WEBVTT

00:00:01.957 --> 00:00:03.518
Size Naghma adında

00:00:03.518 --> 00:00:06.724
küçük bir kız hakkında
bir hikaye anlatayım.

00:00:06.724 --> 00:00:08.546
Naghma, ailesi ve sekiz kardeşiyle

00:00:08.546 --> 00:00:10.865
mülteci kampında yaşadı.

00:00:11.425 --> 00:00:13.361
Her sabah babası inşaat işinde

00:00:13.361 --> 00:00:15.801
çalışabileceği umuduyla uyanıyor

00:00:15.801 --> 00:00:18.617
ve iyi bir ayda 50 dolar kazanabiliyordu.

00:00:19.367 --> 00:00:20.755
O kış çok sert geçmiş ve

00:00:20.755 --> 00:00:23.439
ne yazık ki Naghma'nın erkek kardeşi ölmüş

00:00:23.439 --> 00:00:25.359
ve annesi çok hastalanmıştı.

00:00:25.359 --> 00:00:27.939
Babası da ümitsizlik içinde
komşuya gidip

00:00:27.939 --> 00:00:30.336
2.500 dolar ödünç almış.

00:00:30.336 --> 00:00:32.250
Birkaç aylık bekleyişten sonra

00:00:32.250 --> 00:00:33.767
komşu sabırsızlanmaya başlamış

00:00:33.767 --> 00:00:36.485
ve ödünç verdiği parayı geri istemiş.

00:00:36.485 --> 00:00:38.929
Fakat, ne yazık ki, Naghma'nın
babasının parası yokmuş

00:00:38.929 --> 00:00:41.764
ve iki adam jirga yapmaya
karar vermişler.

00:00:41.764 --> 00:00:44.294
Kısaca jirga; Afganistan hukuk düzeninde

00:00:44.294 --> 00:00:47.534
yer alan gayri resmi bir
arabuluculuk çeşididir.

00:00:47.534 --> 00:00:50.988
Genellikle, dini liderler
ve köyün ileri gelenleri

00:00:50.988 --> 00:00:52.686
tarafından yönetilir

00:00:52.686 --> 00:00:55.886
ve jirgalar genellikle Afganistan gibi
resmi sisteme karşı

00:00:55.886 --> 00:00:57.737
kökleşmiş bir kızgınlığın olduğu

00:00:57.737 --> 00:00:59.999
kırsal ülkelerde kullanılır.

00:00:59.999 --> 00:01:02.337
Jirga'da erkekler bir araya geldi,

00:01:02.337 --> 00:01:05.251
borcun ödenmesinin en iyi
yolunun Naghma'nın, komşusunun

00:01:05.251 --> 00:01:09.840
21 yaşındaki oğluyla evlenmesi 
olduğuna karar verdiler.

00:01:09.840 --> 00:01:12.500
Naghma altı yaşındaydı.

NOTE Paragraph

00:01:12.500 --> 00:01:14.565
Bu tip hikayeler maalesef

00:01:14.565 --> 00:01:16.253
çok yaygın ve bizler

00:01:16.253 --> 00:01:17.748
bu tip olaylara, ev konforunda,

00:01:17.748 --> 00:01:19.503
kadın hakları ihlalinin bir başka

00:01:19.503 --> 00:01:21.763
boyutu olarak bakabiliriz.

00:01:21.763 --> 00:01:24.294
Eğer Afganistan'ı haberlerde izlerseniz,

00:01:24.294 --> 00:01:27.993
başarısız bir devlet
olarak düşünebilirsiniz.

00:01:27.993 --> 00:01:31.809
Ancak, Afganistan'ın 
bir hukuk sistemi var

00:01:31.809 --> 00:01:35.671
ve jirgalar çok eskilerden beri süregelen 
aşiret kanunlarına dayansalar da

00:01:35.671 --> 00:01:39.034
jirgalarda da uygulanmak 
zorunda olan yasalar var.

00:01:39.034 --> 00:01:40.962
Tabii ki bir çocuğun


00:01:40.962 --> 00:01:43.583
borç karşılığı verilmesinin hem
aşırı derecede ahlaka aykırı,

00:01:43.583 --> 00:01:46.999
hem de yasa dışı olduğunu
söylemeye gerek yok.

NOTE Paragraph

00:01:47.649 --> 00:01:50.176
2008 yılında, bir adalet programı için

00:01:50.176 --> 00:01:52.496
Afganistan'a gittim.

