Default,,0000,0000,0000,,i proponuje radzić sobie\Nz niebezpiecznymi przestępcami,
Dialogue: 0,0:05:11.31,0:05:14.10,Default,,0000,0000,0000,,stosując analogię z kwarantanną.
Dialogue: 0,0:05:14.10,0:05:18.02,Default,,0000,0000,0000,,Osoby, które zarażą się chorobą\Nnie ponoszą za to winy,
Dialogue: 0,0:05:18.03,0:05:20.88,Default,,0000,0000,0000,,nie są za to moralnie odpowiedzialne,
Dialogue: 0,0:05:20.88,0:05:23.07,Default,,0000,0000,0000,,więc nie uważamy, że zasługują na karę.
Dialogue: 0,0:05:23.07,0:05:24.49,Default,,0000,0000,0000,,Ale dla bezpieczeństwa
Dialogue: 0,0:05:24.49,0:05:27.35,Default,,0000,0000,0000,,poddajemy je kwarantannie.
Dialogue: 0,0:05:27.35,0:05:29.98,Default,,0000,0000,0000,,To samo dotyczy groźnych przestępców.
Dialogue: 0,0:05:29.98,0:05:32.94,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli przyjmiecie mój pogląd
Dialogue: 0,0:05:32.94,0:05:35.93,Default,,0000,0000,0000,,i uwierzycie, że jednostki\Nnie są odpowiedzialne
Dialogue: 0,0:05:35.93,0:05:37.31,Default,,0000,0000,0000,,za to, kim są,
Dialogue: 0,0:05:37.31,0:05:41.01,Default,,0000,0000,0000,,dla naszego bezpieczeństwa\Nmoglibyśmy ich odizolować.
Dialogue: 0,0:05:41.01,0:05:44.06,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli tak postąpimy,\Npociągnie to poważne zmiany,
Dialogue: 0,0:05:44.06,0:05:47.66,Default,,0000,0000,0000,,które uważam za istotne i dobre.
Dialogue: 0,0:05:47.66,0:05:49.44,Default,,0000,0000,0000,,Po pierwsze mamy obowiązek dbać
Dialogue: 0,0:05:49.44,0:05:52.01,Default,,0000,0000,0000,,o dobry los i resocjalizację przestępców,
Dialogue: 0,0:05:52.01,0:05:53.65,Default,,0000,0000,0000,,tak jak mamy obowiązek dbać
Dialogue: 0,0:05:53.66,0:05:56.24,Default,,0000,0000,0000,,o osoby przechodzące kwarantannę.
Dialogue: 0,0:05:56.24,0:05:59.17,Default,,0000,0000,0000,,Po drugie,
Dialogue: 0,0:06:02.73,0:06:05.93,Default,,0000,0000,0000,,nie moglibyśmy traktować\Ntych jednostek z okrucieństwem,
Dialogue: 0,0:06:05.93,0:06:10.26,Default,,0000,0000,0000,,tak jak nie można traktować okrutnie\Nosób w kwarantannie.
Dialogue: 0,0:06:10.26,0:06:13.32,Default,,0000,0000,0000,,Po trzecie, jeśli dostępne są\Nłagodniejsze kary,
Dialogue: 0,0:06:13.32,0:06:16.16,Default,,0000,0000,0000,,powinniśmy je zastosować,
Dialogue: 0,0:06:16.16,0:06:19.41,Default,,0000,0000,0000,,co może wiązać się ze zmianą\Nsurowszych przepisów
Dialogue: 0,0:06:19.42,0:06:22.61,Default,,0000,0000,0000,,i złagodzeniem okrutnych kar\Nw najsurowszych więzieniach.
