WEBVTT

00:00:01.600 --> 00:00:02.834
Wspierany przez

00:00:02.834 --> 00:00:04.350
Wspierany przez
Protocol Labs

00:00:04.350 --> 00:00:05.741
Podążaj za swoją ciekawością.

00:00:05.741 --> 00:00:09.556
Podążaj za swoją ciekawością.
Poprowadź ludzkość do przodu.

00:00:16.948 --> 00:00:19.129
W całym Wszechświecie

00:00:19.129 --> 00:00:24.540
W całym Wszechświecie
stoi tylko jedno znane drzewo życia.

00:00:31.421 --> 00:00:34.443
Czy stoi ono same?

00:00:34.443 --> 00:00:40.311
Czy może jest ono częścią rozległej, kosmicznej dziczy?

00:00:46.038 --> 00:00:52.618
Wyobraź sobie muzeum zawierające w sobie wszystkie rodzaje form życia występujących we Wszechświecie.

00:00:58.482 --> 00:01:01.387
Jakież to dziwaczne stworzenia mogłyby się w nim znajdować?

00:01:16.257 --> 00:01:18.680
Co może zaistnieć pod prawami natury?

00:01:40.717 --> 00:01:46.008
GRANICE ŻYCIA

00:01:49.078 --> 00:01:50.713
ROZDZIAŁ II

00:01:50.713 --> 00:01:55.551
ROZDZIAŁ II
MUZEUM OBCEGO ŻYCIA

00:02:02.805 --> 00:02:05.606
" Aby mieć jakąkolwiek nadzieję na odnalezienie obcego życia, "

00:02:05.606 --> 00:02:07.493
" musimy wiedzieć, czego szukamy. "

00:02:12.160 --> 00:02:13.639
" Ale gdzie zacząć? "

00:02:15.440 --> 00:02:19.256
" Jak zawęzić pozornie nieskończony zestaw możliwości? "

00:02:27.500 --> 00:02:29.348
" Jest jedna rzecz, której jesteśmy pewni... "

00:02:30.763 --> 00:02:33.477
" Natura będzie musiała grać według własnych zasad. "

00:02:36.931 --> 00:02:39.676
" Bez znaczenia, jak bardzo obce istoty mogą się od nas różnić, "

00:02:40.476 --> 00:02:44.573
" jesteśmy ograniczeni przez te same prawa fizyki i chemii. "

00:02:47.943 --> 00:02:51.753
6 CO₂ + 6 H₂O + ŚWIATŁO → C₆H₁₂O₆ + 6 O₂

00:02:51.753 --> 00:02:57.873
" Co więcej, każde obce środowisko będzie dodatkowo ograniczało szereg różnorodności istot, jakie mogą w nim wyewoluować. "

00:02:57.873 --> 00:02:59.483
C₆H₁₂O₆ → 2 C₂H₂OH + 2 CO₂ + ENERGIA

00:03:07.052 --> 00:03:11.752
" Pomimo tych naturalnych granic, liczba możliwości jest wręcz niewyobrażalna. "

00:03:14.485 --> 00:03:20.676
" Biliony planet, każda niczym wyjątkowy kocioł chemikaliów przechodzących swoją własną, złożoną ewolucję. "

00:03:28.300 --> 00:03:33.748
" Aby uporządkować myśli - to muzeum obcego życia zostanie podzielone na dwie wystawy. "

00:03:35.488 --> 00:03:36.488
" Życie jakie znamy: 
Dom dla istot z biochemią, jak nasza. "

00:03:36.488 --> 00:03:40.975
" Życie jakie znamy: 
Dom dla istot z biochemią, jak nasza. "
[ oparte na węglu i wodzie ]

00:03:41.964 --> 00:03:47.921
" Oraz życie, jakiego nie znamy:
Dom dla istot podważających naszą koncepcję życia. "
[ egzotyczne biochemie ]

00:03:54.132 --> 00:03:58.839
" Zanim zajdziemy za daleko w nieznane, zadajmy sobie pytanie: "

00:04:00.136 --> 00:04:03.275
" Co, jeśli mamy więcej wspólnego z obcymi, niż nam się wydaje? "

00:04:10.820 --> 00:04:12.729
𝐖𝐘𝐒𝐓𝐀𝐖𝐀 𝐏𝐈𝐄𝐑𝐖𝐒𝐙𝐀

00:04:12.729 --> 00:04:15.435
𝐖𝐘𝐒𝐓𝐀𝐖𝐀 𝐏𝐈𝐄𝐑𝐖𝐒𝐙𝐀
ŻYCIE JAKIE ZNAMY
OPARTE NA WODZIE I WĘGLU

00:04:15.435 --> 00:04:21.268
" Jeżeli jest coś, co łączy nas z resztą okazów w tym muzeum - to jest to węgiel. "

00:04:21.798 --> 00:04:24.937
WĘGIEL

00:04:24.937 --> 00:04:29.745
" Węgiel jest wszechobecny. Jest jednym z najpowszechniejszych pierwiastków we Wszechświecie, "