00:01:52.496 --> 00:01:55.203
Esasen bu dokuz aylık programa

00:01:55.203 --> 00:01:57.115
Afgan hukukçulara 
eğitim vermek için gitmiştim.

00:01:57.115 --> 00:01:59.376
Bu dokuz ay boyunca,
ülkenin çeşitli yerlerine gittim

00:01:59.376 --> 00:02:02.312
hapse atılmış yüzlerce insanla

00:02:02.312 --> 00:02:03.910
ve Afganistan'da çalışan

00:02:03.910 --> 00:02:06.440
birçok iş adamı ile konuştum.

00:02:06.440 --> 00:02:07.784
Bu konuşmalar sırasında,

00:02:07.784 --> 00:02:09.655
iş adamları ve halk arasında

00:02:09.655 --> 00:02:11.645
bir bağ olduğunu ve

00:02:11.645 --> 00:02:13.715
bariz ve yasadışı cezai önlemlerin

00:02:13.715 --> 00:02:15.416
aşırı derecede kullanılmasına karşın,

00:02:15.416 --> 00:02:19.474
onları koruyacak olan hukukun
gereken şekilde kullanılmadığını duydum.

00:02:19.474 --> 00:02:22.298
Bu da beni adalet arayışına itti

00:02:22.298 --> 00:02:25.020
ve adalet benim için

00:02:25.020 --> 00:02:28.715
amacı korumak olan yasaları uygulamak

00:02:28.715 --> 00:02:31.040
anlamına geliyordu.

00:02:31.040 --> 00:02:34.543
Hukukun amacı korumaktır.

00:02:34.543 --> 00:02:38.258
Sonuç olarak ben de özel
avukatlığa başlamaya karar verdim

00:02:38.258 --> 00:02:40.599
ve Afgan Mahkemelerinde dava açan

00:02:40.599 --> 00:02:42.815
ilk yabancı oldum.

00:02:42.815 --> 00:02:45.672
Bu süre zarfında,
birçok hukuk üzerinde çalıştım,

00:02:45.672 --> 00:02:47.202
birçok insanla konuştum,

00:02:47.202 --> 00:02:48.373
birçok dava okudum

00:02:48.373 --> 00:02:50.763
ve adaletsizliğin sadece

00:02:50.763 --> 00:02:52.749
sadece Afganistan'da değil,

00:02:52.749 --> 00:02:55.070
dünya çapında bir problem
olduğunu gördüm.

00:02:55.070 --> 00:02:56.821
Esasen, insan hakları davalarını

00:02:56.821 --> 00:02:58.938
temsilden kaçınmama rağmen,

00:02:58.938 --> 00:03:01.117
çünkü bunun beni 
profesyonel ve kişisel olarak

00:03:01.117 --> 00:03:03.760
nasıl etkileyeceği konusunda
cidden endişeliydim,

00:03:03.760 --> 00:03:06.513
bu durumu daha fazla
görmezden gelemeyeceğime

00:03:06.513 --> 00:03:08.384
ve adalete olan ihtiyacın
önemli olduğuna karar verdim.

00:03:08.384 --> 00:03:10.701
Ve karşılıksız olarak
Naghma gibi kişileri

00:03:10.701 --> 00:03:12.477
temsil etmeye başladım.

NOTE Paragraph

00:03:13.157 --> 00:03:14.863
Afganistan'a geldiğimden ve

00:03:14.863 --> 00:03:17.326
on yıl boyunca avukat olduğumdan bu yana

00:03:17.326 --> 00:03:21.040
Fortune 500'deki şirketlerin CEO'larını,

00:03:21.040 --> 00:03:23.368
büyükelçileri, Naghma gibi küçük kızları

00:03:23.368 --> 00:03:24.918
büyük bir başarı ile temsil ettim.

00:03:24.918 --> 00:03:27.833
Başarımın sebebi ise çok basit:

00:03:27.833 --> 00:03:29.843
düzeni tersyüz ederek çalıştım

00:03:29.843 --> 00:03:31.262
ve hukuku

00:03:31.262 --> 00:03:33.998
amaçlandığı şekilde kullandım.

NOTE Paragraph

00:03:33.998 --> 00:03:36.120
Gördüm ki,

00:03:36.120 --> 00:03:39.536
Afganistan gibi yerlerde adaleti sağlamak

00:03:39.536 --> 00:03:41.684
oldukça zor ve bunun 3 sebebi var.