Dialogue: 0,0:06:22.62,0:06:23.68,Default,,0000,0000,0000,,I wreszcie,
Dialogue: 0,0:06:23.68,0:06:27.14,Default,,0000,0000,0000,,jeśli tak jak ja wychodzicie\Nz założenia, że takie czyny
Dialogue: 0,0:06:27.14,0:06:29.38,Default,,0000,0000,0000,,spowodowane są okolicznościami,
Dialogue: 0,0:06:29.38,0:06:32.54,Default,,0000,0000,0000,,sceptycy powinni zainwestować\Npieniądze, środki i działania
Dialogue: 0,0:06:32.55,0:06:35.34,Default,,0000,0000,0000,,w likwidację przyczyn przestępczości:
Dialogue: 0,0:06:35.35,0:06:37.41,Default,,0000,0000,0000,,biedy, nierówności,\Nbraków w wykształceniu.
Dialogue: 0,0:06:37.41,0:06:39.68,Default,,0000,0000,0000,,Zamiast więc karać ludzi za skutki,
Dialogue: 0,0:06:39.68,0:06:43.49,Default,,0000,0000,0000,,powinniśmy przeciwdziałać\Ntworzeniu się przestępczości.
Dialogue: 0,0:06:43.49,0:06:44.84,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)
Dialogue: 0,0:06:44.84,0:06:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję.
Dialogue: 0,0:06:46.00,0:06:50.53,Default,,0000,0000,0000,,Twierdzę, że sceptycy wolnej woli\Nnie tylko poradzą sobie z przestępczością,
Dialogue: 0,0:06:50.54,0:06:53.40,Default,,0000,0000,0000,,ale też zrobią to w bardziej ludzki\Ni efektowny sposób.
Dialogue: 0,0:06:53.40,0:06:55.97,Default,,0000,0000,0000,,Przejdę do drugiej kwestii,\No której wspomniałem.
Dialogue: 0,0:06:55.98,0:06:58.91,Default,,0000,0000,0000,,Wiara w wolną wolę koreluje,\Nwedług tych badań,
Dialogue: 0,0:06:58.91,0:07:01.47,Default,,0000,0000,0000,,z wiarą w sprawiedliwy świat.
Dialogue: 0,0:07:01.47,0:07:02.60,Default,,0000,0000,0000,,Co to oznacza?
Dialogue: 0,0:07:02.60,0:07:05.34,Default,,0000,0000,0000,,Generalnie chodzi o to,\Nże świat jest sprawiedliwy,
Dialogue: 0,0:07:05.34,0:07:08.94,Default,,0000,0000,0000,,dobre rzeczy przytrafiają się\Ndobrym ludziom, a złe złym.
Dialogue: 0,0:07:08.94,0:07:12.38,Default,,0000,0000,0000,,Taka wiara skłania do obwiniania ofiary,
Dialogue: 0,0:07:12.38,0:07:15.45,Default,,0000,0000,0000,,bo zakłada, że jednostki \Nzasłużyły na swój los
Dialogue: 0,0:07:15.45,0:07:19.21,Default,,0000,0000,0000,,i że ci, których spotkało nieszczęście,\Nsami je na siebie sprowadzili.
Dialogue: 0,0:07:19.21,0:07:23.64,Default,,0000,0000,0000,,W latach 60. psychologowie opracowali\Nskalę wiary w sprawiedliwość świata.
Dialogue: 0,0:07:23.64,0:07:26.91,Default,,0000,0000,0000,,Miała pomóc w ocenie stopnia wiary\Nw sprawiedliwy świat,
Dialogue: 0,0:07:26.91,0:07:30.75,Default,,0000,0000,0000,,ale miała też wykazać\Nnaturalną tendencję ludzi
Dialogue: 0,0:07:30.75,0:07:33.84,Default,,0000,0000,0000,,do obwiniania innych za ich nieszczęścia.
Dialogue: 0,0:07:33.84,0:07:38.61,Default,,0000,0000,0000,,Wieloletnie badania wykazały,\Nże osoby plasujące się wysoko na tej skali
Dialogue: 0,0:07:38.61,0:07:41.90,Default,,0000,0000,0000,,były skłonne pomiatać niewinnymi ofiarami,
Dialogue: 0,0:07:41.90,0:07:44.77,Default,,0000,0000,0000,,ufały instytucjom i władzy,
Dialogue: 0,0:07:44.77,0:07:48.18,Default,,0000,0000,0000,,a także obwiniały biednych\Ni chwaliły bogatych za ich los.
