[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.62,0:00:02.44,Default,,0000,0000,0000,,Stel jezelf eens de vraag:
Dialogue: 0,0:00:02.97,0:00:06.76,Default,,0000,0000,0000,,wat voel je wanneer je \Nde woorden ‘organische chemie’ hoort?
Dialogue: 0,0:00:06.79,0:00:07.95,Default,,0000,0000,0000,,Wat komt er in je op?
Dialogue: 0,0:00:08.76,0:00:12.41,Default,,0000,0000,0000,,Bijna elke universiteit \Nbiedt een cursus aan
Dialogue: 0,0:00:12.43,0:00:14.32,Default,,0000,0000,0000,,die Organische Chemie heet.
Dialogue: 0,0:00:14.34,0:00:17.37,Default,,0000,0000,0000,,Het is een slopende,\Nzware inleiding op het onderwerp,
Dialogue: 0,0:00:18.25,0:00:21.23,Default,,0000,0000,0000,,een vloed aan informatie\Ndie studenten overweldigt
Dialogue: 0,0:00:21.25,0:00:25.44,Default,,0000,0000,0000,,en je moet ervoor slagen \Nals je arts, tandarts
Dialogue: 0,0:00:25.46,0:00:26.83,Default,,0000,0000,0000,,of dierenarts wil worden.
Dialogue: 0,0:00:26.85,0:00:30.79,Default,,0000,0000,0000,,Daarom zien zo veel studenten \Ndeze wetenschap als dit ...
Dialogue: 0,0:00:32.13,0:00:34.10,Default,,0000,0000,0000,,als een obstakel op hun pad,
Dialogue: 0,0:00:34.12,0:00:36.28,Default,,0000,0000,0000,,ze vrezen en haten het
Dialogue: 0,0:00:36.31,0:00:38.45,Default,,0000,0000,0000,,en ze noemen het een sneuvelvak.
Dialogue: 0,0:00:38.48,0:00:42.32,Default,,0000,0000,0000,,Wat een wreed vak,\Nom jongeren uit te wieden.
Dialogue: 0,0:00:43.54,0:00:47.41,Default,,0000,0000,0000,,Die perceptie verspreidde zich al lang \Ngeleden tot buiten de universiteiten.
Dialogue: 0,0:00:47.41,0:00:51.01,Default,,0000,0000,0000,,Er is een universele bezorgdheid \Nover deze twee woorden.
Dialogue: 0,0:00:52.96,0:00:55.39,Default,,0000,0000,0000,,Ik hou toevallig van deze wetenschap
Dialogue: 0,0:00:55.41,0:00:58.21,Default,,0000,0000,0000,,en ik denk dat de positie\Nwaarin we ze hebben geplaatst
Dialogue: 0,0:00:58.21,0:00:59.68,Default,,0000,0000,0000,,onvergeeflijk is.
Dialogue: 0,0:00:59.70,0:01:03.56,Default,,0000,0000,0000,,Het is niet goed voor de wetenschap \Nen het is niet goed voor de samenleving.
Dialogue: 0,0:01:03.59,0:01:06.15,Default,,0000,0000,0000,,En ik denk niet dat dat hoeft.
Dialogue: 0,0:01:06.18,0:01:09.81,Default,,0000,0000,0000,,Ik bedoel niet dat deze cursus \Ngemakkelijker zou moeten zijn.
Dialogue: 0,0:01:10.13,0:01:11.34,Default,,0000,0000,0000,,Helemaal niet.
Dialogue: 0,0:01:11.82,0:01:15.64,Default,,0000,0000,0000,,Maar jouw idee van deze twee woorden
Dialogue: 0,0:01:16.88,0:01:21.27,Default,,0000,0000,0000,,mag niet stoelen op de ervaringen \Nvan studenten geneeskunde
Dialogue: 0,0:01:21.30,0:01:24.46,Default,,0000,0000,0000,,die een zeer enerverende \Ntijd in hun leven doormaken.
Dialogue: 0,0:01:25.72,0:01:28.18,Default,,0000,0000,0000,,Daarom sta ik hier vandaag,\Nomdat ik geloof
Dialogue: 0,0:01:28.20,0:01:30.83,Default,,0000,0000,0000,,dat basiskennis van organische \Nchemie waardevol is
Dialogue: 0,0:01:30.86,0:01:35.47,Default,,0000,0000,0000,,en ik denk dat ze voor iedereen \Ntoegankelijk kan worden gemaakt.
Dialogue: 0,0:01:35.49,0:01:37.90,Default,,0000,0000,0000,,Dat wil ik jullie vandaag bewijzen.
Dialogue: 0,0:01:37.93,0:01:39.31,Default,,0000,0000,0000,,Mag het?
Dialogue: 0,0:01:39.33,0:01:40.86,Default,,0000,0000,0000,,Publiek: Jaa!
Dialogue: 0,0:01:40.89,0:01:43.95,Default,,0000,0000,0000,,Jakob Magolan: Oké, we gaan ervoor.
Dialogue: 0,0:01:43.97,0:01:45.23,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:01:45.25,0:01:48.04,Default,,0000,0000,0000,,Hier heb ik een al te dure EpiPen.
Dialogue: 0,0:01:48.54,0:01:50.82,Default,,0000,0000,0000,,Het geneesmiddel erin heet epinefrine.
Dialogue: 0,0:01:51.25,0:01:54.38,Default,,0000,0000,0000,,Epinefrine kan mijn hartslag \Nopnieuw opstarten
Dialogue: 0,0:01:54.41,0:01:56.97,Default,,0000,0000,0000,,of een levensbedreigende \Nallergische reactie stoppen.
Dialogue: 0,0:01:56.100,0:02:00.36,Default,,0000,0000,0000,,Een injectie hier zal het doen.
Dialogue: 0,0:02:01.08,0:02:05.14,Default,,0000,0000,0000,,Het start de vecht-of-vlucht \Nmachinerie in mijn lichaam op.
Dialogue: 0,0:02:05.25,0:02:09.07,Default,,0000,0000,0000,,Hartslag en bloeddruk stijgen \Nen bloed raast naar mijn spieren.
