0:00:01.000,0:00:05.000
Запрепастен сум од тоа како една од имплицитните теми на TED

0:00:05.000,0:00:08.000
е сочувствувањето, овие навистина потресни слики кои ги видовме:

0:00:09.000,0:00:13.000
СИДА во Африка, претседателот Клинтон минатата ноќ.

0:00:13.000,0:00:18.000
И би сакал да додадам малку колатерално размислување,

0:00:18.000,0:00:23.000
за сочувствувањето и да го доближам од глобално до ниво на личноста.

0:00:23.000,0:00:25.000
Јас сум психолог, но бидете сигурни,

0:00:25.000,0:00:26.000
нема да бидам премногу интимен.

0:00:27.000,0:00:31.000
(Смеење)

0:00:32.000,0:00:34.000
Направено е многу важно истражување неодамна

0:00:34.000,0:00:38.000
на Принстон Теолошкото Училиште која кажува зошто

0:00:39.000,0:00:42.000
кога сите ние имаме толку многу прилики да помогнеме,

0:00:42.000,0:00:45.000
некогаш помагаме, а некогаш не.

0:00:46.000,0:00:49.000
На една група студенти на Принстон Теолошкото Училиште

0:00:50.000,0:00:54.000
им било кажано дека ќе вежбаат обраќање

0:00:54.000,0:00:57.000
и секому од нив му била дадена тема на обраќањето.

0:00:57.000,0:01:00.000
На половина од овие студенти им била дадена, како тема,

0:01:00.000,0:01:02.000
однесувањето на Добиот Самарјанин:

0:01:02.000,0:01:04.000
човекот кој застанал покрај непознато лице

0:01:05.000,0:01:07.000
за да му помогне на непознатиот во неволја на патот.

0:01:07.000,0:01:10.000
На другата половина им биле дадени теми од библијата.

0:01:10.000,0:01:13.000
Потоа на еден по еден, им соопштиле дека треба да отидат во друга зграда

0:01:14.000,0:01:15.000
и да го направат своето обраќање.

0:01:15.000,0:01:18.000
Додека тие оделе од првата во втората зграда,

0:01:18.000,0:01:21.000
сите до еден поминале покрај човек кој превиткан молел,

0:01:22.000,0:01:26.000
очигледно за помош. Прашањето е: Дали тие застанале да помогнат?

0:01:26.000,0:01:27.000
Уште поинтересно е прашањето:

0:01:28.000,0:01:31.000
Дали било битно што биле сконцентрирани на однесувањето

0:01:31.000,0:01:35.000
на Добриот Самарјанин? Одговор: Не. Не воопшто.

0:01:36.000,0:01:39.000
Она што одредило дали некој би застанал

0:01:39.000,0:01:40.000
и би му помогнал на непознат во неволја

0:01:40.000,0:01:43.000
било колку тие мислеле дека се во брзање,

0:01:44.000,0:01:48.000
дали мислеле дека доцнат или дали биле замислени

0:01:48.000,0:01:49.000
за она за што требале да зборуваат.

0:01:50.000,0:01:52.000
И ова, мислам дека е карактеристика на нашиот живот:

0:01:53.000,0:01:57.000
дека не ги користиме сите прилики да помогнеме

0:01:57.000,0:02:00.000
бидејќи нашиот фокус е во погрешна насока.

0:02:00.000,0:02:03.000
Воспоставена е нова област во изучувањето на мозокот, општествена невронаука.

0:02:04.000,0:02:08.000
Таа ги изучува деловите на мозоците на двајца луѓе

0:02:08.000,0:02:10.000
кои се активираат додека зборуваат.

0:02:10.000,0:02:14.000
А новото сфаќање за сочувството во невронауката

0:02:14.000,0:02:18.000
е дека нашата основна поставеност е да помагаме.

0:02:18.000,0:02:22.000
Така, доколку забележиме друга личност,

0:02:23.000,0:02:26.000
ние автоматски се сплотуваме, сочувствуваме со неа.

0:02:27.000,0:02:29.000
Откриени се нови неврони, имитирачки неврони,

0:02:29.000,0:02:33.000
кои се однесуваат како невро Wi-Fi, активирајќи се во нашиот мозок

0:02:33.000,0:02:37.000
во идентични области како и во нивниот мозок. Ние сочувствуваме автоматски.

