0:00:01.957,0:00:03.518
Size Naghma adında

0:00:03.518,0:00:06.724
küçük bir kız hakkında[br]bir hikaye anlatayım.

0:00:06.724,0:00:08.546
Naghma, ailesi ve sekiz kardeşiyle

0:00:08.546,0:00:10.865
mülteci kampında yaşadı.

0:00:11.425,0:00:13.361
Her sabah babası inşaat işinde

0:00:13.361,0:00:15.801
çalışabileceği umuduyla uyanıyor

0:00:15.801,0:00:18.617
ve iyi bir ayda 50 dolar kazanabiliyordu.

0:00:19.367,0:00:20.755
O kış çok sert geçmiş ve

0:00:20.755,0:00:23.439
ne yazık ki Naghma'nın erkek kardeşi ölmüş

0:00:23.439,0:00:25.359
ve annesi çok hastalanmıştı.

0:00:25.359,0:00:27.939
Babası da ümitsizlik içinde[br]komşuya gidip

0:00:27.939,0:00:30.336
2.500 dolar ödünç almış.

0:00:30.336,0:00:32.250
Birkaç aylık bekleyişten sonra

0:00:32.250,0:00:33.767
komşu sabırsızlanmaya başlamış

0:00:33.767,0:00:36.485
ve ödünç verdiği parayı geri istemiş.

0:00:36.485,0:00:38.929
Fakat, ne yazık ki, Naghma'nın[br]babasının parası yokmuş

0:00:38.929,0:00:41.764
ve iki adam jirga yapmaya[br]karar vermişler.

0:00:41.764,0:00:44.294
Kısaca jirga; Afganistan hukuk düzeninde

0:00:44.294,0:00:47.534
yer alan gayri resmi bir[br]arabuluculuk çeşididir.

0:00:47.534,0:00:50.988
Genellikle, dini liderler[br]ve köyün ileri gelenleri

0:00:50.988,0:00:52.686
tarafından yönetilir

0:00:52.686,0:00:55.886
ve jirgalar genellikle Afganistan gibi[br]resmi sisteme karşı

0:00:55.886,0:00:57.737
kökleşmiş bir kızgınlığın olduğu

0:00:57.737,0:00:59.999
kırsal ülkelerde kullanılır.

0:00:59.999,0:01:02.337
Jirga'da erkekler bir araya geldi,

0:01:02.337,0:01:05.251
borcun ödenmesinin en iyi[br]yolunun Naghma'nın, komşusunun

0:01:05.251,0:01:09.840
21 yaşındaki oğluyla evlenmesi [br]olduğuna karar verdiler.

0:01:09.840,0:01:12.500
Naghma altı yaşındaydı.

0:01:12.500,0:01:14.565
Bu tip hikayeler maalesef

0:01:14.565,0:01:16.253
çok yaygın ve bizler

0:01:16.253,0:01:17.748
bu tip olaylara, ev konforunda,

0:01:17.748,0:01:19.503
kadın hakları ihlalinin bir başka

0:01:19.503,0:01:21.763
boyutu olarak bakabiliriz.

0:01:21.763,0:01:24.294
Eğer Afganistan'ı haberlerde izlerseniz,

0:01:24.294,0:01:27.993
başarısız bir devlet[br]olarak düşünebilirsiniz.

0:01:27.993,0:01:31.809
Ancak, Afganistan'ın [br]bir hukuk sistemi var

0:01:31.809,0:01:35.671
ve jirgalar çok eskilerden beri süregelen [br]aşiret kanunlarına dayansalar da

0:01:35.671,0:01:39.034
jirgalarda da uygulanmak [br]zorunda olan yasalar var.

0:01:39.034,0:01:40.962
Tabii ki bir çocuğun[br]

0:01:40.962,0:01:43.583
borç karşılığı verilmesinin hem[br]aşırı derecede ahlaka aykırı,

0:01:43.583,0:01:46.999
hem de yasa dışı olduğunu[br]söylemeye gerek yok.

0:01:47.649,0:01:50.176
2008 yılında, bir adalet programı için

0:01:50.176,0:01:52.496
Afganistan'a gittim.