Dialogue: 0,0:02:09.09,0:02:12.03,Default,,0000,0000,0000,,Mijn pupillen verwijden. \NIk voel een golf van kracht.
Dialogue: 0,0:02:12.05,0:02:17.20,Default,,0000,0000,0000,,Epinefrine maakte voor veel mensen \Nhet verschil uit tussen leven en dood.
Dialogue: 0,0:02:17.22,0:02:20.42,Default,,0000,0000,0000,,Dit is als een klein wonder \Ndat je in je vingers kunt houden.
Dialogue: 0,0:02:21.46,0:02:24.76,Default,,0000,0000,0000,,Hier is de chemische \Nstructuur van epinefrine.
Dialogue: 0,0:02:25.75,0:02:27.96,Default,,0000,0000,0000,,Dit is hoe organische chemie eruit ziet.
Dialogue: 0,0:02:27.98,0:02:30.24,Default,,0000,0000,0000,,Het lijkt op lijnen en letters ...
Dialogue: 0,0:02:31.36,0:02:33.37,Default,,0000,0000,0000,,Zonder betekenis \Nvoor de meeste mensen.
Dialogue: 0,0:02:33.74,0:02:36.59,Default,,0000,0000,0000,,Ik wil jullie graag tonen \Nwat ik in dit beeld zie.
Dialogue: 0,0:02:37.64,0:02:39.48,Default,,0000,0000,0000,,Ik zie een fysiek object
Dialogue: 0,0:02:41.07,0:02:43.42,Default,,0000,0000,0000,,met diepte en draaiende delen,
Dialogue: 0,0:02:43.44,0:02:44.67,Default,,0000,0000,0000,,en het beweegt.
Dialogue: 0,0:02:46.86,0:02:49.08,Default,,0000,0000,0000,,Dit noemen we een verbinding \Nof een molecuul.
Dialogue: 0,0:02:49.08,0:02:51.57,Default,,0000,0000,0000,,Het zijn 26 atomen.
Dialogue: 0,0:02:51.57,0:02:54.75,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn aan elkaar gehecht \Ndoor atoombindingen.
Dialogue: 0,0:02:55.44,0:02:59.91,Default,,0000,0000,0000,,De unieke opstelling van deze atomen \Ngeeft epinefrine zijn identiteit,
Dialogue: 0,0:02:59.94,0:03:02.25,Default,,0000,0000,0000,,maar niemand heeft \Ner ooit een echt gezien,
Dialogue: 0,0:03:02.27,0:03:03.72,Default,,0000,0000,0000,,want ze zijn erg klein.
Dialogue: 0,0:03:03.75,0:03:06.90,Default,,0000,0000,0000,,Dus gaan we dit \Neen artistieke impressie noemen
Dialogue: 0,0:03:06.92,0:03:09.15,Default,,0000,0000,0000,,en ik wil jullie uitleggen \Nhoe klein dit is.
Dialogue: 0,0:03:10.62,0:03:14.76,Default,,0000,0000,0000,,Hierin zit minder dan een halve milligram \Nervan opgelost in water.
Dialogue: 0,0:03:14.79,0:03:16.47,Default,,0000,0000,0000,,Ongeveer zoveel als een zandkorrel.
Dialogue: 0,0:03:16.47,0:03:20.32,Default,,0000,0000,0000,,Hierin zitten één triljoen \Nmoleculen epinefrine.
Dialogue: 0,0:03:21.53,0:03:22.99,Default,,0000,0000,0000,,Dat zijn 18 nullen.
Dialogue: 0,0:03:23.01,0:03:24.91,Default,,0000,0000,0000,,Dat aantal is moeilijk te visualiseren.
Dialogue: 0,0:03:25.34,0:03:28.02,Default,,0000,0000,0000,,Zeven miljard mensen op deze planeet?
Dialogue: 0,0:03:28.88,0:03:33.45,Default,,0000,0000,0000,,Misschien 400 miljard sterren \Nin ons melkwegstelsel?
Dialogue: 0,0:03:33.45,0:03:35.02,Default,,0000,0000,0000,,Je komt niet eens in de buurt.
Dialogue: 0,0:03:35.02,0:03:36.93,Default,,0000,0000,0000,,Om ongeveer tot dat aantal te komen,
Dialogue: 0,0:03:36.95,0:03:39.67,Default,,0000,0000,0000,,zou je elke zandkorrel
Dialogue: 0,0:03:39.69,0:03:43.29,Default,,0000,0000,0000,,van elk strand, van alle oceanen \Nen meren moeten nemen
Dialogue: 0,0:03:43.31,0:03:46.04,Default,,0000,0000,0000,,en ze dan allemaal inkrimpen, \Nzodat ze hierin passen.
Dialogue: 0,0:03:47.82,0:03:50.67,Default,,0000,0000,0000,,Epinefrine is zo klein \Ndat we het nooit zullen zien,
Dialogue: 0,0:03:50.70,0:03:53.05,Default,,0000,0000,0000,,door geen enkele microscoop ooit,
Dialogue: 0,0:03:53.100,0:03:55.71,Default,,0000,0000,0000,,maar we weten hoe het eruit ziet,
Dialogue: 0,0:03:55.71,0:03:59.38,Default,,0000,0000,0000,,omdat het zich toont \Nvia een aantal geavanceerde machines
Dialogue: 0,0:03:59.40,0:04:01.53,Default,,0000,0000,0000,,met mooie namen
Dialogue: 0,0:04:01.56,0:04:04.23,Default,,0000,0000,0000,,zoals ‘nucleaire magnetische \Nresonantie spectrometers’.
Dialogue: 0,0:04:05.40,0:04:08.67,Default,,0000,0000,0000,,Maar zichtbaar of niet, \Nwe kennen dit molecuul heel goed.
Dialogue: 0,0:04:08.69,0:04:11.01,Default,,0000,0000,0000,,Het bevat vier verschillende atoomsoorten:
Dialogue: 0,0:04:11.01,0:04:13.07,Default,,0000,0000,0000,,waterstof, koolstof, zuurstof en stikstof.
