WEBVTT

00:00:00.825 --> 00:00:02.723
Մի քանի տարի առաջ մայրիկիս մոտ

00:00:02.747 --> 00:00:06.293
ի հայտ եկավ ռևմատոիդ արթրիտ:

00:00:06.989 --> 00:00:11.391
Նրա դաստակները, ծնկները և ոտքի մատները
այտուցվել էին`

00:00:11.391 --> 00:00:13.721
պատճառելով քրոնիկ հաշմանդամեցնող ցավ:

00:00:13.721 --> 00:00:16.021
Նա ստիպված էր հաշմանդամության
հայտ ներկայացնել,

00:00:16.734 --> 00:00:18.734
ինչպես նաև դադարեց հաճախել տեղի մզկիթը:

00:00:19.516 --> 00:00:21.339
Լինում էին առավոտներ,

00:00:21.339 --> 00:00:24.339
երբ նրա համար շատ 
ցավոտ էր լինում նույնիսկ ատամներ մաքրելը:

00:00:24.339 --> 00:00:27.236
Ես ցանկանում էի օգնել,
բայց չգիտեի, թե ինչպես:

00:00:28.716 --> 00:00:29.941
Ես բժիշկ չեմ:

NOTE Paragraph

00:00:31.005 --> 00:00:35.011
Ես ընդհամենը բժշկության գծով պատմաբան եմ:

00:00:35.930 --> 00:00:38.817
Այսպիսով, սկսեցի
հետազոտել քրոնիկ ցավի պատմությունը:

00:00:38.817 --> 00:00:42.262
Պարզվում է,որ Լոս Անջելեսի Կալիֆորնյան
համալսարանը իր արխիվներում ունի

00:00:42.262 --> 00:00:45.012
ցավի տեսակների վերաբերյալ
մի ամբողջական հավաքածու:

00:00:46.593 --> 00:00:50.045
Եվ ես գտա մի պատմություն, անհավանական 
պատմություն մի մարդու մասին,

00:00:52.889 --> 00:00:55.889
ով ցավից ազատել էր միլիոնավոր մարդկանց,
ինչպիսին իմ մայրն էր:

00:00:58.772 --> 00:01:00.232
Ես նրա մասին երբեք չէի լսել:

00:01:00.256 --> 00:01:04.373
Նրա մասին ո՛չ կենսագրական տեղեկություն,
ո’չ էլ հոլիվուդյան ֆիլմ կար:

00:01:04.383 --> 00:01:09.070
Նրա անունը Ջոն Ջ. Բոնիկա էր:

00:01:09.070 --> 00:01:10.533
Բայց մեր պատմության սկզբում

00:01:10.533 --> 00:01:12.326
նա հայտնի էր որպես
Ջոնի Բուլ Ուոքըր:

NOTE Paragraph

00:01:16.611 --> 00:01:18.951
1941թ. ամառային մի օր էր:

00:01:19.857 --> 00:01:22.486
Կրկեսը նոր էր ժամանել Նյու-Յորքի
փոքր Բրուքֆիլդ քաղաք:

00:01:25.486 --> 00:01:28.486
Հանդիսատեսը եկել էր
տեսնելու լարախաղացների,շրջիկ ծաղրածուների

00:01:29.431 --> 00:01:32.166
և,եթե բախտ վիճակվեր, նաև «մարդ-արկերի»ն:

00:01:32.190 --> 00:01:34.070
Նրանք նաև եկել էին տեսնելու Ամենազորին`

00:01:34.070 --> 00:01:38.068
Ջոնի Բուլ Ուոքըրին՝ մի մկանուտ խուլիգանի,
որը մեկ դոլարի դիմաց քեզ պատին կգամեր:

00:01:39.327 --> 00:01:43.408
Գիտե՞ք, հենց այդ օրը կրկեսի
ձայնահզորացման համակարգից մի ձայն լսվեց:

00:01:45.441 --> 00:01:49.278
Կենդանիների վրանում շտապ բժիշկ էր հարկավոր

00:01:49.302 --> 00:01:51.530
Առյուծ վարժեցնողի հետ ինչ-որ բան այն չէր:

00:01:51.530 --> 00:01:53.250
Նրա կրկեսային համարի ամենաթեժ պահին

00:01:53.250 --> 00:01:54.863
ինչ-որ բան ձախողվել էր:

00:01:54.863 --> 00:01:59.059
Նրա գլուխը մնացել էր առյուծի երախում:

00:01:59.629 --> 00:02:01.162
Օդը չէր հերիքում:

00:02:01.162 --> 00:02:02.522
Ամբոխը սարսափահար նայում էր,

00:02:02.522 --> 00:02:03.763
թե ինչպես է նա պայքարում:

00:02:03.763 --> 00:02:06.407
Իսկ հետո նա ուշագնաց եղավ:

00:02:06.788 --> 00:02:10.049
Երբ առյուծը վերջապես թուլացրեց երախը,

00:02:10.073 --> 00:02:14.527
առյուծ վարժեցնողն անշարժ գետնին փռվեց:

00:02:15.813 --> 00:02:18.182
Ուշքի գալուց մի քանի րոպե անց,

00:02:18.206 --> 00:02:20.346
իր վրա կռացած տեսավ մի ծանոթ կերպարանք:

00:02:21.169 --> 00:02:23.169
Դա Ջոնի Բուլ Ուոքըրն էր:

00:02:23.816 --> 00:02:27.864
Ամենազորը առյուծ վարժեցնողին արհեստական
շնչառություն էր տվել և փրկել կյանքը:

NOTE Paragraph

00:02:29.194 --> 00:02:32.634
Այդ ժամանակ Ամենազորը ոչ ոքի չէր ասել,
որ ինքն իրականում բժշկական

00:02:34.404 --> 00:02:36.098
համալսարանի 3-րդ կուրսի ուսանող էր:

00:02:36.098 --> 00:02:38.078
Ամառվա ընթացքում նա շրջում էր կրկեսի հետ,

00:02:38.078 --> 00:02:41.114
որպեսզի վճարեր ուսման վարձը, 
բայց այդ ամենը գաղտնի էր պահում՝

00:02:41.474 --> 00:02:43.787
իր անձը պաշտպանելու նպատակով:

00:02:43.787 --> 00:02:47.191
Թվում էր, թե նա բռի սրիկա էր
և ոչ թե՝ ձանձրալի բարեգործ:

NOTE Paragraph

00:02:48.605 --> 00:02:51.535
Նրա բժիշկ կոլեգաները ևս չգիտեին
այդ գաղտնիքը:

00:02:51.996 --> 00:02:54.849
Ինչպես նա էր ասում՝ եթե դու մարզիկ ես, 
ապա բթամիտ ես:

00:02:57.849 --> 00:02:58.849
Այսպիսով, նա

00:02:58.849 --> 00:03:00.484
չէր պատմել, թե ինչպես է երեկոյան

00:03:00.484 --> 00:03:03.353
ժամերին և հանգստյան օրերին պրոֆեսիոնալ

00:03:03.353 --> 00:03:05.063
ըմբշամարտով զբաղվում:

00:03:05.063 --> 00:03:08.443
Նա հանդես էր գալիս այնպիսի կեղծանուններով,
ինչպեսիք էին Բուլ Ուոքըրը

00:03:08.997 --> 00:03:10.926
կամ ավելի ուշ՝ Մասքդ Մարվըլը:

00:03:11.627 --> 00:03:15.135
Նույնիսկ գաղտնի էր պահում, որ նույն տարում

00:03:15.159 --> 00:03:18.518
դարձել էր ծանրամարտի թեթևքաշայինների
աշխարհի չեմպիոն:

NOTE Paragraph

00:03:21.313 --> 00:03:23.515
Տարիներ շարունակ Ջոն Ջ. Բոնիկան

00:03:23.515 --> 00:03:26.515
այս երկակի կյանքն էր վարում:

00:03:26.515 --> 00:03:28.209
Նա և՛ բժիշկ էր,

00:03:28.233 --> 00:03:29.390
և՛ ըմբիշ,

00:03:29.788 --> 00:03:31.310
և՛ սրիկա էր,

00:03:31.334 --> 00:03:32.491
և՛ հերոս:

00:03:33.038 --> 00:03:34.834
Նա ցավ էր պատճառում,

00:03:34.858 --> 00:03:36.016
իսկ հետո՝ բուժում այն:

00:03:37.242 --> 00:03:39.434
Այդ ժամանակ նա չգիտեր,որ հաջորդ հինգ

00:03:39.448 --> 00:03:42.595
տասնամյակների ընթացքում, հենվելով
այս հակասող ինքնությունների վրա,

00:03:43.170 --> 00:03:45.502
կստեղծեր ցավի նկատմամբ մի նոր մոտեցում:

00:03:46.500 --> 00:03:50.564
Դա այնպես կփոխեր ժամանակակից բժշկությունը,
որ տասնամյակներ անց «Թայմզ» ամսագիրը նրան

00:03:51.774 --> 00:03:56.276
կանվաներ «ցավի թեթևացման հիմնադիր հայր»:

00:03:57.101 --> 00:03:59.619
Բայց դա տեղի ունեցավ ավելի ուշ:

NOTE Paragraph

00:03:59.619 --> 00:04:02.815
1942թ. Բոնիկան ավարտեց բժշկական
համալսարանը և ամուսնացավ Էմմայի`

00:04:02.815 --> 00:04:05.705
իր սիրելիի հետ,ում
հանդիպել էր իր մենամարտերից մեկի ժամանակ:

00:04:10.505 --> 00:04:13.321
Նա դեռ գաղտնի էր մենամարտում. ստիպված էր:

00:04:13.781 --> 00:04:17.481
Նյու-Յորքի Սուրբ Վինսենթ հիվանդանոցում
ունեցած պրակտիկան նրան ոչինչ չտվեց:

00:04:19.101 --> 00:04:22.853
Իր չեմպիոնական գոտիով նա գոտեմարտում էր
հզորագույն հակառակորդների հետ,

00:04:25.238 --> 00:04:29.411
ինչպիսիք էին Էվերեթ «Բլոնդ Բեը» Մարշըլը
կամ աշխարհի եռակի չեմպիոն Անջելո Սավորդին:

NOTE Paragraph

00:04:29.632 --> 00:04:36.992
Մենամարտերը իրենց հետքն էին թողել նրա վրա.
պատռվել էին կոնքային հոդերը,

00:04:36.992 --> 00:04:39.945
կոտրվել կողոսկրերը:

00:04:39.945 --> 00:04:43.007
Մի գիշեր Սարսափելի Թուրքի ոտքի հարվածը
նրա դեմքին մի սպի թողեց,

00:04:43.217 --> 00:04:45.217
որը նման էր Կապոնեի դեմքի

00:04:45.217 --> 00:04:46.519
ներքևի հատվածի սպիին:

00:04:47.302 --> 00:04:49.450
Հաջորդ օրն աշխատելիս սպին թաքցնելու համար

00:04:49.450 --> 00:04:52.450
նա ստիպված էր վիրաբուժական դիմակ կրել:

00:04:52.450 --> 00:04:54.088
Երկու անգամ Բոնիկան վիրահատարան

00:04:54.088 --> 00:04:57.088
տեղափեխվեց մի աչքը այնպես կապտած,որ դրանով

00:04:57.088 --> 00:04:58.334
չէր կարողանում տեսնել:

00:04:59.138 --> 00:05:01.094
Բայց ամենավատը նրա`ծաղկակաղամբ հիշեցնող

00:05:01.094 --> 00:05:04.094
այլանդակված ականջներն էին:

00:05:04.094 --> 00:05:06.153
Նա ասում էր, որ դրանք կարծես գլխի երկու

00:05:06.153 --> 00:05:09.153
կողմերում բեյսբոլի երկու գնդակներ լինեին:

00:05:09.153 --> 00:05:12.415
Ցավը շարունակում էր կուտակվել նրա կյանքում

NOTE Paragraph

00:05:12.477 --> 00:05:14.509
Հետո նա հիվանդանոցում ներկա գտնվեց իր իսկ

00:05:14.509 --> 00:05:17.509
կնոջ ծննդաբերությանը

00:05:17.509 --> 00:05:20.597
ով ցավերի մեջ հևում էր և տնքում:

00:05:20.597 --> 00:05:22.657
Մանկաբարձը պրակտիկանտին կանչեց, որպեսզի

00:05:22.657 --> 00:05:24.125
մի քանի կաթիլ եթեր տար նրան`

00:05:24.125 --> 00:05:26.633
ցավը մեղմացնելու համար:

00:05:27.519 --> 00:05:29.569
վերջինս մի երիտասարդ տղա էր,որը 3 շաբաթ էր

00:05:29.569 --> 00:05:30.904
ինչ ընդունվել էր աշխատանքի:

00:05:30.904 --> 00:05:33.840
Նա լարված էր և եթերը լցնելիս

00:05:33.864 --> 00:05:35.692
գրգռեց Էմմայի կոկորդը:

00:05:36.145 --> 00:05:40.093
Էմման ործկաց, խեղդվեց և սկսեց կապտել:

00:05:40.895 --> 00:05:46.235
Բոնիկան, ով տեսնում էր այս ամենը, հրեց

00:05:46.259 --> 00:05:47.840
պրակտիկանտին,մաքրեց կնոջ շնչուղին

00:05:47.864 --> 00:05:50.682
և փրկեց կնոջ ու դեռ չծնված դստեր կյանքը:

00:05:52.072 --> 00:05:53.882
Այդ պահին նա որոշեց իր կյանքը նվիրել

00:05:53.882 --> 00:05:54.894
անեսթեզիոլոգիային:

00:05:57.414 --> 00:05:59.850
Հետագայում նույնիսկ օգնելու էր զարգացնելու

00:05:59.850 --> 00:06:01.320
անզգայացման մեթոդը՝ծննդաբերող

00:06:01.320 --> 00:06:02.850
մայրերի համար:

00:06:02.850 --> 00:06:04.500
Բայց մինչ կկարողանար մասնագիտանալ

00:06:04.500 --> 00:06:05.519
մանկաբարձության մեջ,

00:06:05.519 --> 00:06:07.373
Բոնիկան պետք է հիմնական վերապատրաստման

00:06:07.373 --> 00:06:10.373
համար հայտ ներկայացներ:

NOTE Paragraph

00:06:10.373 --> 00:06:11.967
Մոտավորապես Նորմանդիայի ափհանման

00:06:11.991 --> 00:06:12.991
օրը Բոնիկան գնաց

00:06:12.991 --> 00:06:15.237
Տակոմայի մոտակայքում գտնվող Մեդիան

00:06:15.237 --> 00:06:16.387
ռազմաբժշկական կենտրոն:

00:06:16.783 --> 00:06:19.242
Ամերիկայում ամենամեծ ռազմական

00:06:19.242 --> 00:06:20.912
հիվանդանոցներից մեկն էր, որն ուներ

00:06:20.912 --> 00:06:22.242
7700 մահճակալ:

00:06:22.242 --> 00:06:23.242
Բոնիկան ցավի վերահսկման բաժանմունքի

00:06:23.242 --> 00:06:25.618
պատասխանատու էր:

00:06:25.618 --> 00:06:27.618
Նա ընդամենը 27 տարեկան էր:

00:06:28.470 --> 00:06:30.370
Բուժելով այդքան շատ հիվանդների` Բոնիկան

00:06:30.370 --> 00:06:32.478
սկսեց նկատել այնպիսի դեպքեր,որոնք հակասում

00:06:32.478 --> 00:06:34.283
էին այն ամենին, ինչ նա սովորել էր:

00:06:34.976 --> 00:06:36.846
Ցավը կարծես ահազանգի մի տեսակ լիներ,

00:06:36.846 --> 00:06:38.626
լավ իմաստով. մարմնի կողմից վնասվածքի

00:06:39.846 --> 00:06:43.446
ազդանշան, ինչպես կոտրված ձեռքի դեպքում:

00:06:44.538 --> 00:06:46.150
Բայց որոշ դեպքերում,ինչպես օրինակ

00:06:46.174 --> 00:06:48.184
հիվանդի ոտքի անդամահատումից հետո, հիվանդը

00:06:48.184 --> 00:06:49.673
կարող էր դեռ բողոքել

00:06:49.673 --> 00:06:53.694
արդեն իսկ գոյություն չունեցող ոտքի ցավից:

