1
00:00:00,860 --> 00:00:05,176
आपल्या गृहितकानुसार गोष्टी घडत नाहीत 
तेव्हा काय म्हणाल?

2
00:00:05,176 --> 00:00:07,976
खरेतर ह्या गोष्टीचं स्पष्टीकरण कसं द्याल

3
00:00:08,000 --> 00:00:11,976
जेव्हा सर्व गृहीतकांना झुगारुन काहीजण 
यश संपादन करु शकतात?

4
00:00:12,000 --> 00:00:13,976
उदाहरणार्थ: 


5
00:00:14,000 --> 00:00:15,976
ऍपल हि कंपनी एवढी नाविन्यपूर्ण का आहे? 


6
00:00:16,000 --> 00:00:17,976
वर्षानुवर्षे, 


7
00:00:18,000 --> 00:00:20,976
तिच्या सर्व स्पर्धकांपेक्षा ती 
अधिक नाविन्यपूर्ण आहे.

8
00:00:21,000 --> 00:00:23,216
आणि तरीसुद्धा ती एक 
संगणक बनवणारी कंपनी आहे.

9
00:00:23,216 --> 00:00:24,976
ती इतर सगळ्यांसारखीच आहे. 


10
00:00:25,000 --> 00:00:27,044
तिच्याकडेही तीच प्रतिभा उपलब्ध आहे, 


11
00:00:27,044 --> 00:00:28,675
त्याच सहकारी कंपन्या आहेत, 


12
00:00:28,675 --> 00:00:30,525
तेच सल्लागार, तीच माध्यमं आहेत. 


13
00:00:30,525 --> 00:00:33,579
तरीसुद्धा तिच्याकडे काहीतरी 
वेगळं आहे असं का वाटतं?

14
00:00:35,000 --> 00:00:38,976
मार्टिन ल्युथर किंग यांनी नागरी हक्क 
चळवळीचे नेतृत्व का केलं?

15
00:00:39,000 --> 00:00:42,976
अमेरिकेतील नागरी हक्कांच्या चळवळीपूर्वी 
दुःख सहन केलेले ते एकमेव नव्हते

16
00:00:43,000 --> 00:00:45,745
आणि त्या काळातील एकमेव महान 
वक्ता तर नक्कीच नव्हते.

17
00:00:45,769 --> 00:00:46,976
मग तेच का?

18
00:00:47,000 --> 00:00:49,976
आणि राईट बंधूंनाच का कळलं

19
00:00:50,000 --> 00:00:52,976
नियंत्रीत, शक्तीशाली मानवी उड्डाणाबद्दल

20
00:00:53,000 --> 00:00:55,150
जेव्हा इतरही संघ होते,

21
00:00:55,174 --> 00:00:58,047
जे अधिक पात्रतेचे होते, ज्यांच्याकडे 
अधिक पैसा होता --

22
00:00:58,071 --> 00:01:00,976
आणि ज्यांना शक्तीशाली मानवी 
उड्डाण करता आलं नाही,

23
00:01:01,000 --> 00:01:02,975
आणि राईट बंधूंनी ज्यांना पराभूत केलं.

24
00:01:02,999 --> 00:01:04,887
हे काहीतरी वेगळं आहे.

25
00:01:06,125 --> 00:01:09,976
साधारण साडेतीन वर्षांपूर्वी 
मला एक शोध लागला.

26
00:01:10,000 --> 00:01:15,976
आणि जग कसं चालतं याबद्दलचे माझे 
विचार या शोधामुळे पूर्णतः बदलले,

27
00:01:16,000 --> 00:01:20,000
आणि जगात मी कसा वावरतो 
यातही खूपच बदल झाला.

28
00:01:22,000 --> 00:01:24,976
असं लक्षात येतं कि, त्याचा एक नमुना आहे.

29
00:01:25,000 --> 00:01:28,976
असं लक्षात येतं कि, जगातील 
सर्व प्रेरणादायी नेते आणि संस्था,

30
00:01:29,000 --> 00:01:32,015
मग ती एपल असो किंवा मार्टिन ल्युथर किंग 
किंवा राईट बंधू असोत,

31
00:01:32,039 --> 00:01:35,976
ते सगळे एकाच पद्धतीने विचार, 
कृती आणि संवाद करतात.

32
00:01:36,000 --> 00:01:39,976
आणि ते इतर प्रत्येकापेक्षा 
पूर्णतः विरुद्ध आहे.

33
00:01:40,000 --> 00:01:41,976
मी फक्त ते सुसूत्रित केलं,

34
00:01:42,000 --> 00:01:45,976
आणि कदाचित ती जगातील 
सर्वांत सोपी कल्पना आहे.

35
00:01:46,000 --> 00:01:48,000
मी त्याला सुवर्ण वर्तुळ म्हणतो.

36
00:01:56,296 --> 00:01:58,976
का? कसं? काय?

37
00:01:59,000 --> 00:02:00,976
या सोप्या कल्पनेवरून कळतं

38
00:02:01,000 --> 00:02:04,976
कि काही संस्था आणि काही नेते प्रेरित का 
करू शकतात जे इतरांना जमत नाही.

39
00:02:05,000 --> 00:02:06,976
मी पटकन संज्ञा सांगतो.

40
00:02:07,000 --> 00:02:09,976
या ग्रहावरील प्रत्येक माणसाला, 
प्रत्येक संघटनेला

41
00:02:10,000 --> 00:02:12,722
ते काय करतात हे माहित आहे, १०० टक्के.

42
00:02:14,000 --> 00:02:15,976
ते कसं करतात हे काहींना माहित आहे,

43
00:02:16,000 --> 00:02:18,684
त्याला तुम्ही तुमचं विशिष्ट 
मूल्य विधान म्हणा

44
00:02:18,708 --> 00:02:20,976
किंवा मालकी प्रक्रिया किंवा 
अद्वितीय गुण म्हणा.

45
00:02:21,000 --> 00:02:25,711
पण अगदी थोड्या लोकांना किंवा संस्थांना 
कळतं ते जे करतात ते का करतात.

46
00:02:25,711 --> 00:02:28,486
आणि "का" यावर माझं म्हणणं 
"नफा कमवण्यासाठी" असं नाही.

47
00:02:28,486 --> 00:02:30,646
ती निष्पत्ती आहे. ती 
नेहमी निष्पत्तीच असते.

48
00:02:30,646 --> 00:02:33,176
"का" म्हणजे मला म्हणायचं 
आहे: तुमचा उद्देश काय?