Dialogue: 0,0:04:13.10,0:04:15.86,Default,,0000,0000,0000,,Dit zijn de kleuren die we \Ner meestal voor gebruiken.
Dialogue: 0,0:04:15.89,0:04:18.52,Default,,0000,0000,0000,,Alles in ons universum is \Ngemaakt van kleine bolletjes
Dialogue: 0,0:04:18.54,0:04:19.72,Default,,0000,0000,0000,,die we atomen noemen.
Dialogue: 0,0:04:19.74,0:04:22.24,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn ongeveer honderd \Nvan deze basisingrediënten,
Dialogue: 0,0:04:22.24,0:04:24.58,Default,,0000,0000,0000,,allemaal gemaakt \Nvan drie nog kleinere deeltjes:
Dialogue: 0,0:04:24.58,0:04:26.18,Default,,0000,0000,0000,,protonen, neutronen, elektronen.
Dialogue: 0,0:04:26.21,0:04:29.34,Default,,0000,0000,0000,,Wij rangschikken die atomen \Nin deze vertrouwde tabel.
Dialogue: 0,0:04:30.76,0:04:32.85,Default,,0000,0000,0000,,We geven ze elk een naam en een nummer.
Dialogue: 0,0:04:32.85,0:04:35.42,Default,,0000,0000,0000,,Maar het gekende leven \Nheeft ze niet allemaal nodig,
Dialogue: 0,0:04:35.42,0:04:37.87,Default,,0000,0000,0000,,slechts deze kleinere deelverzameling.
Dialogue: 0,0:04:38.67,0:04:41.81,Default,,0000,0000,0000,,En vier atomen in het bijzonder \Nonderscheiden zich van de rest
Dialogue: 0,0:04:41.81,0:04:44.03,Default,,0000,0000,0000,,als de belangrijkste \Nbouwstenen van het leven.
Dialogue: 0,0:04:44.06,0:04:47.42,Default,,0000,0000,0000,,Het zijn dezelfde als die in epinefrine:
Dialogue: 0,0:04:47.44,0:04:50.48,Default,,0000,0000,0000,,waterstof, koolstof, stikstof en zuurstof.
Dialogue: 0,0:04:52.51,0:04:55.43,Default,,0000,0000,0000,,Wat ik nu ga zeggen,\Nis het belangrijkste onderdeel.
Dialogue: 0,0:04:56.44,0:04:59.30,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer deze atomen zich \Nverbinden tot moleculen
Dialogue: 0,0:04:59.32,0:05:01.05,Default,,0000,0000,0000,,volgen ze een aantal regels.
Dialogue: 0,0:05:01.08,0:05:03.34,Default,,0000,0000,0000,,Waterstof maakt één binding,
Dialogue: 0,0:05:03.36,0:05:05.11,Default,,0000,0000,0000,,zuurstof altijd twee,
Dialogue: 0,0:05:05.13,0:05:06.56,Default,,0000,0000,0000,,stikstof drie
Dialogue: 0,0:05:06.59,0:05:08.11,Default,,0000,0000,0000,,en koolstof vier.
Dialogue: 0,0:05:08.86,0:05:10.28,Default,,0000,0000,0000,,Dat is het.
Dialogue: 0,0:05:10.30,0:05:11.99,Default,,0000,0000,0000,,HONC - één, twee, drie, vier.
Dialogue: 0,0:05:13.96,0:05:17.68,Default,,0000,0000,0000,,Als je tot vier kunt tellen en\Nhet woord ‘honk’ fout kunt spellen,
Dialogue: 0,0:05:17.70,0:05:20.37,Default,,0000,0000,0000,,ga je je dit voor de rest \Nvan je leven herinneren.
Dialogue: 0,0:05:20.39,0:05:22.05,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:05:22.07,0:05:24.49,Default,,0000,0000,0000,,Nu heb ik hier vier kommen \Nmet deze ingrediënten.
Dialogue: 0,0:05:24.52,0:05:27.28,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen ze gebruiken \Nom moleculen te bouwen.
Dialogue: 0,0:05:28.83,0:05:30.41,Default,,0000,0000,0000,,Laten we beginnen met epinefrine.
Dialogue: 0,0:05:31.46,0:05:35.64,Default,,0000,0000,0000,,Nu bestaan deze bindingen \Ntussen atomen uit elektronen,
Dialogue: 0,0:05:36.15,0:05:39.27,Default,,0000,0000,0000,,waarmee ze als armen naar \Nhun buren reiken om ze vast te houden,
Dialogue: 0,0:05:39.27,0:05:41.53,Default,,0000,0000,0000,,twee elektronen per binding \Nals een 'handdruk'
Dialogue: 0,0:05:41.53,0:05:43.64,Default,,0000,0000,0000,,en zoals een handdruk \Nzijn ze niet blijvend.
Dialogue: 0,0:05:43.64,0:05:45.74,Default,,0000,0000,0000,,Ze kunnen loslaten en een ander grijpen.
Dialogue: 0,0:05:45.74,0:05:47.58,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een chemische reactie
Dialogue: 0,0:05:47.58,0:05:50.100,Default,,0000,0000,0000,,waarbij atomen wisselen van partners \Nen nieuwe moleculen maken.
Dialogue: 0,0:05:51.02,0:05:54.60,Default,,0000,0000,0000,,De ruggengraat van epinefrine\Nbestaat vooral uit koolstofatomen
Dialogue: 0,0:05:54.63,0:05:55.79,Default,,0000,0000,0000,,en dat is vaak zo.
Dialogue: 0,0:05:55.81,0:05:59.01,Default,,0000,0000,0000,,Koolstof is het favoriete structurele \Nbouwmateriaal van het leven,
Dialogue: 0,0:05:59.01,0:06:01.69,Default,,0000,0000,0000,,want het maakt veel handdrukken
Dialogue: 0,0:06:01.72,0:06:03.72,Default,,0000,0000,0000,,met precies de juiste grijpkracht.
