Tầm ảnh hưởng của một vụ nổ hạt nhân gần như là không thể tưởng tượng được. May thay, sẽ không ai phải trải qua sự cố thảm khốc này một lần nào nữa. Dựa trên nền tảng khoa học, có một kế hoạch ứng phó có thể cứu hàng trăm ngàn mạng sống tại những vùng quanh vụ nổ hạt nhân. Vậy kế hoạch này là gì? Và chính xác, nó sẽ bảo vệ chúng ta khỏi thứ gì? Để tạo ra vụ nổ cực mạnh, những vũ khí này sử dụng năng lượng phân hạch hạt nhân, trong đó, một hạt nhân nguyên tử được phân tách ra làm hai. Quá trình này tạo ra năng lượng vô cùng lớn, và trong một số vật chất, neutron tạo ra bởi phản ứng phân hạch được hấp thụ bởi các nguyên tử gần đó, phân tách các hạt nhân mới. Phản ứng dây chuyền này có thể tạo ra sự bùng nổ hàng loạt, tương đương với vụ nổ của 10.000 tấn thuốc nổ. Một vụ nổ như thế này sẽ tạo ra một quả cầu lửa có khả năng hủy hoại một vài dãy nhà và sóng xung kích phá hủy các tòa nhà cách đó vài kí-lô-mét. Đau lòng thay, ta không thể làm được gì để cứu những người trong phạm vi bán kính quả cầu lửa. Tuy nhiên, với những người ở vùng sóng xung kích và xa hơn, khoa học có giao thức hỗ trợ có thể giúp cứu được mạng người. Và dù nghe có vẻ kì lạ, cách tốt nhất để được an toàn trong suốt vụ nổ hạt nhân, là tìm nơi trú ẩn. Cũng giống việc tự bảo vệ trước lốc xoáy hoặc bão, vào trong và ở yên trong một tòa nhà vững chắc sẽ bảo vệ bạn khỏi sóng xung kích, nhiệt, và bức xạ. Năng lượng của sóng xung kích di chuyển từ bán kính quả cầu lửa ra xa vài kí-lô-mét trong vài giây đầu tiên. Các tòa nhà vững chắc trong phạm vi đó có thể chịu được sóng xung kích, và ở yên tại trung tâm và tầng hầm của những tòa nhà này cũng giúp bảo vệ khỏi nhiệt và các vật thể bay. Tìm nơi trú ẩn là vô cùng quan trọng nếu quả cầu lửa xảy ra gần mặt đất, vụ nổ sẽ kéo theo hàng ngàn tấn bụi và các mảnh vỡ vào bầu khí quyển vài kí-lô-mét. Khi quả cầu lửa nguội đi, những nguyên tử không ổn định được tạo ra bởi phản ứng phân hạch hòa vào các mảnh vỡ gây ra tác động lâu dài nguy hiểm nhất: các phân tử phóng xạ gọi là bụi phóng xạ. Những hạt nhỏ như cát này phát ra bức xạ ion hóa, có khả năng tách electron khỏi phân tử và nguyên tử. Phơi nhiễm với lượng lớn bức xạ này có thể dẫn đến tổn thương tế bào, bỏng phóng xạ, nhiễm xạ, ung thư, và thậm chí tử vong. Được tạo ra ở vài kí-lô-mét trên không, mật độ của vật liệu nguy hiểm này phụ thuộc vào gió ở thượng tầng khí quyển, dẫn đến độ nguy hiểm của bụi phóng xạ có thể lên đến hàng chục kí-lô-mét theo chiều gió. Rất may, các tòa nhà cho ta trú ẩn sau vụ nổ, thậm chí, còn bảo vệ tốt hơn trước bụi phóng xạ. Bức xạ giảm khi nó đi xuyên qua không gian và vật thể có khối lượng. Vì vậy, trong khi một cửa sổ bị hỏng và một cửa sổ kín cùng có một mức độ giảm bức xạ không đáng kể, các lớp thép dày, bê tông, và các khối đất lại cho ta sự bảo vệ thực sự. Và vì bụi phóng xạ phát ra một nửa năng lượng của nó trong giờ đầu tiên, và 80% trong ngày đầu tiên, ở yên tại nơi trú ẩn trong vòng 24 giờ đầu giúp giảm đáng kể mức độ ảnh hưởng của bức xạ. Sau vụ nổ, sẽ có ít nhất 15 phút để tìm nơi trú ẩn trước khi trận bụi phóng xạ bắt đầu. Vì các hạt bụi phóng xạ nguy hiểm nhất là nặng nhất, chúng lắng trong không khí và tích tụ lại trên đường phố và mái nhà, nơi trú ẩn lý tưởng nhất là dưới lòng đất hoặc giữa các tòa nhà cao tầng. Nhưng nếu ai đó bị kẹt trong đám bụi phóng xạ, vẫn có những biện pháp họ có thể thực hiện. Sau khi tìm được nơi an toàn, họ nên tháo giày và các lớp quần áo bên ngoài, rửa sạch những vùng da bị tiếp xúc, và để quần áo bị nhiễm xạ ra xa. Khi đã vào bên trong, lên kế hoạch ở lại đó trong ít nhất 24 giờ. Nếu nơi trú ẩn quá tồi tàn, hoặc ai đó bên trong cần cấp cứu, hãy thử tìm kiếm sự giúp đỡ bên ngoài sau một giờ. Nhưng lý tưởng nhất là ở trong và theo dõi để biết thêm thông tin từ những nhân viên ứng phó đầu tiên. Dù điện, các dịch vụ di động, và Internet sẽ bị cắt đứt, hầu hết sóng radio đều còn hoạt động. Vì vậy, hãy nghe theo đội cứu hộ để xác định lộ trình an toàn nhất trong tương lai. Vũ khí hạt nhân là một trong những công cụ hủy diệt khủng khiếp nhất trên Trái đất, và có vẻ ngây thơ khi đặt niềm tin vào những biện pháp bảo vệ đơn giản. Nhưng nghiên cứu và mô phỏng nhiều lần cho thấy lợi ích của việc trú ẩn. Vì vậy, dù hy vọng sẽ chẳng bao giờ cần đến nó, hãy nhớ rằng vào bên trong, ở yên và theo dõi radio.