1
00:00:03,483 --> 00:00:06,334
1832 မွာ သခ်ာၤပညာရွင္ Carl Guass နဲ႕

2
00:00:06,334 --> 00:00:08,700
Physcics ပညာရွင္ Willhelm Wber က

3
00:00:08,700 --> 00:00:10,942
ၾကည့္စင္ နဲ႕ lab ခန္းကိုဆက္ၿပီး

4
00:00:10,942 --> 00:00:14,005
သူတို႕အခ်င္းခ်င္း အေ၀းကေန ဆက္သြယ္ဖို႕

5
00:00:14,005 --> 00:00:18,241
system တစ္ခုကိုတီထြင္ခဲ့ပါတယ္။

6
00:00:18,241 --> 00:00:20,606
အဲဒီလိုနဲ႕သူူတို႕အတွက်အလြန္အေရးပါတဲ့ ျပသနာတစ္ခုမဟုတ်လျင်

7
00:00:20,606 --> 00:00:22,868
ပေဟဠိတစ္ပုဒ္ကို ေၿဖရႈင်း နိုင် ခဲ႕ ပါတယ်။

8
00:00:22,868 --> 00:00:25,047
ဘာပေဟဠိလဲဆုိေတာ့ circuit တစ္ခုထဲမွာ စာလံုးေတြအကုန္လံုးကို

9
00:00:25,047 --> 00:00:28,100
ဘယ္လို႕ပို႔မလဲဆိုတာပါ။

10
00:00:28,100 --> 00:00:30,560
အဲလိုလုပ်ဖို႕အတြက္ galvanometer ကို အသံုးျပဳခဲ့ၿကပါတယ္။

11
00:00:30,560 --> 00:00:33,407
coil တစ္ခုကို ျဖတ္တဲ့ လွ်ပ္စစ္သံလိုက္တစ္ခုက

12
00:00:33,407 --> 00:00:35,719
ကြင္းအလယ္မွာ သံလိုက္စက္ကြင္းျဖစ္ေပၚေစၿပီး

13
00:00:35,719 --> 00:00:39,086
ပင္အပ္တစ္ခုကို လည္သြားေစတယ္ ဆိုတာကို သိေနၿပီးျဖစ္တယ္။

14
00:00:39,086 --> 00:00:42,047
ပင္အပ္ကို အေ၀းက လည္ေစမဲ့အစား

15
00:00:42,047 --> 00:00:44,922
သူတို႕ စနစ္က လွ်ပ္စီးေၾကာင္းကို ခ်က္ခ်င္းေနာက္ျပန္သြားေစတဲ့

16
00:00:44,922 --> 00:00:48,798
ခလုတ္တစ္ခု ကို အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။

17
00:00:48,798 --> 00:00:50,409
ဒါက သံလိုက္စက္ကြင္းကို

18
00:00:50,409 --> 00:00:52,349
coil တစ္ေလွ်ာက္ ေနာက္ျပန္သြားေစတယ္။

19
00:00:52,349 --> 00:00:55,918
လွ်ပ္စီးေၾကာင္း ဦးတည္ရာေပၚမူတည္ၿပီး

20
00:00:55,918 --> 00:00:58,268
ပင္အပ္ကလည္း /ညာ တစ္ဖက္ဖက္ကိုလည္သြားပါတယ္။

21
00:00:58,268 --> 00:01:02,035
ဒါက အခ်က္ျပခ်က္ ႏွစ္ခု ဒါမွမဟုတ္

22
00:01:02,035 --> 00:01:05,927
ဘယ္/ညာ 'symbol' ကိုျဖစ္ေစပါတယ္။

23
00:01:05,927 --> 00:01:08,666
ပိုအသံုးဝင်သွားတာကေတာ႕ သူက အသံုးမ်ားတဲ့ စာလံုးေတြအတြက္

24
00:01:08,666 --> 00:01:11,913
ပိုတိုေတာင္းတဲ့ အခ်က္ျပခ်က္ေတြ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။

