[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.96,0:00:03.52,Default,,0000,0000,0000,,Opowiem wam historię
Dialogue: 0,0:00:03.52,0:00:06.72,Default,,0000,0000,0000,,o małej dziewczynce o imieniu Naghma.
Dialogue: 0,0:00:06.72,0:00:08.55,Default,,0000,0000,0000,,Mieszkała w obozie dla uchodźców
Dialogue: 0,0:00:08.55,0:00:11.42,Default,,0000,0000,0000,,z rodzicami i ośmiorgiem rodzeństwa.
Dialogue: 0,0:00:11.42,0:00:13.36,Default,,0000,0000,0000,,Jej ojciec wstawał każdego dnia
Dialogue: 0,0:00:13.36,0:00:15.80,Default,,0000,0000,0000,,z nadzieją, że wybiorą go\Ndo pracy na budowie.
Dialogue: 0,0:00:15.80,0:00:19.37,Default,,0000,0000,0000,,W dobrym miesiącu mógł zarobić 50 dolarów.
Dialogue: 0,0:00:19.37,0:00:20.76,Default,,0000,0000,0000,,Zima była bardzo surowa.
Dialogue: 0,0:00:20.76,0:00:23.44,Default,,0000,0000,0000,,Niestety brat Naghmy zmarł,
Dialogue: 0,0:00:23.44,0:00:25.36,Default,,0000,0000,0000,,a jej matka ciężko zachorowała.
Dialogue: 0,0:00:25.36,0:00:27.94,Default,,0000,0000,0000,,Zdesperowany ojciec wybrał się do sąsiada,
Dialogue: 0,0:00:27.94,0:00:30.34,Default,,0000,0000,0000,,by pożyczyć 2500 dolarów.
Dialogue: 0,0:00:30.34,0:00:32.25,Default,,0000,0000,0000,,Po kilku miesiącach czekania
Dialogue: 0,0:00:32.25,0:00:33.77,Default,,0000,0000,0000,,sąsiad zniecierpliwił się
Dialogue: 0,0:00:33.77,0:00:36.48,Default,,0000,0000,0000,,i zażądał zwrotu pożyczki.
Dialogue: 0,0:00:36.48,0:00:38.93,Default,,0000,0000,0000,,Niestety ojciec Naghmy\Nnie miał pieniędzy,
Dialogue: 0,0:00:38.93,0:00:41.76,Default,,0000,0000,0000,,więc mężczyźni zgodzili się na dżirgę.
Dialogue: 0,0:00:41.76,0:00:44.29,Default,,0000,0000,0000,,Dżirga jest formą mediacji
Dialogue: 0,0:00:44.29,0:00:47.53,Default,,0000,0000,0000,,stosowaną w nieoficjalnym\Nafgańskim systemie prawnym.
Dialogue: 0,0:00:47.53,0:00:50.99,Default,,0000,0000,0000,,Przewodniczą jej religijni przywódcy
Dialogue: 0,0:00:50.99,0:00:52.69,Default,,0000,0000,0000,,albo starsi wioski.
Dialogue: 0,0:00:52.69,0:00:55.89,Default,,0000,0000,0000,,Dżirga często ma miejsce \Nw rolniczych krajach typu Afganistan,
Dialogue: 0,0:00:55.89,0:00:57.74,Default,,0000,0000,0000,,gdzie panuje głęboka niechęć
Dialogue: 0,0:00:57.74,0:00:59.100,Default,,0000,0000,0000,,do oficjalnego systemu.
Dialogue: 0,0:00:59.100,0:01:02.34,Default,,0000,0000,0000,,Podczas dżirgi mężczyźni usiedli
Dialogue: 0,0:01:02.34,0:01:05.25,Default,,0000,0000,0000,,i doszli do wniosku, \Nże najlepszą formą spłaty długu
Dialogue: 0,0:01:05.25,0:01:09.84,Default,,0000,0000,0000,,będzie wydanie Naghmy \Nza 21-letniego syna sąsiada.
Dialogue: 0,0:01:09.84,0:01:12.50,Default,,0000,0000,0000,,Miała sześć lat.
Dialogue: 0,0:01:12.50,0:01:14.56,Default,,0000,0000,0000,,Niestey podobne historie
Dialogue: 0,0:01:14.56,0:01:16.25,Default,,0000,0000,0000,,zdarzają się zbyt często.
Dialogue: 0,0:01:16.25,0:01:17.75,Default,,0000,0000,0000,,Mając wygodne życie,
Dialogue: 0,0:01:17.75,0:01:19.50,Default,,0000,0000,0000,,możemy uznać tego typu historie
Dialogue: 0,0:01:19.50,0:01:21.76,Default,,0000,0000,0000,,za kolejne pogwałcenie praw kobiet.
Dialogue: 0,0:01:21.76,0:01:24.29,Default,,0000,0000,0000,,Oglądając Afganistan\Nw serwisach informacyjnych,
Dialogue: 0,0:01:24.29,0:01:27.99,Default,,0000,0000,0000,,można mieć wrażenie,\Nże to przegrane państwo.
Dialogue: 0,0:01:27.99,0:01:31.81,Default,,0000,0000,0000,,Jednak Afganistan ma swój system prawny.
Dialogue: 0,0:01:31.81,0:01:35.67,Default,,0000,0000,0000,,Dżirgi są oparte na dawnych \Nzwyczajach plemiennych.
Dialogue: 0,0:01:35.67,0:01:39.03,Default,,0000,0000,0000,,Nawet podczas dżirgi\Nnależy przestrzegać prawa.
Dialogue: 0,0:01:39.03,0:01:40.96,Default,,0000,0000,0000,,Nie ma wątpliwości,
Dialogue: 0,0:01:40.96,0:01:43.58,Default,,0000,0000,0000,,że oddanie dziecka\Nw zamian za umorzenie długu
Dialogue: 0,0:01:43.58,0:01:47.65,Default,,0000,0000,0000,,jest nie tylko wysoce niemoralne,\Nale też nielegalne.
Dialogue: 0,0:01:47.65,0:01:50.18,Default,,0000,0000,0000,,W 2008 roku pojechałam do Afganistanu
Dialogue: 0,0:01:50.18,0:01:52.50,Default,,0000,0000,0000,,w ramach programu o sprawiedliwości.
