[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:15.53,0:00:19.16,Default,,0000,0000,0000,,ئەگەر وێنا بکەیت، ٤٠٠ ساڵ لەمەو پێش، Dialogue: 0,0:00:19.16,0:00:21.100,Default,,0000,0000,0000,,گەڕان لە زەریای کراوە قورس بوو. Dialogue: 0,0:00:21.100,0:00:25.71,Default,,0000,0000,0000,,بێگومان با و پەردەکان کەشتیەکانیان\Nدەهێنا و دەبرد، Dialogue: 0,0:00:25.71,0:00:29.51,Default,,0000,0000,0000,,دەریاوانەکان ئاڕاستەکانیان پەیوەست \Nکردبوو بەو بەندەرەی کە جێیان هێشتبوو، Dialogue: 0,0:00:29.51,0:00:35.08,Default,,0000,0000,0000,,هەوڵیان دەدا بە وردی تۆماری ئاڕاستەی\Nکەشتیەکە و ئەو دووریەی بڕیویانە بپارێزن. Dialogue: 0,0:00:35.08,0:00:38.38,Default,,0000,0000,0000,,ئەم کردارە ناسرابوو بە \Nیەکلاکردنەوەی ناوچە، Dialogue: 0,0:00:38.38,0:00:46.66,Default,,0000,0000,0000,,ئەگەر نیو پلە لابدەیت دەبێت گەشت بکەیت بە\Nناو دوورگەکە کە چەند میلێک لە ئاسۆوە دوورە Dialogue: 0,0:00:46.66,0:00:49.78,Default,,0000,0000,0000,,ئەمەش هەڵەیەکی بچووک بوو. Dialogue: 0,0:00:49.78,0:00:53.50,Default,,0000,0000,0000,,بە سوپاسەوە، سێ داهێنان وای کرد\Nکە دەریاگەری مەحاڵ نەبێت: Dialogue: 0,0:00:53.50,0:01:00.86,Default,,0000,0000,0000,,بەرزی خۆر پێو، کاتژمێرەکان و بیرکاری بۆ \Nهەژمارکردنی داواکراو بە خێرایی و ئاسانی. Dialogue: 0,0:01:00.86,0:01:08.41,Default,,0000,0000,0000,,هەموویان گرینگن. نەبونی ئامرازی پێویست،\Nکەشتیوانەکان نیگەران دەکات بۆ دوور بڕۆن. Dialogue: 0,0:01:08.41,0:01:11.36,Default,,0000,0000,0000,,جۆن بێرد، دروستکەری ئامێرێک لە لەندەن، Dialogue: 0,0:01:11.36,0:01:16.83,Default,,0000,0000,0000,,یەکەم ئامێری دروستکرد کە توانی گۆشەی\Nنێوان خۆر و ئاسۆ بپێوێت لە ڕۆژدا، Dialogue: 0,0:01:16.83,0:01:19.23,Default,,0000,0000,0000,,پێی دەوترا بەرزی خۆر پێو. Dialogue: 0,0:01:19.23,0:01:26.23,Default,,0000,0000,0000,,زانینی گۆشەکە گرینگ بوو، لەوانەیە بەراورد کرابێ \Nبەو گۆشەیەی لە ئینگلتەرا دەگەڕێتەوە لە هەمان کات Dialogue: 0,0:01:26.23,0:01:31.95,Default,,0000,0000,0000,,بەراوردکردنی ئەم دوو گۆشەیە پێویست بوو\Nبۆ دیاری کردنی هێڵی درێژی کەشتیەکە. Dialogue: 0,0:01:31.95,0:01:33.52,Default,,0000,0000,0000,,کاتژمێرەکان دواتر دەرکەوتن. Dialogue: 0,0:01:33.52,0:01:38.50,Default,,0000,0000,0000,,لە ١٧٦١، جۆن هاریسۆن، ئینگلیزێکی \Nدروستکەری کاتژمێر و دارتاش، Dialogue: 0,0:01:38.50,0:01:41.98,Default,,0000,0000,0000,,کاتژمێرێکی دروستکرد کە دەیتوانی کات بە \Nتەواوی بهێڵێتەوە لە دەریادا. Dialogue: 0,0:01:41.98,0:01:48.48,Default,,0000,0000,0000,,کە دەتوانێت کات بە جێگیری بهێڵێتەوە لەسەر \Nکەشتیەکە و هەنگاو بنێ لە کاتە سەختەکاندا Dialogue: 0,0:01:48.48,0:01:52.80,Default,,0000,0000,0000,,پێویست بوو بۆ ئەوەی کاتی گەڕانەوەی\Nلە ئینگلتەرا بزانین. Dialogue: 0,0:01:52.80,0:01:54.88,Default,,0000,0000,0000,,بەڵام لێرەدا ئەنجامێک هەبوو: Dialogue: 0,0:01:54.88,0:01:58.71,Default,,0000,0000,0000,,لەبەرئەوەی کاتژمێرەکە دەستکرد بوو،\Nزۆر گران بوو. Dialogue: 0,0:01:58.71,0:02:05.38,Default,,0000,0000,0000,,شێوەی جێگرەوە بەکارهێنانی پێوانەکانی مانگ\Nو ژماردنی چڕ بووە تا تێچوونەکان کەمتر بێت Dialogue: 0,0:02:05.38,0:02:10.85,Default,,0000,0000,0000,,هەریەک