25
00:01:11,913 --> 00:01:14,658
ဥပမာ'A' က ညာဘက္ကိုတစ္ခ်က္

26
00:01:14,658 --> 00:01:17,384
'E' က ဘယ္ဘက္ကို တစ္ခ်က္ထားလိုက်တယ္။

27
00:01:17,384 --> 00:01:20,406
အသံုးနည္းတဲ့စာလံုးကိုကျေတာ႕ ရွည္လ်ားတဲ့ codes ေတြသံုးခဲ့တယ္။

28
00:01:20,406 --> 00:01:25,501
ဥပမာ 'K'က ညာဘက္ကို သံုးခ်က္ သတ္မွတ္ခဲ့တယ္။

29
00:01:25,501 --> 00:01:28,658
ဒီအခ်ိန္မွာ အခ်က္အလက္ပို႕တဲ့ အရွိန္က

30
00:01:28,658 --> 00:01:33,119
တစ္မိနစ္ကို စာလံုး ၉ လံုးနီးပါးရွိတယ္။

31
00:01:33,119 --> 00:01:35,656
ပင္အပ္ေၾကးနန္း ေတြက

32
00:01:35,656 --> 00:01:38,079
တူညီတဲ႕ကန္႕သတ္ခ်က္တစ္ခုကိုၾကံုရပါတယ္။

33
00:01:38,079 --> 00:01:41,287
ဒါကေတာ့ enginneering ပိုင္းက ျပသနာပါ။

34
00:01:41,287 --> 00:01:44,209
အခ်က္ျပႏႈန္းက ေႏွးေနတယ္။

35
00:01:44,209 --> 00:01:45,900
ဒီမွာ အခ်က္ျပႏႈန္းဆိုတာကက တစ္မိနစ္ကို

36
00:01:45,900 --> 00:01:48,182
ဘယ္ႏွစ္ခ်က္လည္ေစလဲဆိုတာျဖစ်ၿပီး

37
00:01:48,182 --> 00:01:51,429
ဒါကို တိတိက်က် ပို႕ၿပီး လက္ခံလို႕ရတယ္။

38
00:01:51,429 --> 00:01:53,590
ဒီ အခ်က္ျပတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြကို စုလိုက္ရင္

39
00:01:53,590 --> 00:01:56,101
လက္ခံတဲ့ reciever က ေၾကာင္သြားပါမယ္။

40
00:01:56,101 --> 00:01:57,779
ဆိုေတာ႕error ေတြတက္လာပါမာယ္။

41
00:01:57,779 --> 00:02:01,395
စႏၵာရားတစ္ခုမွာ အသံဆြဲတဲ့ notes ေတြကို ခပ္ျမန္ျမန္တီးတဲ့အခါမွာ

42
00:02:01,395 --> 00:02:06,425
အသံတြက ေ၀ခြဲရခက္လာတာနဲ႕တူပါတယ်။

43
00:02:06,425 --> 00:02:08,454
အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ႕ အခ်က္ျပႏႈ္းက

44
00:02:08,454 --> 00:02:11,023
တိုးၿပီး အဆင့္ျမင့္လာတယ္။

45
00:02:11,023 --> 00:02:12,368
အဆင့္ျမင့္မႈတစ္ခုကေတာ့ coil အျပင္ဘက္မွာ

46
00:02:12,368 --> 00:02:15,916
သံလိုက္တစ္ခုကို ထည့္လိုက္တာပါပဲ။

47
00:02:15,916 --> 00:02:17,689
ဒါက ပင္အပ္ကို မူလေနရာေရာက္ေအာင္

48
00:02:17,689 --> 00:02:20,621
ျပန္တြန္းတဲ့အခါမွာ အေထာက္အကူျပဳခဲ့တယ္။

49
00:02:20,621 --> 00:02:22,778
ဒီ design ေႀကာင်႕ ဥေရာပမွာ

50
00:02:22,778 --> 00:02:26,613
ပင္အပ္ေၾကးနန္း အေျမာက္အျမားေပၚေပါက္ေစခဲ့တယ္။

51
00:02:26,613 --> 00:02:29,026
Electric Telegraph Company က ေတာ့

52
00:02:29,026 --> 00:02:32,201
ပထမဆံုး အမ်ားျပည္သူသံုး ေၾကးန္း Company ျဖစ္လာတယ္။

53
00:02:32,201 --> 00:02:35,608
ပိုင္ရွင္က ပင္အပ္ေၾကးနန္း မူပိုင္ခြင့္ကို ၀ယ္ၿပီးေနာက္

54
00:02:35,608 --> 00:02:39,339
1846 မွာ စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။

55
00:02:42,150 --> 00:02:44,872
ဒါေပမဲ့အဲ ဒီ သံလိုက္ေၾကးနန္းအမ်ိဳးအစားမ်ားစြာက

56
00:02:44,872 --> 00:02:47,594
တစ္မိနစ္ကို စာလံုး ၆၀ ထက္မပိုခဲ့ပါဘူး။

57
00:02:47,594 --> 00:02:50,316
အေၾကာင္းက ပင္အပ္ေတြက တစ္စကၠန္႕မွာ

58
00:02:54,252 --> 00:02:57,097
တစ္ခ်က္ထက္ပိုၿပီး မလည္ႏိုင္လို႕ပါ။

59
00:02:57,097 --> 00:02:59,829
အစမွာေတာ့ ဒီ company က အသံုးျပဳသူေတြကို

60
00:02:59,829 --> 00:03:02,392
သတင္းတစ္ပုဒ္မ်ာ စာလံူး ၂၀ ထိသိမ္းႏိုင္မယ္လို႕

61
00:03:02,392 --> 00:03:04,587
ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

62
00:03:04,587 --> 00:03:07,269
ဒါက ငွက္တစိေအာ္စာ အခ်ိန္နဲ႕ တူပါတယ္။

63
00:03:07,269 --> 00:03:09,822
1848 မွာေတာ့ London က ေန Edinburgh ကိုပို႕ခ အဂၤလိပ် ေငွ ၁၆ shillings ကုန် ပါ တယ်

64
00:03:13,579 --> 00:03:17,728
ဒါက ဆိုင္ပိုင္ရွင္တစ္ေယာက္ရဲ႕

65
00:03:17,728 --> 00:03:19,859
တစ္ပတ္စာ၀င္ေငြနဲ႕တူပါတယ္။

66
00:03:19,859 --> 00:03:23,422
ဒါေၾကာင့္ နည္းပညာက သာမန္လူေတြနဲ႕

67
00:03:23,422 --> 00:03:25,427
အလွမ္းေ၀းခဲ့ပါတယ္။

68
00:03:25,427 --> 00:03:29,747
US မွာေတာ့ ေၾကးနန္းကို စီးပြားေရးအရ လုပ္ခဲ့တာက

69
00:03:29,747 --> 00:03:32,988
Samuel Morse ဆိုတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာက စခဲ့ပါတယ္။

70
00:03:32,988 --> 00:03:36,834
သူက ဥေရာပက ပင္အပ္ ေၾကးနန္းကိုပဲ

71
00:03:36,834 --> 00:03:38,092
ဆက္ၿပီး တိုးတက္ေအာင္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။

72
00:03:38,092 --> 00:03:41,130
Morse ကအထူး အေရးပါပါတယ္။ သူက စာလံုးတစ္လံုးကို

73
00:03:41,130 --> 00:03:43,690
ပို႕ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အရွိန္ကိုပဲ အာရံုစိုက္ခဲ့တယ္။

74
00:03:43,690 --> 00:03:47,520
သူက ပင္အပ္ကို မသံုးေတာ႕ပါဘူး။

75
00:03:47,520 --> 00:03:49,659
1838 မွာေတာ့ သူ လွ်ပ္စီးေၾကာင္းကို

76
00:03:49,659 --> 00:03:53,158
စီးဆင္းေစသလို ဟန္႕တားႏိုင္ၿပီး ဒီအဟန္႕အတားကို စီစဥ္လိုက္ရင္

77
00:03:53,158 --> 00:03:55,640
အဓိပၸယ္တစ္ခုရတယ္ ဆိုတဲ့ အေတြးကိုအေျခခံၿပီး

78
00:03:55,640 --> 00:03:58,340
မူပိုင္ခြင့္တစ္ခုတင္ခ့ဲပါတယ္။

79
00:03:58,340 --> 00:04:03,185
ဒီ အဟန္႕အတားကို ဘယ္လိုထုတ္လုတ္မယ္ဆိုတဲ့ သူ႕ design က