0:01:52.496,0:01:55.203
Esasen bu dokuz aylık programa

0:01:55.203,0:01:57.115
Afgan hukukçulara [br]eğitim vermek için gitmiştim.

0:01:57.115,0:01:59.376
Bu dokuz ay boyunca,[br]ülkenin çeşitli yerlerine gittim

0:01:59.376,0:02:02.312
hapse atılmış yüzlerce insanla

0:02:02.312,0:02:03.910
ve Afganistan'da çalışan

0:02:03.910,0:02:06.440
birçok iş adamı ile konuştum.

0:02:06.440,0:02:07.784
Bu konuşmalar sırasında,

0:02:07.784,0:02:09.655
iş adamları ve halk arasında

0:02:09.655,0:02:11.645
bir bağ olduğunu ve

0:02:11.645,0:02:13.715
bariz ve yasadışı cezai önlemlerin

0:02:13.715,0:02:15.416
aşırı derecede kullanılmasına karşın,

0:02:15.416,0:02:19.474
onları koruyacak olan hukukun[br]gereken şekilde kullanılmadığını duydum.

0:02:19.474,0:02:22.298
Bu da beni adalet arayışına itti

0:02:22.298,0:02:25.020
ve adalet benim için

0:02:25.020,0:02:28.715
amacı korumak olan yasaları uygulamak

0:02:28.715,0:02:31.040
anlamına geliyordu.

0:02:31.040,0:02:34.543
Hukukun amacı korumaktır.

0:02:34.543,0:02:38.258
Sonuç olarak ben de özel[br]avukatlığa başlamaya karar verdim

0:02:38.258,0:02:40.599
ve Afgan Mahkemelerinde dava açan

0:02:40.599,0:02:42.815
ilk yabancı oldum.

0:02:42.815,0:02:45.672
Bu süre zarfında,[br]birçok hukuk üzerinde çalıştım,

0:02:45.672,0:02:47.202
birçok insanla konuştum,

0:02:47.202,0:02:48.373
birçok dava okudum

0:02:48.373,0:02:50.763
ve adaletsizliğin sadece

0:02:50.763,0:02:52.749
sadece Afganistan'da değil,

0:02:52.749,0:02:55.070
dünya çapında bir problem[br]olduğunu gördüm.

0:02:55.070,0:02:56.821
Esasen, insan hakları davalarını

0:02:56.821,0:02:58.938
temsilden kaçınmama rağmen,

0:02:58.938,0:03:01.117
çünkü bunun beni [br]profesyonel ve kişisel olarak

0:03:01.117,0:03:03.760
nasıl etkileyeceği konusunda[br]cidden endişeliydim,

0:03:03.760,0:03:06.513
bu durumu daha fazla[br]görmezden gelemeyeceğime

0:03:06.513,0:03:08.384
ve adalete olan ihtiyacın[br]önemli olduğuna karar verdim.

0:03:08.384,0:03:10.701
Ve karşılıksız olarak[br]Naghma gibi kişileri

0:03:10.701,0:03:12.477
temsil etmeye başladım.

0:03:13.157,0:03:14.863
Afganistan'a geldiğimden ve

0:03:14.863,0:03:17.326
on yıl boyunca avukat olduğumdan bu yana

0:03:17.326,0:03:21.040
Fortune 500'deki şirketlerin CEO'larını,

0:03:21.040,0:03:23.368
büyükelçileri, Naghma gibi küçük kızları

0:03:23.368,0:03:24.918
büyük bir başarı ile temsil ettim.

0:03:24.918,0:03:27.833
Başarımın sebebi ise çok basit:

0:03:27.833,0:03:29.843
düzeni tersyüz ederek çalıştım

0:03:29.843,0:03:31.262
ve hukuku

0:03:31.262,0:03:33.998
amaçlandığı şekilde kullandım.

0:03:33.998,0:03:36.120
Gördüm ki,

0:03:36.120,0:03:39.536
Afganistan gibi yerlerde adaleti sağlamak

0:03:39.536,0:03:41.684
oldukça zor ve bunun 3 sebebi var.

