1
00:00:01,510 --> 00:00:04,353
Po celom organizmu imamo krvne sudove,

2
00:00:04,353 --> 00:00:08,944
a pricali smo kako u tim krvnim sudovima

3
00:00:08,944 --> 00:00:12,624
imamo razlicite vrste krvnih celija.
Znaci imamo crvena krvna zrnca

4
00:00:12,624 --> 00:00:14,576
koja ovde crtam

5
00:00:14,576 --> 00:00:16,342

ali ako ste gledali

6
00:00:16,342 --> 00:00:22,422
video o imunom sistemu znacete
da takodje imamo T i B celije,

7
00:00:22,439 --> 00:00:26,789
makrofage i trombocite (krvne plocice),

8
00:00:29,249 --> 00:00:33,776
i sve u svemu, postoji oko 10
vrsta razlicitih krvnih celija

9
00:00:33,806 --> 00:00:36,626
koje imamo u krvi u svako doba.

10
00:00:36,626 --> 00:00:39,489
U ovom videu bih zeleo da pricamo
o tome gde one nastaju

11
00:00:39,539 --> 00:00:45,137
sto mozda vec i znate, i od 
kojih prekursorskih celija nastaju.

12
00:00:45,137 --> 00:00:49,042
Jer celije ne postaju ni iz cega,
nego nastaju od celija prekursora,

13
00:00:49,042 --> 00:00:51,373
koje se dele i proizvode nove celije.

14
00:00:51,373 --> 00:00:53,994
Dakle, znate li odakle sve ove celije

15
00:00:53,994 --> 00:00:57,217
poticu, gde su napravljene?
Nacrtacu vam odgovor -

16
00:00:57,217 --> 00:01:00,399
karikaturu odgovora, koja nije u 
srazmeri sa ovim krvnim sudom

17
00:01:00,399 --> 00:01:05,204
dakle, ovo je kost, i odgovor je da
sve ove celije dolaze iz kostne srzi,

18
00:01:05,204 --> 00:01:07,364
koje je u unutrasnjosti kosti.

19
00:01:07,364 --> 00:01:11,134
Kada sam ja ovo prvi put cuo
pomislio sam: kako je moguce

20
00:01:11,134 --> 00:01:14,033
da krvne celije dolaze iz
unutrasnjosti kosti, prodju

21
00:01:14,033 --> 00:01:16,631
kroz povrsinu kosti i udju u
krvni sud?

22
00:01:16,631 --> 00:01:22,120
Mozda ce vas iznenaditi cinjenica da
su ove kosti i same dobro prokrvljene,

23
00:01:22,120 --> 00:01:25,976
samo su ti krvni sudovi vrlo mali
i tesko se vide. Znaci celijama

24
00:01:25,976 --> 00:01:29,421
je prilicno lako da uskoce 
u te krvne sudove

25
00:01:29,421 --> 00:01:33,396
i udju u krvne sudove tela.
A sada, hajde da popricamo o

26
00:01:33,396 --> 00:01:38,595
tim prekusorskim celijama.
Nesto sto dugo nismo znali

27
00:01:38,595 --> 00:01:40,350
ali sada znamo je da

28
00:01:40,350 --> 00:01:44,339
postoji jedna potentna stem (maticna) 
celija u kostnoj srzi

29
00:01:44,339 --> 00:01:47,583
koja moze da proizvede svih
10 vrsta krvnih celija.

30
00:01:47,583 --> 00:01:51,023
i ta jedna, veoma potentna
celija ima malo

31
00:01:51,061 --> 00:01:53,851
komplikovano ime, koje cu
ispisati ovde - zove se

32
00:01:53,869 --> 00:01:58,039
pluripotentna - ako vam je
latinski jaca strana znacete

33
00:01:58,105 --> 00:02:02,784
da ovo znaci "ona sto moze
da radi mnoge stvari"...to je

34
00:02:02,784 --> 00:02:07,454
dosta nesretan prevod, ali kako bilo...
pluripotentna hematopoeticna

35
00:02:07,467 --> 00:02:11,222
jer je hematopoeza proces


36
00:02:11,222 --> 00:02:16,577
proizvodnje krvnih celija

37
00:02:16,577 --> 00:02:21,122
znaci to je pluripotentna 
hematopoeticna maticna (stem) celija.

38
00:02:21,122 --> 00:02:23,186
Jer su maticne celije

39
00:02:23,186 --> 00:02:27,098
kao sto verovatno znate, celije
koje mogu da se dele u

40
00:02:27,098 --> 00:02:29,799
mnoge druge vrste celija.