80
00:04:03,185 --> 00:04:06,335
ရႈပ္ေနပါတယ္။ အေၾကာင္းက gear ေတြ lever ေတြ လွ်ပ္စစ္သံလိုက္ေတြ

81
00:04:06,335 --> 00:04:09,399
ကိုေပါင္းစပ္ထားတဲ့ စနစ္ ေၾကာင့္ပါ။

82
00:04:09,399 --> 00:04:12,264
ဒါေပမဲ့သူက Albert Vail နဲ႕ပူးေပါင္းၿပီးေနာက္မွာေတာ့

83
00:04:12,264 --> 00:04:14,938
သူ႕ စနစ္က ရိုးရွင္းလာတယ္။

84
00:04:14,938 --> 00:04:18,643
ဒါက လက္ေခ်ာင္တစ္ေခ်ာင္းနဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္လို႕ရတဲ့

85
00:04:18,643 --> 00:04:21,756
key လို႕ေခၚတဲ့ spring တစ္ခုပါတဲ့ lever ကို

86
00:04:21,756 --> 00:04:25,721
ေပၚေပါက္ေစခဲ့တယ္။

87
00:04:25,721 --> 00:04:29,218
လက္ခံ့တဲ့အပိုင္းမွာေတာ့ ျပင္းအားမ်ားတဲ့

88
00:04:29,218 --> 00:04:32,532
လွ်ပ္စစ္သံလိုက္ေတြနဲ႕ ဆြဲၿပီး

89
00:04:32,532 --> 00:04:34,560
ျပန္တြန္းလို႕ရတဲ့ ဒီ lever ကိုထားခဲ့ပါတယ္။

90
00:04:34,560 --> 00:04:37,389
ဘယ္/ညာ တြန္းသလိုမ်ိိဳးကြာျခားခ်က္ရရွိေအာင္ကိုေတာ့

91
00:04:44,912 --> 00:04:49,106
သူက ခလုတ္ႏွိပ္တဲ့ အလ်ား၊ တြန္းအား အက်ယ္ကို အမ်ိဳးမ်ဳိးထားခဲ့ပါတယ္။

92
00:04:49,106 --> 00:04:55,050
အခ်ိန္တုိတိုေလး ႏွိပ္တာကိုေတာ့

93
00:04:55,050 --> 00:04:58,368
'dot' လို႕ေခၚပါတယ္။

94
00:04:58,368 --> 00:05:00,499
ဒီ 'dot' ကေတာ့ Morse Code မွာ အေျခခံက်တဲ့

95
00:05:00,499 --> 00:05:02,489
အခ်ိန္ unit တစ္ခုအျဖစ္ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။

96
00:05:02,489 --> 00:05:07,390
ဒီလိုမ်ိဳး သံုးခါ

97
00:05:07,390 --> 00:05:09,192
ခလုတ္ႏွိပ္တာကို 'dash'လို႕ေခၚပါတယ္။

98
00:05:09,192 --> 00:05:12,672
[MORSE CODE အသံုးျပဳၿပီး စကားလံုးပို႕ေနေသာ အသံေတွပါ]

99
00:05:12,672 --> 00:05:18,145
အခ်ိန္ကြာဟခ်က္ေတြ တူပါတယ္။

100
00:05:18,145 --> 00:05:20,800
စကားလံုးတစ္ခုမွာ dit နဲ႕ dah ၾကားတဲမွာ

101
00:05:20,800 --> 00:05:23,054
အလြန္ေသးငယ္တဲ့ ကြာဟခ်က္ေလးရွိပါတယ္။

102
00:05:23,054 --> 00:05:25,861
Didah dit

103
00:05:25,861 --> 00:05:27,071
[MORSE CODE အသံုးျပဳၿပီး စကားလံုးပို႕အသံပါ]

104
00:05:28,423 --> 00:05:30,079
Didah dit dit

105
00:05:30,079 --> 00:05:31,042
[MORSE CODE အသံုးျပဳၿပီး စကားလံုးပို႕အသံပါ]