Dialogue: 0,0:06:03.75,0:06:07.47,Default,,0000,0000,0000,,Daarom definiëren we de organische chemie \Nals de studie van koolstofmoleculen.
Dialogue: 0,0:06:08.56,0:06:13.15,Default,,0000,0000,0000,,Als we de kleinste moleculen maken die we \Nkunnen bedenken en die onze regels volgen,
Dialogue: 0,0:06:13.15,0:06:15.73,Default,,0000,0000,0000,,benadrukken ze onze regels,\Nen ze hebben bekende namen:
Dialogue: 0,0:06:15.73,0:06:19.93,Default,,0000,0000,0000,,water, ammoniak en methaan, \NH2O, NH3 en CH4.
Dialogue: 0,0:06:21.74,0:06:24.20,Default,,0000,0000,0000,,De woorden ‘waterstof’, \N‘zuurstof’ en ‘stikstof’ --
Dialogue: 0,0:06:24.22,0:06:26.49,Default,,0000,0000,0000,,we gebruiken dezelfde namen
Dialogue: 0,0:06:26.52,0:06:29.17,Default,,0000,0000,0000,,voor de drie moleculen \Nmet elk twee atomen.
Dialogue: 0,0:06:29.19,0:06:30.53,Default,,0000,0000,0000,,Zij volgen die regels ook,
Dialogue: 0,0:06:30.56,0:06:33.22,Default,,0000,0000,0000,,want ze hebben één, twee en drie \Nbindingen tussen hen.
Dialogue: 0,0:06:33.25,0:06:34.97,Default,,0000,0000,0000,,Daarom is zuurstof O2.
Dialogue: 0,0:06:36.45,0:06:38.39,Default,,0000,0000,0000,,Ik kan je verbranding laten zien.
Dialogue: 0,0:06:39.32,0:06:41.74,Default,,0000,0000,0000,,Hier is koolstofdioxide, CO2.
Dialogue: 0,0:06:41.77,0:06:44.45,Default,,0000,0000,0000,,Laten we erboven \Nwater en zuurstof plaatsen
Dialogue: 0,0:06:44.45,0:06:46.70,Default,,0000,0000,0000,,en ernaast enkele \Nontvlambare brandstoffen.
Dialogue: 0,0:06:46.70,0:06:48.100,Default,,0000,0000,0000,,Die bevatten alleen waterstof en koolstof.
Dialogue: 0,0:06:49.02,0:06:50.76,Default,,0000,0000,0000,,Daarom heten ze koolwaterstoffen.
Dialogue: 0,0:06:50.76,0:06:51.76,Default,,0000,0000,0000,,We zijn erg creatief.
Dialogue: 0,0:06:51.76,0:06:53.22,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:06:53.24,0:06:55.38,Default,,0000,0000,0000,,Als ze tegen zuurstofmoleculen botsen,
Dialogue: 0,0:06:55.41,0:06:59.12,Default,,0000,0000,0000,,zoals in je motor of je barbecue,
Dialogue: 0,0:06:59.14,0:07:01.68,Default,,0000,0000,0000,,zetten ze energie vrij \Nen herschikken ze zich.
Dialogue: 0,0:07:01.68,0:07:04.96,Default,,0000,0000,0000,,Elke koolstof komt in het centrum \Nvan een CO2-molecuul te zitten,
Dialogue: 0,0:07:04.96,0:07:06.37,Default,,0000,0000,0000,,tussen twee zuurstofatomen.
Dialogue: 0,0:07:06.39,0:07:08.84,Default,,0000,0000,0000,,Alle waterstofatomen eindigen \Nals delen van water.
Dialogue: 0,0:07:08.86,0:07:10.86,Default,,0000,0000,0000,,Iedereen volgt de regels.
Dialogue: 0,0:07:10.88,0:07:12.20,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn niet optioneel,
Dialogue: 0,0:07:12.22,0:07:14.70,Default,,0000,0000,0000,,ook niet voor grotere moleculen
Dialogue: 0,0:07:14.72,0:07:16.14,Default,,0000,0000,0000,,zoals deze drie.
Dialogue: 0,0:07:17.35,0:07:19.52,Default,,0000,0000,0000,,Dit is onze favoriete vitamine
Dialogue: 0,0:07:19.55,0:07:21.20,Default,,0000,0000,0000,,naast onze favoriete drug.
Dialogue: 0,0:07:21.22,0:07:22.47,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:07:22.49,0:07:26.23,Default,,0000,0000,0000,,Morfine is een van de belangrijkste \Nverhalen in de medische geschiedenis.
Dialogue: 0,0:07:26.25,0:07:29.12,Default,,0000,0000,0000,,Het was de eerste triomf \Nvan de geneeskunde op fysieke pijn.
Dialogue: 0,0:07:29.12,0:07:31.19,Default,,0000,0000,0000,,Elke molecule heeft zijn verhaal
Dialogue: 0,0:07:31.22,0:07:32.80,Default,,0000,0000,0000,,en ze zijn allemaal gepubliceerd.
Dialogue: 0,0:07:32.82,0:07:36.29,Default,,0000,0000,0000,,Wetenschappers beschrijven ze \Nen andere wetenschappers lezen ze.
Dialogue: 0,0:07:36.32,0:07:39.39,Default,,0000,0000,0000,,Daarom die handige voorstellingen \Nom dit snel te doen op papier
Dialogue: 0,0:07:39.41,0:07:41.27,Default,,0000,0000,0000,,en ik moet je leren hoe dat moet.
Dialogue: 0,0:07:41.30,0:07:44.07,Default,,0000,0000,0000,,We leggen epinefrine plat op een pagina
Dialogue: 0,0:07:44.10,0:07:46.78,Default,,0000,0000,0000,,en vervangen alle bollen \Ndoor eenvoudige letters.
