Kini mo ti n lerongba nipa? Yá, gbese, owo pouring jade ... Ati ki o Mo ro kan odidi ... Mo mọ akàn nigbati mo lero o. Nibo ni o? Kí ni o soke si? Kò pipe, kò wipe a ọrọ ... Wahala. O ti wa ni gbogbo eniyan ni inferno, bedeviling wa ero, igniting wa oru, upending wa iwontun-wonsi, sugbon o ti ko nigbagbogbo ti bẹ. Lọgan, awọn oniwe-idi wà láti gbà wá là. ti o ba ti o ba kan deede mammal, ohun ti wahala nipa jẹ meta iṣẹju ti ikigbe ni ẹru lori Savannah, lẹhin ti o ti ni boya lori pẹlu o tabi ti o ba wa lori pẹlu. Ṣugbọn ohun gbogbo yipada. Ohun ti lẹẹkan ràn wa ninu ewu ti di okùn awọn ti aye wa. Ati ki o Mo ti o kan ti nwaye sinu omije, o si sọkun, o si sọkun. Loni, Imọ ijinle sayensi, ninu awọn ti oko ati ninu awọn ti lab, mule pe wahala ni ko kan ipinle ti ọkàn, sugbon nkankan measurement ati ki o lewu. Eleyi jẹ ẹya ko áljẹbrà Erongba. O jẹ ko nkan ti boya, lọjọ kan o yẹ ki o ṣe nkankan nipa. O nilo lati lọ si o loni. Ni diẹ ninu awọn ti julọ airotẹlẹ ibi, sayensi ti wa ni o kan bi o se àfihàn apaniyan wahala le je. Onibaje wahala le ṣe nkankan bi unsubtle ati bi grotesque pa diẹ ninu awọn ti ọpọlọ rẹ ẹyin. Awọn ikolu ti wahala le ṣee ri laarin jin wa, sunki wa opolo, fifi sanra si wa bellies, ani unraveling wa krómósómù. Eleyi jẹ gidi yi ni ko o kan ẹnikan whining. Wahala ... olugbala, alade,, ìyọnu ... awọn oniwe-idojukọ aworan han. Eto yi ti a se nipa ṣee ṣe àfikún sí rẹ PBS ibudo lati awọn oluwo bi o. E dupe. Gbogbo awọn ti wa ni kan ti ara ẹni ibasepo pẹlu wahala, ṣugbọn diẹ ti wa mọ bi o ti o nṣiṣẹ ninu wa, tabi bi o ni oye awọn onslaught ti igbalode aye le wahala wa si ojuami ti ikú. Díẹ si tun mọ ohun ti a le se nipa o. Sugbon lori kẹhin meta ewadun, Stanford University neurobiologist Robert Sapolsky, ti a ti imutesiwaju wa oye ti wahala, bi o ti o Ipa ara wa, ati bi awujo wa duro le ṣe wa siwaju sii tabi kere si ni ifaragba. Ni dagba buburu iroyin ati siwaju sii ... Ọpọlọpọ ninu awọn akoko, o le ri i nkọ ati iwadi ni ga-iyọrisi, ga-tenumo aye ti ọpọlọ Imọ. Awọn iwe yi ni tobi itansan laarin ... kilasi ... Sugbon ti o ni nikan ni apa rẹ itan. Fun kan diẹ ọsẹ gbogbo odun tabi ki, Sapolsky lásìkò rẹ lab si ibi kan siwaju sii ju 9.000 km kuro lori awọn plaines ti Masai Mara Reserve, ni Kenya, East Africa. Robert Sapolsky akọkọ wá si Africa lori 30 years seyin lori kan hunch. O si fura si o le ri jade siwaju sii nipa eda eniyan wahala ati arun nipa nwa ni ti kii-eda eniyan, ati awọn ti o mọ o kan awọn ti kii-eda eniyan. O n gbe ni ibi kan bi eyi, ti o ba wa ni kan Inaki, ati awọn ti o nikan ni lati na nipa mẹta wakati ọjọ kan si sunmọ ni rẹ kalori. Ati awọn ti o ba nikan ni lati ṣiṣẹ meta wakati ọjọ kan, ti o ni mẹsan wakati ti free akoko lojojumo lati fi si ẹnikan ṣiṣe awọn ohun miiran o kan miserable Wọn n ko ni tenumo nipa kiniun lepa wọn gbogbo awọn akoko, ti won ti wa ni tenumo nipasẹ kọọkan miiran. Wọn n ni tenumo nipa awujo ati àkóbá ariwo ti a se nipa eya ara wọn. Wọn ti wa ni a pipe awoṣe fun Westernized wahala-jẹmọ arun. Lati mọ ohun ti o kan ti a ti kii wahala mu lori ara wọn, Sapolsky fe lati wo inu igbẹ wọnyi obo ni celula ti ipele fun awọn gan igba akọkọ. Lati ṣe eyi oun yoo ni lati mu ẹjẹ wọn ni julọ unassuming ọna. Besikale, ohun ti o ba gbiyanju lati se ni anaesthetize a Inaki, lai rẹ mọ ti o ti n bọ. Nitori o ko ba fẹ lati ni eyikeyi yi anticipatory wahala, ki o ko ba le o kan, o mọ, gba ninu rẹ Jeep ki o si lé awọn Inaki si oke ati isalẹ awọn oko fun wakati mẹta, ati nipari nigbati o ti winded, ofa u pẹlu ohun Anesitetiki. Nisisiyi, awọn ńlá anfani ti a fe ibon ni o wa pe o ni lẹwa Elo ipalọlọ, ki o si ni o ni ko kan gbogbo pupo ti gbigbe awọn ẹya, ṣugbọn awọn ńlá drawback ni wipe o ko ni lọ gan jina. Nitorina ohun ti o na o kan a burujai iye ti akoko ṣe, ti wa ni gbiyanju lati ro ero bi o lati wo nonchalant ni ayika kan Inaki. Ni i ... Aago? Dara, o ti wa ni wobbling bayi. Whoop, nibẹ li o lọ. Lati kọọkan Inaki ẹjẹ ayẹwo, Robert won ipele ti awọn homonu aringbungbun si awọn wahala Esi. Daradara, lati ṣe ori ti ohun ti n ṣẹlẹ ninu rẹ ara, o ti sọ ni wọnyi meji homonu ti o ba wa ni workhorses ti gbogbo wahala esi. Ọkan ninu wọn ti a gbogbo mọ adrenaline, Amerika ti ikede, efinifirini, awọn miiran ni a kere mọ homonu ti a npe ni glucocorticoids ti o wa jade kuro ninu ẹṣẹ oje pẹlú pẹlu adrenaline ati wọnyi ni awọn meji backbones ti awọn wahala Esi. Ti wahala esi ati awon meji ni o wa lominu ni homonu si wa iwalaaye. Nitori ohun ti wahala jẹ nipa ni pe ẹnikan jẹ gidigidi idi lori njẹ o, tabi ti o ba wa gan idi lori njẹ ẹnikan, ki o si nibẹ ni lẹsẹkẹsẹ aawọ lọ-an. Nigbati o ba ṣiṣe fun aye re, ibere ni o wa gbogbo awọn ti o ọran. Ẹdọforo ṣiṣẹ lofi lati fifa soke mammoth titobi ti atẹgun sinu ẹjẹ. Awọn okan meya lati fifa soke wipe atẹgun jakejado awọn ara ki isan dahun lesekese. O nilo rẹ ẹjẹ titẹ soke lati fi pe agbara. O nilo lati tan-pipa ohunkohun ti o ni ko ... awọn ibaraẹnisọrọ to idagba, atunse, o mọ, ti o ba nṣiṣẹ fun aye re yi ni ko si akoko lati ovulate, àsopọ titunṣe, gbogbo awọn ti o too ti ohun ... se o nigbamii, ti o ba wa ni kan nigbamii. Nigba ti o ti zebra kuro, awọn oniwe-wahala esi naa dopin. Sugbon enia ko le dabi