106
00:05:31,042 --> 00:05:32,520
coding နည္းလမ္းမွာ ကြာဟခ်က္ ရင္းျမစ္က

107
00:05:33,074 --> 00:05:35,028
ဒါပဲျဖစ္ပါတယ။္

108
00:05:35,028 --> 00:05:37,534
မူလ dot (သို႕) dash ကစမယ္ ဘယ္/ညာ ကြဲၿပီး

109
00:05:37,534 --> 00:05:41,873
ေနာက္ထပ္ dot (သို႕) dash ကို ဆက္တိုက္ဆက္တိုက္ ျဖစ္ေပၚေစတယ္။

110
00:05:41,873 --> 00:05:46,170
ေနာက္ၿပီး စာလံုးၾကိမ္ႏႈန္းကို အေျခခံၿပီး

111
00:05:46,170 --> 00:05:48,796
စာလံုးမ်ားမ်ားပိုရဖို႕ ဒီထက္ပိုတိုတဲ့

112
00:05:48,796 --> 00:05:50,599
အခ်က္ အစဥ္ကို စီစဥ္ထားတယ္။

113
00:05:50,599 --> 00:05:52,299
စာအုပ္ေတြကေနလည္းစီလို့ရတယ္

114
00:05:52,299 --> 00:05:55,265
ဒီ သစ္ပင္ေပၚမွာ တိုင္ရွိမယ္

115
00:05:55,265 --> 00:05:57,065
အဲ့မွာ dot တစ္ခ်က္က 'E' ကို ကိုယ္စားျပဳတယ္။

116
00:05:57,065 --> 00:06:00,335
dash တစ္ခ်က္က 'T' ကို ကိုယ္စားျပဳတယ္။

117
00:06:00,335 --> 00:06:03,125
ေအာက္ေရာက္လာတဲ့အခါ

118
00:06:03,125 --> 00:06:05,469
အသံုးျပဳမႈနည္းတဲ့ စာလံုးေတြကိုထားတယ္။

119
00:06:05,469 --> 00:06:08,037
စာလံုးတစ္လံုးၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ စနစ္က unit သံုးခုစာ နားတယ္။

120
00:06:08,037 --> 00:06:13,727
စာအစုအေပါင္း တစ္စုၾကားမွာ အကၡရာၾကားအကြာအေ၀းက

121
00:06:13,727 --> 00:06:16,683
တစ္သမတ္တည္းသြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပိုၾကာတယ္။

122
00:06:16,683 --> 00:06:19,411
[MORSE CODE အသံုးျပဳၿပီး စကားလံုးပို႕အသံပါ]

123
00:06:19,411 --> 00:06:23,065
ဒီ သတင္းေတြရဲ႕ အဓိပၸာယ္က သူတို႕ပို႕တဲ့အခ်ိန္ေတြ

124
00:06:23,065 --> 00:06:27,360
ေပၚမူတည္ေနတယ္ဆိုတယ္သိထားရမယ္။

125
00:06:27,360 --> 00:06:30,280
ဒီလို spacing က မွန္ဖို႕လိုလို႕လားလို႕

126
00:06:30,280 --> 00:06:31,941
သင္ထင္ရင္ထင္မိမယ္။

127
00:06:31,941 --> 00:06:34,061
ဒါက လက္ေရးလွေအာင္ေရးသလိုမ်ိဳး

128
00:06:34,061 --> 00:06:36,557
အပို္အလုပ္တစ္ခုထက္ သာရဲ႕လား?

129
00:06:36,557 --> 00:06:39,440
အပိုလို႕ထင္ရင္ သင္မွားမယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာျပပါမယ္။

130
00:06:39,440 --> 00:06:42,184
[MORSE CODE အသံုးျပဳၿပီး စကားလံုးပို႕အသံပါ]