Dialogue: 0,0:07:48.18,0:07:51.20,Default,,0000,0000,0000,,Na tym polega obwinianie ofiary.
Dialogue: 0,0:07:51.20,0:07:53.96,Default,,0000,0000,0000,,Przejawy tego widać\Nw naszym społeczeństwie.
Dialogue: 0,0:07:53.96,0:07:55.27,Default,,0000,0000,0000,,Jednym z najgorszych
Dialogue: 0,0:07:55.27,0:07:58.35,Default,,0000,0000,0000,,jest tendencja w społeczeństwie \Ni sądownictwie
Dialogue: 0,0:07:58.35,0:08:01.05,Default,,0000,0000,0000,,do obwiniania ofiar gwałtów za to,\Nco im się przytrafiło.
Dialogue: 0,0:08:01.05,0:08:02.65,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli świat jest sprawiedliwy
Dialogue: 0,0:08:02.65,0:08:05.62,Default,,0000,0000,0000,,i dobre rzeczy przytrafiają się\Ndobrym ludziom, a złe złym,
Dialogue: 0,0:08:05.62,0:08:08.39,Default,,0000,0000,0000,,pogodzenie tak okropnej rzeczy, jak gwałt
Dialogue: 0,0:08:08.39,0:08:10.77,Default,,0000,0000,0000,,z poglądem, że świat jest sprawiedliwy,
Dialogue: 0,0:08:10.77,0:08:13.56,Default,,0000,0000,0000,,prowadzi do zrzucenia winy na ofiarę.
Dialogue: 0,0:08:13.57,0:08:15.30,Default,,0000,0000,0000,,Ubrała się prowokująco.
Dialogue: 0,0:08:15.31,0:08:17.97,Default,,0000,0000,0000,,Kręciła się w nieodpowiednim miejscu.
Dialogue: 0,0:08:17.98,0:08:20.56,Default,,0000,0000,0000,,W społeczeństwie znajdziemy także inne
Dialogue: 0,0:08:20.56,0:08:22.45,Default,,0000,0000,0000,,przejawy tendencji do obwiniania ofiar.
Dialogue: 0,0:08:22.45,0:08:25.05,Default,,0000,0000,0000,,Choćby obwinianie biednych za ich los.
Dialogue: 0,0:08:25.05,0:08:27.80,Default,,0000,0000,0000,,Pogląd, że osoby na zasiłku\Nsą leniwe albo pasożytują.
Dialogue: 0,0:08:27.80,0:08:31.35,Default,,0000,0000,0000,,Albo obwinianie dzieci i rodziców\Nza braki w edukacji.
Dialogue: 0,0:08:31.35,0:08:34.76,Default,,0000,0000,0000,,Zdajemy sobie jednak sprawę,\Njeśli zastanowimy się racjonalnie,
Dialogue: 0,0:08:34.76,0:08:36.38,Default,,0000,0000,0000,,że świat nie jest sprawiedliwy,
Dialogue: 0,0:08:36.38,0:08:39.11,Default,,0000,0000,0000,,a loteria życia nie zawsze uczciwa.
Dialogue: 0,0:08:39.11,0:08:42.05,Default,,0000,0000,0000,,Trzeba zaakceptować, \Nże na to, kim jesteśmy
Dialogue: 0,0:08:42.05,0:08:44.48,Default,,0000,0000,0000,,i jak nam się powodzi,\Nma wpływ los, prawda?
Dialogue: 0,0:08:44.48,0:08:47.06,Default,,0000,0000,0000,,Nie startujemy z tej samej pozycji.
Dialogue: 0,0:08:47.06,0:08:49.43,Default,,0000,0000,0000,,Jak wspomniałem na początku,\Njestem optymistą,
Dialogue: 0,0:08:49.44,0:08:52.59,Default,,0000,0000,0000,,wierzę, że jeśli przyjmiemy\Nten sceptyczny pogląd,
Dialogue: 0,0:08:52.59,0:08:54.16,Default,,0000,0000,0000,,możemy się wyzwolić
Dialogue: 0,0:08:54.16,0:08:56.59,Default,,0000,0000,0000,,od niektórych poglądów\Ni szkodliwych skłonności.