49
00:02:33,176 --> 00:02:35,219
तुमचं निमित्त काय? तुमची 
कशावर श्रद्धा आहे?

50
00:02:35,219 --> 00:02:37,976
तुमची संघटना अस्तित्वात का आहे?

51
00:02:38,000 --> 00:02:40,368
तुम्ही सकाळी बिछान्यातून का उठता?

52
00:02:40,392 --> 00:02:42,976
आणि कोणाला कशाला काय वाटायला हवं?

53
00:02:43,000 --> 00:02:45,385
याचा परिणाम, आपली विचारपद्धती, 
आपली कृती,

54
00:02:45,385 --> 00:02:48,695
आपली संवादपद्धती बाह्यरंगातून अंतरंगात 
जाणारी आहे, हे स्वाभाविक आहे.

55
00:02:48,695 --> 00:02:50,960
आपण सुस्पष्टतेकडून अस्पष्टतेकडे जातो.

56
00:02:50,960 --> 00:02:53,976
पण प्रेरित नेते आणि प्रेरित संघटना --

57
00:02:54,000 --> 00:02:57,595
त्यांचे आकारमान, त्यांचा 
उद्योग लक्षात न घेता --

58
00:02:57,619 --> 00:03:00,745
सर्वजण विचार, कृती आणि संवाद 
अंतरंगातून बाहेर करतात.

59
00:03:02,547 --> 00:03:03,976
मी एक उदाहरण देतो.

60
00:03:04,000 --> 00:03:07,388
मी एपलबद्दल सांगतो कारण ते समजायला 
सोपं आणि प्रत्येकाला कळू शकतं.

61
00:03:07,412 --> 00:03:09,983
जर एपल कंपनी इतर प्रत्येकासारखी असती,

62
00:03:10,007 --> 00:03:13,487
तिचा विपणन संदेश असा असला असता:

63
00:03:13,511 --> 00:03:14,996
"आम्ही अप्रतिम संगणक बनवतो.

64
00:03:16,000 --> 00:03:19,976
त्यांची रचना सुंदर आहे, ते वापरायला सोपे 
आहेत आणि वापरणाऱ्यासाठी सोयीचे आहेत.

65
00:03:20,000 --> 00:03:21,289
एक घ्यायचा का?"

66
00:03:22,194 --> 00:03:23,195
"एकदम रटाळ."

67
00:03:23,219 --> 00:03:24,976
आपल्यातले बरेचजण असाच संवाद साधतात.

68
00:03:25,000 --> 00:03:27,488
बरंचसं विपणन आणि विक्री अशीच होते,

69
00:03:27,512 --> 00:03:29,607
आपण एकमेकांशी असाच संवाद साधतो.

70
00:03:29,631 --> 00:03:31,402
आपण जे करतो ते आपण सांगतो,

71
00:03:31,426 --> 00:03:33,705
आपण कसे वेगळे आणि अधिक 
चांगले आहोत ते सांगतो

72
00:03:33,705 --> 00:03:35,566
आणि आपण कुठल्यातरी 
कृतीची अपेक्षा करतो,

73
00:03:35,566 --> 00:03:37,076
खरेदी, मत, तत्सम काहीतरी.

74
00:03:37,100 --> 00:03:38,766
हि आमची विधी सल्लागार 
कंपनी आहे:

75
00:03:38,766 --> 00:03:41,102
आमच्या उत्तम कायदेपंडितांचे 
मोठमोठे पक्षकार आहेत,

76
00:03:41,102 --> 00:03:43,278
आम्ही नेहमी आमच्या 
पक्षकारांसाठी काम करतो.

77
00:03:43,278 --> 00:03:44,686
हि आमची नवीन गाडी आहे:

78
00:03:44,686 --> 00:03:48,082
तिची इंधनक्षमता उत्तम आहे, तिच्या 
आसनांना चामड्याची आवरणं आहेत.

79
00:03:48,082 --> 00:03:49,375
आमची गाडी विकत घ्या.

80
00:03:49,375 --> 00:03:50,626
पण ते कंटाळवाणं आहे.

81
00:03:50,626 --> 00:03:52,547
एपल कंपनी कसा संवाद साधते ते बघा.

82
00:03:53,000 --> 00:03:56,726
"आम्ही जे करतो त्यामागे सद्यःस्थितीला 
आव्हान देण्याचा आमचा मानस असतो.

83
00:03:56,726 --> 00:03:59,256
आम्ही वेगळ्या पद्धतीने विचार 
करण्यावर विश्वास ठेवतो.

84
00:03:59,256 --> 00:04:01,765
सद्यःस्थितीला आव्हान देण्याचा 
आमचा मार्ग म्हणजे

85
00:04:01,765 --> 00:04:05,976
आमच्या उत्पादनांची रचना सुंदर करणे,

86
00:04:06,000 --> 00:04:07,976
ती वापरायला सोपी आणि सोयीची बनवणे.

87
00:04:08,000 --> 00:04:10,639
आम्ही उत्तम संगणक बनवतो हा 
निव्वळ योगायोग आहे.

88
00:04:10,663 --> 00:04:11,717
एक हवाय का?"

89
00:04:12,892 --> 00:04:14,195
अगदीच वेगळं, बरोबर?

90
00:04:14,219 --> 00:04:16,466
तुम्ही माझ्याकडून संगणक 
खरेदी करायला तयार आहात.

91
00:04:16,466 --> 00:04:18,398
मी माहितीची क्रमवारी फक्त उलटी केली.

92
00:04:18,422 --> 00:04:22,294
यावरून आपल्याला काय सिद्ध होतं कि 
लोक तुम्ही काय करता याला मोल देत नाहीत;

93
00:04:22,318 --> 00:04:24,723
लोक तुम्ही ते करता हे खरेदी करतात.

94
00:04:24,747 --> 00:04:28,976
यावरून हे स्पष्ट होतं कि या 
सभागृहातील प्रत्येक व्यक्ती

95
00:04:29,000 --> 00:04:31,976
एपलकडून संगणक किती आरामात घेऊ शकते.

96
00:04:32,000 --> 00:04:33,976
पण आपण अगदी आरामात

97
00:04:34,000 --> 00:04:36,976
एपलचा MP3 प्लेयर किंवा एपलचा फोन,

98
00:04:37,000 --> 00:04:38,611
किंवा एपलचा DVR घेऊ शकतो.

99
00:04:38,611 --> 00:04:41,848
मी आधी म्हणल्याप्रामणे, एपल हि एक 
फक्त संगणक बनवणारी कंपनी आहे.

