0:00:06.836,0:00:11.726
Tầm ảnh hưởng của một vụ nổ hạt nhân[br]gần như là không thể tưởng tượng được.

0:00:11.726,0:00:16.726
May thay, sẽ không ai phải trải qua[br]sự cố thảm khốc này một lần nào nữa.

0:00:16.726,0:00:20.621
Dựa trên nền tảng khoa học,[br]có một kế hoạch ứng phó

0:00:20.621,0:00:22.931
có thể cứu [br]hàng trăm ngàn mạng sống

0:00:22.931,0:00:25.911
tại những vùng quanh vụ nổ hạt nhân.

0:00:25.911,0:00:27.411
Vậy kế hoạch này là gì?

0:00:27.411,0:00:30.241
Và chính xác, nó sẽ bảo vệ [br]chúng ta khỏi thứ gì?

0:00:30.241,0:00:32.491
Để tạo ra vụ nổ cực mạnh,

0:00:32.491,0:00:35.951
những vũ khí này sử dụng[br]năng lượng phân hạch hạt nhân,

0:00:35.951,0:00:39.431
trong đó, một hạt nhân nguyên tử[br]được phân tách ra làm hai.

0:00:39.431,0:00:42.871
Quá trình này tạo ra[br]năng lượng vô cùng lớn,

0:00:42.871,0:00:46.871
và trong một số vật chất,[br]neutron tạo ra bởi phản ứng phân hạch

0:00:46.871,0:00:49.331
được hấp thụ bởi các nguyên tử gần đó,

0:00:49.331,0:00:51.581
phân tách các hạt nhân mới.

0:00:51.581,0:00:55.641
Phản ứng dây chuyền này[br]có thể tạo ra sự bùng nổ hàng loạt,

0:00:55.641,0:01:00.327
tương đương với[br]vụ nổ của 10.000 tấn thuốc nổ.

0:01:00.327,0:01:02.997
Một vụ nổ như thế này sẽ tạo ra

0:01:02.997,0:01:06.777
một quả cầu lửa[br]có khả năng hủy hoại một vài dãy nhà

0:01:06.777,0:01:10.877
và sóng xung kích phá hủy[br]các tòa nhà cách đó vài kí-lô-mét.

0:01:10.877,0:01:13.308
Đau lòng thay,[br]ta không thể làm được gì

0:01:13.308,0:01:15.938
để cứu những người[br]trong phạm vi bán kính quả cầu lửa.

0:01:15.938,0:01:19.347
Tuy nhiên, với những người[br]ở vùng sóng xung kích và xa hơn,

0:01:19.347,0:01:23.357
khoa học có giao thức hỗ trợ[br]có thể giúp cứu được mạng người.

0:01:23.357,0:01:25.607
Và dù nghe có vẻ kì lạ,

0:01:25.607,0:01:30.567
cách tốt nhất để được an toàn[br]trong suốt vụ nổ hạt nhân,

0:01:30.567,0:01:32.688
là tìm nơi trú ẩn.

0:01:32.688,0:01:36.408
Cũng giống việc tự bảo vệ[br]trước lốc xoáy hoặc bão,

0:01:36.408,0:01:39.238
vào trong và ở yên[br]trong một tòa nhà vững chắc

0:01:39.238,0:01:43.928
sẽ bảo vệ bạn khỏi[br]sóng xung kích, nhiệt, và bức xạ.

0:01:43.928,0:01:46.508
Năng lượng của sóng xung kích [br]di chuyển

0:01:46.508,0:01:50.708
từ bán kính quả cầu lửa ra xa[br]vài kí-lô-mét trong vài giây đầu tiên.

0:01:50.708,0:01:55.238
Các tòa nhà vững chắc trong phạm vi đó[br]có thể chịu được sóng xung kích,

0:01:55.238,0:01:58.791
và ở yên tại trung tâm và tầng hầm[br]của những tòa nhà này

0:01:58.791,0:02:03.438
cũng giúp bảo vệ [br]khỏi nhiệt và các vật thể bay.

0:02:03.438,0:02:08.828
Tìm nơi trú ẩn là vô cùng quan trọng[br]nếu quả cầu lửa xảy ra gần mặt đất,

0:02:08.828,0:02:12.290
vụ nổ sẽ kéo theo[br]hàng ngàn tấn bụi và các mảnh vỡ

0:02:12.290,0:02:15.270
vào bầu khí quyển vài kí-lô-mét.

0:02:15.270,0:02:17.050
Khi quả cầu lửa nguội đi,

0:02:17.050,0:02:21.280
những nguyên tử không ổn định [br]được tạo ra bởi phản ứng phân hạch

0:02:21.280,0:02:25.830
hòa vào các mảnh vỡ[br]gây ra tác động lâu dài nguy hiểm nhất:

0:02:25.830,0:02:29.303
các phân tử phóng xạ [br]gọi là bụi phóng xạ.

0:02:29.303,0:02:33.413
Những hạt nhỏ như cát này[br]phát ra bức xạ ion hóa,

0:02:33.413,0:02:37.291
có khả năng tách electron[br]khỏi phân tử và nguyên tử.

0:02:37.291,0:02:41.851
Phơi nhiễm với lượng lớn bức xạ này[br]có thể dẫn đến tổn thương tế bào,

0:02:41.851,0:02:47.058
bỏng phóng xạ, nhiễm xạ,[br]ung thư, và thậm chí tử vong.