00:04:29.745 --> 00:04:32.751
" i jest bardzo dobry w tworzeniu wielkich, stabilnych cząsteczek. "

00:04:37.293 --> 00:04:44.762
" Węgiel ma rzadką umiejętność tworzenia czterech wiązań z innymi pierwiastkami i łączenia ich ze sobą w długie, stabilne łańcuchy, "

00:04:46.424 --> 00:04:49.794
" umożliwiając tworzenie ogromnych, złożonych cząsteczek. "

00:04:56.197 --> 00:05:01.493
" Ta wszechstronność czyni z węgla kluczowy składnik w cząsteczkowej maszynerii życia. "

00:05:03.520 --> 00:05:10.392
" I te same związki węgla, z których składamy się my sami, odnaleźliśmy daleko od Ziemi, przyczepione do meteorytów, "

00:05:10.875 --> 00:05:12.359
GLICYNA

00:05:12.359 --> 00:05:15.943
GLICYNA
" oraz unoszące się w odległych chmurach kosmicznego pyłu. "

00:05:18.670 --> 00:05:23.908
" Budulce życia dryfujące niczym śnieg przez Wszechświat. "

00:05:30.162 --> 00:05:37.760
" A jeśli obce życie wybrało inne związki węgla dla swojej biochemii, to będzie miało z czego wybierać. "

00:05:42.088 --> 00:05:47.740
" Naukowcy ostatnio zidentyfikowali ponad milion możliwych alternatyw dla DNA. "

00:05:48.588 --> 00:05:50.422
" Wszystkie oparte na węglu. "

00:05:57.778 --> 00:06:04.411
" Jeżeli kiedyś odkryjemy inne życie oparte na węglu, będziemy fundamentalnie spokrewnieni. "

00:06:07.928 --> 00:06:10.750
" Będą naszymi kosmicznymi braćmi. "

00:06:13.296 --> 00:06:15.507
" Ale czy będą do nas podobni? "

00:06:19.975 --> 00:06:26.782
" Jeżeli powstaną na planetach podobnych do Ziemi, będziemy mieli z nimi coś więcej wspólnego, niż tylko budowę biochemiczną. "

00:06:29.826 --> 00:06:33.316
" Jak może wyglądać rozwinięte życie na innych planetach? "

00:06:33.566 --> 00:06:36.526
" Czy będzie ono podobne do tego obecnego na Ziemi? "

00:06:37.477 --> 00:06:39.226
" Czy może będzie ono zupełnie odmienne? "

00:06:40.504 --> 00:06:44.803
" Są tacy, którzy twierdzą, zgodnie z tezą ewolucji zbieżnej, "

00:06:44.803 --> 00:06:50.506
" że jeśli warunki na innych planetach są podobne do naszych, to ujrzymy bardzo podobne formy życia. "

00:06:54.726 --> 00:06:58.696
" zwierzęco i roślinopodobne organizmy, wyglądające bardzo znajomo. "

00:07:12.238 --> 00:07:21.498
" Na Ziemi, niektóre cechy takie jak wzrok, echolokacja, czy latanie ewoluowały u różnych gatunków niezależnie i wielokrotnie. "

00:07:23.648 --> 00:07:29.222
" Ten proces ewolucji zbieżnej może obejmować obce planety podobne do Ziemi, "

00:07:29.222 --> 00:07:32.762
" gdzie stworzenia są poddawane podobnej presji środowiska. "

00:07:35.502 --> 00:07:40.502
" Nie ma na to pewności, lecz mogą istnieć pewne powszechne cechy życia. "

00:07:44.247 --> 00:07:48.807
" Największe sukcesy ewolucji, powtarzające się w całym Wszechświecie. "

00:07:57.770 --> 00:08:02.040
" Każda cecha byłaby dostosowana do swojego lokalnego środowiska. "

00:08:02.798 --> 00:08:07.918
" Życie na słabo oświetlonych planetach będzie wytwarzało wielkie oczy do pobierania większej ilości światła, "

00:08:07.918 --> 00:08:09.768
" jak nocne ssaki. "

00:08:14.007 --> 00:08:21.497
" Niektórzy ludzie poszli jeszcze dalej twierdząc, że organizm człowiekopodobny, humanoid, pojawi się na innej planecie. "

00:08:25.986 --> 00:08:29.986
" Istnienie innych organizmów człowiekopodobnych jest mało prawdopodobne, "

00:08:29.986 --> 00:08:34.256
" biorąc pod uwagę długi i skomplikowany łańcuch zdarzeń, który doprowadził do naszego powstania. "

00:08:34.976 --> 00:08:37.491
" Jednak nie możemy tego wykluczyć. "

00:08:40.514 --> 00:08:46.462
" Jeśli tylko jeden na każde sto bilionów ziemiopodobnych światów wytworzy humanoidalne istoty, "

00:08:46.462 --> 00:08:50.222
" to wciąż mówimy tu o tysiącach istot podobnych do nas samych. "

00:09:02.494 --> 00:09:07.264
W rzeczywistości jednak najprawdopodobniej natkniemy się na coś położonego niżej w łańcuchu pokarmowym.

