WEBVTT

00:00:06.938 --> 00:00:09.008
ទោះវេជ្ជសាស្រ្តមានការជឿនលឿនក្តី

00:00:09.008 --> 00:00:14.018
ជំងឺមហារីកនៅតែជាជំងឺកាចសាហាវដែលគ្មានអ្នកជំងឺណាចង់លឺ។

00:00:14.018 --> 00:00:18.188
មូលហេតុដែលធ្វើអោយពិបាកព្យាបាលជំងឺនេះគឺដោយសារវាមិនមែនជាជំងឺតែមួយមុខឡើយ

00:00:18.188 --> 00:00:23.559
វាជាក្រុមជំងឺដែលមានជាង១០០មុខ ហើយកើតលើកោសិកាប្រភេទផ្សេងៗគ្នា។

00:00:23.559 --> 00:00:26.452
មានប្រភេទមហារីកមួយដែលមានលក្ខណៈអាក្រក់ខុសគេព្រោះ

00:00:26.452 --> 00:00:29.810
វាកើតឡើងលើក្មេងៗច្រើនជាងមហារីកណាទាំងអស់។

00:00:29.810 --> 00:00:31.730
នោះគឺមហារីកឈាម (ឈាមសសុីឈាមក្រហម)។

00:00:31.730 --> 00:00:35.705
ដែលជាមហារីកដែលចាប់ផ្តើមនៅលើកោសិកាដើមដែលមានក្នុងខួរឆ្អឹង។

00:00:35.705 --> 00:00:38.342
កោសិកាដើមប្រៀបដូចជាទារក

00:00:38.342 --> 00:00:41.651
មិនទាន់ពេញវ័យ តែមានសក្តានុពលខ្លាំង។

00:00:41.651 --> 00:00:44.830
កោសិកាដើមជាច្រើនធ្វើឯកទេសកម្មហើយក្លាយជាកោសិកានៃសរីរាង្គ

00:00:44.830 --> 00:00:47.719
ដូចជាថ្លើម ខួរក្បាល និងបេះដូង។

00:00:47.719 --> 00:00:49.033
ប៉ុន្តែនៅក្នុងជាលិកាខ្លះ

00:00:49.033 --> 00:00:52.993
ពួកវាអាចចែកខ្លួននិងរក្សាភាពជាកោសិកាដើម

00:00:52.993 --> 00:00:57.189
រហូតដល់ពេញវ័យដើម្បីអាចផលិតកោសិកាថ្មី

00:00:57.189 --> 00:00:59.342
គ្រប់គ្រាន់សំរាប់តំរូវការរបស់រាងកាយ។

00:00:59.342 --> 00:01:01.694
ឧទាហរណ៍ដូចជា ខួរឆ្អឹង

00:01:01.694 --> 00:01:05.576
ដែលនៅទីនេះហើយ កោសិកាដើមធ្វើឯកទេសកម្មទៅជាកោសិកាឈាមជាច្រើនប្រភេទ

00:01:05.576 --> 00:01:07.698
ដែលរួមមានកោសិកាឈាមស

00:01:07.698 --> 00:01:10.491
ដែលដឹកនាំអុកសុីសែនពីសួតទៅជាលិកាផ្សេងៗ

00:01:10.491 --> 00:01:14.532
ប្លាកែតដែលជួយក្នុងកំណកឈាមតាមរយៈការបិទភ្ជិតសរសៃឈាមដែលខូច

00:01:14.532 --> 00:01:16.139
ហើយនិងកោសិកាឈាមស

00:01:16.139 --> 00:01:20.250
ដែលជាអ្នកយាមល្បាត ការពារសារពាង្គកាយទល់អ្នកឈ្លានពាន

00:01:20.250 --> 00:01:21.636
ពេលខ្លះ បញ្ហាអាចកើតឡើង

00:01:21.636 --> 00:01:25.196
នៅពេលដែលកោសិកាដើមធ្វើឯកទេសកម្ម

00:01:25.196 --> 00:01:28.528
ហើយមុយតាស្យុងកើតមានឡើងនៅលើADNរបស់កោសិកា។

00:01:28.528 --> 00:01:32.421
ធម្មតាកោសិកាដែលមានADNខុសធម្មតានឹងធ្វើអត្តឃាត

00:01:32.421 --> 00:01:34.962
ប៉ុន្តែកោសិកាដែលខូចខ្លះមិនធ្វើអត្តឃាតឡើយ

00:01:34.962 --> 00:01:39.778
ហើយវាធ្វើចំណែកខ្លួនតាមអំពើចិត្ត ទោះជាវាបាត់បង់មុខងារក្តី។