Dialogue: 0,0:01:52.50,0:01:55.20,Default,,0000,0000,0000,,Wstępnie miałam\Ntam spędzić dziewięć miesięcy
Dialogue: 0,0:01:55.20,0:01:57.12,Default,,0000,0000,0000,,i szkolić afgańskich prawników.
Dialogue: 0,0:01:57.12,0:01:59.38,Default,,0000,0000,0000,,W tym czasie podróżowałam po kraju
Dialogue: 0,0:01:59.38,0:02:02.31,Default,,0000,0000,0000,,i rozmawiałam z setkami uwięzionych ludzi.
Dialogue: 0,0:02:02.31,0:02:03.91,Default,,0000,0000,0000,,Rozmawiałam z przedsiębiorcami
Dialogue: 0,0:02:03.91,0:02:06.44,Default,,0000,0000,0000,,działającymi w Afganistanie.
Dialogue: 0,0:02:06.44,0:02:07.78,Default,,0000,0000,0000,,Podczas tych rozmów
Dialogue: 0,0:02:07.78,0:02:09.66,Default,,0000,0000,0000,,zaczęłam widzieć związek
Dialogue: 0,0:02:09.66,0:02:11.64,Default,,0000,0000,0000,,między światem biznesu a ludźmi.
Dialogue: 0,0:02:11.64,0:02:13.72,Default,,0000,0000,0000,,Rzadko korzystano z praw,
Dialogue: 0,0:02:13.72,0:02:15.42,Default,,0000,0000,0000,,które miały zapewnić im ochronę,
Dialogue: 0,0:02:15.42,0:02:19.47,Default,,0000,0000,0000,,za to rażąco nadużywano\Nnielegalnych metod karania.
Dialogue: 0,0:02:19.47,0:02:22.30,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęłam zastanawiać się\Nnad kwestią słuszności.
Dialogue: 0,0:02:22.30,0:02:25.02,Default,,0000,0000,0000,,Dla mnie słuszność oznacza,
Dialogue: 0,0:02:25.02,0:02:28.72,Default,,0000,0000,0000,,że prawo stosuje się \Nw jego oryginalnym zamyśle,
Dialogue: 0,0:02:28.72,0:02:31.04,Default,,0000,0000,0000,,czyli do ochrony.
Dialogue: 0,0:02:31.04,0:02:34.54,Default,,0000,0000,0000,,Prawo powinno chronić.
Dialogue: 0,0:02:34.54,0:02:38.26,Default,,0000,0000,0000,,W końcu zdecydowałam się\Nna otwarcie prywatnej praktyki.
Dialogue: 0,0:02:38.26,0:02:40.60,Default,,0000,0000,0000,,Tak zostałam pierwszym obcokrajowcem
Dialogue: 0,0:02:40.60,0:02:42.82,Default,,0000,0000,0000,,występującym w procesach\Nw afgańskich sądach.
Dialogue: 0,0:02:42.82,0:02:45.67,Default,,0000,0000,0000,,W tym okresie studiowałam wiele kodeksów,
Dialogue: 0,0:02:45.67,0:02:47.20,Default,,0000,0000,0000,,rozmawiałam z różnymi ludźmi.
Dialogue: 0,0:02:47.20,0:02:48.37,Default,,0000,0000,0000,,Poznawałam nowe sprawy.
Dialogue: 0,0:02:48.37,0:02:50.76,Default,,0000,0000,0000,,Doszłam do wniosku, że brak słuszności
Dialogue: 0,0:02:50.76,0:02:52.75,Default,,0000,0000,0000,,to nie tylko problem Afganistanu,
Dialogue: 0,0:02:52.75,0:02:55.07,Default,,0000,0000,0000,,to problem na skalę światową.
Dialogue: 0,0:02:55.07,0:02:56.82,Default,,0000,0000,0000,,Na początku nie chciałam występować
Dialogue: 0,0:02:56.82,0:02:58.94,Default,,0000,0000,0000,,w obronie praw człowieka,
Dialogue: 0,0:02:58.94,0:03:01.12,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ bałam się,
Dialogue: 0,0:03:01.12,0:03:03.76,Default,,0000,0000,0000,,że odbije się to na moim \Nżyciu zawodowym i osobistym.
Dialogue: 0,0:03:03.76,0:03:06.51,Default,,0000,0000,0000,,Uznałam, że potrzeba\Nsprawiedliwości jest zbyt duża
Dialogue: 0,0:03:06.51,0:03:08.38,Default,,0000,0000,0000,,i nie mogę wciąż jej ignorować.
Dialogue: 0,0:03:08.38,0:03:10.70,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęłam reprezentować\Nosoby takie jak Naghma,
Dialogue: 0,0:03:10.70,0:03:13.16,Default,,0000,0000,0000,,także pro bono.
Dialogue: 0,0:03:13.16,0:03:14.86,Default,,0000,0000,0000,,Podczas pobytu w Afganistanie
Dialogue: 0,0:03:14.86,0:03:17.33,Default,,0000,0000,0000,,i podczas dziesięciu lat pracy\Njako adwokat
Dialogue: 0,0:03:17.33,0:03:21.04,Default,,0000,0000,0000,,reprezentowałam\Nwpływowych dyrektorów generalnych,
Dialogue: 0,0:03:21.04,0:03:23.37,Default,,0000,0000,0000,,ambasadorów\Ni dziewczynki takie jak Naghma.
Dialogue: 0,0:03:23.37,0:03:24.92,Default,,0000,0000,0000,,I to z sukcesami.
Dialogue: 0,0:03:24.92,0:03:27.83,Default,,0000,0000,0000,,Mój sukces łatwo wyjaśnić.
Dialogue: 0,0:03:27.83,0:03:29.84,Default,,0000,0000,0000,,Rozpracowuję system od środka
Dialogue: 0,0:03:29.84,0:03:31.26,Default,,0000,0000,0000,,i stosuję prawo w sposób,
Dialogue: 0,0:03:31.26,0:03:33.100,Default,,0000,0000,0000,,w który powinno być stosowane.
Dialogue: 0,0:03:33.100,0:03:36.12,Default,,0000,0000,0000,,Sądzę, że dojście do słusznośći
Dialogue: 0,0:03:36.12,0:03:39.54,Default,,0000,0000,0000,,w miejscach takich jak Afganistan
Dialogue: 0,0:03:39.54,0:03:41.68,Default,,0000,0000,0000,,jest niezmiernie trudne z trzech powodów.