100
00:04:41,848 --> 00:04:45,386
संरचनेनुसार त्यांच्यात आणि त्यांच्या 
स्पर्धकांमध्ये काहीही फरक नाही.

101
00:04:45,386 --> 00:04:48,628
त्यांचे स्पर्धकही हि सगळी उत्पादनं 
बनवण्यासाठी तेवढेच पात्र आहेत.

102
00:04:48,628 --> 00:04:50,316
वस्तुस्थितीत, त्यांनी प्रयत्न केला.

103
00:04:50,316 --> 00:04:53,456
काही वर्षांपूर्वी, गेटवे कंपनीने सपाट 
पडद्याचे टिव्ही आणले.

104
00:04:53,456 --> 00:04:56,509
सपाट पडद्याचे दूरचित्रवाणी संच 
बनवण्यास ते पूर्णतः पात्र आहेत.

105
00:04:56,509 --> 00:04:59,496
अनेक वर्षांपासून ते सपाट पडद्याचे 
दूरचित्रवाणी संच बनवताहेत.

106
00:04:59,496 --> 00:05:01,353
कुणीच एकही संच विकत घेतला नाही.

107
00:05:02,657 --> 00:05:07,976
डेल कंपनीने MP3 प्लेयर आणि PDA आणले,

108
00:05:08,000 --> 00:05:09,976
आणि ते उत्तम प्रतीची उत्पादनं बनवतात,

109
00:05:10,000 --> 00:05:12,976
आणि ते अगदी योग्य रचना 
असलेली उत्पादनं बनवतात --

110
00:05:13,000 --> 00:05:14,800
आणि कुणीच एकही उत्पादन घेतलं नाही.

111
00:05:14,824 --> 00:05:17,706
वस्तुस्थितीत, त्याविषयी बोलताना, आपण 
कल्पनाही करू शकत नाही

112
00:05:17,706 --> 00:05:19,428
डेलचा MP3 प्लेयर विकत घेण्याचा.

113
00:05:19,428 --> 00:05:22,276
एका संगणक बनवणाऱ्या कंपनीकडून 
तुम्ही तो का विकत घ्याल?

114
00:05:22,276 --> 00:05:24,317
पण आपण रोज खरेदी करतो.

115
00:05:24,317 --> 00:05:27,802
लोक तुम्ही काय करता याला मोल देत 
नाहीत; ते तुम्ही का करता याला मोल देतात.

116
00:05:27,802 --> 00:05:31,521
तुमच्याकडे जे आहे त्याची गरज ज्याला 
आहे त्यासोबत व्यवसाय करणे हे लक्ष्य नाही.

117
00:05:31,521 --> 00:05:36,428
तुम्ही जे मानता त्यावर विश्वास ठेवणाऱ्या 
लोकांबरोबर व्यवसाय करणे हे लक्ष्य आहे.

118
00:05:36,428 --> 00:05:37,627
हे उत्तम आहे कि:

119
00:05:37,651 --> 00:05:40,526
मी जे काही तुम्हांला सांगतो आहे 
ते माझं वैयक्तिक मत नाही.

120
00:05:40,526 --> 00:05:42,976
त्याचं मूळ जीवशास्त्रीय तत्त्वांमध्ये आहे.

121
00:05:43,000 --> 00:05:44,976
मानसशास्र नव्हे, जीवशास्त्र.

122
00:05:45,000 --> 00:05:47,739
मानवी मेंदूला जर आडवा छेद 
देऊन तुम्ही बघितलंत,

123
00:05:47,763 --> 00:05:50,396
वरपासून खाली, मानवी मेंदू 
खरंतर भंगलेला आहे

124
00:05:50,420 --> 00:05:51,976
तीन मुख्य घटकांमध्ये

125
00:05:52,000 --> 00:05:54,976
ज्याचा सुयोग्य संबंध सुवर्ण वर्तुळाशी आहे.

126
00:05:55,000 --> 00:05:57,976
आपला नवीनतम मेंदू, मानवी मेंदू,

127
00:05:58,000 --> 00:05:59,976
आपल्या मोठ्या मेंदूचा बाहेरील थर,

128
00:06:00,000 --> 00:06:01,976
"काय" या पातळीशी संबंधीत आहे.

129
00:06:02,000 --> 00:06:03,976
मोठया मेंदूचा बाहेरील थर जबाबदार असतो

130
00:06:04,000 --> 00:06:07,976
तो तर्कशुद्ध आणि विश्लेषणात्मक विचार 
आणि बोलीसाठी.

131
00:06:08,000 --> 00:06:10,976
मधले दोन भाग हे लिंबिक मेंदूचे असतात,

132
00:06:11,000 --> 00:06:14,746
आणि आपले लिंबिक मेंदू जबाबदार असतात 
ते आपल्या सगळ्या भावनांसाठी,

133
00:06:14,746 --> 00:06:16,976
जसा विश्वास आणि निष्ठा.

134
00:06:17,000 --> 00:06:19,143
मानवी वर्तनालादेखील तोच कारणीभूत असतो,

135
00:06:19,167 --> 00:06:20,976
सर्व निर्णय घेणे,

136
00:06:21,000 --> 00:06:23,976
आणि भाषेसाठी त्याची क्षमता नसते.

137
00:06:24,000 --> 00:06:27,636
दुसऱ्या शब्दांत, जेव्हा आपण बाह्यरंगातून 
अंतरंगाशी संवाद साधतो,

138
00:06:27,636 --> 00:06:30,143
लोकांना पुष्कळश्या अवघड माहितीचे आकलन होते

139
00:06:30,167 --> 00:06:32,976
जसं कि वैशिष्ट्ये आणि फायदे आणि 
तथ्य आणि आकडे.

140
00:06:33,000 --> 00:06:34,976
त्याच्याने वर्तन ठरत नाही.

141
00:06:35,000 --> 00:06:37,096
जेव्हा आपण अंतरंगातून बाहेर 
संवाद साधू शकतो,

142
00:06:37,120 --> 00:06:39,359
आपण मेंदूच्या त्या भागाशी बोलत असतो जो

143
00:06:39,383 --> 00:06:40,976
वर्तन नियंत्रित करतो,

144
00:06:41,000 --> 00:06:44,976
आणि मग आपल्या उक्ती आणि कृतीच्या मूर्त 
गोष्टींनी लोकांना युक्तीवाद करू देतो.

145
00:06:45,000 --> 00:06:47,550
ह्याच जागेतून महत्त्वाचे निर्णय 
घेतले जातात.