00:03:41.684 --> 00:03:44.240
İlk sebep olarak, kısacası

00:03:44.240 --> 00:03:47.339
insanlar yasal haklarının ne olduğu 
konusunda çok eğitimsizler

00:03:47.339 --> 00:03:49.930
ve ben bu durumu küresel
bir problem olarak görüyorum.

00:03:49.930 --> 00:03:51.144
İkinci sebep ise

00:03:51.144 --> 00:03:54.583
kitaplarda yer alan hukuk kuralları bile

00:03:54.583 --> 00:03:56.848
Naghma'nın satıldığı ilk Jirga gibi

00:03:56.848 --> 00:03:59.170
kabile gelenekleri tarafından 
hükümsüz hale getiriliyor


00:03:59.170 --> 00:04:00.702
veya görmezden geliniyor,

00:04:00.702 --> 00:04:03.404
Adaletin tesis edilmesi ile
ilgili üçüncü problem:

00:04:03.404 --> 00:04:06.216
kitaplarda yer alan,
makul hukuk kuralları için

00:04:06.216 --> 00:04:08.862
savaşmaya niyetli
insanların veya hukukçuların

00:04:08.862 --> 00:04:10.558
olmaması.

00:04:10.558 --> 00:04:13.432
Benim yaptığım ise
mevcut hükümleri uygulamak,

00:04:13.432 --> 00:04:15.231
sıklıkla da kullanılmayanları

00:04:15.231 --> 00:04:18.865
ve müvekkillerim menfaatleri
yönünde çalışmak.

00:04:18.865 --> 00:04:21.413
Hepimizin evrensel bir
insan hakları kültürüne

00:04:21.413 --> 00:04:23.241
ve evrensel insan hakları

00:04:23.241 --> 00:04:25.990
ekonomisinin yatırımcısı olmaya ve

00:04:25.990 --> 00:04:27.757
bu zihniyetle çalışmaya ihtiyacı var.

00:04:27.757 --> 00:04:30.474
Adaleti dünya çapında
önemli ölçüde ilerletebiliriz.

NOTE Paragraph

00:04:30.474 --> 00:04:32.866
Şimdi Naghma'nın öyküsüne geri dönelim.

00:04:32.866 --> 00:04:35.265
Birkaç insan bu hikayeyi duydu

00:04:35.265 --> 00:04:36.790
ve 2.500 doları

00:04:36.790 --> 00:04:39.355
ödemek istedikleri için
benimle irtibat kurdular.

00:04:39.355 --> 00:04:41.216
Ancak bu o kadar da kolay değil.

00:04:41.216 --> 00:04:42.998
Sadece parayı verip
bu sorunun çözüleceğini

00:04:42.998 --> 00:04:44.151
düşünemezsin.

00:04:44.151 --> 00:04:46.632
Afganistan'da işler böyle yürümüyor.

00:04:46.632 --> 00:04:50.030
Ben de onlara bu olaya 
dahil olmak istediğimi söyledim.

00:04:50.030 --> 00:04:52.318
Ancak dahil olmam için
ikinci bir Jirga'nın,

00:04:52.318 --> 00:04:55.141
yani Temyiz Jirga'sının,

00:04:55.141 --> 00:04:57.250
açılması gerekliydi.

00:04:57.250 --> 00:04:59.501
Ve bunun olması için

00:04:59.501 --> 00:05:02.206
köyün yaşlıları, ileri gelenleri ve

00:05:02.206 --> 00:05:04.467
dini liderleri ile

00:05:04.467 --> 00:05:06.056
bir araya gelmemiz gerekti.

00:05:06.056 --> 00:05:07.630
Naghma'nın babasının,

00:05:07.630 --> 00:05:08.881
komşunun ve oğlunun

00:05:08.881 --> 00:05:11.085
kabul etmesi gerekiyordu.

00:05:11.085 --> 00:05:15.110
Eğer bu işe dahil olacaksam, 
benim başkanlık yapmam

00:05:15.110 --> 00:05:18.195
konusunda da anlaşmaları
gerektiğini düşündüm.

NOTE Paragraph

00:05:18.765 --> 00:05:21.735
Böylelikle, saatlerce konuştuktan,

00:05:21.735 --> 00:05:22.943
onları izleyerek takip ettikten

00:05:22.943 --> 00:05:25.806
ve yaklaşık 30 bardak çaydan sonra

00:05:25.806 --> 00:05:27.718
nihayet, ikinci bir Jirga için

00:05:27.718 --> 00:05:31.050
toplamaya karar verdiler ve toplandık.