00:06:54.231 --> 00:06:56.401
Բայց եթե վնասվածքը բուժվել էր, ապա ինչո՞ւ

00:06:56.401 --> 00:06:58.861
ահազանգը շարունակվում:

00:06:58.861 --> 00:07:02.990
Կային դեպքեր,երբ չկար որևէ ակնհայտ

00:07:03.014 --> 00:07:05.496
վնասվածք, սակայն հիվանդը դեռ ցավ էր զգում:

NOTE Paragraph

00:07:06.678 --> 00:07:07.678
Բոնիկան քննարկում էր

00:07:07.678 --> 00:07:10.670
ունենում հիվանդանոցի բոլոր մասնագետների`

00:07:10.670 --> 00:07:11.670
վիրաբույժների,

00:07:11.670 --> 00:07:13.782
նյարդաբաններին,հոգեբույժներին և այլոց հետ

00:07:13.782 --> 00:07:15.362
փորձելով նրանց կարծիքն իմանալ

00:07:15.362 --> 00:07:17.643
իր հիվանդների մասին:

00:07:17.643 --> 00:07:20.123
Դա շատ երկար տևեց,և նա սկսեց կազմակերպել

00:07:20.123 --> 00:07:23.123
խմբային հանդիպումներ ճաշի շուրջ

00:07:23.123 --> 00:07:24.619
Դա նման էր մասնագետների

00:07:24.619 --> 00:07:26.116
զույգերով աշխատանքի,որոնք

00:07:26.116 --> 00:07:27.613
պայքարում էին հիվանդի ցավի դեմ:

00:07:27.613 --> 00:07:29.928
Նախկինում ոչ ոք այդպես չէր կենտրոնացել

00:07:29.928 --> 00:07:32.928
ցավի վրա:

NOTE Paragraph

00:07:32.928 --> 00:07:34.928
Հետո նա սկսեց գրքեր ուսումնասիրել:

00:07:35.845 --> 00:07:37.865
Նա կարդում էր ձեռքի տակ գտնվող բժշկության

00:07:37.865 --> 00:07:39.772
վերաբերյալ ամեն մի դասագիրք` ուշադիր

00:07:39.772 --> 00:07:41.752
նշելով այն հատվածները, որտեղ առկա էր ցավ

00:07:41.752 --> 00:07:43.242
բառի ցանկացած գործածություն:

00:07:43.242 --> 00:07:46.163
Նրա կարդացած 14.000 էջից «ցավ» բառը

00:07:46.187 --> 00:07:50.363
առկա էր միայն 17 ու կես էջում:

00:07:50.908 --> 00:07:52.910
17 ու կես:

00:07:52.934 --> 00:07:55.875
Իսկ դա հիվանդ լինելու ամենահասարակ,

00:07:55.875 --> 00:07:58.875
ամենապարզ և ամենատհաճ մասն է:

00:07:58.875 --> 00:08:00.982
Բոնիկան ցնցված էր,մեջբերում եմ նրա բառերը.

00:08:01.006 --> 00:08:05.460
«Գրողը տանի,ի ի՞նչ եզրակացության կարելի է

00:08:05.484 --> 00:08:08.666
գալ: Նրանք չեն խոսում հիվանդի տեսանկյունից

00:08:08.690 --> 00:08:10.055
ամենակարևոր բանի մասին»

NOTE Paragraph

00:08:11.295 --> 00:08:13.235
Եվ ահա հաջորդ ութ տարիների ընթացքում

00:08:13.235 --> 00:08:15.209
Բոնիկան կխոսեր,կգրեր դրա մասին,

00:08:15.209 --> 00:08:17.654
նա կլրացներ այդ պակասող էջերը:

00:08:18.057 --> 00:08:19.915
Նա կգրեր մի բան, որը հետագայում կդառնար

00:08:19.915 --> 00:08:22.575
ցավի Սուրբ Գիրքը:

00:08:22.575 --> 00:08:24.665
Դրանում առաջարկեց նոր ռազմավարություններ,

00:08:24.665 --> 00:08:26.306
բուժման նոր մեթոդներ,օգտագործելով

00:08:27.016 --> 00:08:28.016
նյարդային շրջափակման

00:08:28.016 --> 00:08:29.614
ներարկումներ:

00:08:29.614 --> 00:08:31.684
Նա առաջարկեց ստեցծել մի նոր հիմնարկ՝ ցավի

00:08:31.684 --> 00:08:33.441
դեմ պայքարի կլինիկա՝ հիմնվելով ճաշի

00:08:33.441 --> 00:08:35.409
ճաշի ժամին անցկացված հանդիպումների վրա:

00:08:35.409 --> 00:08:37.478
Նրա գրքի կարևորությունը այն էր, որ դա

00:08:37.478 --> 00:08:38.913
մի տեսակ

00:08:38.913 --> 00:08:41.765
հուզական ահազանգ էր բժշկության համար.

00:08:42.486 --> 00:08:45.491
հանդուգն խնդրանք՝ բժիշկներին, որպեսզի

00:08:45.491 --> 00:08:48.491
լրջորեն մոտենային

00:08:48.491 --> 00:08:49.887
հիվանդների ցավին:

00:08:51.321 --> 00:08:54.590
Նա վերաձևակերպեց բժշկության իրական նպատակը

00:08:55.373 --> 00:08:56.582
Նպատակը ոչ թե հիվանդին

00:08:56.582 --> 00:08:59.582
ավելի լավը դարձնելն էր,այլ այնպես անել

00:08:59.582 --> 00:09:02.934
որ նա ավելի լավ զգար իրեն:

00:09:04.695 --> 00:09:06.695
Տասնամյակներ շարունակ նա ներկայացրեց ցավի

00:09:06.695 --> 00:09:08.126
վերաբերյալ իր օրակարգը

00:09:08.126 --> 00:09:09.746
մինչև որ այն հաստատվեց

00:09:09.746 --> 00:09:10.831
70-ականների կեսերին:

00:09:10.831 --> 00:09:12.711
Աշխարհով մեկ բացվեցին ցավի դեմ պայքարի

00:09:12.711 --> 00:09:15.711
100-ավոր կլինիկաներ:

NOTE Paragraph

00:09:15.711 --> 00:09:17.664
Բայց այդ ընթացքում ողբերգական շրջադարձ

00:09:17.664 --> 00:09:19.754
տեղի ունեցավ:

00:09:19.754 --> 00:09:21.597
Բոնիկան ստիպված էր վճարել տարիներ

00:09:21.597 --> 00:09:24.597
շարունակ ըմբշամարտելու համար:

00:09:24.597 --> 00:09:26.747
Նա շուրջ 20 տարի ռինգում չէր եղել,բայց նրա

00:09:26.747 --> 00:09:27.813
1500 պրոֆեսիոնալ

00:09:27.813 --> 00:09:29.899
մենամարտերը իրենց հետքն էին թողել

00:09:29.899 --> 00:09:31.769
նրա մարմնի վրա:

00:09:31.769 --> 00:09:34.110
Արդեն 50-անց տարիքում նա տառապում Էր ծանր

00:09:34.110 --> 00:09:36.360
ոսկրահոդաբորբով:

00:09:36.360 --> 00:09:40.379
Հաջորդ 20 տարիների ընթացքում նա ենթարկվեց

00:09:40.403 --> 00:09:42.930
22 վիրահատության՝ ներառյալ ողնաշարի 4

00:09:42.954 --> 00:09:44.464
վիրահատությունները և ազդրերի

00:09:44.464 --> 00:09:46.110
ազդրերի փոխպատվաստումը՝իրար ետևից:

00:09:46.110 --> 00:09:48.254
Նա հազիվ էր կարողանում բարձրացնել իր ձեռքը

00:09:48.254 --> 00:09:50.144
թեքել վիզը:

00:09:50.144 --> 00:09:52.244
Քայլելու համար նրան ալյումինե հենակներ էին

00:09:52.244 --> 00:09:53.879
անհրաժեշտ:

00:09:53.879 --> 00:09:54.923
Նրա ընկերներն ու

00:09:54.923 --> 00:09:57.923
ուսանողները դարձել էին նրա բժիշկները:

00:09:57.923 --> 00:09:59.779
Ասում էին, որ նա ավելի շատ նյարդային

00:09:59.779 --> 00:10:02.149
շրջափակման ներարկումներ էր ստացել,

00:10:02.149 --> 00:10:04.727
քան աշխարհում որևէ այլ մեկը:

00:10:06.043 --> 00:10:09.481
Նա աշխատամոլ էր,

00:10:09.505 --> 00:10:11.451
աշխատում էր օրական 15-ից 18 ժամ:

00:10:11.922 --> 00:10:13.922
Ուրիշներին բուժելը դարձել էր ավելին, քան

00:10:13.922 --> 00:10:15.395
աշխատանք. Նրա համար դա

00:10:15.395 --> 00:10:17.427
թեթևանալու ամենաարդյունավետ միջոցն էր:

00:10:18.510 --> 00:10:22.321
Մի անգամ մի թղթակցի ասաց.«Եթե ես այսքան

00:10:22.345 --> 00:10:24.423
զբաղված չլինեի,ապա ամբողջովին

00:10:24.423 --> 00:10:27.423
հաշմանդամ կլինեի»:

NOTE Paragraph

00:10:27.423 --> 00:10:29.253
1980-ական թվականների սկզբին՝ Ֆլորիդա

00:10:29.253 --> 00:10:30.986
ործուղման մեկնելիս Բոնիկան իր

00:10:30.986 --> 00:10:34.338
ուսանողներից մեկին խնդրեց իրեն մեքենայով

00:10:34.338 --> 00:10:37.338
տանել Տամպայի Հայդ այգի:

00:10:37.338 --> 00:10:38.506
Նրանք անցան արմավեննիներ

00:10:38.506 --> 00:10:41.506
կողքով և կանգ առան մի հին առանձնատան մոտ,

00:10:41.506 --> 00:10:43.895
որի ավտոտնակում հսկայական արծաթագույն

00:10:43.895 --> 00:10:46.895
հաուբիցային հրանոթներ էին թաքցված:

00:10:46.895 --> 00:10:47.895
Այս առնաձնատունը

00:10:47.895 --> 00:10:49.858
պատկանում էր Զակկինի ընտանիքին, որ

00:10:49.858 --> 00:10:52.830
համարվում էր ամերիկյան կրկեսի պարագլուխը:

00:10:54.229 --> 00:10:55.229
Տասնամյակներ առաջ

00:10:55.229 --> 00:10:56.826
Բոնիկան նայում էր, թե ինչպես էին

00:10:56.826 --> 00:10:59.713
նրանք ցուցադրում իրենց իսկ նախաձեռնած

00:10:59.737 --> 00:11:01.772
«մարդ-արկ» հնարքը՝ կրելով արծաթյա

00:11:01.772 --> 00:11:04.772
ցատկակոստյումներ և պաշտպանիչ ակնոցներ:

00:11:04.772 --> 00:11:06.267
Բայց այժմ նրանք էլ Բոնիկայի

00:11:06.267 --> 00:11:09.267
նման թոշակառուներ էին:

00:11:09.267 --> 00:11:10.267
Այդ սերունդը այժմ

00:11:10.267 --> 00:11:12.862
չկա՝ ներառյալ Բոնիկան, ուստի ոչ մի կերպ

00:11:12.862 --> 00:11:13.862
չենք կարող իմանալ,

00:11:13.862 --> 00:11:16.475
թե նրանք այդ օրն ինչի մասին խոսեցին:

00:11:16.475 --> 00:11:17.475
Բայց ինձ դուր է

00:11:17.475 --> 00:11:19.233
գալիս պատկերացնել այդ ամենը:

00:11:19.233 --> 00:11:22.486
Ամենազորը և մարդ-արկերը վերամիավորվել էին՝

00:11:22.510 --> 00:11:24.963
ցուցադրելով իրենց հին ու նոր սպիները:

00:11:25.802 --> 00:11:27.312
Գուցե Բոնիկան նրանց բժշկական

00:11:27.312 --> 00:11:28.302
խորհուրդներ տվեց:

00:11:28.302 --> 00:11:30.432
Գուցե նա նրանց ասաց այն, ինչը հետագայում

00:11:30.432 --> 00:11:33.432
պատմեց իր բանավոր պատմության մեջ, այն է,

00:11:33.432 --> 00:11:38.286
որ կրկեսում և մենամարտերում անցկացրած

00:11:38.286 --> 00:11:41.286
ժամանակը կերտել էր իր կյանքը:

NOTE Paragraph

00:11:41.286 --> 00:11:43.970
Բոնիկան տեսավ, թե ինչպես է ցավը մոտենում:

00:11:45.236 --> 00:11:47.236
Նա զգաց ու ապրեց դա:

00:11:48.453 --> 00:11:50.449
Եվ նրա համար անհնար էր ուրիշների

00:11:50.449 --> 00:11:53.449
ցավն անտեսելը:

00:11:53.449 --> 00:11:56.563
Կարեկցանքից ելնելով՝ ստեղծեց մի նոր

00:11:56.587 --> 00:11:59.699
ամբողջական ոլորտ, որը մեծ դեր է խաղաց՝

00:11:59.723 --> 00:12:00.723
ստիպելով բժշկությանը

00:12:00.723 --> 00:12:02.627
լրջորեն մոտենալ ցավին:

NOTE Paragraph

00:12:02.627 --> 00:12:04.539
Այդ նույն բանավոր պատմության մեջ

00:12:04.563 --> 00:12:07.072
Բոնիկան պնդում էր, որ ցավը մարդկային

00:12:07.096 --> 00:12:11.353
ամենաբարդ փորձությունն է:

00:12:12.215 --> 00:12:16.029
Այն ներառում է ձեր անցյալը, ձեր ներկան,

00:12:16.053 --> 00:12:18.243
ձեր հարաբերությունները, ձեր ընտանիքը:

00:12:19.256 --> 00:12:21.811
Այս ամենն իսկապես վերաբերում էր Բոնիկային:

NOTE Paragraph

00:12:22.593 --> 00:12:25.264
Բայց այս ամենը ճիշտ է նաև մայրիկիս դեպքում

00:12:28.043 --> 00:12:31.342
Բժիշկների համար հեշտ է իմ մորը տեսնել

00:12:31.366 --> 00:12:34.628
որպես մի պրոֆեսիոնալ հիվանդի, մի կնոջ, որն

00:12:34.652 --> 00:12:38.470
որն իր օրերն անցկացնում է սպասասրահներում:

00:12:39.714 --> 00:12:42.076
Երբեմն ես հուսահատվում եմ՝ տեսնելով

00:12:42.076 --> 00:12:45.076
նրան այդ վիճակում:

00:12:45.076 --> 00:12:47.043
Բայց երբ տեսա Բոնիկայի ցավը, ցավ, որ

00:12:47.067 --> 00:12:51.599
իր ապրած ողջ կյանքի վկայությունն էր, ես

00:12:51.623 --> 00:12:55.370
սկսեցի հիշել այն ամենը, ինչի միջով

00:12:55.370 --> 00:12:58.370
ստիպված էր անցնելու մայրս:

00:12:58.370 --> 00:13:02.138
Մինչև այտուցվելն ու անզգայանալը, մայրս

00:13:02.162 --> 00:13:05.477
աշխատում էր հիվանդանոցի

00:13:05.501 --> 00:13:08.399
կադրերի բաժնում:

00:13:09.150 --> 00:13:11.734
Նրա ձեռքերը ողջ մզկիթի համար ճարպկորեն

00:13:11.734 --> 00:13:14.734
փաթաթում էին սամոսներ:

00:13:14.734 --> 00:13:18.435
Երբ ես փոքր էի, այդ ձեռքերը կտրում էին

00:13:18.459 --> 00:13:20.911
մազերս, մաքրում քիթս,

00:13:20.935 --> 00:13:22.585
կապում կոշիկիս քուղերը:

NOTE Paragraph

00:13:29.832 --> 00:13:31.157
Շնորակալություն

NOTE Paragraph

00:13:31.181 --> 00:13:38.000
(Ծափահարություններ)