146
00:06:47,574 --> 00:06:50,976
कधीकधी तुम्ही कोणालातरी सर्व सत्य 
आणि आकडेमोड सांगू शकता,

147
00:06:51,000 --> 00:06:53,722
आणि ते म्हणतात, "मला ते सगळं माहीत आहे,

148
00:06:53,746 --> 00:06:55,276
पण ते योग्य वाटत नाही"

149
00:06:55,300 --> 00:06:57,840
आपण योग्य "वाटत" नाही असं 
क्रियापद का वापरतो?

150
00:06:57,864 --> 00:07:00,639
कारण मेंदूचा जो भाग निर्णय 
प्रक्रिया नियंत्रित करतो

151
00:07:00,663 --> 00:07:01,976
तो भाषा नियंत्रित करत नाही.

152
00:07:02,000 --> 00:07:03,461
आपण म्हणू शकतो कि,

153
00:07:03,485 --> 00:07:05,538
"मला माहीत नाही. हे काही योग्य वाटत नाही"


154
00:07:05,562 --> 00:07:08,976
किंवा तुम्ही कधी म्हणता तुम्ही तुमच्या 
मनाचं किंवा आत्म्याचं ऐकत आहात.

155
00:07:09,000 --> 00:07:11,672
हे सांगणारा पहिला मी नाही 
कि ते शरीराचे वेगळे अवयव नाहीत

156
00:07:11,696 --> 00:07:12,976
वर्तन नियंत्रित करणारे.

157
00:07:13,000 --> 00:07:15,143
हे सगळं इथे घडतं, तुमच्या 
लिंबिक मेंदूमध्ये,

158
00:07:15,167 --> 00:07:18,453
मेंदूचा तो भाग जो निर्णय प्रक्रिया 
नियंत्रित करतो भाषा नव्हे.

159
00:07:18,477 --> 00:07:20,976
पण तुम्हाला जर माहित नसेल 
तुम्ही जे करता ते का करता,

160
00:07:21,000 --> 00:07:23,976
आणि लोक जर तुम्ही जे करता ते 
का करता याला प्रतिसाद देत असतील,

161
00:07:24,000 --> 00:07:26,976
तर मग लोकांना प्रवृत्त कसं कराल


162
00:07:27,000 --> 00:07:29,048
मत देण्यासाठी किंवा 
काही विकत घेण्यासाठी,

163
00:07:29,072 --> 00:07:30,976
किंवा महत्त्वाचं म्हणजे
इमानी राहण्यासाठी

164
00:07:31,000 --> 00:07:33,976
आणि तुम्ही जे करता याचा एक भाग होण्यासाठी.

165
00:07:34,000 --> 00:07:37,050
ज्या लोकांना तुमच्याकडे असलेलं 
विकणं हे लक्ष्य नाही; लक्ष्य आहे

166
00:07:37,074 --> 00:07:39,976
त्यांना विकणं जे तुम्ही विश्वास 
ठेवत असलेल्या गोष्टी मानतात

167
00:07:40,000 --> 00:07:43,976
ज्या लोकांना नोकरीची गरज आहे 
त्यांना कामावर ठेवणं हे लक्ष्य नाही;

168
00:07:44,000 --> 00:07:46,976
ते आहे त्या लोकांच्या नोकरीचं
जे तुमच्यासारखा विश्वास ठेवतात

169
00:07:47,000 --> 00:07:49,120
मी नेहमी म्हणतो, असं बघा कि,

170
00:07:49,144 --> 00:07:54,976
एखादं काम करू शकतात म्हणून तुम्ही लोकांना 
कामावर ठेवलं, तर ते पैशासाठी काम करतील,

171
00:07:55,000 --> 00:07:56,791
पण त्यांचा विश्वास संलग्न असेल

172
00:07:56,815 --> 00:07:59,250
तर ते जीव ओतून, घाम गाळून
आणि अश्रु ढाळून काम करतील.

173
00:07:59,274 --> 00:08:02,976
राईट बंधुंसारखं दुसरं उत्तम उदाहरण नाही.

174
00:08:03,000 --> 00:08:06,614
बऱ्याच लोकांना सॅम्युएल पियरपॉईंट 
लँगले माहित नाहीत.

175
00:08:06,638 --> 00:08:08,976
आणि मागे विसाव्या शतकाच्या पूर्वार्धात,

176
00:08:09,000 --> 00:08:12,143
शक्तिशाली मानवी उड्डाणाचा पाठपुरावा 
आजच्या डॉट कॉम सारखा होता.

177
00:08:12,167 --> 00:08:13,976
प्रत्येकजण त्याचा प्रयत्न करत होता.

178
00:08:14,000 --> 00:08:16,976
आणि सॅम्युएल पियरपॉईंट लँगलेकडे, 
आपण जो मानतो,

179
00:08:17,000 --> 00:08:19,673
तो यशाचा मंत्र होता.

180
00:08:19,697 --> 00:08:21,396
आतासुद्धा, तुम्ही लोकांना विचारा,

181
00:08:21,420 --> 00:08:24,039
"तुमचं उत्पादन किंवा तुमची कंपनी 
अपयशी का ठरली?"

182
00:08:24,063 --> 00:08:26,324
आणि लोक तुम्हांला नेहमी तेच संयोजन सांगतील

183
00:08:26,348 --> 00:08:27,769
त्याच तीन गोष्टींचं:

184
00:08:27,793 --> 00:08:30,770
अपुरं भांडवल, अयोग्य लोक आणि 
बाजाराची खराब परिस्थिती.

185
00:08:30,794 --> 00:08:33,605
नेहमी याच तीन गोष्टी असतात, 
बघू या कसं काय ते.

186
00:08:34,422 --> 00:08:35,976
सॅम्युएल पियरपॉईंट लँगलेला

187
00:08:36,000 --> 00:08:38,976
युद्ध विभागाकडून ५०,००० डॉलर 
दिले गेले होते

188
00:08:39,000 --> 00:08:40,976
हे उडणारं यंत्र काय आहे ते बघण्यासाठी.

189
00:08:41,000 --> 00:08:42,571
प्रश्न भांडवलाचा नव्हता.

190
00:08:42,595 --> 00:08:44,976
त्यांचा हार्वर्डशी संबंध होता,

191
00:08:45,000 --> 00:08:48,000
आणि स्मिथसोनियन संस्थेत काम केलं
होतं, लोकांशी उत्तम संबंध होता;

192
00:08:48,024 --> 00:08:49,976
त्या काळातील मोठे
लोक त्यांना ठाऊक होते.

