1
00:00:00,000 --> 00:00:03,000
Мне прапанавалі пасаду дацэнта медыцыны

2
00:00:03,000 --> 00:00:06,000
і загадчыка аддзела навуковай візуалізацыі

3
00:00:06,000 --> 00:00:08,000
ў Ельскім універсітэце

4
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
на кафедры медыцыны.

5
00:00:10,000 --> 00:00:13,000
Мая праца заключалася ў напісанні шматлікіх алгарытмаў і кодаў

6
00:00:13,000 --> 00:00:15,000
для віртуальных аперацый, якія праводзіла НАСА

7
00:00:15,000 --> 00:00:18,000
падчас падрыхтоўкі астранаўтаў, якіх гатовілі працяглага касмічнага палёту,

8
00:00:18,000 --> 00:00:20,000
дзе яны маглі б знаходзіцца ў робатызаваных капсулах.

9
00:00:20,000 --> 00:00:22,000
Найбольш захапляючым у ходзе нашай працы было тое,

10
00:00:22,000 --> 00:00:25,000
што, пры дапамозе новых тэхналогій сканавання, мы бачылі рэчы,

11
00:00:25,000 --> 00:00:27,000
якія ніхто не бачыў раней --

12
00:00:27,000 --> 00:00:29,000
рэчы, звязаныя не толькі з лячэннем захворвання,

13
00:00:29,000 --> 00:00:33,000
але і таксама з магчымасцю ўбачыць цела

14
00:00:33,000 --> 00:00:36,000
як нешта сапраўды надзвычайнае.

15
00:00:36,000 --> 00:00:39,000
Я помню, калі мы першы раз глядзелі на калаген.

16
00:00:39,000 --> 00:00:41,000
Усё вашае цела, усё --

17
00:00:41,000 --> 00:00:43,000
вашыя валасы, скура, косці, пазногці --

18
00:00:43,000 --> 00:00:45,000
усё зроблена з калагену.

19
00:00:45,000 --> 00:00:47,000
Ён нібыта мае структуру каната,

20
00:00:47,000 --> 00:00:49,000
які закручваецца і переплятаецца вось так.

21
00:00:49,000 --> 00:00:53,000
І адзіным месцам, дзе калаген змяняе сваю структуру,

22
00:00:53,000 --> 00:00:55,000
з'яўляецца рагавіца вашага вока.

23
00:00:55,000 --> 00:00:57,000
У вашым воку

24
00:00:57,000 --> 00:00:59,000
ён набывае форму сятчаткі

25
00:00:59,000 --> 00:01:02,000
і таму становіцца празрыстым, у адрозненне ад непразрыстага.

26
00:01:02,000 --> 00:01:05,000
У такой выдатна арганізаванай структуры

27
00:01:05,000 --> 00:01:07,000
было цяжка не ўбачыць боскасці.

28
00:01:07,000 --> 00:01:10,000
І мы працягвалі назіраць гэта зноў, і зноў, і зноў

29
00:01:10,000 --> 00:01:12,000
у розных частках цела.

30
00:01:12,000 --> 00:01:15,000
Аднойчы я меў магчымасць, звязаную з

31
00:01:15,000 --> 00:01:17,000
адным чалавекам, што працаваў над вельмі цікавай

32
00:01:17,000 --> 00:01:20,000
мікрамагнітна-рэзананснай візуалізацыяй з Нацыянальным інстытутам аховы здароўя.

33
00:01:20,000 --> 00:01:22,000
Тое, што мы намерваліся зрабіць,

34
00:01:22,000 --> 00:01:24,000
было сканаванне новага праекту

35
00:01:24,000 --> 00:01:26,000
па развіццю эмбрыёна ад зачацця да нараджэння

36
00:01:26,000 --> 00:01:28,000
з выкарыстаннем гэтых новых тэхналогій.

37
00:01:28,000 --> 00:01:30,000
Такім чынам, я напісаў алгарытмы,

38
00:01:30,000 --> 00:01:33,000
а ён забяспечыў апаратуру - Пол Латербуд -

39
00:01:33,000 --> 00:01:36,000
і затым атрымаў Нобелеўскую прэмію за вынаходжанне МРТ.