00:09:09.994 --> 00:09:13.744
" Zbieżna ewolucja ma też spory wpływ na rośliny, "

00:09:13.744 --> 00:09:19.294
" gdzie fotosynteza typu C4 powstawała odrębnie ponad 40 razy. "

00:09:21.734 --> 00:09:25.734
" Czy obce rośliny będą wyglądały podobnie do naszych, czy może zupełnie inaczej. "

00:09:36.734 --> 00:09:43.284
" Na Ziemi rośliny są zielone, gdyż pochłaniają wszystkie pozostałe częstotliwości widma światła słonecznego. "

00:09:45.493 --> 00:09:48.243
" Lecz gwiazdy mają różne barwy. "

00:09:52.363 --> 00:09:57.513
" Obce rośliny będą wytwarzały inne pigmenty w celu dostosowania się do unikalnego widma swoich gwiazd. "

00:10:04.343 --> 00:10:11.503
" Rośliny wykorzystujące światło gorętszych gwiazd będą bardziej czerwone, pochłaniając ich bogate w energię niebieskie światło. "

00:10:19.489 --> 00:10:24.759
" W pobliżu słabo świecących czerwonych karłów roślinność będzie czarnego koloru, "

00:10:24.759 --> 00:10:28.759
" przystosowana do pochłaniania wszystkich częstotliwości światła widzialnego. "

00:10:45.027 --> 00:10:52.987
" Sama Ziemia mogła być niegdyś fioletowa, z powodu pigmentu zwanego retinalem, który był wczesnym prekursorem chlorofilu. "

00:10:54.997 --> 00:11:00.777
" Niektórzy uważają, że cząsteczkowa prostota retinalu może go czynić bardziej powszechnym pigmentem.

00:11:03.742 --> 00:11:09.872
" Jeśli to prawda, to odkryjemy, że fioletowy jest ulubionym kolorem życia. "

00:11:19.722 --> 00:11:24.002
" Jednak kolor obcej roślinności jest czymś więcej niż tylko zwykłą ciekawostką. "

00:11:25.514 --> 00:11:29.514
" To informacja chemiczna, którą jesteśmy w stanie dostrzec z odległości wielu lat świetlnych. "

00:11:34.228 --> 00:11:38.028
[ WIDMO ŚWIATŁA POPIELATEGO ZIEMI ]
" Ziemska roślinność pozostawia charakterystyczne wzniesienie w świetle odbitym od naszej planety. "

00:11:38.028 --> 00:11:40.028
[ WIDMO ŚWIATŁA POPIELATEGO ZIEMI ]
" Ziemska roślinność pozostawia charakterystyczne wzniesienie w świetle odbitym od naszej planety. "
{ ↑ współczynnik odbicia ; → częstotliwość fali }

00:11:40.028 --> 00:11:42.333
[ WIDMO ŚWIATŁA POPIELATEGO ZIEMI ]
{ ↑ współczynnik odbicia ; → częstotliwość fali }
" Odnalezienie podobnego sygnału z innej planety może wskazywać na istnienie obcej roślinności. "

00:11:42.333 --> 00:11:46.763
[ Czerwony próg ]
" Odnalezienie podobnego sygnału z innej planety może wskazywać na istnienie obcej roślinności. "

00:11:50.009 --> 00:11:54.239
" Być może to będzie pierwszy raz, kiedy ujrzymy obce życie. "

00:11:55.029 --> 00:11:59.029
" Żywy kolor dalekiego świata. "

00:12:12.139 --> 00:12:19.499
Jednak największy wpływ na życie będzie wywierany nie przez macierzystą gwiazdę, tylko przez macierzystą planetę.

00:12:20.409 --> 00:12:25.499
" Co się stanie, kiedy zmienisz długość dnia planety?
Co się stanie, kiedy zmienisz jej nachylenie? "

00:12:25.499 --> 00:12:30.774
" Co się stanie, kiedy zmienisz kształt jej orbity?
Co się stanie, kiedy zmienisz jej grawitację? "

00:12:34.465 --> 00:12:39.485
" Planety o wydłużonych, eliptycznych orbitach będą doświadczać drastycznych zmian pór roku. "

00:12:41.245 --> 00:12:47.765
" Światy, które mogą pozostawać martwe przez milenia, by nagle odżyć. "

00:13:02.536 --> 00:13:07.506
" Większość dotychczas odkrytych planet skalistych to masywne superziemie. "

00:13:09.746 --> 00:13:12.516
[ GJ 357 D ]
[ Dystans: ~31 lat świetlnych; Masa: ~7x Ziemi; Temperatura: ~-53°C ]

00:13:12.516 --> 00:13:15.776
[ GJ 357 D ]
[ Dystans: ~31 lat świetlnych; Masa: ~7x Ziemi; Temperatura: ~-53°C ]
" Jak będzie wyglądać rozwinięte życie na tych planetach?"