Dialogue: 0,0:07:46.80,0:07:51.10,Default,,0000,0000,0000,,Dan worden de bindingen, die in het \Nvlak van de pagina liggen, rechte lijnen
Dialogue: 0,0:07:51.15,0:07:53.40,Default,,0000,0000,0000,,en de bindingen naar boven en naar onder,
Dialogue: 0,0:07:53.43,0:07:54.83,Default,,0000,0000,0000,,worden kleine driehoeken,
Dialogue: 0,0:07:54.85,0:07:57.29,Default,,0000,0000,0000,,ofwel vol, ofwel gearceerd \Nom diepte aan te geven.
Dialogue: 0,0:07:57.33,0:07:59.56,Default,,0000,0000,0000,,Koolstoffen tekenen we niet.
Dialogue: 0,0:07:59.58,0:08:02.40,Default,,0000,0000,0000,,We besparen tijd door ze te verbergen.
Dialogue: 0,0:08:02.90,0:08:06.03,Default,,0000,0000,0000,,Ze worden voorgesteld \Ndoor de hoeken tussen de bindingen,
Dialogue: 0,0:08:06.06,0:08:09.69,Default,,0000,0000,0000,,en we verstoppen ook elke waterstof \Ndie aan een koolstofatoom is gebonden.
Dialogue: 0,0:08:10.58,0:08:11.74,Default,,0000,0000,0000,,We weten dat ze er zijn
Dialogue: 0,0:08:11.76,0:08:14.66,Default,,0000,0000,0000,,als koolstof minder\Ndan vier bindingen heeft.
Dialogue: 0,0:08:15.85,0:08:19.40,Default,,0000,0000,0000,,Het laatste dat we aanpakken zijn \Nde bindingen tussen O en H en N en H.
Dialogue: 0,0:08:19.43,0:08:21.52,Default,,0000,0000,0000,,Die laten we weg om het schoner te maken,
Dialogue: 0,0:08:21.54,0:08:23.02,Default,,0000,0000,0000,,en dat is alles wat er is.
Dialogue: 0,0:08:23.04,0:08:25.98,Default,,0000,0000,0000,,Dat is de professionele manier \Nom moleculen voor te stellen.
Dialogue: 0,0:08:25.98,0:08:28.06,Default,,0000,0000,0000,,Dat is wat je ziet op Wikipediapagina's.
Dialogue: 0,0:08:30.79,0:08:34.56,Default,,0000,0000,0000,,Het vraagt wat oefening, maar ik denk \Ndat iedereen hier dat zou kunnen.
Dialogue: 0,0:08:34.58,0:08:37.30,Default,,0000,0000,0000,,Maar voor vandaag is dit epinefrine.
Dialogue: 0,0:08:37.89,0:08:40.81,Default,,0000,0000,0000,,Ook wel adrenaline genoemd. \NZe zijn één en hetzelfde.
Dialogue: 0,0:08:40.84,0:08:42.45,Default,,0000,0000,0000,,Het ontstaat in de bijnieren.
Dialogue: 0,0:08:42.47,0:08:45.43,Default,,0000,0000,0000,,Dit molecuul zit nu in je lichaam.
Dialogue: 0,0:08:45.45,0:08:47.14,Default,,0000,0000,0000,,Het is een natuurlijk molecuul.
Dialogue: 0,0:08:47.16,0:08:51.41,Default,,0000,0000,0000,,Deze EpiPen geeft je er even \Néén triljoen meer van.
Dialogue: 0,0:08:51.43,0:08:53.08,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:08:53.11,0:08:56.30,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen epinefrine extraheren
Dialogue: 0,0:08:56.32,0:08:59.74,Default,,0000,0000,0000,,uit de bijnieren van schapen en runderen,
Dialogue: 0,0:08:59.76,0:09:02.10,Default,,0000,0000,0000,,maar daar komt dit spul niet vandaan.
Dialogue: 0,0:09:02.12,0:09:04.99,Default,,0000,0000,0000,,We maken dit epinefrine in een fabriek
Dialogue: 0,0:09:05.02,0:09:10.25,Default,,0000,0000,0000,,uit kleinere moleculen \Ndie meestal afkomstig zijn uit aardolie.
Dialogue: 0,0:09:11.32,0:09:13.03,Default,,0000,0000,0000,,Dit is 100% synthetisch.
Dialogue: 0,0:09:13.86,0:09:17.12,Default,,0000,0000,0000,,En dat woord ‘synthetisch’ maakt \Nsommigen ongemakkelijk.
Dialogue: 0,0:09:17.96,0:09:21.26,Default,,0000,0000,0000,,Het is niet zoals het woord\N‘natuurlijk’, dat veilig aanvoelt.
Dialogue: 0,0:09:21.28,0:09:24.92,Default,,0000,0000,0000,,Maar deze twee moleculen kunnen niet \Nvan elkaar worden onderscheiden.
Dialogue: 0,0:09:26.26,0:09:30.16,Default,,0000,0000,0000,,We hebben het niet over twee auto's \Ndie van een lopende band komen.
Dialogue: 0,0:09:30.18,0:09:32.22,Default,,0000,0000,0000,,Een auto kan een kras hebben,
Dialogue: 0,0:09:32.25,0:09:34.10,Default,,0000,0000,0000,,maar een atoom kan je niet krassen.
Dialogue: 0,0:09:34.13,0:09:38.68,Default,,0000,0000,0000,,Deze twee zijn identiek \Nop een surreële, bijna wiskundige wijze.
Dialogue: 0,0:09:38.70,0:09:41.80,Default,,0000,0000,0000,,Op deze atomaire schaal \Nraakt wiskunde vrijwel de werkelijkheid.
Dialogue: 0,0:09:42.13,0:09:43.75,Default,,0000,0000,0000,,En een molecuul van epinefrine ...
Dialogue: 0,0:09:44.62,0:09:46.69,Default,,0000,0000,0000,,heeft geen herinnering aan zijn herkomst.
Dialogue: 0,0:09:46.69,0:09:47.91,Default,,0000,0000,0000,,Het is gewoon wat het is,
Dialogue: 0,0:09:47.93,0:09:49.24,Default,,0000,0000,0000,,en als je het eenmaal hebt,
Dialogue: 0,0:09:49.24,0:09:53.52,Default,,0000,0000,0000,,doen de woorden ‘natuurlijk’ \Nen ‘synthetisch’ er niet toe.