193
00:08:50,000 --> 00:08:53,976
पैशांसाठी काम करणारे उत्तम बुद्धिमत्तेचे 
लोक त्यांनी कामावर ठेवले होते

194
00:08:54,000 --> 00:08:55,976
आणि बाजारही तेजीत होता.

195
00:08:56,000 --> 00:08:58,976
द न्यु यॉर्क टाईम्स त्यांना सगळीकडे 
प्रसिद्धी देत होता,

196
00:08:59,000 --> 00:09:00,976
व प्रत्येकजण लँगलेंना
प्रोत्साहन देत होता.

197
00:09:01,000 --> 00:09:03,988
तरीही सॅम्युएल पियरपॉईंट लँगलेबद्दल
आपण कधीही कसंच ऐकलं नाही?

198
00:09:04,485 --> 00:09:06,626
काहीशे मैलांवर डेटन ओहायोमध्ये,

199
00:09:07,579 --> 00:09:08,976
ऑर्विल आणि विल्बर राईट,

200
00:09:09,000 --> 00:09:12,976
यांच्याकडे आपण समजत असलेला 
यशाचा मंत्र वैगैरे काही नव्हतं.

201
00:09:13,000 --> 00:09:14,976
त्यांच्याकडे भांडवल नव्हतं;

202
00:09:15,000 --> 00:09:18,239
सायकलच्या दुकानातील कमाई
त्यांनी त्यांच्या स्वप्नपूर्तीसाठी वापरली;

203
00:09:18,263 --> 00:09:20,549
राईट बंधुंच्या संघातील एकही व्यक्ती,

204
00:09:20,573 --> 00:09:21,976
महाविद्यालयात शिकलेला नव्हता,

205
00:09:22,000 --> 00:09:23,976
ऑर्विल आणि विल्बरसुद्धा;

206
00:09:24,000 --> 00:09:26,976
द न्यु यॉर्क टाईम्सने त्यांचा कुठेही 
पाठपुरावा केलेला नव्हता.

207
00:09:27,000 --> 00:09:28,976
फरक हा होता,

208
00:09:29,000 --> 00:09:32,976
ऑर्विल आणि विल्बर एका ध्येयाने, 
उद्देशाने, विश्वासाने प्रेरीत होते.

209
00:09:33,000 --> 00:09:36,976
त्यांचा असा विश्वास होता कि त्यांना 
जर या उडत्या यंत्राची उकल झाली,

210
00:09:37,000 --> 00:09:38,797
तर जगाची दिशाच बदलेल.

211
00:09:40,384 --> 00:09:42,333
सॅम्युएल पियरपॉईंट लँगले वेगळे होते.

212
00:09:42,357 --> 00:09:44,976
त्यांना श्रीमंत आणि प्रसिद्ध व्हायचं होतं.

213
00:09:45,000 --> 00:09:46,976
ते फळाचा पाठपुरावा करत होते.

214
00:09:47,000 --> 00:09:48,976
ते श्रीमंतीचा पाठपुरावा करत होते.

215
00:09:49,000 --> 00:09:50,954
आणि पहा काय घडलं ते.

216
00:09:50,978 --> 00:09:54,524
जे लोक राईट बंधुंच्या स्वप्नावर 
विश्वास ठेवणारे होते

217
00:09:54,548 --> 00:09:56,976
त्यांनी त्यांच्यासोबत जीव ओतून काम केलं.

218
00:09:57,000 --> 00:09:58,976
इतरांनी फक्त पगारासाठी काम केलं.

219
00:09:59,000 --> 00:10:02,195
ते वर्णनं सांगतात कि राईट बंधू दरवेळी 
बाहेर पडताना त्यांना कसे,

220
00:10:02,219 --> 00:10:04,226
सुट्या भागांचे पाच संच न्यावे लागत असत,

221
00:10:04,250 --> 00:10:07,264
कारण संध्याकाळच्या नाश्त्यापर्यंत 
ते तितक्या वेळा कोसळत असत.

222
00:10:08,666 --> 00:10:12,683
आणि, अखेरीस, १७ डिसेंबर, १९०३ ला,

223
00:10:12,707 --> 00:10:14,976
राईट बंधूंनी उड्डाण केलं,

224
00:10:15,000 --> 00:10:17,048
आणि ते अनुभवण्यासाठी 
तिथे कोणीही नव्हतं.

225
00:10:17,072 --> 00:10:19,151
आपल्याला त्याबद्दल काही दिवसांनंतर कळलं.

226
00:10:20,754 --> 00:10:24,777
आणि लँगले हे चुकीच्या गोष्टीने प्रेरित 
होते याचा आणखी पुरावा:

227
00:10:24,801 --> 00:10:27,135
ज्या दिवशी राईट बंधूंनी उड्डाण केलं.

228
00:10:27,159 --> 00:10:28,160
ते बाहेर पडले.

229
00:10:28,184 --> 00:10:29,976
ते म्हणू शकले असते,

230
00:10:30,000 --> 00:10:31,976
"हा एक विस्मयकारी शोध आहे, मित्रांनो,

231
00:10:32,000 --> 00:10:34,976
व तुमच्या तंत्रज्ञानाधारे मी सुधारणा
करेन," पण ते म्हणले नाहीत.

232
00:10:35,000 --> 00:10:38,591
ते प्रथम नव्हते, श्रीमंत झाले नाही,
प्रसिद्ध झाले नाही, म्हणून बाहेर पडले.

233
00:10:39,710 --> 00:10:42,210
लोकांच्या लेखी मोल नाही 
त्यामागचा हेतु महत्वाचा.

234
00:10:42,234 --> 00:10:43,976
जे तुम्ही मानता 
त्याबद्दल बोललात तर,

235
00:10:44,000 --> 00:10:46,976
ते मानणाऱ्यांना तुम्ही आकर्षित कराल.

236
00:10:47,000 --> 00:10:50,334
पण जे तुम्ही मानता तेच मानणाऱ्यांना 
आकर्षित करणं का महत्त्वाचं आहे?

237
00:10:52,404 --> 00:10:54,957
नावीन्यतेच्या प्रसरणाचा नियम 
असं काहीसं म्हणतात,

238
00:10:54,981 --> 00:10:57,491
जरी नियम ठाऊक नसेल
तरी, त्याची परिभाषा माहिती आहे.

239
00:10:57,515 --> 00:11:01,976
आपल्या लोकसंख्येतील पहिले २.५% 
लोक आपले नावीन्यतेचे प्रवर्तक आहेत.

240
00:11:02,000 --> 00:11:06,213
आपल्या लोकसंख्येतील पुढचे १३.५% 
लोक त्याची तत्पर स्वीकृती करणारे आहेत.