00:01:39.778 --> 00:01:42.344
យើងហៅកោសិកាទាំងនេះថាជាកោសិកាមហារីក។

00:01:42.344 --> 00:01:46.847
គេមិនទាន់ច្បាស់នៅឡើយថាហេតុអ្វី មហារីកឈាមស ច្រើនកើតតែលើក្មេង

00:01:46.847 --> 00:01:48.668
ប៉ុន្តែហេតុផលមួយគឺប្រហែលដោយសារ

00:01:48.668 --> 00:01:53.486
ជំងឺនេះកើតដោយការប្រែប្រួលតែ១រឺ២នៃADN

00:01:53.486 --> 00:01:56.377
ដោយឡែកមហារីកភាគច្រើនទាល់តែមានការប្រែប្រួលច្រើន

00:01:56.377 --> 00:02:00.611
ដែលធ្វើអោយមហារីកឈាមសលេចឡើងលឿនជាមហារីកផ្សេងទៀត។

00:02:00.611 --> 00:02:04.815
លើសពីនេះ ការប្រែប្រួលADNខ្លះអាចកើតនៅក្នុងកោសិកាឈាមស

00:02:04.815 --> 00:02:06.625
ក្នុងពេលទារកក្នុងផ្ទៃកំពុងលូតលាស់

00:02:06.625 --> 00:02:09.331
ដែលធ្វើអោយហនិភ័យនៃមហារីកឈាមសកាន់តែកើនឡើង។

00:02:09.331 --> 00:02:12.110
ទោះបីជាមហារីកនេះប៉ះពាល់ក្មេងៗច្រើនជាមហារីកផ្សេងក្តី

00:02:12.110 --> 00:02:16.037
យើងឃើញថាជាទូទៅ អ្នកជំងឺនេះភាគច្រើនជាមនុស្សពេញវ័យ។

00:02:16.037 --> 00:02:21.001
នៅពេលដែលមហារីកឈាមសកើតឡើង កោសិកាខូចនោះនឹងបង្កើនចំនួនក្នុងខួរឆ្អឹង

00:02:21.001 --> 00:02:24.531
រហូតដែលវាប្រើប្រាស់ទីកន្លែងនិងធនធានអស់។

00:02:24.531 --> 00:02:26.622
នៅពេលដែលខួរឆ្អឹងមិនអាចផលិត

00:02:26.622 --> 00:02:28.898
កោសិកាឯកទេសតាមចំនួនដែលត្រូវការរបស់រាងកាយ

00:02:28.898 --> 00:02:30.671
ឈាមនឹងខ្សោះ។

00:02:30.671 --> 00:02:32.112
ការខ្វះឈាមក្រហម

00:02:32.112 --> 00:02:34.841
មានន័យថាសាច់ដុំមិនអាចទទួលបានអុកសុីសែនគ្រប់គ្រាន់

00:02:34.841 --> 00:02:38.661
ការខ្វះប្លាកែតនាំអោយខ្វះអ្នកជួយទប់ឈាប

00:02:38.661 --> 00:02:42.930
ហើយការខ្វះឈាមក្រហមមានន័យថាប្រព័ន្ធស៊ាំត្រូវខូចខាត

00:02:42.930 --> 00:02:45.332
ធ្វើអោយមានហនិភ័យនៃការបង្ករោគកើនឡើង។

00:02:45.332 --> 00:02:47.484
ដើម្បីធ្វើឈាមមានមុខងារធម្មតាវិញ

00:02:47.484 --> 00:02:49.739
កោសិកាឈាមមហារីកត្រូវតែលុបបំបាត់។

00:02:49.739 --> 00:02:52.111
ប៉ុន្តែដោយសារកោសិកាឈាមមហារីកមិនមែនជាដុំសាច់

00:02:52.111 --> 00:02:54.458
គេមិនអាចវះកាត់យកវាចេញឡើយ។

00:02:54.458 --> 00:02:58.506
ជំនួសវិញ កោសិកាមហារីកត្រូវបានសំលាប់តាមរយៈវិធីសាស្រ្តព្យាបាលផ្សេងៗ

