[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:14.22,0:00:15.70,Default,,0000,0000,0000,,Öğrenme denildiğinde, Dialogue: 0,0:00:15.70,0:00:18.36,Default,,0000,0000,0000,,sınıfta veya konferans salonunda Dialogue: 0,0:00:18.36,0:00:19.67,Default,,0000,0000,0000,,masalarında kitapları açık Dialogue: 0,0:00:19.67,0:00:21.94,Default,,0000,0000,0000,,dikkatlice bir öğretmen veya profesörü Dialogue: 0,0:00:21.94,0:00:23.60,Default,,0000,0000,0000,,dinleyen öğrenciler aklımıza gelir. Dialogue: 0,0:00:23.60,0:00:26.51,Default,,0000,0000,0000,,Psikolojide ise öğrenme, \Nbir başka anlamda kullanılır. Dialogue: 0,0:00:26.51,0:00:30.15,Default,,0000,0000,0000,,Psikologlara göre öğrenme,\Ndavranışta meydana gelen Dialogue: 0,0:00:30.15,0:00:32.28,Default,,0000,0000,0000,,deneyime bağlı uzun süreli değişimdir. Dialogue: 0,0:00:32.28,0:00:34.38,Default,,0000,0000,0000,,Öğrenmenin temel iki türü Dialogue: 0,0:00:34.38,0:00:36.02,Default,,0000,0000,0000,,klasik koşullanma ve Dialogue: 0,0:00:36.02,0:00:39.07,Default,,0000,0000,0000,,edimsel/operant koşullanma \Nolarak adlandırılmaktadır. Dialogue: 0,0:00:39.07,0:00:41.97,Default,,0000,0000,0000,,İlk olarak klasik \Nkoşullanmadan başlayalım. Dialogue: 0,0:00:41.97,0:00:45.50,Default,,0000,0000,0000,,1890'larda, Ivan Pavlov adında\NRus fizyolog Dialogue: 0,0:00:45.50,0:00:48.40,Default,,0000,0000,0000,,köpekler üzerinde \Nhayli ünlü bir deney yaptı. Dialogue: 0,0:00:48.40,0:00:49.74,Default,,0000,0000,0000,,Köpeklere bir miktar yiyecek Dialogue: 0,0:00:49.74,0:00:51.78,Default,,0000,0000,0000,,gösterip aynı anda bir zil çaldı. Dialogue: 0,0:00:51.78,0:00:55.44,Default,,0000,0000,0000,,Bir süre sonra, köpekler zil ile yiyeceği\Nilişkilendirmeye başlayacaklardı. Dialogue: 0,0:00:55.44,0:00:56.82,Default,,0000,0000,0000,,Zili duyduklarında, Dialogue: 0,0:00:56.82,0:00:58.42,Default,,0000,0000,0000,,besleneceklerini öğreneceklerdi. Dialogue: 0,0:00:58.42,0:01:00.45,Default,,0000,0000,0000,,Neticede, sadece zili çalmak bile Dialogue: 0,0:01:00.45,0:01:02.24,Default,,0000,0000,0000,,köpeklerin salya akıtmasını sağladı. Dialogue: 0,0:01:02.24,0:01:05.46,Default,,0000,0000,0000,,Zilin sesiyle yemek beklemeyi öğrendiler. Dialogue: 0,0:01:05.46,0:01:07.56,Default,,0000,0000,0000,,Bildiğiniz gibi, normal şartlar altında, Dialogue: 0,0:01:07.56,0:01:11.02,Default,,0000,0000,0000,,yiyeceğin görünüşü ve kokusu \Nköpekte salyaya sebep olur. Dialogue: 0,0:01:11.02,0:01:13.56,Default,,0000,0000,0000,,Biz, yiyeceğe koşulsuz uyarıcı, Dialogue: 0,0:01:13.56,0:01:17.56,Default,,0000,0000,0000,,salya akıtmaya ise\Nkoşulsuz tepki adını veriyoruz. Dialogue: 0,0:01:17.56,0:01:21.03,Default,,0000,0000,0000,,Kimse bir köpeğe biraz biftek için\Nsalya akıtmayı öğretmez. Dialogue: 0,0:01:21.03,0:01:24.14,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, yiyecek gibi koşulsuz uyarıcıları,\Nbir zil sesi gibi Dialogue: 0,0:01:24.14,0:01:26.93,Default,,0000,0000,0000,,önceden etkisiz nötr olan \Nbir şeyle ilişkilendirdiğimizde, Dialogue: 0,0:01:26.93,0:01:28.20,Default,,0000,0000,0000,,bu nötr uyarıcı, Dialogue: 0,0:01:28.20,0:01:31.46,Default,,0000,0000,0000,,koşullu bir uyarıcı hâline gelir. Dialogue: 