00:13:18.476 --> 00:13:22.016
" W morzach, grawitacja nie będzie miała prawie żadnego znaczenia. "

00:13:29.456 --> 00:13:32.501
" Planeta o silnej grawitacji nie przyciąga wszędzie z taką samą siłą. "

00:13:33.416 --> 00:13:36.256
" Jeśli jesteś w morzu, gdzie każde życie ma swoje początki, "

00:13:36.256 --> 00:13:40.746
" to grawitacja jest w nim bardzo nikła, gdyż twoja gęstość jest zbliżona do gęstości środowiska. "

00:13:43.256 --> 00:13:47.486
" Dopiero podczas wychodzenia na ląd zwierzęta odczuwają grawitację. "

00:13:51.506 --> 00:13:57.966
" Duża siła ciążenia będzie wymuszała od stworzeń lądowych posiadania grubych kości oraz sporej masy mięśniowej. "

00:13:59.486 --> 00:14:03.756
" Będzie również wymuszała posiadanie silniejszego układu krążenia. "

00:14:04.746 --> 00:14:11.506
" Z kolei rośliny będą skarłowaciałe z powodu wysokiego kosztu energetycznego transportu substancji odżywczych pod wpływem silnej grawitacji. "

00:14:17.226 --> 00:14:21.736
" Planety o niskiej grawitacji będą łatwiej traciły swoje atmosfery, "

00:14:21.736 --> 00:14:25.736
" oraz nie będą posiadały pola magnetycznego chroniącego przed promieniowaniem kosmicznym. "

00:14:35.755 --> 00:14:39.755
" Jednak mniejsze światy mogą być domem dla sekretnych oaz. "

00:14:46.005 --> 00:14:50.005
" Ogromne systemy jaskiń, które zapewniają życiu schronienie. "

00:15:02.726 --> 00:15:10.256
Dzięki stabilniejszym temperaturom i ochroną przez promieniowaniem kosmicznym, życie może kwitnąć na planetach pod ich zabójczą powierzchną.

00:15:26.716 --> 00:15:33.496
" Najmniejsze możliwe planety zdatne do zamieszkania są szacowane na 2,5% masy Ziemi. "

00:15:35.006 --> 00:15:40.766
" Jeśli życie wyewoluuje na powierzchniach tych planet, to będzie to widok wart zapamiętania. "

00:15:44.482 --> 00:15:51.242
" Rośliny będą pięły się w górę niczym wieżowce, będąc w stanie transportować substancje odżywcze wyżej dzięki słabszej grawitacji. "

00:15:59.052 --> 00:16:06.492
" A bez potrzeby posiadania masywnego szkieletu i masy mięśniowej, zwierzęta będą przybierały oszałamiające kształty. "

00:16:22.528 --> 00:16:28.018
Pomimo naszych pragnień, duże, złożone formy życia są prawdopodobnie kosmiczną rzadkością.

00:16:31.488 --> 00:16:37.498
" Na samej Ziemi ewolucja potrzebowała aż 3 miliardów lat, aby wytworzyć złożone formy życia. "

00:16:39.528 --> 00:16:44.518
" Prostsze organizmy są odporniejsze, łatwiej się dostosowują, i są bardziej rozpowszechnione. "

00:16:48.478 --> 00:16:54.648
" Największą kolekcją w muzeum obcego życia byłaby najprawdopodobniej sala mikrobów. "

00:17:10.258 --> 00:17:15.508
" Mimo to, odkrycie choćby najmniejszego mikroba byłoby ogromnym odkryciem. "

00:17:30.642 --> 00:17:34.642
" Drobne życie może pozostawiać wielkie ślady, "

00:17:35.742 --> 00:17:41.492
" Tak jak stromatolity na Ziemi, warstwy mikrobów mogłyby z czasem utworzyć ogromne kopce skalne, "

00:17:41.492 --> 00:17:44.232
" pozostawiając po sobie dziwaczne struktury. "

00:17:48.722 --> 00:17:54.232
" A przy wystarczająco dużych liczbach, niektóre obce bakterie mogą pozostawić po sobie charakterystyczną biosygnaturę, "

00:17:55.758 --> 00:18:01.508
" poprzez wydalanie gazów, które normalnie by nie występowały, jak tlen lub metan. "

00:18:07.324 --> 00:18:11.024
" Są sposoby otrzymywania tlenu i metanu bez udziału życia,

00:18:11.024 --> 00:18:16.514
[ WIDMO ŚWIATŁA POPIELATEGO ZIEMI ]
{ optyczne ; widzialna podczerwień ; bliska podczerwień }
" Lecz aby tlen i metan razem występowały w atmosferze, to udział życia powierzchniowego w ich produkcji jest konieczny. "

00:18:16.514 --> 00:18:17.744
[ WIDMO ŚWIATŁA POPIELATEGO ZIEMI ]
{ optyczne ; widzialna podczerwień ; bliska podczerwień }
[ TLEN i OZON ]

00:18:17.744 --> 00:18:21.744
[ TLEN i OZON ; METAN ]
" I pozostawiłoby to ślad na widmie optycznym planety. "

