0:00:00.000,0:00:03.000
Мне прапанавалі пасаду дацэнта медыцыны

0:00:03.000,0:00:06.000
і загадчыка аддзела навуковай візуалізацыі

0:00:06.000,0:00:08.000
ў Ельскім універсітэце

0:00:08.000,0:00:10.000
на кафедры медыцыны.

0:00:10.000,0:00:13.000
Мая праца заключалася ў напісанні шматлікіх алгарытмаў і кодаў

0:00:13.000,0:00:15.000
для віртуальных аперацый, якія праводзіла НАСА

0:00:15.000,0:00:18.000
падчас падрыхтоўкі астранаўтаў, якіх гатовілі працяглага касмічнага палёту,

0:00:18.000,0:00:20.000
дзе яны маглі б знаходзіцца ў робатызаваных капсулах.

0:00:20.000,0:00:22.000
Найбольш захапляючым у ходзе нашай працы было тое,

0:00:22.000,0:00:25.000
што, пры дапамозе новых тэхналогій сканавання, мы бачылі рэчы,

0:00:25.000,0:00:27.000
якія ніхто не бачыў раней --

0:00:27.000,0:00:29.000
рэчы, звязаныя не толькі з лячэннем захворвання,

0:00:29.000,0:00:33.000
але і таксама з магчымасцю ўбачыць цела

0:00:33.000,0:00:36.000
як нешта сапраўды надзвычайнае.

0:00:36.000,0:00:39.000
Я помню, калі мы першы раз глядзелі на калаген.

0:00:39.000,0:00:41.000
Усё вашае цела, усё --

0:00:41.000,0:00:43.000
вашыя валасы, скура, косці, пазногці --

0:00:43.000,0:00:45.000
усё зроблена з калагену.

0:00:45.000,0:00:47.000
Ён нібыта мае структуру каната,

0:00:47.000,0:00:49.000
які закручваецца і переплятаецца вось так.

0:00:49.000,0:00:53.000
І адзіным месцам, дзе калаген змяняе сваю структуру,

0:00:53.000,0:00:55.000
з'яўляецца рагавіца вашага вока.

0:00:55.000,0:00:57.000
У вашым воку

0:00:57.000,0:00:59.000
ён набывае форму сятчаткі

0:00:59.000,0:01:02.000
і таму становіцца празрыстым, у адрозненне ад непразрыстага.

0:01:02.000,0:01:05.000
У такой выдатна арганізаванай структуры

0:01:05.000,0:01:07.000
было цяжка не ўбачыць боскасці.

0:01:07.000,0:01:10.000
І мы працягвалі назіраць гэта зноў, і зноў, і зноў

0:01:10.000,0:01:12.000
у розных частках цела.

0:01:12.000,0:01:15.000
Аднойчы я меў магчымасць, звязаную з

0:01:15.000,0:01:17.000
адным чалавекам, што працаваў над вельмі цікавай

0:01:17.000,0:01:20.000
мікрамагнітна-рэзананснай візуалізацыяй з Нацыянальным інстытутам аховы здароўя.

0:01:20.000,0:01:22.000
Тое, што мы намерваліся зрабіць,

0:01:22.000,0:01:24.000
было сканаванне новага праекту

0:01:24.000,0:01:26.000
па развіццю эмбрыёна ад зачацця да нараджэння

0:01:26.000,0:01:28.000
з выкарыстаннем гэтых новых тэхналогій.

0:01:28.000,0:01:30.000
Такім чынам, я напісаў алгарытмы,

0:01:30.000,0:01:33.000
а ён забяспечыў апаратуру - Пол Латербуд -

0:01:33.000,0:01:36.000
і затым атрымаў Нобелеўскую прэмію за вынаходжанне МРТ.

0:01:36.000,0:01:38.000
А я атрымаў падаткі.

0:01:38.000,0:01:40.000
І збіраюся паказаць вам узор працы

0:01:40.000,0:01:42.000
"Ад зачацця да нараджэння"

0:01:42.000,0:01:48.000
Музыка

0:01:48.000,0:01:51.000
Тэкст відэа "Ад зачацця да нараджэння"

0:01:54.000,0:01:57.000
Нязрэлая яйцаклетка

0:01:59.000,0:02:02.000
Сперма

0:02:05.000,0:02:09.000
Яйцаклетка асемянёна

0:02:12.000,0:02:15.000
24 гадзіны: першае дзяленне клетак дзіцяці

0:02:18.000,0:02:21.000
Аплодненая яйцаклетка дзеліцца праз некалькі гадзін пасля зліцця...

0:02:23.000,0:02:26.000
І дзеліцца нанова кожныя 12 ці 15 гадзін.

0:02:26.000,0:02:29.000
Ранні эмбрыён

0:02:29.000,0:02:32.000
Жаўток яшчэ корміць дзіця.

