Tôi sẽ kể cho bạn một câu chuyện về một bé gái tên là Naghma. Naghma sống tại một trại tỵ nạn với bố mẹ và 8 anh chị em Vào mỗi sáng, bố cô thức dậy cùng hi vọng sẽ được nhận làm thợ xây và vào một tháng đẹp trời, ông có thể kiếm được 50 đô la. Mùa đông năm ấy khắc nghiệt, và không may, anh trai của Nagma chết và mẹ của em đổ bệnh nặng. Trong tuyệt vọng, bố em đi sang láng giềng để vay 2,500 đô la. Sau vài tháng chờ đợi, người láng giếng mất kiên nhẫn và yêu cầu số tiền phải được trả lại. Run rủi thay, bố Naghma không có đủ tiền và hai người đàn ông đã đồng ý theo lệ làng "jirga" Jirga đơn giản là một tập tục hòa giải được sử dụng tùy nghi tại Afghanistan. Nó thường được quy định bởi những lãnh đạo tôn giáo và những già làng Jirgas thường được sử dụng ở những miền quê như Afghanistan, nơi có sự thù ghét sâu sắc đối với hệ thống (pháp luật) chính thống. Tại buổi Jirga, 2 người đàn ông ngồi cạnh nhau và họ quyết định cách tốt nhất để giải quyết món nợ là gả Naghma cho con trai 21 tuổi của người láng giềng. Em Nagma mới 6 tuổi. Những câu chuyện tương tự như Naghma không may lại quá phổ biến và từ những mái ấm ở nơi khác, chúng ta có thể xem những chuyện này đe dọa nghiêm trọng tới quyền phụ nữ. Và nếu bạn theo dõi tin tức về Afghanistan bạn có thể cho rằng rằng đây là một nhà nước thất bại. Tuy nhiên Afghanistan có một hệ thống pháp luật chính thống và cho dù jirgas được xây dựng trên thông lệ lâu đời của các bộ lạc thì cũng phải tuân theo pháp luật, và một điều không phải bàn cãi là dùng con mình để trả nợ không chỉ vô đạo đức mà còn trái pháp luật. Vào năm 2008, tôi đến Afghanistan trong một chương trình hỗ trợ pháp lý Ban đầu, tôi đến đó trong chương trình kéo dài 9 tháng để đào tạo luật sư Afghanistan. Trong 9 tháng ấy, tôi đi đến mọi vùng trò chuyện với trăm người đang bị giam, thảo luận với nhiều doanh nghiệp đang hoạt động trên lãnh thổ Afghanistan. Và qua những hội thoại này, tôi bắt đầu thấy có sự nối kết giữa những doanh nghiệp và người dân và việc luật pháp đáng ra để bảo vệ họ đang không được tận dụng đúng mức. Trong khi đó những phương pháp trừng phạt tồi tệ và phi lý lại đang bị lạm dụng. Điều đó đặt tôi vào sứ mệnh tìm ra lẽ phải và công lý đối với tôi nghĩa là áp dụng luật pháp với mục đích ban đầu hay chính là để bảo vệ. Chức năng của pháp luật là bảo vệ. Do đó, tôi quyết định theo đuổi một dự định cá nhân, trở thành người nước ngoài đầu tiên biện hộ tại tòa án Afghanistan. Trong suốt quá trình đó, tôi nghiên cứu rất nhiều điều luật, tôi nói chuyện với nhiều người đọc nhiều vụ kiện, và nhận ra rằng thiếu công lý không chỉ là vấn để của riêng Afghanistan mà là vấn đề của cả thế giới. Trước đây tôi vốn cố gắng tránh đối mặt với những trường hợp nhân quyền vì tôi lo lắng vì nó có thể ảnh hướng đến tôi cả phương diện sự nghiệp lẫn cá nhân Tôi nhận ra nhu cầu đòi công lý là quá lớn khiến cho tôi không thể tiếp tục lờ đi Và do vậy tôi bắt đầu tình nguyện đại diện cho những người như Naghma Đến nay, kể từ khi ở Afghanistan và làm luật sư hơn 10 năm, tôi đã làm đại diện cho nhiều CEO của những công ty tốp 500 Fortune cho đến những vị đại sứ, và những em bé như Naghma và gặt hái nhiều thành công. Lý do thành công của tôi rất đơn giản Tôi thay đổi hệ thống từ trong ra và sử dụng luật pháp theo đúng cách mà nó phải được thực thi. Tôi nhận ra rằng đạt được công bằng ở