00:18:22.754 --> 00:18:27.044
" Teleskopy kosmiczne nowej generacji są w stanie wykrywać sygnały tego typu. "

00:18:28.474 --> 00:18:31.754
" Na światach nie tak odległych od domu. "

00:18:32.234 --> 00:18:38.057
" Najbliższa gwiazda podobna do Słońca, z egzoplanetą podobną do Ziemi w jej ekosferze, znajduje się prawdopodobnie tylko jakieś 20 lat świetlnych od nas, "

00:18:38.057 --> 00:18:40.304
[ SĄSIEDNIE UKŁADY GWIEZDNE ; PROMIEŃ: 30 LAT ŚWIETLNYCH ]
" Najbliższa gwiazda podobna do Słońca, z egzoplanetą podobną do Ziemi w jej ekosferze, znajduje się prawdopodobnie tylko jakieś 20 lat świetlnych od nas, "

00:18:40.304 --> 00:18:42.514
[ SĄSIEDNIE UKŁADY GWIEZDNE ; PROMIEŃ: 30 LAT ŚWIETLNYCH ]
" i można ją dostrzec gołym okiem. "

00:18:46.497 --> 00:18:52.027
Być może istnieje jeszcze łatwiejszy cel poszukiwań, niż malutkie planety podobne do Ziemi.

00:18:54.667 --> 00:19:01.497
Brązowe karły: zbyt małe, by stać się gwiazdami - zbyt duże, by być planetami.

00:19:06.274 --> 00:19:10.274
" Większość brązowych karłów jest zbyt gorąca, by podtrzymywać życie, jakie znamy. "

00:19:10.954 --> 00:19:12.774
" Lecz niektóre są wystarczająco chłodne. "

00:19:15.234 --> 00:19:21.984
[ WISE 0855-0714 - Brązowy podkarzeł ]
[ Dystans: 7 lat świetlnych; Masa: 3-10x Jowisza; Temperatura: -50 - -13°C ]

00:19:24.354 --> 00:19:28.744
" Wszystkie główne pierwiastki życia zostały wykryte w ich atmosferach. "

00:19:31.484 --> 00:19:37.524
" Niektóre z warstw tych chmur będą zapewniały odpowiednią temperaturę i ciśnienie dla życia. "

00:19:45.976 --> 00:19:53.266
" Być może w tych chmurach żyje fotosyntetyczny plankton, utrzymywany w górze przez prądy wznoszące. "

00:19:57.496 --> 00:20:03.256
" A przy odpowiedniej sile, te prądy mogłyby unosić większe i bardziej złożone formy życia. "

00:20:06.001 --> 00:20:07.421
" Drapieżniki. "

00:20:15.236 --> 00:20:23.996
W samej naszej galaktyce jest ponad 25 miliardów brązowych karłów, a ich rozmiar czyni je łatwiejszymi do obserwacji.

00:20:26.743 --> 00:20:35.016
Pierwszy okaz z muzeum życia, jaki odkryjemy, może wcale nie pochodzić z planety.

00:20:43.981 --> 00:20:50.525
" To nasuwa kluczowe pytanie:
Co, jeśli szukaliśmy w niewłaściwych miejscach? "

00:20:52.753 --> 00:20:56.233
" Co, jeśli natura ma inne plany? "

00:20:58.910 --> 00:21:01.170
𝐖𝐘𝐒𝐓𝐀𝐖𝐀 𝐃𝐑𝐔𝐆𝐀

00:21:01.170 --> 00:21:03.480
𝐖𝐘𝐒𝐓𝐀𝐖𝐀 𝐃𝐑𝐔𝐆𝐀
ŻYCIE, JAKIEGO NIE ZNAMY

00:21:03.480 --> 00:21:07.900
𝐖𝐘𝐒𝐓𝐀𝐖𝐀 𝐃𝐑𝐔𝐆𝐀
ŻYCIE, JAKIEGO NIE ZNAMY
[ Egzotyczne biochemie ]

00:21:21.017 --> 00:21:25.477
" Większość Wszechświata jest zbyt zimna lub zbyt gorąca dla istnienia wody w stanie ciekłym, "

00:21:25.477 --> 00:21:28.757
" oraz biochemii, która podtrzymuje życie, jakie znamy. "

00:21:31.177 --> 00:21:36.787
" Jednak w przypadku, gdy nasze uprzedzenia okażą się być błędne, musimy zarzucić sporą sieć. "

00:21:38.738 --> 00:21:45.518
" Aby poszukiwać życia poza ekosferą w miejscach, które dla nas są ogromnie nieprzyjazne. "

00:21:49.508 --> 00:21:53.508
" Egzotyczne środowiska będą wymagały egzotycznej biochemii. "

00:21:53.508 --> 00:21:59.248
" I pomimo, że żaden pierwiastek nie dorównuje węglowi jego wszechstronności, jeden pierwiastek jest faworytem. "

00:22:00.258 --> 00:22:05.948
KRZEM

00:22:07.488 --> 00:22:11.488
" Na pierwszy rzut oka krzem jest podobny do węgla. "