40
00:01:36,000 --> 00:01:38,000
А я атрымаў падаткі.

41
00:01:38,000 --> 00:01:40,000
І збіраюся паказаць вам узор працы

42
00:01:40,000 --> 00:01:42,000
"Ад зачацця да нараджэння"

43
00:01:42,000 --> 00:01:48,000
Музыка

44
00:01:48,000 --> 00:01:51,000
Тэкст відэа "Ад зачацця да нараджэння"

45
00:01:54,000 --> 00:01:57,000
Нязрэлая яйцаклетка

46
00:01:59,000 --> 00:02:02,000
Сперма

47
00:02:05,000 --> 00:02:09,000
Яйцаклетка асемянёна

48
00:02:12,000 --> 00:02:15,000
24 гадзіны: першае дзяленне клетак дзіцяці

49
00:02:18,000 --> 00:02:21,000
Аплодненая яйцаклетка дзеліцца праз некалькі гадзін пасля зліцця...

50
00:02:23,000 --> 00:02:26,000
І дзеліцца нанова кожныя 12 ці 15 гадзін.

51
00:02:26,000 --> 00:02:29,000
Ранні эмбрыён

52
00:02:29,000 --> 00:02:32,000
Жаўток яшчэ корміць дзіця.

53
00:02:33,000 --> 00:02:37,000
25 дзён: развіццё камеры сэрца

54
00:02:41,000 --> 00:02:48,000
32 дні: развіваюцца рукі і кісці

55
00:02:50,000 --> 00:02:56,000
36 дзён: пачатак прымітыўнага пазваночніка

56
00:02:56,000 --> 00:03:03,000
Гэтыя тыдні з'яўляюцца часам найхутчэйшага развіцця плода.

57
00:03:09,000 --> 00:03:12,000
Калі б плод працягваў расці з такой хуткасцю на працягу ўсіх дзевяці месяцаў,

58
00:03:12,000 --> 00:03:14,000
ён меў бы 1.5 тоны пасля нараджэння.

59
00:03:16,000 --> 00:03:20,000
45 дзён

60
00:03:24,000 --> 00:03:29,000
Сэрца эмбрыёна б'ецца у два разы хутчэй за сэрца маці.

61
00:03:31,000 --> 00:03:34,000
51 дзень

62
00:03:34,000 --> 00:03:42,000
52 дні: развіваюцца сятчатка, нос і пальцы

63
00:03:48,000 --> 00:03:53,000
Пастаянныя рухі эмбрыёна ва ўлонні

64
00:03:53,000 --> 00:03:58,000
неабходныя для росту мышцаў і шкілета.

65
00:04:10,000 --> 00:04:12,000
12 тыдняў: нявызначаны палавы орган

66
00:04:12,000 --> 00:04:14,000
хлопчык ці дзяўчынка - яшчэ вызначыцца

67
00:04:16,000 --> 00:04:20,000
8 месяцаў

68
00:04:46,000 --> 00:04:52,000
Нараджэнне: этап выштурхоўвання

69
00:05:28,000 --> 00:05:31,000
Момант нараджэння

70
00:05:37,000 --> 00:05:41,000
(Апладысменты)

71
00:05:41,000 --> 00:05:43,000
Аляксандар Ціарас: Дзякуй.

72
00:05:43,000 --> 00:05:45,000
Але, як вы можаце пабачыць, калі вы

73
00:05:45,000 --> 00:05:47,000
насамрэы пачынаеце працаваць з гэтымі дадзенымі,

74
00:05:47,000 --> 00:05:49,000
гэта відовішчна.

75
00:05:49,000 --> 00:05:51,000
Мы працягвалі сканаваць больш і больш,

76
00:05:51,000 --> 00:05:53,000
працуючы над гэтым праектам,

77
00:05:53,000 --> 00:05:55,000
назіраючы за дзвюма простымі клеткамі,

78
00:05:55,000 --> 00:05:58,000
што мелі такую неверагодную структуру,

79
00:05:58,000 --> 00:06:00,000
якая магічным чынам стане вамі.