00:05:31.050 --> 00:05:33.134
İkinci Jirganın diğerinden farkı ise

00:05:33.134 --> 00:05:35.709
bu sefer, işin merkezine hukuku oturtmaktı

00:05:35.709 --> 00:05:37.053
ve Naghma'nın da

00:05:37.053 --> 00:05:38.811
haklarının olduğunu

00:05:38.811 --> 00:05:41.150
herkesin anlaması benim
için çok önemliydi.

00:05:41.150 --> 00:05:42.696
İkinci Jirganın sonunda,

00:05:42.696 --> 00:05:44.989
hakimin emriyle

00:05:44.989 --> 00:05:48.825
ilk jirga hükümsüz kılındı.

00:05:48.825 --> 00:05:52.257
ve 2.500 dolar olan borç
karşılanmış olarak kabul edildi.

00:05:52.257 --> 00:05:54.090
Ve hepimiz, yaptıkları şeyin

00:05:54.090 --> 00:05:55.481
yasal olmadığını,

00:05:55.481 --> 00:05:57.601
bunu tekrar yapmaları halinde

00:05:57.601 --> 00:06:01.039
hapse gireceklerini kabul ettikleri
bir yazılı emri imzaladık.

00:06:02.399 --> 00:06:04.168
En -

00:06:04.168 --> 00:06:05.636
(Alkışlar)

00:06:05.636 --> 00:06:07.483
Teşekkürler.

00:06:07.483 --> 00:06:09.299
En önemlisi de,

00:06:09.299 --> 00:06:10.800
sözleşme hükümsüz kılındı

00:06:10.800 --> 00:06:12.809
ve Naghma özgürlüğüne kavuştu.

00:06:12.809 --> 00:06:15.666
Naghma'yı ve onun özgür
olma hakkını korumak

00:06:15.666 --> 00:06:17.300
bizi korur.

NOTE Paragraph

00:06:18.300 --> 00:06:21.762
Artık, işim dolayısıyla,
ortalamanın üzerinde

00:06:21.762 --> 00:06:24.505
riskler söz konusu.

00:06:24.505 --> 00:06:27.212
Geçici bir süre için tutuklandım.

00:06:27.212 --> 00:06:29.805
Genelev işlettiğim ve

00:06:29.805 --> 00:06:32.110
ajan olduğum iddiası ile suçlandım.

00:06:32.110 --> 00:06:34.238
Ofisime el bombası atıldı.

00:06:34.238 --> 00:06:36.017
Ancak, patlamadı.

00:06:36.937 --> 00:06:38.537
İşimle ilgili olarak aldığım mükafatın

00:06:38.537 --> 00:06:41.503
risklerden daha ağır bastığını düşünüyorum

00:06:41.503 --> 00:06:43.877
ve ben ne kadar fazla risk alırsam alayım,

00:06:43.877 --> 00:06:45.846
müvekkillerim daha fazla risk alıyordu.

00:06:45.846 --> 00:06:47.349
Çünkü davaları duyulmaz ve daha kötüsü,

00:06:47.349 --> 00:06:48.839
beni avukatları tuttukları için

00:06:48.839 --> 00:06:51.962
cezalandırılmaları halinde
kaybedecek çok şeyleri var.

00:06:51.962 --> 00:06:53.736
Aldığım her davada,

00:06:53.736 --> 00:06:56.656
fark ettim ki ben müvekkilerimin
arkasında durdukça,

00:06:56.656 --> 00:06:58.669
onlar da benim arkamda durdular

00:06:58.669 --> 00:07:01.012
ve bu da benim devam etmemi sağladı.

NOTE Paragraph

00:07:02.462 --> 00:07:04.359
Baskı gücü olarak hukuk

00:07:04.359 --> 00:07:06.881
hepimizi koruması açısından çok önemli.

00:07:06.881 --> 00:07:09.517
Gazeteciler bilginin halka aktarılmasının


00:07:09.517 --> 00:07:12.791
temin edilmesi konusunda
çok büyük öneme sahipler.

00:07:12.791 --> 00:07:15.277
Çok sıklıkla, gazetecilerden
bilgi alıyoruz

00:07:15.277 --> 00:07:18.921
ancak o bilginin nasıl
verildiğini unutuyoruz.