0,0:01:31.46,0:01:35.09,Default,,0000,0000,0000,,Böylece, klasik koşullanma keşfedildi. Dialogue: 0,0:01:35.09,0:01:37.46,Default,,0000,0000,0000,,Bunun hayvanlarda \Nnasıl işlediğini görüyoruz. Dialogue: 0,0:01:37.46,0:01:39.59,Default,,0000,0000,0000,,Peki ya insanlarda nasıl ortaya çıkıyor? Dialogue: 0,0:01:39.59,0:01:41.40,Default,,0000,0000,0000,,Tıpkı hayvanlardaki gibi. Dialogue: 0,0:01:41.40,0:01:44.81,Default,,0000,0000,0000,,Diyelim ki bir gün iğne olmak için\Ndoktora gittiniz. Dialogue: 0,0:01:44.81,0:01:47.77,Default,,0000,0000,0000,,Doktor size; "Endişelenme, \Nhiç acımayacak" dedi Dialogue: 0,0:01:47.77,0:01:51.94,Default,,0000,0000,0000,,ve size hayatınızdaki \Nen acı veren iğneyi yaptı. Dialogue: 0,0:01:51.94,0:01:54.86,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç hafta sonra \Nkontrol için dişçiye gittiniz. Dialogue: 0,0:01:54.86,0:01:56.41,Default,,0000,0000,0000,,Dişinize bakmak için ağzınıza Dialogue: 0,0:01:56.41,0:01:57.86,Default,,0000,0000,0000,,bir ayna soktu ve Dialogue: 0,0:01:57.86,0:02:01.32,Default,,0000,0000,0000,,"Endişelenme, hiç acımayacak" dedi. Dialogue: 0,0:02:01.32,0:02:03.75,Default,,0000,0000,0000,,Aynanın acıtmayacağını\Nbiliyor olsanız bile Dialogue: 0,0:02:03.75,0:02:05.20,Default,,0000,0000,0000,,koltuktan atlar ve bağırarak Dialogue: 0,0:02:05.20,0:02:06.92,Default,,0000,0000,0000,,odadan koşar adımlarla çıkarsınız. Dialogue: 0,0:02:06.92,0:02:08.60,Default,,0000,0000,0000,,İğne olduğunuz zaman duyduğunuz Dialogue: 0,0:02:08.60,0:02:10.85,Default,,0000,0000,0000,,"Hiç acımayacak" sözü, Dialogue: 0,0:02:10.85,0:02:12.47,Default,,0000,0000,0000,,sizin için koşulsuz uyarıcı olan Dialogue: 0,0:02:12.47,0:02:14.63,Default,,0000,0000,0000,,iğnenin acısıyla eşleştiği anda Dialogue: 0,0:02:14.63,0:02:16.64,Default,,0000,0000,0000,,koşullu uyarıcıya dönüştü ve Dialogue: 0,0:02:16.64,0:02:18.80,Default,,0000,0000,0000,,oradan fırlayıp çıkmanıza, Dialogue: 0,0:02:18.80,0:02:21.27,Default,,0000,0000,0000,,yani koşullu tepkinize sebep oldu. Dialogue: 0,0:02:21.27,0:02:24.01,Default,,0000,0000,0000,,Eylemlerdeki klasik koşullanma. Dialogue: 0,0:02:24.01,0:02:26.27,Default,,0000,0000,0000,,Edimsel koşullanma sonuçları, Dialogue: 0,0:02:26.27,0:02:29.14,Default,,0000,0000,0000,,günüllü davranış değişikliklerindeki\Netkisini açıklar. Dialogue: 0,0:02:29.14,0:02:31.48,Default,,0000,0000,0000,,Peki ya edimsel koşullanma\Nnasıl çalışıyor? Dialogue: 0,0:02:31.48,0:02:34.73,Default,,0000,0000,0000,,Edimsel koşullanmanın \Niki temel bileşeni vardır: Dialogue: 0,0:02:34.73,0:02:36.99,Default,,0000,0000,0000,,Pekiştirme ve ceza. Dialogue: 0,0:02:36.99,0:02:38.78,Default,,0000,0000,0000,,Pekiştireçler, size bir şeyi Dialogue: 0,0:02:38.78,0:02:40.52,Default,,0000,0000,0000,,ileride tekrar yaptırırken, Dialogue: 0,0:02:40.52,0:02:42.71,Default,,0000,0000,0000,,cezalar ise daha az yaptırmaktadır. Dialogue: 0,0:02:42.71,0:02:45.87,Default,,0000,0000,0000,,Pekiştirme ve ceza\Npozitif ya da negatif olabilir Dialogue: 0,0:02:45.87,0:02:48.13,Default,,0000,0000,0000,,ama bu iyi ve kötü oldukları \Nanlamına gelmez. Dialogue: 0,0:02:48.13,0:02:50.68,Default,,0000,0000,0000,,Pozitif, olumlu