0:02:37.000,0:02:41.000
И доколку таа личност е во неволја, доколку пати,

0:02:42.000,0:02:46.000
ние сме автоматски подготвени да помогнеме. Барем такви се аргументите.

0:02:46.000,0:02:49.000
Но следува прашањето: Зошто не помагаме:?

0:02:49.000,0:02:51.000
Мислам дека ова зборува за цела палета

0:02:52.000,0:02:54.000
која започнува од целосна опседнатост со себе

0:02:55.000,0:02:57.000
до забележување, до емпатија и сочувствување.

0:02:57.000,0:03:01.000
И едноставен факт, доколку сме фокусирани на себе,

0:03:02.000,0:03:05.000
доколку сме презафатени, а такви сме честопати во текот на денот,

0:03:05.000,0:03:08.000
ние навистина не ги забележуваме останатите.

0:03:08.000,0:03:10.000
И оваа разлика помеѓу сопствениот и туѓиот фокус

0:03:10.000,0:03:11.000
може да биде многу деликатна.

0:03:11.000,0:03:15.000
Пред некој ден си го пресметував данокот и се најдов себеси

0:03:15.000,0:03:17.000
како ги прегледувам сите донации кои сум ги дал,

0:03:18.000,0:03:21.000
и имав привидение, кога всушност, стигнав до мојот чек

0:03:21.000,0:03:24.000
за фондацијата Сева и си помислив,

0:03:24.000,0:03:26.000
мојот пријател Лери Брилијант би бил навистина среќен

0:03:27.000,0:03:28.000
што сум дал пари на Сева.

0:03:28.000,0:03:31.000
Потоа сфатив дека од донирањето јас добивам

0:03:31.000,0:03:35.000
нарцисоидна придобивка -дека се чувствувам добро во врска со себе.

0:03:35.000,0:03:40.000
Потоа започнав да размислувам за луѓето на Хималаите

0:03:40.000,0:03:42.000
на кои им требаше помош поради катаракта и сфатив

0:03:43.000,0:03:46.000
дека од нарцисоидниот сопствен фокус преминав

0:03:47.000,0:03:50.000
кон алтруистичка радост, убаво чувство

0:03:50.000,0:03:54.000
за луѓето на кои ќе им се помогне. Мислам дека тоа е мотиватор.

0:03:54.000,0:03:57.000
Но разликата помеѓу фокусирањето на самите нас

0:03:57.000,0:03:58.000
и фокусирањето на другите

0:03:58.000,0:04:01.000
е она на што мислам дека сите треба да обрнеме внимание.

0:04:01.000,0:04:04.000
Тоа можете да го видите глобално ниво кај запознавањето партнерки.

0:04:05.000,0:04:08.000
Бев во еден суши ресторан пред некое време

0:04:08.000,0:04:11.000
и слушнав како две жени зборуваат за братот на едната од нив,

0:04:12.000,0:04:15.000
кој сè уште не бил во врска. Едната жена рече,

0:04:15.000,0:04:17.000
"Мојот брат има проблем со запознавање партнерка,

0:04:17.000,0:04:19.000
затоа се обидува со брзо спарување." Дали знаете што е брзо спарување?

0:04:19.000,0:04:23.000
Жената седнува на маса, а мажот оди од маса на маса,

0:04:23.000,0:04:26.000
и има часовник и звонче, и на секои пет минути, сигнал,

0:04:27.000,0:04:29.000
разговорот завршува и жената може да одлучи

0:04:29.000,0:04:33.000
дали да го даде својот телефон или нејзината e-mail адреса на мажот

0:04:33.000,0:04:35.000
за следна средба. И едната жена вели,

0:04:35.000,0:04:39.000
"Мојот брат никогаш нема добиено телефон и јас точно знам зошто.

0:04:39.000,0:04:44.000
Само што ќе седне, тој започнува непрестано да зборува за себе,

0:04:44.000,0:04:45.000
тој никогаш не се распрашува за жената."

0:04:46.000,0:04:51.000
И јас направив некои истражувања во Сандеј Стајлс рубриката

0:04:51.000,0:04:54.000
на Њујорк Тајмс, гледајќи ги позадинските приказни на браковите,

0:04:54.000,0:04:57.000
бидејќи тие беа многу интересни - и стигнав до бракот

0:04:57.000,0:05:00.000
на Алис Черни Епстајн. Таа рече

0:05:00.000,0:05:02.000
дека кога се запознавала со некој дечко,

0:05:03.000,0:05:05.000
имала едноставен тест кој им го правела.