00:07:18.921 --> 00:07:21.507
Bu fotoğraf Afganistan'daki

00:07:21.507 --> 00:07:23.500
İngiliz gazetecilerin fotoğrafı.

00:07:23.500 --> 00:07:26.649
Birkaç yıl önce arkadaşım 
David Gill tarafından çekildi.

00:07:26.649 --> 00:07:28.517
Gazetecileri Koruma Komitesi'ne göre,

00:07:28.517 --> 00:07:31.363
2010'dan beri, binlerce gazeteci

00:07:31.363 --> 00:07:33.241
tehdit edildi, yaralandı,

00:07:33.241 --> 00:07:35.873
öldürüldü ve tutuklandı.

00:07:35.873 --> 00:07:38.112
Genellikle biz bu bilgiyi aldığımızda,

00:07:38.112 --> 00:07:39.336
bunun kimleri etkilediğini

00:07:39.336 --> 00:07:42.634
veya bu bilginin nasıl bize
ulaştırıldığını unutuyoruz.

00:07:42.634 --> 00:07:45.244
Hem yabancı hem de yerel
birçok gazetecinin yaptığı

00:07:45.244 --> 00:07:49.315
kayda değer, özellikle de 
Afganistan gibi yerlerde olanları

00:07:49.315 --> 00:07:50.887
ve bunu asla unutmamamız çok önemli

00:07:50.887 --> 00:07:52.243
çünkü onların koruduğu şey

00:07:52.243 --> 00:07:54.525
sadece bizim bilgiye ulaşma hakkımız değil,

00:07:54.525 --> 00:07:56.582
aynı zamanda demokratik halklar için

00:07:56.582 --> 00:07:59.458
hayati öneme sahip olan basın özgürlüğü.

NOTE Paragraph

00:07:59.458 --> 00:08:03.343
Matt Rosenberg Afganistan'da
çalışan bir gazeteci.

00:08:03.343 --> 00:08:05.233
The New York Times için çalışıyor

00:08:05.233 --> 00:08:06.850
ve maalesef ki, birkaç ay önce

00:08:06.850 --> 00:08:08.990
hükümetten memnun olmayan halk hakkında

00:08:08.990 --> 00:08:10.296
bir makale yazdı.

00:08:10.296 --> 00:08:13.546
Sonuç olarak, geçici süreliğine tutuklandı

00:08:13.546 --> 00:08:17.859
ve ülkeden kanunsuz bir
şekilde sınır dışı edildi.

00:08:17.859 --> 00:08:19.911
Ben Matt'i temsil ediyorum

00:08:19.911 --> 00:08:22.039
ve hükümetle anlaştıktan sonra

00:08:22.039 --> 00:08:23.719
Matt'in kanunsuz olarak

00:08:23.719 --> 00:08:26.780
sınır dışı edildiği ve Afganistan'da
basın özgürlüğünün

00:08:26.780 --> 00:08:29.840
var olduğu konusunda
hukuki kabul alabildim

00:08:29.840 --> 00:08:32.372
ve bu izlenmezse sonuçları olacaktı.

00:08:32.372 --> 00:08:34.118
Birkaç gün önce

00:08:34.118 --> 00:08:36.206
Afgan Hükümetinin

00:08:36.206 --> 00:08:37.532
Matt'i resmi olarak ülkeye

00:08:37.532 --> 00:08:39.744
geri davet ettiğini söylemekten mutluyum.

00:08:39.744 --> 00:08:43.377
Ayrıca onun sınır dışı edilme
kararını da geri çektiler.

NOTE Paragraph

00:08:43.377 --> 00:08:47.016
(Alkışlar)

NOTE Paragraph

00:08:48.049 --> 00:08:51.252
Eğer bir gazeteciye sansür uygularsanız, 
bu diğerine gözdağı verir

00:08:51.252 --> 00:08:53.224
ve bir süre sonra halklar susturulur.

00:08:53.224 --> 00:08:55.942
Gazetecilerimizi ve basın özgürlüğünü

00:08:55.942 --> 00:08:57.719
korumamız çok önemli.

00:08:57.719 --> 00:08:59.778
Çünkü bu, hükümetleri daha sorumlu

00:08:59.778 --> 00:09:01.763
ve daha şeffaf yapmaktadır.

00:09:01.763 --> 00:09:03.670
Gazetecileri ve bilgiye

00:09:03.670 --> 00:09:06.714
erişim hakkımızı korumak
bizi de koruma altına alır.