Dialogue: 0,0:03:41.68,0:03:44.24,Default,,0000,0000,0000,,Po pierwsze ludzie są słabo wykształceni
Dialogue: 0,0:03:44.24,0:03:47.34,Default,,0000,0000,0000,,i nie wiedzą, jak prawa im przysługują.
Dialogue: 0,0:03:47.34,0:03:49.93,Default,,0000,0000,0000,,Uważam, że to problem na skalę światową.
Dialogue: 0,0:03:49.93,0:03:51.14,Default,,0000,0000,0000,,Po drugie
Dialogue: 0,0:03:51.14,0:03:54.58,Default,,0000,0000,0000,,mimo że prawo jest spisane w kodeksach,
Dialogue: 0,0:03:54.58,0:03:56.85,Default,,0000,0000,0000,,to często się je zastępuje albo ignoruje.
Dialogue: 0,0:03:56.85,0:03:59.17,Default,,0000,0000,0000,,Zamiast tego obowiązują\Nzwyczaje typu dżirga,
Dialogue: 0,0:03:59.17,0:04:00.70,Default,,0000,0000,0000,,podczas której sprzedano Naghmę.
Dialogue: 0,0:04:00.70,0:04:03.40,Default,,0000,0000,0000,,Trzeci problem z dojściem\Ndo słusznośći to fakt,
Dialogue: 0,0:04:03.40,0:04:06.22,Default,,0000,0000,0000,,że mimo opracowania dobrych kodeksów
Dialogue: 0,0:04:06.22,0:04:08.03,Default,,0000,0000,0000,,nie ma osób czy prawników
Dialogue: 0,0:04:08.03,0:04:10.56,Default,,0000,0000,0000,,gotowych walczyć o te prawa.
Dialogue: 0,0:04:10.56,0:04:13.43,Default,,0000,0000,0000,,Właśnie to robię:\Nprzestrzegam istniejącego prawa.
Dialogue: 0,0:04:13.43,0:04:15.23,Default,,0000,0000,0000,,Często zapomnianego prawa.
Dialogue: 0,0:04:15.23,0:04:18.86,Default,,0000,0000,0000,,Przestrzegam go na korzyść moich klientów.
Dialogue: 0,0:04:18.86,0:04:21.41,Default,,0000,0000,0000,,Musimy stworzyć
Dialogue: 0,0:04:21.41,0:04:23.24,Default,,0000,0000,0000,,światową kulturę praw człowieka.
Dialogue: 0,0:04:23.24,0:04:25.99,Default,,0000,0000,0000,,Trzeba inwestować w światową \Ngospodarkę praw człowieka.
Dialogue: 0,0:04:25.99,0:04:27.76,Default,,0000,0000,0000,,Przy odpowiedniej mentalności
Dialogue: 0,0:04:27.76,0:04:30.47,Default,,0000,0000,0000,,możemy udoskonalić\Nsprawiedliwość na całym świecie.
Dialogue: 0,0:04:30.47,0:04:32.87,Default,,0000,0000,0000,,Wróćmy do historii Naghmy.
Dialogue: 0,0:04:32.87,0:04:35.26,Default,,0000,0000,0000,,Kilka osób słyszało o tej historii,
Dialogue: 0,0:04:35.26,0:04:36.79,Default,,0000,0000,0000,,skontaktowali się ze mną,
Dialogue: 0,0:04:36.79,0:04:39.36,Default,,0000,0000,0000,,bo chcieli spłacić dług, te 2500 dolarów.
Dialogue: 0,0:04:39.36,0:04:41.22,Default,,0000,0000,0000,,Nie można rozwiązywać problemów
Dialogue: 0,0:04:41.22,0:04:42.100,Default,,0000,0000,0000,,za pomocą pieniędzy, to nie tak.
Dialogue: 0,0:04:42.100,0:04:44.15,Default,,0000,0000,0000,,Problemy będą nadal.
Dialogue: 0,0:04:44.15,0:04:46.63,Default,,0000,0000,0000,,W Afganistanie to tak nie działa.
Dialogue: 0,0:04:46.63,0:04:50.03,Default,,0000,0000,0000,,Oznajmiłam, że się zaangażuję,
Dialogue: 0,0:04:50.03,0:04:52.32,Default,,0000,0000,0000,,ale pod warunkiem,
Dialogue: 0,0:04:52.32,0:04:55.14,Default,,0000,0000,0000,,że zwołają kolejną dżirgę.
Dialogue: 0,0:04:55.14,0:04:57.25,Default,,0000,0000,0000,,Dżirgę apelacyjną.
Dialogue: 0,0:04:57.25,0:04:59.50,Default,,0000,0000,0000,,Żeby tak się stało,
Dialogue: 0,0:04:59.50,0:05:02.21,Default,,0000,0000,0000,,musieliśmy zebrać starszych wioski,
Dialogue: 0,0:05:02.21,0:05:04.47,Default,,0000,0000,0000,,musieliśmy zebrać przywódców plemiennych,
Dialogue: 0,0:05:04.47,0:05:06.06,Default,,0000,0000,0000,,przywódców duchowych.
Dialogue: 0,0:05:06.06,0:05:07.63,Default,,0000,0000,0000,,Ojciec Naghmy musiał się zgodzić,
Dialogue: 0,0:05:07.63,0:05:08.88,Default,,0000,0000,0000,,sąsiad musiał się zgodzić,
Dialogue: 0,0:05:08.88,0:05:11.08,Default,,0000,0000,0000,,a także syn sąsiada.
Dialogue: 0,0:05:11.08,0:05:15.11,Default,,0000,0000,0000,,Skoro miałam się zaangażować w sprawę,
Dialogue: 0,0:05:15.11,0:05:18.76,Default,,0000,0000,0000,,to musieli się zgodzić,\Nbym ja ją prowadziła.