những nơi như Afganistan là rất khó do 3 nguyên nhân sau. Điều thứ nhất đơn giản là dân chúng hiểu biết rất ít tới những quyền lợi pháp lý của họ và đó là vấn đề mang tính toàn cầu Vấn đề thứ hai là ngay cả khi những điều luật được viết ra trong sách thì chúng cũng bị thay thế hoặc lờ đi bởi những tập quán làng xã, như thỏa thuận Jirga mà Naghma bị đem đi bán. Và vấn đề thứ ba để đạt được công lý là ngay cả khi tồn tại những bộ luật cực kỳ tốt trên văn bản thì lại không có những con người những luật sư sẵn sàng tranh đấu cho công lý. Và đó là những gì tôi làm: tôi dùng những luật hiện hành thường là những bộ luật bị bỏ lơ Tôi làm những việc đấy phục vụ lợi ích cho thân chủ của mình. Tất cả chúng ta cần phải đưa nhân quyền trở thành một nét văn hóa toàn cầu và trở thành những nhà đầu tư của một nền kinh tế nhân quyền toàn cầu bằng cách làm việc dựa trên thái độ đó chúng ta cùng nhau có thể cải thiện công lý trên toàn cầu Bây giờ trở lại với Naghma Có một số người biết đến câu chuyện này họ liên lạc với tôi vì họ muốn trả số tiền nợ 2,500 đô la. Nhưng vấn đề không đơn giản như vậy Bạn không thể cứ đưa tiền vào vấn đề và cho rằng nó sẽ biến mất. Điều đó không có hiệu quả tại Afganistan Và tôi trả lời với họ rằng tôi sẽ tham gia Nhưng để tham gia, điều cần thiết là phải có một cuộc họp Jirga lần hai một phiên jirga kháng cáo. Để điều này xảy ra chúng tôi cần họp mặt những già làng và những thủ lĩnh bộ lạc những lãnh tụ tôn giáo với nhau. Bố của Naghma cần phải đồng ý, người láng giềng cần phải đồng ý, và con trai của ông cũng vậy Và tôi nghĩ, nếu tôi muốn tham gia thì họ cần thiết phải đồng ý rằng tôi sẽ chủ trì phiên họp. Và sau hàng giờ tranh luận tìm kiếm họ, và sau khoảng 30 chén trà, họ đồng ý rằng chúng tôi có thể có một phiên Jirga thứ hai, và chúng tôi đã thực hiện. Và điều gì khác biệt ở phiên Jirga thứ hai Lần này, chúng tôi đặt luật pháp ở tâm và điều quan trọng với tôi là tất cả họ phải hiểu được rằng Naghma có quyền được bảo vệ. Khi kết thúc phiên họp Jirga, chủ tọa tuyên bố rằng quyết định đầu tiên bị bãi bỏ và khoản tiền 2,500 đô la được hoàn trả và tất cả chúng tôi cùng ký vào một biên bản ghi nhận rằng hai người đàn ông đã thừa nhận rằng những gì họ làm là trái pháp luật và nếu tái phạm, họ có thể bị ngồi tù. Hầu hết --- (khán giả vỗ tay) Xin cảm ơn. Và điều quan trọng nhất là thỏa thuận đầu tiên bị loại bỏ và Naghma được tự do Bảo vệ Naghma và quyền tự do của em là bảo vệ chính chúng ta. Công việc của tôi gắn liền với mức rủi ro cao hơn trung bình. Tôi đã từng bị tạm giam bị cáo buộc chứa chấp gái mại dâm bị cáo buộc gián điệp đã từng nhận được một quả lựu đạn ném vào văn phòng làm việc. Mặc dù nó không phát nổ Tôi nhận thấy công việc của tôi mang lại nhiều thành tựu vượt trên cả những nguy hiểm và so với những nguy hiểm tôi phải đối diện thì khách hàng của tôi chịu nhiều hiểm nguy hơn bởi vì họ sẽ mất mát rất nhiều nếu hoàn cảnh của họ không được biết đến hoặc tồi tệ hơn, nếu họ phải chịu phạt vì để tôi làm luật sư. Với mỗi vụ mà tôi đảm nhận, tôi nhận ra rằng khi tôi ủng hộ họ, thì họ cũng sẽ ủng hộ tôi, và điều đó giúp tôi có thể tiếp tục. Pháp luật như một điểm bật rất quan trọng trong việc bảo về chúng ta Những nhà báo đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo rằng thông tin được đưa ra công luận. Và lẽ thường tình, chúng ta nhận thông tin