NOTE Paragraph

00:09:07.844 --> 00:09:10.860
Dünyamız değişiyor. 
Şu anda farklı bir dünyada yaşıyoruz

00:09:10.860 --> 00:09:13.243
ve bir zamanlar kişisel olan sorunlar

00:09:13.243 --> 00:09:16.061
şimdilerde hepimiz için
dünya çapında sorunlar oldu.

00:09:16.061 --> 00:09:19.700
İki hafta önce, Afganistan

00:09:19.700 --> 00:09:21.691
ilk demokratik seçimle iktidarı devretti

00:09:21.691 --> 00:09:24.943
ve başkan olarak Ashraf Ghani'yi seçti 
ki bu çok büyük bir olay

00:09:24.943 --> 00:09:27.440
ve ben de Ashraf Ghani hakkında iyimserim.

00:09:27.440 --> 00:09:29.419
İnanıyorum ki, Ashraf Ghani Afganistan'a

00:09:29.419 --> 00:09:30.690
ihtiyacı olan değişiklikleri sağlayacak,

00:09:30.690 --> 00:09:33.187
özellikle de hukuki alanda.

00:09:33.187 --> 00:09:35.090
Farklı bir dünyada yaşıyoruz.

00:09:35.090 --> 00:09:37.439
Öyle ki, sekiz yaşındaki kızımın
sadece siyahi bir başkanı

00:09:37.439 --> 00:09:40.153
bildiği bir dünyada yaşıyoruz.

00:09:40.153 --> 00:09:42.861
Bir sonraki başkanın bir kadın olma

00:09:42.861 --> 00:09:44.197
ihtimali çok yüksek

00:09:44.197 --> 00:09:47.100
ve kızım büyüdükçe, şunu sorabilir:

00:09:47.100 --> 00:09:48.845
beyaz bir kişi başkan olabilir mi?

00:09:48.845 --> 00:09:50.619
(Gülüşmeler)

00:09:50.619 --> 00:09:53.730
(Alkışlar)

NOTE Paragraph

00:09:53.730 --> 00:09:56.910
Dünyamız değişiyor ve 
bizim de değişmeye ihtiyacımız var

00:09:56.910 --> 00:09:58.962
ve bir zamanlar kişisel olan problemler

00:09:58.962 --> 00:10:01.390
artık hepimizin problemi haline geldi.

00:10:01.390 --> 00:10:03.468
UNICEF'e göre,

00:10:03.468 --> 00:10:09.509
şu anda 15 yaşın altındaki

00:10:09.509 --> 00:10:11.394
evli kız ve erkeklerin

00:10:11.394 --> 00:10:13.176
sayısı 280 milyon.

00:10:13.176 --> 00:10:15.219
İki yüz seksen milyon.

00:10:15.219 --> 00:10:17.761
Çocuk yaşta evlilik
yoksulluk, sağlıksızlık ve

00:10:17.761 --> 00:10:22.181
eğitim eksikliği döngüsünü devam ettiriyor.

NOTE Paragraph

00:10:22.181 --> 00:10:26.048
Sahar 12 yaşında evlendi.

00:10:26.868 --> 00:10:28.717
Bu evliliği yapması için zorlandı

00:10:28.717 --> 00:10:30.417
ve kardeşi tarafından satıldı.

00:10:30.417 --> 00:10:32.485
Eşinin ailesinin yanına taşındığında,

00:10:32.485 --> 00:10:35.173
aile onu fuhuş yapmaya zorladı.

00:10:35.173 --> 00:10:38.986
Bunu yapmayı reddettiği için
işkenceye maruz kaldı.

00:10:38.986 --> 00:10:43.011
Metal çubuklarla şiddetle dövüldü.

00:10:43.011 --> 00:10:45.803
Vücudunu yaktılar.

00:10:45.803 --> 00:10:49.293
Onu bodrumda bir yere
bağladılar ve aç bıraktılar.

00:10:49.293 --> 00:10:52.323
Tırnaklarını çıkarmak için
pense kullandılar.

00:10:53.503 --> 00:10:55.332
Bir noktada,

00:10:55.332 --> 00:10:58.537
bu işkence odasında kaçmayı başardı

00:10:58.537 --> 00:11:00.910
ve komşusunun evine gitti

00:11:00.910 --> 00:11:04.206
ama Sahar oraya gittiğinde, 
komşular onu korumak yerine

00:11:04.206 --> 00:11:06.221
onu eşinin evine

00:11:06.221 --> 00:11:07.857
geri götürdüler

00:11:07.857 --> 00:11:10.998
ve Sahar daha şiddetli bir
işkenceye maruz kaldı.