131
00:06:42,184 --> 00:06:47,525
Dit က dit, Dah က dah. သူတို႕ညီၾကတယ္။

132
00:06:47,525 --> 00:06:50,972
စာလံုးတစ္လံုးနဲ႕ တစ္လံုးၾကား ၾကာခ်ိန္ကသာ

133
00:06:51,532 --> 00:06:53,408
ကြဲျပားသြားေအာင္လုပ္ေပတာပါ။

134
00:06:53,408 --> 00:06:58,317
'Paris' ဆိုတဲ့ စာလံုးကိုပို႕မယ္ဆိုရင္

135
00:06:58,317 --> 00:06:59,911
ကၽြန္ေတာ္တို႕ အရင္ အဲဒီ့ စာလံုးကို

136
00:06:59,911 --> 00:07:01,747
'P [space] A [space] R [space] I [space] S' အျဖစ္ အရင္ စဥ္းစာရမယ္။

137
00:07:01,747 --> 00:07:04,630
အခ်က္ျပခ်က္တစ္ခုရဲ႕ tempo နဲ႕

138
00:07:04,630 --> 00:07:07,513
စနစ္ရဲ႕ အခ်က္ျပႏႈန္းက တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္ေနပါတယ္။

139
00:07:07,513 --> 00:07:10,396
Training Videos ေတြမွာ music analog ေတြကို သံုးၾကတယ္။

140
00:07:10,396 --> 00:07:12,585
ပို႕မဲ့ စာလံုးက PARIS

141
00:07:12,585 --> 00:07:16,372
ဒါဆိုၾကည့္ရေအာင္

142
00:07:16,372 --> 00:07:21,110
ထိပ္ တစ္ခုက( dit ) သို႕ dah

143
00:07:21,110 --> 00:07:22,837
ၾကားက , space တစ္ခု

144
00:07:22,837 --> 00:07:26,212
ဒါကေကာင္းမြန္တဲ့ပို႕ပံုတစ္ခုပါ။ တသတ္မတ္တည္းျဖစ္ၿပီး စည္းခ်က္က်တယ္။

145
00:07:26,212 --> 00:07:29,421
ဒါက ေတာ့ ညံ့ဖ်င္းတဲ့ ပို႕တဲ့ပံုစံတစ္ခုပါ။

146
00:07:29,421 --> 00:07:33,606
စာလံုးတူတယ္။ 'PARIS' ပဲ။ ကြာခ်ားခ်က္ကိုၾကည့္ပါ။

147
00:07:35,513 --> 00:07:38,666
မတူညီတဲ့ dit နဲ႕ dah. အစီအစဥ္မက်တဲ့ spacing

148
00:07:38,666 --> 00:07:43,438
တူညီမႈမရွိ၊ စည္ခ်က္မရွိ။

149
00:07:43,438 --> 00:07:48,131
အံ့ၾသစရာက ဒီ စနစ္ရဲ႕ ရို္းရွင္းမႈက

150
00:07:48,131 --> 00:07:51,726
Eurpoe က ပင္အပ္ ေၾကးနန္းက

151
00:07:51,726 --> 00:07:55,221
ခလုတ္ေတြထက္

152
00:07:55,221 --> 00:07:57,169
ျမန္သြားေစတယ္။

153
00:07:57,169 --> 00:07:59,205
ႏႈန္းက တစ္မိနစ္ကို 135 လံုးထိျမန္သြားေစတယ္။

154
00:07:59,205 --> 00:08:00,205
ေလ့က်င့္ထားတဲ့ operator

155
00:08:00,205 --> 00:08:02,536
ေတြနဲ့ဆို ပို္ျမန္ပါတယ္။

156
00:08:02,536 --> 00:08:07,546
May 24th 1844 မွာေတာ့ "What hath God wrought"

157
00:08:07,546 --> 00:08:10,518
ဆိုတဲ့စာသားကို ေအာင္ျမင္စြာပို႕ႏိုင္ခဲ့တယ္။

158
00:08:10,518 --> 00:08:15,262
ေနာက္ေန႕မွာNew York Tribune က

159
00:08:15,262 --> 00:08:19,727
ကြက္လပ္ေလးမ်ားကိုအံ့ၾသဖြယ္ရာအနိုင္ပိုငိးမႈခရီးေရာက္ခဲ့ဲျပီ

160
00:08:19,727 --> 00:08:22,925
ဆိုၿပီး ေရးသား႕ခဲ့ပါတယ္။

161
00:08:22,925 --> 00:08:26,109
အဲအခ်ိန္တုန္းက သတင္းေတြရဲ႕ 90% က

162
00:08:26,109 --> 00:08:27,892
ျမင္းနဲ႕ပို႕ေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။

