WEBVTT

00:00:07.912 --> 00:00:12.766
Është viti 437 p.e.s. dhe konflikti 
më i madh që do të paraqitej ndonjëherë

00:00:12.766 --> 00:00:16.416
në botën antike Greke, 
do të vinte në vitin e saj të katërt.

00:00:16.416 --> 00:00:18.570
Po zhvillohet Lufta e Peloponezit

00:00:18.570 --> 00:00:23.886
mes qytet-shteteve Athinë dhe Spartë,
së bashku me aleatët e tyre.

NOTE Paragraph

00:00:23.886 --> 00:00:28.721
Athinasit s'mund t'i afrohen
ushtrisë së frikshme spartane në tokë.

00:00:28.721 --> 00:00:30.701
Kështu, ata kanë ikur nga fshatrat

00:00:30.701 --> 00:00:34.606
dhe janë vendosur mes mureve
që rrethojnë qytetin dhe portin,

00:00:34.606 --> 00:00:40.266
tani të pajisur me një flotë superiore
dhe me perandori të gjërë detare.

00:00:40.266 --> 00:00:42.397
Kushtet e vështira kanë arritur kufirin

00:00:42.397 --> 00:00:46.096
dhe një murtajë e shpejtë zhduku
një të tretën e popullatës.

00:00:46.096 --> 00:00:48.436
Por jeta e qytetit vazhdon.

NOTE Paragraph

00:00:48.436 --> 00:00:53.026
Archias dhe Dexileia jetojnë 
në qendër të Athinës.

00:00:53.026 --> 00:00:54.958
Si piktor i qeramikës së cilësisë së lartë,

00:00:54.958 --> 00:01:00.652
Archias është relativisht stabël dhe
interesohet në çështjet e qytetit.

00:01:00.652 --> 00:01:07.216
Dexileia, në anën tjetër, s'mund të marrë
pjesë në politikë ose të ketë pronësi.

NOTE Paragraph

00:01:07.216 --> 00:01:10.866
Çifti është mirënjohes ndaj
zotërave që tre nga katër fëmijët e tyre,

00:01:10.866 --> 00:01:12.646
një djalë dhe dy vajza,

00:01:12.646 --> 00:01:15.537
kanë mbijetuar pas lindjes.

00:01:15.537 --> 00:01:18.765
Shumë prindër i shohin vajzat
si përgjegjësi

00:01:18.765 --> 00:01:21.744
ngaqë atyre u kërkohet pajë
që të gjejnë burra.

00:01:21.744 --> 00:01:24.055
Por Archias ka vetëbesim që pasuria e tij

00:01:24.055 --> 00:01:28.687
do t'i gjejë partnerë atyre
pa falimentuar.

NOTE Paragraph

00:01:28.687 --> 00:01:31.986
Si shumë athinas, familja ka skllevër.

00:01:31.986 --> 00:01:35.587
Me origjinë nga Thrakia,
ata u zunë robër në luftë.

00:01:35.587 --> 00:01:39.746
Thratta bën punën më të madhë të shtëpisë
si dhe ndihmon në kujdesin për fëmijët.

00:01:39.746 --> 00:01:41.671
Philon është pedagog,

00:01:41.671 --> 00:01:45.888
i cili kujdeset për edukimin e djalit
dhe mësimin e shkrim-leximit.

NOTE Paragraph

00:01:45.888 --> 00:01:49.715
Archias është ngritur herët
sepse është një mbledhje në Ekklêsia,

00:01:49.715 --> 00:01:51.346
kuvendi i qytetarëve,

00:01:51.346 --> 00:01:53.637
që do të zhvillohet në agim.

00:01:53.637 --> 00:01:55.816
Para mbledhjes, ai ndez temjan

00:01:55.816 --> 00:01:59.577
dhe derdh alkool sakrificë në një 
faltore të vogël në oborr

00:01:59.577 --> 00:02:02.136
për hir të gjithë shtëpisë së tij.

NOTE Paragraph

00:02:02.136 --> 00:02:06.976
Dexileia do të rrijë në shtëpi tërë ditën
për t'i mësuar të bijave punë shtëpie.

00:02:06.976 --> 00:02:11.516
Më vonë, do të dalë në oborrin e tyre
të brendshëm për pak ajër të pastër.

00:02:11.516 --> 00:02:13.786
Kur Archias mbërrin në agora,

00:02:13.786 --> 00:02:16.166
në qendrën civile dhe komerciale
të qytetit,

00:02:16.166 --> 00:02:19.556
ai sheh sheshin që vlon nga
bashkëqytetarët e tij,

00:02:19.556 --> 00:02:24.316
burra vendas që kanë mbaruar ushtrinë.