41
00:02:29,799 --> 00:02:35,009
A sad bih vas zapitao - 
da li mislite da makrofag

42
00:02:35,012 --> 00:02:38,212
koji, ako ste gledali video
o imunologiji, znacete da

43
00:02:38,213 --> 00:02:40,953
je velika, fagocitna celija
koja voli da proguta napasnike

44
00:02:40,993 --> 00:02:47,297
ili celijski otpad, mislite li da
je makrofag blizi rodjak B celiji

45
00:02:47,297 --> 00:02:49,657
koja, kao sto znate, 
proizvodi antitela,

46
00:02:49,672 --> 00:02:52,552
ili crvenom krvnom zrncu?

47
00:02:52,556 --> 00:02:56,883
Mozda ce vas odgovor iznenaditi.
Odgovor je da je on u blizem

48
00:02:56,883 --> 00:03:00,892
srodstvu sa crvenom krvnom celijom.
Sto je neobicno, posto su makrofagi

49
00:03:00,892 --> 00:03:04,818
i B celije vrste imunih celija, 
sto crvena krvna zrnca nisu.

50
00:03:04,818 --> 00:03:08,923
Od ove pluripotentne 
hematopoeticne maticne celije

51
00:03:08,923 --> 00:03:12,437
nastaju dve glavne krvne loze, 
koje cu nacrtati ovde.

52
00:03:12,437 --> 00:03:17,407
Prva je mijeloidna loza,

53
00:03:17,407 --> 00:03:23,660
a druga je limfoidna loza.

54
00:03:28,166 --> 00:03:32,321
Kada se ova pluripotentna
celija prvi put podeli

55
00:03:32,321 --> 00:03:36,365
od nje moze nastati jedna
od ovih ili jedna od ovih celija

56
00:03:36,365 --> 00:03:40,667
a i ovo su prekusorske celije
od kojih nastaju onih 10 vrsta

57
00:03:40,667 --> 00:03:44,109
celija koje se nalaze u nasoj krvi.
Znaci ovo nisu celije koje

58
00:03:44,109 --> 00:03:45,739
ce zavrsiti u nasoj krvi;

59
00:03:45,775 --> 00:03:48,150
ovi momci sede 
u kostnoj srzi i

60
00:03:48,150 --> 00:03:50,620
prave celije koje ce 
zavrsiti u nasoj krvi.

61
00:03:50,737 --> 00:03:55,642
Ove limfoidne progenitorske celije
mogu da naprave 3

62
00:03:55,642 --> 00:04:04,110
razlicite vrste imunih celija - 
NK celije (celije ubice),

63
00:04:04,110 --> 00:04:08,760
B celije, i T celije.

64
00:04:16,421 --> 00:04:21,191
Dakle ovo su 3 od 10 vrsta
krvnih celija o kojima pricamo.

65
00:04:21,300 --> 00:04:24,940
Ostalih 7 ce nastati od
mijeloidne loze.

66
00:04:24,948 --> 00:04:28,478
Jedna od njih je, kao sto
ste pretpostavili

67
00:04:28,725 --> 00:04:32,215
crvena krvna celija.

68
00:04:32,646 --> 00:04:37,536
Druga je megakariocit.

69
00:04:37,628 --> 00:04:40,268
Mozda se ne secate sta on radi

70
00:04:40,286 --> 00:04:43,786
pa cu vam reci za momenati, 
ali pokusajte da se setite;

71
00:04:43,838 --> 00:04:48,668
megakariocit proizvodi krvne plocice 
(trombocite).

72
00:04:48,746 --> 00:04:52,756
Od megakariocita se odvoje mali pupoljci

73
00:04:52,809 --> 00:04:57,499
citoplazme okruzeni membranom
i to su trombociti.

74
00:05:01,953 --> 00:05:05,413
Mijeloidna loza takodje proizvodi
gomilu imunih celija

75
00:05:05,491 --> 00:05:09,721
pored crvenih krvnih zrnaca
i krvnih plocica

76
00:05:10,814 --> 00:05:14,394
za koje mozda niste culi pa cu ih
izredjati ovde.

77
00:05:14,507 --> 00:05:20,242
Jedna od njih je neutrofil,
za koju ste najverovatnije culi.

78
00:05:20,242 --> 00:05:26,732
Postoje jos dve celije veoma slicne
neutrofilu. Jedna se zove bazofil,

79
00:05:27,300 --> 00:05:31,233
a druga se zove eozinofil.

80
00:05:31,233 --> 00:05:33,558
Nemojte se lose osecati ako

81
00:05:33,558 --> 00:05:36,518
niste culi za njih, posto su one 
prilicno retke u vasoj krvi.

82
00:05:36,520 --> 00:05:39,627
Ima ih u krvi, ali ne mnogo.

83
00:05:39,627 --> 00:05:42,180
I onda imamo monocite, koji

84
00:05:42,180 --> 00:05:44,824
su veoma slicni sa ove 3
prethodne celije.

