1
00:00:17,696 --> 00:00:22,019
"Morskie opowieści"

2
00:00:22,019 --> 00:00:28,077
Tajemnicze życie planktonu

3
00:00:28,538 --> 00:00:33,031
Co ja tu robię?

4
00:00:33,077 --> 00:00:38,051
To dziwniejsze, niż myślisz.

5
00:00:38,051 --> 00:00:41,221
Przybyłem z krainy włóczęgów.

6
00:00:41,221 --> 00:00:44,625
Mało kto ją zna.

7
00:00:44,625 --> 00:00:47,477
Świat planktonu.

8
00:00:47,477 --> 00:00:55,869
Było nas milion jajeczek, 
ale nieliczni przetrwali.

9
00:00:55,869 --> 00:01:00,407
Jako larwa dołączyłem do innych wędrowców.

10
00:01:00,407 --> 00:01:07,315
"Plankton" znaczy po grecku "wędrowanie".

11
00:01:07,376 --> 00:01:12,119
Plankton ma wiele rozmiarów,

12
00:01:12,119 --> 00:01:15,022
od maleńkich alg i bakterii,

13
00:01:15,022 --> 00:01:20,154
aż po zwierzęta dłuższe niż wieloryb.

14
00:01:20,831 --> 00:01:26,466
Dzieliłem żłobek z innymi embrionami i młodymi,

15
00:01:26,466 --> 00:01:34,408
od małży i krabów po jeżowce i ukwiały.

16
00:01:34,408 --> 00:01:39,413
Dryfujące zwierzęta to zooplankton.

17
00:01:39,413 --> 00:01:45,466
Najwięcej tu widłonogów i kryla.

18
00:01:45,681 --> 00:01:54,297
Nigdzie nie znajdziesz 
tak różnorodnego miejsca.

19
00:01:54,297 --> 00:02:01,789
Łyżeczka wody morskiej może kryć 
ponad milion stworzeń.

20
00:02:01,789 --> 00:02:05,636
Nasze życie bywa jednak ciężkie.

21
00:02:05,636 --> 00:02:08,508
Miliardy rodzą się tutaj,

22
00:02:08,508 --> 00:02:13,843
ale nieliczni osiągają dorosłość.

23
00:02:13,843 --> 00:02:17,918
Chociaż nie większa niż główka od szpilki,

24
00:02:17,918 --> 00:02:24,122
ta larwa kraba 
to koszmar dla strzałki morskiej.

25
00:02:36,321 --> 00:02:42,743
Walki mięsożerców to jeden sposób 
na zdobycie pożywienia.

26
00:02:42,743 --> 00:02:48,315
Prawdziwa potęga tego miejsca 
bierze się z fitoplanktonu.

27
00:02:48,315 --> 00:02:56,390
Te jednokomórkowce przetwarzają światło 
i CO2 w jadalne złoto.

28
00:02:59,681 --> 00:03:07,199
Fitoplankton to podstawa 
największego łańcucha pokarmowego.

29
00:03:07,199 --> 00:03:11,304
W nocy wiele podobnych do mnie zwierząt

30
00:03:11,304 --> 00:03:19,613
wypływa z głębin, by wziąć udział 
w napędzanej słońcem uczcie.

31
00:03:19,613 --> 00:03:25,672
Byłem częścią największej 
codziennej migracji na świecie.

32
00:03:25,672 --> 00:03:34,417
Za dnia wracałem do ciemności 
i moich dziwacznych towarzyszy.

33
00:03:35,016 --> 00:03:39,132
Kanibali, takich jak ten małż,

34
00:03:39,132 --> 00:03:43,544
który zjada krewniaka,

35
00:03:44,482 --> 00:03:49,609
lub żebropławów, 
trzepoczących tęczowymi rzęsami.

36
00:03:49,609 --> 00:03:52,606
♫

37
00:03:55,283 --> 00:04:00,454
Niektóre łapią ofiary lepkimi mackami,

38
00:04:00,454 --> 00:04:05,720
inne wolą nadgryzać kuzynów.

39
00:04:05,720 --> 00:04:15,503
Rurkopławy wabią ofiary trującą przynętą.

40
00:04:15,503 --> 00:04:21,108
Mój ulubieniec to skorupiak 
zwany beczułnikiem.

41
00:04:21,108 --> 00:04:26,046
Jego przerażający wygląd 
dał początek filmowi "Obcy".

42
00:04:26,046 --> 00:04:30,517
Może łapać małe fragmenty kolcami,

43
00:04:30,517 --> 00:04:33,199
ale woli większe ofiary, jak salpy.

44
00:04:34,706 --> 00:04:42,462
Samica z dwoma zestawami oczu
przemierza głębiny.

45
00:04:42,462 --> 00:04:51,551
To jedna z najdziwniejszych czynności 
w królestwie zwierząt.

46
00:04:51,551 --> 00:04:57,911
Z części ciał ofiar ostrożnie buduje 
beczkowate schronienie.

47
00:04:57,911 --> 00:05:05,418
Karmi młode, aż nauczą się 
dryfować i przeżyć same.

48
00:05:05,418 --> 00:05:13,588
To doskonała przekąska 
dla niedużych ryb, jak ja.

49
00:05:13,588 --> 00:05:19,566
Tu łańcuch pokarmowy 
jest tak poplątany i złożony,

50
00:05:19,566 --> 00:05:24,137
że nawet naukowcy nie wiedzą, 
kto kogo zjada.

51
00:05:24,137 --> 00:05:26,424
Ale ja wiem.

52
00:05:28,562 --> 00:05:33,947
Teraz przynajmniej wiesz coś o mnie.

53
00:05:33,947 --> 00:05:37,855
Jestem czymś więcej niż smacznym posiłkiem.

54
00:05:39,886 --> 00:05:42,865
♫