từ báo chí nhưng chúng ta quên mất rằng làm sao họ có được thông tin đó Đây là hình ảnh của những tập đoàn báo chí Anh ở Afghanistan. Nó được bạn tôi David Grill chụp vài năm về trước. Theo Ủy ban bảo vệ các nhà báo, từ năm 2010, có hàng ngàn nhà báo bị đe dọa, đánh đập, giết hại, giam giữ. Hẳn nhiên, khi chúng ta có được thông tin, chúng ta quên mất nó ảnh hưởng đến ai hoặc làm thế nào thông tin ấy đến được với chúng ta. Những gì nhiều nhà báo có thế làm, cả trong và ngoài nước rất đáng nói, đặc biệt ở những nơi như Afghanistan, và quan trọng là chúng ta không bao giờ quên điều đó bởi những gì họ đang bảo vệ không chỉ là quyền của chúng ta được tiếp nhận thông tin đó mà còn bởi quyền tự do báo chí, thứ rất quan trọng đối với xã hội dân chủ. Matt Rosenberg là nhà báo ở Afghanistan. Anh ấy làm cho tạp chí New York Times, và trớ trêu thay, vài tháng trước anh ấy có viết một bài đụng chạm đến người trong chính phủ. Kết quả là anh ấy bị giam giữ tạm thời và sau đó là bị trục xuất trái pháp luật ra khỏi quốc gia. Tôi là luật sư đại diện cho Matt, và sau khi làm việc với chính quyền, Tôi được xác nhận pháp lý rằng anh ấy đã bị trục xuất trái luật, và quyền tự do báo chí mà ta nói chẳng tồn tại ở Afghanistan, và có những hậu quả nếu quyền đó không được xem xét. Và tôi vui mừng thông báo rằng vài ngày trước, chính quyền Afghanistan đã chính thức mời anh ấy trở lại đất nước và họ hủy bỏ lệnh trục xuất anh ấy. (Vỗ tay) Nếu cấm đoán một nhà báo, thì sẽ đánh động đến những người khác và chẳng chóng quốc gia bị buộc câm lặng. Việc chúng ta bảo vệ các nhà báo và quyền tự do báo chí rất quan trọng bởi điều đó sẽ khiến chính quyền có trách nhiệm hơn với chúng ta và trở nên minh bạch hơn. Bảo vệ nhà báo và quyền tiếp nhận thông tin của chúng ta sẽ bảo vệ chúng ta. Thế giới chúng ta đang đổi thay. Hiện chúng ta sống trong một thế giới khác và những gì từng chỉ là vấn đề của cá nhân nay trở thành vấn đề của tất cả chúng ta. Hai tuần trước, Afghanistan đã có sự chuyển giao quyền lực dân chủ đầu tiên và bầu ra tổng thống Ashraf Ghani, rất quan trọng, và tôi rất lạc quan về ông ấy, và tôi hy vọng rằng ông ấy có thể đem đến cho Afghanistan sự thay đổi mà nó cần, đặc biệt là trong lĩnh vực pháp lý. Chúng ta sống trong thế giới khác hẳn Chúng ta đang sống trong thế giới mà đứa con gái 8 tuổi của tôi chỉ biết mỗi một vị tổng thống người da màu. Có khả năng cao rằng tổng thống kế nhiệm sẽ là một phụ nữ, và khi con bé lớn lên, nó có thể tự hỏi, liệu một người da trắng có thể là tổng thống chăng? (Cười) (Vỗ tay) Thế giới đang đổi thay, và chúng ta cần phải thay đổi theo, và những gì từng là vấn đề cá nhân nay trở thành vấn đề của tất cả chúng ta. Theo Quỹ nhi đồng LHQ, hiện nay có khoảng hơn 280 triệu người nam và nữ kết hôn khi còn dưới 15 tuổi. Hai trăm tám mươi triệu. Tảo hôn làm dài thêm cái vòng lẩn quẩn của nghèo đói, ốm yếu, mù chữ. Ở độ tuổi 12, Sahar đã kết hôn. Cô bé bị ép hôn và bị chính anh trai mình bán đi. Khi cô bé về nhà chồng, họ bắt cô bé hành nghề mại dâm. Khi cô bé từ chối, cô bé đã bị tra tấn. Cô bé bị đánh đập dã man bằng roi kim loại Chúng thiêu cô bé. Chúng trói cô bé dưới tầng hầm và bỏ đói. Chúng dùng kiềm để rút móng cô bé. Đến lúc, cô bé tìm cách trốn thoát khỏi phòng tra tấn đến nhà hàng xóm, và khi đến đó, thay thì bảo vệ cô bé, họ lại lôi cô bé về lại nhà chồng, cô bé thậm