Dialogue: 0,0:09:54.28,0:09:57.50,Default,,0000,0000,0000,,De natuur synthetiseert \Ndit molecuul net als wij,
Dialogue: 0,0:09:57.52,0:09:59.92,Default,,0000,0000,0000,,behalve dat de natuur \Nhet beter kan dan wij.
Dialogue: 0,0:09:59.92,0:10:02.21,Default,,0000,0000,0000,,Voordat er sprake was van leven op aarde,
Dialogue: 0,0:10:02.23,0:10:05.24,Default,,0000,0000,0000,,waren alle moleculen klein en eenvoudig:
Dialogue: 0,0:10:05.26,0:10:06.92,Default,,0000,0000,0000,,koolstofdioxide, water, stikstof,
Dialogue: 0,0:10:08.02,0:10:09.11,Default,,0000,0000,0000,,gewoon simpele dingen.
Dialogue: 0,0:10:09.11,0:10:11.14,Default,,0000,0000,0000,,Het ontstaan van het leven veranderde dat.
Dialogue: 0,0:10:11.16,0:10:14.86,Default,,0000,0000,0000,,Leven bracht biosynthetische fabrieken \Ndie door zonlicht worden aangedreven,
Dialogue: 0,0:10:14.86,0:10:17.94,Default,,0000,0000,0000,,en in deze fabrieken botsen \Nkleine moleculen tegen elkaar
Dialogue: 0,0:10:17.96,0:10:21.27,Default,,0000,0000,0000,,en worden ze grote moleculen: \Nkoolhydraten, eiwitten, nucleïnezuren,
Dialogue: 0,0:10:21.30,0:10:23.75,Default,,0000,0000,0000,,allerlei spectaculaire creaties.
Dialogue: 0,0:10:25.61,0:10:27.94,Default,,0000,0000,0000,,De natuur is de originele \Norganische chemicus
Dialogue: 0,0:10:28.93,0:10:32.36,Default,,0000,0000,0000,,en haar werk vult ook onze lucht \Nmet zuurstofgas dat we inademen,
Dialogue: 0,0:10:32.38,0:10:33.85,Default,,0000,0000,0000,,dat is hoge-energie zuurstof.
Dialogue: 0,0:10:35.60,0:10:38.86,Default,,0000,0000,0000,,Al deze moleculen zitten \Nvol energie van de zon.
Dialogue: 0,0:10:38.88,0:10:40.35,Default,,0000,0000,0000,,Ze slaan ze op als batterijen.
Dialogue: 0,0:10:40.81,0:10:43.65,Default,,0000,0000,0000,,De natuur is dus \Ngemaakt van chemische stoffen.
Dialogue: 0,0:10:44.17,0:10:47.27,Default,,0000,0000,0000,,Helpen jullie mij het woord \N‘chemische stof’ terug te winnen?
Dialogue: 0,0:10:47.27,0:10:49.71,Default,,0000,0000,0000,,Want het is ons ontstolen.
Dialogue: 0,0:10:49.74,0:10:52.43,Default,,0000,0000,0000,,Het betekent niet giftig of schadelijk
Dialogue: 0,0:10:52.46,0:10:55.51,Default,,0000,0000,0000,,en het betekent ook niet \Ndoor de mens gemaakt of onnatuurlijk.
Dialogue: 0,0:10:55.51,0:10:58.37,Default,,0000,0000,0000,,Het betekent gewoon ‘stof’, oké?
Dialogue: 0,0:10:58.39,0:10:59.92,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:10:59.94,0:11:03.90,Default,,0000,0000,0000,,Een klomp houtskool zonder \Nchemicaliën bestaat niet.
Dialogue: 0,0:11:03.100,0:11:05.21,Default,,0000,0000,0000,,Dat is belachelijk.
Dialogue: 0,0:11:05.23,0:11:06.23,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:11:06.26,0:11:08.09,Default,,0000,0000,0000,,En ik wil nog iets zeggen.
Dialogue: 0,0:11:08.93,0:11:11.61,Default,,0000,0000,0000,,Het woord ‘natuurlijk’\Nis niet hetzelfde als ‘veilig’,
Dialogue: 0,0:11:11.63,0:11:14.14,Default,,0000,0000,0000,,dat weten jullie.
Dialogue: 0,0:11:14.16,0:11:18.65,Default,,0000,0000,0000,,Tal van chemicaliën\Nuit de natuur zijn zeer giftig
Dialogue: 0,0:11:18.67,0:11:21.27,Default,,0000,0000,0000,,en anderen zijn lekker
Dialogue: 0,0:11:21.30,0:11:23.22,Default,,0000,0000,0000,,en sommige zijn beide ...
Dialogue: 0,0:11:23.24,0:11:24.61,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:11:24.64,0:11:26.33,Default,,0000,0000,0000,,toxisch en lekker.
Dialogue: 0,0:11:26.81,0:11:29.59,Default,,0000,0000,0000,,De enige manier om uit te maken \Nof iets schadelijk is,
Dialogue: 0,0:11:29.62,0:11:31.49,Default,,0000,0000,0000,,is het te testen,
Dialogue: 0,0:11:31.51,0:11:33.67,Default,,0000,0000,0000,,en dan bedoel ik niet door jullie.
Dialogue: 0,0:11:33.69,0:11:36.50,Default,,0000,0000,0000,,Professionele toxicologen: ze bestaan,
Dialogue: 0,0:11:36.53,0:11:38.04,Default,,0000,0000,0000,,ze zijn goed opgeleid
Dialogue: 0,0:11:38.06,0:11:40.07,Default,,0000,0000,0000,,en je moet ze vertrouwen zoals ik dat doe.
Dialogue: 0,0:11:40.89,0:11:42.78,Default,,0000,0000,0000,,De moleculen van de natuur zijn overal,
Dialogue: 0,0:11:42.78,0:11:44.56,Default,,0000,0000,0000,,inclusief degene die zijn afgebroken
Dialogue: 0,0:11:44.58,0:11:46.89,Default,,0000,0000,0000,,tot de zwarte mengsels \Ndie we petroleum noemen.