lati ri won ni pipa yipada. A tan-an gangan kanna wahala esi fun odasaka àkóbá ipinle ... lerongba nipa awọn osonu Layer, awọn owó bọ soke, iku omo, 30-odun mogeji ... a tan-an kanna wahala esi ati awọn bọtini iyato nibẹ ni, a ko ba n ṣe o fun gidi iwulo idi ati awọn ti a ba n ṣe o ti kii-Duro. Nipa ko yipada si pa awọn wahala esi nigba ti reacting si aye ká ijabọ jams, a máa yíra ni a ko daa wẹ ti homonu. Ani tilẹ o ko aye tabi ikú, a hyperventilate, ọkàn wa mina, isan nira. Eyito, lẹhin kan nigba ti wahala esi jẹ diẹ sii ju awọn ọmọde stressor ara, nitori awọn stressor jẹ diẹ ninu awọn àkóbá isọkusọ ti o ba ja fun. Ko si zebra lori Earth, nṣiṣẹ fun awọn oniwe-aye, yoo ye idi ... iberu ti soro ni gbangba yoo fa o si secrete kanna homonu ti o n ṣe ni pé ojuami lati fi awọn oniwe-aye. Wahala ni awọn ara ile ọna ti nyara lati kan ipenija, boya awọn italaya ni aye-idẹruba, bintin tabi fun. O gba awọn ọtun iye ti wahala ati awọn ti a pe o fọwọkan. Awọn ìlépa ni aye ti a ko ti lati xo ti wahala, awọn ìlépa ni aye ni lati ni ọtun Iru ti wahala, nitori nigbati o jẹ ọtun iru, a fẹràn o. A sí jade ti wa ijoko lati ni iriri o, a san owo ti o dara lati gba tenumo wipe ọna. O duro lati wa ni kan dede stressor, ni ibi ti o ti sọ ni kan stressor ti o tionkojalo ... o ni ko fun ohunkohun rola kosita keke gigun ni o wa ko mẹta ọsẹ gun. Ati julọ ninu gbogbo, ohun ti won ni o wa nipa ni wipe ti o ba relinquish kekere kan bit ti Iṣakoso ni a eto ti o kan lara-ìwò ailewu. sugbon ni aye gidi fun ki ọpọlọpọ awọn ti wa primates pẹlu Roberts obo iṣakoso jẹ ko aṣayan kan. Nibi ti o ni ńlá kan akọ ti o npadanu a ija ati ki o chases a ipin-agbalagba ti o geje lori kan obirin ti o gbá a ewe ti o knocks ohun ìkókó jade kan ti a ti igi, gbogbo ni meedogun-aaya o mọ ni ki jina bi kan tobi ẹyaapakankan fun wahala ni aini ti Iṣakoso, aini ti predictability o ba joko nibẹ ati ki o kan wiwo awọn zebra ki o si enikan elomiran ti wa ni nini kan buburu ọjọ kan ati ki o jẹ rẹ ru-opin ti o ti wa ni lilọ lati gba slashed diẹ ninu awọn IweIroyinHapMap psychologically ni eni lara fun fun awọn eniya siwaju si isalẹ lori logalomomoise. Ọkan ninu Roberts tete ifihan ti a ti o njuwe awọn ọna asopọ laarin awọn wahala ati logalomomoise ninu obo. Diẹ ninu awọn obo enia ni o wa lori 100 lagbara bi nwọn ti wa wa tobi opolo lati lilö kiri ni complexities ti o tobi awujọ iwalaaye nibi nilo kan Iru ti Inaki oselu sawy pẹlu awọn julọ cunning ati ibinu ọkunrin nini oke ipo ati gbogbo awọn perks, obirin fun yiyan, gbogbo awọn ounje ti won le je ati awọn ẹya ailopin retenue ti setan groomers. Gbogbo akọ mọ ibi ti o ti dúró ninu awujo ti o le fun u iwa ti o le iwa ati awọn ti o ni Tan awọn torturee le iwa Daradara o dun bi kan ẹru ohun lati jẹwọ lẹhin ọgbọn ọdun ṣugbọn Mo ti se ko si gangan bi obo gbogbo ti o Elo ati nibẹ ti wa olukuluku enia buruku lori awọn ọdun ki emi ki o Egba ni ife sugbon ti won ti wa ni wọnyi scheming, pada-nibi machiavellian-ale ti o farapa kọọkan miiran ki nwọn ba nla fun mi Imọ, mo tunmọ si emi kò jade nibi lati commune pẹlu wọn nwọn ba pipe fun ohun ti mo ti kẹkọọ. 22 odun seyin ni awọn ọjọ ori ti 30 Sapolsky ká enikeji iwadi mina u ni MacArthur Foundation ká oloye-pupọ idapo re tete iṣẹ idiwon wahala homonu jade lati ẹjẹ yori si meji o lapẹẹrẹ Imọ a Inaki ká ipo mọ awọn ipele ti wahala homonu ninu rẹ eto ki ba ti o ba a ako han akọ ti o le reti rẹ wahala homonu lati wa ni kekere ati awọn ti o ba ti o ba wa ni irira Elo ti o ga, sugbon nibẹ je ohun ani diẹ fi Wá a ni Sapolsky ká ayẹwo ti kekere rankers awọn ni-nots ti pọ okan awọn ošuwọn ki o si ga ẹjẹ titẹ. Eyi je igba akọkọ ẹnikẹni ti sopọ mọ wahala si ilera deteriorating ti a Primate ninu egan. Besikale ti o ba ti o ba a tenumo, nfi Inaki ni a aṣoju piyẹ ga ẹjẹ titẹ. pele awọn ipele ti wahala homonu, o ni ohun ma eto ti o ko ṣiṣẹ bi daradara ibisi rẹ eto jẹ diẹ ipalara si ni ti lu jade ninu whack rẹ ọpọlọ kemistri jẹ ọkan ti o ni o ni diẹ ninu awọn ibajọra si ohun ti o ri ninu nipa itọju aarun nre eda eniyan ati gbogbo awọn ti o ba wa ni ko nkan awon predictors ti a Hale ati ki o hearty atijọ ori le yi tun jẹ otitọ fun awọn ti o miiran Primate bi Robert Sapolsky a mimojuto wahala ni obo professor Sir Michael Marmot a yori a iwadi ni Nla Britain nwọn ìtọpinpin awọn ilera ti diẹ ẹ sii ju 28.000 awon eniyan lori papa ti ogoji ọdún ti o ti a npè ni fun Whitehall, Ṣuṣani ti awọn British abele iṣẹ ibi ti gbogbo ise wa ni ipo ni a kongẹ logalomomoise ni pipe yàrá lati mo boya ninu eda eniyan nibẹ ni o le jẹ ọna asopọ kan laarin ipo ati wahala Mo ti tunmọ si wipe o ni awọn ohun nipa wahala Mo ro pe o ti sọ ni lati wo ni o ni awọn mejeji ńlá ofin ati onibaje awọn ofin Mo ro Mo ti sọ ti labẹ onibaje wahala ni yi ètò nìkan nitori Mo wa kan square èèkàn ni kan yika iho Kevin Brooks jẹ kan ijoba agbẹjọro, ipo rẹ 7 ipele tumo si o ni o ni kekere seniority ninu re Eka ti o ngbe ni aye ti a leyin Mo ro pe ohun ti mo ti wà julọ mọ ti ni akoko ti a ni iye iṣẹ ṣiṣe ati bi Mo ní ọpọlọpọ awọn ti o labẹ Iṣakoso ṣugbọn ọkan ninu awọn igba miran mi je ko patapata labẹ Iṣakoso ni mo jẹ ki o isokuso ati awọn ti o je kan bit bi kikopa ninu ọkọ ayọkẹlẹ kan