163
00:08:27,892 --> 00:08:31,333
ခ်က္ခ်င္းဆုိသလိုပဲ နည္းပညာက စစ္ဘက္၊ သတင္းဘက္နဲ႕

164
00:08:31,333 --> 00:08:34,469
စီးပြားေရးဘက္၊ ရာဇ၀တ္မႈတိုက္ျဖတ္ေရးဘက္မွာ

165
00:08:34,469 --> 00:08:37,622
အေရးပါလာတယ္။

166
00:08:37,622 --> 00:08:40,413
သတင္းအခ်က္အလက္ကို အေျခခံတဲ့ ဘယ္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကမဆို

167
00:08:40,413 --> 00:08:42,654
Morse Code နဲ႕ ေၾကးနန္းကို အားထားလာတယ္။

168
00:08:42,654 --> 00:08:46,022
1900 မွာ စာတစ္ေစာင္ကို 30 cents ထိေစ်းက်ခဲ့တဲ့

169
00:08:46,022 --> 00:08:49,291
အခါမွာေတာ့ အသံုးျပဳသူက မ်ားလာၿပီး

170
00:08:49,291 --> 00:08:51,785
ထိုႏွစ္မွာပဲ စာေစာင္ေပါင္း 63.2 သန္း ပို႕ခဲ့ပါတယ္။

171
00:08:51,785 --> 00:08:54,643
လူေတြေက ဒီ စနစ္ကို စသံုးလာတဲ့ အေၾကာင္းက

172
00:08:54,643 --> 00:09:00,509
ပိုက္ဆံေခၽြတာဖို႕ျဖစ္တယ္။

173
00:09:00,509 --> 00:09:03,907
ဒါ စာလံုးေတြကို သာမန္စာေၾကာင္း

174
00:09:03,907 --> 00:09:06,234
အျဖစ္ ေျပာင္းတဲ့ code စာအုပ္ေတြေပၚေပါက္လာတယ္။

175
00:09:06,234 --> 00:09:09,251
ဥပမာ။ 'Blade' ဆိုတာက

176
00:09:09,251 --> 00:09:12,707
'Please name and reserve, for myself and family,

177
00:09:12,707 --> 00:09:16,511
the following accommodations.' ဆိုၿပီး အဓိပၸယ္ေပၚေစပါတယ္။

178
00:09:16,511 --> 00:09:18,882
လူေတြစာခ်ဲ႕သေရြ႕ ပိုက္ဆံရၾကတဲ့

179
00:09:18,882 --> 00:09:20,964
ေၾကးနန္းကုမဏၰီေတြက ဒါကို မေက်နပ္ၾကပါဘူး။

180
00:09:20,964 --> 00:09:23,081
စာလံုးမ်ားေလး အျမတ္ရေလျဖစ္တယ္။

181
00:09:23,081 --> 00:09:26,250
အခုဆိုရင္ သတင္းေတြက လိုသလိုလုပ္လို့ရတဲ့ စကားမွန္း သိသာသြားပါၿပီ။

182
00:09:26,250 --> 00:09:28,981
အဓိပၸယ္ တိတိက်က်လိုတယ္။

183
00:09:28,981 --> 00:09:34,250
ဒါေပမယ်႕ထင္ရွားတဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခုကို မေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ဘူး။

184
00:09:34,250 --> 00:09:36,840
ဒါက သတင္းတစ္ခုကို ပို႕ဖို႕ ပိုက္ဆံေကာက္ရင္

185
00:09:36,840 --> 00:09:39,718
ဘယ္ စနစ္မဆို

186
00:09:39,718 --> 00:09:41,952
အားလံုးအတြက္ မွ်တေအာင္ ဘယ္လိုေကာက္မလဲဆိုတာပါ

187
00:09:41,952 --> 00:09:43,813
စာသားအေရအတြက္၊ အလ်ားနဲ႕

188
00:09:43,813 --> 00:09:47,597
မလံုေလာက္ေတာ့ပါဘူး။