0:03:41.684,0:03:44.240
İlk sebep olarak, kısacası

0:03:44.240,0:03:47.339
insanlar yasal haklarının ne olduğu [br]konusunda çok eğitimsizler

0:03:47.339,0:03:49.930
ve ben bu durumu küresel[br]bir problem olarak görüyorum.

0:03:49.930,0:03:51.144
İkinci sebep ise

0:03:51.144,0:03:54.583
kitaplarda yer alan hukuk kuralları bile

0:03:54.583,0:03:56.848
Naghma'nın satıldığı ilk Jirga gibi

0:03:56.848,0:03:59.170
kabile gelenekleri tarafından [br]hükümsüz hale getiriliyor[br]

0:03:59.170,0:04:00.702
veya görmezden geliniyor,

0:04:00.702,0:04:03.404
Adaletin tesis edilmesi ile[br]ilgili üçüncü problem:

0:04:03.404,0:04:06.216
kitaplarda yer alan,[br]makul hukuk kuralları için

0:04:06.216,0:04:08.862
savaşmaya niyetli[br]insanların veya hukukçuların

0:04:08.862,0:04:10.558
olmaması.

0:04:10.558,0:04:13.432
Benim yaptığım ise[br]mevcut hükümleri uygulamak,

0:04:13.432,0:04:15.231
sıklıkla da kullanılmayanları

0:04:15.231,0:04:18.865
ve müvekkillerim menfaatleri[br]yönünde çalışmak.

0:04:18.865,0:04:21.413
Hepimizin evrensel bir[br]insan hakları kültürüne

0:04:21.413,0:04:23.241
ve evrensel insan hakları

0:04:23.241,0:04:25.990
ekonomisinin yatırımcısı olmaya ve

0:04:25.990,0:04:27.757
bu zihniyetle çalışmaya ihtiyacı var.

0:04:27.757,0:04:30.474
Adaleti dünya çapında[br]önemli ölçüde ilerletebiliriz.

0:04:30.474,0:04:32.866
Şimdi Naghma'nın öyküsüne geri dönelim.

0:04:32.866,0:04:35.265
Birkaç insan bu hikayeyi duydu

0:04:35.265,0:04:36.790
ve 2.500 doları

0:04:36.790,0:04:39.355
ödemek istedikleri için[br]benimle irtibat kurdular.

0:04:39.355,0:04:41.216
Ancak bu o kadar da kolay değil.

0:04:41.216,0:04:42.998
Sadece parayı verip[br]bu sorunun çözüleceğini

0:04:42.998,0:04:44.151
düşünemezsin.

0:04:44.151,0:04:46.632
Afganistan'da işler böyle yürümüyor.

0:04:46.632,0:04:50.030
Ben de onlara bu olaya [br]dahil olmak istediğimi söyledim.

0:04:50.030,0:04:52.318
Ancak dahil olmam için[br]ikinci bir Jirga'nın,

0:04:52.318,0:04:55.141
yani Temyiz Jirga'sının,

0:04:55.141,0:04:57.250
açılması gerekliydi.

0:04:57.250,0:04:59.501
Ve bunun olması için

0:04:59.501,0:05:02.206
köyün yaşlıları, ileri gelenleri ve

0:05:02.206,0:05:04.467
dini liderleri ile

0:05:04.467,0:05:06.056
bir araya gelmemiz gerekti.

0:05:06.056,0:05:07.630
Naghma'nın babasının,

0:05:07.630,0:05:08.881
komşunun ve oğlunun

0:05:08.881,0:05:11.085
kabul etmesi gerekiyordu.

0:05:11.085,0:05:15.110
Eğer bu işe dahil olacaksam, [br]benim başkanlık yapmam

0:05:15.110,0:05:18.195
konusunda da anlaşmaları[br]gerektiğini düşündüm.