0:05:06.000,0:05:08.000
Тестот бил: од моментот кога се заедно,

0:05:08.000,0:05:11.000
колку долго би му требало на момчето да ѝ постави прашање

0:05:11.000,0:05:13.000
со зборчето "ти" во него.

0:05:13.000,0:05:17.000
Очигледно Eпстин го погодила тестот, а со тоа и статијата.

0:05:17.000,0:05:18.000
(Смеење)

0:05:18.000,0:05:20.000
Сега ова е еден мал тест

0:05:20.000,0:05:22.000
ве охрабрувам да го пробате на некоја забава.

0:05:22.000,0:05:24.000
Овде на TED има мноштво можности.

0:05:26.000,0:05:29.000
Харвард Бизнис Ривју скоро имаше статија со наслов

0:05:29.000,0:05:32.000
"Човечкиот Момент" за тоа како да направите вистински контакт

0:05:32.000,0:05:35.000
со некоја личност на работа. И тие рекоа,

0:05:35.000,0:05:38.000
основната работа која треба да ја направите е да го исклучите Вашето блекбери,

0:05:39.000,0:05:42.000
да го затворите Вашиот лаптоп, да престанете со мечтаење

0:05:43.000,0:05:45.000
и посветете ѝ целосно внимание на личноста.

0:05:46.000,0:05:50.000
Има еден нов збор во англискиот јазик

0:05:51.000,0:05:54.000
за моментот кога личноста со која сме - го вади нејзиниот блекбери

0:05:54.000,0:05:57.000
или одговара на повик, а ние одеднаш за неа не постоиме.

0:05:58.000,0:06:02.000
Тој збор е "pizzled": тоа е комбинација од збунет и налутен.

0:06:02.000,0:06:05.000
(Смеење)

0:06:05.000,0:06:11.000
Мислам дека е прилично вообичаено. Тоа е нашата емпатија, нашето доближување

0:06:12.000,0:06:15.000
кое нè издвојува од Макијавелистите или од социопатите.

0:06:15.000,0:06:20.000
Имам еден зет кој е експерт за хорор и за терор,

0:06:20.000,0:06:23.000
ги има напишано книгите Annotated Dracula и Essential Frankenstein,

0:06:23.000,0:06:24.000
кој бил обучен како ученик на Chaucer,

0:06:24.000,0:06:26.000
но роден е во Трансилванија

0:06:26.000,0:06:28.000
и мислам дека тоа малку му влијаело.

0:06:28.000,0:06:32.000
Како и да е, мојот зет, Леонард,

0:06:32.000,0:06:34.000
одлучи да напише книга за еден сериски убиец.

0:06:34.000,0:06:37.000
Се работи за човек кој ги тероризирал луѓето

0:06:38.000,0:06:40.000
многу одамна. Тој бил познат како вампирот Санта Круз.

0:06:41.000,0:06:45.000
И пред да биде уапсен, тој ги убил своите баба и дедо,

0:06:45.000,0:06:48.000
неговата мајка и пет колеги од Санта Круз колеџот.

0:06:49.000,0:06:51.000
Така мојот зет оди да го интервјуира овој убиец

0:06:52.000,0:06:54.000
и кога го запознава сфаќа

0:06:54.000,0:06:55.000
дека овој тип е навистина застрашувачки.

0:06:56.000,0:06:58.000
Само една работа, висок е 2,3 метри.

0:06:58.000,0:07:01.000
Но тоа не е најзастрашувачкото кај него.

0:07:01.000,0:07:06.000
Најстрашната работа е што неговиот IQ е 160: потврден гениј.

0:07:07.000,0:07:11.000
Но нема никаква корелација помеѓу неговиот IQ и емоционалната емпатија,

0:07:11.000,0:07:12.000
сочувствување со други луѓе.

0:07:13.000,0:07:15.000
Тие се контролираат од различни делови во мозокот.

0:07:16.000,0:07:18.000
Во еден момент, мојот зет собира храброст

0:07:19.000,0:07:21.000
да му го постави прашањето на кое сака да го знае одговорот,

0:07:21.000,0:07:24.000
а тоа е: Како можеше да го направиш тоа?