kọlu ohun yinyin alemo ati iṣere lori yinyin sugbon laifotape mo ti wá ninu Aarọ owurọ ati lẹsẹkẹsẹ mi faili jẹ ki ká pe rẹ Ben, ki o si fe a ọrọ pẹlu nyin, ki a ri yara kan o si dopin ni enu, ki o si wi o mọ ohun ti o ti ṣe o mọ ohun tó ṣẹlẹ nígbà tí o wà lọ a ko le ri ọkan ninu awọn re awọn faili Ǹjẹ o mọ ohun ti túmọ? O si o kan fun mi a ti o dara gbigba, psychologically o ṣe mi lori ati ni opin ti o ti o wà siwaju sii irokeke. O ti a ọtun ti o ni boya a ibaniwi ọrọ ki ni mo fi yara kọja lori awọn ọdẹdẹ si ara mi yara ati ki o Mo ti o kan ti nwaye sinu omije o si sọkun si sọkun Sarah Woodall tun ṣiṣẹ fun awọn ijoba ko Kevin o jẹ kan oga ilu iranṣẹ nibẹ nipa kan ati ki o ọgọrun Ogota eniyan riroyin si mi be ona kan tabi miiran laarin awọn aladani. Mo ti ṣe gan gbádùn ṣiṣẹ pẹlu wa ti o ni iṣẹ oyimbo kan ní àṣà ayika, o le je ohun moriwu Mo fẹran ṣiṣẹ pẹlu ọpọlọpọ awọn eniyan Emi gan gbadun mi ise. Iru bosipo o yatọ si iweyinpada dramatize ọkan ninu awọn julọ ìyanu ijinle sayensi awari ninu awọn Whitehall iwadi Ni ibere kọọkan fihan wipe isalẹ ti o wà ninu awọn ti logalomomoise awọn ti o ga rẹ ewu arun okan ati awọn miiran arun, ki eniyan keji lati oke ní ti o ga ju awon ewu ni oke eniyan kẹta lati oke ní kan ti o ga ju awon ewu keji lati oke ati awọn ti o si sare gbogbo awọn ọna lati oke de isalẹ. A ti wa ni awọn olugbagbọ pẹlu eniyan ni idurosinsin pẹlu ise ko si ise awọn ifihan gbangba ki o si sibe rẹ ipo ninu awọn logalomomoise intimately jẹmọ si rẹ ewu arun ati lenght ti aye. Mo ti sọ ti gidigidi orire Mo ti ko kari eyikeyi awọn iṣoro pẹlu mi ilera niwon Mo ti sọ ti ninu awọn ti oga iṣẹ ti mo ti ko ní ọjọ kan pipa pẹlu aisan ilera, Mo ti sọ ti gidigidi orire Ni ara mi ipo Mo ro wipe mi ọmọ jẹ lẹwa Elo tainted, ti wa ni lẹwa Elo nitori ti mo ti mu ní, fun apeere, fun awọn kẹhin odun meta ni iṣẹ Mo ti sọ ti ni pipa aisan fun jasi idaji akoko ti. Yi pato iwadi jẹ too ti awọn Rosetta Okuta ti a gbogbo aaye nitori o ti n ni British ilu iṣẹ eto, pipe gbogbo ti n ni kanna egbogi abojuto gbogbo n ni kanna fun gbogbo itoju ilera eto gan-an gẹgẹ bi awọn obo gbogbo awọn obo je ohun kanna, nwọn ni awọn ipele kanna aṣayan iṣẹ ti o ni ko ni nkan ti oh ba ti o ba a kekere-ranking Inaki mu siga o si Elo ati ki o ti o ba mu ju Elo ati ti o ba ti o ba a kekere-British ranking abele iṣẹ eniyan ti o ko lọ si awọn dokita ati awọn ti o ko ba ko gba gbèndéke ajesara mejeeji yi -ẹrọ akoso jade gbogbo yi confounds nwọn si gbe awọn fere aami fun awari. Lori mejeji ti awọn Primate pin nibẹ ni o wa ọkàn wrenching itan ati aye-idẹruba gaju Fun gbogbo leyin bi Kevin ngbe kan aye ti Inaki aidaniloju nibẹ jẹ ẹya Alpha strutting rẹ nkan na, glorying ni agbara lori ẹnikan elomiran ẹnikan unsuspecting ẹnikan low ranking Ni i. 12:46 ma boya ti o ba ri ibi ti awọn Owiwi jẹ? Bẹẹni. Buruku ti o dara ni o ro jẹ ti o ga-ranking? Wa eniyan ... Bẹẹni. Elo fara rii daju awọn miiran eniyan ko wahala rẹ. odun yi Robert mu ebi re to Africa aya rẹ neuropsychologist Lisa Sapolsky ti tun ṣe sanlalu iwadi pẹlu awọn obo ati fun igba akọkọ nwọn si mú wọn pẹlú awọn ọmọ wẹwẹ Benjamin àti Rákélì. Bi sun oorun bi o ti wulẹ ... gbogbo awọn obo ni o wa daradara setan lati gba gidigidi freaked jade nipa a eda eniyan bọ lori ati ki o kàn ọkan ninu awọn wọnyi buruku sugbon bo rẹ pẹlu a ọfọ ati awọn ti o ko ni tẹlẹ mọ oh Ọlọrun mi ti o ni nibẹ, o ni ko wa nibẹ mọ ... eyi ti a ko oyimbo bi awọn ọmọ wẹwẹ rẹ gba lati sise ọjọ sugbon o ni kan lẹwa aringbungbun ẹya-ara ti Emi ni ti o nipa bayi ati awọn ti o iyawo mi ati ki o Mo ti wa ni ati awọn ọmọ wẹwẹ fẹ lati mọ ibi ti a wá lati ati ni yi lẹwa Pataki. Bi akoko ni išaaju Robert igbese bi-kọọkan ni gbogbo ipele ti Inaki logalomomoise reacts si ati lati recovers wahala Nítorí náà, ohun ti a ba n ṣe o jẹ, a ba bayi lilọ si koju awọn eto pẹlu jijẹ abere ti efinifirini awọn esi ti wa ni Inaki ká lẹsẹkẹsẹ gbe soke ninu awọn oniwe-ẹjẹ pàtàkì ami ti a le jin aotoju ni perpetuity O ni yi storehouse ti o pọju imo ati Mo ni 30 years ti awon ẹjẹ ayẹwo aotoju kuro ni aaye yi nitori o kò mọ nigbati diẹ ninu awọn homonu titun tabi diẹ ninu awọn titun nkankan tabi awọn miiran Pops soke ati awọn ti o ni ohun lati wo ni ki o si bẹrẹ nfa jade yi ayẹwo pada si nigba ti o mọ Jimmy Carter wà Aare. 50 ... 25 ... Anticipating awọn gun arọwọto awọn wahala ni a laipe agutan, fun ọkan nígbà tí Robert wà Rakeli ká ọjọ ori, sayensi gbà wahala ni okùnfà ti nikan kan pataki isoro. Eleyi jẹ aworan kan ti a pataki bọọlù Awọn eniyan ti isoro ... ẹya ilosiwaju ọgbẹ ti onisegun pe a peptic ulcer njẹ kuro ni odi ti a ọkùnrin Ìyọnu. Awon Ìyọnu irora ti o soro nipa, awọn gnawing, awọn sisun, awon ni o wa kedere àpẹẹrẹ ti inu ulcer. Ọgbọn ọdún sẹyìn, ohun ti ni arun na ti o wa fun enia ká okan nigba ti o ba Daruk wahala ... o ni adaijina, wahala ati ọgbẹ. Ati eyi ti o wà ni akọkọ wahala jẹmọ arun awari, ni o daju 70 ọdun sẹyin. Ohun ti mo fẹ o lati se ni lati sise lori rẹ iwa. Mi iwa? Iyẹn tọ. Adaijina ajọbi lori ti ko tọ si ni irú ti inú. O ti sọ ni lati so ooto pẹlu ara rẹ nípa ọnà o ba lero nipa o. Ri titun kan dokita dun bi kan ti o dara idahun si mi. Awọn asopọ laarin wahala ati adaijina je atijo