Dialogue: 0,0:08:56.59,0:08:58.89,Default,,0000,0000,0000,,"Journal of Psychological Science"
Dialogue: 0,0:08:58.89,0:09:00.84,Default,,0000,0000,0000,,opublikował niedawno wyniki badań,
Dialogue: 0,0:09:00.84,0:09:03.60,Default,,0000,0000,0000,,które wykazały,\Nże redukcja wiary w wolną wolę
Dialogue: 0,0:09:03.61,0:09:05.40,Default,,0000,0000,0000,,zmniejsza chęć do odwetu
Dialogue: 0,0:09:05.40,0:09:09.27,Default,,0000,0000,0000,,i sprzyja mniej surowemu traktowaniu\Nw różnych, hipotetycznych sytuacjach.
Dialogue: 0,0:09:09.27,0:09:12.62,Default,,0000,0000,0000,,A więc potwierdza się to,\Nco powiedziałem wcześniej,
Dialogue: 0,0:09:12.62,0:09:16.15,Default,,0000,0000,0000,,że osoby silnie wierzące w wolną wolę\Nwykazują większą chęć odwetu,
Dialogue: 0,0:09:16.15,0:09:17.84,Default,,0000,0000,0000,,ale też mam nadzieję,
Dialogue: 0,0:09:17.84,0:09:21.60,Default,,0000,0000,0000,,że możemy wyzbyć się tej szkodliwej wiary,
Dialogue: 0,0:09:21.60,0:09:25.03,Default,,0000,0000,0000,,a w ten sposób pozbyć się\Nmoralnego gniewu, o którym mówiłem.
Dialogue: 0,0:09:25.03,0:09:27.05,Default,,0000,0000,0000,,Moje przesłanie jest proste.
Dialogue: 0,0:09:27.05,0:09:30.47,Default,,0000,0000,0000,,Nie bójmy się sceptycyzmu \Nwolnej woli. Przyjmijmy go.
Dialogue: 0,0:09:30.47,0:09:32.95,Default,,0000,0000,0000,,Przestańmy wierzyć \Nw wolną wolę, a wraz z nią
Dialogue: 0,0:09:32.95,0:09:36.77,Default,,0000,0000,0000,,w szkodliwe przekonanie,\Nże ludzie dostają to, na co zasłużyli.
Dialogue: 0,0:09:36.77,0:09:38.78,Default,,0000,0000,0000,,Porzućmy tę myśl, wyzbądźmy się
Dialogue: 0,0:09:38.78,0:09:41.19,Default,,0000,0000,0000,,moralnego gniewu\Ni przestańmy obwiniać ofiary.
Dialogue: 0,0:09:41.19,0:09:43.78,Default,,0000,0000,0000,,Zamiast tego skupmy się na trudnym zadaniu
Dialogue: 0,0:09:43.78,0:09:45.54,Default,,0000,0000,0000,,radzenia sobie z przyczynami
Dialogue: 0,0:09:45.54,0:09:49.52,Default,,0000,0000,0000,,przestępczości, nierówności \Nspołecznej i edukacyjnej.
Dialogue: 0,0:09:49.52,0:09:52.52,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy pozbędziemy się wiary w wolną wolę,
Dialogue: 0,0:09:52.53,0:09:55.64,Default,,0000,0000,0000,,będziemy mogli lepiej przyjrzeć się\Nprzyczynom i systemowi,
Dialogue: 0,0:09:55.64,0:09:57.75,Default,,0000,0000,0000,,kształtującym jednostki i ich zachowanie,
Dialogue: 0,0:09:57.75,0:10:01.15,Default,,0000,0000,0000,,dzięki czemu przyjmiemy\Nbardziej ludzkie i efektywne zasady
Dialogue: 0,0:10:01.15,0:10:03.61,Default,,0000,0000,0000,,w edukacji, sądownictwie i społeczeństwie.
Dialogue: 0,0:10:03.61,0:10:04.92,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję bardzo.
Dialogue: 0,0:10:04.92,0:10:06.21,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)