NOTE Paragraph

00:11:13.864 --> 00:11:16.975
Sahar ile ilk tanıştığımda, çok şükür,

00:11:16.975 --> 00:11:18.206
Women for Afghan Women

00:11:18.206 --> 00:11:21.534
ona güvenli bir sığınak oldu.

00:11:21.534 --> 00:11:24.720
Bir hukukçu olarak, tüm müvekkillerim için

00:11:24.720 --> 00:11:26.379
çok güçlü olmaya çalışırım.

00:11:26.379 --> 00:11:28.753
Çünkü bu benim için çok önemli.

00:11:30.193 --> 00:11:31.762
Fakat onu

00:11:33.122 --> 00:11:37.024
incinmiş ve çaresiz halde
gördüğümde güçlü olmak

00:11:40.321 --> 00:11:43.808
O evdeyken, ona gerçekten

00:11:37.024 --> 00:11:38.511
çok zordu.

00:11:43.808 --> 00:11:45.804
ne olduğunu anlamamız

00:11:47.164 --> 00:11:49.120
haftalarımızı aldı,

00:11:49.120 --> 00:11:51.760
fakat sonunda bana açılmaya başladı

00:11:51.760 --> 00:11:54.080
ve görüşmeye başladığımızda

00:11:54.080 --> 00:11:55.552
haklarının ne olduğunu

00:11:55.552 --> 00:11:58.152
bilmediğini ama onu
yüzüstü bırakan hükümetin

00:11:58.152 --> 00:12:00.355
belirli bir seviyede onu koruduğunu

00:12:00.355 --> 00:12:02.982
bildiğini öğrendim.

00:12:02.982 --> 00:12:04.584
Böylece biz de onunla,

00:12:04.584 --> 00:12:07.126
hukuki seçeneklerinin
ne olduğunu konuşabildik.

NOTE Paragraph

00:12:07.126 --> 00:12:09.134
Ve dahası bu davayı Yüce Divana

00:12:09.134 --> 00:12:10.890
götürmeye karar verdik.

00:12:10.890 --> 00:12:12.760
Burası son derece önemli,

00:12:12.760 --> 00:12:14.673
çünkü Afganistan'da

00:12:14.673 --> 00:12:17.509
aile içi şiddet mağdurunun
bir hukukçu tarafından

00:12:17.509 --> 00:12:20.302
temsil edilmesi bir ilkti.

00:12:20.302 --> 00:12:23.037
Yıllardır kitaplarda olan yasa
Sahar'ın davasına kadar

00:12:23.037 --> 00:12:26.443
hiç uygulanmamıştı.

00:12:26.443 --> 00:12:28.655
Buna ek olarak, 
maddi ve manevi zararların

00:12:28.655 --> 00:12:30.378
tazmini için dava açmaya karar verdik.

00:12:30.378 --> 00:12:33.325
Yine belirteyim, bunu yaparken daha önce

00:12:33.325 --> 00:12:36.353
hiç kullanılmamış hükümleri kullandık.

00:12:36.353 --> 00:12:38.615
Böylece Amerikalı kadın
bir avukat olarak ben

00:12:38.615 --> 00:12:41.857
ve onunla tanıştığımda


00:12:41.857 --> 00:12:44.493
fısıltı ile konuşan Sahar

00:12:44.493 --> 00:12:47.980
12 Afgan hakimin önünde,

00:12:47.980 --> 00:12:51.123
yüksek mahkemede davayı savunuyorduk.

00:12:53.163 --> 00:12:54.834
Sahar ayağa kalktı,

00:12:54.834 --> 00:12:57.120
ve benim kızım, gür bir şekilde,

00:12:57.120 --> 00:12:59.917
adalet istediğini söyledi

00:12:59.917 --> 00:13:01.596
ve elde etti de.