241
00:11:07,252 --> 00:11:09,096
पुढचे ३४% लोक हे
अग्रेसर बहुसांख्यिक,

242
00:11:09,120 --> 00:11:11,453
हळू जाणारे बहुसांख्यिक 
आणि रेंगाळणारे आहेत.

243
00:11:12,445 --> 00:11:14,976
हे लोक टच-टोन फोन एवढ्याचसाठी घेतात कारण

244
00:11:15,000 --> 00:11:17,239
नंबर फिरवायचे फोन आता उपलब्ध नाहीत.

245
00:11:17,263 --> 00:11:18,976
(हशा)


246
00:11:19,000 --> 00:11:21,976
या मोजपट्टीवर आपण सगळे वेगवेगळ्या 
वेळी वेगवेगळ्या जागी असतो,

247
00:11:22,000 --> 00:11:24,976
पण नावीन्यतेच्या प्रसरणाचा नियम 
आपल्याला काय सांगतो

248
00:11:25,000 --> 00:11:29,976
कि तुम्हांला जर व्यापक यश हवं असेल किंवा 
एखाद्या कल्पनेची व्यापक स्वीकृती हवी असेल,

249
00:11:30,000 --> 00:11:33,976
तर ते तोपर्यंत होणार नाही जोपर्यंत तुम्ही

250
00:11:34,000 --> 00:11:36,976
बाजार प्रवेशाचा १५ ते १८ टक्क्यांपर्यंतचा 
पल्ला गाठत नाही,

251
00:11:37,000 --> 00:11:39,976
आणि नंतर व्यवस्थेत उलथापालथ होते.

252
00:11:40,000 --> 00:11:43,245
मला कंपन्यांना विचारायला आवडतं 
"नवीन व्यवसाय किती झाला?"

253
00:11:43,269 --> 00:11:45,902
त्यांना तुम्हाला अभिमानाने सांगायला 
आवडतं "जवळपास १०%".

254
00:11:45,926 --> 00:11:48,069
तसं तर तुम्ही १०% ग्राहकांमध्ये 
अडखळू शकता.

255
00:11:48,093 --> 00:11:50,039
आपल्याकडे १०%
आहे ज्यांना अगदी सहज मिळतं.

256
00:11:50,063 --> 00:11:51,776
आपण त्यांना असंच म्हणतो, खरंय ना?

257
00:11:51,800 --> 00:11:54,277
ते त्या आंतरिक भावनेसारखं आहे 
"ते त्यांना सहज मिळतं"

258
00:11:54,301 --> 00:11:56,737
प्रश्न हा आहे: ज्यांना हे कळतं 
त्यांना कसं ओळखायचं

259
00:11:56,761 --> 00:11:59,405
देवाणघेवाण न करता आणि
ज्यांना कळत नाही त्यांच्यापर्यंत?

260
00:11:59,429 --> 00:12:02,976
म्हणून हे असं आहे हि छोटी पोकळी 
तुम्हाला भरून काढावी लागेल,

261
00:12:03,000 --> 00:12:05,381
जेफ्री मूर म्हणतात त्याप्रमाणे 
"दरी ओलांडणे" --

262
00:12:05,405 --> 00:12:08,976
कारण हे बघा, लवकर कृती करणारे बहुसांख्यिक 
तोपर्यंत काही आजमावणार नाहीत

263
00:12:09,000 --> 00:12:12,976
जोपर्यंत कुणा दुसऱ्याने ते आजमावलं नसेल.

264
00:12:13,000 --> 00:12:15,976
आणि लोक जे नावीन्यतेचे प्रवर्तक
व तत्पर स्वीकृती करणारे आहेत,

265
00:12:16,000 --> 00:12:18,191
ते सहजतेने महत्त्वाचे निर्णय घेऊ शकतात.

266
00:12:18,215 --> 00:12:20,976
ते स्वाभाविक निर्णय घेण्यात 
त्यांना सहजता वाटते

267
00:12:21,000 --> 00:12:24,976
जे त्यांच्या जगाबद्दलच्या विश्वासाने 
प्रेरीत असतात

268
00:12:25,000 --> 00:12:26,976
आणि केवळ उत्पादन 
आहे यावर विसंबून नसतात.

269
00:12:27,000 --> 00:12:29,647
हे ते लोक आहेत जे सहा 
तास रांगेत उभे राहिले

270
00:12:29,671 --> 00:12:31,807
एका आयफोनसाठी जेव्हा 
ते प्रथम बाजारात आले,

271
00:12:31,831 --> 00:12:34,976
जेव्हा तुम्हाला एखादा पुढच्या 
आठवड्यात सहज मिळाला असता.

272
00:12:35,000 --> 00:12:37,143
हे ते लोक आहेत ज्यांनी 
४०,००० डॉलर खर्च केले

273
00:12:37,167 --> 00:12:39,976
सपाट पडद्याचा टिव्ही घेण्यासाठी
जेव्हा ते प्रथम बाजारात आले,

274
00:12:40,000 --> 00:12:42,309
जरी त्याचं तंत्रज्ञान हलक्या 
प्रतीचं होतं तरीही.

275
00:12:43,000 --> 00:12:46,976
आणि तंत्रज्ञान उत्कृष्ट होतं 
म्हणून त्यांनी हे केलं नाही;

276
00:12:47,000 --> 00:12:48,976
ते त्यांनी स्वतःच्या समाधानासाठी केलं.

277
00:12:49,000 --> 00:12:50,976
कारण त्यांना अग्रेसर राहायचं होतं.

278
00:12:51,000 --> 00:12:53,477
लोक तुमच्या कृतीला मोल देत
नाहीत; तिच्या हेतुला देतात

279
00:12:53,501 --> 00:12:56,976
आणि तुम्ही काय करता हे तुमचा 
कशावर विश्वास आहे हे सिद्ध करतं.

280
00:12:57,000 --> 00:13:00,976
वास्तविक पाहता, लोक त्या गोष्टी करतात 
ज्या त्यांचा विश्वास सिद्ध करतात.

281
00:13:01,000 --> 00:13:05,976
त्या व्यक्तीने आयफोन पहिल्या 
सहा तासांत घेण्याचं कारण,

282
00:13:06,000 --> 00:13:07,976
सहा तास रांगेत उभं राहण्याचं कारण,

283
00:13:08,000 --> 00:13:10,381
जगाबद्दलचा त्यांचा विश्वास होय,

284
00:13:10,405 --> 00:13:12,405
आणि प्रत्येकाचा दृष्टिकोन
कसा असावा हे आहे.