0:05:18.765,0:05:21.735
Böylelikle, saatlerce konuştuktan,

0:05:21.735,0:05:22.943
onları izleyerek takip ettikten

0:05:22.943,0:05:25.806
ve yaklaşık 30 bardak çaydan sonra

0:05:25.806,0:05:27.718
nihayet, ikinci bir Jirga için

0:05:27.718,0:05:31.050
toplamaya karar verdiler ve toplandık.

0:05:31.050,0:05:33.134
İkinci Jirganın diğerinden farkı ise

0:05:33.134,0:05:35.709
bu sefer, işin merkezine hukuku oturtmaktı

0:05:35.709,0:05:37.053
ve Naghma'nın da

0:05:37.053,0:05:38.811
haklarının olduğunu

0:05:38.811,0:05:41.150
herkesin anlaması benim[br]için çok önemliydi.

0:05:41.150,0:05:42.696
İkinci Jirganın sonunda,

0:05:42.696,0:05:44.989
hakimin emriyle

0:05:44.989,0:05:48.825
ilk jirga hükümsüz kılındı.

0:05:48.825,0:05:52.257
ve 2.500 dolar olan borç[br]karşılanmış olarak kabul edildi.

0:05:52.257,0:05:54.090
Ve hepimiz, yaptıkları şeyin

0:05:54.090,0:05:55.481
yasal olmadığını,

0:05:55.481,0:05:57.601
bunu tekrar yapmaları halinde

0:05:57.601,0:06:01.039
hapse gireceklerini kabul ettikleri[br]bir yazılı emri imzaladık.

0:06:02.399,0:06:04.168
En -

0:06:04.168,0:06:05.636
(Alkışlar)

0:06:05.636,0:06:07.483
Teşekkürler.

0:06:07.483,0:06:09.299
En önemlisi de,

0:06:09.299,0:06:10.800
sözleşme hükümsüz kılındı

0:06:10.800,0:06:12.809
ve Naghma özgürlüğüne kavuştu.

0:06:12.809,0:06:15.666
Naghma'yı ve onun özgür[br]olma hakkını korumak

0:06:15.666,0:06:17.300
bizi korur.

0:06:18.300,0:06:21.762
Artık, işim dolayısıyla,[br]ortalamanın üzerinde

0:06:21.762,0:06:24.505
riskler söz konusu.

0:06:24.505,0:06:27.212
Geçici bir süre için tutuklandım.

0:06:27.212,0:06:29.805
Genelev işlettiğim ve

0:06:29.805,0:06:32.110
ajan olduğum iddiası ile suçlandım.

0:06:32.110,0:06:34.238
Ofisime el bombası atıldı.

0:06:34.238,0:06:36.017
Ancak, patlamadı.

0:06:36.937,0:06:38.537
İşimle ilgili olarak aldığım mükafatın

0:06:38.537,0:06:41.503
risklerden daha ağır bastığını düşünüyorum

0:06:41.503,0:06:43.877
ve ben ne kadar fazla risk alırsam alayım,

0:06:43.877,0:06:45.846
müvekkillerim daha fazla risk alıyordu.

0:06:45.846,0:06:47.349
Çünkü davaları duyulmaz ve daha kötüsü,

0:06:47.349,0:06:48.839
beni avukatları tuttukları için

0:06:48.839,0:06:51.962
cezalandırılmaları halinde[br]kaybedecek çok şeyleri var.

0:06:51.962,0:06:53.736
Aldığım her davada,

0:06:53.736,0:06:56.656
fark ettim ki ben müvekkilerimin[br]arkasında durdukça,

0:06:56.656,0:06:58.669
onlar da benim arkamda durdular

0:06:58.669,0:07:01.012
ve bu da benim devam etmemi sağladı.

0:07:02.462,0:07:04.359
Baskı gücü olarak hukuk

0:07:04.359,0:07:06.881
hepimizi koruması açısından çok önemli.

0:07:06.881,0:07:09.517
Gazeteciler bilginin halka aktarılmasının[br]

0:07:09.517,0:07:12.791
temin edilmesi konusunda[br]çok büyük öneme sahipler.

0:07:12.791,0:07:15.277
Çok sıklıkla, gazetecilerden[br]bilgi alıyoruz

0:07:15.277,0:07:18.921
ancak o bilginin nasıl[br]verildiğini unutuyoruz.