00:13:02.556 --> 00:13:05.385
Her şeyin sona ermesiyle birlikte, 
mahkeme oy birliğiyle,

00:13:05.385 --> 00:13:09.568
eşinin ailesinin ona
yaptıkları için tutuklanmasına,

00:13:09.568 --> 00:13:12.177
lanet olası kardeşinin, onu sattığı için

00:13:12.177 --> 00:13:14.123
tutuklanmasına --

00:13:14.123 --> 00:13:18.543
(Alkışlar) --

00:13:18.543 --> 00:13:20.546
ve maddi ve manevi zararlarının

00:13:20.546 --> 00:13:22.964
karşılanmasına karar verdi.

00:13:22.964 --> 00:13:25.743
Sahar bize, hukuku
kullanılması gerektiği gibi

00:13:25.743 --> 00:13:28.521
kullanarak var olan

00:13:28.521 --> 00:13:31.459
kötü uygulamalara karşı
gelebileceğimizi gösterdi

00:13:31.459 --> 00:13:33.940
ve Sahar'ı koruyarak

00:13:33.940 --> 00:13:36.210
kendimizi koruyoruz.

NOTE Paragraph

00:13:37.520 --> 00:13:39.152
6 yıldan fazla bir süre

00:13:39.152 --> 00:13:41.150
Afganistan'da çalıştıktan sonra,

00:13:41.150 --> 00:13:43.201
Ailemin ve arkadaşlarımın çoğu

00:13:43.201 --> 00:13:45.993
yaptığım şeyin böyle bir şey
olduğunu düşünüyorlardı.

00:13:45.993 --> 00:13:48.499
(Kahkahalar)

00:13:48.499 --> 00:13:52.397
Ama gerçekte olan böyleydi.

00:13:53.137 --> 00:13:55.010
Hepimiz bir şeyler yapabiliriz.

00:13:55.010 --> 00:13:57.790
Hepimiz bir bilet almalı ve
Afganistan'a gitmeli demiyorum.

00:13:57.790 --> 00:14:00.812
Fakat hepimiz evrensel
insan hakları ekonomisine

00:14:00.812 --> 00:14:02.871
birer destekçi olabiliriz.

00:14:02.871 --> 00:14:05.139
Bizler hukuka karşı şeffaflık ve

00:14:05.139 --> 00:14:06.463
hesap verilebilirlik
kültürü oluşturabiliriz

00:14:06.463 --> 00:14:08.874
ve bizim onlara olduğumuz gibi
hükümetleri de bize karşı

00:14:08.874 --> 00:14:10.457
daha sorumlu kılabiliriz.

NOTE Paragraph

00:14:11.897 --> 00:14:13.889
Birkaç ay önce, Güney Afrikalı bir avukat

00:14:13.889 --> 00:14:15.644
beni ofisimde ziyaret etti

00:14:15.644 --> 00:14:17.569
ve dedi ki: "Seninle tanışmak istedim.

00:14:17.569 --> 00:14:20.343
Çılgın bir kişinin neye
benzediğini görmek istedim."

00:14:21.563 --> 00:14:23.542
Etnik kökeniniz, milletiniz,

00:14:23.542 --> 00:14:25.575
cinsiyetiniz, ırkınız

00:14:25.575 --> 00:14:28.466
ne olursa olsun yasalar bizimdir,

00:14:28.466 --> 00:14:30.585
onlar bize aitler ve adalet için savaşmak

00:14:30.585 --> 00:14:34.054
bir delilik göstergesi değildir.

00:14:35.374 --> 00:14:37.615
İşletmelerin de bir programı olması gerekir.

00:14:37.615 --> 00:14:39.336
İnsan haklarına yapılan şirket yatırımı

00:14:39.336 --> 00:14:41.214
gerek işletme, gerek STK veya

00:14:41.214 --> 00:14:43.340
gerek sivil vatandaş için

00:14:43.340 --> 00:14:47.435
için bir değer artışıdır.

00:14:47.435 --> 00:14:49.750
Ortak bir zihniyetle birlikte çalışarak,

00:14:49.750 --> 00:14:53.206
insanlar, kamu ve özel sektör yoluyla,

00:14:53.206 --> 00:14:55.503
evrensel insan hakları
ekonomisi oluşturabiliriz

00:14:55.503 --> 00:14:59.036
ve hepsi insan haklarına 
evrensel destekçi olur.

00:14:59.036 --> 00:15:00.820
Bu şekilde hareket ederek,

00:15:00.820 --> 00:15:03.480
adaleti tesis edebiliriz.

NOTE Paragraph

00:15:03.480 --> 00:15:05.573
Teşekkür ederim.

NOTE Paragraph

00:15:05.573 --> 00:15:09.573
(Alkış)