00:22:12.728 --> 00:22:17.248
" Tworzy cztery wiązania identycznie jak węgiel, oraz występuje powszechnie we Wszechświecie. "

00:22:19.240 --> 00:22:23.480
" Jednak bliższe spojrzenie ujawnia, że te dwa pierwiastki to fałszywe bliźniaki. "

00:22:27.223 --> 00:22:32.763
" Wiązania krzemowe są słabsze i mniej skłonne do tworzenia większych, bardziej złożonych cząsteczek. "

00:22:36.273 --> 00:22:43.993
" Mimo to potrafią znosić większy zakres temperatur, w ten sposób ujawniając intrygujące możliwości. "

00:22:47.465 --> 00:22:53.515
" Życie oparte na atomie krzemu byłoby bardziej odporne na ekstremalne zimno. "

00:22:54.503 --> 00:22:58.503
" Zapewniając zupełnie nowy wachlarz dziwnych form. "

00:23:01.253 --> 00:23:03.233
" Ale krzem ma pewien problem... "

00:23:04.493 --> 00:23:08.493
" W obecności tlenu wiąże się w solidną skałę. "

00:23:10.254 --> 00:23:18.494
" Aby uniknąć przekształcenia się w kamień, istoty krzemowe mogą być ograniczone do środowisk beztlenowych, takich jak Tytan, mroźny księżyc Saturna."

00:23:18.494 --> 00:23:22.524
[ TYTAN - Księżyc Saturna ]
[ Dystans: 1.2 miliona km ; Masa: 0.023x Ziemi ; Temperatura: ~-179°C ]

00:23:22.974 --> 00:23:32.504
" Jego rozległe jeziora ciekłego metanu i etanu byłyby idealnym środowiskiem dla życia krzemowego, lub innych radykalnych biochemii. "

00:23:37.246 --> 00:23:43.226
" Przy słabym nasłonecznieniu, istoty na światach takich jak Tytan będą najprawdopodobniej chemosyntetyzujące, "

00:23:43.226 --> 00:23:47.226
" otrzymujące energię z rozkładania skał. "

00:24:01.478 --> 00:24:08.258
" Formy życia tego rodzaju miałyby niezwykle powolne metabolizmy i długości życia sięgające milionów lat. "

00:24:16.238 --> 00:24:21.498
Mroźne światy nie są jedynymi możliwymi przystaniami dla egzotycznego życia.

00:24:22.658 --> 00:24:26.658
[ CoRoT-7B - Superziemia ]
[ Dystans: ~520 lat świetlnych ; Masa: ~8x Ziemi ; Temperatura: 1026-1526°C ]

00:24:26.658 --> 00:24:31.778
" W wysokich temperaturach, zwykle sztywne wiązania krzemowo-tlenowe stają się bardziej elastyczne i reaktywne, "

00:24:32.728 --> 00:24:35.518
" co pobudza bardziej dynamiczne przemiany chemiczne. "

00:24:39.988 --> 00:24:43.038
" To z kolei prowadzi do naprawdę dziwnej propozycji... "

00:24:43.448 --> 00:24:49.008
" Krzemowe formy życia pływające w roztopionej skale krzemianowej. "

00:25:00.738 --> 00:25:09.278
" W teorii, te formy mogą istnieć nawet głęboko pod powierzchnią, we wnętrzu komór magmowych, jako część cienistej biosfery. "

00:25:12.239 --> 00:25:17.259
" Jeśli to prawda, to obcy znajdują się tuż pod naszym nosem. "

00:25:20.739 --> 00:25:23.509
" Inne cieniste biosfery zostały zaproponowane. "

00:25:23.509 --> 00:25:30.009
" Formy życia żyjące wśród nas, o których istnieniu nie mamy pojęcia, wliczając w to niewielkie życie oparte na RNA. "

00:25:30.009 --> 00:25:34.229
" Dość małe, by pozostać niewykryte przez obecne przyrządy. "

00:25:46.768 --> 00:25:52.258
" Chmury pyłu w przestrzeni kosmicznej wydają się być ostatnim miejscem, w jakim spodziewalibyśmy się odkryć życie. "

00:25:54.248 --> 00:25:57.508
[ PLAZMA ASTROFIZYCZNA ]
" Lecz gdy pył kosmiczny zderza się z plazmą (rodzaj zjonizowanego gazu),

00:25:57.508 --> 00:25:59.248
[ PLAZMA ASTROFIZYCZNA - zjonizowany gaz międzygwiezdny ]
" Lecz gdy pył kosmiczny zderza się z plazmą (rodzaj zjonizowanego gazu), "

00:25:59.248 --> 00:26:02.018
[ PLAZMA ASTROFIZYCZNA - zjonizowany gaz międzygwiezdny ]
" dzieje się coś bardzo dziwnego... "

00:26:05.728 --> 00:26:14.508
" W symulowanych warunkach widziano, jak cząsteczki pyłu spontanicznie reorganizują się w spiralne struktury przypominające DNA. "

00:26:18.768 --> 00:26:22.748
" Te kryształy plazmy nawet zachowywały się w żywy sposób, "

00:26:23.718 --> 00:26:28.758
" replikując się, ewoluując w bardziej stabilne formy, oraz przekazując informacje. "

00:26:35.711 --> 00:26:38.781
Czy można uznać te kryształy za żywe?