Dialogue: 0,0:05:18.76,0:05:21.74,Default,,0000,0000,0000,,Po kilku godzinach dyskusji,
Dialogue: 0,0:05:21.74,0:05:22.94,Default,,0000,0000,0000,,wywierania nacisku,
Dialogue: 0,0:05:22.94,0:05:25.81,Default,,0000,0000,0000,,po 30 kubkach herbaty,
Dialogue: 0,0:05:25.81,0:05:27.72,Default,,0000,0000,0000,,zgodzili się wreszcie
Dialogue: 0,0:05:27.72,0:05:31.05,Default,,0000,0000,0000,,na zwołanie drugiej dżirgi.
Dialogue: 0,0:05:31.05,0:05:33.13,Default,,0000,0000,0000,,W odróżnieniu od pierwszej dżirgi,
Dialogue: 0,0:05:33.13,0:05:35.71,Default,,0000,0000,0000,,tym razem prawo było punktem odniesienia,
Dialogue: 0,0:05:35.71,0:05:37.05,Default,,0000,0000,0000,,a co ważne,
Dialogue: 0,0:05:37.05,0:05:38.81,Default,,0000,0000,0000,,zrozumiano,
Dialogue: 0,0:05:38.81,0:05:41.15,Default,,0000,0000,0000,,że Naghma ma prawo do ochrony.
Dialogue: 0,0:05:41.15,0:05:42.70,Default,,0000,0000,0000,,Pod koniec dżirgi
Dialogue: 0,0:05:42.70,0:05:44.99,Default,,0000,0000,0000,,sędzia zarządził,
Dialogue: 0,0:05:44.99,0:05:48.82,Default,,0000,0000,0000,,że pierwszy wyrok zostanie zmieniony,
Dialogue: 0,0:05:48.82,0:05:52.26,Default,,0000,0000,0000,,Spłacono 2500 dolarów dolarów długu.
Dialogue: 0,0:05:52.26,0:05:54.09,Default,,0000,0000,0000,,Podpisaliśmy dokument,
Dialogue: 0,0:05:54.09,0:05:55.48,Default,,0000,0000,0000,,w którym mężczyźni przyznali,
Dialogue: 0,0:05:55.48,0:05:57.60,Default,,0000,0000,0000,,że ich czyn był nielegalny.
Dialogue: 0,0:05:57.60,0:06:02.40,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli zrobią to ponownie,\Ntrafią do więzienia.
Dialogue: 0,0:06:02.40,0:06:04.17,Default,,0000,0000,0000,,Co więcej...
Dialogue: 0,0:06:04.17,0:06:05.64,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)
Dialogue: 0,0:06:05.64,0:06:07.48,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję.
Dialogue: 0,0:06:07.48,0:06:09.30,Default,,0000,0000,0000,,Co więcej
Dialogue: 0,0:06:09.30,0:06:10.80,Default,,0000,0000,0000,,zaręczyny zerwano
Dialogue: 0,0:06:10.80,0:06:12.81,Default,,0000,0000,0000,,i Naghma była wolna.
Dialogue: 0,0:06:12.81,0:06:15.67,Default,,0000,0000,0000,,Chroniąc Naghmę i jej prawo do wolności,
Dialogue: 0,0:06:15.67,0:06:18.30,Default,,0000,0000,0000,,chronimy samych siebie.
Dialogue: 0,0:06:18.30,0:06:21.76,Default,,0000,0000,0000,,Moja praca wiąże się
Dialogue: 0,0:06:21.76,0:06:24.50,Default,,0000,0000,0000,,z niezwykłym ryzykiem.
Dialogue: 0,0:06:24.50,0:06:27.21,Default,,0000,0000,0000,,Zostałam tymczasowo aresztowana.
Dialogue: 0,0:06:27.21,0:06:29.80,Default,,0000,0000,0000,,Oskarżano mnie o prowadzenie burdelu.
Dialogue: 0,0:06:29.80,0:06:32.11,Default,,0000,0000,0000,,O szpiegostwo.
Dialogue: 0,0:06:32.11,0:06:34.24,Default,,0000,0000,0000,,Do mojego biura wrzucono granat.
Dialogue: 0,0:06:34.24,0:06:36.94,Default,,0000,0000,0000,,Na szczęście nie wybuchł.
Dialogue: 0,0:06:36.94,0:06:38.54,Default,,0000,0000,0000,,Jednak uważam, że korzyści
Dialogue: 0,0:06:38.54,0:06:41.50,Default,,0000,0000,0000,,płynące z mojej pracy przewyższają ryzyko.
Dialogue: 0,0:06:41.50,0:06:43.88,Default,,0000,0000,0000,,Sporo ryzykuję,
Dialogue: 0,0:06:43.88,0:06:45.85,Default,,0000,0000,0000,,ale moi klienci ryzykują jeszcze więcej,
Dialogue: 0,0:06:45.85,0:06:47.35,Default,,0000,0000,0000,,bo mają więcej do stracenia,
Dialogue: 0,0:06:47.35,0:06:49.17,Default,,0000,0000,0000,,jeśli ich sprawy zostaną zignorowane,
Dialogue: 0,0:06:49.17,0:06:51.96,Default,,0000,0000,0000,,albo jeśli spotka ich kara za to,\Nże byłam ich adwokatem.
Dialogue: 0,0:06:51.96,0:06:53.74,Default,,0000,0000,0000,,Z każdą nową sprawą
Dialogue: 0,0:06:53.74,0:06:56.66,Default,,0000,0000,0000,,zdaję sobie sprawę, że nie tylko\Nja wspieram moich klientów,
Dialogue: 0,0:06:56.66,0:06:58.67,Default,,0000,0000,0000,,oni także wspierają mnie.
Dialogue: 0,0:06:58.67,0:07:02.46,Default,,0000,0000,0000,,To daje mi siłę do działania.
Dialogue: 0,0:07:02.46,0:07:04.36,Default,,0000,0000,0000,,Prawo to środek nacisku,
Dialogue: 0,0:07:04.36,0:07:06.88,Default,,0000,0000,0000,,który gra najważniejszą rolę\Nw ochronie nas samych.
Dialogue: 0,0:07:06.88,0:07:09.52,Default,,0000,0000,0000,,Dziennikarze bardzo dbają o to,
Dialogue: 0,0:07:09.52,0:07:12.79,Default,,0000,0000,0000,,by informacje trafiły do publiczności.
Dialogue: 0,0:07:12.79,0:07:15.28,Default,,0000,0000,0000,,Dziennikarze przynoszą nam wieści,
Dialogue: 0,0:07:15.28,0:07:18.92,Default,,0000,0000,0000,,a my zapominamy,\Njak zdobyto tę informację.