Dialogue: 0,0:11:46.92,0:11:49.15,Default,,0000,0000,0000,,We zuiveren deze moleculen.
Dialogue: 0,0:11:49.70,0:11:51.51,Default,,0000,0000,0000,,Er is niets onnatuurlijks aan.
Dialogue: 0,0:11:51.54,0:11:52.69,Default,,0000,0000,0000,,We zuiveren ze.
Dialogue: 0,0:11:54.23,0:11:57.20,Default,,0000,0000,0000,,We zijn ervan afhankelijk \Nvoor onze energie,
Dialogue: 0,0:11:57.22,0:12:01.23,Default,,0000,0000,0000,,wat betekent dat elk van de C-atomen \Nwordt omgezet tot CO2.
Dialogue: 0,0:12:01.25,0:12:04.09,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een broeikasgas \Ndat ons klimaat verstoort.
Dialogue: 0,0:12:04.09,0:12:07.85,Default,,0000,0000,0000,,Misschien helpt kennis van die chemie \Ndie realiteit makkelijker te aanvaarden
Dialogue: 0,0:12:07.85,0:12:09.41,Default,,0000,0000,0000,,voor sommigen, ik weet het niet,
Dialogue: 0,0:12:09.43,0:12:12.25,Default,,0000,0000,0000,,maar deze moleculen zijn niet \Nenkel fossiele brandstoffen.
Dialogue: 0,0:12:12.52,0:12:15.16,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn ook de goedkoopst \Nbeschikbare grondstoffen
Dialogue: 0,0:12:15.19,0:12:17.52,Default,,0000,0000,0000,,voor iets dat we synthese noemen.
Dialogue: 0,0:12:18.20,0:12:20.30,Default,,0000,0000,0000,,We gebruiken ze als LEGO-blokjes.
Dialogue: 0,0:12:21.08,0:12:25.37,Default,,0000,0000,0000,,We leerden hoe ze met grote precisie \Nte verbinden of uit elkaar te halen.
Dialogue: 0,0:12:25.39,0:12:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb dat zelf vaak gedaan
Dialogue: 0,0:12:27.02,0:12:29.65,Default,,0000,0000,0000,,en ik vind het nog steeds \Nverbazingwekkend dat het kan.
Dialogue: 0,0:12:29.65,0:12:32.70,Default,,0000,0000,0000,,Wat wij doen is net zoiets \Nals het samenstellen van LEGO
Dialogue: 0,0:12:32.72,0:12:35.76,Default,,0000,0000,0000,,door dozen ervan in wasmachines te gooien,
Dialogue: 0,0:12:35.78,0:12:37.08,Default,,0000,0000,0000,,maar het werkt.
Dialogue: 0,0:12:37.11,0:12:40.04,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen exacte kopieën maken \Nvan de natuurlijke moleculen,
Dialogue: 0,0:12:40.04,0:12:41.20,Default,,0000,0000,0000,,zoals epinefrine,
Dialogue: 0,0:12:41.34,0:12:45.34,Default,,0000,0000,0000,,of we kunnen eigen creaties maken,\Nzoals deze twee.
Dialogue: 0,0:12:45.36,0:12:49.63,Default,,0000,0000,0000,,Een verzacht de symptomen \Nvan multiple sclerose.
Dialogue: 0,0:12:49.66,0:12:53.44,Default,,0000,0000,0000,,De andere geneest een soort bloedkanker \Ndie wij T-cel lymfoom noemen.
Dialogue: 0,0:12:53.47,0:12:57.70,Default,,0000,0000,0000,,Een molecuul van de juiste grootte \Nen vorm is als een sleutel in een slot.
Dialogue: 0,0:12:57.72,0:13:01.20,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer het past, interfereert het \Nmet de chemie van een ziekte.
Dialogue: 0,0:13:01.22,0:13:02.51,Default,,0000,0000,0000,,Zo werken medicijnen.
Dialogue: 0,0:13:03.58,0:13:05.20,Default,,0000,0000,0000,,Natuurlijke of synthetische,
Dialogue: 0,0:13:05.22,0:13:08.68,Default,,0000,0000,0000,,het zijn allemaal maar moleculen\Ndie precies in iets belangrijks passen.
Dialogue: 0,0:13:08.71,0:13:11.01,Default,,0000,0000,0000,,Maar de natuur kan het veel beter dan wij,
Dialogue: 0,0:13:11.01,0:13:13.52,Default,,0000,0000,0000,,dus de hare zijn \Nindrukwekkender dan de onze,
Dialogue: 0,0:13:13.55,0:13:15.13,Default,,0000,0000,0000,,zoals deze hier.
Dialogue: 0,0:13:15.15,0:13:17.10,Default,,0000,0000,0000,,Dit heet vancomycine.
Dialogue: 0,0:13:17.12,0:13:20.18,Default,,0000,0000,0000,,De natuur gaf dit indrukwekkende beest\Ntwee chlooratomen,
Dialogue: 0,0:13:20.21,0:13:22.39,Default,,0000,0000,0000,,net een paar oorbellen.
Dialogue: 0,0:13:22.42,0:13:27.58,Default,,0000,0000,0000,,We vonden vancomycine in 1953\Nin een modderpoel in een jungle in Borneo.
Dialogue: 0,0:13:27.61,0:13:29.42,Default,,0000,0000,0000,,Het wordt gemaakt door een bacterie.
Dialogue: 0,0:13:30.36,0:13:33.25,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen het niet kostenefficiënt \Nsynthetiseren in een lab.
Dialogue: 0,0:13:33.80,0:13:38.12,Default,,0000,0000,0000,,Te ingewikkeld voor ons, maar \Nwe kunnen het oogsten uit de natuur,
Dialogue: 0,0:13:38.14,0:13:42.32,Default,,0000,0000,0000,,en dat doen we, want het is een \Nvan onze meest krachtige antibiotica.
Dialogue: 0,0:13:42.35,0:13:45.30,Default,,0000,0000,0000,,Elke dag vermeldt \Nonze literatuur nieuwe moleculen.