egbogi ihinrere titi tete 1980. Nigbana ni ilu Ọstrelia oluwadi mọ a kokoro arun bi awọn pataki fa ti adaijina. Ki o si yi bì gbogbo aaye, yi je, o n ni ohunkohun lati se pẹlu wahala, o ni kokoro kan ẹjẹ. Ati ki o Mo wa setan lati tẹtẹ idaji awọn gastroenterologists lori Earth nigba ti won gbọ nípa èyí, o si jade lọ li oru na se. Yi je, bi, o tobi awọn iroyin ... ko si tun ni won ti won lilọ si ni lati joko mọlẹ wọn alaisan, ki o si ṣe oju olubasọrọ ki o si beere ki wọn bi ni o lọ, ki, ohunkohun ti eni lara ... o n ni ohunkohun lati se pẹlu wahala, o ni kokoro a ẹjẹ ... Nitorina ko to gun fẹ awọn ojutu jẹ wahala isakoso, bayi o le jẹ nkankan bi o rọrun bi a egbogi. O je kan pataki awaridii. Wahala ko fa adaijina. Irú pipade. Sugbon kan ọdun diẹ nigbamii, awọn iwadi mu titun kan lilọ. Sayensi se awari wipe yi ulcer-nfa kokoro arun je ko oto ... ni o daju, bi Elo bi meji ninu meta awon olugbe aye ni o ni o. Nítorí náà, idi ma nikan ida kan ninu awọn wọnyi eniyan se agbekale adaijina? Iwadi fi han pe nigba ti tenumo, awọn ara bẹrẹ shutting gbogbo ti kii-ọna šiše awọn ibaraẹnisọrọ, pẹlu awọn ma. Ati awọn ti o di ko o pe, ti o ba ti o ku si ma nkolu eto, Ìyọnu kokoro arun le ṣiṣe awọn amok ... Nítorí ohun ti awọn wahala se, ti wa ni mu ese jade ni agbara rẹ ara lati bẹrẹ lati tun awọn Ìyọnu rẹ Odi nigbati nwọn bẹrẹ rotting kuro lati yi kokoro arun ... Nítorí wahala le fa idiwo ba wa adaijina nipa ara agbara lati larada ara. Ti o ba ti wahala le ijelese si ma nkolu ilana, ohun ti miiran havoc le o wreak? Ọkan idahun wa lati kan ileto ti ni igbekun macaque obo nitosi Winston-Salemu, North Carolina. Awon eniyan ro ti wahala bi nkankan ti ntọju wọn soke ni alẹ, tabi nkankan ti o mu ki wọn kígbe pé wọn ni awọn ọmọ wẹwẹ. Sugbon, nigba ti o ba beere mi, ohun ti wahala, ni mo sọ wo ni o, o ni yi tobi okuta iranti ni yi iṣọn imẹjẹ ṣan, ti o ni ohun ti wahala jẹ. Fun meji ewadun dokita Carol Shively ti a ti keko awọn àlọ ti macaques. Bi obo ati awọn British Abele awọn iranṣẹ, wọnyi primates ṣeto sinu ara wọn ketekete akosoagbasomode awọn ẹgbẹ, ati awọn koko-ọkan miran si awujo wahala. Wahala homonu lè fa ìdárúdapọ ohun intense odi ati ẹjẹ esi, a pounding ọkàn, ni alekun ẹjẹ titẹ Nitorina ti o ba wahala wọnyi ipo, ṣe fẹ ni ẹjẹ eto ti a ga-ranking macaque, pe fun u a Primate CEO, jẹ yatọ si lati rẹ leyin? Nigba ti Shively wò ni awọn àlọ ti a ako ọbọ, ọkan pẹlu kekere itan ti wahala, awọn oniwe-àlọ wà mọ. Ṣugbọn a leyin ọbọ ká àlọ so fun itan kan koro ... A leyin iṣọn imẹjẹ ṣan ni o ni ọpọlọpọ diẹ atherosclerosis Kọ soke si inu ti o ju kan ako han iṣọn imẹjẹ ṣan ni o ni. Wahala, ati awọn Abajade ikun omi ti homonu, ní alekun ẹjẹ titẹ, duro iṣọn imẹjẹ ṣan Odi, ṣiṣe awọn wọn Coriell fun okuta iranti. Nítorí bayi, nigba ti o ba lero ewu, àlọ rẹ ko ba faagun, ati ọkàn-àyà rẹ isan ko ni gba diẹ ẹjẹ, ati pe le ja si okan kolu. Eleyi jẹ ẹya ko áljẹbrà Erongba, o ni ko nkankan pe boya, lọjọ kan o yẹ ki o ṣe nkankan nipa, o nilo lati lọ si o loni, nitori ti o ti n nyo awọn ọna rẹ ara awọn iṣẹ, ati ki o kan wahala loni yoo ni ipa rẹ ilera ọla ati fun ọdun lati wa. Social ati ki o àkóbá wahala, boya macaque, eniyan, tabi Inaki, o le clog wa àlọ, ni ihamọ sisan ẹjẹ, jeopardize awọn ilera ti ọkàn wa ... ati awọn ti o ni o kan ibẹrẹ ti wahala ká oró egún. Robert ká tete iwadi se afihan wipe wahala le sise lori wa ni ohun ani diẹ dẹruba ọna. Daradara, pada nigbati mo bere a ti ni yi owo ohun ti mo ti egbo soke fojusi lori ohun ti o wà dabi enipe ohun patapata implausible agutan ni akoko, ti o wà onibaje wahala ati onibaje ifihan lati glucocorticoids le ṣe ohun kan bi unsubtle ati ki o grotesque bi pa diẹ ninu awọn ti ọpọlọ rẹ ẹyin. Bi awọn kan ojúgbà tani ni Rockefeller University ni awọn tete 80s, Sapolsky collaborated pẹlu rẹ olutojueni, dokita Bruce McEwan, lati tẹle awọn ona ti awọn wahala sinu ọpọlọ. Wọn tunmọ lab eku si onibaje wahala, ati ki o si ayewo wọn ọpọlọ ẹyin. Awọn egbe ṣe ohun ìgbékalẹ ri. Nigba ti ẹyin ti deede eku opolo ni sanlalu ẹka, tenumo eku ọpọlọ ẹyin wà bosipo kere. Ati ohun ti o wà julọ awon ni ọpọlọpọ awọn ọna ti o wà ni apa ti awọn ọpọlọ ibi ti yi a ṣẹlẹ ... awọn hippocampus. O ya Intoro Neurobiology nigbakugba fun awọn ti o kẹhin 5000 years ati ohun ti o kọ ni: hippocampus ti wa ni eko ati iranti. Wahala ninu awọn wọnyi eku shrank awọn ara ti won ọpọlọ lodidi fun iranti. Wahala yoo ni ipa lori iranti ni ọna meji. Onibaje wahala le kosi yi ọpọlọ iyika, ki a padanu ni agbara lati ranti ohun bi a nilo lati. Gan àìdá ńlá wahala le ni ipa miran, eyi ti o jẹ igba ... a tọkasi bi lati mu wahala ti o Karachi, eyi ti o ti wa ni ṣiṣe awọn ti o soro fun o ni, lori kukuru akoko ti akoko lati ranti ohun ti o mọ daradara daradara. A gbogbo mo wipe lasan, a si mọ pe gbogbo ọkan, lati pada nigbati a ba tenumo ara wa wò nípa ko si sunmọ ni eyikeyi orun ni gbogbo. Ati nigbamii ti owuro ni agogo mẹsan, a ko le ranti kan nikan ohun fun ti o ik kẹhìn. O ya a eda eniyan ati wahala wọn ńlá-akoko, igba pipẹ, ati awọn ti o ba ti lọ si ni a hippocampus ti o sanwo ni owo bi daradara. Ni afikun si laruge nipa wa ilera wahala le ṣe wa lero itele ti miserable Carol Shively ṣeto jade lati wa