chí còn bị tra tấn dã man hơn Vào lần đầu gặp Sahar, ơn trời, tổ chức Phụ nữ vì Phụ nữ Afghanistan đã cho cô bé chỗ ẩn náu an toàn. Với tư cách là luật sư, tôi tỏ ra mạnh mẽ vì thân chủ của mình, bởi đó là điều quan trọng với tôi, nhưng việc nhìn thấy cô bé, bị tổn thương và yếu đuối biết chừng nào, quả là một điều khó khăn. Phải mất hàng tuần để chúng tôi có thể chia sẻ về những gì xảy ra khi cô bé ở trong ngôi nhà đó, nhưng cuối cùng khi cô bé bắt đầu mở lòng với tôi, và khi cô bé cởi mở hơn, những gì tôi nghe là cô bé không hề biết mình có những quyền gì nhưng cô bé biết mình có quyền được bảo hộ nhất định bởi chính phủ mà đã bỏ rơi cô bé, vì thế khi chúng tôi có thể bàn những lựa chọn pháp lý mà cô bé có. Vì vậy chúng tôi quyết định đưa vụ án lên Tòa án Tối cao. Điều này hiện tại là cực kỳ có ý nghĩa, bởi đây là lần đầu tiên một nạn nhân của bạo hành gia đình ở Afghanistan được một luật sư đại diện, điều luật mà còn trên sách vở trong nhiều năm, nhưng cho đến Sahar, chưa bao giờ được dùng. Thêm nữa, chúng tôi cũng quyết định kiện đòi bồi thường dân sự, và lần nữa một điều luật chưa từng dùng, được chúng tôi áp dụng vào vụ của cô bé. Chúng tôi tại Tòa án Tối cao đã tranh luận trước 12 quan tòa người Afghanistan tôi với tư cách một nữ luật sư người Mỹ, và Sahar, một cô gái trẻ người mà khi tôi gặp lần đầu không thể nói thành tiếng. Cô ấy đứng dậy, tìm thấy tiếng nói, và cô gái của tôi đã nói rằng cô ấy muốn công lý, và cô ấy đã có nó, Cuối phiên tòa, quan tòa nhất trí phán rằng gia đình nhà chồng sẽ bị bắt vì những gì họ làm với cô ấy, và người anh trai đê tiện cũng sẽ bị bắt vì đã buôn bán cô ấy --- (Vỗ tay) --- và họ đồng ý rằng cô ấy có quyền được bồi thường dân sự. Những gì Sahar cho chúng ta thấy là chúng ta có thể tấn công vào những hủ lậu xấu đang tồn tại bằng cách dùng luật theo cách mà chúng được định ra, và bằng việc bảo vệ Sahar, chúng ta đang bảo vệ chính mình. Sau khi làm việc tại Afghanistan được hơn sáu năm đến nay, nhiều người trong gia đình và bạn bè nghĩ rằng những gì tôi làm tương tự như thế này (Cười) Nhưng trên thực tế, những gì tôi làm tương tự như thế này. Hiện tại, tất cả chúng ta có thể làm một điều gì đó. Tôi không nói là chúng ta nên mua một vé máy bay và đến Afghanistan nhưng tất cả chúng ta có thể đóng góp vào nền kinh tế nhân quyền toàn cầu. Chúng ta có thể tạo làn sóng văn hóa minh bạch và trách nhiệm đối với pháp luật, và buộc chính phủ có trách nhiệm với chúng ta hơn, như chúng ta có trách nhiệm với họ. Vài tháng trước, một luật sư người Nam Phi đến gặp tôi tại văn phòng và bảo rằng "Tôi muốn gặp cô. Tôi muốn xem một người điên trông như nào" Luật pháp là của chúng ta, và bất kể bạn thuộc dân tộc nào, quốc gia nào, giới tính nào, chủng tộc nào luật đều là của chúng ta, và đấu tranh cho công lý không phải là hành động điên rồ. Những doanh nghiệp cũng cần phải đóng góp. Một sự đầu tư về nhân quyền từ doanh nghiệp là một nguồn thu lớn đối với kinh doanh và dù bạn có là doanh nghiệp, hay tổ chức phi chính phủ hay tư nhân, luật pháp đều làm lợi tất cả chúng ta. Và bằng việc hợp tác phối hợp nhau, giữa mọi người, trong lĩnh vực công và tư, chúng ta có thể tạo dựng một nền kinh tế nhân quyền toàn cầu và tất cả đều trở thành nhà đầu tư về nhân quyền Và bằng cách thực hiện điều này, chúng ta có thể cùng nhau đạt được công lý Xin cám ơn. (Vỗ tay)