285
00:13:12,429 --> 00:13:13,461
ते अग्रणी होते.

286
00:13:13,485 --> 00:13:15,976
लोक तुमच्या कृतीला मोल देत
नाहीत तर हेतुला देतात.

287
00:13:16,000 --> 00:13:17,976
मी तुम्हांला एक प्रसिद्ध उदाहरण देतो,

288
00:13:18,000 --> 00:13:22,563
नावीन्यतेच्या प्रसरणाच्या नियमाचे एक 
प्रसिद्ध अपयश आणि एक प्रसिद्ध यश.

289
00:13:22,587 --> 00:13:23,976
प्रथम, एक प्रसिद्ध अपयश.

290
00:13:24,000 --> 00:13:25,976
ते एक व्यावसायिक उदाहरण आहे.

291
00:13:26,000 --> 00:13:28,237
आपण आधी म्हणल्याप्रमाणे, यशाचा मूलमंत्र

292
00:13:28,261 --> 00:13:31,653
हा भांडवल, योग्यतेचे लोक आणि 
बाजाराची योग्य परिस्थिती आहे.

293
00:13:31,677 --> 00:13:33,422
मग तुम्हांला यश मिळायला हवं.

294
00:13:33,446 --> 00:13:34,976
टिव्हो कंपनीचं बघा.

295
00:13:35,000 --> 00:13:37,715
आठ ते नऊ वर्षांपूर्वी टिव्हो कंपनी
सुरू झाल्यापासून,

296
00:13:37,739 --> 00:13:38,977
ते आजतागायत,

297
00:13:39,001 --> 00:13:42,651
बाजारातील उत्कृष्ट गुणवत्तेचे 
ते एकमेव उत्पादन आहे,

298
00:13:42,675 --> 00:13:44,548
याबाबत कुठचेही दुमत नाही.

299
00:13:45,595 --> 00:13:47,402
त्यांच्याकडे पुष्कळ भांडवल होतं.

300
00:13:47,426 --> 00:13:49,125
बाजारातील परिस्थिती उत्तम होती.

301
00:13:49,149 --> 00:13:50,976
म्हणजे, आपल्यासाठी 
टिव्हो क्रियापद आहे

302
00:13:51,000 --> 00:13:54,259
मी नेहमी फालतू अशा टाईम वॉर्नर 
कंपनीच्या DVR वर गोष्टी टिव्हो करतो

303
00:13:54,283 --> 00:13:56,326
(हशा)

304
00:13:56,799 --> 00:13:58,976
पण टिव्हो हे एक व्यावसायिक अपयश आहे.

305
00:13:59,000 --> 00:14:00,976
त्यांनी कधीही पैसा कमावला नाही.

306
00:14:01,000 --> 00:14:02,976
आणि जेव्हा ते शेयर बाजारात आले,

307
00:14:03,000 --> 00:14:04,976
त्यांच्या शेयरची किंमत ३० का ४० डॉलर होती

308
00:14:05,000 --> 00:14:07,429
ती घसरली, आणि नंतर ती
कधीही १० डॉलरच्यावर गेली नाही.

309
00:14:07,453 --> 00:14:09,976
वास्तविक पाहता, ती कधी सहा 
डॉलरच्यावर गेली नाही,

310
00:14:10,000 --> 00:14:11,976
एखाद दुसऱ्या शीघ्र वाढीचा प्रसंग वगळता.

311
00:14:12,000 --> 00:14:14,334
कारण असं बघा, टिव्होने जेव्हा
उत्पादन बाजारात आणलं

312
00:14:14,358 --> 00:14:16,976
त्यांच्याकडे काय आहे हे त्यांनी सांगितलं.

313
00:14:17,000 --> 00:14:20,454
ते म्हणाले "आमचं उत्पादन टिव्हीवरचं 
प्रक्षेपण थांबवतं,

314
00:14:20,478 --> 00:14:24,976
जाहिराती वगळतं, प्रक्षेपण पुन्हा
सुरु करतं आणि तुमची आवड लक्षात ठेवतं

315
00:14:25,000 --> 00:14:26,789
तुम्हाला न विचारता."

316
00:14:28,175 --> 00:14:29,976
आणि बहुसंख्य लोक उपहासाने म्हणाले,

317
00:14:30,000 --> 00:14:31,976
"आमचा तुमच्यावर विश्वास नाही.

318
00:14:32,000 --> 00:14:34,548
आम्हाला त्याची गरज नाही. आम्हाला 
ते आवडलं नाही.

319
00:14:34,572 --> 00:14:35,635
तुम्ही घाबरवत 
आहात."

320
00:14:36,691 --> 00:14:37,976
ते जर असं म्हणाले असते,

321
00:14:38,000 --> 00:14:42,976
"जर तुम्ही अशी व्यक्ती असाल 
जिला पूर्ण नियंत्रण आवडते

322
00:14:43,000 --> 00:14:45,976
आयुष्याच्या प्रत्येक पैलूवर,

323
00:14:46,000 --> 00:14:48,976
तुमच्यासाठी आमच्याकडे एक उत्पादन आहे.

324
00:14:49,000 --> 00:14:50,978
ते प्रक्षेपण थांबवतं, जाहिराती वगळतं,

325
00:14:51,002 --> 00:14:53,162
तुमच्या आवडी लक्षात
ठेवतं इत्यादी इत्यादी"

326
00:14:53,858 --> 00:14:56,372
लोक तुमच्या कृतीला मोल देत
नाहीत;तिच्या हेतुला देतात.

327
00:14:56,396 --> 00:14:59,757
आणि तुम्ही काय करता हे तुमचा 
कशावर विश्वास आहे हे सिद्ध करतं.

328
00:15:00,559 --> 00:15:04,603
आता नावीन्यतेच्या प्रसरणाच्या नियमाचे 
मी एक यशस्वी उदाहरण देतो.

329
00:15:06,000 --> 00:15:08,976
१९६३ च्या उन्हाळ्यात,

330
00:15:09,000 --> 00:15:12,976
वॊशिंग्टनच्या एका मोठ्या पटांगणात 
२,५०,००० लोक जमले होते

331
00:15:13,000 --> 00:15:14,652
डॉ. किंग यांचं भाषण ऐकण्यासाठी.

332
00:15:16,154 --> 00:15:18,976
त्यांनी कुठलंही निमंत्रण दिलं नव्हतं,

333
00:15:19,000 --> 00:15:21,976
आणि तारीख पडताळण्यासाठी कुठलं 
संकेतस्थळ नव्हतं.