bir uyarıcı \Neklenmesi anlamına gelir, Dialogue: 0,0:02:50.68,0:02:52.95,Default,,0000,0000,0000,,sebzenizi yedikten sonra\Ntatlı yemek gibidir. Dialogue: 0,0:02:52.95,0:02:55.38,Default,,0000,0000,0000,,Negatif ise, bir uyarıcı çıkarılması\Nanlamına gelir, Dialogue: 0,0:02:55.38,0:02:56.96,Default,,0000,0000,0000,,ödevsiz bir gece geçirmek gibi, Dialogue: 0,0:02:56.96,0:02:59.47,Default,,0000,0000,0000,,çünkü sınavınız iyi geçmiştir. Dialogue: 0,0:02:59.47,0:03:02.18,Default,,0000,0000,0000,,Hadi bir edimsel koşullanma\Nörneğine göz atalım. Dialogue: 0,0:03:02.18,0:03:03.100,Default,,0000,0000,0000,,Ailenizle yediğiniz yemekten sonra, Dialogue: 0,0:03:03.100,0:03:06.52,Default,,0000,0000,0000,,masayı temizleyip bulaşıkları yıkadınız. Dialogue: 0,0:03:06.52,0:03:08.72,Default,,0000,0000,0000,,Bulaşığı bitirdiğinizde,\Nanneniz size sarılıp; Dialogue: 0,0:03:08.72,0:03:11.11,Default,,0000,0000,0000,,"Bana yardım ettiğin için \Nteşekkür ederim." dedi. Dialogue: 0,0:03:11.11,0:03:13.27,Default,,0000,0000,0000,,Bu şartlarda, edimsel bir tepki olarak Dialogue: 0,0:03:13.27,0:03:16.25,Default,,0000,0000,0000,,masayı silip bulaşıkları yıkamayı\Nbir kez daha tekrarlarsanız Dialogue: 0,0:03:16.25,0:03:17.88,Default,,0000,0000,0000,,annenizin tepkisi, Dialogue: 0,0:03:17.88,0:03:20.61,Default,,0000,0000,0000,,pozitif pekiştirme olur. Dialogue: 0,0:03:20.61,0:03:24.04,Default,,0000,0000,0000,,Edimsel koşullanma günlük \Nyaşamımızın her yerinde. Dialogue: 0,0:03:24.04,0:03:25.53,Default,,0000,0000,0000,,Bir noktada, edimsel koşullanma Dialogue: 0,0:03:25.53,0:03:27.47,Default,,0000,0000,0000,,tarafından etkilenmeyip yaptığımız Dialogue: 0,0:03:27.47,0:03:29.31,Default,,0000,0000,0000,,çok az şey var. Dialogue: 0,0:03:29.31,0:03:31.08,Default,,0000,0000,0000,,Birtakım sıradışı durumlarda bile Dialogue: 0,0:03:31.08,0:03:34.12,Default,,0000,0000,0000,,edimsel koşullanmayı görebiliriz. Dialogue: 0,0:03:34.12,0:03:36.46,Default,,0000,0000,0000,,Bir grup bilim insanı\Nedimsel koşullanmanın gücünü Dialogue: 0,0:03:36.46,0:03:37.50,Default,,0000,0000,0000,,güvercinlere, Dialogue: 0,0:03:37.50,0:03:40.39,Default,,0000,0000,0000,,resim uzmanı olmayı öğreterek gösterdi. Dialogue: 0,0:03:40.39,0:03:42.72,Default,,0000,0000,0000,,Yiyeceği pozitif pekiştireç \Nolarak kullanan Dialogue: 0,0:03:42.72,0:03:44.14,Default,,0000,0000,0000,,bilim insanları, güvercinlere Dialogue: 0,0:03:44.14,0:03:46.39,Default,,0000,0000,0000,,Monet'nin eserlerini Picasso'nunkilere Dialogue: 0,0:03:46.39,0:03:48.39,Default,,0000,0000,0000,,tercih etmelerini öğrettiler. Dialogue: 0,0:03:48.39,0:03:50.64,Default,,0000,0000,0000,,Diğer ressamların \Neserleri gösterildiğinde, Dialogue: 0,0:03:50.64,0:03:53.44,Default,,0000,0000,0000,,bilim adamları, \Nuyarıcı genellemesi gözlemledi. Dialogue: 0,0:03:53.44,0:03:55.23,Default,,0000,0000,0000,,Güvercinler, Empresyonistleri Dialogue: 0,0:03:55.23,0:03:56.63,Default,,0000,0000,0000,,Kübistlere tercih etti. Dialogue: 0,0:03:56.63,0:03:59.06,Default,,0000,0000,0000,,Belki de gelecekte güvercinleri\Nkendi şaheserlerini Dialogue: 0,0:03:59.06,0:04:00.66,Default,,0000,0000,0000,,yapmaları için koşullayacaklar.