0:07:18.921,0:07:21.507
Bu fotoğraf Afganistan'daki

0:07:21.507,0:07:23.500
İngiliz gazetecilerin fotoğrafı.

0:07:23.500,0:07:26.649
Birkaç yıl önce arkadaşım [br]David Gill tarafından çekildi.

0:07:26.649,0:07:28.517
Gazetecileri Koruma Komitesi'ne göre,

0:07:28.517,0:07:31.363
2010'dan beri, binlerce gazeteci

0:07:31.363,0:07:33.241
tehdit edildi, yaralandı,

0:07:33.241,0:07:35.873
öldürüldü ve tutuklandı.

0:07:35.873,0:07:38.112
Genellikle biz bu bilgiyi aldığımızda,

0:07:38.112,0:07:39.336
bunun kimleri etkilediğini

0:07:39.336,0:07:42.634
veya bu bilginin nasıl bize[br]ulaştırıldığını unutuyoruz.

0:07:42.634,0:07:45.244
Hem yabancı hem de yerel[br]birçok gazetecinin yaptığı

0:07:45.244,0:07:49.315
kayda değer, özellikle de [br]Afganistan gibi yerlerde olanları

0:07:49.315,0:07:50.887
ve bunu asla unutmamamız çok önemli

0:07:50.887,0:07:52.243
çünkü onların koruduğu şey

0:07:52.243,0:07:54.525
sadece bizim bilgiye ulaşma hakkımız değil,

0:07:54.525,0:07:56.582
aynı zamanda demokratik halklar için

0:07:56.582,0:07:59.458
hayati öneme sahip olan basın özgürlüğü.

0:07:59.458,0:08:03.343
Matt Rosenberg Afganistan'da[br]çalışan bir gazeteci.

0:08:03.343,0:08:05.233
The New York Times için çalışıyor

0:08:05.233,0:08:06.850
ve maalesef ki, birkaç ay önce

0:08:06.850,0:08:08.990
hükümetten memnun olmayan halk hakkında

0:08:08.990,0:08:10.296
bir makale yazdı.

0:08:10.296,0:08:13.546
Sonuç olarak, geçici süreliğine tutuklandı

0:08:13.546,0:08:17.859
ve ülkeden kanunsuz bir[br]şekilde sınır dışı edildi.

0:08:17.859,0:08:19.911
Ben Matt'i temsil ediyorum

0:08:19.911,0:08:22.039
ve hükümetle anlaştıktan sonra

0:08:22.039,0:08:23.719
Matt'in kanunsuz olarak

0:08:23.719,0:08:26.780
sınır dışı edildiği ve Afganistan'da[br]basın özgürlüğünün

0:08:26.780,0:08:29.840
var olduğu konusunda[br]hukuki kabul alabildim

0:08:29.840,0:08:32.372
ve bu izlenmezse sonuçları olacaktı.

0:08:32.372,0:08:34.118
Birkaç gün önce

0:08:34.118,0:08:36.206
Afgan Hükümetinin

0:08:36.206,0:08:37.532
Matt'i resmi olarak ülkeye

0:08:37.532,0:08:39.744
geri davet ettiğini söylemekten mutluyum.

0:08:39.744,0:08:43.377
Ayrıca onun sınır dışı edilme[br]kararını da geri çektiler.

0:08:43.377,0:08:47.016
(Alkışlar)

0:08:48.049,0:08:51.252
Eğer bir gazeteciye sansür uygularsanız, [br]bu diğerine gözdağı verir

0:08:51.252,0:08:53.224
ve bir süre sonra halklar susturulur.

0:08:53.224,0:08:55.942
Gazetecilerimizi ve basın özgürlüğünü

0:08:55.942,0:08:57.719
korumamız çok önemli.

0:08:57.719,0:08:59.778
Çünkü bu, hükümetleri daha sorumlu

0:08:59.778,0:09:01.763
ve daha şeffaf yapmaktadır.