00:26:41.471 --> 00:26:48.498
Według niektórych badaczy spełniają one wszystkie kryteria dla żywych istot nieorganicznych.

00:26:52.251 --> 00:26:57.241
Dotychczas widzieliśmy je jedynie w komputerowych symulacjach.

00:26:58.481 --> 00:27:04.517
Lecz inni spekulują, że możemy się na nie natknąć wśród lodowych cząsteczek pierścieni Urana.

00:27:11.994 --> 00:27:15.994
[ KOSMICZNA PLAZMA ]
" Plazma jest najczęściej spotykanym stanem materii we Wszechświecie. "

00:27:15.994 --> 00:27:17.504
[ KOSMICZNA PLAZMA - zjonizowany gaz w Układzie Słonecznym]

00:27:17.504 --> 00:27:23.254
[ KOSMICZNA PLAZMA - zjonizowany gaz w Układzie Słonecznym]
" Jeśli złożone, ewoluujące kryształy plazmy istnieją naprawdę, i jeśli można je uznać za życie, "

00:27:23.254 --> 00:27:26.504
" to mogą one być jego najpospolitszą formą. "

00:27:38.474 --> 00:27:47.004
Być może życie skrywa się w zupełnie odmiennym środowisku: 
we wnętrzu martwych gwiazd.

00:27:51.263 --> 00:27:56.763
" Kiedy masywne gwiazdy umierają, niektóre z nich zapadają się w niezwykle gęste jądra, zwane gwiazdami neutronowymi. "

00:27:56.763 --> 00:27:58.013
[ PSR B1509-58 - Gwiazda neutronowa ]
[ Dystans: 17000 lat świetlnych ; Okres obrotu: 7x na sekundę ]

00:27:58.013 --> 00:28:02.043
[ PSR B1509-58 - Gwiazda neutronowa ]
[ Dystans: 17000 lat świetlnych ; Okres obrotu: 7x na sekundę ]
" Ciężkie masy jąder atomowych upakowanych, niczym sardynki. "

00:28:02.043 --> 00:28:05.503
[ PSR B1509-58 - Gwiazda neutronowa ]
[ Dystans: 17000 lat świetlnych ; Okres obrotu: 7x na sekundę ]

00:28:05.503 --> 00:28:08.743
" Warunki na jej powierzchni są niepojęte. "

00:28:08.743 --> 00:28:13.263
" Grawitacja jest 100 miliardów razy większa od ziemskiej. "

00:28:15.503 --> 00:28:19.753
" Ale pod tą skorupą złożoną z jąder atomów żelaza kryje się coś nadzwyczajnego. "

00:28:21.483 --> 00:28:25.983
" Gorące i gęste morze neutronów i cząstek subatomowych. "

00:28:34.478 --> 00:28:40.248
" Odarte ze swoich powłok elektronowych, te jądra będą podlegać zupełnie innym prawom chemicznym, "

00:28:40.248 --> 00:28:47.248
" opartych nie na oddziaływaniu elektromagnetycznym, lecz na oddziaływaniu silnym, które spaja ze sobą jądra atomowe. "

00:28:49.728 --> 00:28:58.038
" W teorii, te cząsteczki mogłyby się łączyć w większe makrojądra, które potem łączyłyby się w jeszcze większe superjądra. "

00:29:06.468 --> 00:29:12.268
" Jeśli tak jest, to te zdumiewające środowisko będzie naśladowało podstawowe warunki dla istnienia życia. "

00:29:12.268 --> 00:29:17.028
" Ciężkie cząsteczki nukleonów unoszące się w oceanie złożonych cząsteczek. "

00:29:22.491 --> 00:29:25.491
" Niektórzy naukowcy zaproponowali niewyobrażalne: "

00:29:26.311 --> 00:29:36.251
" Egzotyczne formy życia, dryfujące przez dziwny ocean cząstek. Żyjące, ewoluujące, i umierające w niewyobrażalnie szybkich przedziałach czasu. "

00:29:55.474 --> 00:30:00.757
Prawdopodobnie nie ma szans, byśmy kiedykolwiek wykryli tak dziwaczną odmianę życia.

00:30:02.494 --> 00:30:07.754
Ale może być nadzieja na odkrycie jeszcze bardziej egzotycznej formy.

00:30:19.257 --> 00:30:22.787
" Życie wcale nie musi ewoluować w sposób naturalny."