Dialogue: 0,0:07:18.92,0:07:21.51,Default,,0000,0000,0000,,Tutaj widzimy zdjęcia
Dialogue: 0,0:07:21.51,0:07:23.50,Default,,0000,0000,0000,,brytyjskich dziennikarzy w Afganistanie.
Dialogue: 0,0:07:23.50,0:07:26.65,Default,,0000,0000,0000,,Mój przyjaciel David Gill\Nzrobił to zdjęcie kilka lat temu.
Dialogue: 0,0:07:26.65,0:07:28.52,Default,,0000,0000,0000,,Według Komitetu Obrony Dziennikarzy
Dialogue: 0,0:07:28.52,0:07:31.36,Default,,0000,0000,0000,,od 2010 roku tysiące dziennikarzy
Dialogue: 0,0:07:31.36,0:07:33.24,Default,,0000,0000,0000,,zastraszano, raniono,
Dialogue: 0,0:07:33.24,0:07:35.87,Default,,0000,0000,0000,,mordowano czy aresztowano.
Dialogue: 0,0:07:35.87,0:07:38.11,Default,,0000,0000,0000,,Otrzymując wiadomości,\Nzbyt często zapominamy,
Dialogue: 0,0:07:38.11,0:07:39.34,Default,,0000,0000,0000,,na kogo ma to wpływ
Dialogue: 0,0:07:39.34,0:07:42.63,Default,,0000,0000,0000,,albo jak ta informacja do nas trafiła.
Dialogue: 0,0:07:42.63,0:07:45.24,Default,,0000,0000,0000,,Praca dziennikarzy,\Ntych zagranicznych i lokalnych,
Dialogue: 0,0:07:45.24,0:07:49.32,Default,,0000,0000,0000,,jest godna uwagi,\Nzwłaszcza w miejscach jak Afganistan.
Dialogue: 0,0:07:49.32,0:07:50.89,Default,,0000,0000,0000,,Powinniśmy zawsze o tym pamiętać,
Dialogue: 0,0:07:50.89,0:07:52.24,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ oni chronią
Dialogue: 0,0:07:52.24,0:07:54.52,Default,,0000,0000,0000,,nie tylko nasze prawo do informacji,
Dialogue: 0,0:07:54.52,0:07:56.58,Default,,0000,0000,0000,,ale także wolność słowa,\Nktóra jest istotna
Dialogue: 0,0:07:56.58,0:07:59.46,Default,,0000,0000,0000,,dla demokratycznego społeczeństwa.
Dialogue: 0,0:07:59.46,0:08:03.34,Default,,0000,0000,0000,,Matt Rosenberg\Njest dziennikarzem w Afganistanie.
Dialogue: 0,0:08:03.34,0:08:05.23,Default,,0000,0000,0000,,Pracuje dla "The New York Times".
Dialogue: 0,0:08:05.23,0:08:06.85,Default,,0000,0000,0000,,Niestety kilka miesięcy temu
Dialogue: 0,0:08:06.85,0:08:07.99,Default,,0000,0000,0000,,napisał artykuł,
Dialogue: 0,0:08:07.99,0:08:10.30,Default,,0000,0000,0000,,który nie spodobał się rządzącym.
Dialogue: 0,0:08:10.30,0:08:13.55,Default,,0000,0000,0000,,W efekcie aresztowano go
Dialogue: 0,0:08:13.55,0:08:17.86,Default,,0000,0000,0000,,i nielegalnie wydalono z kraju.
Dialogue: 0,0:08:17.86,0:08:19.91,Default,,0000,0000,0000,,Reprezentuję Matta,
Dialogue: 0,0:08:19.91,0:08:22.04,Default,,0000,0000,0000,,a po porozumieniu z rządem
Dialogue: 0,0:08:22.04,0:08:23.72,Default,,0000,0000,0000,,otrzymałam sądowe potwierdzenie,
Dialogue: 0,0:08:23.72,0:08:26.78,Default,,0000,0000,0000,,że Matta wydalono bezprawnie,
Dialogue: 0,0:08:26.78,0:08:29.84,Default,,0000,0000,0000,,że wolność słowa istnieje w Afganistanie.
Dialogue: 0,0:08:29.84,0:08:32.37,Default,,0000,0000,0000,,Nieprzestrzeganie prawa\Ngrozi konsekwencjami.
Dialogue: 0,0:08:32.37,0:08:34.12,Default,,0000,0000,0000,,Z radością informuję was,
Dialogue: 0,0:08:34.12,0:08:36.21,Default,,0000,0000,0000,,że kilka dni temu
Dialogue: 0,0:08:36.21,0:08:37.53,Default,,0000,0000,0000,,afgański rząd
Dialogue: 0,0:08:37.53,0:08:39.74,Default,,0000,0000,0000,,oficjalnie zaprosił go\Nz powrotem do kraju.
Dialogue: 0,0:08:39.74,0:08:43.38,Default,,0000,0000,0000,,Cofnięto decyzję o wydaleniu.
Dialogue: 0,0:08:43.38,0:08:47.02,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)
Dialogue: 0,0:08:48.05,0:08:51.25,Default,,0000,0000,0000,,Cenzurując jednego dziennikarza,\Nzastrasza się innych.
Dialogue: 0,0:08:51.25,0:08:53.22,Default,,0000,0000,0000,,W rezultacie narody milczą.
Dialogue: 0,0:08:53.22,0:08:55.94,Default,,0000,0000,0000,,Należy chronić dziennikarzy,
Dialogue: 0,0:08:55.94,0:08:57.72,Default,,0000,0000,0000,,wolność prasy, ponieważ wtedy
Dialogue: 0,0:08:57.72,0:08:59.78,Default,,0000,0000,0000,,rządy stają się bardziej odpowiedzialne
Dialogue: 0,0:08:59.78,0:09:01.76,Default,,0000,0000,0000,,i bardziej jawne.
Dialogue: 0,0:09:01.76,0:09:05.10,Default,,0000,0000,0000,,Chroniąc dziennikarzy \Ni nasze prawo do informacji,
Dialogue: 0,0:09:05.10,0:09:07.84,Default,,0000,0000,0000,,chronimy samych siebie.