0:02:33.000,0:02:37.000
25 дзён: развіццё камеры сэрца

0:02:41.000,0:02:48.000
32 дні: развіваюцца рукі і кісці

0:02:50.000,0:02:56.000
36 дзён: пачатак прымітыўнага пазваночніка

0:02:56.000,0:03:03.000
Гэтыя тыдні з'яўляюцца часам найхутчэйшага развіцця плода.

0:03:09.000,0:03:12.000
Калі б плод працягваў расці з такой хуткасцю на працягу ўсіх дзевяці месяцаў,

0:03:12.000,0:03:14.000
ён меў бы 1.5 тоны пасля нараджэння.

0:03:16.000,0:03:20.000
45 дзён

0:03:24.000,0:03:29.000
Сэрца эмбрыёна б'ецца у два разы хутчэй за сэрца маці.

0:03:31.000,0:03:34.000
51 дзень

0:03:34.000,0:03:42.000
52 дні: развіваюцца сятчатка, нос і пальцы

0:03:48.000,0:03:53.000
Пастаянныя рухі эмбрыёна ва ўлонні

0:03:53.000,0:03:58.000
неабходныя для росту мышцаў і шкілета.

0:04:10.000,0:04:12.000
12 тыдняў: нявызначаны палавы орган

0:04:12.000,0:04:14.000
хлопчык ці дзяўчынка - яшчэ вызначыцца

0:04:16.000,0:04:20.000
8 месяцаў

0:04:46.000,0:04:52.000
Нараджэнне: этап выштурхоўвання

0:05:28.000,0:05:31.000
Момант нараджэння

0:05:37.000,0:05:41.000
(Апладысменты)

0:05:41.000,0:05:43.000
Аляксандар Ціарас: Дзякуй.

0:05:43.000,0:05:45.000
Але, як вы можаце пабачыць, калі вы

0:05:45.000,0:05:47.000
насамрэы пачынаеце працаваць з гэтымі дадзенымі,

0:05:47.000,0:05:49.000
гэта відовішчна.

0:05:49.000,0:05:51.000
Мы працягвалі сканаваць больш і больш,

0:05:51.000,0:05:53.000
працуючы над гэтым праектам,

0:05:53.000,0:05:55.000
назіраючы за дзвюма простымі клеткамі,

0:05:55.000,0:05:58.000
што мелі такую неверагодную структуру,

0:05:58.000,0:06:00.000
якая магічным чынам стане вамі.

0:06:00.000,0:06:02.000
І пакуль мы працягвалі працаваць з гэтымі звесткамі,

0:06:02.000,0:06:05.000
гледзячы на маленькія часткі цела,

0:06:05.000,0:06:08.000
гэтыя невялічкія кавалкі тканіны,

0:06:08.000,0:06:10.000
як трафабласт сыходзіць з зародкавага пузырка

0:06:10.000,0:06:13.000
і неспадзявана закопвае сябе ў сценку маткі,

0:06:13.000,0:06:15.000
кажучы: "Я тут, каб застацца".

0:06:15.000,0:06:17.000
Раптоўна пачынаецца размова

0:06:17.000,0:06:19.000
з эстрагенамі, прагестэронамі, што кажуць:

0:06:19.000,0:06:21.000
"Я тут, каб застацца, узгадуй мяне",

0:06:21.000,0:06:24.000
будуючы гэты надзвычайны трохлінейны плод,

0:06:24.000,0:06:26.000
які праз 44 дні стане нечым,

0:06:26.000,0:06:28.000
што вы зможаце распазнаць,

0:06:28.000,0:06:30.000
і затым праз дзевяць тыдняў

0:06:30.000,0:06:32.000
ён будзе сапраўдным маленькім чалавекам.

0:06:32.000,0:06:34.000
Цуд гэтых назіранняў:

0:06:34.000,0:06:36.000
Адкуль у нас ёсць такі біялагічны механізм

0:06:36.000,0:06:38.000
унутры нашага цела,

0:06:38.000,0:06:40.000
што дазваляе бачыць гэта?

0:06:40.000,0:06:42.000
Я хачу паказаць вам нешта сапраўды ўнікальнае.

0:06:42.000,0:06:44.000
Вось сэрца чалавека на 25-ым тыдні

0:06:44.000,0:06:46.000
Гэта па сутнасці толькі дзве жылкі.

0:06:46.000,0:06:48.000
Як гэта цуда-арыгамі,

0:06:48.000,0:06:50.000
будуюцца клеткі, з хуткасцю

0:06:50.000,0:06:53.000
адзін мільён клетак ў сякунду напрацягу чатырох тыдняў,

0:06:53.000,0:06:55.000
яны нібыта складваюцца самі ў сабе.

0:06:55.000,0:06:58.000
Праз пяць тыдняў, вы пачынаеце бачыць першыя перадсэрдзі і страўнічкі.