jade idi o bẹrẹ pẹlu kò misery ṣugbọn pẹlu idunnu Shively fura si wipe nibẹ je kan asopọ laarin awọn wahala idunnu ati ibi ti a duro lori awujo logalomomoise gan-an gẹgẹ bi wahala, idunnu ti wa ni ti sopọ mọ si awọn kemistri ti ọpọlọ nigbati a neurotransmitter ti a npe ni dopamine ti wa ni tu ni ọpọlọ o si sopọ awọn iṣan inu tani lolobo pe idunnu Shively lo kan positron to njade lara tomography scanner lati wo awọn ọpọlọ ti a ti kii-tenumo Primate wa Primate CEO. Ohun ti a ri ni wipe awọn opolo ti ako han obo imọlẹ lati soke pẹlu ọpọlọpọ imọlẹ ti dopamine abuda ni agbegbe yi ti o jẹ pataki lati san ki o si rilara idunnu nipa aye Shively ki o si wò ni subordinates ọpọlọ ohun ti a se awari ni wipe awọn opolo ti leyin obo ni o wa gan ṣigọgọ nitori nibẹ ni Elo kere ibudo-abuda lọ lori ni agbegbe yi idi ni wipe, ohun ti o jẹ nipa yi agbegbe ti awọn ọpọlọ nigba ti o ba kere si ni dopamine ohun gbogbo ni ayika ti o ki ẹnyin ki o yoo deede ya idunnu ni. jẹ kere idunnu ki awọn Sun ko tàn imọlẹ ki awọn koriko ni ko bẹ alawọ ounje ko lenu bi o dara ti o ni nitori ti awọn ọna rẹ ọpọlọ ti wa ni functioning ti ti o ba ṣe pe ati ọpọlọ rẹ ti wa ni functioning ti ona nitori ti o wa ni kekere lori awujo ipo logalomomoise. Ọkan ẹya-ara ti kekere ipo ti wa ni jije kekere ranking awọn otito, ohun paapa ti ni okun sii nipa akoko ẹya-ara ti o gba si eda eniyan, ni ko o kan jije kekere ranking tabi talaka, o ni inú low ranking tabi talaka ati ọkan ninu awọn ti o dara ju ona fun awujo lati ṣe awọn ti o lero bi ọkan ninu awọn ni-nots ni lati bi won ninu rẹ imú lori ati ki o lori ati ki o lori lẹẹkansi pẹlu ohun ti o ko ba ni. Richmond California a ìlú ibi ti awọn awujọ extremes le wa ni gbo ọtun lati ọkọ rẹ eyi ni deede commute ti si oṣisẹun-Jeffrey Ritterman O le ko eko kan pupo nipa awọn wàhálà ati ilera to gbẹhin o kan lati awọn agbegbe ti o be ki o si ni adugbo yi ni aye expectancy jẹ ohun ti o dara ati ki o julọ ninu awọn eniyan ni o wa ni ilera ati ki o lẹwa bi a de oke ti awọn òke ti o n ni lati wa ni kekere kan bit kere anfani ati bi a ṣe yi orilede awọn ti awujo ipo bẹrẹ lati ju ki o si correspondingly ni awon agbegbe ilera abajade jẹ Elo buru ati awọn wọnyi eniyan ko ba wa ni lilọ si ni kanna aye expectancy bi awọn eniyan ni pe aarin kilasi agbegbe ti a bere ni. Awon eniyan ni o wa lori oluso, awon eniyan ti wa ni vigilant, wọn ti wa ni ngbe kan diẹ eni aye yi ni a ni awujo ti o ga fun wahala homonu ninu awon eniyan ati lofi o gba awọn oniwe-kii. Ọkan ninu awọn dokita Ritterman ká alaisan jẹ 65-odun-atijọ Emanuel Johnson rẹ jẹ ọmọ ìtọsọnà Oludamoran ninu ọkan ninu awọn America ká lewu julo agbegbe daradara odun to koja kosi Mo ro pe a ní ọkẹ meje homicides ninu awọn kẹhin ọjọ mẹrin a ní 11 shootings mẹta iku ati mẹsan igba jade ti mẹwa ti o ti n lilọ si jẹ kan ojulumo tabi ẹnikan ti mo tẹtẹ awọn ọmọ wẹwẹ mọ. Fun Emanuel Johnson nibẹ ni kan price fun onibaje ifihan lati yi wahala ni odun marun seyin ni mo ní kan okan kolu Mo wa kan dayabetik ju. Mo ni lati sise lori o nigbagbogbo nitori ti mo ti sọ ti ni yi owo ogún ọdún, ki o kan o ni eni lara o kan ṣiṣẹ ni ise, ki lori awọn ọdun ti o, o mọ awọn idaabobo awọ, awọn ẹjẹ titẹ, awọn suga wá lori nigbamii ṣugbọn awọn wahala wà nigbagbogbo ni nwọn si wá ki o to lori Emanuel Johnson ká ara le wa ni enikeji sibe miiran itan ti wahala awọn Whitehall iwadi ni England ri ohun alaragbayida ọna asopọ laarin wahala, ipo rẹ ninu awọn awujo logalomomoise ati bi o ti fi loju àdánù. Ki o le ma jẹ o kan o nri lori àdánù sugbon tun ni pinpin ti awọn ti àdánù ati awọn àdánù ti pinpin o nri o lori ayika aarin jẹ Ìbátan si ipo ninu awọn logalomomoise ati awọn ti o ni Tan le wa ni jẹmọ si onibaje wahala awọn ipa ọna ki a si wipe, ko pe ṣẹlẹ ni obo nitori nwọn ṣeto ara wọn ni a logalomomoise ju ati ki o wa ni jade wipe o wo leyin obo ni o wa siwaju sii seese lati ni sanra ninu wọn ikun ki o si ti wa ni ako obo. Mo ro julọ iyanu akiyesi ti o Mo ti sọ ṣe ninu mi lab ni yi agutan ti wahala le kosi yi ọna ti o pamo sanra lori rẹ ara si mi ti o wà kan burujai agutan ti o le kosi paarọ ọna sanra ti wa ni pin Sapolsky Shively ati awọn miran ro wahala le je kan lominu ni ifosiwewe ni agbaye isanraju ajakale Ani buru sanra mu lori nipa wahala jẹ lewu sanra. O mọ pé sanra ti gbe lori ẹhin mọto tabi kosi inu ikun jẹ Elo buru ju fun o sanra ti gbe ni ibomiiran ninu ara o huwa otooto, o fun yatọ si iru ti homonu ati kemikali ati ni o ni ipa lori rẹ yatọ si ilera ohunkohun ti o jẹ wipe iṣẹ fun ohun kọọkan, ti won nilo lati iye wahala idinku. Mo ro pe awọn isoro ninu awujo wa ni wipe a se ko iye wahala idinku a ni o daju iye awọn ti idakeji A ẹwà awọn eniyan ti o ko nikan multitasks o si se meji ohun ni ẹẹkan ṣugbọn wo ni marun ohun ni ẹẹkan. A ẹwà pe eniyan. Bawo ni ti won ṣakoso awọn ti o se o mo ti o ni ohun ti iyalẹnu ni eni lara ọna lati gbe a ni lati yi wa papo ati iye eniyan ti o ni oye a iwontunwonsi ati ki o serene aye ọkan heartbreaking akoko ninu itan fi hàn pé wahala le ni o daju ba wa gun ki a to wa ni ani mọ Holland pẹ 1944 a buru ju igba otutu ati kan aláìláàánú ẹdá ogun ti ojúṣe dite lati starve a orílẹ-èdè o ti wa ni mo bi awọn ti Dutch manna