0:09:01.763,0:09:03.670
Gazetecileri ve bilgiye

0:09:03.670,0:09:06.714
erişim hakkımızı korumak[br]bizi de koruma altına alır.

0:09:07.844,0:09:10.860
Dünyamız değişiyor. [br]Şu anda farklı bir dünyada yaşıyoruz

0:09:10.860,0:09:13.243
ve bir zamanlar kişisel olan sorunlar

0:09:13.243,0:09:16.061
şimdilerde hepimiz için[br]dünya çapında sorunlar oldu.

0:09:16.061,0:09:19.700
İki hafta önce, Afganistan

0:09:19.700,0:09:21.691
ilk demokratik seçimle iktidarı devretti

0:09:21.691,0:09:24.943
ve başkan olarak Ashraf Ghani'yi seçti [br]ki bu çok büyük bir olay

0:09:24.943,0:09:27.440
ve ben de Ashraf Ghani hakkında iyimserim.

0:09:27.440,0:09:29.419
İnanıyorum ki, Ashraf Ghani Afganistan'a

0:09:29.419,0:09:30.690
ihtiyacı olan değişiklikleri sağlayacak,

0:09:30.690,0:09:33.187
özellikle de hukuki alanda.

0:09:33.187,0:09:35.090
Farklı bir dünyada yaşıyoruz.

0:09:35.090,0:09:37.439
Öyle ki, sekiz yaşındaki kızımın[br]sadece siyahi bir başkanı

0:09:37.439,0:09:40.153
bildiği bir dünyada yaşıyoruz.

0:09:40.153,0:09:42.861
Bir sonraki başkanın bir kadın olma

0:09:42.861,0:09:44.197
ihtimali çok yüksek

0:09:44.197,0:09:47.100
ve kızım büyüdükçe, şunu sorabilir:

0:09:47.100,0:09:48.845
beyaz bir kişi başkan olabilir mi?

0:09:48.845,0:09:50.619
(Gülüşmeler)

0:09:50.619,0:09:53.730
(Alkışlar)

0:09:53.730,0:09:56.910
Dünyamız değişiyor ve [br]bizim de değişmeye ihtiyacımız var

0:09:56.910,0:09:58.962
ve bir zamanlar kişisel olan problemler

0:09:58.962,0:10:01.390
artık hepimizin problemi haline geldi.

0:10:01.390,0:10:03.468
UNICEF'e göre,

0:10:03.468,0:10:09.509
şu anda 15 yaşın altındaki

0:10:09.509,0:10:11.394
evli kız ve erkeklerin

0:10:11.394,0:10:13.176
sayısı 280 milyon.

0:10:13.176,0:10:15.219
İki yüz seksen milyon.

0:10:15.219,0:10:17.761
Çocuk yaşta evlilik[br]yoksulluk, sağlıksızlık ve

0:10:17.761,0:10:22.181
eğitim eksikliği döngüsünü devam ettiriyor.

0:10:22.181,0:10:26.048
Sahar 12 yaşında evlendi.

0:10:26.868,0:10:28.717
Bu evliliği yapması için zorlandı

0:10:28.717,0:10:30.417
ve kardeşi tarafından satıldı.

0:10:30.417,0:10:32.485
Eşinin ailesinin yanına taşındığında,

0:10:32.485,0:10:35.173
aile onu fuhuş yapmaya zorladı.

0:10:35.173,0:10:38.986
Bunu yapmayı reddettiği için[br]işkenceye maruz kaldı.

0:10:38.986,0:10:43.011
Metal çubuklarla şiddetle dövüldü.

0:10:43.011,0:10:45.803
Vücudunu yaktılar.

0:10:45.803,0:10:49.293
Onu bodrumda bir yere[br]bağladılar ve aç bıraktılar.

0:10:49.293,0:10:52.323
Tırnaklarını çıkarmak için[br]pense kullandılar.