00:02:58.506 --> 00:03:00.490
ដែលក្នុងនោះមានការព្យាបាលតាមគីមី(Chemotherapy)

00:03:00.490 --> 00:03:04.666
ការផ្សំរវាងឱសថដែលអាចសំលាប់កោសិកាមហារីក។

00:03:04.666 --> 00:03:07.972
ជាអកុសល ឱសថរបៀបនេះក៏អាចសំលាប់កោសិកាធម្មតាផងដែរ

00:03:07.972 --> 00:03:11.412
ដូចជាកោសិកាសក់ និងពោះវៀន។

00:03:11.412 --> 00:03:14.463
ហើយពេលខ្លះកំរិតប្រើខ្ពស់ពេក

00:03:14.463 --> 00:03:16.683
រហូតដល់វាអាចសំលាប់កោសិកាខួរឆ្អឹង

00:03:16.683 --> 00:03:19.047
រួមទាំងកោសិកាដើមផង។

00:03:19.047 --> 00:03:24.285
នៅពេលដែលរឿងនេះកើតឡើង ខ្លួនយើងនឹងមិនអាចផលិតកោសិកាឈាមថ្មីដោយខ្លួនឯងទៀតបានឡើយ។

00:03:24.285 --> 00:03:28.269
សំណាងល្អ កោសិកាដើមអាចរកបានពីខាងក្រៅ

00:03:28.269 --> 00:03:30.354
គឺពីអ្នកដែលអាចបរិច្ចាក។

00:03:30.354 --> 00:03:32.993
ក្រោយពេលកោសិកាដើមត្រូវបានដាក់អោយអ្នកជំងឺ

00:03:32.993 --> 00:03:35.915
វានឹងបង្កើនចំនួនក្នុងខួរឆ្អឹងនិងបង្កើតជាឈាម។

00:03:35.915 --> 00:03:38.997
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ការដាក់កោសិកាដើមគឺជាការលំបាក

00:03:38.997 --> 00:03:43.041
ដែលត្រូវការភាពត្រូវគ្នានៃប្រព័ន្ធស៊ាំរបស់អ្នកទទួលនិងអ្នកបរិច្ចាក

00:03:43.041 --> 00:03:46.512
ដើម្បីជៀសវាងកុំអោយកោសិកាដែលដាក់វាយប្រហារកោសិកាអ្នកជំងឺ

00:03:46.512 --> 00:03:48.352
ដូចជាប្រព័ន្ធស៊ាំវាយប្រហារមេរោគ។

00:03:48.352 --> 00:03:49.836
ខុសពីការបញ្ចូលឈាម

00:03:49.836 --> 00:03:51.964
កោសិកាដើមមានប្រភេទHLA រាប់ពាន់

00:03:51.964 --> 00:03:56.529
ហើយសូម្បីបងប្អូនបង្កើតក៏ប្រហែលមិនមានកោសិកាដើមត្រូវគ្នាដែរ។

00:03:56.529 --> 00:04:00.245
បើសិនជាករណីនេះកើតឡើង ការស្រាវជ្រាវរកអ្នកបរិច្ចាកនឹងត្រូវផ្អែកលើទិន្នន័យ

00:04:00.245 --> 00:04:05.057
ដែលមានពត៌មានអំពីសែនរបស់អ្នកស្ម័គ្រចិត្តបរិច្ចាក។

00:04:05.057 --> 00:04:07.153
កាលណាមានចំនួនអ្នកបរិច្ចាកកាន់តែច្រើន

00:04:07.153 --> 00:04:11.652
ចំនួនជីវិតដែលគេអាចសង្រ្គោះក៏កាន់តែច្រើន។

00:04:11.652 --> 00:04:16.912
ជំងឺមហារីកឈាមសជាជំងឺគួរអោយខ្លាច ប៉ុន្តែយើងនៅមានសង្ឃឹម។