Dialogue: 0,0:09:07.84,0:09:10.86,Default,,0000,0000,0000,,Świat się zmienia.\NŻyjemy w innym świecie.
Dialogue: 0,0:09:10.86,0:09:13.24,Default,,0000,0000,0000,,Problemy, które kiedyś były osobiste,
Dialogue: 0,0:09:13.24,0:09:16.06,Default,,0000,0000,0000,,stały się problemami\Ndla wszystkich ludzi na świecie.
Dialogue: 0,0:09:16.06,0:09:19.70,Default,,0000,0000,0000,,Dwa tygodnie temu w Afganistanie nastąpiło
Dialogue: 0,0:09:19.70,0:09:21.69,Default,,0000,0000,0000,,pierwsze demokratyczne przejęcie władzy.
Dialogue: 0,0:09:21.69,0:09:24.94,Default,,0000,0000,0000,,Prezydentem został Ashraf Ghani.
Dialogue: 0,0:09:24.94,0:09:27.44,Default,,0000,0000,0000,,Optymistycznie myślę o jego\Nrządach, mam nadzieję,
Dialogue: 0,0:09:27.44,0:09:29.42,Default,,0000,0000,0000,,że wprowadzi w Afganistanie
Dialogue: 0,0:09:29.42,0:09:30.69,Default,,0000,0000,0000,,potrzebne zmiany,
Dialogue: 0,0:09:30.69,0:09:33.19,Default,,0000,0000,0000,,szczególnie w sektorze prawnym.
Dialogue: 0,0:09:33.19,0:09:35.09,Default,,0000,0000,0000,,Żyjemy w innym świecie.
Dialogue: 0,0:09:35.09,0:09:37.44,Default,,0000,0000,0000,,Żyjemy w świecie,\Nw którym moja 8-letnia córka
Dialogue: 0,0:09:37.44,0:09:40.15,Default,,0000,0000,0000,,zna tylko czarnoskórego prezydenta.
Dialogue: 0,0:09:40.15,0:09:42.86,Default,,0000,0000,0000,,Bardzo możliwe, że następnym prezydentem
Dialogue: 0,0:09:42.86,0:09:44.20,Default,,0000,0000,0000,,będzie kobieta.
Dialogue: 0,0:09:44.20,0:09:47.14,Default,,0000,0000,0000,,Gdy córka podrośnie, może zapyta,
Dialogue: 0,0:09:47.14,0:09:48.84,Default,,0000,0000,0000,,czy może być biały prezydent?
Dialogue: 0,0:09:48.84,0:09:50.62,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:09:50.62,0:09:53.73,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)
Dialogue: 0,0:09:53.73,0:09:56.91,Default,,0000,0000,0000,,Świat się zmienia i trzeba \Nzmieniać się wraz z nim.
Dialogue: 0,0:09:56.91,0:09:58.54,Default,,0000,0000,0000,,Problemy jednostki
Dialogue: 0,0:09:58.54,0:10:01.39,Default,,0000,0000,0000,,stały się problemami nas wszystkich.
Dialogue: 0,0:10:01.39,0:10:03.47,Default,,0000,0000,0000,,Według UNICEF-u
Dialogue: 0,0:10:03.47,0:10:09.51,Default,,0000,0000,0000,,na świecie żyje ponad 280 milionów
Dialogue: 0,0:10:09.51,0:10:11.39,Default,,0000,0000,0000,,żonatych chłopców i zamężnych dziewcząt
Dialogue: 0,0:10:11.39,0:10:13.18,Default,,0000,0000,0000,,poniżej 15. roku życia.
Dialogue: 0,0:10:13.18,0:10:15.22,Default,,0000,0000,0000,,Dwieście osiemdziesiąt milionów.
Dialogue: 0,0:10:15.22,0:10:17.76,Default,,0000,0000,0000,,Małżeństwa dzieci\Nprzedłużają to błędne koło biedy,
Dialogue: 0,0:10:17.76,0:10:22.18,Default,,0000,0000,0000,,słabego zdrowia, braku wykształcenia.
Dialogue: 0,0:10:22.18,0:10:26.87,Default,,0000,0000,0000,,Gdy Sahar miała 12 lat, wydano ją za mąż.
Dialogue: 0,0:10:26.87,0:10:28.72,Default,,0000,0000,0000,,Zmuszono ją do tego małżeństwa.
Dialogue: 0,0:10:28.72,0:10:30.42,Default,,0000,0000,0000,,Sprzedał ją brat.
Dialogue: 0,0:10:30.42,0:10:32.48,Default,,0000,0000,0000,,Gdy trafiła do domu teściów,
Dialogue: 0,0:10:32.48,0:10:35.17,Default,,0000,0000,0000,,zmuszono ją do prostytucji.
Dialogue: 0,0:10:35.17,0:10:38.99,Default,,0000,0000,0000,,Torturowano ją, bo odmówiła.
Dialogue: 0,0:10:38.99,0:10:43.01,Default,,0000,0000,0000,,Dotkliwie bito ją metalowymi prętami.
Dialogue: 0,0:10:43.01,0:10:45.80,Default,,0000,0000,0000,,Przypalano jej ciało.
Dialogue: 0,0:10:45.80,0:10:49.29,Default,,0000,0000,0000,,Przetrzymywano ją związaną\Nw piwnicy i głodzono.
Dialogue: 0,0:10:49.29,0:10:53.50,Default,,0000,0000,0000,,Obcęgami wyrywano jej paznokcie.
Dialogue: 0,0:10:53.50,0:10:55.33,Default,,0000,0000,0000,,W pewnym momencie
Dialogue: 0,0:10:55.33,0:10:58.54,Default,,0000,0000,0000,,udało jej się uciec z domu tortur
Dialogue: 0,0:10:58.54,0:11:00.91,Default,,0000,0000,0000,,do domu sąsiada.
Dialogue: 0,0:11:00.91,0:11:04.21,Default,,0000,0000,0000,,Zamiast ją ochronić,
Dialogue: 0,0:11:04.21,0:11:06.22,Default,,0000,0000,0000,,sąsiedzi zaciągnęli ją
Dialogue: 0,0:11:06.22,0:11:07.86,Default,,0000,0000,0000,,z powrotem do domu męża,
Dialogue: 0,0:11:07.86,0:11:10.71,Default,,0000,0000,0000,,gdzie tortury się wzmogły.