80
00:06:00,000 --> 00:06:02,000
І пакуль мы працягвалі працаваць з гэтымі звесткамі,

81
00:06:02,000 --> 00:06:05,000
гледзячы на маленькія часткі цела,

82
00:06:05,000 --> 00:06:08,000
гэтыя невялічкія кавалкі тканіны,

83
00:06:08,000 --> 00:06:10,000
як трафабласт сыходзіць з зародкавага пузырка

84
00:06:10,000 --> 00:06:13,000
і неспадзявана закопвае сябе ў сценку маткі,

85
00:06:13,000 --> 00:06:15,000
кажучы: "Я тут, каб застацца".

86
00:06:15,000 --> 00:06:17,000
Раптоўна пачынаецца размова

87
00:06:17,000 --> 00:06:19,000
з эстрагенамі, прагестэронамі, што кажуць:

88
00:06:19,000 --> 00:06:21,000
"Я тут, каб застацца, узгадуй мяне",

89
00:06:21,000 --> 00:06:24,000
будуючы гэты надзвычайны трохлінейны плод,

90
00:06:24,000 --> 00:06:26,000
які праз 44 дні стане нечым,

91
00:06:26,000 --> 00:06:28,000
што вы зможаце распазнаць,

92
00:06:28,000 --> 00:06:30,000
і затым праз дзевяць тыдняў

93
00:06:30,000 --> 00:06:32,000
ён будзе сапраўдным маленькім чалавекам.

94
00:06:32,000 --> 00:06:34,000
Цуд гэтых назіранняў:

95
00:06:34,000 --> 00:06:36,000
Адкуль у нас ёсць такі біялагічны механізм

96
00:06:36,000 --> 00:06:38,000
унутры нашага цела,

97
00:06:38,000 --> 00:06:40,000
што дазваляе бачыць гэта?

98
00:06:40,000 --> 00:06:42,000
Я хачу паказаць вам нешта сапраўды ўнікальнае.

99
00:06:42,000 --> 00:06:44,000
Вось сэрца чалавека на 25-ым тыдні

100
00:06:44,000 --> 00:06:46,000
Гэта па сутнасці толькі дзве жылкі.

101
00:06:46,000 --> 00:06:48,000
Як гэта цуда-арыгамі,

102
00:06:48,000 --> 00:06:50,000
будуюцца клеткі, з хуткасцю

103
00:06:50,000 --> 00:06:53,000
адзін мільён клетак ў сякунду напрацягу чатырох тыдняў,

104
00:06:53,000 --> 00:06:55,000
яны нібыта складваюцца самі ў сабе.

105
00:06:55,000 --> 00:06:58,000
Праз пяць тыдняў, вы пачынаеце бачыць першыя перадсэрдзі і страўнічкі.

106
00:06:58,000 --> 00:07:00,000
Шэсць тыдняў, складкі, што пачынаюцца

107
00:07:00,000 --> 00:07:02,000
з сасочкаў унутры сэрца,

108
00:07:02,000 --> 00:07:04,000
здольныя закрыць

109
00:07:04,000 --> 00:07:06,000
кожны клапан сэрца,

110
00:07:06,000 --> 00:07:09,000
пакуль вы не атрымаеце развітае сэрца --

111
00:07:09,000 --> 00:07:11,000
і асноўнае развіццё ўсяго цела затым.

112
00:07:11,000 --> 00:07:13,000
Цудоўныя механізмы

113
00:07:13,000 --> 00:07:16,000
ўнутры кожнай генетычнай структуры

114
00:07:16,000 --> 00:07:19,000
паведамляюць, дзе дакладана павінна быць нервовая клетка --

115
00:07:19,000 --> 00:07:21,000
складанасць гэтых матэматычных мадэляў

116
00:07:21,000 --> 00:07:23,000
і тое, як яны на самой справе зроблены,

117
00:07:23,000 --> 00:07:25,000
за межамі чалавечага разумення.

118
00:07:25,000 --> 00:07:27,000
Нават з'яўляючыся матэматыкам,

119
00:07:27,000 --> 00:07:29,000
я гляджу з подзівам на тое,

120
00:07:29,000 --> 00:07:32,000
як гэтыя наборы інструкцый

121
00:07:32,000 --> 00:07:34,000
не робяць памылак,

122
00:07:34,000 --> 00:07:36,000
падчас будавання таго, што стане намі.