otutu fun awon ti o yọ ninu ewu loni wọnyi ti wa ni haunting ìrántí. Mo ní ohunkohun. Mo ti le ko to gun ifunni ọmọ mi. Mo wà bẹ aisan. Ati ki o si o ni lati mu itoju ti a ọmọ. Mo ti ri wipe ẹru. Mo ti lọ si ijo ni idido ekeji si aafin, o si wi fun awọn alufa iyawo ti o ba ti o yoo ró ọmọ mi bi gun bi awọn ogun mu ibi. Nitori emi kò le ṣe ti o mọ. Dutch awadi Tessa Roseboom ti gbọ ọpọlọpọ awọn ti awon iṣẹlẹ gidigidi o ati awọn rẹ egbe fe lati mọ ti o ba ti wa nibẹ wà eyikeyi Idije igbelaruge Roseboom mọ pe ara wa dahun si ìyàn ni Elo ni ọna kanna ti won dahun si miiran stressors ki o ṣeto jade lati ri ti o ba ti ni oyun ti awọn obirin aboyun nigba wọnyi arduous ọjọ le ṣee wa ni fowo nipa wahala nitori ti tele gba-maaki nipasẹ awọn Dutch Roseboom je anfani lati da lori awon eniyan 2400 ti o le ti a ti agbara kikan. O àti rẹ egbe atupale awọn data lati awon ti a bi nigba ati lẹhin ìyàn ati ki o wá si yanilenu a pinnu. Mo ro pe o le so pe wọnyi ikoko won fara si wahala ni oyun aye ati ti won n si tun ijiya awọn gaju ti ti nisisiyi, ọgọta ọdun nigbamii. Ọpọlọpọ awọn ti awọn Dutch manna otutu ọmọ ifiwe loni gbogbo wọn ni ọpọlọpọ awọn sixties si tun ru àpá ti ogun a ri wipe awọn ikoko ti o ni won loyun nigba ìyàn ni ẹya pọ si ewu arun inu ọkan ati ẹjẹ ti won ni diẹ hypercholesterolemia ti won ba wa diẹ idahun si wahala ati gbogbo wa ni tálákà, ilera ju awon eniyan ti a bi ki o to ìyàn tabi loyun lẹhin ti o oluwadi ro wipe wahala homonu ni a iya ẹjẹ jeki a ayipada ninu awọn ti aifọkanbalẹ eto ti oyun bi o ti gbiyanju pẹlu ifebipani yi je ni oyun akọkọ ba pade pẹlu wahala mefa nigbamii ewadun awọn ara ti awọn wọnyi Dutch manna otutu ọmọ ṣi ti ko gbagbe. Ohun ti a bayi mo ni pe o ko o kan rẹ sanra ẹyin ti afẹfẹ soke jije ipalara si kọ soke si ọna isele bi eyi, o ni ọpọlọ rẹ kemistri, o ni agbara rẹ lati ko eko o ni agbara rẹ lati dahun si wahala adaptively kuku ju maladaptively bi o ni imurasilẹ o ba kuna sinu şuga, bi o jẹ ipalara ti o ba wa ni lati aisanasinwin ségesège sibe miiran ibugbe ni eyi ti tete ati tete iriri wahala le fi kan gan gan buburu ifẹsẹtẹ. Bi emi ba ti ní ohun aṣayan Emi yoo ko ti ti yọ kuro lati wa ni gbigbe data oni nọmba ṣugbọn nisisiyi pé èmi gbigbe data oni nọmba Mo ti yoo ni lati gbe pẹlu rẹ. O soro fun mi lati wa ni rọ. Emi ni gan ni kiakia si binu. Ohun ti awọn Dutch ebi otutu lasan jẹ nipa ni iriri, agbegbe bẹrẹ gun ṣaaju ki ibi ki o si ikolu ti eni lara awọn agbegbe le Isamisi ki o si fi awọn aleebu pípẹ kan iho s'aiye. A ti wa ni mu ika-ọwọ nitori ko si Inaki ni kanna itẹka bi miiran ọkan. Ki a si mu o kan gummi beari ati ki o Mo n ni ireti lati gba lori nibẹ ati ki o gba rẹ. Nigba yi ọdún olona-generational iwadi, Robert ti o ti lo re ọmọ documenting ni dandan ipa lori olukuluku ati lori awọn sẹẹli awọn orin awọn arin irinajo ti wahala ani jinle sinu ara wa Ọkan ninu awọn julọ awon titun itọsọna ninu wahala iwadi ti wa ni mu awọn ipa ti wahala si isalẹ lati a boluti ati eso ipele bi ẹyin sise, bi awọn Jiini ṣiṣẹ, ti idaji kan mejila odun seyin eniti o le ni riro àwọn isoro ti jiini awọn ẹya ti a npe ni telomeres eyi ti dáàbò opin ti wa krómósómù lati fraying bi a ti ọjọ ori wa telomeres si kekere, ohun ti awon ni wahala nipa ona ti wahala homonu le mu yara awọn kikuru ti telomeres, ki awọn arosinu ni fun awọn gangan kanna ori buruku ti o ba ti o ba a kekere-ranking eniyan ti o ti n marinating o kan ni wahala homonu telomeres rẹ ti wa ni lilọ lati wa ni kikuru. Nítorí náà, báwo ni yi formidable wiwa waye si wa San Rafael California lẹẹkan kan ọsẹ Janet Lawson ntọju kan gan pataki lati pade o ti darapo miiran iya ti o pin awọn ayidayida ti o gbe awọn onibaje unremitting wahala. Ki ... sugbon o looses rẹ dọgbadọgba ati awọn ti o ni idẹruba apa ki a lọ jade o kan kosi kẹhin alẹ ati ki o rà a titun aṣibori o kan fun fun O n si sunmọ ni agbalagba ati kéèyàn diẹ ominira ti o ti n si sunmọ ni o le Kọọkan ninu awọn obirin wọnyi ni iya si a alaabo ọmọ Fun wa ni ọmọ mi nikan 8 ki o si ki o si nibẹ ni mo ti le to mu ki o mo ti ko gba laaye ara mi lati lọ ju Elo jade, i le ko. Mo ní ore kan laipe ti o wi fun mi o mọ Mo ro pe o yẹ ki o gan ronú o nri Lexie ni a ile ati ti o je looto ni eni lara ni ati ti awọn ara lati ro wahou ki ... ki o le dabi bawo ni o ani so wipe? O ni, o mọ kan kekere ọrẹbinrin o ni, ani tilẹ o ko ba le gan ibasọrọ o fẹràn o fẹràn Wọnyi yanilenu obirin wá si akiyesi ti biologist dọkita Elizabeth Blackburn. Mo ti ko taara mọ ẹni-kọọkan ṣugbọn emi mọ awọn itan ati ki o Mo emi a iya ara mi ati ki nigbati mo gbọ nipa yi egbe Mo gan ro o je dara wiwa jade ohun ti gan ti wa ni ṣẹlẹ ni okan ti awọn ẹyin ni wọnyi iya ti o ti wa ni n iru kan nira ohun fun iru igba pipẹ dokita Blackburn jẹ olori kan ni awọn aaye ti telomere iwadi. A ni 46 krómósómù ati awọn ti won ti wa ni pipa capped ni opin kọọkan nipa telomeres. Nobody mọ ninu eda eniyan wether telomeres ati awọn fraying wọn mọlẹ lori aye yoo wa ni fowo nipasẹ onibaje wahala, ati bẹ, a pinnu a yoo wo ni yi egbe ti chronically tenumo iya. Ati awọn ti a pinnu lati beere ohun ti n ṣẹlẹ sí wọn telomeres ati si awọn ti itoju ti wọn telomeres. Ohun ti a ri ti o wà ni ipari ti awọn