Dialogue: 0,0:13:45.33,0:13:48.56,Default,,0000,0000,0000,,We maken ze of we vinden ze\Nin alle uithoeken van deze planeet.
Dialogue: 0,0:13:49.86,0:13:51.67,Default,,0000,0000,0000,,Daar komen de geneesmiddelen vandaan
Dialogue: 0,0:13:51.70,0:13:53.94,Default,,0000,0000,0000,,en daarom hebben artsen \Ngeweldige krachten ...
Dialogue: 0,0:13:53.97,0:13:54.99,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:13:55.01,0:13:57.53,Default,,0000,0000,0000,,om dodelijke infecties \Nen al het andere te genezen.
Dialogue: 0,0:13:57.53,0:14:00.96,Default,,0000,0000,0000,,Vandaag is de dokter als een ridder \Nin een schitterend harnas.
Dialogue: 0,0:14:01.95,0:14:04.85,Default,,0000,0000,0000,,Ze leveren hun gevechten \Nmet moed en vastberadenheid,
Dialogue: 0,0:14:04.87,0:14:06.49,Default,,0000,0000,0000,,maar ook met goed materiaal.
Dialogue: 0,0:14:06.52,0:14:10.54,Default,,0000,0000,0000,,Vergeet dus de rol van de smid \Nniet in dit beeld,
Dialogue: 0,0:14:10.56,0:14:13.10,Default,,0000,0000,0000,,want zonder de smid\Nzou het er wat anders uitzien ...
Dialogue: 0,0:14:14.28,0:14:16.14,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:14:16.16,0:14:18.71,Default,,0000,0000,0000,,Maar deze wetenschap\Nomvat meer dan geneeskunde.
Dialogue: 0,0:14:18.71,0:14:24.74,Default,,0000,0000,0000,,Het is olie, oplosmiddelen,\Naroma's, textiel, alle kunststoffen,
Dialogue: 0,0:14:24.76,0:14:26.79,Default,,0000,0000,0000,,de kussens waar je nu op zit --
Dialogue: 0,0:14:26.79,0:14:29.52,Default,,0000,0000,0000,,ze zijn allemaal vervaardigd, \Nen ze zijn vooral koolstof,
Dialogue: 0,0:14:29.54,0:14:31.74,Default,,0000,0000,0000,,dus dat maakt het allemaal \Norganische chemie.
Dialogue: 0,0:14:31.74,0:14:33.79,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een rijke wetenschap.
Dialogue: 0,0:14:33.81,0:14:35.67,Default,,0000,0000,0000,,Ik liet vandaag een stuk weg:
Dialogue: 0,0:14:35.69,0:14:38.88,Default,,0000,0000,0000,,fosfor en zwavel en andere atomen,
Dialogue: 0,0:14:39.81,0:14:42.10,Default,,0000,0000,0000,,en waarom ze zich allemaal zo verbinden,
Dialogue: 0,0:14:42.12,0:14:43.38,Default,,0000,0000,0000,,en symmetrie
Dialogue: 0,0:14:43.40,0:14:45.22,Default,,0000,0000,0000,,en niet-bindende elektronen,
Dialogue: 0,0:14:45.24,0:14:46.79,Default,,0000,0000,0000,,en atomen met lading,
Dialogue: 0,0:14:46.81,0:14:49.91,Default,,0000,0000,0000,,en reacties en hun mechanismen, \Nen het gaat maar door en door.
Dialogue: 0,0:14:49.93,0:14:51.94,Default,,0000,0000,0000,,Synthese aanleren vergt veel tijd.
Dialogue: 0,0:14:51.97,0:14:54.90,Default,,0000,0000,0000,,Maar ik ben hier niet om jullie \Norganische chemie te leren --
Dialogue: 0,0:14:54.90,0:14:56.71,Default,,0000,0000,0000,,ik wil ze alleen maar laten zien,
Dialogue: 0,0:14:56.74,0:15:01.78,Default,,0000,0000,0000,,met heel veel hulp van een jonge man, \NWeston Durland genaamd.
Dialogue: 0,0:15:01.80,0:15:03.28,Default,,0000,0000,0000,,Jullie hebben hem al gezien.
Dialogue: 0,0:15:04.43,0:15:06.58,Default,,0000,0000,0000,,Hij is een student in de chemie,
Dialogue: 0,0:15:06.60,0:15:09.88,Default,,0000,0000,0000,,en toevallig ook \Nvrij goed in computergraphics.
Dialogue: 0,0:15:09.90,0:15:11.64,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:15:11.68,0:15:15.75,Default,,0000,0000,0000,,Weston ontwierp al die bewegende moleculen
Dialogue: 0,0:15:15.78,0:15:17.19,Default,,0000,0000,0000,,die je vandaag zag.
Dialogue: 0,0:15:17.21,0:15:20.45,Default,,0000,0000,0000,,Hij en ik wilden door het gebruik \Nvan graphics als deze
Dialogue: 0,0:15:20.48,0:15:23.26,Default,,0000,0000,0000,,iemand helpen praten \Nover deze ingewikkelde wetenschap.
Dialogue: 0,0:15:23.32,0:15:25.66,Default,,0000,0000,0000,,Maar ons belangrijkste doel was \Ngewoon laten zien
Dialogue: 0,0:15:25.68,0:15:28.64,Default,,0000,0000,0000,,dat organische chemie niet iets is \Nom bang voor te zijn.
Dialogue: 0,0:15:29.42,0:15:32.61,Default,,0000,0000,0000,,Het is in wezen een venster
Dialogue: 0,0:15:32.63,0:15:35.06,Default,,0000,0000,0000,,waardoor de schoonheid \Nvan de natuurlijke wereld
Dialogue: 0,0:15:35.06,0:15:36.36,Default,,0000,0000,0000,,beter tot zijn recht komt.
Dialogue: 0,0:15:36.36,0:15:37.52,Default,,0000,0000,0000,,Dank je.
Dialogue: 0,0:15:37.54,0:15:40.81,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)