0:10:53.503,0:10:55.332
Bir noktada,

0:10:55.332,0:10:58.537
bu işkence odasında kaçmayı başardı

0:10:58.537,0:11:00.910
ve komşusunun evine gitti

0:11:00.910,0:11:04.206
ama Sahar oraya gittiğinde, [br]komşular onu korumak yerine

0:11:04.206,0:11:06.221
onu eşinin evine

0:11:06.221,0:11:07.857
geri götürdüler

0:11:07.857,0:11:10.998
ve Sahar daha şiddetli bir[br]işkenceye maruz kaldı.

0:11:13.864,0:11:16.975
Sahar ile ilk tanıştığımda, çok şükür,

0:11:16.975,0:11:18.206
Women for Afghan Women

0:11:18.206,0:11:21.534
ona güvenli bir sığınak oldu.

0:11:21.534,0:11:24.720
Bir hukukçu olarak, tüm müvekkillerim için

0:11:24.720,0:11:26.379
çok güçlü olmaya çalışırım.

0:11:26.379,0:11:28.753
Çünkü bu benim için çok önemli.

0:11:30.193,0:11:31.762
Fakat onu

0:11:33.122,0:11:37.024
incinmiş ve çaresiz halde[br]gördüğümde güçlü olmak

0:11:40.321,0:11:43.808
O evdeyken, ona gerçekten

0:11:37.024,0:11:38.511
çok zordu.

0:11:43.808,0:11:45.804
ne olduğunu anlamamız

0:11:47.164,0:11:49.120
haftalarımızı aldı,

0:11:49.120,0:11:51.760
fakat sonunda bana açılmaya başladı

0:11:51.760,0:11:54.080
ve görüşmeye başladığımızda

0:11:54.080,0:11:55.552
haklarının ne olduğunu

0:11:55.552,0:11:58.152
bilmediğini ama onu[br]yüzüstü bırakan hükümetin

0:11:58.152,0:12:00.355
belirli bir seviyede onu koruduğunu

0:12:00.355,0:12:02.982
bildiğini öğrendim.

0:12:02.982,0:12:04.584
Böylece biz de onunla,

0:12:04.584,0:12:07.126
hukuki seçeneklerinin[br]ne olduğunu konuşabildik.

0:12:07.126,0:12:09.134
Ve dahası bu davayı yüksek mahkemeye

0:12:09.134,0:12:10.890
götürmeye karar verdik.

0:12:10.890,0:12:12.760
Burası son derece önemli,

0:12:12.760,0:12:14.673
çünkü Afganistan'da

0:12:14.673,0:12:17.509
aile içi şiddet mağdurunun[br]bir hukukçu tarafından

0:12:17.509,0:12:20.302
temsil edilmesi bir ilkti.

0:12:20.302,0:12:23.037
Yıllardır kitaplarda olan yasa[br]Sahar'ın davasına kadar

0:12:23.037,0:12:26.443
hiç uygulanmamıştı.

0:12:26.443,0:12:28.655
Buna ek olarak, [br]maddi ve manevi zararların

0:12:28.655,0:12:30.378
tazmini için dava açmaya karar verdik.

0:12:30.378,0:12:33.325
Yine belirteyim, bunu yaparken daha önce

0:12:33.325,0:12:36.353
hiç kullanılmamış hükümleri kullandık.

0:12:36.353,0:12:38.615
Böylece Amerikalı kadın[br]bir avukat olarak ben

0:12:38.615,0:12:41.857
ve onunla tanıştığımda[br]

0:12:41.857,0:12:44.493
fısıltı ile konuşan Sahar

0:12:44.493,0:12:47.980
12 Afgan hakimin önünde,

0:12:47.980,0:12:51.123
yüksek mahkemede davayı savunuyorduk.

0:12:53.163,0:12:54.834
Sahar ayağa kalktı,

0:12:54.834,0:12:57.120
ve benim kızım, gür bir şekilde,

0:12:57.120,0:12:59.917
adalet istediğini söyledi

0:12:59.917,0:13:01.596
ve elde etti de.