Dialogue: 0,0:11:13.86,0:11:16.42,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy pierwszy raz spotkałam Sahar,
Dialogue: 0,0:11:16.42,0:11:19.03,Default,,0000,0000,0000,,organizacja "Women for Afghan Women",
Dialogue: 0,0:11:19.03,0:11:21.53,Default,,0000,0000,0000,,udzieliła jej schronienia.
Dialogue: 0,0:11:21.53,0:11:24.72,Default,,0000,0000,0000,,Jako adwokat staram się być silna
Dialogue: 0,0:11:24.72,0:11:26.38,Default,,0000,0000,0000,,dla wszystkich moich klientów,
Dialogue: 0,0:11:26.38,0:11:30.19,Default,,0000,0000,0000,,to dla mnie bardzo ważne.
Dialogue: 0,0:11:30.19,0:11:33.12,Default,,0000,0000,0000,,Widząc ją taką,
Dialogue: 0,0:11:33.12,0:11:37.02,Default,,0000,0000,0000,,złamaną i słabą,
Dialogue: 0,0:11:37.02,0:11:40.32,Default,,0000,0000,0000,,trudno mi było o siłę.
Dialogue: 0,0:11:40.32,0:11:43.81,Default,,0000,0000,0000,,Kilka tygodni trwało, zanim doszliśmy,
Dialogue: 0,0:11:43.81,0:11:47.16,Default,,0000,0000,0000,,co naprawdę się z nią działo
Dialogue: 0,0:11:47.16,0:11:49.12,Default,,0000,0000,0000,,w tamtym domu.
Dialogue: 0,0:11:49.12,0:11:51.76,Default,,0000,0000,0000,,Stopniowo zaczęła się otwierać,
Dialogue: 0,0:11:51.76,0:11:54.08,Default,,0000,0000,0000,,a kiedy się na mnie otworzyła,
Dialogue: 0,0:11:54.08,0:11:55.55,Default,,0000,0000,0000,,usłyszałam, że nie wiedziała,
Dialogue: 0,0:11:55.55,0:11:58.15,Default,,0000,0000,0000,,jakie prawa jej przysługiwały,
Dialogue: 0,0:11:58.15,0:12:00.36,Default,,0000,0000,0000,,ale wiedziała, że zasługuje na ochronę
Dialogue: 0,0:12:00.36,0:12:02.98,Default,,0000,0000,0000,,ze strony państwa, a państwo ją zawiodło.
Dialogue: 0,0:12:02.98,0:12:04.58,Default,,0000,0000,0000,,Mogłyśmy porozmawiać,
Dialogue: 0,0:12:04.58,0:12:07.13,Default,,0000,0000,0000,,jakie środki prawne są możliwe.
Dialogue: 0,0:12:07.13,0:12:09.13,Default,,0000,0000,0000,,Zdecydowałyśmy, by przedstawić sprawę
Dialogue: 0,0:12:09.13,0:12:10.89,Default,,0000,0000,0000,,w Sądzie Najwyższym.
Dialogue: 0,0:12:10.89,0:12:12.76,Default,,0000,0000,0000,,To jest niezwykle istotne,
Dialogue: 0,0:12:12.76,0:12:14.67,Default,,0000,0000,0000,,bo po raz pierwszy
Dialogue: 0,0:12:14.67,0:12:17.51,Default,,0000,0000,0000,,ofiarę przemocy domowej w Afganistanie
Dialogue: 0,0:12:17.51,0:12:20.30,Default,,0000,0000,0000,,reprezentował adwokat.
Dialogue: 0,0:12:20.30,0:12:23.04,Default,,0000,0000,0000,,Prawo, które istniało przez lata\Nwyłącznie na papierze
Dialogue: 0,0:12:23.04,0:12:26.44,Default,,0000,0000,0000,,i do momentu sprawy Sahar,\Nnigdy go nie stosowano.
Dialogue: 0,0:12:26.44,0:12:28.66,Default,,0000,0000,0000,,Co więcej zdecydowałyśmy,
Dialogue: 0,0:12:28.66,0:12:30.38,Default,,0000,0000,0000,,aby wystąpić o odszkodowanie.
Dialogue: 0,0:12:30.38,0:12:33.32,Default,,0000,0000,0000,,Ponownie korzystając z prawa,\Nktóre było do tej pory martwe.
Dialogue: 0,0:12:33.32,0:12:36.35,Default,,0000,0000,0000,,Ale w przypadku Sahar\Nskorzystałyśmy z niego.
Dialogue: 0,0:12:36.35,0:12:38.62,Default,,0000,0000,0000,,Byłyśmy zatem w Sądzie Najwyższym,
Dialogue: 0,0:12:38.62,0:12:41.86,Default,,0000,0000,0000,,wystąpiłyśmy przed 12 afgańskimi sędziami.
Dialogue: 0,0:12:41.86,0:12:44.49,Default,,0000,0000,0000,,Amerykańska prawniczka
Dialogue: 0,0:12:44.49,0:12:47.98,Default,,0000,0000,0000,,i Sahar, młoda kobieta,
Dialogue: 0,0:12:47.98,0:12:53.16,Default,,0000,0000,0000,,która z początku \Nważyła się mówić tylko szeptem.
Dialogue: 0,0:12:53.16,0:12:54.83,Default,,0000,0000,0000,,Sahar wstała,
Dialogue: 0,0:12:54.83,0:12:57.12,Default,,0000,0000,0000,,podniosła głos
Dialogue: 0,0:12:57.12,0:12:59.92,Default,,0000,0000,0000,,i moja dziewczynka powiedziała im,\Nże żąda sprawiedliwości
Dialogue: 0,0:12:59.92,0:13:02.56,Default,,0000,0000,0000,,i ją otrzymała.
Dialogue: 0,0:13:02.56,0:13:05.38,Default,,0000,0000,0000,,Ostatecznie sąd jednogłośnie ogłosił,
Dialogue: 0,0:13:05.38,0:13:09.57,Default,,0000,0000,0000,,że teściowie powinni zostać\Naresztowani za swoje czyny,
Dialogue: 0,0:13:09.57,0:13:12.18,Default,,0000,0000,0000,,a pieprzony brat także\Npowinien być aresztowany
Dialogue: 0,0:13:12.18,0:13:14.12,Default,,0000,0000,0000,,za to, że ją sprzedał.