00:30:26.247 --> 00:30:28.247
" Może być zaprojektowane. "

00:30:41.727 --> 00:30:48.517
" A kiedy do procesu ewolucyjnego dochodzi inteligencja, zostaje otwarta puszka Pandory. "

00:31:06.022 --> 00:31:13.512
" Wolne od typowych ograniczeń biologicznych, życie syntetyczne i mechaniczne może cieszyć się największym sukcesem spośród innych form. "

00:31:16.462 --> 00:31:20.742
" Może prosperować praktycznie wszędzie, wliczając w to kosmiczną próżnię, "

00:31:20.742 --> 00:31:25.522
" otwierając wiele nowych możliwości niedostępnych dla organizmów biologicznych. "

00:31:31.759 --> 00:31:42.739
" A w porównaniu do żółwiego tempa naturalnej selekcji, ewolucja technologiczna pozwala na wykładniczo szybszy wzrost, przystosowanie, oraz wytrzymałość. "

00:31:56.129 --> 00:32:04.779
" Według niektórych oszacowań, autonomiczne, samo-replikujące się maszyny byłyby w stanie skolonizować całą galaktykę w zaledwie milion lat. "

00:32:18.753 --> 00:32:23.273
" Nie jesteśmy w stanie przewidzieć, w jaki sposób będzie organizowało się hiperinteligentne życie, "

00:32:26.463 --> 00:32:30.643
" Ale w teorii, ewolucja zbieżna może mieć tutaj znaczenie. "

00:32:32.233 --> 00:32:38.493
" Elektryczne właściwości krzemu mogą go uczynić uniwersalnym składnikiem w inteligencji maszyn. "

00:32:38.493 --> 00:32:42.493
" Odpokutowanie za jego biologiczne niedociągnięcia. "

00:33:02.994 --> 00:33:05.004
Ze wszystkimi tymi zaletami,

00:33:05.004 --> 00:33:07.755
Ze wszystkimi tymi zaletami, życie maszynowe może być ostatecznym punktem:

00:33:07.755 --> 00:33:14.985
Ze wszystkimi tymi zaletami, życie maszynowe może być ostatecznym punktem:
Szczytem procesu ewolucyjnego.

00:33:48.084 --> 00:33:53.264
[ ... MILIARDÓW LAT ]
{ życie na Ziemi }

00:33:53.264 --> 00:33:58.764
" W miarę starzenia się Wszechświata, być może inteligencja maszynowa stanie się tą dominującą, "

00:33:58.764 --> 00:34:04.264
" a naturalnie pojawiające się życie biologiczne będzie postrzegane jako osobliwy punkt wyjścia. "

00:34:04.264 --> 00:34:09.524
[ ... MILIARDÓW LAT ]
{ życie na Ziemi }

00:34:09.524 --> 00:34:19.774
" Być może my sami będziemy przewodzić tą przemianą, a wielki ludzki eksperyment będzie jedynie pierwszym ogniwem w rozległym, międzygalaktycznym łańcuchu życia. "

00:34:19.774 --> 00:34:23.704
[ ... BILIONÓW LAT ]
{ życie na Ziemi }

00:34:51.022 --> 00:35:01.742
Koniec końców, wciąż jesteśmy jedynymi istotami, jakie znamy z muzeum obcego życia.

00:35:07.202 --> 00:35:10.252
Aby siebie w pełni zrozumieć, wpierw musimy się dowiedzieć:

00:35:10.252 --> 00:35:13.732
Aby w pełni siebie zrozumieć, wpierw musimy się dowiedzieć:
Czy jesteśmy jedynymi?

00:35:27.490 --> 00:35:36.230
" Loren Eiseley powiedział kiedyś: Nie poznamy siebie, póki nie ujrzymy swojego odbicia w oczach innych niż ludzkie. "

00:35:38.720 --> 00:35:43.000
" Pewnego dnia, te oczy mogą należeć do inteligentnego obcego. "

00:35:45.740 --> 00:35:50.750
" I czym prędzej wystrzeżemy się naszego zawężonego poglądu na ewolucję, "

00:35:52.210 --> 00:36:00.030
" tym szybciej będziemy w stanie odkrywać nasze początki i nasze przeznaczenia. "

00:36:04.223 --> 00:36:07.523
Zobaczyliśmy, co może tam być.

00:36:10.234 --> 00:36:12.994
I wiemy, w jaki sposób to odkryjemy.

00:36:15.463 --> 00:36:18.643
Pozostaje zrobić tylko jedną rzecz.

00:36:21.500 --> 00:36:25.510
Szukać.

00:36:33.943 --> 00:36:40.133
Stworzone przez Melodysheep

00:36:49.005 --> 00:36:53.115
Wspierane przez Protocol Labs

00:36:56.005 --> 00:37:01.225
Polskie napisy:
Killkor oraz Oskar Kuriański

00:37:29.992 --> 00:37:32.242
Następnie, w Granicach Życia:

00:37:32.242 --> 00:37:36.457
Nawiązywanie kontaktu z inteligentnym życiem.
Cywilizacje międzygalaktyczne.
Przetrwanie końca Wszechświata.

00:37:39.742 --> 00:37:44.772
Ścieżka dźwiękowa wyjdzie na wszystkie platformy muzyczne.

00:37:47.482 --> 00:37:53.212
Wesprzyj kolejny rozdział na:
patreon.com/melodysheep