0:06:58.000,0:07:00.000
Шэсць тыдняў, складкі, што пачынаюцца

0:07:00.000,0:07:02.000
з сасочкаў унутры сэрца,

0:07:02.000,0:07:04.000
здольныя закрыць

0:07:04.000,0:07:06.000
кожны клапан сэрца,

0:07:06.000,0:07:09.000
пакуль вы не атрымаеце развітае сэрца --

0:07:09.000,0:07:11.000
і асноўнае развіццё ўсяго цела затым.

0:07:11.000,0:07:13.000
Цудоўныя механізмы

0:07:13.000,0:07:16.000
ўнутры кожнай генетычнай структуры

0:07:16.000,0:07:19.000
паведамляюць, дзе дакладана павінна быць нервовая клетка --

0:07:19.000,0:07:21.000
складанасць гэтых матэматычных мадэляў

0:07:21.000,0:07:23.000
і тое, як яны на самой справе зроблены,

0:07:23.000,0:07:25.000
за межамі чалавечага разумення.

0:07:25.000,0:07:27.000
Нават з'яўляючыся матэматыкам,

0:07:27.000,0:07:29.000
я гляджу з подзівам на тое,

0:07:29.000,0:07:32.000
як гэтыя наборы інструкцый

0:07:32.000,0:07:34.000
не робяць памылак,

0:07:34.000,0:07:36.000
падчас будавання таго, што стане намі.

0:07:36.000,0:07:38.000
Гэта таямніца, гэта цуд, гэта боскасць.

0:07:38.000,0:07:41.000
Затым вы засяроджваеце погляд на дарослым жыцці.

0:07:41.000,0:07:43.000
Паглядзіце на невялікі пучок капіляраў.

0:07:43.000,0:07:46.000
Гэта толькі маленькая, мікраскапічная падструктура.

0:07:46.000,0:07:50.000
Але на момант вашага нараджэння, у дзевяць месяцаў,

0:07:50.000,0:07:53.000
вы маеце нешта каля 100,000 кіламетраў сасудаў

0:07:53.000,0:07:55.000
у вашым целе.

0:07:55.000,0:07:57.000
Я маю на ўвазе, толькі адзін кіламетар - бачны

0:07:57.000,0:08:00.000
99, 999 кіламетраў

0:08:00.000,0:08:03.000
разносяць пажыўныя рэчывы і выводзяць адкіды.

0:08:03.000,0:08:05.000
Складанасць унутранай пабудовы кожнай сістэмы,

0:08:05.000,0:08:07.000
ізноў, па-за межамі любога разумення

0:08:07.000,0:08:09.000
ці любой існуючай сёння матэматыкі.

0:08:09.000,0:08:11.000
Гэты набор інструкцый

0:08:11.000,0:08:13.000
ад мозгу да кожнай іншай часткі цела --

0:08:13.000,0:08:15.000
паглядзіце на складанасць згортвання.

0:08:15.000,0:08:17.000
Адкуль прыходзіць гэта магчымасць ведаць,

0:08:17.000,0:08:19.000
што выгіб можа валодаць большай інфармацыяй:

0:08:19.000,0:08:22.000
зараз вы назіраецце развіццё мозгу дзіцяці.

0:08:22.000,0:08:24.000
Гэта тое, чым мы цяпер займаемся.

0:08:24.000,0:08:26.000
Насамрэч, мы распачынаем два даследванні

0:08:26.000,0:08:29.000
сканіравання дзіцячага мозгу з моманту нараджэння.

0:08:29.000,0:08:31.000
Кожныя шэсць месяцаў да ўзросту шасці год --

0:08:31.000,0:08:34.000
плануецца даследваць каля 250 дзяцей --

0:08:34.000,0:08:37.000
мы будзем назіраць за тым, як складваюцца звіліны і разоры мозгу,

0:08:37.000,0:08:39.000
каб пабачыць, як гэтае цудоўнае развіццё

0:08:39.000,0:08:42.000
ператвараецца ў памяць і дзіва -- становіцца намі.

0:08:42.000,0:08:44.000
І гэта не толькі нашае існаванне,

0:08:44.000,0:08:46.000
аднак і тое, як жаночае цела разумее генетычную структуру,

0:08:46.000,0:08:49.000
якая будуе не толькі сваё ўласнае цела,

0:08:49.000,0:08:51.000
але і разумее,

0:08:51.000,0:08:53.000
як стаць хадзячай імуннай,

0:08:53.000,0:08:56.000
сардэчна-сасудзістай сістэмай,

0:08:56.000,0:08:58.000
мабільнай сістэмай,

0:08:58.000,0:09:02.000
якая можа выхоўваць, цудоўным чынам лячыць дзіця,

0:09:02.000,0:09:05.000
што, яшчэ раз, па-за нашым разуменнем:

0:09:05.000,0:09:08.000
цуд, імя якому існаванне, што ёсць мы?

0:09:08.000,0:09:10.000
Дзякуй вам.

0:09:10.000,0:09:15.000
(Апладысменты)