Dialogue: 0,0:13:14.12,0:13:18.54,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)
Dialogue: 0,0:13:18.54,0:13:20.55,Default,,0000,0000,0000,,Uznali, że miała prawo
Dialogue: 0,0:13:20.55,0:13:22.96,Default,,0000,0000,0000,,do odszkodowania.
Dialogue: 0,0:13:22.96,0:13:25.74,Default,,0000,0000,0000,,Sahar udowodniła, że możemy walczyć
Dialogue: 0,0:13:25.74,0:13:28.52,Default,,0000,0000,0000,,z niesłusznym stosowaniem prawa
Dialogue: 0,0:13:28.52,0:13:31.46,Default,,0000,0000,0000,,w sposób, w jaki to prawo\Npowinno być wykorzystywane.
Dialogue: 0,0:13:31.46,0:13:33.94,Default,,0000,0000,0000,,Chroniąc Sahar,
Dialogue: 0,0:13:33.94,0:13:37.52,Default,,0000,0000,0000,,chronimy samych siebie.
Dialogue: 0,0:13:37.52,0:13:39.15,Default,,0000,0000,0000,,Pracuję w Afganistanie
Dialogue: 0,0:13:39.15,0:13:41.15,Default,,0000,0000,0000,,już od ponad sześciu lat,
Dialogue: 0,0:13:41.15,0:13:43.20,Default,,0000,0000,0000,,wielu moich krewnych i znajomych myśli,
Dialogue: 0,0:13:43.20,0:13:45.99,Default,,0000,0000,0000,,że moja praca wygląda właśnie tak.
Dialogue: 0,0:13:45.99,0:13:47.18,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:13:50.18,0:13:53.14,Default,,0000,0000,0000,,Jednak właściwie wygląda to tak.
Dialogue: 0,0:13:53.14,0:13:55.01,Default,,0000,0000,0000,,Wszyscy możemy coś zrobić.
Dialogue: 0,0:13:55.01,0:13:57.79,Default,,0000,0000,0000,,Nie wszyscy musimy kupić\Nbilet i jechać do Afganistanu,
Dialogue: 0,0:13:57.79,0:14:00.81,Default,,0000,0000,0000,,ale każdy może mieć wkład
Dialogue: 0,0:14:00.81,0:14:02.87,Default,,0000,0000,0000,,do światowej gospodarki praw człowieka.
Dialogue: 0,0:14:02.87,0:14:05.14,Default,,0000,0000,0000,,Stwórzmy kulturę przejrzystości,
Dialogue: 0,0:14:05.14,0:14:06.46,Default,,0000,0000,0000,,odpowiedzialności za czyny.
Dialogue: 0,0:14:06.46,0:14:08.87,Default,,0000,0000,0000,,Sprawmy, by rządy\Nodpowiadały przed nami,
Dialogue: 0,0:14:08.87,0:14:11.90,Default,,0000,0000,0000,,tak jak my odpowiadamy przed nimi.
Dialogue: 0,0:14:11.90,0:14:13.89,Default,,0000,0000,0000,,Niedawno południowoafrykański prawnik
Dialogue: 0,0:14:13.89,0:14:15.64,Default,,0000,0000,0000,,odwiedził mnie w biurze
Dialogue: 0,0:14:15.64,0:14:17.57,Default,,0000,0000,0000,,i powiedział: "Chciałem cię spotkać
Dialogue: 0,0:14:17.57,0:14:21.56,Default,,0000,0000,0000,,i zobaczyć, jak wyglądają szaleńcy".
Dialogue: 0,0:14:21.56,0:14:23.54,Default,,0000,0000,0000,,Prawa są nasze,
Dialogue: 0,0:14:23.54,0:14:25.58,Default,,0000,0000,0000,,bez względu na pochodzenie,
Dialogue: 0,0:14:25.58,0:14:28.47,Default,,0000,0000,0000,,narodowość, płeć, rasę.
Dialogue: 0,0:14:28.47,0:14:30.58,Default,,0000,0000,0000,,Prawa się nam należą,
Dialogue: 0,0:14:30.58,0:14:35.37,Default,,0000,0000,0000,,walka o sprawiedliwość to nie szaleństwo.
Dialogue: 0,0:14:35.37,0:14:37.62,Default,,0000,0000,0000,,Świat biznesu też musi\Ndziałać w tym projekcie.
Dialogue: 0,0:14:37.62,0:14:39.34,Default,,0000,0000,0000,,Wkład korporacji w prawa człowieka,
Dialogue: 0,0:14:39.34,0:14:41.21,Default,,0000,0000,0000,,to zysk kapitałowy dla waszych firm.
Dialogue: 0,0:14:41.21,0:14:43.34,Default,,0000,0000,0000,,Czy jesteś biznesmenem,\Nczy działasz w NGO,
Dialogue: 0,0:14:43.34,0:14:44.88,Default,,0000,0000,0000,,czy jesteś zwykłym obywatelem,
Dialogue: 0,0:14:44.88,0:14:47.44,Default,,0000,0000,0000,,zasada korzyści z prawa \Ndotyczy nas wszystkich.
Dialogue: 0,0:14:47.44,0:14:50.64,Default,,0000,0000,0000,,Poprzez współpracę i jednakową mentalność,
Dialogue: 0,0:14:50.64,0:14:53.21,Default,,0000,0000,0000,,przez ludzi, sektor publiczny i prywatny,
Dialogue: 0,0:14:53.21,0:14:55.64,Default,,0000,0000,0000,,można stworzyć światową\Ngospodarkę praw człowieka,
Dialogue: 0,0:14:55.64,0:14:59.04,Default,,0000,0000,0000,,stać się inwestorami w prawa człowieka.
Dialogue: 0,0:14:59.04,0:15:00.82,Default,,0000,0000,0000,,Działając w ten sposób,
Dialogue: 0,0:15:00.82,0:15:03.48,Default,,0000,0000,0000,,możemy wspólnie dojść do sprawiedliwości.
Dialogue: 0,0:15:03.48,0:15:05.57,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję.
Dialogue: 0,0:15:05.57,0:15:08.25,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)