0:07:24.000,0:07:26.000
Зарем не ти беше жал за твоите жртви?

0:07:26.000,0:07:29.000
Се работеше за свирепи убиства - тој ги гушел жртвите.

0:07:30.000,0:07:32.000
А убиецот одговара смирено,

0:07:32.000,0:07:37.000
"О, не. Доколку почувствував вознемиреност, немаше да го направам тоа.

0:07:37.000,0:07:43.000
Морав да го исклучам тој дел во мене. Морав да го исклучам тој дел од мене."

0:07:43.000,0:07:48.000
Мислам дека тоа е навистина проблематично,

0:07:49.000,0:07:53.000
и некако, се посветив на исклучувањето на овој дел од нас.

0:07:53.000,0:07:55.000
Кога се фокусираме на самите себе во било која активност,

0:07:56.000,0:07:59.000
го исклучуваме тој дел во нас доколку сме покрај друга личност.

0:08:00.000,0:08:05.000
Помислете кога одите во шопинг и за можностите

0:08:05.000,0:08:07.000
за сочувствувачка потрошувачка.

0:08:08.000,0:08:10.000
Токму сега, како што Bill McDonough потенцираше,

0:08:12.000,0:08:16.000
предметите кои ги купуваме и ги користиме имаат скриени последици.

0:08:16.000,0:08:19.000
Сите ние несвесно сме жртви на колективно спепило.

0:08:20.000,0:08:22.000
Не ги забележуваме и не забележуваме дека не ги забележуваме

0:08:23.000,0:08:29.000
отровните молекули кои излегуваат од теписонот или материјалот на седиштата.

0:08:30.000,0:08:35.000
Или не знаеме дека материјалот е технолошка

0:08:35.000,0:08:39.000
или производствена состојка, која може повторно да биде употребена

0:08:39.000,0:08:41.000
или едноставно завршува на отпад? Со други зборови,

0:08:41.000,0:08:46.000
ние сме безобѕирни кон еколошкото или јавното здравје

0:08:47.000,0:08:50.000
и кон општествените и економските последици

0:08:50.000,0:08:52.000
од работите кои ги купуваме и ги користиме.

0:08:54.000,0:08:58.000
На некој начин, самата соба е слонот во собата,

0:08:58.000,0:09:02.000
но не го гледаме. И ние стануваме жртви

0:09:02.000,0:09:05.000
на систем кој нè насочува на друго место. Размислете за ова.

0:09:06.000,0:09:09.000
Има една прекрасна книга со назив

0:09:10.000,0:09:12.000
Материјал: Скриениот живот на секојдневните предмети.

0:09:13.000,0:09:16.000
И тој зборува за позадинската приказна за предмети како на пример маица.

0:09:16.000,0:09:19.000
И тој кажува каде растел памукот

0:09:19.000,0:09:21.000
за користените ѓубрива и последиците

0:09:21.000,0:09:25.000
врз земјата од тие ѓубрива. И споменува, на пример,

0:09:25.000,0:09:28.000
дека памукот е многу отпорен на текстилна боја,

0:09:28.000,0:09:31.000
околу 60% отпаѓа во отпадната вода.

0:09:31.000,0:09:34.000
И добро е познато од епидемиолозите дека децата

0:09:34.000,0:09:39.000
кои живеат близу текстилни фабрики имаат висок процент на леукемија.

0:09:40.000,0:09:44.000
Има една компанија, Бенет енд Компани, која го снабдува Polo.com,

0:09:45.000,0:09:50.000
Victoria's Secret -- и тие, бидејќи нивниот директор, кој е свесен за ова,

0:09:51.000,0:09:55.000
во Кина формирал здружен бизнис со нивната бојаџилница

0:09:55.000,0:09:57.000
за да се осигура дека отпадната вода

0:09:57.000,0:10:01.000
ќе биде правилно третирана пред да се врати во земјата.

0:10:01.000,0:10:05.000
Во моментов, немаме можност да избереме ваква маица

0:10:06.000,0:10:10.000
од сите останати. Па што би било потребно за тоа?

0:10:13.000,0:10:16.000
Размислував за тоа. Да напоменам,

0:10:16.000,0:10:21.000
постои нова електронска технологија за означување која дозволува секоја продавница

0:10:21.000,0:10:25.000
да ја знае целокупната историја на секој продукт на полиците во продавницата.