0:13:02.556,0:13:05.385
Her şeyin sona ermesiyle birlikte, [br]mahkeme oy birliğiyle,

0:13:05.385,0:13:09.568
eşinin ailesinin ona[br]yaptıkları için tutuklanmasına,

0:13:09.568,0:13:12.177
lanet olası kardeşinin, onu sattığı için

0:13:12.177,0:13:14.123
tutuklanmasına --

0:13:14.123,0:13:18.543
(Alkışlar) --

0:13:18.543,0:13:20.546
ve maddi ve manevi zararlarının

0:13:20.546,0:13:22.964
karşılanmasına karar verdi.

0:13:22.964,0:13:25.743
Sahar bize, hukuku[br]kullanılması gerektiği gibi

0:13:25.743,0:13:28.521
kullanarak var olan

0:13:28.521,0:13:31.459
kötü uygulamalara karşı[br]gelebileceğimizi gösterdi

0:13:31.459,0:13:33.940
ve Sahar'ı koruyarak

0:13:33.940,0:13:36.210
kendimizi koruyoruz.

0:13:37.520,0:13:39.152
6 yıldan fazla bir süre

0:13:39.152,0:13:41.150
Afganistan'da çalıştıktan sonra,

0:13:41.150,0:13:43.201
Ailemin ve arkadaşlarımın çoğu

0:13:43.201,0:13:45.993
yaptığım şeyin böyle bir şey[br]olduğunu düşünüyorlardı.

0:13:45.993,0:13:48.499
(Kahkahalar)

0:13:48.499,0:13:52.397
Ama gerçekte olan böyleydi.

0:13:53.137,0:13:55.010
Hepimiz bir şeyler yapabiliriz.

0:13:55.010,0:13:57.790
Hepimiz bir bilet almalı ve[br]Afganistan'a gitmeli demiyorum.

0:13:57.790,0:14:00.812
Fakat hepimiz evrensel[br]insan hakları ekonomisine

0:14:00.812,0:14:02.871
birer destekçi olabiliriz.

0:14:02.871,0:14:05.139
Bizler hukuka karşı şeffaflık ve

0:14:05.139,0:14:06.463
hesap verilebilirlik[br]kültürü oluşturabiliriz

0:14:06.463,0:14:08.874
ve bizim onlara olduğumuz gibi[br]hükümetleri de bize karşı

0:14:08.874,0:14:10.457
daha sorumlu kılabiliriz.

0:14:11.897,0:14:13.889
Birkaç ay önce, Güney Afrikalı bir avukat

0:14:13.889,0:14:15.644
beni ofisimde ziyaret etti

0:14:15.644,0:14:17.569
ve dedi ki: "Seninle tanışmak istedim.

0:14:17.569,0:14:20.343
Çılgın bir kişinin neye[br]benzediğini görmek istedim."

0:14:21.563,0:14:23.542
Etnik kökeniniz, milletiniz,

0:14:23.542,0:14:25.575
cinsiyetiniz, ırkınız

0:14:25.575,0:14:28.466
ne olursa olsun yasalar bizimdir,

0:14:28.466,0:14:30.585
onlar bize aitler ve adalet için savaşmak

0:14:30.585,0:14:34.054
bir delilik göstergesi değildir.

0:14:35.374,0:14:37.615
İşletmelerin de bir programı olması gerekir.

0:14:37.615,0:14:39.336
İnsan haklarına yapılan şirket yatırımı

0:14:39.336,0:14:41.214
gerek işletme, gerek STK veya

0:14:41.214,0:14:43.340
gerek sivil vatandaş için

0:14:43.340,0:14:47.435
için bir değer artışıdır.

0:14:47.435,0:14:49.750
Ortak bir zihniyetle birlikte çalışarak,

0:14:49.750,0:14:53.206
insanlar, kamu ve özel sektör yoluyla,

0:14:53.206,0:14:55.503
evrensel insan hakları[br]ekonomisi oluşturabiliriz

0:14:55.503,0:14:59.036
ve hepsi insan haklarına [br]evrensel destekçi olur.

0:14:59.036,0:15:00.820
Bu şekilde hareket ederek,

0:15:00.820,0:15:03.480
adaleti tesis edebiliriz.

0:15:03.480,0:15:05.573
Teşekkür ederim.

0:15:05.573,0:15:09.573
(Alkış)