telomeres taara tijoba si iye ti wahala ẹnikan ni labẹ, ati awọn nọmba ti odun ki nwọn ki o ti sọ ti labẹ awọn wahala. Iru tenumo iya di idojukọ ti a kẹkọọ nipa dokita Blackburn ká ojulumọ, saikolojisiti Elissa Epel. Iya ti awọn odo ọmọde kan ba wa gíga tenumo ẹgbẹ. Wọn ti wa ni igba iwontunwosi located wáà bi iṣẹ ati ọmọ rearing, ati igba ti ko ni akoko lati ya itoju ti ara wọn. Nitorina, ti o ba ti o ba fi lori oke ti pe, awọn afikun inawo ti abojuto fun a ọmọ pẹlu nilo pataki, o le jẹ lagbara. o le-ori awọn gan ni ẹtọ ti o mu awon eniyan, ati awọn ti o ba ti nwọn ba tenumo, ti o ba ti won jabo wahala, nwọn si ṣọ lati kú sẹyìn. Awọn wọnyi ni awọn obirin ti kuru telomeres, din ku aṣayan iṣẹ-ṣiṣe ti yi henensiamu, ati awọn kan gan gan ti o ni inira nọmba fun gbogbo odun ti o ni won mu itoju ti a chronically aisan ọmọ, o ni ni aijọju ọdún mẹfa tọ ti ti ogbo. Eleyi jẹ gidi, yi ni ko o kan ẹnikan whining ... yi ni gidi, ilera to ṣe pataki ti ogbo lọ lori, ati awọn ti a le ri pe o ti wa ni kosi ṣẹlẹ nipasẹ awọn onibaje wahala. Sugbon nibe ni ireti. Dokita Blackburn àjọ-awari ohun henensiamu, telomerase, ti o le tun awọn bibajẹ. O ti wa ni ohun ti mo ti nigbagbogbo pe irokeke ireti ... Ti o ni o dara. Ti o ni o dara ... Bẹẹni. Alakoko data ni imọran wipe ipade kan ti okan, iru eyi bi, o le si gangan ni a ilera anfaani, nipa safikun awọn ti iwosan ipa ti telomerase. Ki o si nrerin ki o si nrerin, ti o ba ti o ko ba nrerin, o gbagbe, o ko ba le mu awọn ti o ... O ni ... Ohun ti mo ti ri ni wipe awọn arin takiti jẹ nkan ... nibẹ ni kan awọn ipele ti dudu efe ti a ni nipa wa awọn ọmọ wẹwẹ ti o nikan a mọyì, ti a ba nikan ni eyi ti o gba awọn jokes, ki o si ni ona kan ti a ba wa nikan ni eyi ti o ti wa ni laaye lati rẹrìn-ni jokes. Ọkan ninu awọn ibeere ni wahala aaye ni, o mọ, ohun ti o wa ti nṣiṣe lọwọ eroja ti o din wahala ati pe igbelaruge longevity? Ati aanu ati ki o si ni abojuto ti fun elomiran boya ọkan ninu awon eroja pataki julọ. Nítorí náà, àwọn tí boya awọn okunfa ti o igbelaruge longevity ati mu telomerase, ki o si pa wa ẹyin rejuvenating ati regenerating Nítorí náà, boya pọ pẹlu ati ki o ran awon elomiran le ran wa lati lasiko ara wa, ati boya paapaa gbe gun, alara aye. Ogún ọdún seyin, Robert ni a iyalenu-tẹle yi agutan. Ni igba akọkọ ti egbe ti o lailai iwadi, awon obo ti o ro sunmọ lati o si ti kọ iwe nipa, a jiya àjálù. O yoo ni ipa lori kan gidi rẹ iwadi. The Keekorok Ire ni ẹniti mo ti bere pẹlu ọgbọn ọdún sẹyìn, nwọn si wà ipilẹ rẹ atijọ Inaki egbe ni akoko, ati eyi ti o tumo ọkunrin wà ibinu, ati awujọ wà nyara stratified, ki o si obirin ni a mu pupo ti ibinujẹ, ati awọn ipilẹ rẹ si pa awọn agbeko Inaki Ire. Ati ki o nipa, nipa bayi fere ogun odun seyin nkankan jayi ati ki o scientifically gan awon sele si wipe Ire. The Keekorok Ire mu lati foraging fun ounje ni idoti nkan jiju silẹ ti a gbajumo oniriajo ayagbe. o je kan buburu Gbe. Awọn idọti o wa eran tainted pẹlu iko. Awọn esi je wipe eyito fere to idaji awọn ọkunrin ninu awọn Ire kú. Ko unreasonably, mo ni nre bi apaadi ati ki o lẹwa tutu gangan binu nipa ohun ti sele. O mọ, nigbati o ba wa ni 30 years atijọ, o le irewesi lati expend kan pupo ti ni imolara lori a Inaki piyẹ, ki o si nibẹ je kan pupo ti ni imolara nibẹ. Fun Robert, a mewa ti iwadi han si ti a ti sọnu. Sugbon leyin ti o ṣe akiyesi a iyanilenu nipa ti o ti kú ati awọn ti o ti si ye. O je ko ID ti o ku. Ni ti Ire, ti o ba wà ibinu, ati awọn ti o ba ti o won ko paapa lawujọ ti sopọ, lawujọ affiliative, o kò na rẹ akoko olutọju ẹhin ọkọ-iyawo, ati adiye jade, ti o ba wà ti o ni irú ti okunrin ti o kú. Gbogbo Alpha akọ a lọ. The Keekorok Ire ti a ti yipada. Ati awọn ohun ti o kù pẹlu je lemeji bi ọpọlọpọ obirin bi awọn ọkunrin. Ati awọn ọkunrin ti o won ku wà, ti o ba mọ, o kan lati lo ijinle sayensi jargon, nwọn si wà ti o dara buruku. Wọn kò ibinu jerks, nwọn si wà dara lati awọn obirin, nwọn si wà gidigidi lawujọ affiliative, o patapata yipada si awọn bugbamu ninu Ire. Nigbati ọkunrin obo de ọdọ ọdó, nwọn ojo melo o si fi wọn ile Ire ati ki o lọ kiri ni, bajẹ wiwa titun piyẹ. Ati nigbati titun adolescent ọkunrin yoo da awọn Ire, nwọn fe wá ni o kan bi jerky bi eyikeyi adolescent ọkunrin ni ibomiiran lori yi aye, ati awọn ti o yoo gba wọn nipa osu mefa lati ko eko ... a ba ko fẹ ti o ni yi Ire. A ma ko ṣe nkan bi wipe. Ti a ba ko ti ibinu. A na siwaju sii ni akoko olutọju ẹhin ọkọ-iyawo kọọkan miiran. Ọkunrin ni o wa calmer pẹlu kọọkan miiran. O ko WASTE lori kan obinrin ti o ba ti o ba ni kan buburu iṣesi. Ati awọn ti o gba wọnyi titun buruku nipa osu mefa, ki o si nwọn asa yi ara, ati awọn ti o ni Inaki asa ni yi pato Ire ni o ni asa kan ti ti gidigidi kekere ipele ti ifinran, ati ki o ga awọn ipele ti awujo abase, nwọn si ba ṣe pe ogún ọdún nigbamii. Ati ki awọn ti ijanba ti pese Robert pẹlu kan Pataki Ẹkọ, ko o kan nipa ẹyin, sugbon bi awọn isansa ti wahala le ikolu awujo. Maa wọnyi buruku ni kanna isoro pẹlu ga ẹjẹ titẹ? Rárá o Ṣe wọnyi buruku ni kanna awọn iṣoro pẹlu ọpọlọ ti o ni ibatan kemistri si ṣàníyàn wahala homonu ipele? Rara. O ni ko o kan rẹ ipo, o jẹ ohun ti rẹ ipo tumo si ninu rẹ awujo. Ati awọn kanna jẹ otitọ fun eda eniyan, pẹlu nikan kan diẹ iyatọ. A wa si won hierarchies, ati awọn ti o le ni awọn buru ise ninu rẹ fun alasepo, ko si si daduro ati iṣakoso ati predictability, ṣugbọn ti o ba ni olori ti awọn ile-Softball egbe ti odun. Ati awọn ti o dara tẹtẹ ti o ti wa ni lilọ si ni gbogbo ona ti àkóbá ọna lati pinnu o ni o kan kan ise, 9 si 5, ti o ni ko ohun ti aiye jẹ nipa, ohun ti aye ni nipa ni Softball, Emi li ori mi egbe, awon eniyan soke lati wo mi ati awọn ti o wá jade ti awọn ti pinnu ti o ba wa lori oke ti logalomomoise ti o ọrọ si ọ. Daradara, ti o sise ... Inaki ati ọpọlọpọ excrement. Eyi ti, labẹ awọn ọtun ayidayida, pẹlu awọn ọtun akoko ká ṣàdánwò jẹ kan wúrà mi. Ni anu, akoko yi ni ayika ti o jẹ o kan a ẹyẹ ti mo ni lati nu bayi. Mo n keko wahala fun ọgbọn ọdún bayi, ati ki o Mo ani sọ eniyan bi wọn ti yẹ ki o gbe otooto, ki aigbekele Mo ti yẹ ti dapọ gbogbo awọn ti yi, ati awọn otito ni, bi, ti mo n unbelievably tenumo, ati iru A, ki o si ibi faramo, ati idi ti miran yoo ti mo ti se iwadi awọn nkan 80 wakati kan ose? Ko si iyemeji ohun gbogbo ti mo awön le padanu gbogbo awọn oniwe-igbekele ti o ba ti i keel lori oku from a heart attack in my early 50s. Mo wa ko dara ni awọn olugbagbọ pẹlu wahala. O mọ, ohun kan ti o ba ṣiṣẹ lati mi anfani ni mo ti fẹràn iṣẹ mi ati ki o Mo ni ife gbogbo ipa kan ninu rẹ, ki ni o dara ... Laifotape, yi jẹ lẹwa kedere kan yatọ si ibi ju awọn Savannah ni East Africa. O le ṣe Imọ nibi ti o ni gidigidi o yatọ ati ki o diẹ ninu awon diẹ ninu awọn ọna, o le ni gbona Ojo lori kan diẹ amu Ti o ni kan diẹ awon, orisirisi aye ni ọpọlọpọ awọn ọna ṣugbọn nibẹ ni kan Pupo jade nibẹ ti o daju padanu. Nibẹ ni kan lẹwa ìwòsàn ibi, ibi ti gbogbo onje ńṣe ti o dara, ati awọn rẹ ni o wa ni mẹwa ni igba diẹ ti mọ gbogbo aibale okan. Eleyi jẹ kan lile ibi si wá si ọdún lẹhin ti odun lai si sunmọ, Mo ro pe, a gan ti o yatọ ti iṣelọpọ agbara ati temperament. Èmi ni diẹ nihin extroverted, Emi ni diẹ, diẹ dun ... O ti wa ni kan lile ibi ko lati wa ni dun. Nítorí náà, ọkan antidote si wahala le wa ni wiwa ibi ibi ti a ni Iṣakoso sugbon bawo ni a ti gbọdọkà gbogbo àwọn igba ti a na ni iṣẹ Emi yoo sọ ohun ti a ti sọ kẹkọọ lati awọn Whitehall iwadi, lati iwadi ti kii-eda eniyan primates ni ipo ninu eyi ti awon eniyan n gbe ati ise ti wa ni Egba pataki fun ilera Oga abele iranṣẹ Sara Woodhall gbadun awọn anfani ti Iṣakoso. Mo ti se ko ro mo ti jiya lati wahala ti mo ko sise kan 100 wakati kan ọsẹ Mo ti šakoso iye ti iṣẹ ti mo ti ṣe lati rii daju wipe Mo ti le tesiwaju lati fi gun-igba Iṣakoso ... iye ti Iṣakoso jẹ intimately Ìbátan si ibi ti o ba wa ni Iṣẹ logalomomoise ati awọn ohun ti a ti ri ni ni apapọ eniyan jabo si wa pe ohun ti buru ni wipe iye ti ise wahala ti wa ni lọ soke wọn aisan awọn ošuwọn lọ soke. Ibi ti awon eniyan jabo si wa pe won ni diẹ Iṣakoso nwọn n ni mu diẹ iṣẹtọ ni iṣẹ, nibẹ ni diẹ idajo ni iye ti itoju ki ohun ti wa ni on o dara, iye ti aisan lọ si isalẹ. Mo ti sọ ti gidigidi orire I Mo ti ko kari eyikeyi awọn iṣoro pẹlu mi ilera. Sugbon ko gbogbo eniyan ni ki orire ki ni kan nibẹ fun awọn ogun tiwa ni opolopo ninu wa ti o ba wa ko ni oke? Fun awon eniyan diẹ ilowosi ninu awọn iṣẹ fun wọn siwaju sii sọ ninu ohun ti won n ṣe fun wọn siwaju sii ère fun iye akitiyan ti won fi jade ati awọn ti o le jẹ daradara ti o ni ko o kan kan alara ise ṣugbọn a diẹ productive ise bi daradara. Mo ti sọ isakoso lati se aseyori kan ìyí ti Iṣakoso ni akoko ti mo wa ni kan gan ti o dara ipo yi ni igba akọkọ ti o wà ni mo lero Mo ti ní a Oga ti o appreciates mi. O si ko jọba egbe ipade ti o joko pada o nkepe awon eniyan lati tiwon, o jẹ ki awọn enia miran alaga O si ni a gidi faili o si, lati ibere nigbati mo pada mi titun aisan o si fi o kan osu mefa ago o si wà bẹ rere Mo ro pe mo ti lero to agbara Ta ni yoo ti riro pe Robert ká obo yoo ntoka wa enia si a wahala-free utopia. Eleyi le dun kekere kan fanciful sugbon Mo ro pe ohun ti a ba gbiyanju lati ṣẹda ni a dara awujo. Awọn mejeeji lojo ti awọn obo ati ti awọn ti British ilu iṣẹ ni bawo ni a le ṣẹda a awujo ti o ni o ni awọn ipo ti yoo gba awon eniyan lati bisi i ati awọn ti o ni ibi ti yi ti ni nlọ lati ṣẹda a dara awujo ti o nse eda eniyan isôoro Nítorí kí ni àwọn obo kọ awọn eniyan ni apapọ nibẹ ma ko jáni enikan nitori ti o ba nini kan buburu ọjọ ma ko o kan displace lori wọn ni eyikeyi too ti ona, awujo abase jẹ kan ti ifiyesi alagbara ohun ati ti o si wi nipa ẹnikan ti o ngbe ni aye ibi ti a okanjuwa ati drive ki o si tẹ A ohun ati gbogbo awọn ti awọn ti too ti ohun dominates awon ohun ni o wa gan pataki ki o si ọkan ninu awọn ti o tobi iwa ti sociality ni fifun kuku ju gbigba ati gbogbo awọn ohun ṣe fun kan ti o dara aye Miran ti ọkan ninu awọn ohun ti obo kọ wa jẹ ti o ba ti won ba wa ni anfani lati, ninu ọkan iran yi pada ohun ti wa ni ikure lati wa ni iwe awujo awọn ọna šiše too, ti kọ ninu okuta, a ko ni ohun ikewo nigba ti a ba sọ ti won ba awọn inevitabilities nipa eda eniyan awujo awọn ọna šiše Ati ki, awọn haunting ibeere ti o duro lati Robert ká aye iṣẹ ti wa ni a akọni to lati ko eko lati kan Inaki? The Kikarak Ire ko o kan yọ ninu ewu lai wahala nwọn thrived. Le awa?