85
00:05:44,824 --> 00:05:48,546
Monocit je ono sto se kasnije
pretvara u makrofag -

86
00:05:48,546 --> 00:05:50,696
za makrofage ste verovatno culi;

87
00:05:50,764 --> 00:05:54,276
monocit je samo nesto manje diferentovana

88
00:05:54,276 --> 00:05:56,426
verzija makrofaga.

89
00:05:56,443 --> 00:06:01,903
I konacno imamo mast celije.
Mast celije su one koje...

90
00:06:04,812 --> 00:06:11,772
Znaci to su nasih 7 ostalih celija

91
00:06:13,439 --> 00:06:16,428
i kao sto videte, ono sto smo

92
00:06:16,428 --> 00:06:18,828
rekli na samom pocetku je
u stvari tacno.

93
00:06:18,912 --> 00:06:21,052
Crvena krvna zrnca su

94
00:06:21,077 --> 00:06:26,807
u blizem srodstvu sa makrofagima, 
nego sto su B ili T,

95
00:06:26,961 --> 00:06:31,311
ili slicne celije.

96
00:06:32,243 --> 00:06:34,955
I sad ubacujem dodatak
ovom videu,

97
00:06:34,955 --> 00:06:36,895
da bih spomenuo
jos jednu vrstu celije

98
00:06:36,933 --> 00:06:39,096
o kojoj smo ranije pricali,
ali koju nisam

99
00:06:39,096 --> 00:06:41,259
uvrstio u ovu shemu.

100
00:06:41,259 --> 00:06:43,422
A to je dendriticna celija.

101
00:06:43,465 --> 00:06:45,946
To je vrsta celije koja prezentuje
antigen.

102
00:06:45,946 --> 00:06:48,427
Hteo sam da vas pitam -
da li mislite da

103
00:06:48,427 --> 00:06:50,910
dendriticna celija potice od mijeloidne loze,

104
00:06:50,910 --> 00:06:53,163
ili od limfoidne loze?

105
00:06:53,163 --> 00:06:55,153
Ovo je ustvari trik-pitanje, jer

106
00:06:55,153 --> 00:06:57,560
je odgovor - potice od obe.


107
00:06:57,560 --> 00:07:02,760
Neke dendriticne celije (nacrtacu ih ovde)
poticu od mijeloidne,

108
00:07:02,796 --> 00:07:07,726
a druge (nacrtacu ih odmah pored)
od lifmoidne loze.

109
00:07:08,181 --> 00:07:13,921
One sto poticu od mijeloidne loze 
nastaju od monocita,

110
00:07:15,341 --> 00:07:18,871
dok one sto poticu od limfoidne loze

111
00:07:18,928 --> 00:07:23,018
ne nastaju od B ili T celija, 
nego od nekog limfoidnog prekursora.

112
00:07:23,034 --> 00:07:26,019
Znaci dendriticne celije su neka vrsta

113
00:07:26,019 --> 00:07:30,379
cudnog izuzetka, mogu poteci od
obe loze, i sad zelim da dodam jos

114
00:07:30,426 --> 00:07:33,229
jednu informaciju, nadam se
da vas necu preopteretiti,

115
00:07:33,229 --> 00:07:37,384
samo da vas jos jednom podsetim da
monociti, pored toga sto mogu

116
00:07:37,384 --> 00:07:40,574
postati dendriticne celije, mogu
takodje postati makrofagi.

117
00:07:40,579 --> 00:07:44,439
A makrofagi su nam vec
poznati - bar smo pricali o

118
00:07:44,461 --> 00:07:47,481
njima u ranijim lekcijama.. 
i evo makrofaga.

119
00:07:47,486 --> 00:07:50,786
Ako se secate, makrofagi su 
kao neki strazari. Oni cuce u

120
00:07:50,786 --> 00:07:54,914
tkivima i paze da ne naidju
napadaci. Dendriticne celije

121
00:07:54,914 --> 00:07:58,270
se ponasaju isto tako.
A sta je sa monocitom, da li

122
00:07:58,270 --> 00:08:02,250
i on to isto radi? U stvari ne.
Monocit je neka cirkulisuca

123
00:08:02,292 --> 00:08:05,619
verzija makrofaga ili dendriticnih celija.

124
00:08:05,619 --> 00:08:07,719
Sta mi to znaci cirkulisuca?

125
00:08:07,770 --> 00:08:10,850
Pa, to da se on nalazi u 
samoj krvi. Znaci monocit se

126
00:08:10,867 --> 00:08:15,207
krece u krvi i kad predje u
tkivo da se tamo smesti i

127
00:08:15,214 --> 00:08:18,610
postane strazar, tada se on
pretvara u makrofaga ili u

128
00:08:18,610 --> 00:08:19,800
dendriticnu celiju.