لە پێوانە کردنەکان بۆ دیاری کردنی \Nشوێنی کەشتیەکە چەندین کاتژمێری دەوێت. Dialogue: 0,0:02:10.85,0:02:17.71,Default,,0000,0000,0000,,بەڵام بەرزی پێوانی خۆر و کاتژمێرەکان بێسوود بوون\Nمەگەر دەریاوانەکان ئامرازەکانیان بەکارهێنابا بۆ دیاریکردنی ئاڕاستەکانیان. Dialogue: 0,0:02:17.71,0:02:24.16,Default,,0000,0000,0000,,خۆشبەختانە لە ١٦٠٠ەکاندا ماتماتیکزانێکی\Nئارەزومەند پارچە ونبووەکەی داهێنا. Dialogue: 0,0:02:24.16,0:02:32.95,Default,,0000,0000,0000,,جۆن ناپیر زیاتر لە ٢٠ ساڵ لە قەڵاکەی کاری کرد لە سکۆتلەندا بۆ پەرەپێدانی لۆگاریتمەکان، کە ئامێری ژماردن بوو. Dialogue: 0,0:02:32.95,0:02:41.43,Default,,0000,0000,0000,,بیرۆکەکانی ناپیر لەسەر لۆگاریتمی بەشێوەی ١\Nلەسەر ئی و نەگۆڕی 10 بۆ هێزی ٧م. Dialogue: 0,0:02:41.43,0:02:45.43,Default,,0000,0000,0000,,جەبر لە سەرەتای ١٦٠٠کان بە تەواوی\Nگەشەی نەکردبوو، Dialogue: 0,0:02:45.43,0:02:49.13,Default,,0000,0000,0000,,لۆگاریتمی ناپیەر لە یەک دانە یەکسان\Nنەبوو بە سفر. Dialogue: 0,0:02:49.13,0:02:55.08,Default,,0000,0000,0000,,ئەمەش وایکردووە ژماردنەکان کەمتر\Nگونجاوبێت لەچاو لۆگاریتم بە بنەمای 10. Dialogue: 0,0:02:55.08,0:02:59.55,Default,,0000,0000,0000,,هێنری بریگز، ماتماتیکزانێکی بەناوبانگە\Nلە کۆلێژی گریشام لە لەندەن، Dialogue: 0,0:02:59.55,0:03:07.61,Default,,0000,0000,0000,,لە ١٦١٤ کارەکانی ناپیر دەخوێنێتەوە، ساڵی \Nدواتر گەشتێکی کرد بۆ ئەدینبۆرگ تا ناپیر ببینێت. Dialogue: 0,0:03:07.61,0:03:11.06,Default,,0000,0000,0000,,بریگس بە شێوەیەکی نا ئاشکرا \Nلەبەردەم قەڵاکەی نایپەر دەرکەوت. Dialogue: 0,0:03:11.06,0:03:18.41,Default,,0000,0000,0000,,پێشنیاری کرد کە جۆن بنچینەو شێوەی \Nلۆگاریتمی خۆی بگۆڕیت بۆ شتێکی زۆر سادەتر. Dialogue: 0,0:03:18.41,0:03:23.23,Default,,0000,0000,0000,,هه ردووکیان ڕازی بوون که بنچینەی \N10 به لۆگی یەک یەکسانە به سفر Dialogue: 0,0:03:23.23,0:03:26.43,Default,,0000,0000,0000,,کە ئەمەش ژماردنی ڕۆژانە ئاسان دەکات . Dialogue: 0,0:03:26.43,0:03:30.80,Default,,0000,0000,0000,,ئەمڕۆ ئەمانەمان بە بیر دێتەوە وەک \Nلۆگاریتمی گشتی بریگز. Dialogue: 0,0:03:30.80,0:03:35.10,Default,,0000,0000,0000,,تا پەرەسەندنی ئامێری ژمێردراوی کارەبایی\Nلە سەدەی بیستەمدا، Dialogue: 0,0:03:35.10,0:03:44.02,Default,,0000,0000,0000,,هەر ژماردنێک بە لێکدان، دابەشبوون، هێزەکان، دەرهێنانی ڕەگەکان بێت بە ژمارە گەورە و بچووکەکان Dialogue: 0,0:03:44.02,0:03:46.73,Default,,0000,0000,0000,,بە بەکارهێنانی لۆگاریتم بووە. Dialogue: 0,0:03:46.73,0:03:50.18,Default,,0000,0000,0000,,مێژووی لۆگارێتەکان تەنها وانەیەک\Nنییە لە بیرکاریدا. Dialogue: 0,0:03:50.18,0:03:54.38,Default,,0000,0000,0000,,زۆر یاریکەر بەرپرس بوون \Nلە سەرخستنی دەریاگەری. Dialogue: 0,0:03:54.38,0:03:57.91,Default,,0000,0000,0000,,دروستکەری ئامێر، ئەستێرەناس، \Nبیرکاریزانان، Dialogue: 0,0:03:57.91,0:03:59.98,Default,,0000,0000,0000,,و بە دڵنیاییەوە دەریاوانەکانیش. Dialogue: 0,0:03:59.98,0:04:04.10,Default,,0000,0000,0000,,داهێنان تەنها ئەوە نیە کە بچێتە قوڵایی \Nبواری کارکردنەوە، Dialogue: 0,0:04:04.10,0:04:08.56,Default,,0000,0000,0000,,بەڵکو پەیوەستە بە پۆلێنکردنی \Nبوارەکانیشەوە.