334
00:15:22,000 --> 00:15:23,976
तुम्हाला हे कसं जमू शकतं?

335
00:15:24,000 --> 00:15:26,143
डॉ. किंग काही अमेरिकेतील 
एकमेव व्यक्ती नव्हती

336
00:15:26,167 --> 00:15:28,570
जी उत्तम वक्ता होती.

337
00:15:28,594 --> 00:15:30,760
अमेरिकेतील यातना भोगलेला 
एकमेव माणूस नव्हता

338
00:15:30,784 --> 00:15:32,562
नागरी कायद्याच्या आधीच्या अमेरिकेतील.

339
00:15:32,586 --> 00:15:34,976
खरंतर, त्यांच्या काही
कल्पना चांगल्या नव्हत्या.

340
00:15:35,000 --> 00:15:36,023
पण एक देणगी होती.

341
00:15:36,960 --> 00:15:40,231
अमेरिकेत काय बदल होणं गरजेचं आहे 
हे ते सगळीकडे सांगत सुटले नाहीत.

342
00:15:40,255 --> 00:15:42,572
त्यांना काय वाटतं हे 
त्यांनी लोकांना सांगितलं.

343
00:15:42,596 --> 00:15:45,976
"मी मानतो, मी मानतो,
मी मानतो" ते लोकांना म्हणाले.

344
00:15:46,000 --> 00:15:48,531
आणि ते जे मानतात 
ते मानणाऱ्या लोकांनी

345
00:15:48,555 --> 00:15:51,976
त्यांचं ध्येय घेतलं आणि ते आपलं 
मानलं आणि लोकांना सांगितलं.

346
00:15:52,000 --> 00:15:54,048
आणि त्यांपैकी काही लोकांनी रचना तयार केली

347
00:15:54,072 --> 00:15:56,567
अधिक लोकांपर्यंत तो शब्द पोहोचवण्यासाठी.

348
00:15:56,591 --> 00:15:59,976
आणि बघा, २,५०,००० लोक जमले

349
00:16:00,000 --> 00:16:04,246
ठरलेल्या दिवशी ठरलेल्या वेळी 
त्यांचं भाषण ऐकण्यासाठी.

350
00:16:05,000 --> 00:16:07,502
त्यांच्यासाठी म्हणून किती जण आले होते?

351
00:16:09,319 --> 00:16:10,351
शून्य.

352
00:16:11,000 --> 00:16:12,976
ते स्वतःसाठी आले होते.

353
00:16:13,000 --> 00:16:15,702
अमेरिकेबद्दल त्यांना जे वाटत होतं

354
00:16:15,726 --> 00:16:17,976
त्याने त्यांना बसचा
प्रवास करवून खेचून आणलं

355
00:16:18,000 --> 00:16:20,976
ऑगस्ट महिन्याच्या ऐन मध्यात 
वॊशिंग्टनमध्ये भर उन्हात उभं केलं.

356
00:16:21,000 --> 00:16:24,048
ते जे मानत होते ते हे होतं व
काळे विरुद्ध गोरे नव्हतं:

357
00:16:24,072 --> 00:16:26,385
२५% श्रोते श्वेतवर्णीय होते.

358
00:16:27,397 --> 00:16:31,000
डॉ. किंग यांचा असा विश्वास होता कि 
या जगात दोन प्रकारचे कायदे आहेत:

359
00:16:31,024 --> 00:16:34,976
एक जे विधात्याने बनवलेले आहेत आणि 
दुसरे जे माणसांनी बनवलेले आहेत.

360
00:16:35,000 --> 00:16:37,976
आणि जोपर्यंत माणसांनी बनवलेले कायदे

361
00:16:38,000 --> 00:16:40,793
विधात्याने बनवलेल्या कायद्यांशी 
सुसंगत होत नाहीत तोपर्यंत

362
00:16:40,817 --> 00:16:42,753
आपण न्याय्य जगात राहत नसतो.

363
00:16:42,777 --> 00:16:45,192
नागरी हक्काची चळवळ हे एक केवळ निमित्त

364
00:16:45,216 --> 00:16:48,976
झालं त्यांचं ध्येय जीवित करण्यासाठी.

365
00:16:49,000 --> 00:16:51,976
आपण अनुसरण केलं, त्यांच्यासाठी 
नव्हे तर आपल्या स्वतःसाठी.

366
00:16:52,000 --> 00:16:54,301
बरं त्यांनी "माझं एक स्वप्न आहे" 
हे भाषण दिलं,

367
00:16:54,325 --> 00:16:56,310
"माझी एक योजना आहे" असं नाही.

368
00:16:56,334 --> 00:16:59,976
(हशा)

369
00:17:00,000 --> 00:17:03,191
आता राजकारण्यांची १२ मुद्द्यांची 
सर्वसमावेशक योजना ऐका.

370
00:17:03,215 --> 00:17:04,976
ते कोणालाही प्रेरीत करत नाहीत.

371
00:17:05,000 --> 00:17:07,976
कारण काही नेते असतात आणि 
काही जे नेतृत्व करतात.

372
00:17:08,000 --> 00:17:11,976
नेते सामर्थ्य आणि अधिकाराचा वापर करतात,

373
00:17:12,000 --> 00:17:15,000
पण जे नेतृत्व करतात ते प्रेरणा देतात.

374
00:17:16,533 --> 00:17:18,884
त्या व्यक्ती असतील किंवा संघटना असतील,

375
00:17:18,908 --> 00:17:21,976
नेतृत्व करणाऱ्यांच्या मागे आपण
जातो, ते जावं लागतं म्हणून नव्हे,

376
00:17:22,000 --> 00:17:23,837
तर आपल्याला जावंसं वाटतं म्हणून.

377
00:17:24,785 --> 00:17:29,223
जे नेतृत्व करतात त्यांचं अनुसरण आपण 
करतो, त्यांच्यासाठी नव्हे, तर स्वतःसाठी.

378
00:17:30,484 --> 00:17:32,976
आणि जे "का" ने सुरुवात करतात,

379
00:17:33,000 --> 00:17:37,740
त्यांच्यातच सभोवतालच्या लोकांना 
प्रेरीत करण्याची क्षमता असते

380
00:17:37,764 --> 00:17:40,105
किंवा ते त्यांना प्रेरीत करू
शकणाऱ्यांना शोधतात.

381
00:17:40,976 --> 00:17:42,380
आपला खूप आभारी आहे.

382
00:17:42,404 --> 00:17:44,000
(टाळ्या)