0:02:47.058,0:02:49.298
Được tạo ra ở vài kí-lô-mét trên không,

0:02:49.298,0:02:51.768
mật độ của vật liệu nguy hiểm này

0:02:51.768,0:02:54.798
phụ thuộc vào gió[br]ở thượng tầng khí quyển,

0:02:54.798,0:02:57.768
dẫn đến độ nguy hiểm[br]của bụi phóng xạ

0:02:57.768,0:03:01.728
có thể lên đến[br]hàng chục kí-lô-mét theo chiều gió.

0:03:01.738,0:03:05.466
Rất may, các tòa nhà[br]cho ta trú ẩn sau vụ nổ,

0:03:05.466,0:03:08.796
thậm chí, còn bảo vệ tốt hơn [br]trước bụi phóng xạ.

0:03:08.796,0:03:12.943
Bức xạ giảm khi nó đi xuyên qua[br]không gian và vật thể có khối lượng.

0:03:12.943,0:03:15.473
Vì vậy, trong khi một cửa sổ bị hỏng[br]và một cửa sổ kín

0:03:15.473,0:03:18.493
cùng có một mức độ giảm bức xạ[br]không đáng kể,

0:03:18.493,0:03:22.393
các lớp thép dày, bê tông,[br]và các khối đất

0:03:22.393,0:03:24.733
lại cho ta sự bảo vệ thực sự.

0:03:24.733,0:03:26.202
Và vì bụi phóng xạ phát ra

0:03:26.202,0:03:28.562
một nửa năng lượng của nó[br]trong giờ đầu tiên,

0:03:28.562,0:03:30.992
và 80% trong ngày đầu tiên,

0:03:30.992,0:03:34.452
ở yên tại nơi trú ẩn [br]trong vòng 24 giờ đầu

0:03:34.452,0:03:38.752
giúp giảm đáng kể[br]mức độ ảnh hưởng của bức xạ.

0:03:38.752,0:03:42.712
Sau vụ nổ, sẽ có[br]ít nhất 15 phút để tìm nơi trú ẩn

0:03:42.712,0:03:45.092
trước khi trận bụi phóng xạ bắt đầu.

0:03:45.092,0:03:48.082
Vì các hạt bụi phóng xạ nguy hiểm nhất[br]là nặng nhất,

0:03:48.082,0:03:49.962
chúng lắng trong không khí

0:03:49.962,0:03:52.322
và tích tụ lại trên đường phố và mái nhà,

0:03:52.322,0:03:54.382
nơi trú ẩn lý tưởng nhất là

0:03:54.382,0:03:57.842
dưới lòng đất[br]hoặc giữa các tòa nhà cao tầng.

0:03:57.842,0:04:00.562
Nhưng nếu ai đó[br]bị kẹt trong đám bụi phóng xạ,

0:04:00.562,0:04:02.842
vẫn có những biện pháp[br]họ có thể thực hiện.

0:04:02.842,0:04:04.472
Sau khi tìm được nơi an toàn,

0:04:04.472,0:04:07.252
họ nên tháo giày[br]và các lớp quần áo bên ngoài,

0:04:07.252,0:04:09.432
rửa sạch những vùng da bị tiếp xúc,

0:04:09.432,0:04:12.582
và để quần áo bị nhiễm xạ ra xa.

0:04:12.582,0:04:14.522
Khi đã vào bên trong,

0:04:14.522,0:04:17.132
lên kế hoạch ở lại đó[br]trong ít nhất 24 giờ.

0:04:17.132,0:04:20.792
Nếu nơi trú ẩn quá tồi tàn,[br]hoặc ai đó bên trong cần cấp cứu,

0:04:20.792,0:04:23.829
hãy thử tìm kiếm[br]sự giúp đỡ bên ngoài sau một giờ.

0:04:23.829,0:04:26.079
Nhưng lý tưởng nhất là

0:04:26.079,0:04:30.369
ở trong và theo dõi để biết thêm thông tin[br]từ những nhân viên ứng phó đầu tiên.

0:04:30.369,0:04:33.712
Dù điện, các dịch vụ di động,[br]và Internet sẽ bị cắt đứt,

0:04:33.712,0:04:36.152
hầu hết sóng radio [br]đều còn hoạt động.

0:04:36.152,0:04:38.612
Vì vậy, hãy nghe theo đội cứu hộ

0:04:38.612,0:04:41.572
để xác định lộ trình an toàn nhất[br]trong tương lai.

0:04:41.572,0:04:46.332
Vũ khí hạt nhân là một trong những công cụ[br]hủy diệt khủng khiếp nhất trên Trái đất,

0:04:46.332,0:04:49.944
và có vẻ ngây thơ khi đặt niềm tin vào[br]những biện pháp bảo vệ đơn giản.

0:04:49.944,0:04:53.494
Nhưng nghiên cứu[br]và mô phỏng nhiều lần cho thấy

0:04:53.494,0:04:55.604
lợi ích của việc trú ẩn.

0:04:55.604,0:04:58.034
Vì vậy, dù hy vọng[br]sẽ chẳng bao giờ cần đến nó,

0:04:58.034,0:05:02.394
hãy nhớ rằng[br]vào bên trong, ở yên và theo dõi radio.