00:02:24.316 --> 00:02:27.997
E ngjitur te përmendorja e qendrës është
një tabelë me programin e mbledhjes.

00:02:27.997 --> 00:02:30.726
Sot ka vetëm një temë diskutimi:

00:02:30.726 --> 00:02:33.215
çfarë të bëjnë me popullin ë Mitilenës,

00:02:33.215 --> 00:02:35.055
të një qyteti në ishullin Lesbos,

00:02:35.055 --> 00:02:39.505
ku sapo është shuar një revoltë
ndaj udhëheqësisë Athinase.

NOTE Paragraph

00:02:39.505 --> 00:02:44.357
Takimi zhvillohet në një kodër në perëndim
të akropolit, e njohur si Pnyx.

00:02:44.357 --> 00:02:46.216
Fjala nënkupton "i mbushur plot",

00:02:46.216 --> 00:02:51.105
turma prej 5,000 qytetarëve
e sqaron mirë atë.

00:02:51.105 --> 00:02:55.416
Lajmëtari e purifikon kodrën
duke spërkatur gjak derri përreth

00:02:55.416 --> 00:02:57.697
dhe kërkon rend.

00:02:57.697 --> 00:03:00.506
Ndërsa të gjithë ulen nëpër ulëset
me shikim kah platforma

00:03:00.506 --> 00:03:03.387
i ngarkuari për të drejtuar
e hap mbledhjen me fjalët:

00:03:03.387 --> 00:03:05.556
“Tis agoreuein bouleutai?”

00:03:05.556 --> 00:03:08.527
“Kush dëshiron ta marrë fjalën në kuvend?”

NOTE Paragraph

00:03:08.527 --> 00:03:15.075
Qytetarët flasin një nga një, disa 
sugjerojnë mëshire e disa hakmarrje.

00:03:15.075 --> 00:03:18.737
Një mocion propozon ekzekutimin
e gjithë Mitilenasve

00:03:18.737 --> 00:03:20.465
e të bëjnë skllavë
gratë dhe fëmijët e tyre,

00:03:20.465 --> 00:03:24.705
sepse ata tradhëtuan aleatin Athinas
në kohë të luftës.

00:03:24.705 --> 00:03:29.246
Shumica ngre dorën e djathtë në pohim.

NOTE Paragraph

00:03:29.246 --> 00:03:34.326
Kur mbaron mbledhja, Archias kthehet
në agora që të blejë ushqime dhe verë.

00:03:34.326 --> 00:03:37.026
Qindra njerëz janë mbledhur atje për
të diskutuar rreth rezultatit,

00:03:37.026 --> 00:03:39.737
shumë jane të pakënaqur me vendimin.

00:03:39.737 --> 00:03:43.457
Kur Archias kthehet në shtëpi, ai i tregon
Dexileias për debatin.

00:03:43.457 --> 00:03:46.387
Ajo mendon qe vrasja e të pafajshmëve
ashtu edhe e fajtorëve

00:03:46.387 --> 00:03:48.398
është e egër dhe joproduktive,

00:03:48.398 --> 00:03:50.346
dhe ia thotë qartë.

NOTE Paragraph

00:03:50.346 --> 00:03:54.626
Afët muzgut, Archias shkon tek shtëpia
e një shoku për një simposium.

00:03:54.626 --> 00:03:58.687
Nëntë burra pijnë verë dhe e diskutojnë
mbledhjen gjatë gjithë natës.

00:03:58.687 --> 00:04:05.073
Archias e ndan mendimin e gruas së tij
që kërkon mëshirë dhe të tjerët pajtohen.

NOTE Paragraph

00:04:05.073 --> 00:04:08.126
Pa gdhirë, ndodh diçka e padëgjuar.

00:04:08.126 --> 00:04:10.527
Lajmëtarët qarkullojne nëpër Athinë

00:04:10.527 --> 00:04:14.015
duke lajmëruar që kuvendi
do bëjë një mbledhje tjetër.


00:04:14.015 --> 00:04:16.186
Debati i dytë është njësoj i nxehtë,

00:04:16.186 --> 00:04:19.915
por vendimi i ri, të ekzekutohen vetëm
udhëheqësit e revoltës,

00:04:19.915 --> 00:04:22.012
mezi kalon.

00:04:22.012 --> 00:04:23.350
Gjithsesi, ka një problem –

00:04:23.350 --> 00:04:26.112
një anije me urdhër për ta çuar
vendimin e parë në vend

00:04:26.112 --> 00:04:28.278
është nisur ditën e kaluar.

00:04:28.278 --> 00:04:33.146
Kështu një tjetër anije niset shpejt
për ta anuluar urdhërin –

00:04:33.146 --> 00:04:36.166
një garë e demokracisë kundër kohës.