123
00:07:36,000 --> 00:07:38,000
Гэта таямніца, гэта цуд, гэта боскасць.

124
00:07:38,000 --> 00:07:41,000
Затым вы засяроджваеце погляд на дарослым жыцці.

125
00:07:41,000 --> 00:07:43,000
Паглядзіце на невялікі пучок капіляраў.

126
00:07:43,000 --> 00:07:46,000
Гэта толькі маленькая, мікраскапічная падструктура.

127
00:07:46,000 --> 00:07:50,000
Але на момант вашага нараджэння, у дзевяць месяцаў,

128
00:07:50,000 --> 00:07:53,000
вы маеце нешта каля 100,000 кіламетраў сасудаў

129
00:07:53,000 --> 00:07:55,000
у вашым целе.

130
00:07:55,000 --> 00:07:57,000
Я маю на ўвазе, толькі адзін кіламетар - бачны

131
00:07:57,000 --> 00:08:00,000
99, 999 кіламетраў

132
00:08:00,000 --> 00:08:03,000
разносяць пажыўныя рэчывы і выводзяць адкіды.

133
00:08:03,000 --> 00:08:05,000
Складанасць унутранай пабудовы кожнай сістэмы,

134
00:08:05,000 --> 00:08:07,000
ізноў, па-за межамі любога разумення

135
00:08:07,000 --> 00:08:09,000
ці любой існуючай сёння матэматыкі.

136
00:08:09,000 --> 00:08:11,000
Гэты набор інструкцый

137
00:08:11,000 --> 00:08:13,000
ад мозгу да кожнай іншай часткі цела --

138
00:08:13,000 --> 00:08:15,000
паглядзіце на складанасць згортвання.

139
00:08:15,000 --> 00:08:17,000
Адкуль прыходзіць гэта магчымасць ведаць,

140
00:08:17,000 --> 00:08:19,000
што выгіб можа валодаць большай інфармацыяй:

141
00:08:19,000 --> 00:08:22,000
зараз вы назіраецце развіццё мозгу дзіцяці.

142
00:08:22,000 --> 00:08:24,000
Гэта тое, чым мы цяпер займаемся.

143
00:08:24,000 --> 00:08:26,000
Насамрэч, мы распачынаем два даследванні

144
00:08:26,000 --> 00:08:29,000
сканіравання дзіцячага мозгу з моманту нараджэння.

145
00:08:29,000 --> 00:08:31,000
Кожныя шэсць месяцаў да ўзросту шасці год --

146
00:08:31,000 --> 00:08:34,000
плануецца даследваць каля 250 дзяцей --

147
00:08:34,000 --> 00:08:37,000
мы будзем назіраць за тым, як складваюцца звіліны і разоры мозгу,

148
00:08:37,000 --> 00:08:39,000
каб пабачыць, як гэтае цудоўнае развіццё

149
00:08:39,000 --> 00:08:42,000
ператвараецца ў памяць і дзіва -- становіцца намі.

150
00:08:42,000 --> 00:08:44,000
І гэта не толькі нашае існаванне,

151
00:08:44,000 --> 00:08:46,000
аднак і тое, як жаночае цела разумее генетычную структуру,

152
00:08:46,000 --> 00:08:49,000
якая будуе не толькі сваё ўласнае цела,

153
00:08:49,000 --> 00:08:51,000
але і разумее,

154
00:08:51,000 --> 00:08:53,000
як стаць хадзячай імуннай,

155
00:08:53,000 --> 00:08:56,000
сардэчна-сасудзістай сістэмай,

156
00:08:56,000 --> 00:08:58,000
мабільнай сістэмай,

157
00:08:58,000 --> 00:09:02,000
якая можа выхоўваць, цудоўным чынам лячыць дзіця,

158
00:09:02,000 --> 00:09:05,000
што, яшчэ раз, па-за нашым разуменнем:

159
00:09:05,000 --> 00:09:08,000
цуд, імя якому існаванне, што ёсць мы?

160
00:09:08,000 --> 00:09:10,000
Дзякуй вам.

161
00:09:10,000 --> 00:09:15,000
(Апладысменты)