0:10:26.000,0:10:28.000
Можете да ја следите назад сè до фабриката. Откако ќе се вратите

0:10:28.000,0:10:32.000
назад во фабриката, можете да ги погледнете производните процеси

0:10:32.000,0:10:36.000
кои биле користени за изработка, и доколку е еколошка,

0:10:36.000,0:10:40.000
можете така и да ја означите. Или доколку не е еколошка,

0:10:40.000,0:10:44.000
можете да влезете, денес, во било која продавница,

0:10:44.000,0:10:47.000
да го скенирате баркодот,

0:10:47.000,0:10:49.000
и тој ќе ве одведе до нивниот веб сајт.

0:10:49.000,0:10:51.000
Тоа го имаат за луѓе алергични на кикирики.

0:10:52.000,0:10:54.000
Овој веб сајт може да ви каже работи за предметот.

0:10:55.000,0:10:56.000
Со други зборови, во моментот на купување,

0:10:56.000,0:11:00.000
би можеле да направиме сочувствителен избор.

0:11:00.000,0:11:06.000
Постои изрека во светот на информациската наука:

0:11:06.000,0:11:09.000
на крајот сите ќе знаат сè.

0:11:09.000,0:11:11.000
Прашањето е: дали тоа ќе направи разлика?

0:11:13.000,0:11:16.000
Пред некое време кога работев во Њујорк Тајмс,

0:11:17.000,0:11:19.000
тоа беше во осумдесеттите, напишав статија,

0:11:19.000,0:11:21.000
за она што беше нов проблем во Њујорк,

0:11:21.000,0:11:23.000
а тоа беа бездомните луѓе на улиците.

0:11:23.000,0:11:27.000
Поминав неколку недели одејќи наоколу со агенција за социјална работа

0:11:27.000,0:11:30.000
која им помагаше на бездомниците. Сфатив дека гледајќи ги бездомниците

0:11:30.000,0:11:35.000
низ нивните очи дека скоро сите од нив се психијатриски случаи

0:11:35.000,0:11:39.000
кои немаа каде да одат. Имаа дијагнози. Тоа ме натера,

0:11:40.000,0:11:43.000
ме протресе од урбаниот транс во кој се наоѓав,

0:11:44.000,0:11:47.000
кога ќе видиме, кога поминуваме покрај некој бездомник

0:11:47.000,0:11:50.000
во периферијата на нашата визија, тој останува на периферијата.

0:11:52.000,0:11:54.000
Не забележуваме затоа и не делуваме.

0:11:57.000,0:12:02.000
Еден ден, набрзо после тоа, беше петок, при крај на денот,

0:12:02.000,0:12:05.000
се симнував надолу во метрото. Беше време на шпиц

0:12:05.000,0:12:07.000
и илјадници луѓе се слеваа надолу по скалите.

0:12:07.000,0:12:09.000
Одеднаш додека се симнував по скалите

0:12:09.000,0:12:12.000
забележав дека имаше човек легнат на едната страна,

0:12:12.000,0:12:16.000
гол, неподвижен, а луѓето едноставно газеа врз него,

0:12:17.000,0:12:18.000
стотици и стотици луѓе.

0:12:19.000,0:12:22.000
И бидејќи мојот урбан транс беше донекаде ослабен,

0:12:23.000,0:12:26.000
застанав за да откријам што не е во ред.

0:12:27.000,0:12:29.000
Штом застанав, неколкумина други

0:12:30.000,0:12:31.000
веднаш го забележаа истиот човек.

0:12:32.000,0:12:34.000
Откривме дека тој беше Хиспано, не зборуваше англиски,

0:12:34.000,0:12:39.000
немаше пари, скитал по улиците со денови, гладувајќи,

0:12:39.000,0:12:40.000
и на крајот се онесвестил од глад.

0:12:40.000,0:12:42.000
Веднаш некој отиде и донесе сок од портокал,

0:12:42.000,0:12:44.000
некој донесе хотдог, некој доведе полицаец од метрото.

0:12:45.000,0:12:48.000
Човекот беше вратен на нозе веднаш.

0:12:48.000,0:12:52.000
Но за тоа беше потребен само еден мал чин на забележување.

0:12:53.000,0:12:54.000
и јас сум навистина оптимист.

0:12:54.000,0:12:55.000
Ви благодарам многу.

0:12:55.000,0:12:57.000
(Аплауз)